No. 15262
Maandag 32 IVovember.
A0. 1909.
@eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
ran <§on- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
Mr. NICOLAAS DE RIDDER,
Offieieele Kennisgeving.
Faillissementen.
FEUILLETON.
Rose Marie.
LEIDSCH
DA&BLAD
PRIJS DER ADYERTENTIENj
Van 16 regels /1.Q5. Iedere regel meer 0.17$. Grootere letters naar
plaatsrnimte. - Kleine advertentiëu ran 30 woorden 40 Oents contant; elk
tiental woorden meer 10 Oents.-Voor het incasseeren wordt/0.05 berekend.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per week 9 Oents; per 3 maanden I l l f 1.10.
Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd sijn 1.30.
Pranco per post1.65.
Onverwacht ging Zaterdag in den laten
avond de droeve mare door de stad: „Onze
burgemeester is overleden." Menigeen wil
de het eerst niet gelooven. Wel wist men
dat hij sinds gcruimen tijd aan een ernstige
kwaal had geleden, dooh men wist ook dat
hij daarvan zoo good als hersteld was. Hij
verrichtte weder zijn gewone werkzaamhe
den en tijdens de lange raadsziting ter ge
legenheid van de behandeling der gemeen-
fcebcgrooting scheen hij in het geheel niet
vermoeid en bleef hij de debatten tot het
einde toe behcerschen.
Nadat hij Dinsdag nog de zitting der
Tweede Kamer had bijgewoond, gevoelde
hij zich, thiiis komende, niet aangenaam en
bleef hij thuis, waar hij zijn werkzaamheden
verrchtte. Vrijdagochtend echter werd hij
aangegrepen door een pleuritis, waarbij
Zaterdag longontsteking kwam, waaraan
hij reeds den avond van denzelfden dag
overleed, nadat hij enkele uren te voren,
op zijn legerstede, welke zijn doodssponde
zou worden, nog eenige gemeentestukken
had afgedaan.
Treft deze onverwachte slag zijn echtge
noot© en zoon uit zijn eerste huwelijk
zwaar, niet minder zwaar ia het verlies
voor onze gemeente. Mr. De Ridder had
gedurende de ruim zea jaren dat hij aan
heb hoofd dezer gemeente stond haar lief
gekregenrijn voornaamste streven
waa haar welvaart te bevorderen, baar
bloei te doen toenemen. Na ruim dertig ja
ren in verschillende reohtscollegcs zitting te
hebben gehad, was het voor hem niet ge
makkelijk zich in de praotijk der gemeente
lijke administratie in te werken en dit te
meer, omdat hij naast Het burgemeester
lijk ambt ook nog het Kamerlidmaatschap
waarnam. Dat hij niettemin onze gemeente
reeds door en door kende, is een bewijs van
zijn groote werkkracht en ijver.
Hij was even goed streng jegens zichzelf
als jegens zijn ambtenaren. De rechten van
burgemeester en gemeenteraad had hij af
gebakend en daarvan week hij niet af. Hij
was een uitnemend voorzitter der gemeen
teraadsvergaderingen, zat meestal goed in
do te behandelen onderwerpen on beheersch-
te de debatten volkomen.
Hij aanvaardde het gewichtig ambt van
burgemeester dcoor gemeente niet onder de
allergunstigste omstandigheden, waar hjj
een hoogst bekwaam en populair man als
mr. Waa moest opvolgen. Deze was reeds
jaren ingeburgerd en kende mede door de
ervaring als Raadslid opgedaan de gemeen
ten en haar behoeften volkomen, mr. De
Ridder was een vreemdeling, in sommige
kringen werd hij anti-revolutionnair
zoo niet met wantrouwen dan tcch met
eenige terughoudendheid ontvangen. Zou
hij met machtige tegenwerkers te worste
len krijgen?
Zijn conciliant optreden boezemde wel
dra vertrouwen in. Wij herinneren ons nog
levendig hoe op een feestmaaltijd, toen de
raadsleden bij den burgemeester aanza
ten, niet lang na diens intrede, het toenma
lig raadslid dr. Van Dissel namens vele
zijner medeleden het uitsprak hoe het aan
vankelijk wantrouwen reeds was omgezet
in vertrouwen, omdat het ernstig streven
werd opgemerkt om zich bij de beoordeeling
der zaken op een objectief, onpartijdig
standpunt te plaatsen.
