RECEPT.
Een schaakpartij in een leeuwenkoai.
sel van mensch en dier, maar bij den aan
koop van nieuwe melkkoeien ia een onder-
roek van Ixefc aangekochte onmisbaar, ter
wijl een heronderzoek van de andere dieren
na een zekeren tijd aanbeveling verdient.
Na dit vooropgezet te hebben, vestigen
wij er de aandacht op, dat èn in de boter-
fabriekon èn ook in de groote melkslijte-
rijen de inelk, die ton verkoop wordt aan
geboden, gepasteuriseerd wordt, d. w. z.,
dat zij verhit wordt nagonoeg tot het kook
punt en na eenigen tijd op den bepaalden
warmtegraad gehouden te zijn, wederom
plotseling wordt afgekoeld.
De melk is daardoor vrij gemaakt van
'tuberkelbacillen en dus oneohadelijk voor
de gezondheid, n.1. uit dat oogpunt beke
ken. Maar behalve dat de bacillen gedood
rijn, is er nog iets anders gebeurd.
Versche melk stremt bij toevoeging van
leb. Door verhitting verliest de melk do
eigenschap om door bijvoeging van leb te
utremmen; de oplosbare koikzouten zoowel
als de oplosbare eiwitstoffen worden on
oplosbaar.
Wanneer nu de zuigeling of het jonge
dier de rauwe melk gebruikt, wordt deze
i in de eerste plaats gestremd, do aige-
scheiden kaasstof wordt gepeptoniBeerd
en in voedsel omgezet Geeft men nu ge
kookte melk, die niet stremt, dan zal ook
de zoooven omschreven werking niet plaats
hebben, en de melk zal natuurlijk merke
lijk minder voedzaam zijn.dan wanneer zij
omverhit was toegediend.
Daarbij komt nog iota. Ook de kalkzou-
ten, gelijk wij reeda hebben opgemerkt,
worden onoplosbaar; ten gevolge daarvan
worden zij óf niet, óf veel moeilijker door
bet dierlijk organisme opgenomen en aan
gezien zij onmisbaar zijn voor behoorlijke
beenvorming, is het te vermoodou, dat,
bij voortdurend gebruik van gepasteuri
seerde melk, de beenvorming niet normaal
.zal plaats hebben.
Deze theoretische beschonuwingen en do
omstandigheid, dat men meermaleu geval-
'len van beenbreuk constateorde bij jonge
'kalveren en biggen, die met gepasteuri
seerde melk gevoed werden, heeft aanlei
ding gegeven tot wetenschappelijke onder-
Boekingen en practisohe proefnemingen,
waaromtrent in het „Milchw.-Zeutralbl."
'het volgende is opgeteekend.
De eerste proeven werden genomen aan
ds znivelschool te Kleinhof-Tapian, in dc
provincie Oost-Pruisen. Daar werden een'-
ge kalveren gekweekt met gekookte, ande
re met ongekookte, maar warmo melk.
Aan de gekookte melk was keukenzout toe
gevoegd en het resultaat van dat gebruik
was voor de lichaamsontwikkeling gunstf-
ger dan van rauwe melk.
De proeven worden herhaald op de zni
velschool te Greifswald en met hetzelfde
gevolg. De gewichtstoeneming was bij ge
kookte melk en zout, grooter dan bij melk,
die ongekookt was gebleven.
Toen besloot men de proefneming voort
te zotten en ook den invloed van het ge
bruik van gekookte en rauwe melk na te
gaan op de beenvorming. Voor die proef
nam men acht jonge honden, waarvan vier
•uitsluitend gevoed werden met gekookte,
vier andere alleen met rauwe melk en wer
kelijk bleek het bij deze proeven, dat de
beenvorming bij gebruik van gekookte
melk vrij wat minder normaal was dan bij
het gebruik van ongekookte, dat het bloed
armer was aan aschbestauddeelen, enz.
