Fa. LENSUELT C°.
H.H. Landbouwers.
DE 6EDE
E. H. GERRITSEN.
0e Laiiiüioiiffbank
Heldere Wasch.
Glimmend Fornuis
Prachtige Meubelen.
Voor de Maag
GEBBs. GHBZ8TIAAN8E,
BaarleDimerstraiit G.
Electrische Koffiebranderij en
Theehandel.
Efo. 15139,
LEZDSCH DAGBLAD, Donderdag- 1 JuU. - Tweede Blad.
Anno 1909.
PERSOVERZICHT.
Vervolg Advertentiën.
A. J. DEN HOLLANDER,
van GUST. AIMARD.
Botterdam, Alkemadeplein, Telefoon 2452.
Dordt, Gravestraat 12c.
H.H. Winkeliers kunnen
inlichtingen en Monsters
bekomen bij den Heer F. v.
HENSBERQEH, Hoordwijk.
Kaas- en Boierkleursel, Stremsei
van bekende firma's, als: Hansen, Kerbert en Visser.
Carbol, Carboiineum, Kooiteer, Bruine
Teer, Leder- en Wagert smeer, OoSiiehgs-
Patentas-Olie, Rijtuigolie, enz., enz.
VERKRIJGBAAR BIJ
Drogisten,
Hoogewoerd 3. Telef. 899,
DROGISTERIJ
De Prijscourant is verschenen en wordt verzonden.
DE GRACIEUSE, f l.37'/a per kwartaal.
'Bafcraffeade d» kweatie Tideman-
S U 7 p e r, uegt „H e t V o l k," (s.-<D. dat
fcsen niet moet me enen, dat dr. Kuyper geen
Isidore „Baken" met mcj. Westmeyer deed
«1aj> die mi bekend geworden zijn. Dat
Wijkt wel uit bet volgende briefje, aan
baar gericht, geschreven op officieel
papier
Departement van Binnenlandeohe Zaken.
's-Gravenhage. 0-7-1905.
Mejuffrouw.
Alleen voor Utrecht zou aoodig zijn
te,500 gld. Er kan alzoo geen sprake van
yjc, eselfe voor één Univ. is die aorn veel te
foog. Ik zal bij W.. dan wel (volgt een on-
Besbaer woord).
Hoogachtend,
Uw. dw. dr.
K.
Mej. Weetmeyer moet zioh, volgons „Het
?folk," eens aldus tot een onbekend(ï) be-
feouwbaar persoon hebben uitgelaten: „ik
{Feed altijd zaken voor Kuyper."
Na vermelding van liet antwoord van dr.
ELuyper schrijft „De Tijd:" (r.-k.)
„Het spijt ona to moeten verklaren, dat
iWij «de gegeven ophelderingen niet voldoon-
kunnen achten.
Indien men aegt, dat het verband tus-
5ohen de toekenning van de bogeerde deco
ratie aan den heer Lehmann en do uitbe-
Ucdlhlg van verschillende geLdolijke bedtra-
gan door denzelfden heer Lehmann, voor
verkieringsdoeleinden aan dr. Kuyper en
om niet vermelde redenen aan mejuffrouw
iV7estmeyer, niet ie bewezen dan zegt
men hetgeen op dit oogenblik de volkomen
waarheid uitdrukt; mits daarbij' de volle
badruk wordt gelegd op het woord b e-
wezen.
De door di. Kuyper erkende feiten gje-
ven echter, in hun ouderlingen samenhang
beschouwd, den onpartijdigen beoordeelaar
zóóveel stof tot vragen en gissingen, dat
oen nader onderzoek in deze, om verschil
lende redenen, voor ona pijnlijke zaak niet
mwg uitblijven.
En dit te minder, wijl in de verstrekte
lopheïderingen van dr. Kuyper ten minste
'op óón punt, zooads de „N. R o 11. Ot."
terecht opmerkte, een klaarblijkelijke te
genspraak voorkomt, terwijl zijn verkla
ringen op een andier punt doen denken
aan woordenspel.
Na te hebben medegedeeld wat de „N.
R. Cfc." daaromtrent gezegd heeft, gaat
5>D e T ij d" voort:
Over die hier aangeduide punten en meer
'andere behoort noodzakelijk meer licht op
»?o gaan.
