CENTRAAL APOTHEEK,
Plëtas.
Geliefd
1 J. m HOLLANDER.
P. J. MULDER
ÊmniiiiSF-seHÈSijraAeniiiiES
LEMONIA.
„Het Hof van Holland"
Inkoop Goud en Zilver
No. isie1?.
LSIDSCS ^AGBLAJ), Dinsdag1 3 Augustus Tweede Blad.
Anno 1909/
persoverzicht.
Agenten; GESRs. STRAATSBURG. „De Leidsche Wielrijschool
99
/"Mn
FABRIXANTE vankindervoedsels i
ZOETERMEER
te Noordwijk-Binnen.
S0IRÉE MUSICALE
op Donderdag 5 Augustus e.k.
tFriJzinnSge BCiesueraeniging.
Ce Antirevolutionaire Kiesvereeniging „fderfler-»
land en Oranje", de Etoomsch-Katholieke Olies ver eens*
ging en de Afdeeiïng der Ohrist. H. Unie alhier bevelen voor
de verkiezing van een lid van den Gemeenteraad in het Derde Kiesdistrict,
waarvoor de stemming zal plaats hebben op Woensdag tóen 4den
Augustus aanstaande, met den meesten aandrang aan:
een man uit den middenstand, om zyn eerlijkheid en om zyn trouw aan da
Christelijke beginselen algemeen geacht,
De Besturen der Kiesvereenigingen voornoemd.
H e ereiilmis,
JEIHEVEEl cn
BRANDEWIJN,
fO.72, fO.SO en fO.QO p. Lifer.
In zake dr. Kuyper en de vacature van
jpommissaris der Koningin in Gelderland,
'liegt ,Jjand en Volk" naar aanleiding
tVan liet- laatste artikel van het „Algemeen
Handelsblad" o.m. het volgende:
Hoe meer -het „Handelsblad" over deze
kwestie schrijft, hoe minder het gelukt zijn
ttumoc-de aan argumenten te bemantelen.
.Van de hoogopgezette bewering, dat de
zaak-KuyperSweerts van donzelfden aard
aou zijn als de saak-KuyperLehmann,
blijft dus weinig over..
Het blad stelt op den voorgrond, dat het
,-,fieit-Sweerts", n.l. dat de burgemeester
van Den Haag gelden heeft geschonken
aan do anti-revolutionnaire sfcrijdkas, in
oonfesso is. Dat hij dit gedaan heeft als een
(poging om te influenceeren op do bcnoe-
ïiiing tot Commissaris der Koningin in Gel
derland, zegt het „Handelsblad" niet te
hebben beweerd.
Maar heeft het dan niet gezegd dat baron
Sweerts bij dr. Kuyper om dezelfde roden
persona gratissima was als do heer Leh-
mann het was? En dat dr. Kuyper zich voor
üjlozc persona gratissima interesseerde, met
heb oog op zijn sollicitatie tot commissaris
in Gelderland?
Nu zegt het „Hbld." voorts, dat hot b e-
w ij s voor de conclusie, dat een benoeming
of een decoratie het gevolg is van een stor
ting in een partijkas, zeer moeilijk te leve
ren is.
„Maar juist omdat het. bowijs zoo moei
lijk te leveren is, terwijl took het veronder
stelde misbruik zoo door en door onzedelijk
cn verkeerd is, gelooven wij dat het ieders
plicht "is alle aanwijzingen, als de door
ons aangegevene te publiceeren."
Doch dan had het „Hbld." ook niet den
ecliijn moeten wekken, alsof het kasten vol
bewijstukken had.
Heb feit echter clat de heer Sweerts zoo
eigenaardig schuilevinkje speelt ten aan
zien van zijn politieke overtuiging, blijft op
zichzelf merkwaardig genoeg.
Ook „Het Centrum" bespreekt het
artikel van het „Algemeen Handelsblad"
en vindt dat men er de gevolgtrekking uit
kan maken, dat het blad met geen bewijzen
voor den dag zal komen, om de eenvoudige
reden, dat het dio,... niet heeft en in dezo
gansche historie slechte op „aanwijzingen"
werkt:
De „zaak" kan hiermede als geëindigd
/worden beschouwd; want als het „Hbld."
Piot spreekt, geen bewijzen 'aanvoert en
zijn bronnen verzwijgt, wie moet dün eigen
lijk spTckcn?
