No. 15204.
IaSSBSCH BAÖBLAD, Woeasdag* 24 November. Tweede Blad.
Anno 1609.
PERSOVERZICHT.
FEUILLETON,
ïios© rie.
Naar aanloiding van de in uitzicht zijnde
Tweede Kamer-verkiezing m
het district W ij k-b ij-D aurstede
schrijft de „A rnhemsohe Cou
rant":
Zal de hechtheid der rechter-coalitie op
nieuw op de proef gesteld moeten worden,
nu, ten gevolge van 't overlijden van
ra r. N. de Ridder, afgevaardigde voor
Wijk-bij-Duurstede, een Kamerzetel vacant
gekomen is, wederom in een dier distric
ten, waarin de katholieken de betrekkelijk
sterkste partij vormen, maar welke door
een anti-revolutionnaaren afgevaardigde
in de Kamer vertegenwoordigd worden, ten
einde den zetel voor de coalitie te verze
keren? In die districten toch bestaat de
kans, dat met een katholieken candidaat,
bij een herstemming van dezen met een li
beralen candidaat, het anti-pap isme van
vele protestantsche kiezers den zetel aan
de linkerzijde in handen speelt. In het
district Breukelen ia onlangs, gelijk bekend
de krachtproef boven verwachting goed
afgeloopen, daar de liberale candidaat op
verre na de herstemming niet haalde, het
bij de herstemming kwam te staan tusachen
den katholiek en den anti-re vol utionnair,
en deze laatste, hoewel zijn partijgenooten
in 't district tegenover de katholieken ver
re in de minderheid zijn, werd gekozen,
dank zij het anti-papisme der protestant-
sch) boeren. Maar, gelijk van katholieke
rijde herhaaldelijk reeds verzekerd werd,
staan in 't district Wijk-bij-Duarstede de ka
tholieken veel sterker dan in Breukelen en
aangezien in de provincie Utrecht van de
zes Kamerzetels er vijf in handen zijn van-
de coalitie en daaronder geen enkele door
een katholiek bezet is, is reeds herhaalde
lijk van katholieke zijde de eisoh gesteld,
dat, viel Wijk-bij-Duurstede open, die ze
tel aan de katholieken komen zou. Zal nu,
zoo kort na de ervaring van Breukelen,
toch aan dien eisch word?n vastgehouden t
Het antwoord hierop zal eerstdaags moe
ten gegeven worden, want de nieuwe ver
kiezing moet plaats hebben binnen 30 dagen
nadat hot ontstaan der vacature ter ken
nis van den Minister van BinnenLnndsche
Zaken gekomen zal zijn, dus nog in dit
jaar.
Sedert de Kieswet van 189G is hot district
Wijk-bij-Duurstede in handen der rechter
zijde. Bij haar eerste toepassing in 1807
werd de oud-liberaal jhr. mr. W. H. de
Beaufort vervangen door jhr. mr. H. M. J.
van Asch van Wijk, wien Da diens ver
kiezing tot lid van de Eerste Kamer de
kiezers tot opvolger gaven den Zaterda?
overleden burgemeester van Leiden, mr.
N. de Ridder, die in 1905 en in 1909 bij de
periodieke verkiezingen, als vertegen
woordiger der rechter-ooalitie, telkens zon
der grooten strijd werd herkozen.
„De R e s i d e n t eb o d e" meent ook
reods thans een woord in het midden te
moeten, brongeco over -de Tw eedlev Kamer-
vacature in het district Wijk-bij-Duur-
stedo. Hetgeen bij de jongste verkiezing te
Breukelen geschied is, maakt het gewensoht
daarover, eerder dan aan het blad bij het
nog geopende graf lief is, een woord in het
midden te brengen. Het eenige, wat het
blad bedoelt, is te vermijden een herhaling
van het treurige en gevaarlijke spel, eenigo
weken geleden te Breukelen afgespeeld;
een da capo van den toen gehouden elec
toraten wedloop moet vermeden worden.