Zoo wist hij soms de partijen tot elkan
der te brengen en het gebeurde wel dat
hij voorstellen moest verdedigen tegen zijn
geestverwanten in, getuige nog niet lang ge
leden zijn bestrijding van de voorstellen-
Vergouwen inzake do Hoogere Burger
school voor Meisjes.
Doch ook nog in anderen zin waren de
omstandigheden moeilijk. De toestand der
gemeentefinanciën was bij zijn optreden
ook hier evenals in vele groote gemeenten
verre van rooskleurig, het belastingpercen
tage had reeds een bedenkelijke neiging
tot stijging. En wildo men de gemeente
vooruitbrengen, dan moest dit noodwendig
gepaard gaan met groote uitgaven. Dit in
aanmerking genomen mag men dankbaar
en tevreden zijn over de groote werken, die
gedurende mr. De Ridders burgemeester
schap zijn tot stand gekomen.
Noemen wij slechts de uitbreiding van
de Veemarkt, de verbreeding van de
Paardensteeg in Prinsessekade, de op
richting van de Eleotrisohe Centrale en de
verbetering van do woningtoestanden door
de opruiming van vole krotten en het
bouwen van eenige blokken flinke arbei
derswoningen, waartoe do gemeente haar
medewerking en steun ook moest ver-
leenen.
Het zal hem een groote voldoening ge
weest zijn den aanvankolijken bloei der
Eloctriciteitsfabriek, wier oprichting hij
met overtuiging in den Raad verdedigde, te
mogen aanschouwen.
Leiden met eon net van electrisohe
tramlijnen met de omliggende gemeenten
verbonden te zien, ziedaar iets waarnaar
hij ook verlangde en aan de voorbereiding
waarvan hij krachtig heeft gewerkt, omdat
hij ook daarin een der factoren zag tot ver
hooging van Leiden» Woei.
Hij heeft deze plannen niet verwezenlijkt
mogen zien, helaas. Er ligt iets tragisch in,
zich op gevorderden leeftijd in iets moei
lijks in te werken, iets belangrijks en
grootsch tot stand te willen brengen en dan
van zijn poet te worden afgeroepen. En zoo
is het met onzen Burgemeester De Ridder
geweest Doch voor alles wat hij in het be
lang der gemeente gedaan heeft en voor al
les wat hij met en in het Dagelijksoh Be
stuur heeft voorbereid, rijn wij hem dank
baar en ondanks de weinige jaren dat hij
aan het hoofd der gemeénte stond, zal hij
bij ons in dankbare herinnering voortleven.
Mr. Nioolaas de Ridder word den 23 Sep
tember 1848 te ütreoht geboren, waar hij
in de rechten studeerde en in 1875 tot doc
tor in de rechten promoveerde op een
proefschrift: „Eenige beeohouwingen over
kopierecht", was van 18771883 ambtenaar
van het O. M. bij de kantongorechtèn in
hot arr. Tiel, van 18831885 substituut-of
ficier van Justitie bij de rechtbank te Win
schoten, van 18851893 idem te Utreoht,
van 18931897 officier van Justitie te Tiel
en van 18971903 idem te Groningen, toen
hij op 25 Februari benoemd werd tot bur
gemeester ran Leiden, in welk ambt hij 19
Maart ran dat jaar werd geïnstalleerd. Van
18931897 was hij lid der Provinciale Sta
ten van Utreoht en eenigen tijd lid ran den
gemeenteraad te Groningen en sedert Octo
ber 1901 lid van de Tweede Kamer roer het
district Wijk-bij-Duurstede.
Als burgemeester was hij curator der
Universiteit alhier. Verder waa hij lid van
de Maatschappij der Nod. Letterkunde,
ridder in de orde ren den Noderlandschen
Leeuw en oommandeur in de orde van
Oranje-Nassau.
Do teraardebestelling zal plaats hebben
a.s. Donderdag-middag te h&lféén op de
begraafplaats van de Protestanlsche kerk
te Oegstgeest. De lijksbaatsie zal daartoe
om half twaalf van het sterfhuis Rapenburg
alhier vertrekken.
buitengewone
Vtritiirinj «ui in Etimliral «in Liiiia,
op Maandag 22 Nor. 1909. daa namiddaga
te rier uran.
