De Stad Maastricht,
E.Br^nJsm^
H. I)Ë BOLSTER,
Afbraak Laboratorium
Anno 2809.
•^^JOG NOOIT
GEËVENAARD.
ANNO 15 75
AMSTERDAM.!
I
met Geld.
Haarlemmerstraat 130, Leiden.
Armssizorg.
4ds Binueuvestgracht 52,
Inwonend Personeel 'VerzakeriDj.
Het Huisgezin
van den Raadpensionaris
De Schildknaap van
Gijshrecht van Amstel.
No. 15270.
XjEIDSOH DA&BLAB, Woensdag- 1 December. Derde Blad.
yEfAKRlOcaAAR BlJ S
H.H. WIJNHANDELAREN
V EN GROSSIERS. J
oi.i ao
ENHOED"^! Bïe heeriijEse Limonade-Siroop Gg3i*S»epin§g
»■-a«lil n.lJ.>l>nd'i éu Vqa.I a 4a Kil nm aarlr pi 4 crhao r
3 I
Schol! Engberts Seholtec
ALMELO.
ZUIVER WOLLEN
ONDERKLEED ING.
(fabrikaat wjamsen)
verkrijgbaar
bl| Firms Q..J. Corts, Nieuwe
Rijn 62, L'iden.
Manufacturen- en Beddenmagazljn.
Onderzocht en gunstig beoordeeld
door Prot- Or. MAC. GtLLAVRY,
Hoogleeraar in Ziektekunde en Gezond
heidsleer aan de Riiks-Unwcrsiteit te
Leioen. 1428 29
'DRAISMA "vAh-l
VALKENBURG'S
LEVERTRAAN-'.!
LEEUWARDEH'?
Een hoed
met geld had
Mej K. TÜE-
SING, wonen-
de Kauwerspad
11, te Zaandam,
besteed om zich
te genezen van
haar Asthma Wan
neer zy eerder aan
de Abdijsiroop begonnen was,
dat is het middel waardoor zy
thans genezen is, zou zy heel
wat geld gespaard hebben en
was zy daarby ook eerder Tan
haar kwaal verlost geworden.
Zy verklaarde kort geleden
het volgende:
wJaren lang heb lk aan Asthma
geleden, wuarby ik ontzettende
benauwdheden uitstond. Het was
dikwyis zoo erg, dat lk blauw
werd van benauwdheid en myne
omgeving my met angstige blik
ken gadesloeg, bang, dat ik een
benauwdheid zou biy ven. Loopon
kon ik niet anders dan met
groote moeite en na eenige
passen verzet te hebben, bygde
ik kolossaal. Niettegenstaando
ik van alles probeerde, genas ik
niet. Ik bleef maar benauwd op
de boret en hoestte maar aan
houdend, zoodat ik 's nachts niet
kon slapen. Ik heb zclis een
half jaar te bed gelegen,
maai gonezeu deed ik niet.
Na zoo jaren doorgebracht te
hebben, werd my aangeraden
het eeu8 mot de Abdysiroop te
probeeren. Ik kocht een flosch
by de firma Th. DE ZWART,
Gedempte Gracht, en tydens ik
deze gebiuikto, verminderden
de hoestbuien en kwam de aiym
die altyd zoo Tast sat, gemakke-
lyk los. Ik heb het gebruik met
de Abdyairoop voortgezet en na
er tien gulden aan besteed te
hebben, kan ik op myn woord
verklaren dat ik thans gelukkig
geheel beter ben. Ik ben nog
nooit zoo opgeruimd geweest
al** thans eu zoowel het eten,
slapeu als loepen gaat naar
wensch 3503 80
De Abdyslroop, Klooster Sancta
Peulc, kost por flacon van 230
gr am f J.—van 5G0 gram
f SL— er? van 1000 gram f 3.50.
D© Abdijsiroop, KJoost«r Sancta
Pan!a. g*nner»t onvoorwaardelijk
en. oud van alle borst- en
longaandoeningen en tast zelfs
bij een iaugdurig gebruik hot
g-witd! nimmer aan, omdat zy
gAóo scbac^iyke boslanddeelen
Mvat.
Centraal Dspot L. I AKKER,
Var. AR* eiradéstraac. Rotterdam.