Wat, vraagt het blad, zou daartoe het beste
middel wezen?
Ons dunkt, een voorbereiding na gede
gen overleg, aan het werk der kiesvereeni-
gingen voorafgaande. Wel blijft natuurlijk
de souverciniteit der kiesvereenigingen bo
ven twijfel gesteld. Aan haar is de eind
beslissing en aan de uitspraak,^elke zij
doon, bohooren de aangesloten kiezers zioh
te onderwerpen. Ook indien de boslissing
hun tegenvalt, mits die op rechtmatige wijze
genomen is. Maar toch, de ondervinding van
Breukelen heeft in het liohfc gesteld, welk
gevaar er in gelegen kan zijn, te veel over
te laten aan toevalligo omstandigheden,
welke soms de uitspraak van kiesvereenigin
gen beheerschen kunnen.
81)
In een prachtige cassette had Fedor die
brieven bewaard en bij het herhaald lezen
er van miste hij noch het vroegere vrij
drukke verkeer met zijn kameraden, noch
de Zondagen in Weissenfeld, die opgehou
den hadden, zonder dat hij eigenlijk wist
waarom; want Fanny bracht don winter bij
haar zuster in I -rlijn door. De grootste
voorspraak, om daarvoor toestemming van
haar ouders te krijgen, was Andersen ge
weest, wiens hart l loedde, vanneer hij aan
haar verdriet dacht, die mot haar mede
wist te voelen en dje er niets aan doen
kon, dat hij afkeer gevoelde van Lalinstein;
een afkeer, dien hij niet overwinnen kon,
al maakte zijn geweten hem daarover ook
verwijten.
Maar hoe verder de voorbereidingen voor
het carnaval te Berlijn kwamen, des te
spaarzamer werden de elegante brieven,
dio Fedor van zijn aanstaande kreeg. Me
nigmaal verliep er een geheele week en hij
martelde rijn arme hersens met allerlei
voorstellingen zoolang, tot hij eindelijk, ge
heel buiten zichzelf, ging schrijve i en baar
mot verwijten overstelpte, dn zij gedeelte
lijk als een grap, gedeeltelijk als ernst op-
na m.
Het was een afschuwelijke tijd voor
ILahnsteineen tijd, waarin hij duizend
maal boete deed v or wat hij aan Fanny
misdreven had. En toch zou het nog veel
fcrg^r wordenIn zekeren rin deed hij even.
Principieel© raadslag dient, dunkt ons,
daarom vooraf te gaan. En zulks to meer,
waar de drie partijen der rechterzijde de
organen bezitten, aangewezen om dien raad
slag te plegen en te geven. Volgen niet de
anti-revolutionnairen de leiding van hun
Centraal-Coraité Bezitten niet de Christ-e-
lijk-historisohen in de Christelijk-hiafcori-
sohe Unie hun leidsvrouw En heeft zioh
niet de overgroote meerderheid der hon
derd Tweede-Kamer-distncten aangesloten
bij den Alg. Bond van R.-K. Kiesvereenigin
gen? Met name van die districten benoor
den de Waal, waaraan bijkans geen district
ontbreekt, waar de katholieken Lij Kamer
verkiezingen invloed oefenen?
Welnu, onder behoud der volkomen zelf
standigheid in 't algemeen, en vooral om
trent de keuzo van den persoon, zouden wij
het gewenscht achten, indien er thans reeds
bespreking gevoerd werd tusschen de drie
liohamen, uit den aard der zaak aangewe
zen om den rechtschen kiesvereenigingen
van advice te dienen. Wij weten wel, dat
zoodanig advies wat bijv. den Algemeenen
Bond betreft, door het Bondsbestuur slechts
op verzoek mag worden verleend. Dooh ons
dunkt, dat er in de gegeven omstandighe
den alleszins termen voor het vragen van
een advies omtrent het district Wijk-bij-
Duurstede zouden bestaan.