Al rijn deze proeven nog onvoldoendo
om een afdoend eandoordeel te vormen,
toch pleiten zij voor het gebruik van on
gekookte melk, wanneer zij bet hoofd-, het
eenig voedsel moet vormen van zuigelingen
en jonge dieren.
1 Maar hoe het dan ook zij, men wachte
rich voor het gebruik van ongekookte melk,
zoolang men niet volkomen zeker is, dat
de koe, waarvan zij voortkomt, vrij is van
'tuberculose.
Is men daarvan verzekerd, dan geve men
i'de voorkeur aan de melk, zooals zij van de
koe komt,
Twee photografen van Milaan, die in een
menagerie opnemingen deden, gingen de
weddenschap aan, dat zij in de leeuwenkooi
een partij schaak zouden spelen. Wel stie
ten zij aanvankelijk op moeilijkheden, want
Een onschuldig pistool.
Er is onlangs een wapen in den handol
gebracht onder den naam van „Dedlcs-"
pistool, dat, terwijl het voldoende aan het
doel beantwoordt om het leven en den
eigendom tegen de aanslagen van hebzuchti-
gen te verdedigen, toch werkelijk kan ge
bruikt worden zonder dat het nadeelige
gevolgon voor het leven van ,,vlug-vmgerige
heeren" heeft.
Het „Dedles"-pistool ziet er zoowat
als een Derringef-pistool uit met zeer wij
den loop en wordt op de gewone wijze met
een enkele patroon geladen. Als het afge
schoten wordt evenwel verlaat in plaats
van den gewonen kogel een hoeveelheid gas,
waarvan de samenstelling geheim wordt ge
houden, den loop, en de persoon, waarop
is aangelegd, verliest het bewustzijn.
Het kenmerk van het „Dedles"-pistool is,
dat het volstrekt gevaarloos is voor de ge
zondheid of het leven van den persoon, op
wien geschoten is, mits de instructies wor
den opgevolgd, welke in iedere doos ge
drukt zijn. Het verwondt of doodt den aan
rander of den persoon niet, op wien aange
legd is, dcch het bedwelmt hem gedurende
eenige minuten, na afloop waarvan hij vol
komen ongedeerd kan weggaan, indien hot
niet raadzaam mocht geacht worden zich
gedurende zijn toestand van bewusteloos
heid van hem meester te maken.
Er dient evenwel vooropgesteld te wor
den, dat het pistool niet ais een stuk speel
goed moet gebruikt worden en niet zonder
waarschuwing op een persoon moet worden
afgesohoten, daar de uitwerking wat geluid
en licht aangaat dezelfde is als van een ge
woon pistool en de schok het individu do
schade zou kunnen toebrengen, die het
pistool wil vermijden. De voorschriften voor
de behandeling moeten dus streng opge
volgd worden, en het pistool moet niet te
dicht bij en vlak voor bet gelaat van iemand
worden afgeschoten, aangezien de geringe
hoeveelheid kruit, waarmede de patroon
geladen is, de huid zou kunnen beschadi
gen.
De patronen gelijken uiterlijk op gewone
patronen, zijn een weinig langer en bestaan
uit kleine busjes, die met samengedrukt gas
zijn gevuld, dat bij het afvuren in een soort
damp verandert en maakt, dat de persoon,
op wien geschoten is, bedwelmd wordt en
dit gedurende eenige minuten blijft. Vol
gens 't. advies van rechtsgeleerden is er geen
vergunning voor het dragen van dit wapen
noodig, daar het niet tot de bij de wet ver
boden wapenen behoort.. Het pistool, dat
de leo v wa6 uiots tc spreken over de stoor
nis on wierp hot schaakbord met een klauw
om; maar toch gelukte het den koeJbloedi-,
gen portretkunstenaars dc tweede partij
ten einde te brengon.
uit twee, aau de kolf bevestigde deeJen be
staat, wordt te Londen compleet met 10
patronen in een doos voor 7 sh. 6 p. ver
kocht.
