N°. 15417 Vrijdag 27 TWTei. A0. 191CT. (§eze fëourant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Offieieele Kennisgeving. Uit de „Staatscourant". Kunst, letteren, enz. FEUILLETON. 13 e Vioolspeler. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN Van I6 regels /1.05. Iedere regel meer /0.17£. Grootere lettere naar plaatsruimte. - Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Gents contantelk tiental woorden meer 10 Gents.-Voor het inoasseeren wordt/" 0.05 berekend. I'ItlJS DKZKK COUKANTj Voor Leiden per week 9 Gents, per 3 maandeD f 1.10. Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd sjjn 1.30. Franco per post t 1.65. UIXUEBM'KT. Burgemeester en Wethouders van Leiden; Gezien art. 8, lste alinea, der Hinderwet; Brengen bij deze ter algemeene kennis •dat door ken vergunning is verleend aan M. J. F. MEINERS en rechtverkrijgenden tot het oprichten van een drogerij van eigaren in het perceel Caociliastraat No. 57, kad. sectie H. No. 2235. En geschiedt hiervan openbare kennis geving door plaatsing in het ,,Leidsch Dagblad." Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. C. DE GIJSELAAR Burgemeester. VAN HEIJST, Secretaris. Leiden, den 27sten Mei 1910. HINDKRWËT. Burgemeester en Wethouders van Lei den, Gezien artikel 8, lste al idea Hinder wet; Brengen bij deze ter algemeene kennis, dat door hen Vergunning is verleend aan de N.-V. Biscuitfabriek „NUTRIX" en rechtverkrijgenden tot bet plaateen en in- werkiDg-brcngen van een electromotor van 5 p.k. tot het drijven van een mengmachine, in het perceel Hoogewoerd Nos. 21, kad. eectie D. No. 1527. En geschiedt hiervan openbare kennisge ving door plaatsing in bet „Leidscb Dag blad." Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR Burgemeester. VAN HEIJST, Secretaris. Leiden, den 27sten Mei 1910. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden; Gezien art. 8, 1ste alinea, der Hinderwet; Brengen bij de e tor algemeene kennis, dat door hen vergunning is verleend aan d© Directie der Broodfabriek GERES" en rechtverkrijgenden tot het uitbreiden van de fabriek aan de Zijdgracht No. 28, kad. sectie E. No. 1164 door verplaatsing van, het kantoor en het maken van maga- rijnJokalen op de aangrenzende perceelen Zijdgracht Noe. 30, 32 en 34, kad. sectie E. Nos. 430, 431 cn 1008. En geschiedt hiervan openbare kennis geving door plaatsing in het ,,Leidsch Dagblad." Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester VAN HEYST, Secretaris. Leiden, den 27sben Mei 1910. Leiden, 27 Mei. Bij Kon. besluit is tot afgevaardigde der Nederlandsche regeering voor het van 00 Mei tot 4 Juni 1910 te Berlijn te houden vijfde Internationale Ornithologisch Con gres, buiten bezwaar van 's Rijks schatkist, benoemd dr. E D. van Oort, conservator bij 's Rijks Museum van Natuurlijke Histo rie te Leiden. Met ingang van H April 1JII0, aan Cor nelia van den Bergh, weduwe van oen broe der der Orde van den Nederlandschen Leeuw, Johannes de Smit, wonende te Leiden, een jaarlijksche toelage verleend van f 100. Voor het akte-examen ïagcr onderwijs zijn te Haarlem geslaagd de heeren B. Ver hoeven, van Leiden en C. v«i Sehie. van Zoeterwoude. In de 29ste algemeene vergadering te Utrecht van „Patrimonium" werd op voor stel van de afdeeling Leiden besloten bij de Regeering stappen te doen om in het ver volg de keuring der miliciens, alsmede aan wijzing bij welke korpsen men zal worden ingedeeld, te vervroegen, opdat do betrek ken personen bijv. een maand te voren kun nen weten of zij hun betrekking in Maart of in October moeten opzeggen. Ook werd aangenomen een motie, waarin het