Nog eens, toevallige omstandigheden mo
gen hier niet de lakens uitdeelen. En nog
veel minder mogen persoonlijke overwegin
gen beginsel en beleid overheersohen. Wat
hier noodig sohijnt, is een acooord tusschen
de leidende groepen van rechts.
Edoch, een aocoord, zouden wij wenschen,
dat zich niet tot dit eene geval bepalen
ging. Naast Wijk-bij-Duurstede hebben wij
in dezelfde provincie Breukelen, waarover
onlangs de strijd beslecht is. Naast Haar
lemmermeer, voor het grootste deel tot
Noord-Holland behoor end, wijzen wij in hei
eigen gewest op Hilversum. Naast Katwijk,
dat altoos een Protestant van rechts heeft
afgevaardigd, is er Loosduincn, dat jaren
lang door een Katholiek vertegenwoordigd
werd. Naast het Katholieke Eist, dat toch
eenmaal Govert van Dedem naar de Ka
mer zond, geldt het anti-revolutionnaire
Doetinchem, waar in 1893 onze Bevers door
don Liboraal verdrongen werd. Naast het
Overijselsche Almeloo, dat onbetwistbaar
den Katholieken behoort, is er ook een En-
sohedee, dat eenmaal Vos de Wael heeft &i-
gevaardigd.
Nu zij net verre van ons te beweren, dat
allo districten, waar eenmaal een Katho
liek zitting heeft genomen, den Katholieken
moeten behooren. Met gelijk recht zouden
de Protestanten de zaak kunnen omkee-
ren en straks Eist of Haarlemmermeer
gaan opvorderen, om van Hontenisse en
Beverwijk nu maar eens te zwijgen, wijl
daar andere verhouding heersohtl Maar
toch, dunkt ons, zou er wel deze of gene zo-
tel zijn, waarop de Katholieken billijke aan
spraken kunnen doen gelden.
De leiding voor de verkiezing in het dis
trict Wijk-bij-Duurstede moet, naar de
meening der „<R esidentiebode,"
hoezeer zij aan dr. Kuyperia oordeel in deze
gewicht hecht, minder beperkt worden op
gevat:
Zij moet:
lo. niet van een persoon uitgaan, ook al
zal diens invloed buiten kijf zwaar wegen,
maar van de leidende liohamen verkregen
worden;
2o. zioh niet tot een enkel geval bepalen,
doch een vast aocoord bieden, dat de
coalitie bevestigt.
,,H et Huisgezin" schrijft:
Het lijkt haast of het spel spreken moet.
Wat men anders misschien nog in geen
tien jaren zou beleven, zien we nu in een
tijdsbestek van een paar maanden gebeuren.
Dit n.l., dat tussohentijdsche verkiezingen
Doodig zijn in twee Kamerdistricten, beide
vaste districten voor reohts, beide door anti-
revolutionnairen vertegenwoordigd, beide
ook hierin overeenstemmend, dat de katho
lieken veruit de sterksfcen zijn der drie
groepen van reohts. Waar nog bij komt,
dat het beide Utreoht&che districten zijn,
aangrenzende distrioten.
Onlangs hebben we 't geval Breukelen ge
had thans staan we, door het overlijden
van mr. De Ridder, voor de vacature Wijk
bij-Duurs te<ie.
Er is tuaechen Breukelen en Wijk-bij-
Duurstede de» overeenkomst, dat beide in
1897 met een anti-revolutionnairen candi
daat op de Hberalen zijn veroverd.
En dit veraehil, dat men atgezien van
de jongste poging nadien men in Breuke
len getracht heeft, den anti-revolutionnair
door 'n katholiek te vervangen; te Wijk-bij-
Duurstede, 6ohoon van 1888 tot 1891 door
©en katholiek vertegenwoordigd, geen po
ging daartoe heeft beproefd.
Wel stonden, kort na do algemeeno ver
kiezingen van 1901, do katholieken te Wijk
bij-Duurstede, hoewel door een andero oor-
raak, voor een zelfde geval als thans.