Stofdichte winkelruiten.
Door do glasruiten van winkelramen en
kasten dringt wel geen stof van de straat
door, maar des te meer heeft dit toegang
door de luchtopeningen, die ziob aan do oe-,
nedenlijst der winkelkast en aau de boven-,
lijst er van bevinden, om versche luoht toe,
en de, door de verlichting e.a. bedorven, af
te voeren.
Deze openingen rijn de toegangspoorten
van het stof der straat, hetwelk op drukke
wegen er voor zorgt, dat de inhoud van de
winkelkast spoedig met een laag stof be-i'
dekt wortft.
Het binnendringen er van kan intus-'
schen op een tamelijk eenvoudige wijze ver
hinderd worden, welke door iederen winke-(
lier zelf in orde gemaakt kan worden.
De openingen worden n.l. aan beide zij
den van de lijst met een laag metaalgaas
bekleed en tusschen de beide gazen afschei
dingen wordt de ontstane ruimte met wol,
katoen of watten opgevuld, niet al te dicht,
opdat de luebt er ongehinderd door kan,
trekken, terwijl toch de wol- of wattonlaag'
het stof opvangt, eenigermate als een lucht-1
filtreer werkt. Het filtreer end materiaal
wordt af en too vernieuwd.
De toepassing van zulk een stofweerder
moot in den winkel tevens een goed middel
tegen hot beslaan van de winkelruiten zijn.
Pain perdu
is wat wij in onze keuken noemen w ontel
t e e f j e a
Snijd sneetjes oud brood ongeveer een
halven vinger dik, doe er de korstjes af en
geef er een ronden vorm aan.
Smeer op een kant abrikozengelei en leg
er het andere sneetje bovenop. Klop twee
eieren met wat melk of room en 6uiker en
giet. dat over de rondjes, om ze aan beide
kanten te bevochtigen.
Doe boter in de koekenpan en bak de bei
de kanten der wentelteefjes licht bruin.
Daarna met suiker bestrooien. Zoo zijn ze
lekker, maar met een roomsaus lekkerder
en met sabayon (gesuikerdo witte wyn) J^og
lekker de r3
Advertenties in de
zeventiende eeuw.
Dr. Chr. F. Haje, van Haarlem, heeft te
Utrecht gesproken over „De advertenties
van de „Oprechte Haarlemsche Courant"
in de zeventiende eeuw als een spiegel van
den volksaard en de volkszeden.'*
Spr. begon met er aan te herinneren hoe
de zeventiende eeuw een der schoonste ge
deelten van ODze vaderlandsche geschiede
nis was, hoe ons dat niet alleen uit hetgeen
uit dien tijd overbleef geleerd wordt, maar
ook uit hetgeen talrijke moderne navor-
6chers, die alle informaties inwonnen, allo
portefeuilles doorsnuffeldon, aan de hapd
gedaan hebben. Maar een plekje van 't door
ben kaal afgegraasde veld hebben zij met
rust gelaten, en daar was spr. dankbaar
,voor, want over dat plekje, misschien door
hen in een opwelling van edelmoedigheid
aan de schamele nakomers overgelaten,
wou hij het hebben. Dat kleine, onverlet
gebleven kampje is de advertentierubriek
.van de „Oprechte Haarlemsche Courant,"
wel is waar met de oudste, maar wel de
beste vertegenwoordigster van de Nedor-
landsche journalistiek in de zeventiende
eeuw. Toch heeft men liet redactionocl ge
deelte nooit als van historische waarde
beschouwd, de historeograaf „liep het
slechts even hoedlichtend voorbij." Wel
licht is de oorzaak hiervan, dat do tegen
woordige dagbladen zeker geen zuivere
toetssteen der historische waarheid zijn.