Verbond zich uitspreekt voor vervroeg de winkelsluiting, door hot sluitingsuur voor winkels en magazijnen bij Rijkswet of gemeentelijke verordening te doen vaststel len en'de actie daarvoor krachtig Ic steunen. De kapitein van het regiment grena diers en jagers W. J. Munnich is gisteren in de Kliniek van het Roode Kruis in de Jan van Nassaustraat te 's-Gravenhoge overleden aan de gevolgen van het storten van zijn paard, Woensdag nabij het Pomp station der Duinwaterleiding. De overleden officier diende 20 jaren in het leger, nadat hij in 1885 den rang van 2den luitenant had bereikt en behoorde als kapitein voor speciale diensten tot den staf van het regiment. Zijn dood wekt, vooral onder de nood lottige omstandigheden die dezen veroor zaakten, groote deelneming zoowel onder de hoofd- en verdere officieren als onder de manschappen van het korps, waarbij hij als een bekwaam officier en aangenaam mensoh stond aangesohroven. De nieuwbenoemde gezant van H. M. bij het hof van Roemenië, jhr. dr. Van Vre- denburch, is van Berlijn, alwaar hij laat stelijk den rang van geziantschapsraad be kleedde, naar zijn nieuwe standplaats Boo- karest vortrokken. De Duitsche gezant bij ons hof, do heer Von Muller, is voor twee weken met verlof naar het buitenland vertrokken. De zaakgelastigde van Chili te Pa^ frijs, Bru&sel en 's-Gravonhage, de heer Quesney, die zijn standplaats had te Brus sel, keert naar zijn vaderland terug. Zijn aan te wijzen opvolger zal in Den Haag ko men wonen. Het gerechtshof te Leeuwarden beeft ter verruiling eener vacature van raads heer in dat college, opgemaakt de volgende alphabetische lijst van aanbeveling: mr. A. Burger, voorzitter van den raad van be roep (ongevallenverzekering) te Leeuwar den, advocaat en procureur aldaar; mr. C. L. baron van Harinxma thoo Slcotcn, rech ter in de arrondissements-reohtbank te Leeuwarden; jhr. mr. W. H. Hoeufft, rech ter in de arrondissements-rechtbank te Middelburg. Het gerechtshof te 's-Hertogenbcsch heeft ter vervulling eener vacature van raadsheer in dat ooilege, opgemaakt de volgende alphabetische lijst van aanbeve ling: mr. A. J. M. EL van Baar, vice-pre sident der arrondissements-rechtbank te 's-Hertogenboschmr. G. R. A. Lemnlens, rechter in de arrondissements-rechtbank te Roermond; jhr mr. A. Th. J. Schade van Westrum, voorzitter van den raad. van be roep (ongevallenverzekering) te 's-Herto- genbosch en rechter-plaatsvervanger in de arrondissements-rechtbank aldaar. NOORDYVTJKERHOUT. Herbenoemd as tot burgemeester dezer gemeente do heer J. P. J. M. Sweens. TER-AAR. Aan jhr. K. W. L. do Mu- ralt, burgemeester, is toestemming verleend om tot 1 Juni 1911 te Leiden te wonen. VOORSCHOTEN. In „Het Wapen van Voorschoten" vergaderde gisteravond do vrij zinnige kiesverecniging „Voorschoten." In zijn openingswoord herdacht dc voor zitter, dc heer H. K. Overdiep, met wee moed het overlijden van den heer A. J. Deurloo, penningmeester der Kiesvereni ging. Hij bracht een woord van hulde aan den ijver, die steeds dcor den overledene in zijn functie als bestuurslid betracht was. In do vacature-Deurloo werd vervolgens als be stuurslid gekozen de heer P. J. "Bakker, die de benoeming aannam, onder dankbetui ging voor het in hem gestelde vertrouwen. Daarna was aan de orde: candidaatstolling voor de Provinciale Staten. Het bestuur der Centrale Vrijz. Kiesverecniging in het district „Leiderdorp" stelt voor ovenals in 1907 weer met één candidaat uit te ko men en bevoelt daarvoor aan don heer G. Kruijf, to Sassenheim. Een der aanwezige hoofdbestuursleden beval deze candidativur warm aan, waarna