H. HAR
Jr
Paanakker Co.,
fiér. R. m Alphen,
Chocoladeletters.
Heeren- en ^inderkleedlng
Herfst- en Winternouveautés
MAARSMANSSTEEG 3,
Barnes- em He eren-
JrrXtk 06 LLUrriilN JDUnlj,
Koniiikl Schouwburg,
ALMANAK
pury o, PT Apppxrunpr
Hoogewoerel 30. ==eee
Iemand,
Leidsch Studentencorps
berichten de ©sitwacragst eener enorme
sorteering
2de Winteriezêng
Dr. A. VAN VELDHUIZEN,
Nieuwe
Rijn 62.
Hoek Hooi
gracht
Fabrikant der bekende
PASTILLES en PISTACHES.
Kerkelijke Berichten.
in keuze en verscheidenheid, zooals aifieen door een wereldhuis ais hei onze aange
boden kan worden.
Oertien groote eigen Magazijnen, gevestigd in alle voornaamste steden van
Nederland, alsmede in Ouitsslifand te Berlijn en Düsseldorf.
en speciale afdeeflingen KLEEDING NAAR MAAT.
MP** EtQUSTJEJ ÉTAGE.
3Z>e voldoening van de duizenden, die onze Eleeding dragen is een goede gids voor degenen, die kennis met baar wiHen maken.
-fl
■SST LEIDEN.
Voor oen Fabriek gevraagd:
bM voorkeur gepcosionneerd
Militair, voor Administratie en
con tr A Ie. Brievon indien mogelijk,
mot afschrift van getuigschriften aan
bet Bur. v. d. BI. No l24r4. 9
's-Gravcnhage,
Voorstellingen in de week van
10 t/m. 16 Nov. 1909.
Woensdag 10, Tournóa Ch. Babst:
L'Anc de Bnridan.
Donderdag 11, Fransche Opera:
Louise.
Vrijdag 12, Nod. Tooneel: De offl-
cieele Vrouw.
Zaterdag 13, Fransche Opera:
filAmilet.
Zondagmiddag 14 Nov., 2 uur, gezel
schap Royaards: Adam in
Ballingschap.
Zondag 14, 8 uur, Franscho Opera:
ITlignon.
Maandag, 15 Tournée Aohabo: L©
Kol (comédle).
Dinsdag 16, Ned. Toonoel: D© otfl-
cieele vrouw. 2463 27
De Inteekemng op den
VAK HET 2459 15
voor 1910,
la opengesteld bü den Uitgever
S. Cc VAN DOESBURQH.
Prijs bij inieekening f3.50.
Buiten inteekening f4.50.
2519 99
in het HUT,
op Donderdag 11 November
te 8 uren.
Sprkkkr: 2460 16
(Botterdam).
Kaarten bi) G. LOS en aan de Zaal.
BE COMMISSIE.
2462 80
2682 98
Ferrer.
„De Telegraaf" komt voor do laatste
maal nog eens op Ferrer terug, nu lnj
dood on begraven is; nu zijn testament, dat
hem niet al tot eere mag strekken, is gepu
bliceerd; nu de laatste man van de laatste
rotes t-meeting hoeft uitgeschreeuwd. Alloa
i rustig, de storm is bedaard, tijd om een
paar verstandige woorden te spreken on aan
te hooren.
Do meeste monschen, dio niet aan protest-
meetings hebben meegedaan, die hoogstens
ecnigo oogenblikken innerlijk vorontwaar
digd geweest zijn, hebben toch iets gemeen
gehad mot do moetinggangevs, met do luidst
verontwaardigden, met de felsten tegen
Spanje en zijn jongen koning, n.L dit: ze
hadden eveneens zelden of nooit von Ferrer
gehoord on wisten evenmin wat hij voor
een sinjeur was.
Tot hun aller governo oen stuk van zijn
levecsgcschiedenis. De bron, waaruit „De
Tel." put, wordt door haar genoemd.