Het zou hem echter buiten zijn lijn voeron
als hij een lans ging breken voor de op
rechtheid der kranten van de zevontiende
en achttiende eeuw.
Voor hen, die geen dorro paperassen als
historiebron wenschen, die de innerlijke
kern van bet frissche volksleven willen
proeven, is de advertentierubriek bestemd.
Advertenties dateeren al van zeer ouden
datum; de „Oprechte" plaatste ze in 1662
geregeld, een. bescheiden plekje besloegen
ize in een courant van dén velletje, aan beide
kanten met twee kolommen bedrukt, en
deftiglijk, noemde men ze „advertisseraouts"
of „notificaties" of „waerscbouwïngbe";
het laatste meestal in onguD6t:gen zin, bijv.
als een uitgever tegen nadruk of lomand
t6gen „schandaleuzo geschriften" protes
teerde. Het streelt ons nationaal gevoel, als
■we zien, dat de Hollandsche couranten m
het buitenland in hoog aanzien stonden;
hetgeen wel blijkt uit de advertenties, door
buitcnlandsche particulieren en stadsbestu
ren gezonden. Zoo riep in 1678 de £tad
Embden gegadigden op voor het maken van
een brug en sluisdeuren, en vroeg Branden
burg in 1679 soldaten voor rijn Keurvorste-
lijkp Hoogheid.
Driik adverteerden de gemeentebesturen,
en vooral zeer aanlokkelijke aanbiedingen
voor.de (destijds zeer floreerende) beesten
markten in hun stad en pogingen om leer
lingen voor bun scholen te krijgen, waren
6chering en inslag, behalve dan nog de aan
bestedingen van stadswerken, enz. In 1685
ontstond een ware strijd tusschen naijve
rige gemeenten, om de Fransche emigrant
ten als inwoners te krijgen; de regenten
deden altijd hun uiterste best om hun 6tad
in de krant op te hemelen. Ook de hoogste
Btaotefichamen, de Admiraliteitscolleges,
hot Departement van Oorlog, de Raad van
State benutten al de advertentierubriek.
De justitie had in overeenstemming met
haar geringe ontwikkeling ook zeer slechte
speurorganen de advertentie was er met
haar p rem ie-uülo ving en beloften van ,,so
creteering" om de voortvluchtige mannetjes
op te sporen.
De rondborstige persoonsbeschrijving, die
in de advertenties voorkomt, is meer nauw-
keurig dan vleiend. Zoo bijv. een man met
reer ingevallen en mismaakte wangen, uit
stekend kakebeen, overkeveld, tandeloos en
door dit allés zeer kwalijk bespraakt.
Dan Mozes de Leon, die met zijn broer en
een groote som gelds ,,er van doorgegaan"
is en rich onderscheidt door een „leelijke
kleine tronie", en kwalijk ter gang i6 ver
mits met podagra gekweld. De meeste van
deze geadverteerde vluchtelingen rijn make.
laars, kassiers of notarissen, hetgeen spr.
de gelegenheid gaf even te constateeren, dat
we met die functi onna rissen gelukkig tegen
woordig beter af zijn.
Onder algemeen© hilariteit declameerde
dr. Haje de eerste advertentie betreffende
bedelarij en landlooperij, in dit geval sa
mengaande met kïuderdieverij.
Door een 23-jarig bedelaarster, grof en
vet van leden, is het 4-jarig wichtje Pieter-
neüetje gestolen. Verzeid kind is kort van
gewas en heeft een wratje op den rechter
arm.
lvo^t na deze advertentie werd door do
Eökbn^èri rechterlijke macht geadverteerd,
(PUft een 'tnifeisje van vier jaar bij een paar
thans gedetineerde bedelaars zat. en zich
behalve dpor het luisteren naar den naam
Pietcrncllebje, onderscheidde door zoo*n
merkbaar fatsoenlijke afkomst, dat genoem
de godetmeerden onmogelijk de ouders kon.
