n
1
SYPHONS
tmiEEifs
BEROEMD
BOCK
PILSiEi,
Maatschappij JE FAAM",
thermogene
E.Br^ncfsm^
Sftfo HOpOSlte f inbÏkvrue kluis)
0X0
in de Metal
Herstellingen aan Gouden «n Zilveren Voorwerpen,
Heeren- en Kinderkleeding,
Gebrs. V. de Bolster.
Gebrs. V. de Bolster,
Stoomboot-Mij. „De Volharding".
Technicum llmenau Machinebouw en Ëlectrotecliniok-
^vfe:
v-
Mm
zuivere Preanger-Koffie
Het Wezen des
Christendoms.
Zestien Lezingen
ER
afdeeling
vraagt een nat actief JONG-
KIENSCH om in het vak opgeleid
te worden.
Brand-Assurantie-föSaaf schappij
Actief Correspondent.
KinadruppeSs
VE&PLEEGSTERSLINNEN
VERPLEÊSSTERS-SCHÖRTEN
Jr\ ttot^np leiden.
„Piëtas". Kantoor: Aalmarkt 16. DirectH.KESREWEER.
YY. v. ROSSU3I DU CHATTEL,
Haarlemmerstraat 114. Nieuwe Rijn 55.
Watten
Oude Stoomketels en
Machines
A. L. REIfHIERINGER ZONEN,
Commissionnairs in Effecten, Rapenburg 106-108.
Leiden-Alïenfioskoop-Gouda-NieuwFeen-Amsterdam.
Thuringsch
Verkrijgbaar in alle
buurten der stad.
-m,
t*
1267 10
'jÖr >-*
[Beoordeel ZELF deKWALITEIT j
1990 16
Gem. Kamers met PeDsion.
Een Heer z. b. b. b. b. vraagt tegen
1 Hazrt a. a., in de nabyheid van de
Zyipoort of Spanjaardsbrug, in een
R.-K. Huisgezineen Zit-en Slaap
kamer met volledig Pension.
Brieven met volledige oppave, te zen
den onder No. 2224, Bur. v. d.Blad. 8
brandt men dagelijks op
Duitsche wijze 389 12
uitmuntemle tloar geur en smaak.
PrUjs per 5 ons GO Cent.
VEKKOUYV&STüKUUYZIi.N,
NIEtWK ltï.JV 17.
UItgr.Te tan GF.RROKUKUS
VAN DEK HOEK, te Leiden:
to Beriyn gehouden voor Studenten
van allo Faculteiten.
DOOK
ABOLF HARfc'ACK,
Hoogleeraar te Berlin.
VERTAALD D00B
C. s. M. KUENEN.
Volledige, onverkort© uit
gave, niet te verwarren met
liet slechts in het Dnitsch
verschenen uittreksel.
PrJJs: ingenaaid 2.50, gebonden
f 2.90. 1976 25
Verkrijgbaar by alle Boekhandelaren
Wil zoovee!
mogelijk de
Zondagrust
van uw naasten eerbie
digen. Koop niet op
Zondag wat gij op andere
dagen kunt bekomen.
1284 8
1143 76
2282 40
Een vele jaren bestaande
vraagt voor LEI3EN:
Reflectanten gelieven zich met opgaaf leeftijd, werk
kring, referentiën, etc. Schriftelijk te wenden aan het Bureel
van dit Blad .No. 2278. 24
Bestrijding van Bloedarmoede, Bleekzucht, Ma
laria (Binnenkoorts), Algemeen© zwakte, vooit
durende Hoofdpijn en Gebrek aan eetlust
Di\ NANNING's 110120
zyn alleen echt met den naam H. NANNING buiten op de
roode doos en nevenstaand fabrieksmork. Prijs f O.?.!.
Br. IS. SAKNIKG's Pharm. Chemische Fabriek, Beu Haag.
Het bekende
van de Fa. H. W. KRONER, Amsterdam,
en het wi4 katoen voor
is pok verkrijgbaar bij 2C25 30
\J, ii.kU'iri) JL Donkersteeg 3.
222 10
worden in den kortst mogelijken tijd uitgevoerd door
Goud- en Zilversmid.
WERKPLAATSEN EN M AG AZIJN EN: 2287 60
Telefoonn. 92. Telefoonn. 567.
Speciale inrichting voor het zetten en verzetten van Edelgesteente.
Bestrijdt met goed gevolg Rhumatiek, Bronchitis, Keel
pijn, Lendenpijn, P^jn in de zijde. Stijven nek en
alle aandoeningen door koude veroorzaakt.
In doozenvan 75 ets en in doozen van 40 ets
bij alle apothekers.
2768 63
In- en verkoop van 2de-bands
Machines en Ketels en koopen
oude Stoomketels en Machines
voor het sloopen, tegen scherp concur-
reeronde pryzen. Zy bieden zich beleefd
aan voor het vervoeren van alle voor
komende worken, waarvan men hen
dageltfks kan ontbieden.
Groenesteeg No. 70,
hoek Hecrcngracht,
LEÏIOElNr.