Ve-kryghpar by de bekende
Verkoopeis en bij alle Drogisten
en de meeste Apothekers.
der Tnlnbonw ïiy. Gelderland" te Jieedo, li bU on« nrkrjjgbaar
t ft,per Fleacb. (Citroea, Frambozen, Grenadine, Orangeade, Sinaasappel),
Firma KOEttTS FEENSTBA, P.-K. lleonlMg 14.
S049 10
MAGAZIJN
TEL. INT. 314.
Heeft voorhanden eene groote sorteering van de
NIEUWSTE ARTIKELEN
voor huishoudelijk gebruik, die zeker wel als de beste voor
een Geschenk kunnen aangemerkt worden.
Verder worden de volgende artikelen niet meer voorhanden ge
houden on zullen dezo aanstaande week voor inkoopsprijs en
mi aider worden opgeruimd.
6 Vogelkooien. 23 Papiermanden.
15 Gegoten ijzeren Para- 20 Gascomforen.
plule-Staanders. 11 Koperen Gas-Stuapension
23 Bamboe Paraplule-50 Kachelplaten
Staanders. f—
17 Bamboe Portemanteanx.
11 Eiken Porftemanteanx.
5 Eiken Theetafels.
17 Bamboe Theetafels. *a5'
43 Bieten Zitstoelen.
14 Houten Bloempotten
met koper gemonteerd.
40 Verschillende Bloem- 11 Paar Vazen en Kannen
staanders of xoogenaam- met brons gemonteerd,
de fflilienx.
Alle Artikelen zjjn nieuw en van dit najaar.
Terens zyn van de bekende Lnxe doozen met drie stukken
fijne Zeep nog ongeveer duizond voorhanden, tegen den prys van
0.25 per doos. 8304 100
Op de eerste toonbank in den winkel zal
er tevens eene partij KLEIDE A2.TIKELEN
worden geëtaleerd, die ook voor zeer lagen
prijs worden opgeruimd.
Beleefd aanbevelend,
50 Kachelplaten waar-
onder met nikkelen rand.
87 Vuletnmers.
33 Open en gedekte Turf
bakken.
40 Koperen Bloempotten.
13 Kolenbakken Ajn ge
lakt met binnenbak.
17 Eiken Bloempottafels.
J. V. d. STOK.
118*
Verkrijgbaar in alle
buurten der stad.
Allen dis iets Is vurdcrou hebben
van ol verschuldigd zyn aao den
gemeeuschappsiyken boedel van den
Hoer DAVID VEILBK1EF,
Architect, vroeger wonende te Lstdou
en wijlen diens echteenoote Mevrouw
JACOB A ANTOINETTE
BECTEB, in leven zonder beroep,
gewoond hebbende te Leiden en aldaar
overleden 4 September 1008, alsmede
iets te vorderen hebben van of
verschuldigd zyn aan de onder
het voorrecht van boedelbeschrijving
aanvaarde nalatenschap van genoemde
ovorledene wordon verzocht hiervan
opgaaf of betaling te doen vóór
10 December 1909 ten kantore van
Mr. 0. H. P. KLAVEfi WIJDEN,
Notaris te Lelden. 8220 21
Gevraagd Werkhuizen in de
eerste dagen der week, voor een
Wcdnwe. vroeger Dionstbodo ge
weest. En een Werkhuis voor
grof werk op Vrydag of Zaterdag.
Information geeft gaarne Mojuffr.
NAL'DIN TEN CATE, Zoeter-
Woudsche Singel 85. 8528 10
is het Saliedsta Adres
voor het vervoeren van alle
zware Werktuigen, onder
garaniie met vooruitbetaling,
en geett de hoogste Prijzen
voor alle voorkomende Sloop
werken k Contant. 3225 14
(Arbeidscontract).
Voorla Brand-, Inbraak Zeetrans
port-, Lerens, Ziekt.-en Ongevallen-
Vorzekerlngen. Agentschap J. EOS,
lleerengraclit 54. 887 7
Wil zooweel
mogelijk de
Zondagrust
van uw naasten eerbie
dig Koop niet op
Zondag wat gij op andere
dagen kunt bekomen.
1284 8
LEIDEN.