de heer Kruyf bij ac clamatie werd gecandidccrd. Ten slotte was aan de orde: candidaat stolling van een lid voor den Gemeente raad, vacature-Steencvold. Na langdurige be sprekingen werd met overgroote meerder heid van 6t<ïmmcn candidaat gesteld dr. J. Moll van Charanfc. Nadat een der leden aan het bestuur der Kiesverecniging zijn dank had betuigd voor het laten optreden van verschillende uit muntende sprekers, werd de vergadering met een slotwoord van den Voorzitter gesloten. ZEGVELD. Alhier Jiceft zich een com missie van twaalf leden gevormd voor de oprichting van een Boerenleenbank. ZOETERWOUDE. Aan nagenoemde land- wccrplichtigen is voor den tijd, dat zij in wcrkelijken dienst zijn geweest, als tegemoet koming in het overhoud van hun gezin, toegekend dezo vergoeding: C. B. van der Zeeuw, 70 ets. per dag; P. Visser 70 ets., C. van der Leek 70 ets., M. Nasveld 70 ets. on Adr. van Diemcn 80 ets. per dag. Bij Kon. besluit is benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw, de raad-adviseur bij het departement van Oor log mr. W. J. Wintgens, hoofd der lste afdeeling van dat departement met 1 Juli 1910, aan, den raad-adviseur bij heb departement van Oorlog mr". W. J. Wintgens, op zijn verzoek, ter zake van lichaamsgebreken, een eervol ontslag uit zijn voormelde betrekking verleend onder dankbetuiging. met ingang van 1 Juli 1910, benoemd tot burgemeester der gemeente Apeldoorn, mr. W. Roos male Nepveu, met tookenning van gelijktijdig eervol ontslag als burgemeester der gemeente Putten; J. 0. J. Verheugt benoemd tot burge meester der gemeente Mierlo met ingang van 1 Juni 1910, benoemd tot 'burgemeester der gemeente de Wijk, J. A. R. Bosma, met toekenning van gelijk tijdig eervol ontslag als burgemeester der gemeente Nijeveen; benoemd tot vertegcn,woordigers van do Regeering op dc in de maand Juni 1910 to Parijs te houden internationale conferentie ter bcstudeering van de mogelijkheid om eenvormigheid te brengen in de in verschil lende landen gevolgde methodes van analyse van voedingsmiddelen: dr, H. P. Wijsman, buitengewoon hooglecraar te Utrocht, en dr. A. J. Swaving, inspecteur in algemeenen dienst bij de directie van den Landbouw de met verlof in Europa aanwezige 1ste- luifc. der cavalerie van hot leger in Ned.- Indië W. Storm van Leeuwen, ter zake van niet in en door den dienst ontstane lichaamsgebreken, met 1 Juni 1910, eervol uit den dienst ontslagen, met toekenning van pensioen voor den tijd van vijf jaren, gerekend van 3 Mei 1910, benoemd bij hot personeel van den geneeskundigen dienst der landmacht, tot reserve-officier van goz. 2de kl. de heer P. J. J. R. T. Pilon, arts; benoemd, mot 15 Juni 1910, tot burge meester der gemeente Bladel en Noterscl, H. Coolen, secretaris dier gemeente; met 16 Juni 1910, tot burgemeester dor gemeende Hekendorp, Lango Ruige Weido en Papêkop, W. H. M. Doorman, secretaris dier gemeenten; Onderscheidingen. Bij Kon. besluit zijn, lo. benoemd in do orde van Oranje-Nassautot commandeur: jhr. mr. J. W. G. Boreel van Hogelandcn, burgemeester der gemeente Haarlem; tot officier: dr. H. D. Kruseman. wethou der der gemeente Haarlem; tot ridder: Th. van Waveren, te Heem stede, voorzitter der commissie voor de Na tionale Bloemententoonstelling te Haarlem, G. H. van Waveren, to Haarlem, lid van do Algemeene Yereeniging voor Bloembollen cultuur aldaar; G. B. Crommeiin, voorzitter der Vereeni- gir>g Koninginnedag, te Haarlem, en H. J. F. A A. M. van Goor. commissaris van po litie, aldaar, en is 2o. de eere-medaille van die orde, in brons, toegekend aan W. Bos, werkzaam in dienst bij de