In Augustus 1901 was de pas herkozen af
gevaardigde jhr. mr. H. van Asch van
Wijck tot lid der Eerste Kamer voor
Utrecht benoemd, en kwam de vraag ter
sprake of de katholieken thans met een
eigen candidaat zouden uitkomen.
Mede door toedoen van dr. Schaepman
werd besloten den anti-revolutionnairen
candidaat, mr. Do Ridder, over te nemen,
en ook bij volgende verkiezingen is deze de
candidaat dor WijkBche katholieken ge
weest.
De vraag, wat dezen en wat ook de bond-
gtnooten thans zullen doen, laten w;j
voorshands rusten.
Wij hebben enkel op bet geval de aan
dacht willen vestigen.
Wel willen wij niet verhelen, dat de anti-
rovolutionnairea, die in Wijk nóg zwakker
zijn dan in Breukelen tegon de katholieken
nóg sterker, een mooie gelegenheid hebben
om een bewijs te geven van goeden staat
kundigen zin en van waardeoring der katho
lieke onbaatzuchtigheid.
Indien in één district, door een anti-revo
lutionnair becet, de katholieken sterk rijn,
dan is hot in Wijk.
In verband met hetgeen in katholieke Dia
den naar aanleiding van het openvallen van
den Kamerzetel voor Wijk-bij-Duurstedo ia
geschreven, verdienen vermelding dezo slot
regels uit een artikeltje in „De Stand-
aar d", gewijd aan mr. De Ridder
Ook voor onze kiezers in Wijk-bij-Duur-
stede, waarvoor hij in de Kamer zat, komt
door zijn afsterven nieuwe moeite.
Moge er eerlang een plaatsvervanger voor
hem optreden, die ons althans ©enigerma
te het zoo pijnlijk verlies, dat we leden, ver
goedt.
„De Rotterdammer" merkt op:
„D e Residentiebode" dringt
dan voorts aan op overleg tusschen de drie
politieke „lichamen" der coalitie-partijen,
en verwacht dan een door hen te geven ad
vies.
Wij veroenigen ons met dezen aandrang
van heeler harte.
In een kxuiakopje, aan deze zaak gewijd,
zegt o.m. „De Maasbode":
In zóóver lijkt dit nu vacante district op
Breukelen, dat aldaar een groot oontinger.t
Katholieke kiezora wonen, die het wel wen-
sohelijk zouden maken, indien dit zonder
haken en oog en kan plaats grijpen, dat de
Wijksche zetel aan de Katholieken kwam.
Evenwel zijn en blijven wij ook thans van
meening, dat de Katholieke pers, die ten
aanzien van Breukelen zoo mistastte, dit
maal zich onthoude van het vooraf ver
troebelen dezer electorale kwestie.
Niet klat die pers zou moeten cwijgen
maar wèl, dat zij stipt er zich aan houde
niet op buit uit te gaan, veel minder nog
door het noemen van namen of door het
stellen van allerlei pers-candidatcn verwar
ring en oneenigheid te stichten.
Men heeft ons in zake-Breukelen flink
uitgelachen, toen wij herhaaldelijk aan onze
collega's vroegen, of die belustheid op roof
een politiek systeem moest worden, en aoo
niet, wat er dan moest gebeuren, indien
straks door een of andere omstandighe
bijv. Loosduinen, Ensohcdee of Wijk-bij-
Duurstede o ponk wam..
Men gaf ons geen antwoord, maar maakte
zich een beotjo vroolijk over onzen kijk in
de toekomst.
En nu staan wij toofa maar voor het ge
val.
De eenigo w?g nu, die hier voorloopig
t« bewandelen is en dien wij bok dadelijk
voor Breukelen hebben aangegeven, is deze,
dat de kiesvereenigingen der drio coalitie
fracties zicfa met elkaar verstaan en oen
onderling aocoord omtrent den vacanteu
se tol vaststellen.
De kiesvereenigingen, zeker, blijven altijd
vrij en souverein.
Maar die souveroiniteit boeten zij niet
in door het plegen van overleg
Het ware te wenschen, dat deze stelling
door dio kiezers vooral, dio een ietwat agi
tatorisch temperament bezitten, beter werd
ingezien.