Leiden, 22 November.
Aan de steenfabriek „Canton", te Lei
derdorp, is opgedragen d© levering van 71
schoorsteenmantels in geglazuurden «teen
voor de in aanbouw zijnde woningen der
N. V. Volkshuisvesting „Breda" te Breda.
Voor de levering van rleesch ten be
hoeve van de militaire slachterij fce Kampen
is ingeschreven door de heeren M. H.
Cohen, to Amsterdam, roor ff 0.627, M.
Kalf, te Amsterdam, roor f Ö.616 en G.
W. Zandvoord te Leiden, roor f 0,598, alles
per K.G.
Do „Stct." No. 273 berat een Kon. be
sluit waarbij de vereeniging: „Huiselijk Ge
luk", gevestigd te Voorburg, is toegelaten
als roreeniging uitsluitend in hot belang
van verbetering der volkshuis vesting werk-
Do klerk der posterijen en tclegraphie
2de klasse "W. A. H. van Heeswjjk, wordt
1 Januari a.s, verplaatst van Alphen naar
Baam.
De kapitein-luitenant ter zee Pfeiffer
is wegens ziekte uit "West-Indiö hier te lande
teruggekeerd.
Door het Ministerie van' Waterstaat
werd heden in het gebouw van het Prov.
Bestuur -jan Zuid-Holland aanbesteed: het
onderhoud van do werken behoorende tot
de buitenhaven te Schcveningen, gedurende
het jaar 1910- Laagste inschrijver: J. ,W.
Roelof, to Papendrecht, voor f 9700-
Mr. H. W. van Sandiok werd heden
voor Jiet Gerechtshof to 's-Gravcnhage be-
eedigd als rechter in de Haagsche Recht
bank.
Hr. Ms. pantserdekschip „Holland," on
der bevel van den kapitein ter roe B- J3.
Dullemond, is 20 dezer van Nieuwediep naar
zee vertrokken ter aanvaarding van de reis
naar Oost-IndiS.
Aan den Minister van Binnenlandsche
Zaken is door het Bestuur van den „Bond
van Technici", gevestigd to 's-Gravenhage,
een adres gericht waarin hot te kennen
geeft
dat uit de Staatebegrooting 1910 Hoofd
stuk V blijkt dat het Middelbaar
Xochnisch Ónderwijs zich in do sym
pathie van Uwe Excellentio mag verheu
gen, zooals spreekt uit do verhoogde sub-
sidie-aanvrago ten behoeve van de Kweek
school voor Machinisten to Amsterdam, on
welko mede het vorig jaar is geblokon door
hot toestaan cener subsidie voor de Middel
baar Technische School van den Nodorland-
schen Aannemersbond te Utrecht;
dat evenwel uit de toelichting tot Hoofd
stuk V blijkt-, dat het voornemen tot op
richting van eon R ij k s s c h o o 1, bij de
vorige begrooting in het vooruitzicht gesteld,
nog niet tot begin van uitvoering is geko
men;
dat adressant hoopt, dat het niet in Uwer
Excellenties voornemen zal liggen voor do
regeling van het Middelbaar Technisch On
derwijs uitsluitend op het particulier initio-
tief té rekenen, daar dit initiatief uit den
aard der zaak in de eerste plaats groeps-
en locale belangen zal behartigen en de al-
gemeene belangen daardoor minder tot hun
recht zullen komen;
dat bij het particulier initiatief de kosten
voor het Rijk slechts weinig lagor zijn dan
bij directe Staatszorg, terwijl oontrólo op de
regeling geringer wordt en aanleiding kon
geven tot éénzijdige en exclusieve maatre
gelen;
dat bij uitsluitende toepassing van het
particulier initiatief de groote meerderheid
der Technici niet gebaat zal worden
dat adressant daarom Uw Excellentie eer
biedig dooh met den meesten aandrang, in
het belang van die groote meerderheid dor
Technici vorzoekt, do uoodige voorstellen te
willen doen, die leiden tot de oprichting
van Staatswege van oen eerste
Middelbaar Tochnische School-
Het adres gaat vergezeld van oen uit
voerige Memorie van Toelichting.