2241 20
te koop gevraagd, tusschen 10
en 40 M1 warmte oppervlakte; afge
keurde komen ook in aanmerking.
Br. Bur v. d. Blad No. 2132 8
Vl-M'Rlv/GaAAR bIJ
KH. WIJNHANDELAREN
RN GROSSIERS
ui ,4 80
VEILIGE BEWAARPLAATS voor Effecten, stukken
van waarde, Goud en Zilver, enz., der firma 1063 20
VERTREKUREN VIA ALFEN NAAR:
Amsterdam v.m 5.— (Maandag 1.30), n.m. 2 uur
(weikdage n)
Gouda: v.m, 5.3U, 8.30, 12.— n m. 4.45.
Zondag v.m. 7.—, n.m. 4.45. Bovendien
Vrjjdag n.m. 1.30. Zat. n.m. I.—.
Nieuwween: v.m. 5.—, (Maand. 1.30), 8.30. (Zat. niet),
1545 34 n.m. 2.— en 6.15 (Werkdagen).
Bicnstregelingcn op aanvraag gratis verkrijgbaar.
afdeolingen v. Ingenieurs, Technici
en Werkmeesters. Groote rabriek«werkplaatsen voor practischo oplei
ding van Volontairs. Door den Staat gewaarborgdo Examinatoren. Bnf-
(eulaudcrs wordcu toegelaten. Prospectus gratis. 1236 18
8183
Neutraliteit en Onderwijs.
Na de bekende, door ons vermelde aan
schrijving van B. en Ws. te Rotterdam tot de
onderwijzers is daar vooral aan het 6lot
daarvan een beteekenis gehecht-, die zegt
het „Hbld." het college zelf daarmede
met bedoeld kan hebben en volstrekt niet
moet worden opgevat als zou men buiten de
school niet een overtuiging mogen hebben
van de algemeen gangbare afwijkende. Is
het, blad wel ingelioht dan hebben B. en Ws.
6l echts bedoeld een waarschuwing tot dio
onderwijzers, welke gewoon zijn in een
vorm, die reeds lang ergernis heeft opge
wekt, zich allerlei persoonlijke aanvallen
tc veroorloven.
Men name is het in Rotterdam vooral het
orgaan ,,De Klasseonderwijzer", dat zich
in dit opzicht een zekero beruchtheid heeft
verworven. En dat zulks ook door de be
trokkenen wel als zoodanig ia opgevat, kan
het best hieruit blijken dat, naar uit goede
bron werd meegedeeld, de ganschc oplaag
van dat. orgaan de vorige week onmiddellijk
na bet overhandigen der aanschrijving is
Vernietigd en door een andere vervangen.
Het betrokken nummer van het blad ver-
BCheen dan ook niet op den gewonen dag,
maar veel later.
Interpellatie Spiekraan".
Be heer Spiekman zal verlof vragen, in
de a.s. raadsvergadering de volgende vra
gen aan B. en Ws. te stellen:
♦,lo. Op grond van welke wet, welk wet
telijk voorschrift, of welke wettelijke be
voegdheid, hebben burgemeester en wet
houders zich bevoegd, en op grond van
welke feiten hebben zij adch geroepen ge
acht, de circulaire te verzendeD d.d 11
Febr. 1910, aan de hoofden der openbare
lagere scholen te Rotterdam, waarin van
het op deze scholen gegeven onderwijs ge-
eischt wordt, dat 't dienstbaar zal worden
gemaakt aan de propaganda voor het ko
ningsschap? Terwijl ouders, die daartegen
bezwaren mochten hebben, en tóch hun kin
deren juist op de openbare school
wenschen onderwezen te zien, zich zonder
meer daaraan hebben te onderwerpen?
2o. Zijn burgemeester en wethouders van
meening, dat slechts kinderen die in den
door hen aangegeven geest onderwezen
worden, kunnen worden gelijk zij het in
hun circulaire noemen goede burgers van
den Nederlandsche Staat?
3o. Is 't de bedoeling van burgemeester en
wethouders, om een onderwijzer, of onder
wijzeres, die buiten de school blijk
geeft, krachtens eenigerlei handeling, een
socialistische, socialistisch gezin.de of staat-
kundig-republikeinsche overtuiging te be
zitten, voor ontslag voor te dragen, of ach
ten zij zulke onderwijzers en onderwijzeres
sen wèl in staat, in den door hen bedoelden
geest onderwijs te geven?
Indien het eeTste het geval moch'f zijn,
krachtens welke wet, welk wettelijk voor
schrift of welke bevoegdheid matigen zich
burgemeester en wethouders dan, het recht
aan, dezen eisch te stellen aan de onder
wijzers, wier taak in de wet op het lager
onderwijs en in de plaatselijke verordening
is omschreven? Zijn burgemeester en wet
houders niet van meening, dat zij daarmee
de vrijheid- van overtuiging, bij de Grond
wet gewaarborgd, voor de onderwijzera en
onderwijzeressen aan banden leggen, en dus
de burgerrechten dezer ambtenareq aan
randen r»
B. en Ws. stellen voor, de gevraagde ge
legenheid in de zittinf van a.s. Donderdag
te geven.