openbare werken, der gemeente Haarlem. Haarlemsche Bloementenloansiellino. Op do vierde en laatste tijdelijke tentoon stelling te Haarlem trekken de aandacht: rozen uit Aalsmeer; oranjekleurige Trollius excelsior van dc firma Buurman, te Hille- gom; j.uivor witte lelies van den he»r P. Heemskerk, te Rijnsbug; afgesneden bloe men van bol- en knolgewassen van de fir ma Van Waveren en Zonen, te Hillegom.; een groep rhododendrons van den heer Kee&sen, uit Aalsmeer; vazen met witte zoraerviolier van den heer M. D. Baardse, uit Aalsmeer, en afgesneden bloemen van vaste planten van den heer K. J. Baardse Bougainvillea van de Tuinbouwschool te Aalsmeer, AJpenpkmten van den heer Van Veen, van Loiden; een decoratieve groep van den lieer Van Noordt, te Boskoop; de do Japansche tuin van den heer Van Nes, te Boskoop. Uit Katwij k-a a n-Z o e. Door hot bestuur der Kunslverceniging „Katwijk" is besloten ook in 't aanstaande seizoen weer tentoonstelling van schilde rijen in het gebouw aan den Boulevard te houden. Do tijd van opening dor tentoonstelling is nog niot vastgesteld, men wil er mod wachten tot er een genoegzaam aantal bad- gaston aangekomen zijn. Van do Holland Express," het tijd schrift voor kunst, cultuur en votkeer, thans onder redactie van den heer G. van Hulzen, is als directeur-uitgever opgetreden do heer C. Geleijns te Rotterdam De uitspraak van het Latijn. In do „Mercurc de Franco" van 16 Mei staat oen bericht over de hervorming van de uitspraak van het Latijn in Frankrijk. Dc minister van onderwijs aldaar heeft besloten dezo hervorming ingang te doen verkrijgen. Men verheelt het zich niet, dat er vooral aan do universiteiten vrij wat tegenstand zal geboden worden aan deze poging om Frankrijk te laten deelnemen aan de beweging om tot eenheid ta komen in do uitspraak van het Latijn. Speciaal voor Frankrijk, waar de uit spraak hot sterkst onder don invloed is ge komen van do landstaal, uchtcn echter do voorstanders der eenheid dc hervorming zeer wcnschelijk. Een hunner bezwaren is, dat oen student, dio aan oon buitcnlandscho universiteit colleges volgt, gehoudeu is do daar inhoemscho wijze van uitspreken aan to lccrcn, wil hij met vrucht den hoog leeraar bij zjju voordrachten volgen. Wat moer zegtzij achten een juiste uit spraak van hot Latijn onmisbaar voor het begrip van de anders talen, lloq kau men; b.v. beter den leerling duidolijk maken, dat het woord Caesar de voorvader is van het Duitsche Kuiser (ons keizer), dan door hom dien naam als „kacssar" te laten uitspreken, en trouwens elk-» c in hot Latjjn als k en do u als (do Fransche) ou? Het „Ilbl." heeft het van belang geacht op dit bericht dc aandacht tc vestigen, om dat in ons land do beweging voor dc her vorming van do uitspraak zeer krachtig is cn het ook hier een vertegenwoordiger van do universiteit is, dio daarvan nicta weten wil. Herinnerd wordt daartoe aan hot ingezonden stuk, dat prof. Hartman, na afloop van het I/üidschc philologencon- gros iu de „N. R. Ct." plaatste. Wij ontvingen heden ter recensie Dr. J. S. Spoyex: „Dc Indische Theo- sophio". Uitg. S. C. v. Doesburgh, Leiden. F. D. K. Bosch: „Dc Blijde Inoomste Bin nen Amsterdam van Sync Hoogheyt Frede rick Hendrik ïn 1642". Uiig. S. C. v. Doesburgh, Leiden. „Tijdschrift voor Wijsbegeerte", Mei 1910. Uitg. firma E. J. Brill cn W. Yersluys. „Gardner" Motoren voor Land- cn Schocps- gebruilc." Importeurs Wijnmalen Ilaus- mann, Rotterdam. i) Do geest doet, wat hij wil en niemand kent zijn plannen. Hij gelast, om zoo te zeggen, een hoop aarde om tot ziel tc worden en de ziel stijgt op uit een hoop aardehij