Het Laboratorium achter
de Hoogeschool moet binnen
korten tijd gesloopt zijn. De
solide afbraak daarvan wordt
daarom voor een pr^sje ver
kocht. Dageiyks te zien. Ingang
Nonnensteeg. De Slooper,
S1EBOLT DE BOEB.
3035 12
A. W, SIJTflOFF'S UITG.-MAATSCB".
te Leidenheeft uitgegeven on by
alle Boekhandelaren verkrijgbaar
gesteld
OK
Hoe de eerste Stadbouderlooze Refosriog
een einde nam,
dooh
P. J. AXDBISISSEN,
let 4 grooto Platen en 16 Tekst-IHustraUOi.
Vyfde druk, In Prachtband f 1.20.
Een verhaal uit den laatsten tyd van
het Hollandsche hule
DOOR
P. J. AND UI ESSEN.
Bet 4 groots Platen on 16 TeksUilastrati6fl
VUlde druk, ln Prachtband f 1.20.
Van dcnzelfden schrijver zijn vroejti
in dezelfde serie vei schenen:
Adolf en Clara, of hoo ons land
eene republiek werd. Een verhaal
uit de eerste jaron van den tach
tigjarigen oorlog. 7do druk.
De zoon van deu zeerouver,
of hoe de Nederlandscho republiek
groot word Eon verhaal uit het
tweede tyd^erk van den tachtig-
jarigen oorlog. Ode druk.
Do Weezen van Vllniugcu,
of hoe onze republiek onaf tianke-
lyk werd. Eon verhaal uit bot derd»
tydpork van dec tachtlgjarigen
oorlog. 6de druk.
De Zeeman tegen wil oadauk,
of Amsterdam ln den aanvang der
eerste Stadhoudorlooze Regeering,
16501664, 6de druk.
De val van eeu Koningshuis,
of het eerste tydpork van do Frau-
sche revolutie. 4de druk.
De dageraad van een Keizers
troon, of hot tweede tydperk van
de Fransche revolutie. 5de druk.
De Deserteur, of do Fransche
overheerscüing en Nederlands her
stelling. 1810—1813. 7do druk.
De tocht naar Buslnnd, of het
begm van den val van het Keizer-
ryk, 1812. 8de druk.
De tamboer bij Quatre-Bras
en Waterloo, of do tweede vei-
lossing van Nederland 18141815.
0de druk.
Elba en Sint-Hclena, of de
dubbele val vau het oerste kelzer-
rt1k. 1814-1821. Sdo druk.
Erlo, de Heldenknaap, of Neder
land gedurende het 2de stadhouder-
loozo bestuur. 5de druk.
De Kolossus der Negentiende
Eeuw. of Frankrijk ln donbloeitUd
van het Keizerrijk 5do druk.
De Prins en Johan de Witt
of ons land ln het tweede tyd
pork der oerste atadbouderlooze
regeoring. 5de druk
De kinderen vau den Zoete-
laar of Nederland gedurende de
eerste regeermgsjaron van Prins
Willem III. 5de druk.
PERSOVERZICHT.
Aan Brieven uit de Hofstad" in de ,,A rn
homsche Courant" ontloouen wij het
volgende
Met genoegen zal in ruim m kring ver
nemen zijn het besluit van den Minister
raad ora aan de ambtenaren der I) e-
partementen van Algemeen Be
stuur niet toe to staan, werkzaamheden
te verrichten voor de tienjaaxlijkscho volks
t o 11 i n g van dit jaar. In 1899 moeten in Idat
opzicht misbruiken zijn voorgekomen, die
meer dan ergerlijk waren. Trouwens, deze
bepalen zich volstrekt niet tot het werk voor
do volkstollingen; cr wordt dagelijks op do
Departementen in dio richtiug zwaar en her
haaldelijk gezondigd. Nu en dan verneemt
men daarvan staaltjes, dio bijna ongelooflijk
zijn. Dat do diensturen niet zwaar zijn, mis
gunt niemand dezen lieeren. Ook dat er voel
gebeuzeld en gelummeld wordt, dat op som
mige bureaux iedere vlieg een voorwerp van
de nauwlettende aandacht der heeren amb
tenaren is, en dat er gocn ongewoon geluid
van de buitenwereld tot hen kan doordrin
gen, of zij leggen er do pen bij neer en
posteeren zich, met den neus tegen de rui
ten godrukt, voor do ramen, ook dat trekt
men zich niet erg aan. Maar dat or in 's Rijks
tijd zooveel vette en middelvette en ma
gere bijbaantjes door hen worden waargeno
men, ziedaar iets, wat velen do gal doet
overloopen, ©n nu en dan in het openbaar
aanleiding geeft tot rechtmatige klachten.