Mocht het nu rntusschcn tot zulk een ac
ooord niet komen, wat wij overigens sterk
betwijfelen, dan kunnen wij altijd nog zien.
Eerst don, gelooven wij, staat do Katho
lieke pers vrijer.
Tot op dat ©ogenblik, dus sohorte men
zijn electoral en ijver en zijn lust tot pers
debat op, wil men niet in verdenking komen
provincialisme, distriotisme en allerlei inte
resse van ondergeschikten aard te zetton
boven het groot© allesbeheorsohonde belang,
dat voor ons, Katholieken, gelogen is in tie
hechtheid der coalitie.
Tot onze voldoening zogen wij# dat „De
Residentiebode" alvast met onze in
de zaak-Breukeion oud ge no ra en houding in
zooverre acooord gaat, dat zij nu voor de
Wijk stevig aandringt op het plegen vsn
overleg tusschen de kiesDesturea der coali
tie aldaar.
„Het Katholieke 8ohoolblad"
zegt:
„De VolkBohool" orgaan der
Ameterdamsche afdeeling van don Bond
van Ned. Onderwijzers heeft na pas ge
merkt, dat onder do Katholieken naar het
stichten van eigen R.-K. Y a c a n t i e-k o-
1 o n i e s wordt gestreefd. Zij ia wakker
geschrikt door het stichten der plaatselijke
oommissie in de hoofdstad.
Waarschijnlijk nog niet heelcmaaJ ont
waakt, of nog onder den indruk van
schrik bij het vernemen dezer gebeurtenis
ia rij aan hot schrijven gegaan, en kwalijk
is het haar dus niet te nemen, dat ze
zoo gauw geen splinternieuwe beschouwin
gen wist te geven en daarom bet oude, door
iedereen van-buiten-gekende deuntje van
de „religieuze splijtzwam" en den „sekte
geest" nog maar eens afdraait.
't Blaadjo gaat verder uit van de beslist
foutieve meening, dat vacantickolonies en
kel het lichamelijk welzijn der kin
doren zouden booogen en begrijpt dan
maar niet, dat zolfs de meest overtuigde
voorstander van het bijzonder onderwijs
rijn kinderen niet zonder bezwaar voor
eenige weken aan een dor bestaande ver-
eenigingen zou kunnen toevertrouwen.
Enkel „een uiting van sektegeest" ver
mag het als verklaring op te sporen.
Om zijn betoog( I) krooht bij te zetton,
gaat het blad aan het oonsequentics-trek-
kon, en roept uit „Straks krijgen we op
gelijke gronden katholieke, hervormde, go-
reformeerde on verder gcdétailleerde art
sen en dito apothekers". Men schijnt, dat
erg belachelijk te moeten vinden. „D e
Volksohool'' weet dus niet, dat
de katholieken rich reeds om meer dan
één, hoogst gewichtige reden bij voorkeur
aan de geneeskundige behandeling van ge-
loof8genooben onder do artsen toever
trouwen.
Maar 't zwaarste geschut komt nog. Vol
gens „D e Volkschool" heeft dr.
Damen, de voorzitter der Amsterdamsche
oommissio, in de stiohtingsvergadering uit
drukkelijk verklaard, dat nooit eenige
klacht was vernomen omtrent een te-kort-
doen aan de eiaohen, door de godsdienstige
overtuiging der verschillende ouders ge
steld. Wij kunnen niet controlooren, of dr.
Damen dit wezenlijk zóó hoeft verklaard,
maar „D o Volkscho ol" moeten wij
deillusie, dat dergelijke klachten inderdaad
nooit gehoord zouden rijn, ontnemen.