gelast een op den weg vertrapten grashadm om een genie te zijn en het geaie stijgt op uit een .vertrapten grashalm. Aldus streek de ademtocht van den geest 'over het hoofd van Sawka en werd Sawka als musicus geboren. De geest had tot hem gezegd: ,Ik geef je datgene waarom ge me niet gevraagd hebt; ik ontneem je dat, wat ge me nooit afgestaan zoudt hebbenik geef jo 't genie ik ontneem je je kalmte. Ge zult schoppen, maar ge zult steeds naar het on bekende dorsten; ge zult naar het onein dige streven en van het leven zult ge slechts de kwellingen kennen. Ge zult uw melodieën plukken uit het licht der sterrenge zult uw accoorden vinden in het geluid van den donder." Nadat hij dat gezegd had, vloog de geest ■weg, om andere slachtoffers te zoeken,, en bad Sawka een ziel gekregen, dio slechts kwellingen zou kennen. Hjj was droomerig en stil van aard en hield van de eenzaamheid en het rondzwer ven, maar aan werken had hij het land. Vergezeld door zijn hond, zwierf hij rond en keerde eerst terug naar huis, als hij geen brood meer had in zijn binnenzak. Onder vroeg men hem, dan antwoordde hij niet; werd hij geslagen, dan gaf hij geen geluid. Slechts de hond en de sterren wisten waar hij dagen en nachten laag rondzwierf. Overdag in de wouden, 's nachts in de velden en de ravijnen luisterde Sawka... naar muziek. In die oneindig groote con certzaal bij het licht der sterren; in die ruimte, versierd door het groen, geparfu meerd door al de geurende korenvelden en weiden, genoot de ziel van den jongen van de klanken, dio tot hem kwamen op de vleugelen van het briesje of van den storm wind. Hij kendo alle geluidstrillingen op aarde; hij ving de flauwste geluiden op en hield in zijn brein alles vast, wat hij er eenmaal had opgenomen. Hij had zijn eigen theorie, zijn eigen systeem. Hij wist, dat er klanken zijn, die weenen, en klanken, die lachen; hij wist, dat er zijn, die stroomen als het water van een bron, en andere, die neervallen als de kralen van een gebroken ketting. De wind, die loeit, cn de leeuwerik, die jubelt; de bij, die de middenstem zingt, en de paardenvlieg, die den bas bromthet heelo orkest, dat in de wolken, de boomen en de bloemen verborgen is, kende Sawka en hij ontvuehtte zijn huis en zwierf rond om het te hooren. Slechts zijn hond en de Bterren wisten het... Aan zijn gordel hingen een half dozijn herdersfluiten en al die fluitjes hadden een verschillende lengte en dikte; elk van hen moest een ander geluid voortbrengen; maar Sawka kon ze niet alle te gelijk doen spre ken en dat was hem een groot verdriet. „Roudio", zei hij soms tegen zijn hond, „als jij in dat gat kondt blazen, dan zouden wij samen muziek maken; maar jij kent niets, jij bent maar een hond 1" Dan begon Roudio uis vreugde met zijn staart te kwispelen en ging hij aan de voe ten van zijn meester liggen dommelen onder de tonen der herdersfluit». Sawka viel zichzelf in do rede: „Neen, het is toch niet dat," mompelde hij. „Er is nog iets anders... dat fluitje zegt niet alles." En hij zat na te denken met zijn knieën op zijn ellebogen, zijn voorhoofd in zijn han den en staarde voor zich uit in de ste-ppe. „Dc musschen zijn dom," zei hij tot zich zelf; „zij weten niets; maar de nachtegaal, do leeuwerik cn de bastaard-nachtegaal, die weten allesdie zingen Wat hebben ze veel talentZij zijn heel klein cn niemand heeft hen iets geleerd En Sawka werd treurig gestemd, want het herdersfluitje zei hem niet alles; hij werd treurig, want hij wilde weten... Wat! O, die geheimzinnige kennis, die de vogels doet zingen cn dio den cflensch de macht verschaft om het instrument