Verlovingsringen.
BITMAN
Piëtas.
BLOOKERS
„Gentleman".
DAALDERS
CACAO;
WINTERSTOFFEN^
J. G. KORT,
j 611 MllWïifl
STOOMTRAM
CQBA RIEDEL,
nze nieuwe
voor Blouses en Japonnen
Prijs van Retourbiljetten (geldig één dag) van Leiden
No. 152Ö6.
Ai'jio 1909,
Tweede Kamer.
Groote voorraad.
ASle maten.
Billijke prijzen.
W. V. ROSSum DU CHATTEL.
Haarlemmerstraat 114. - Nieuwe Rijn 55.
'S
MEN MOGE U NAMAAK OPDRINGEN,
HOUDT VAST AAN
GE WEET DAT DIE UITSTEKEND IS.
VERVER.
R.-K. Verver,
Amsterdamsche Luxe Brood-, Beschuit- en Banketbakkerij
ffi. HENN1PMN, Nieuwe Rijn 106.
zijn in rniine keuze voorhanden.
Stalen op aanvrage
verkrijgbaar.
Interc. Telefoonn. 767.
Haarl.straat 122.
aidön De Vink-Kon. Ned. Zilverfabriek Van Kempen 'ö.fira VAnlia (TA
LeiUeU—voorgenoten - Venr - Wijkerhrag - Voorbnrg— ultlVUIlldigü.
Vertrek vau Leiden (Noordeindspleiu) naar 's-Gravenhage a
Van 's-Gravenhage (Scheakweg) naar Leiden i
naar De Vink 1ste kL f 0.20.2de kl f 0.125. 8981 08
K. N. Zilverfabriek en Voorschoten lste kL f 0.20, 2de kl. f 0.16.
n Venr, Wijkerhrag, Voorbnrg en 's-Gravenhage lste kL f 0.60,2de kl. f 0.36.
M ij n w e t j e-V an KoL
Aan de orde was gisternamiddag wij
deelden er al iets van mede het nader
gewijzigd voorstel van wet van den heer
Van Kol, houdende een nadere bepaling be-
tieffeöde de mijnontginning, met afwijking
der wet van 1 April 1810 (Bulletin des lois
No. 235). De bedoeling is te bepden, dat de
(uitgifte eener concessie, overeenkomstig
art. 23 van bovengenoemde wet, bekrachti
ging door de wet behoeft.
De Voorzitt er stelde voor het Mijn--
wetje-Van Kol Vrijdag om elf uren aan de
orde te stellen.
Spr. verklaarde daarna waarom hij niet
medewerkte dit ontwerp m behandeling te
doen nemen. Spr. wenschte "zich van zijn
plaats te onthoud ?n zoolang mogelijkheid
was, dat van andere zijden hiertoe heb
initiatief zou genomen worden.
De heer Schaper motiveerde nog eens
het verzoek om het Mijnwetje in bohande-
ling te nemen. Spr. meent, dat er inderdaad
reden was hiertoe over te gaan en achtte
het ook in het b Lang der Kamer, ,,dat hier
geen onnood'g werk zou verricht z;jn." Men
stolt bovendien prijs op verdediging door
den voorsteller zelf.
Spr. meent, dat dit wetsontwerp gemak
kelijk in een dag zil kunnen afgedaan wor
den en daarom werd bijeenroeping tegen
Vrijdag gevraagd.
De heer De SavoininLohman ge
looft, dat er verschillende bezwaren rijn.
Ten eerste wijst spr. er op, dat deze Kamer
op punt van uiteengaan staat en dat het
mandaat yan deze Kamer reeds feitelijk op
gehouden heeft te bestaan. Ook vindt spr.
het voorstel volstrekt niet onbeduidend en
niet urgent. Uit al de ingekomen amende
menten blijkt reeds, dat er een gToot ver
schil van gevoelen bestaat ever de vraag
waar het hier om gaat. De kwestie is ook
maar niet in een oogenblik te beslissen. Is
het ontwerp formeel van een zeer onschul
dige strekking, er rit meer achter, de staats
exploitatie.
De heer Van Kol: Dat is herhaaldelijk
tegengesproken.