De minister van buitenlandsche zaken
brengt in de „Sb.-Ct." ter algomeene ken
nis, dat d» heer D. O. Rost, oonsul der Ne
derlanden te Saigon, met verlof hier te
lande, voor belanghebbenden bij den. han
del op Fransch Indo-Ohina zal te spreken
zijn in een der lokalen der afdeeling Han
del van het departement van landbouw, nij
verheid en handel, Lange Houtstraat no. 36,
's-Gravenhage, op Woensdag 24 November
O.S., van 1012 uren des voormiddogs en
van 21 uren des namiddags.
Tot leer aar in staatswetenschappen
aan de hoogere burgerschool te Nijmegen
is benoemd mr. dr. G. L. van Oosten 81in-
geland te Oosterbeek.
Benoemd is tot leeraar in do staatswe
tenschappen aan de H. B.-S. to Tiel do
heer H. A. Bonsel te 's-Hertogenbosch,
thans tydelijk, en tot Ioeraar in hét Ho-
breeuwsch aan het Gymnasium aldaar dr.
G. Keyzer, aldaar.
Do divisie, bestaande uit Hr. Ms.
pantsersohepen „Do Ruyter", „Tromp" en
„Koningin-Regentes", onder bevel van den
kapitein ter zee G. F. Ty demon, ia 20
dezor van Hongkong vertrokken.
Do gewone audiënties van de ministère
van landbouw, handol en nijverheid en oor
log zullen doze week niet plaats hebben.
SPORT.
Van de gisteren gespoelde wedstrijden
vermelden we:
V o e t b a 1.
Nederl. V o e t b a 1-B o n d.
Westelijke Eersteklass».
HaarlemHaarlemAjax 11.
Rotterdam: 8partaHercules 52.
Dordrecht: D. F. C.H. B. S. 30.
Den Haag: H. V. V.Volocitas 40.
Quiok—H. F. O. 2O.
Westelijke Dorde klasse A.
Gouda: OlympiaDo Sportman 5w.
n. o.
Schiedam: S. V. V,Xerxos 13.
Vlaardingon: V. F. O.R, F. 0. uibgo
steUL
Reserve Tweede klasse B.
Leiden: Ajax IIVolharding II 6O.
Amsterdam: Llauw-Wit IIA. F. O. IT
22 (,,Do Crt.").
Oostelijke Eerste klasse.
Arnhem: VitesseU D. 41 (,.De Ort")
Don Boeoh: Wilhelmina't Zesde 00
C.De Crt.")
Enscbedee: P. W.G. V. O. 18 („Dé
Ort")
Leidsohe Voetbal-Bond.
Eerste klasse.
Leiden: De Sportman II't Vierde 1—
VooreohotonBeroeteynL. V. V. 02.
Tweede klasse
Leiden: Do Sportman IVDe Sportman
III O—11.
D. O. 8. L IIHercules 48.
L. V. V. II—Ajax IV 5—0 w,
n. o.
Hookey.
NedërL Hookey- en Bandy-
B o n d.
Eerste klaaco.
Den Haag: H. H. V.Amsterdam 5 1
(„De Crt")
Hilversum: HilversumHaarlem uitj:
steld.
HaarlemDe MussohenO. D. L 8. S1
(„De Crt.")
Tweede klasseA.
Utrecht: UtreohtAmsterdam 9 A 81
(„De Ort")
V o e t b a L
De op don vorigen Zondag niet gespeel
de wedstrijd HerculesAjax IV voor de
tweede klasse L. V. B. word door Ajax TV
gewonnen gegeven.
Luchtscheepvaart.
Het hoogtereoord, dat al meermalen ver
beterd ia, werd op een aag op dezelfde
plaats, wederom tweemaal verbeterd. Eerst
vloog Paulhan 360 M. hoog, doch onmiddel
lijk daarna mocht het Latham gelukken de
ze hoogte met 50 M. te overtreffen.
G. Haenen, caféhouder, te Vonloo.
P. van Doorn, koopman fce Stadskanaal.
De generaal schudde lachend het hoofd.
Fedor zeide:
„Uwe Excellentie permitteert."
„Het gaat mij voortreffelijk. Ed jeu ook,
Éoo;U8 ik zie." Met die wo >rdcn coupeerde
de oude heer die cooventionneele vraag, die
hij dacht dat Lahnstein doen wilde.