tlftp yijru Zoodat de ouders hun verlo-
kin itffvoarschijn lijk daar teruggevonden
hebfctt. V
tf)an dè mededeeling, dat niemand huis
vesting mag vorleemen aan den in den ban
gedanen jongen jodendeugniet Abraham
Mozes, zoon van Mozes Salomon en in dc
wandeling genaamd „Zwarte Mozes", Hij
is volgens de advertentie er gluipachtig
wezen mot een dikken, pokdaligen neus,
kort haar en groote oogen. Deze jongeling
is met een groote som gelde „doorgeloo-
pon."
Eon goedo m._2der ïn Den Haag mist
haar 29-jarigen zoon. Hij is 6tom, doof en
niet wijs; heeft zeer veel last van den na
gel, die in z'n groote teen gogroeid is en
dikwijls veel pijn doet. Men wordt verzocht
hem aan te houd:n, een stuk brood te ge
ven (daar hij geen geld bij ziob heeft) en
hem op te zenden naar juffrouw Kraai win
kel in Den Haag, van wier dankbare er
kentenis men overtuigd kan zijn.
Nog eenige prachtvoorbeelden van adver
tenties betreffende zwakzinnigen kreeg men
te hoor en.
Brengen wij verder in herinnering bet
weggeraakte patrijshondje Vielandcr, dat
aan iederen achterpoot een klauw meor
heeft dan andere hondjes en bijt als men
hem grijpen wil. Spr stelde zich den fami
liekring van den éigenaar van hot hondje
voor, bezig met het opstellen van de ad
vertentie, waaraan ieder wat wil bijdragen.
Kwakzalvers en doctoren slechte een
dun echeidingslijntje was daar toentertijd
tusschen maakteD reclame op een wijze,
die de tegenwoordige rmk-Pillcn-recraroe
ver in de schaduw stelt. We kunnen onze
tranen niet bedwingen als we lezen van
Pieter Godderus, die ten verzoeke van zijn
gewezen patiënten, ontstoken met medelij
den, den volke bekend maakt, dat hij door
de genade Gods met de vaste onfeilbare
conste is toegerust om de zwaarste breuken
en 6cheursels, hoe groot ook en hoe lang
men er ook aan geleden beeft, te beelcn.
Eerder geneest hij een persoon van 80 jaren
dan een kind van drie, en onder zijn behan
deling behoeft men geen springen, paard
rijden of wat dies meer zij te laten.
Dit was wel het aardigste voorbeeld, dat
'dr. Haje op „geneeskundig" gebied noem
de eerbied krijg je bij de advertenties van
kostschoolhouders in 1659, die een enorm
aantal vakken onderwezen.
Ook advertenties betreffende werktuig
kunde. industrie kwamen voor en bijzonder
mooi is het lange verhaal, waarin de ge
broeders Jan en Nicolaae v d. Hpyden hun
pa6 uitgevonden slangbrandspuit, „die alle
branden met een continued dikken 6traal
water met ongelooflijken spoed bluscht",
aanbevelen.
Zelfs stenografie werd geadverteerd, en
de toenmalige strijd om het bestaan uitte
zich in een woedenden woordenstrijd perr
advert. tusschen den Italiaansch-boek-
houdenden D. de Hollander en Geesteveld,
die elkaar geen grofheden spaarden.
Ook bespotte Hippolytus de Vrije bet hu
welijk, in de toen gewaande vermakelijk
heden daarvan. Hij werd gesteuDd, maar
een repliek kwam van Petrus de Vernoeg-
degetrouwde^ die de tien delicatessen des
huwelijks roemde, en berichtte dat hei
raadzaam was te trouwen.
Theologen vlogen elkaar toentertijd ook
al in het haar, zoo dat een enorm aantal
theologische geschriften geadverteerd werd.
1
Tien geboden voor de vrouw.