Maximilian H.arden in do „Zukunft"; der
halve onverdacht niet-clericaal, ovenmin
door dik on dun monarchaal, een man, die
gerust durft zeggen, waar het op staat en
niet gewoon is iemand te sparen
Francisco Ferrer werd geboren in 1859 en
in 1880 tot lijninspecteur bij hot noordelijk
spoorwegnet in Spanje benoemd. Na een
4-jarigon diensttijd ontslagen, begaf hij
zich met vrouw en 3 kinderen naar Parijs,
waar hij eerst oen kroeg hield en later als
taalleeraar in zijn onderhoud trachtte te
voorzien, Nadat hij bij een oude, rijke dame
(Ernestine Mcunier) in do gunst gekomen
was, liet hij zijn huwelijk ontbinden en nam
zijn vrouw de drie kinderen af. Niet eohter
om ze bij zich to houden, maar om hun moe
der te krenken. Mevrouw Teresa Ferrer
schoot op oen man, die haar heur kinderen
ontnomen had en in do verdediging, welko
zij bij do 10e kamer van het Parijsche ge
rechtshof indiende, schreef zij: ,,Mijn leven
aan de zijde van dien man was een voort
durend martelaarschap. Mijn dochter heeft
hij van mij weggenomen, de jongsfco ter
stond na do geboorte, en mijn VTagen waar
zij zich ophielden, nooit beantwoord. Dat
ik op hem schoot was krankzinnigheid. Over
dio daad heb ik berouw, maar ik heb zoo
veel geleden, dat ik durf hopen op uw me
delijden." Zij bedroog zich niet in haar
hoop.
Francisco Ferrer was intussohen spoedig
mot de oude juffer intiem geworden. De
man, die het vermogen van Ernestine Meu
nier beheerde, een zekere heer Coppola,
verhaalt daarover in de „Corriero della
Sera": „Fcrrcr gedroeg zich tegenover de
vi ome oude juffrouw als een streng geloovig
man van oerconservatieve beginselen en
wist daarmede te bereiken, dat mijn cliënte
hem voor een crèche, die hij to Barcelona
wilde stichten cn besturen, jaarlijks een bo-
drag van 16,000 franken beloofde. Toen zij
stierf (van de crèche stond nog geen steen
op den anderen), liet zij Ferrer na haar
huis in de rue des Petites Ecuries te Parijs,
dat geschat werd op 3/4 millioen franken,
bonovens waarschijnlijk nog andero zaken.
De opbrengst van dit huis zou dienen voor
het onderhoud van de model-crèche. Ferrer
besteedde het geld eohter voor de stichting
van zijn atheïstische en anarchistische scho
len en misbruikte zoo het vertrouwen van
een vrouw, waarvan hij wist, dat zij zeer
korkolijk gezind was, en die bij testamentai
re beschikking een groote som gelds voor
het lezen van zielmissen bestemde. Mijn
voornemen om Ferrer te dwingen hot testa
ment naar den geest daarvan uit te voeren,
kon ik niet volbrengen, omdat mij de gedo
cumenteerde be wij zon ontbraken.
Na het overlijden v^n de goede oude Er
nestine was Ferrer een rdgesteld en voor
Spa Jo zelfs een xijk man die z|jn geld goed
kon besteden, de sch jonge dame So-
ledad Villafranca tot gezell' kon kiezen
en in Parijs, waar hij vaak vertoefde, op
aanzienlijken voet kon leven. In Frankrijk,
evenals in Spanje, werd 1 ij door de'politie
nauwkeurig in het oog gehouden. Hij ging
om met alle leiders van het internationale
anarclisme, beval de propaganda van de
daad aan en stichtte in zijn vaderland scho
len, waarvan hij zelf zegt, dat „zij de kin
deren in plaats van hun voor te liegen, dat
men hen wilde opvoeden tot brave arbei
ders, kooplieden of r ïbtenarcn, met re-
volutionnairen geest moeten vervullen en
zoo de nog bestaande maatschappij reeds
bij den wortel moeten uitroeien.'*
Om zijn eigen kindoren bekommerde hij
zich niet en gaf er niets om, dat een doch
ter van hom, den peseta-millionnair, in een
fabriek moest werken en op een zolderka
mertje moeder werd en oen andere als een
klein meisje van een Parijsch theater den
weg van alle andere aardige kleine thea
termeisjes moest opgaan.