De heer De Savornin Lohman:
Dat de heer Van Kol die bedoeling niet
heeft, is onverschillig, maar het streven zat
toch bij hem voor, ook blijkens zijn nota
Sloohte dan was de zaak urgent, indien zij,
bij niet-behandeling, thans voorgoed van de
baan zou rijn. De heer Troelstra kan toch
het ontwerp overnemen.
De heer De Savornin Lohman
zegt ten slotte zich tegen de in-behandeling-
toeming te zullen verzetten.
De heer v. d. Velde sluit zich bij den
heer De Savornin Lohman aan. Ook vol
gens dezen spreker zijn er geen redenen om
over de inderdaad gewichtige bezwaren
heen te stappen. Erkennende de bevoegd
heid der tien leden om de Kamer bijeen te
rdoen roepen, stelt spr. daartegenover de
bevoegdheid om te weigeren dit onderwerp
in behandeling te nemen.
De heer VanKarnebeek heeft be
zwaren van formeelen aard. De beer Van
Kol zou toch eventueel aangewezen moeten
worden om zijn voorstel in de Eerste Ka
mer te verdedigen, wat niet mogelijk is,
aangezien de heer Van Kol als Kamerlid
niet herkozen werd. Bovendien is het ont
werp na aanneming een voorstel van de
Tweede Kamer en dan rijst de vraag van
welke.
De heer Roodhuijzen zal motivee-
ren waarom hij tegen zal stemmen. Het ver
zoek is uitgegaan van mensehen die prij3
stellen op de democratie. Men ga eens na
hoe de houding dier democraten zou rijn,
wanneer een dergelijk verzoek van den an
deren kant was gekomen. Van beleefdheid
jegens den heer Van Kol mug hier geen
sprake zijn, want we hebben hier niet te
maken met den heer Van Kol, maar met
den afgevaardigde van het district Ensclie-
dee en dat heeft zijn vertrouwen aan den
heer Van Kol ontzegd.
De heer Van Kol: Bij een democratisch"
kiesrecht; dein ware het iets anders.
De heer Roodhuijzen besluit met
het doen van het bewuste verzoek te kwa-
lificeeren als reactionair en ondemocratisch.
De heer Schaper, repliceerend, be
toogt, dat deze Tweede Kamer nog tot Za
terdag bestaat en dus nog werken mag.
Spr. bestrijdt, dat het wetsontwerp niet
urgent zou rijn; die meening is in flagran-
ten strijd met hetgeen de Regeering voort
durend heeft verklaard. En spr. herhaalt
nog eens, dat de zaak, waar het om gaat,
eenvoudig genoeg is om op 'n dag af te
doen.
Tegenover den heer Lohman wijst spr. op
de aanneming van het nieuwe reglement
van orde. wat in haast geschied is. En hij
wijst nogmaals op de wensehelijkheïd om
deze zaak, welke reecte zoo ver gevorderd
is tot een einde te brengen; anders zal men
opnieuw moeten beginnen.
Dat er Staatsexploitatie achter zou zitten,
ontkent spr., en hij verwijst naar het ver
slag der Commissie van Rapporteurs, waar
in de heer Van Doorn rit, die zich voor het
wetsontwerp verklaarde, omdat hij voor
stander is van particuliere concessies.
Desgowensclifc zou men Vrijdag ook om
tien uren kunnen beginnen.
Wat de onmogelijkheid betreft om den
heer Van Kol met de verdediging in do
Eerste Kamer te belasten, afwijking van
het Teglement van orde is geen bezwaar, dat
gebeurt meermalen, en de Grondwet gebiedt
niet, dat de voorsteller zelf aangewezen
wordt. Dat de Eerste Kamer een wetsont
werp krijgt, niet van de zittende Kamer
afkomstig, komt toch vaker voor, bij andere
ontwerpen.
Den heer Roodhuijzen antwoordt spr.,
dat de democratie met deze zaak niets te
maken heeft. Deze Kamer heeft de zaak
van het begin af behandeld.