Niets zal ons natuurlijk liever zijn, dan
Hat de tegen dr. Kuyper, het hoofd van het
bevriende Reohtsohe Kabinet van 1901, in-
gjabr&ohte beschuldiging1 volkomen worde
Weerlegd. Maar daartoe is meer noordig, dan
het door ..De Standaard" gepubli
ceerde rIu';
Ook <.lau.i:n voorkomende verwijzing naar
Engelsche ©n Amerikaansohe verkiezing3-
practijken dunkt ons weinig geschikt, om
de gemoederen gerust te stellen. Een van
8e zaken, waarop ons vaderland tot he
iden mag groot gaan, is de ongereptheid
onzer politieke zeden, in zóóverre omkoope
rij van regeeringspersonen, lintjeshandel
en onbehoorlijke bemoeiing van een zit-
feingnemend Kabinet met politieke verkie
zingen hier te lande tot de onbekende za-
ksn behoorden; evenzóó het optreden van
Zekere, elders voorkomende klasse van be-
'fealde personen, welke ten bate óf van de
Regeering óf van partioulieren in da bin-
nenHrvV^he politiek geheime diensten ver-
Van het eene zoowel ale het andere ho
pen wij voor altijd versohoond te blijven.
Maar ook indien voor zóó iets geen vrees
behoeft te bestaan, dan nog zou het kun
non wezen, dat door grove onroorzichtig1-
heid in den omgang met personen, welke
een Minister van de Kroon, zoolang, hij
zijn ambt bekleedt, op afstand behoort te
houden, ernstige belangen waren geschaad.
Het zij daarom herhaald, dat <xi. zoowel
te wille van den ongerepten naam van Mi
nister Kuyper, welke naam naar wij ho
pen, ongedeerd uit het onderzoek aal te
voorschijn komen, alsook ter wille van het
algemeen belang, dringend nadere opbel
deringen geëischt worden.
„L a n d e n V o 1 k", (v.-d), dat gisteren
zonder nadere gegevens mr. Tideman meer
geblameerd achtte dan dr. Kuyper, wijzigt
zijn oordeel heden en schrijft:
„Wij achtten geenszins onmogelijk* dat
dr. Kuyper, bij zijn bekend gemis aan men-
schenkennis, van de verhouding tmsschen
mejuffrouw Westmeyer en den heer Leh
mann, zoowel als van de persoonlijke qua-
liteiten en omstandigheden van deze dame
te goeder trouw niet op de hoogte was. De
eenvoudige, door een derde weergegeven
beweringen dier dame waren ons niet vol
doende om het tegendeel aan te nemen.
Thans echter weten wij meer.
Vooreerst is dx. Kuyper zelf mr. Tideman
te hulp gekomen. Hij heeft aan een redac
teur van ,,H etVaderland" verklaard,
dat de heer Lehmann vóór deze historie
hem niet bekend was.
Dit maakt de zaak bedenkelijk. Wij wis
ten, dat de heer Lehmann, van joodsche af
komst, langen tijd geleden was gedoopt.
Wij achtten derhalve aannemelijk, dat hij
sedert een reeks van jaren de strijdkas der
antirevolutionnaire partij met belangrijke
bedragen steunde. Dit echter is blijkbaar
niet het geval geweest. Dan zou stellig
dr. Kuyper reeds vóór 1902 hebben geweten,
wie de heer Lehmann wgs.
De band der vriendschap tusschen den mi
uister Kuyper en den heer Lehmann is der
halve door middel van de bijdrage aan de
antirevolutionnaire strijdkas gelegd.
In de tweede plaats blijkt uit den brief
van dr. Kuyper aan mejuffrouw Westmeyer,
gisteren door „Het Vo 1 k" gepublioeerd,
dat dr. Kuyper met de verhouding van den
heer Lehmann tot mejuffrouw Westmeyer
wól bekend was. Deze brief echter is van
2 Augustus 1906, dus geschreven een jaar
nadat de geschiedenis was af geloop en, maar
ook in 1909 werd nog geld van deze dame
aanvaard.
Uit het verband van een en ander is dui
delijk, dat dr. Kuyper wist, èn ten aanzien
van den heer Lehmann, ón ten aanzien van
mejuffrouw Westmeyer, welk vleesch hij In
de kuip had.
Er zal neg wel meer loskomen. Mr. Tide
man, eenmaal over don kop geloop en, moet
ook over den staart. Het is ook zijn zaak,
die op het spel staat.
,,D e Rotterdammer" (a.-r.) be
spreekt niet de zaak zelve, maar schrijft:
Wij willen wel zeggen, dat ook aan onze
redactie geruchten over „onthullingen die
Mr. Tideman zou kunnen doen", sinds twee
Jaren waren ter oore gekomen,
Mr. Tideman spreekt in zijn stuk dan ook
zeer stellig n i e t de waarheid, wanneer hij
verklaart: „ik heb over deze zaak het stil
zwijgen bewaard."
Dat toch is niet zoo, integendeel moet
hij de aanlegger zijn gëweest van de ver
schillende geruchten.