Ferrer werd beschuldig- als aanstichter
van een aanslag op den koning, echter vrij
gelaten en niet gehinderd in zijn leerpro
gramma, hoe duidelijk het ook anarchis
tisch bleek te zijn. Maar in Baroek oa tijdens
don opstond wojpl hij gevonden, gevat,
voor den krijgsraad gebracht en met alge-
meene stemmen veroordeeld.
In zijn artikel over Fe.rer wijst Harden
er nog op, dat de vrijheid in Spanje niet
zoo geknecht wordt als in don laats ten tijd
wel werd beweerd. En hij vraagt en ant
woordt:
In welko monarchie kunnen belijders van
nepublikJeinsohe ©n 'onvermomde revolu-
tionnaire beginselen door den staat bezol
digde professoren en zelfs senatoren zijn?
In Spanje. Welk Katholiek rijk duldt atheïs
tische scholen en een door roode republi
keinen bestuurde vrije universiteit? Spanjol
Waar kan een anarchistisch agitator straf
feloos tegen koning en kerk, ministers en
legerhoofden dreigende toespraken houden?
In Spanje. Waar laat de gevangenisdirectie
brieven doorgaan, als die van Ferrer,
waarin hij aan zijn geminde schrijft over
de schandelijke infame daden dor regee
ring? In Spanje. De vrijheid in Spanje is
heel wat grooter, dan o.a. in Duitechïand.
Op meetings zijn andere dingen verteld;
men wist er weinig van, en wat wij wen-
s:hen gelooven wij gaarne. Nu is een klei
ne afrekening noodig en het erkennen van
het feit, dat velen zich geweldig geblameerd
hebben. Hierna Bilentium maar „voor
de laatste maal Ferrer" was even noodig.
Staatscommiisle-Werkloosheid.
„Do Rotterdammer" verneemt, dat door
de Staatscommissie over do Werkloosheid
zo ven subcommissies zijn gevormd, die de
volgende bedrijven omvatten, en waarin de
na te noemen leden zitting hobkm:
1. Bouwvakken: de hoeren J. N. Hen-*
drix, dr. C. Loly, P. A. J. Mulder, H.
Nederhorsfc Sr. en H. A. van IJsselsteift
(onder-voorzitter)
2. Handel on ver koer: de h'oerdo
W. .A- Engelbrecht, mr. dr. D. Hudig Jrv
A- Plate (onder-voorzitter), C. Posthuma,
Quispel on C. A. den Ter.
3. Kantoor-en winkelbediende hl
do heeren mr. P. J. M. Aalbcrse, dr. P. A'.-
Klap, dr. J. Th. de Visser (onder-voorzitter)]
en 0. D. Wesseling.
4. Jjandbouw, enz.de hecreu F. B.
Lóhnia (onder-voorzitter), H. Reinders, tnr<
J. Schoklring, J. Smid en mr. C. J. baron;
van Tuyll van Serooskerken.
6. Seisoonbedrijven: de Koeren drt
F. van G-heel Gildemeester, E. W. Klijberg\
Pernot, mr. H. W. Methorst (onder-voon
zitter), L. J. J. M. Poell en P. van Vliet Jr4
6. Een deel der groot-industrie^
met name voor glas- on aardewerk, papier,
chemische producten, textiel, ijzer en scheeps
bouw: de heeren W. F. Dekkers, B. J.
Haitink, J. B. van Heek, H. G. M. Her*
mans (onder-voorzitter), A-. van Muydon
H. Verveld.
7. Verdere industrieën (niet on<
der do oommissies 1 tot 6 begrepen), in hef
bijzonder diamantindustrie, drukkerij-bedrij?
ven, meelfabrieken, brouwerijen, branderijen
tabaksindustrie, oliefabricage, enz.: de hoe*
ren J Douwos, mr. G. Jannink (onder-voor:
zitter), I. G. Keosing, mr. P. J. Troelslrg
on H. de Wilde.
Sasienheim. De gewone avond-goda-
dlen8toefeningen In de Ned.-Horv. Kerk be
ginnen Woensdagavond om halfzeven.
2533 370