De heer S m e e n g e, een van de mede-
onderteekena-ren van het verzoek, zegt, dat
hij toekende als vierde, na de heeren Scha
per, Ketelaar en Nolting. Wat Wm er toe
leidde was dit, dat hij den indruk had ge
kregen na de indiening van hot ontworp-
Van Kol, dat de Kamer meende, dat de
zaak urgent was. Spr. gaat dan na wat
aanleiding was voor den heer Van Kol om
zijn wetsontwerp in te -dienen.
Met dit ontwerp is de zaak niet klaar;
dan zullen er andere vragen komen, juist-,
maar die eischen spoedige afdoening.
De Voorzitter merkte hierna op te
genover den heer Smeenge, dat deze op het
onderteekende verzoek nummer 8 staat.
De heer Troelstra heeft zich afge
vraagd waarom de heer Lohman zich zoo
beriep op de rechten van de kiezersmeer
derheid, Spr. constateert, dat diens over
dreven eerbiediging van de kiezersuitepraak
hem eenigszins zonderling voorkomt. De
heer Lohman is echter een tegenstander van
dit wetsontwerp uit vrees voor gevolgen, die
volstrekt niet er uit behoeven voort .te
vloeien. Maar de kwestie van Staatsexploi
tatie van mijnen wordt door het ontwerp-
Van Kol niet aan de orde gesteld. Waar
het hier om gaat is, wat er in het vervolg
met de nieuwe kolenvelden zal worden ge
daan, staatsexploitatie, of particuliere con
cessie of beiden to gelijk. Het ontwerp-Van
Kol geeft regelen voor de uitgifte in par
ticuliere exploitatie. Noch de democratie,
noch zelfs de meest mogelijke eerbied voor
de uitspraak der kiezers in dit jaar, doet
hier ter zake. Vervolgens noemde ook spr.
de gronden, waarop dit ontwerp urgent
moet geacht worden. -
De heer Roodhuijzen, repliceerend,
bestrijdt nog eens, dat er reden zou zijn
geweest tot bijeenroeping der Kamer.
De heer Van Kol: Wij strijden tot den
laatsten snik l (Gelach.)
De heer Roodhuizen: Het bezwaar
is juist, dat gij het wilt doen na den laat
sten snik. Op 23 Juni hebt gij den laatsten
snik gegeven. (Gelach.) Spr. bestrijdt
dan nog eens de urgentie van. het ontwerp,
wat alleen de behandeling zou rechtvaar
digen.
Ook de heer Schaper repliceerde nog,
motiveerend het goed recht om het ont
werp-Van Kol in behandeling te nemen.
Hierna werd tot stemming overgegaan.,
In stemming komt heb voorstel-Schaper
om Vrijdagochtend om elf uren het ont
werp-Van Kol in behandeling te nemenmet
40 tegen 31 stemmen wordt het verworpen.
Voor stemden de heeren Lieftinck, Hu-
genholtz, Roessingh, Smidt, Ketelaar,
Smeenge, Thomson, v. d. ergh (Den Hel
der), v. Deventer, v. Nispen (Rhede), Nol-
ting. Jansen (Den Haag), v. d. Zwaag,
Dolk, Bos, Parijn, Drucker, Van Manen, v.
Styrum, Marchant, v. Kol, Eland, v. Doorn,
Helsdingen, Jannink, Troelstra, Ter Laan,
Roijne, Schaper, Mees, v. d. Bergh (Rot
terdam).
Tegen de heeren Kooien, Zijlma, De Beau
fort, Roodhuijzen, Tydeman, v. Wijnbergen,
v. Nispen (Nijmegen), v. Foreest, Regout,
v. Vliet, German Borgesius, Duymaer van
Twist, v» Asch van Wijck, Do Savornin Loh
man, Duynstee, Beckers, Bogaardt, v. d.
Heuvèl, Brum meikamp, De Ram, Passtoors,
v. d. Molen, Plate, IJzerman, Verhey,
Loef, De Visser, Lely, Ttuys, Ferf, v. By-
landt, v. Heemstra, v. Idsinga, v. Wasse
naar van Catwijck, v. Vuuren, Nolens, v. d.
Velde, v. Karnebeek, v. Wichen en de voor
zitter.
De zitting werd daarop gesloten.