Een protestver g a'd e r i n g.
Gisteravond werd te Rotterdam in het
„Verkooplokaal" een openbare protestver
gadering gehouden, belegd door de Sociaal-
Demooratische-Arbeidcrspartij, tegen de
circulaire van het gemeentebestuur, gericht
aap de onderwijzers.
De zaal was stampvol.
Spreker was mr. P. J. Troelstra, die be
gon met tc zeggen, dat de openbare school
niet de school van 't volk is, wat zij eigen
lijk zijn moest. Voorts trachtte hij aan te
toonen, dat, waar men wil, dat op de open
bare school propaganda gemaakt wordt
voor het monarchisme, dit niets anders is
dan propaganda voor het kapitalisme zelf.
De oorsprong van deze beweging zoekende
in de motie-Treub van den Haagschen ge
meenteraad, ging hij verder na de agitatie,
welke dit in het land verwekt heeft, en
wees hij op de motie van den Bond van
Nederlandsche Onderwijzers, waarin ge
zegd wordt, dat het onderwijs neutraal be
hoort te zijp en dat de grondwettige vrij
heid der onderwijzers behoort geëerbiedigd
te worden. Hij achtte de handelingen van
B. en Ws. van Rotterdam dan ook onrecht
vaardig.
Het is nl. een politieke fout van de ópen-
bare school te willen eischen, dat hef socia
lisme er uit gebannen wordt, want de open
bare school moet het niet hebben van ker
kdijken of liberalen, maar van het voor
uitstrevend deel der arbeiders, dat er
hoofdzakelijk' zijn kinderen, Keeft. En die
school jjaat jni bezigea als een strijd
middel tegen het socialisme. Het middel
is reeds daarom veroordeeld, vindt spr.
Waarom moet 't Oranjehuis op school
toch vereerd?
Oranje is nooit in opze geschiedenis een
nationaal symbool geweest, zeide spr., doch
een aanleiding van strijd in Nederland.
"Wel heeft Oranje een tijd lang zijn eigen
strijd gevoerd tegen de bezittende klasse,
de regenten. Het heeft als een demag og
gebruik gemaakt van de laagste klossen
onzer bevolking, om deze in den steek tc
latei* na d© overwinning op de regenten-
regeering.
Is alleen nationaal wat hecht aan Oranje?
vraagt spr. Is het proletariaat niet natio
naal tc noemen? Het strijdmiddel van B.
en Ws. benadeelt het Koninklijk Huis en
het koningschap, dat niet bedreigd werd.
Ook dient men de openbare school niet
met zulke circulaires naar sprekers oordeel.
Ten slotte gaf spr. aan onderwijzers en
arbeiders een raad.
Wat de onderwijzers in do gegeven omstan
digheden te doen hebben, is gezamenlijk ver
richten, wat men alleen niet doen kan en
zich daartoe aan te sluiten bij den Neder-
landsc-hen Bond van Onderwijzers. Eindelijk
wees hij er op, hoe rij den steun der sociaal
democraten achter zich hebben en spoorde
ten slotte aan, zioh bij die partij aan te slui-
ten.
Alle onderwijzers worden bedreigd in hun
burgerschapsrechten; laten zij gerust doent
alsof de circulaire niet bestaat.
Den arbeiders vraagt mr. Troelstra trouw
tc blijven aan de openbare school. De so
ciaaldemocratie moet post blijven vatten te
gen de bijzondere school.
Hierna werd he* jvoord gevoerdjdoor den
heer Ossendorp, voorzitter van den Bond
van Nederlandsche Onderwijzers.
Deze spreker betoogde dat do politieke
neutraliteit niet ontijdig werd gebracht in
de openbare school en verdedigde voorts het
standpunt der onderwijzers, die de politiek©
neutraliteit in beginsel aannemen voor die
school.
De sociaal-democratie wil haar beginselen
niet propageeren op do openbare school,
doch bedoelt, ovenals het hoofdbestuur van
den Bond, werkelijk politieke onzijdighoid
op de school te brengea
Daarom was de circulaire van B. en Ws.
noodeloos tegenover de onderwijzers. Zij is
schadelijk voor de gemoedsstemming der on
derwijzers en daarom schadelijk ook voor heb
onderwijs, Spr. maande ten slotte de onder
wijzers in Rotterdam tot kalmte tegenover
de aanschrijving van B. en Ws.
Hij raadde hun aan in dezen strijd vooral
hot hoofd koel te houden, dooh zich aan te
sluiten bij den Nodcrlandschen Bond.
De eenige debater der vergadering raad
de alleen ouders aan bij den komenden strijd
tusschen B. en Ws. en de onderwijzers de
kinderen niet te laten onderwijzen door
„onderkruipers."
Daarna werd de vergadering te kwart
over elven gesloten.
In, <3e Maandagavond gehouden vergade
ring van de afdeeling Almeloo van deQ
Bond van Ned. Onderwijzers werden 10
stemmen voor en 29 tegen de motie in zake
de neutraliteit uitgebracht*,