Het optreden van het „Handelsblad." blijft
ïuet dit a-1 weinig navolgenswaardig.
Men brengt toch geen beschuldiging tegen
iemand uit ook niet tegen een politickon
tegenstander wanneer men niet kan be
wijzen wat men beweert, of minstens zijn
zegslieden kan noemen.
.Welk een fraaie journalistiek zouden wij
te verwachten hebben, indien het usance
werd, op „aanwijzingen" hervorragende le
den der tegenpartij van corruptie, omkoo-
porij, en wat al niet te betichten l
„Wij hebben geen enkele beschuldiging
tegen de integriteit van baron Sweerts
geuit", schrijft het „Hbl.''
Maar wanneer de heer Sweerts niet
behoefde bewogen te woi'den, geld aan cïe
A.-R. partij-kas te schenken ter wille eener
benoeming, hoe kan er dan eenig disquali-
ficeerend verband bestaan tusschen dat geld
en zijn aanbeveling voor die benoeming?
Men koopt toch niet iemand om, die niet
omgekocht behoeft te worden 1
En wat rest er dus afgezien nog van
alle andere overwegingen van de plompe
aantijging tegen dr. Kuyper?
Het „Hbl." moest nu maar ronduit be
kennen, dat het zich leelijk vergaloppeerd
heeft.
„D eNieuweCourant" schrijft
Do beweging die bet „Handelsblad",
eerst onder aanvoering van zijn Haagschen
correspondent en" daarna redactioneel,
thans tegenover den Haagsohen burgemees
ter uitvoert, komt ons wel verklaarbaar^
maar niet verdedigbaar voor.
Dat het blad bij zijn eerste onthulling
„geen enkele (rechtstreeksche) beschuldi
ging tegen de integriteit van baron Sweerts
geuit" heeft-, ruogo waar enjn daarin
weid niettemin gezegd dat doze r,om de
zelfde reden persona gratissima (bij dr.
Kuyper) was als de heer Rudolf Leh-
cnann", nl. omdat do Haagsohe burgemees
ter gelden had gezonden voor de partijkas
en dat het „Hbld." do zekerheid had ge
kregen, „dat leidende personen der rech
terzijde in hun kring die beschuldi
ging hadden uitgesproken." ALzoo werd
wel degelijk een klad op de achtbaarheid
van den Haagschen burgemeester geworpen
in het 'artikel werd met geen enkel wooid
te kennen gogeven dat het „Hbld." de in
zijn onthullingen voor de band liggende ge
volgtrekking betreffende verband tusschen
de beweerde stortingen en de door baron
Sweerts begeeide benoeming tot Commissar-
ris zelf verwierp, nooh vermeld dat dezq
in zeer veler oog voor die betrekking de
aangewezen man was, terwijl eindelijk, toen
heel de pers de voor baron Sweerts bhleedi-
gende gevolgtrekking uit het artikel als be
doeld of althans daarin opgesloten achtte,
elk protest daartegen aohterwego bleef.
Men moest dus wel veronderstellen, dat
het „Hbld." bewijsmateriaal meende te be
zitten b.v. het getuigenis van de
„leidende personen der rechterzijde" op
grond waarvan het zulk verband aannam.
Integendeel verneemt men thans uit het ar
tikel van den Haagsclien correspondent, dat
het „Hbld." meende te weten van door ba
ron Sweerts aan dr. Kuyper's partijkas
voor de provinciale verkie
zingenvan 1907 verleenden géldé-
lijken steunMaar dan bleek toph wel dui
delijk dat die 'steun t>nder een liberaal
ministerie verleend niet kon geschonken
zijn om dr. Kuyper's voorspraak te win
nen voor de hooge benoeming. En dan had
dat ook gezegd moeten zijn, ten einde
niet noodeloos of roekeloos den goeden naam
van een magistraat-persoon te doen lijden
onder een aanval dio gelijk thans blijkt
uitsluitend tegen een ander ge
richt was.
I^usschen verheugt- het ons dat nu al-
thiips, hoewel te laat, het- „Hbld." den
Haagsohen burgemeester huiten he-t geding
6te# en tegenover hem, zij het met in den
vortn dan tooh door de daad, amende hono
rable maakt. Het blijft ons evenwel voorko
mt^ dat deze van de zijde van het blad op
meer recht heeft dan op den nu uitgevoer-
den terugtocht,.