Door de slappe opkomst der rechterzijde
was het verschil tusschen het aantal voor-
en tegenstemmers over het voorstel-Scha
per o.s. minder groot dan verwacht werd
De rechterzijde was unamiem tegen in-be-
handelingneming, behalve slechte de katho
liek Van Nispen tot Sevenaer (Rheden) en
de nieuweling, de wilde van rechte, dc heer
Van Manen. De linkerzijde was verdeeld.
Van haar 42 vertegenwoordigers (er waren
slechts 20 leden der rechterzijde opgeko
men), waren 0 vrije liberalen en 7 Unie
liberalen tegen in-behandeling-neming en de
rest namelijk alle sociaal-democraten en
vrijzinnig-democraten. 11 Unie-liberalen, 1
vrije liberaal (de heer Van Styrum) en 1
wilde (de heer Reyne) van een tegenover
gestelde neuswijze.
Onder de aanwezigen merkte men niet
minder dato veertien of vijftien niet-her-
koeön leden opverhoudingsgewijs waren
dezen in ten minste even sterken getale op
gekomen als hun opnieuw afgevaardigde
oolloga'a
Hot Kamerlid voor Ede.
In het Kameroverzicht van versoheid ene
bladen wordt in het bijzonder stilgestaan
bij de aanwezigheid gisteren in 'a lands
vergaderzaal van het voor Ede gekozen
Kamerlid den heer W. van Maanen Johzn.
„De Maasbode'7 zegt:
De oommissie voor de geloofsbrieven
bracht rapport uit bij monde van den heer
Plato; en deze was even kalm-onverstoor-
ba&r als altijd, toen hij der Kamer dat rap
port uitbracht strekkend om dezen éón-
daga-afgevaardigdo toe te laten. De heer
Van Maanen werd toon vormelijk binnenge
laten... legde de eeden af, onder het voel
bare zwijgen der Kamer 1 Toen verdween
z'n zenuwachtige, ijle figuurtje voor van
daag in 'n plechtig zwart jaquot-kostuum
gestoken achter de kamerbewaarder
naar het allerachterste rechtsohe bankje,
vlak bij het leelijke groene toohtsoherm. En
heel de Kamer zweeg ijzig...
Toen kwam do heer Brummelkamp den
nieuwen depute verwelkomen; gaf hem do
hand. En de heer Van Maanen, alweer met
de linkerhand z'n ongewoon hooge, staande
boord neerdrukkend en opnieuw zenuwach
tig strijkend over z'n reohter-jaamouw,
dankte. Maar 'n aantal leden lachten wat
smalend; en niemand stoorde toen don afge
vaardigde voor Ede meer in zijn woestijn-
achrige eenzaamheid.
„De Telegraaf:
Een gewone man. Eeh doodgewone man.
Twee beenon, twee armen, een hoofd, coj>
mond, een neus, enz enz. Niets bijzonders
Een eenzame h 1; vóór op z'n sclvedeL
Brandschoon in het staande boord en in de
manchetten, 'n Beetje schraal, met hoekig^
schouders en 'n zwart sikje. Geschoren. Een
fatsoenlijke kleermaker om te zien. Zenuw-
Rohtig plukkend aan de mouwen van z'ü
jas, liep de heer Van Maanen. fonkelnieuw
afgevaardigde voor Ede, naar den voorzit-
terszetel en word ingezworen. De Komer
keek norsoli. Spottend-norsch. Niemand
bekommerde zich om den niouweling, dio
kalm naar z'n plaats ging en daar bleef
zitten. Alleen de heer Brummelkamp kwam
'm 'n hand brengen. Waarom men dezen
nieuwen collega negeerde? Waarom dc heer
Van Twist hem trachtte te doorboren met
woedende krijgsmansblikkenï... 't Liep
alles dood-fatsoenlijk af. Wie op een inci
dentje hoopte (de tribunes waren stampvol)
werden deerlijk teleurgesteld. Een dood
gewone man.
Na het vallen van 's Voorzitters hamer
ten teeken, dat de vergadering gedaan
was, bleef do heer Van Maanen ritten.
De bode ging naar 'm toe en zei, dat het
gedaan was. Toon stond bij op en verdween.
Niemand keek 'm aan, behalve de heer
Smeenfjp. Die gaf 'm 'n hand. De eerste...
en de laatste.