„Hij is verloofd," zeide Rose Marie op
grappig plechtigen toon.
„Nu, dan feliciteer ik je. Zeide ik het
indertijd niet: Niets is zoo org als bet van
ver af wel eens lijken wil. Wanneer men in
andere omstandigheden komt, dan schijnen
zij oerst onverdraaglijk. Wij wiü-in slapen,
slapen met open oogen, om er zoo ver mo
gelijk van te blijven, maar het leven trekt
ons en trekt ons mee in den kring. Maar jij
hebt jo dan toch al verwonderlijk snel ge
schikt."
,,U kent zijn aanstaande ook, papa Bent
d heelema&l niet nieuwsgierig haar naam
te weten?"
„Ja, ja, in een lang leven leert men zoo
veel mensohen kermen, dat het vaak moeite
kost ze weer in herinnering terug te roepen.
Nu, zeg me den naam eens, Lahnstein."
Lahnstein stond gruwelijk verlegen voor
den ouden heer; hij vond de houding van
Rose Mane volstrekt niet in overeenstem
ming met den ernst van het oogenblik; zijn
adem stokte bijna, toen hij zeide:
„Excellentie, ik waag het op gevaar
van...."
„Hemel, wat plechtig," zeide Rose Marie
lachend.
De kwestie is, dat wij ons gisteren ver
loofd hebben, natuurlijk onder uw nadere
goedkeuring, lieve papa. Mijn hemel, wat
schrikt u daarvan. Ja, mijn goede vadertje,
het is nu eenmaal niet andera."
En nog altijd lachend, maar toch met
vochtige oogen, nam Rose Marie den arm
van haar vader.
„Excellentie," zeide Lahnstein ,,ik wil
de dat ik u zeggen kon, hoe ik haar liefheb.
Ik wil uw dochter zoo gelukkig maken als
geen vrouw ooit geweest is, want iedero
slag van mijn. hart behoort haar en haar
alleen."
„Nu ja,"zei de generaal, een beetje spot
tend, „dat zegt zoowat iedere verliefde,
maar wat blijft mij anders over dan op al-
los ja en amen te zeggen?"
De generaal liet rich overhalen een trein
later naar Berlijn te nemen en intusschen
nam hij Lahnstein even Ier zijde:
„Een woordje in vertrouwen, lieve
vriend. Ik kon er zooeven in tegenwoordig
heid van mijn dochter niet o/er spreken,
want Rose heeft van al die dingen even
veel verstand als een lelie op het veld
Het betreft namelijk de financieele rijde
van d" zaak n i1r voel mij als vader ver
plicht, daarover een enkel woord te zeg
gen. Je vader moet èen zekere som depo-
neeren, waar tegenover ik mij dan ver
plicht, jaarlijks drieduizend mark tü geven.
Wonen kunnen jullie bij mij, want ik ben
een eenzame oude man. Natuurlijk doen
wij moeite voor je overplaatsing naar Ber
lijn. De raak is daarmede mijnerzijds afge
handeld onder mannen zijn een paar woor
den voldoende. Rose Marie heeft een mij
zeer sympathieke» eohoonzoon gebracht; ik
had het slechter kunnen treffen."
Fedor had in het eerste m ment nauwe
lijks begrepen, wat do generaal eigenlijk
meende; na, op zijn eenzame terugreis
naar Seddin, drong het meer tot hem door
en hij voelde zich bedrukt. De generaal
was wel gefortuneerd en het had hem een
pijnlijk gevoel gegeven, dat het woord
„geld" dadelijk een rol had gespeeldmaar
de generaal had het gewild. Wilde hij daar
door zeker rijn, dat Rose Marie alleen om
haarzelfs wille bemind werd? Daarom
trent had hij gerust kunnen zijn. Hij be
minde haar meer dan xijn leven; geen
macht ter wereld kon hem meer van haar
rukken.
Zijn ouders moesten in dit geval raad
schaffen; hoe, was hem nog wel niet dui
delijk, maar het moest gebeuren, waar rijn
geheele levensgeluk op het spel stond.