Het ..Handelsblad" sehrijftf
De „'Nieuwe Courant" komt nu ook nog
eens beweren, dat liet „Handelsblad" „wel
degelijk een klad op de achtbaarheid van
den Haagschen burgemeester thad) gewor
pen." En wel omdat wij hadden geschreven
dat de heer Sweerts „om derelfde reden
persona gratissima (bij dr. Kuyper) was als
de heer Rudolf Lelimanu en omdat wij de
zekerheid hadden gekregen, dat leidende
personen der rechterzijde in hun kring d i e
besohuldigirig (curs, van „Do N.
Crt.") hadden uitgesproken."
„Die beschuldiging". Ja zeker, maar wat
beduidt dtit nu als argument in deze? Een
besohuldiging was zelfs in de zaak Kuyper-
Lehmann-Westmeyer alleen geuit tegen dr.
Kuyper, niet tegen den heer Lehmann of te-
gen juffrouw Westmeyer.
Ook de eerste van de twee aangehaalde
zinnen bewijst niets, dan alleen dat som
mige bladen haastig en slordig hebben ge
lezen De heer S; was „om dezelfde reden"
als de heer L. persona gratissima bij dr.
Kuyper. Waarom was de heer L. dat? Om
dat hij speculeerde op een lintje? Immers
neen: omdat hij geld had gegeven. De heer
L. deed dat mèt een bijbedoeling, de heer
S. zonder. Maar voor dr. Kuypev bleef het
geld nonolet! eender.
En omdat wjj in beide zaken steeds dr.
Kuypers doen en laten hebben beoogd', niet
dat van zijn geldgevers, sprak het vanzelf
dat wij de twee raken in één adem noemden,
DeKuyperkanten van de twee zaken
waar hetop aankwam wa
ren gelijk, of althans ongeveer gelijk. De
andere kanten waren geheel o n g e 1 ij k.
Maar* die waren tevens geheel bijzaak cn
zijn door ons dan ook nooit en nergens ge
lijk gesteld.
Dat dit laatste ten onrechte is verstaan
door haastig lezende redacties, is vooral
voor journalisten begrijpelijk. Hodic tibi,
eras mihL Maar dat men nu aohteraf nog
wil blijven volhouden dat wij de niet-Kuy-
perkanten van de twee zaken eerst wel do-
gelijk gelijk hebben gesteld en zelfs nog te
kennen geeft rooals „De N. Orfc." doet
dat wij eigenlijk vcrontschuldi gingen moes
ten aanbieden aan den heer Sweerts (om
dat liij en anderen slecht lazen?) dat loopt
toch de spuigaten uit.
De brutalen, .zegt men, hobben de halve
wereld.
Zooals men weet wordt echter de andere
helft- soms beter geacht,.
,,H et Vaderland" zegt, dat haar
persoonlijke informaties het meer en meer
waarschijnlijk maken* dat baron Sweerts,
die reeds in Indiö een religieus man was,
zich, hoewel hij als liberaal tot burgemees
ter yan Arnhem iwerd bep,ofcrikd, allengs
meer en meer naar rechts heeft aangetrok
ken gevoeld.
Of deze geestes-evolutie, zoo schrijft het
blad verder, in 1901, toen hij door dr.
Kuyper tot burgemeester vou de residentie
werd voorgedragen en benoemd, nog niet
zoo ver gevorderd was, dat de a.-r. bladen
reden hadden om to spreken van de benoe
ming van een „liboroal" tot burgemeester,
en deswege dr. Kuypeir's onpartijdigheid
te roemen, ziedaar een vraag die wij niet
vermogen te beantwoorden. Hadde men des
tijds geweten, dat de bonoemdo een man
van rechts was of in do toekomst zou wor
den, het oordeel over zijn benoeming zou
natuurlijk van beide zijden anders zijn ge
weest.
Wij blijven behooren tot hen, die het ia
den heer Sweerts afkeuren, dat hij, om
het even wanneer dan ook, toon dio geestes-
evolutie bij hem had plaata gehad, niet
door ecnigo o p e n 1 ij k o daad of verkla
ring daaraan uiting heeft gegeven. Hij hal
dit, naar ons gevoelen niet mogen nalaten.