Het Handelsblad.''
Eón dag Kamerlid, of De Komeet van
Ede.
't Was op den heer Van Maanen na
net als vanouds. Dezelfde geziohten, de
zelfde geluiden, dezelfdelangademige
heid.
Op den hoer Van Maanen na.
Diens verschijning vormde het eenigo
nieuwe in de oude Kamer.
Toon de voorzitter de conclusie van de
Commissie had medegedeeld en niemand
zich natuurlijk 1 tegen de taeiating
bleek te verzetten en de griffier plichtmatig
zioh de trapjes oplanterdo om dit parlemen
taire monstrum ter wereld te brengen (hoe-
velen zou de heor Arntzenius nu al gebv-
kerd hebben?)toen roesde er een
Lacherig joelen door de zaal Maar toen
Bijleveld 't groene deurtje openhield en
aohtcr de kleane, magere, niet geheel rechte
gestalte van den griffier-met-hefc-fijne-
laohje de óók magere, óók niet geheel rechte
gestalte van den kleermaker-met-het-effen*
gezioht versoheen twee stengeligo figuren
in gekleede jas toen.... gloed er eetf
ijrige stilte over de Kamer. In ijzige stilte
liet zij don parlementairen vrijbuiter tot
vóór de presidiale tafel komen waar olke
nieuweling altijd tegen opziet als een
school jong on togen 's meesters katheder
in ijzige stilte hoorde zij zijn eeden aan
in ijrigo stilte hoorde zij den Voor
zitter den beëedigde verzoeken ,,in ons mid-
den plaats te nemen" (zonder dat de ge
bruikelijke g'elukwensoh daarbij werd geuit)
en in ijrigo stilte, zonder óén welkomst-
hand naar hem uit te steken, liet rij den
hoer Van Maanen door „haar midden"'
Goud. en Zilversmid.
837 8j
Loerares Solozang en hyg. Spreken,
Boommarkt 2 c.
9872 6
wereldberoemde OUDE Genever,
Handelsmerk 726 27
Verkrijgbaar te Beiden op 1/1 en
l/, Iiiterkrutken bjj de nar firma's:
H. A. ANTONY, Bapenborg.
O. A. r. DONGEN, Haogewoerd 19
C. t. EGMOND, Hoogowoord 1.
JT. KNEGTELi, Koordeinde 27.
I,. A. KNEGTEL, Haarl.straat 213.
JT. W. PE1XE, Haarlemmerslr. 267B.
JT. POSTUMA, Stationsweg 3.
X. F. SCHOONDEUUANG, Steensir 8.
G. W. SCHBETEEN, Boolgr. 49.
D. SILJEE, Haven 6-8.
LEIDSCHE
BEGRAFENIS
ONDERNEMING
-:- Kantoor:
Aalmarkt 16
Telefoonn. 861.
1099 10
876 60
Voor een Tapytfabrlek wordt ge
vraagd: een bty voorkeur
goed op de hoogte en gewend om
zelfstandig op te treden. Sollicitanten
worden verzocht met opgaaf van
leeftijd en verlangd salaris hun brieven
In to zenden onder No. 887 aan het
Bureel van dit Blad. 12
HolUuuUehe, Fransche, Dultsche en Weener Broodsoorten.
ALLE SOORTEN PAIN L>E LUXE.
Lerurt uitsluitend prima ülelkbrood en lulrer Zeeuwseh Tarwe
brood (ayateem Dr. ALLINSONJ.
Neemt slechts eenmaal proof en n blijft ateeda verbruiker. Mjjn brood
munt uit door emaak on hooge voedtngavraarde. 80S 28
Specialiteit In Goolsche Hoppen en Gootache HotersprUa,
i 10 Gent per Ona.
m
6.40 (behalve 's Zondags) 7.56, 9.—, 10.—, 11—, 12.—, 1.—, 1.56, 3.—, 4.05, 5.—, 8.—
7.-, 8.-, 9.— en 10.—.
6.25 (behalve 's Zondags) 7.35, 8.35, 9.35, 10.35, 11.35, 12.35, 1.35, 2.35, 3.85, 4,85, 5.85,
6.85, 7.35, 8.36 en 9.35.