Het talrijke leger van hen, die dag aan dag
zoekende zijn naar een betrekking of een
baantje, gcvcelt zich daardoor in zijn be
langen aangetast en zijn bestaan bedreigt
Die heeren ambtenaren zoo redeneert men
hebben een gemakkelijk leventje en ken
nen geen zorg; dat misgunnen wij hun niet,
maar laten zij dan ten mins to anderen het
brood niet uit den mond nemen door het
annexeeren van alle bijbaantjes, die zij kun
nen krijgen en met fatsoen (of zonder) kun
nen waarnemen.
Bij hot zonder fatsoen herinner ik mij
het hier (Den Haag) destijds nogal veel be
sproken geval van een ambtenaar, die een
"wel ingerichten handel in naturalia dreef.
op zijn bureau. De aquiariums en terrariums,
de glazen kisten met schildpadden en
slangetjes, de kooien met vogels, do verza
melingen vogelnesten namen ten slotte zoo
veel plaats in, dat. het bureau een goed
gesorteerden winkel van die artikelen gc-
leca. Toch kon dit jaren goed gaan, en zou
Jiet mogelijk nog in vollen gang wezen, in
dien piet de inwonende concierge, die er
den brui van kreeg al dat goedje te mooton
voederen en naloopen, zich er over beklaagd
had, waardoor hot misbruik uit- en tot een
einde kwam.
Vorder is bekend het gebeurde met een
ambtenaar, die als bijbaantje hot boekhou
derschap van een Bouwgrondmaatschappij
vervulde.
Op zekoren dag vond de Minister onder de
hem voorgelegde stukken eenige papieren, die
hy niet thuis kon brengen, en waarvan nie
mand iots begreep, totdat mon ten slotte
terecht kwam bij den bedoelden ambtenaar,
dio desgelijks zoekende was, en het dezen
bleek, dat een aantal stukken van zijn Bouw-
grondm d atschappij per ongeluk onder die
voor den Minister waren geraakt.
Hot getal ambtenaren, die voor zaken hier
ter stede 's avonds do boeken bijhouden, is
trouwens legio; dat der ambtenaren-assu
radeurs, in de verschillende rangen cm gra
den, die in dat vak voorkomen, nadert het
van dichtbijcopieerwerk wordt desgelijks
veel verricht, maar het is niet zeer voor-
doelig en de concurrentie groot; copieoren
op do schrijfmachine komt evenoens veelvul
dig voor, daar dit werk gemakkelijk aan te
leeren is.
De klacht geldt trouwens niet alleen de
ambtenaren van het Rijk, maar ook die van
de Gemeente, Deze week nog kwam het voor,
dat een Tuinliedenvereeniging te Loosdui
nen zich tot den Gemeenteraad van 's-Gra-
venhage wendde met een adres, waarin to
gen verdere uitbreiding van hot drio-ploe-
gen-stelsel voor de gemeente-werklieden ge
waarschuwd wordt, op grond dat gemeen
tewerklieden, behoorende tot categorieën,
welke reed6 van het drie-ploegen-steleel pro
fiteered zich in hun vrije uren in do Looe-
duinsche tuinderijen verhuren, en don daar
wonenden tuinlieden een oneerlijke concurren
tie aandoen. Immers het ligt voor de hand,
dat dezo Haagsche gemeentewerklieden, die
als zoodanig een flink loon ontvangen, dat
werk kunnen verrichten tegen een lageren
loonstandaard, dan degenen, die er ten volle
hun bestaan in moeten vinden.