te scheppen, waardoor de menschelijke ziel kan zingen 1 De ouders van den jongen wisten niet hoo ze dien ontembaren vagebond tot de orde zouden doen terugkeeren. Slagen konden hem niets schelen, die nam hij zwijgend op; maar als hij geslagen was, vluchtte hij en kwam eerst terug als hij honger had. Hoe meer slaag hij kreeg, hoe langer hij weg bleef. Maar eens op een dag meende de familie-raad een afdoend middel gevonden te hebben om den onverbetcrlijken jongen to dwingen. „Hij is elf jaar," zei de oude Saléyouk, ,en hij doet nog niets? Op dien leeftijd wer ken alle kinderen van de gospodars al mee, en het on zo is de schande van het huis. Mor gen zet ik hem aan den ploeg, moet hij de ossen besturen." Sawka trilde, toen hij dat onverbiddelijke besluit hoorde, en hij kwam er togen op, maar den volgenden dag ging hij er toch op uit met een groote zweep gewapend en mende de ossen van zijn vader en de arbeid begon. Het was een pijnigingMet de een© hand hield hij dc zweep vast, met dc andero het touw, dat om dc hgrens der dieren ge slagen was, en zoo liep hij op en neer in de voren. En daarginds n dc steppe zong de leeuwerik, zoemde de bijalles zong er O kwelling „Hei, hei, dc 06sen!" brulde zijn vader. „Heb je geen keel om te roepen, brood- opeter. De ossen komen niet meer vooruit Roep dan toch, ezel 1" „Hei, hei!" herhaalde het kind, ondanks de tranen, die zijn oogen verduisterden. Gedurende eenive seconden scheen dc arbeid hervat te worden, maar Sawka, die verstrooid was van natuur, vergat het tel kens weer. Op dat o ogenblik steeg een leeuwerik naar den hemel op; zijn gezang daalde neer op de stralen der zon en zegende den arbeider. „Vader?" zei het kind opeens, „hoort ge het wel?" „Wat?" „Hij zingt... het valt naar beneden als kleine parelen." „Hei, hei, deugniet. Eet je parelen op, als er geen brood meer is." Sawka boog zijn hoofd en zette zijn arbeid voort, steeds gevolgd door zijn trouwen Roudio. Het ging een poosje goed. Opeens trok de jongen aan het touw, dat dienst deed als teugel, de ossen sprongen op zij, de ploeg wankelde en, het ijzer raakte uit de voor." „Vader," zei Sawka, „daarginds ruucht de wind in de droge distels... het is als een herdersfluit Dat wa6 ta veel. Saléyouk ontrukt» den jongen in zijn woede de zweep, pakte bem bij zijn schouders en sloeg hem. „Jo bont onwaardig om den ploeg ie be sturen," riep hij uit, ,,cn ge wilt op het land leven De aarde kan niets b'ginnen met een ziel als de jouwe; een kwade geest is tegenwoordig geweest bij je geboorteje bent bij je geboorte vervloekt géwordén, deugniet, vagebond, duivclschc doudarl" 1) Dc zweepslagen vielen zonder genado neer; eindelijk gaf Sawka eon kreet van pijn. Roudio spitste zijn ooren: één ondeelbaar oogenblik sloeg hij het tooneel gade: toer, begreep hij het. Zijn haren gingen over eind staan, hij sprong zoo vlug als een blik semschicht naar den ouden man toe, pakto met zijn tanden zijn arm vast en belette al dus het slaan. Op zijn beurt slaakte de boer ecu rauwen gilde zweep viel op den grond. Met glin sterende oogen en dreigende tanden ging do hond tusschen vader en zoon staan. „Zoo'n ellendeling 1" riep Saléyouk uit. „Je bent net zooveel waard als je hond, deugniet, schelm. Wacht maay morgen moet gc de varkens gaan hoeden in de step pen, want het is den ploeg onteeren, do heilig© aarde Gods bevlekken, als gij in do voren loopt! Ezel, idioot. Hij haat een her dersfluit 1 Hij ziet parelen uit de lucht val len,! Zoo'n ellendeling! Je zult dc varkena hoeden 1" 1) Fluitspeler. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1910 | | pagina 1