Om er één te noemen: In ons nummer
van 6 Augustus 1908 namen wij uit ,,D e
T ij d" van 22 Juli daaraan voorafgaande,
een ingezonden stuk over van den zeer-
eerwaarden heer Van der Aa, pastoor te
Wijk-ann-Zee, waarin deze cr over klaag
de, dat in een herstellingsoord aldaar Ka
tholieke kinderen, die werden opgenomen,
des Zondags do n. Mis niet mochten l»ij-
wooou, tenzij op uitdrukkelijk verzoek der
ouders. Zijneerwasrde voegde er nan toe:
,.In do meeste gevallen zal door de ouders
dit verzoek niet worden gedaan, ora do
eenvoudige reden, dat z ij dezen ni a a I-
regel niet konne n."
Dezo cn dergelijke klachten hebben de
stichting der eerste R.-K. Vacantiekolonio
te Egmond, die thans verzekerd is, niet
weinig in de hand gewerkt. Maar boven
dien zijn daarvoor nog tal van argumenten,
in het laatste jaar in ons blad meermalen
uiteengezet. „De Volksohool" hoeft
ze echter nooit gelezen of neemt althans
den schijn daarvan aan.
En ochl 't is veel gemakkelijker wat to
wauwelen van „sektegeest", „woekerwerk
der religieuze splijtzwam," enz., dan eens
ernstig te pogen van het standpunt, de
zienswijze, en de argumenten der tegeur
standers op het gebied van opvoeding c«*
onderwijs kennis te nemen.
Nu heb jachtvermaak in vollen
gang is acht „H et Vaderland"
hot van actueel belang de aandacht eens te
vestigen op een voor jagers hoogst opmer
kelijke en niet zeer aangename besirssing
vad den Hoogen Raad, waarvan melding
wordt gemaakt in het Voorloopig Verslag
over de begrooting van Landbouw, Nijver
heid en Handel.
Op 16 Februari 1909 worden bij vonnis
van de Rechtbank te Alkmaar in hoogor
beroep, met vernietiging van oen vonnrs
van den kantonrechter te Schagen, twee ar
beiders van rechtsvervolging ontslagen, die
in eersten aanleg veroordeeld waren wegens
het feit, dat zij zich op zekeren dag in do
duinen te Petten te zamen en in vereeni-
ging in het veld buiten openbare wegen cu
voetpaden hadden bevonden met een roog©-
naarnden f h a k e r".
Onder oen „&f draaier" of ,.a f-
h a k e r" vorstaat mén een geweer van zoo
danige constructie, dat het gemakkelijk la
twee stukken kan worden gescheiden, od
gemakkelijk weder tot één geheel kan aoc-
vereenigd.
Het jagen daarmee wordt onder do onge
oorloofde jachtpraktijken gerekend.
Nu heeft de ontwikkeling van het jacht
geweer gowild, dat een aantal moderne
jachtgeweren dit met den „afhake
„afdraaier" uit den tijd van het totstand
komen der Jachtwet (1857) gemeen hebben,
dat zij even gemakkelijk als deze uit elkan
der te nemen en weer ineen to zetten rijn.
In tegenstelling met den kantonrechter
overwoog de rechtbank, dat niet het g e*
b r u i k (in twee deelen of in zijn ge
heel), maar do bestemming (om hei
melijk als schietwerktuig te worden gebe
zigd) beslissend is over de vraag, of heb
geweer al dan niet als een „nfdrooier" t*
beschouwen is; cn daar niet. gebleken was,
dat dit heimelijke gebruik in c a s u be
oogd wïls, kon het hier bedoelde geweer
niet als zondanig worden aangemerkt.