Deze en soortgelijke klachten, die een lo
gisch gevolg zijn van de niet altijd regel
matige en harmonische ontwikkeling der
samenleving, zullen waarschijnlijk blijven be
staan, zoolang de ongelijkmatige groei der
maatschappij n\i en dan het evenwicht met
de oeconomisehe werkelijkheid verstoort. Het
kan om te blijven bij het geval in kwestie
niet in twijfel worden getrokken, dat er
ambtenaren moeten zijn. Evenmin zal het
betwist worden, dat zij hun, die in de vrije
bedrijven werkzaam zyn, niet het brood uit
den mond mogen nemen. Maar er kan ook
geen twijfel aan wezen, dat den ambtena
ren, evenals aan iedereen, het recht toekomt,
him vrije uren deaverlangd nuttig of winst
gevend te besteden. Slechts zijn wij nog niet
zoo ver, dat het eene belang kan worden,
behartigd zonder het andere te schaden, en
daarby werkelijke belangen naar onfeilbaren
maatstaf kunnen, worden onderscheiden van
misbruiken.
Over Grondwetsherziening eóhrijft
„Het Huisgezin":
Het ministarie-Hoemskerk wil Grondwets
herziening, niet alleen, maar toch ook om
het kiesrecht
„De Standaard" is er togen, dat de
Regoering op algemeene Grondwetsherziening
aanstuurt en niet op eon gedeeltelijke ten be
hoeve van het kiesrecht.
Er is in deze zaak voor cn togen aan te
voeren.
Tegen een algemeene Grondwetsherziening
is, dat de kans van 6lagen geringer kan zijn
in plaats van over een enkel kan men dan
over vijf, rea punten struikelen.
Maar ex is voor, dat men bij ean alge
meene herziening, juist om het grootor ge
vaar van stranden, eerder- de uitersten zal
vermijden en tot overleg bereid zal worden
gevonden.
En er is ook toot, dat, daar Grondwets
herziening, mede om den daaraan verbondon
omslag, goen dagelijksch work is, men, als
men zich daartoe zet, verbetert wat voor
verbetering in aanmerking komt, ten einde
voor goruimen tijd van een dry ven naar
revisie der Grondwet ontslagen te zijn.
De Grondwet moet men niet iedor oogen
blik onder handen willen nemen.
Wij zijn er dus niet tegen, dat het minis
terie een generale Grondwetsherziening voor
staat.
Slechts één bednehtheid hebben we.
Niet, dat de te benoemen Staatscommis
sie niet bijtijds mot haar arbeid gereed zal
komen.
Evenmin, dat de Reg eer in g daarna haar
vcorsfcellen niet tydig genoeg zal indienen.
Maar dat de behandeling der sociale wet
ten een in-behandeling-nemen der voorstel
len tot Grondwetsherziening niet zal ver
oorloven.
Daarom is het zoo van belang, dat do so
ciale maatregelen met bekwamen spoed wor
den voorbereid en ingediend, opdat vóór het
vierde jaar dc sociale hervormingen achter
den rug zijn en dat jaar voor de Grond
wetsherziening overblijve.
.Wordt de gewichtige wetgevende arbeid
naar d§ tweedo helft v&n dit vierjarig tijdperk
verschoven, don moet er natuurlijk óf de
sociale wetgeving óf de Grondwetsherziening
bij inschieten.
Stonden we voor die keus, ze ware niet
moeilijk, maar staatsmansbeleid beware ons
voor die kous en make behandeling van hot
een en van hst auodor mogelijk.
Men hormnert zich uit ons Overzicht, dat
„Do Standaard", ook na do pertinente
verklaring van den Minister van Koloniën,
dat hy de bekende passage in zyn M. v.
A. over de Zending in Indiö gehoel voor
zijn verantwoording neemt, een driestar gaf
over do verhouding tusscben (rechtscho)
ministers en hun (vaak vrijzinnige)
ambtenaren, waardoor de voorstelling
wordt gewekt, alsof, ten gevolge van een
langzamerhand ingegroeid stolsel, do amb
tenaren niet steeds volkomen in den geest
van den Minister werken. Tegen deze voor
stelling toekent „Do Nederlander" al
dus verzet aan
Deze voorstelling nu is, naar wat wij van
dien toestand weten, en naar het getuigenis
van bevoegden, ook van leden dor rechter
zijde, die uit den aard van hun vroeger
of tegenwoordig ambt daarover kunnen oor-
deelen, niet overeenkomstig de werkelijkheid.