Zijn gedachten kwelden hem zoo ont
zettend en maakten hem zoo onrustig, dat
hij een kort verlof naar huis aanvroeg en
verkreeg. In Seddin was zijn verloving na
tuurlijk een publiek geheim en de dames
zochten haar ergernis daaroveT te verber
gen door haar pleizier te uiten over het
échec, dat. de Vogels geleden hadden. De
plannen van die familie schenen de dames
weer beter gekend te hebben dan de be
trokkenen zelf.
Tegen zijn verwachting toonde Fedor»
vader rich niet geneigd, het verlangde bte-
d.ag te sfcorteD. Fedor verklaarde daarop,
dat hij zonder Rose Marie niet kon leveD.
Zijn moeder vergoot heet© tranen en hield
haar echtgenoot voor, dat een huwelijk met
een generaalsdochter m Fedors positie niet
te onderechatten was. De oude heer zuchtte
diep en zwaar cu eindelijk, na een slapo-
loozen nacht, was hij overwonnen. Hij had
besloten rijn toch al niet meer onbelast goed
nog te verzwaren mot oen groote hypo
theek, die natuurlijk heel wat meer rente
eisohte, waardoor hij de toelage van zijn
■zoon moest verminderen.
„Maar als de generaal drie duizend mark
wil geven, zullen jullie daarvan ook wol
kunnen loven", zeide hij eindelijk.
Fedor, wiens gévoolene nog waren in het
stadium van „een hart en een hutje" twij
felde daaraan geen oogenblikhij ging
naar de residentie terug en na een paar da
gen lagen op alle tafels in Soddin do op
donkergroen gedrukte aankondigingen, die
onder een fraai monogram de namen der
verloofden lieten zien.
De tijd, dien Fedor thans in Berlijn door
bracht, mocht hij veilig den schoonsten tijd
van rijn leven noemen. Hij leefde in een
roes van geluh
Met iederen dag werd Rose hem dier
baarder. Hij had rich een smallen gouden
ring, dien rij vaak gedragen had, laten
pasklaaT maken en droeg dit teeken van
de slavernij, zooals hij het noemde, met een
innig gelukkig gevoel, dat hem trots die
slavernij beheerschte. Hij zag Rose Marie
natuurlijk dagelijks, te paard, met haar
I vader of op wandelingen in gezelschap van
haar oude duenna, de weduwe van den hof
maarschalk von Siegen; ook in heimelijke,
heerlijke ©ogenblikken in haar kamer en
ook in momenten, waarop hij zijn aanstaan
de bewonderd eng; onophoudelijk vertolkt©
bij nieuwe bekoorlijkheden aan haar en
toen een brief van Sfcresow kwam, met do
woorden: „Arm© kerel, ik condoleer jo",
gunde hij zich nauwelijks den tijd daarover
boos te worden. Toen verscheurde hij dien.
Van Streaow was niet ander» te wachten.
Hij waa gelukkig; gelukkig zooals men.
het maar eenmaal kan zijn, en het beeld
van zijn geluk had de trokken van Rose
Mario.
In WeLssunfold was hot na het vertrek
der gasten stil gowordenalleen Andersen
bleef als vroeger een geregeld bezoeker. De
someT waa bijna voorbij, reeds violen bruine
en gelo bladeren van de overigens nog rijk
getooide boomen: een waarschuwing voor
den naderenden herfst, die Fanny met wee
moed vervulde.
Zij was evenals vroeg':r ijverig bezig,
maar haar opgewekt zingen hoorde men
niet meer cn de glans was uit haar oogen
verdwenen. Movtouw Vogel, wie dit op
den duur niet ontgaan kon, nam haar toe
vlucht tot allerlei kuismiddeltjes, die Fan
ny geduldig slikte, natuurlijk zonder cenlg
gevolg, want de riekte, waartegen ze wer
den aangewend, was niet zoo gemakkelijk
te genezzn. Ja, de herfst kwam. Zij zag hot
zoo duidelijk, toen zij weer eens naar het
dorp gegaan was en op dezelfde steenen
bank zat, waar voor eenigen tijd Lahnateiri
haar gowacht had. Nu woei een frissche
wind over het land, de vergoet-mij-nietjea
waren uitgebloeid, verwelkte bladeren vie-
len op den grond en zij was alleen, geheel
alleen geblevea
(Wordt vervolgd.)