De officier van justitie kwam echter van
dit vonnis in cassatie en de Honge Rn ad
vernietigde, overeenkomstig den eisch van
den advocaat-generaal, het vonnis, qnalifl-
ceerde het door die rechtbank bewezen
verklaarde feit als „het zioh met een af
draaier in het veld bevinden buiten open
bare wegen en voetpaden", zonder meer,
en veroordeelde rle gerequireerden ieder tot
een boete van aoht gulden
Do overweging in dit vonnis, waar he6
op aankomt, was: „dat-, nu de Jachtwet lil
artt. 15 en 41 alleen soreckfc van „zoog©-
naamde afdraaiers". zonder te omschrijven'
wat onder een „afdraaier" moet worden
verstaan, het karakter van een dergelijk
geweer wordt aangecrcvcn door het feit,
dat het in twee stukken kan worden go-
scheidon en gemakkelijk weder wordon vcr-
eonigd, om heimelijk vervoerd en gebruikt
te worden, zooals ten dezo feitelijk vast
staat, cfat hier geschied is, terwijl de wij
ze, waarop loop en kolf in elkaar sluiten,
niets ter zako doet, evenmin als de bestem
ming, die bij de constructie van het geweer
wel ltoee Marie onrecht: het „leven" nam
werkelijk een zeer groot deel van haar tijd
in beslag, zoodat er wel eens uren kwa-
men, waarin rij, moe en ongeschikt om te
schrijven, in haar boudoir lag en aan Fedor
dacht.
Marianne v f eigenlijk den geheelen win
ter ziek geweest en had daarom ongaarne
gevolg gegeven aan het verlangen van haar
man om aan allerlei genoegens deel te ne
men. Fanny'8 aanwezigheid had haar op
dat punt nu wel wat grootere vrijheid ge
geven. Wolf drong er niet mee- op aan met
zijn vrouw on schoonzuster, die beiden haar
afkomst van het land niet konden verloo
chenen, uit te gaan; hij liet haar gewoon
lijk aan zichzelf over en daar aan zijn vurig
verlangen, om adjudant van den generaal
te worden, voldaan was, had hij in en bui
ten dienst zooveel te doen, dat hem voor an
dere dingen weinig of geen tijd overbleef.
En dan, freule von Gilfach had zoo
dringend iemand noodig, die zich aan haar
wijdde. In den beginne had hij het uit een
oogpunt van overleg gedaan, maar later
het als zijn plicht beschouwd, en aangezien
Marianne al die dingen rustig liet gaan,
ontleende hij langzamerhand een recht op
Rose Marie's gezelschap voor hem alleen,
waarvan hij geen afstand wenschte te
doen, ofschoon hij heel goed bemerkte,
dat booze tongen zich met beiden begon
nen bezig te houden. Inderdaad, de gene
raal was ook niet heelemaai zonder schuld.
Hij zag in Ebersdorf en diens vrouw een
zeer geschikt gezelschap voor zijn verloofde
dochter en wanneer Marianne er meerma
len niet bij was, dan was het de generaal
zelf, die Ebersdorf opwierp als cavalier
voor zijn dochter, wat deze rich geen twee
maal liot zeggen en waarmee zij zonder
veel woorden genoegdn nam, want bij al
zijn fouten bleef hij de ridderlijke man,
wiens gezelschap voor haar bekoring had.
„Ik you wel eens willen weten, waar
om je vandaag zoo ontstemd bent," zei Rose
Marie; „gelukkig gebeurt dat maar zelden."
Zij leunde in den gcmakkelijken stoel van
een loge in de opera en sloeg den witten
waaier, dien zij in de hand hield, dioht, zon
der daarbij Ebers-orf, die achter haar
stond aan te kijken.
Ebersdorf gericht vertoonde dezen avond
de sporen van ergernis en opwinding en de
wolken verdwenen niet eens geheel van rijn
voorhoofd, toen hij zich na die vraag over
haar stoel mocht heenbuigen, om haar een
antwoord te geven, dat voor de m'enschen
in de nabijheid niet t© hooren was.
„Ik lijd aan de gevolgen van gister
avond 1"
„Hoezoo? Heb je je niet geamuseerd op
het halt Ik dacht, dat het nogal schikken
kon."
„Geamuseerd?" vroeg Hij bitter. „Kunt
u dat werkelijk gelooven, wanneer u rich
herinnert hoe mijn vrouw er uit zag?"
„Ja, dat geef ik u toe; Marianne was
heel onvoordeelig gekleed."
„Ik heb mij over haar geschaamd. Weet
u wat dat zeggen wil? Dat weet u niet en
dat ruit u ook nooit weten. Het is hatelijk,
neerdrukkend en kwetsend. Op den duur
kan ik dat ook niet meer verdragen."