1
Bij een echtsoheidingsproceB in oen stad
in Michigan werden door do vrouw met ver-,
ontwaardiging de „tien geboden" onthuld,,
waarvan do navolging door haar man tot|
voorwaarde van het huwelijk was gestold.
Zij luiden:
Gij zult niemand trouwen dan uw eigen
werkelijk geliefde, noch voor geld, noch om
een positie in de maatschappij, noch we
gens uw traagheid. 1
Gij zult den man met honderd oogen aan
zien vóór ge trouwt, maar daarna oogklep-*
pen dragen.
Gij zult uw man nemen zooals hij is. Hij
is een goede kerel, en de man, dieö gij u
droomt, bestaat niet.
Gij zult den cyrobeJ slaan en uw echtge
noot tot uw meester verklaren.
Gij zult niet begeeron de kostbare japon
nen van uw buurvrouw, noch haar diaman
ten, noch haar bontmantel, noch baar zij
den kousen, nooh haar gezicht, noch haar.
man, kortom niets wat uw buurvrouw too.
behoort.
Gij zult geen schulden maken.
Gij zult geen kussen en lieftalligheden
verkwisten aan katten en geen schoothond
aan uw borst drukken.
Gij zult u niet overgeven aan dwaashe
den als hel genot van een feestdag-cock-
tail of van geheime sigaretten.
Gij zult den waschdag gedenken, maar
de hemden naar een wasohinrichting stu
ren.
Eert uw man, opdat gij o zelf niet ont-
eert.
Het is oen wijs stol lessen, maar uit hot
feit, dat de vrouw van den schepper er
van ze bij een echtsoheidingsproces ter
rprake bracht, zou men opmaken, dat ze
toch niet mensohkundig en zeker niet doel
treffend zijn.
New-York's bloemenhandel.
In New-York is nu de grootste bloemen-
markt van de wereld, ofschoon daar eeni-|
ge jaren geleden de handel in planten en;
losse bloemen, waarvoor te New-York af
zonderlijke markten rijn, niet veel betee-
kende.
De plantcnmarkt heeft plaate van 4 uren;
tot 6 uren of halfzeven 's avonds, terwijl
die van de loese bloemen om 6 uren 's avonds
begint en meestal in een halfuur ia
afgeloopen. De losae-bloemen-handel to
New-York is de grootste van de wereld, en*
brengt ongeveer f 14,400,000 per jaar op. j
Er zijn een duizend bloemkwcekerijen op4
een afstand van 50 mijl van de stad.
Het bloemen venten langs de 6traat is bot»
werk van arme Grieken, die tevens eigo-
naars rijn van New-Yorks duinenden kleine;
bloemenwinkels. Maar de hedendaagsche
bloemenwinkels van Parijs en Londen zijn,
niets in vergelijking met de macht van die!
in de Fifth Avenue en de Broadway. Hier
zijn zooals overal millionnairs, die hun for-'
tuin in den handel hebben gemaakt. En
het is niet verwonderlijk, als voor vier ro-;
zen met Kerstmis f 36 per stuk wordt be-
taald, of achtmaal haar gewicht in goud.
Een bloemist, thans millionnair, maakte,
rijn fortuin door de opening van bloemen-'
kramen in eenige van New-Yorks grootste'
kantoren, wel wetende, dat menig welga-
stelde handelsman, te veel gehaast om zich
op rijn weg naar huis op te houden, er J
niet lang over zou denken een bosje violen 1
van 5 tot 10 gulden te koopon. wanneer het
hem tot zijn kantoordeur gebracht kan wor
den.
Nergens ter wereld zijn zulke kostbar*
0/ zulke prachtige bloemenversieringen aan
gebracht al6 te New-York. Te Madison wor
den kostbaarder en mooier rozen gekweekt
dan ergens anders; weergalooze violen ko-
men vaD de Hudson Valley en onschatbare
orchideeën van New-Koebelle*