Het is de plicht van iederen ambtenaar
te arbeiden in den geest van den Minister,
dien hij dient, en men kan zeggen, dat de
ambtenaren dit in het algemeen beschou
wen als een heilige plicht, dien zij volstrekt
niet luchthartig onderschatten cm niet na
komen zouden.
Natuurlijk valt hun dat onder een Minister,
wiens politieke denkbeelden zij toegedaan
zijn, gemakkelijker dan onder een ander bo-
windsman, voornamelijk wijl de ambtenaren,
op wie het hier aankomt, in den regel
mannen van studie en ontwikkeling zijn,
die, ter wille van des Ministers arbeid, niet
hun eigen opinie, maar de zijne onder
woorden te brengen hebben.
Er zijn ambtenaren, die tal van ontwerpen
voor onderscheidene Ministers ontwerpen
dus, die van geheel verschillende beginselen
uitgingen hebben gereedgemaakt met al
de talenten «u de kracht, waarover zij be
schikken.
Dit ia een bijzondere toewijding aan 's lands
dienst, vaak moeilijker dan de uitwerking
van eigen meening, en die beter verdient
dan de zonderlinge waardeering waarvan
„De Standaard" blijk geeft.
Het bedenkelyk«*te von zulke redenccnng,
is, dat men een gedachten gang als die in
de ambtenaren verondersteld wordt, eigen
lijk als de natuurlijkste zaak ter wereld
pchijnt beschouwen.
De ohef staat roohts, de ambtenaar links!
dus zal die ambtenaar niot oon amore
meewerken met don chof. Dit schijnt men iets
van zelf-sprekends te achten, en als „D e
Standaard" dat op den gewonen, gccx
tegenspraak duldcndon toon lccraart, da*
zijn de eenvoudige lezers uitteraard gemak
kelijk geneigd dit als een waarheid te be
schouwen, waaraan niot te twijfelen valt.
Dat is do invoering van een nieuw-aoor-
tigen klassenstrijd, van con theorie, die de
goed trouw dooddrukt.
Zulk eon theorie geeft aanleiding tot ver
keerde ten denzon. Dit bewijst, naar hot
Chriet.-Hist. orgaan opmerkt, „De Stand
aard" zelf, nu zij de plaats van baron
Mackay in den Raad van Slato opeischt
voor oen man van do eigen richting.
Wereldtentoonstelling bij do
Inwfjding van het Vredespaleis.
Naar aanleiding van het bericht van het
Haagsche Correspondentiobureau aangaand»
oen ln den Haag by gelegenheid der Inwyding
van het Vredespaleis te houden wereldtentoon
stelling, kan ,Het Vad" nader mededeeler.
dat by de ten vorlgen jare opgerichte Kon.
Nederlandeche Landbouwvereeniging, waarvan
Z. K. H. de Prins dor Nederlanden oprichter
en voorzitter is, het voornemen bestaat, in het
jaar der opening van het Vredespaleis een
groote internationale landbouwtentoonstelling
te houden, en wel op het onbebouwde te rein,
dat zich uitstrekt tusschen de Witte Brug en
den circus Schumann.
De ridderorden qaaestie.
Naar het ,N. v. d. D mededeelt, moeten
vroeger èn de oud-minister Do Maret Oyene
èn de (toenmalige) minister Idenburg, uit
vriendschap en waardeering voor dr. Kuyper,
aangedrongen hebben op de vorming van een
commissie van onderzoek, een eereraad, als
men wil, en toen moet, ale man van linke,
de oud-ministor Cort van der Linden bereid
zUn bevonden deel uit te maken van de te
vormen commissie. De instemming van dr.
Kuypor was zoo goed als zekor, maar word
op het laatste oogsnblik nog terugg?Domen.
Het fcN. v. d. D." meent, dat hst misschien
nog tyd ie om nogmaals een poging te doen.
In de „N. R. 0." deelt de heer Cort van der
Linden echter mede dat het gsheel onjuist la
dat hy bereid zou zyn bevonden deel uit Lt
maken van bedoelde commissie, hy Ie iel Ir
door niemand daartoo aangezocht.