„Arme vriend", mompelde tij deelne
mend en sloeg haar waaier weer open en
dicht.
„Dat donkt u. Ja, u, maar uit dergelijke
kleinigheden bestaat nu eenmaal het leven.
Heb erbarming en bemoei a eens met
mijn vrouw; nu Fanny weg is, moet zij wol
meer in het publiek komen. Maar nog één
zoo'n avond als gisteren verdraag ik niet."
Hij kwam onder het spreken «oo dicht bij
haar, dat zijn adem de kleine haren in haar
nek bewoog, maar rij stoorde zich daaraan
niet. Waarom ook? Zij was freule von Gil
fach, de dochter van een generaal, die elke
hulde, haar gebracht, met volkomen onver
schilligheid mocht aannemen.
Maar niet iedereen was die meening
toegedaan. Heimelijk begon men over hein
te fluisteren en medelijden te hebben met
Marianne en Lahnstein. Men noemde hem
den persoonlijken adjudant van freul© von
Gilfach en aan boosaardige en hatelijko
opmerkingen was geen gebrek.
„En wat moet ik dan doen?" vroeg
Rose Marie. „Uw vrouw zal een dergelijke
inmenging mijnerzijds kwalijk nemen."
„Weineen, daarvoor is zij veel te schuch
ter en te onbeholpen. Bij alle beslissingen
vraagt zij mijn oordeel. En hoe iets ge
maakt moet worden om goed te staan, dat
weet ik niet; ik kan alleen over den in
druk oordeelen."
„Wanneer ik er u een genoegen mee
doen kan, zeg dan, dat ik overmorgen-
avond kom theedrinken. Ik zai dan zien
wat ik kan doen."
Hij keek haar aan met een diepen,
dankbaren blik en zeide: „U bent een
engel 1"
En Rose Marie kwam werkelijk. Het
streelde haar ijdelheid toch wel een beetje,
rich voor Ebersdorf steeds in b ter doen
to vertoonen, vooral in vergelijking met
anderen, en dat was ten opzichte van zijn
vrouw gemakkelijk. Zij maakte nooit meer
werk van haar toilet dan bij deze onge
dwongen vriendschappelijke bezoeken. Zij
was nimmer opgewekter on beminnelijker
dan naast do altijd zwijgendo Marianne,
wier meerdere zij in ieder opzicht was. Zij
veelde iets van medelijden voor dit onge
lijke paar, zonder dat zij er iets in vond
ten kosto van de eene helft er van te
(schitteren. Het speet haar voor Ebersdorf,
dat hij aan een hem zoo volkomen oDgelij-
ko vrouw gebonden was; zij voelde, dat hij
het afschuwelijk moest vinden, dat men
zijn vrouw met een soort minachting be
handelde, en zij verontschuldigde da rom
veel, wat zij van hem hoorde. Zij vond,
dat hij attont genoeg was tegen Marianne,
en stond hem daarom een intiemcrcn om-
gang met haar toe, dan zij anders gedaan
zou hebben. Maar ook had zij medelijdon
met Marianne. De arme vrouw verwelkte
heelemaal; zij deed haar best te voldoen
aan alle cisohen, die het zoo geheel ver
anderde leven aan haar stelde. Dat het
haar niet gelukte, waa niet haar fout
alleen. Opvoeding, temperament en heb
missen van eiken steun van de zijde van
haar echtgenoot waren de oorzaken or
van, want Ebersdorf, volkomen bereid
het hem imponcerendo te huldigen, wal
riet de persoon een ander te lceren.
Rose Marie zat in de comfortabel inge
richte woniüg, een Chinecsch theekopje irl
de hand, goroakkelij'k in een leunstoel,
dien zij, steunende op de punt van haar
cleganten voet, in beweging hield, terwijl
een gedempt licht haar gelaat, op bob
mooist deed uitkomen.
(Wordt vervolgd.)