Zoo was het om sleohta tweo voorbeelden
te noemen bij de keuze van een anti-revolu-
tionna-ir als wethouder, en zoo ia het ook
bij het toezicht op de schouwburgen (L'af-
fairo du poison) volstrekt niet onverschillig
of er één dan wel twee antirevolutioimairen
in het college van B. en Ws. zitting hébben,
en dit geldt voor tal van andere aangele
genheden, welke het openbaar leven in
Den Haag botreffen.
Cons t ate er enclo alzoo, dat voor don aan
val van het „Hbld." geen voldoende roden
bestond, drukken wij tegelijkertijd ons
leedwezen uit, dat een zoodanige ophelde
rende daad of mededeel ing, dio niet had
mog^n ontbroken, aohterwego is gebleven
De Haagsohe correspondent van „De
Tel.'' meldt:
In veihand met de nog altijd hangende
bespreking over de zaak Kuyper-Sweerts
cn over de vraag of onzo burgomeester nu
eigenlijk behoort tot do liberale partij of
tot de rechterzijde, hebben wij omtrent dit
laatste zekerheid trachten to verkrijgen en
wij aarzelen niet te zeggen, dat de lieer
Sweerts op dit oogenblik behoort tot de
rechterzijde.
Wij kregen deze verzekering van een
betrouwbaar persoon, die met baron
Sweerts van zeer nabij bekend is en her
haaldelijk met hem in aanraking komt.
Hij zeide ons: De hoer Sweerts is vroegec
altijd zeer gematigd liberaal en evcneeus
altijd godsdienstig geweest.
Dij was nog liberaal toen hij tot burge*
meester van Arnhem werd benoemd, mnarj
even zeker is, dat hij meer en meer naar,,
recht-s is getreden en thans geacht kaïaj
worden tot de rechterzijde te behooreu*
Dit staat dus vast.
Het feit-, dat do veranderde sympathie*
en van den heer Sweerts in breeden kring
verwondering zullen doen ontstaan, pleit
juist voor onzen burgemeester, want daar
uit blijkt, op hoe onpartijdige, onpolitieke
en zuivere wijze hij zijn functie als burge-j
meester altijd heeft vervuld. Waar de za«
ken dus zoo staan, valt onzes inziens het -
feit, dat de heer Sweerts geld gaf aan dei
anti-revolutionnaire partij-kas, en dit feit
is, naar wij hoorden, zeer beslist geschied,;
absoluut niet t-o laken.
Waarom zou het ook een burgemeester.
nTet vrijstaan ,als particulier persoon mot
geld do partij te steunen, die hem dierbaar
is? Dit is uitsluitend een persoonlijke kwes
tie, die niemand aangaat.
Maar wat- wel te laken valt cn wat ook'
hier ter stede bij zeer velen, die den bur
gemeester kennen, weer/in heeft gewekt-,
is de houding van het .„Handelsblad" dub
eerst onzen burgemeester in deze zaak
heeft genoemd op oen wijze, die bij ieder
een zware verdenking en duistere vermoe
dens moest doen rijzen, vermoedens nlsoE
baron Sweerts naar een betrekking joeg
op dezelfde wijze als de heer Lehmana
naar een lintje, maar dat nu is terugge
krabbeld eu komt vertellen nooit zoo iets
te hebben gezegd of bedoeld. Het is deze
armzaligo aftocht-, die ten slotte voor on-
ken b\irgomeester dc meest schitterende
rehabilitatie is geworden.
De" riddcrordenzank.
„Torenwachter" heeft 'C in de M i d-
dolburgscho Courant weer cena
over liet geval Kuyp^r-Westmeyer-LeU*
mann. Daaraan is het volgende ontleend
Men hoort- over de zaak anders weinig
meer. Zoo nu en dan slechts wordt zij cvou
aangeroerd. Zoo vernam ik dat er bij mr„
Tideman een brochure in de maak is. In,
liocver dat nu juist is c-n wanneer doz»
brochure zal verschijnen, kon ik Diet na
der te weten komen. Het werd niij doofl
iemand verteld, die mij tevens wist medo
te deelen, lioo dr. Kuyper voor liet eorstt
in aanraking kwam met Muthilde West-»
meycr.
Dat moet n.l. plaats gehad hebben in 1901
in een onzer groote hotels, waar dr. Kuy<
per It, Lelimann den lintjesjager l>cw
zocht. Do toenmalige premier weigerde
cohler deze interessante dame lo ontvan
gen, waarop zij heenging cn eenige dagei
later terugkwam met een aanbovelings- en
introductiebrief van niemand minder daq
van.... dr. Schaepman. Daarop werd zij
door dr. Kuyper ontvangen cn sedert wer-
do de twee zulko dikke vrienden.
Zoo werd mij medegedeeld door een pc'i
1289
VKAAGT J1ACIHNE OP PEOEF!
Hi eu»e Rijn 18,
levert tegen zeer billijke prijzen Recepten, Verband*
stoffen, Ziekenverpiegingsartikeien, Medicinale
Wateren, Specialités, zooals: Kina Laroche,Sanatogeen,
Emser 1'astilieS, SCOTT's Emulsie, enz. 5510 20
1 leidsche
BEO RAFENIS-
ONDERNEMING
Kantoor:
Aalmarkt 16
Tolefoonn, 861.
1099 10
DEKKER's Pij penbazai-,
HAARLEMMERSTRAAT 253.
GROOTSTE KEUZE: itook boiioodlgdheden.
Hot Goedkoopste adres voor Wedorvorkoopors.
*955 12 Ucpnratiën spoedig, net on billijk.
Gebruikt steeds de zeer verfrissckende Drank
f Aiom "1
^verkrijgbaar.^
Uitstekend tooi WielrUdors. En grosJanvossenst. 11 89, Telet. 745.
8707 10
VQBfcpJ
VRAAGT UWEN WINKELIER
Verkrijgbaar voor Leiden en Omstreken aan ons Filiaal
Korenijrugsieeg f0o. 3.
te geren door de Hoeren
XV. S1IAIT, Piono,
E. I» IX EE It, Viool, en
H. KISi W LEIt, Violonce',
PROGRAMMA:
1. Trio (allegro mode
rato, AdagioScherzo,
Finale: Presto L. y. Beethoven.
2. Mondsehoin Sonate,
piano. n
Ser.Adagio P. Locatbllc,
b.Menuet (Piano en
Cello) Valenbin.
4a.E!égie H. Ernst.
b.Sórónade (Piano on
Viool). Drdla. -
Ga.Largo F. Ciiopin.
b Mélodie Massenet.
c.Scherzo (Piano en
cellov. Goens.
6. Intermezzo. J. Braiimb.
Etude-impromptu
(Piano) F. Cuopin.
Aanvang 7i nar.
Entree 1 gulden.
8785 40
O. It ij 11 52 b/clE. Spnnrb.
C86 5 X. JtEXTELMAN.
door iedereen ia de alleen oclitor
Stokpaardjes-Lolienmelt-Zocp
van BEKÜJIANN Co., Eadebeul,
vrant deze goeft een zacht, rein gelaat,
bloeiend jeugdig uiterlijk, blanke floweel-
zachte huid en schitterend mooie teint,
4 60 Cte. per etuk bpJ. F. SUSAN,
Vrouweeteog; GEBR. SUSAN, Hearl.-
etraat 89; J. H. DIJKHUIS, Drogist,
en E. H, GERRITSEN, HaarUtraat.
Voor de verkiezing van een lid van den Gemeenteraad, in DISTRICT lil, op
Woensdag 4 Augustus a.s., wordt met den meesLcn aandrang aanbevolen de lieer
8730 51
HET EESTUUR:
A. C. VISSER VAN IJZENDOORN, Voorzitter.
H. W. C. J. DE JONG, Secretaris.
Aftredend lid.
8794 77
Vereeniging voor Christ. Onderwijs (en
behoeve van On- en Minvermogenden
Ie Leiden.
IXSCURIJVIXG Tan Leerlin-
gen voor d« school aan den 3iarc-
singel, (tegenover don Ingang v. h.
Abattoir), op Dinsdag on Woens
dag 10 en 11 Augustus, telkens
van 11 tot 4 uur, In het nieuwe
Schoolgebouw.
Verzoeke e.v.p. het geboortebriefje
mede te brengen. 8614 15
Tegen 1 of 15 September te kuur
gevraagd: oen
met min.tens 6 Kamers en Keuken.
Huurpr(j« Diet boven f 350. 7
Br. Bur. van dit Bied No. 8816.
B(j afhalen tuaechen 9 en 4 uren wordt van WIJN 1U% en van
GEiDISTIIjIiËËRII 5% korting gegeven. 8811 16
De Administratie van het „Leidseh
Dagblad" belast zich met het plaatsen
van Advertentiën In aUe Bladen.
eta tt