Maar nu staat toch Iedereen voor deze
vraag: Mr. Tideman geeft thans den in
druk, dat hij zelf overtuigd is van onge
oorloofde handelingen van dr. Kuyper, on
geoorloofde handelingen van zijns inziens
zeer emstigen aard; eilieve, waarom kwam
dan mr. Tideman niet aanstonds rid
derlijk voor den dag, maar zweeg hij in het
publiek t w e e j a r e n la n g, onderwijl hij
m het geheim de goruohten deed vorsprei-
denl
Zulk een publiek zwijgen over feiten,
die men hoogst ernstig acht, geeft te den
ken.
Namelijk dit: dat de zaak aan de zijde
van Tideman niet recht staat.
Het Huisgezin (r.-k) schrijft
Dr. Kuyper wordt beschuldigd» het ver-
leenent eener ridderorde in 1903, toen hij
minister was, te hebbon bevorderd, ten
einde-daaruit munt te slaan voor het ver-
kaezingsfonds zijner partij.
Dr. Kuyper loochent alle verband tus
schen het een en het ander.
Er is voor ons geen enkele reden om aan
dr. Kuypor's woord te twijfelen, on de
aangevoerde documenten wijzen dit ver
band niet aan.
Een andere yras^ is, of dr. Kuyper voor-
ziohtig heeft gehandeld; of hij zelf, na het
geen gepubliceerd is, niet moet wenschen
indertijd anders gehandeld te hebben.
Dr. Kuyper nam als minister van den
gedecoreerde gelden aan en maakte die
over aan den thesaurier van h)et comité van
anti-revolutionnaire kiesvereenigingen.
Had dr. Kuyper niet beter gedaan (wat
ook de M i d d. Or t." opmerkte), den ge
ridderde naar den thesaurier te verwijzen
nóg beter, indien hij den geridderde had
te verstaan gegeven, dat hij als minister,
vooraf.. na de toegekende decoratie, van
giften, ook voor verkiezingsdoeleinden niet
eens wenschte te kooren spreken?
Yercle.T heeft dr. Kuyper van een jonge
dame, die zioh voor de bewuste decoratie
h!ad geïnteresseerd en daarvoor stappen
gedaan, een aanzienlijke som, door haar
bijeengezameld, eveneens voor de stembus
ontvangen en haar tot verdere bemoeiingen
in die richting aangespoord.
Ook dit lijkt ons van dr. Kuyper onvoor
zichtig.
Iets laakbaars kon, dunkt ons, den heer
Kuyper niet worden ten laste gelegd, maar
wel schijnt het ons toe, dat hij wat de
omzichtigheid voorschreef niet steeds ge
heel heeft in het oog gehouden.
Zachter, dunkt ons, kan men het niet
Keggen, en voor gestrenger oordeel bestaat,
naar onze meening, geen voldoende grond.
Intusschen blijft het voorgevallene te be
jammeren, omda/t een onwelwillend ge
stemde pers hét gebeurde opblaast, ver
scherpt en tegen hem met nauw verholen,
soms in het geheel niet verholen „Scha
denfreude" exploiteert.
Nog eens, ware een ander in de zaak ge
moeid geweest men zou van een onvoor
zichtige, misschien niet geheel correct
daad hebben gesproken, thans maakt men
er een halsmisdaad van.
„De Middelburgsohe 0 o u-
ranP' (v.-d.) komt nog eens terug op deze
zaak en schrijft:
„Wij beleven toch zonderlinge
dingen.
Een Roomsohe juffrouw introduceert een
mijnheer van Joodsche afkomst, maar die
volgens het ,,H b 1 d." indertijd overging
boit de NecL-Herv, Kerk err die tuk is op
een lintje, bij den leider der Protestant-
sohe Calvinisten, tevens Minister van
Binnenlandsche Zaken.
Die juffrouw kreeg van dien mijnheer
25 gld., per week en haar familie werd
ook jaren lang reeds geholpen.
Zij werkte tevens in het bi lang der ooali-
tae, braohi daarvoor veel geld bijeen, zoo
zelfs dat de Minister zijn dochter verzocht
haar voor die energieke bemoeiing zijn
dank te betuigen en hij zelf, toen alles af-
geloopen was, dien dank herhaalde.
Belangeloos bleek die mijnheer in zijn lief
de voor de partij niet te zijn, want ten
slotte kwam die neer op eigenliefde» op de
suoht naar een decoratie.
En dit wetende, laat de Minister zich met
dien ijdeltuit in, in plaate van hem rijn
rug toe t e keer en.
Ook de juffrouw, die voor zulke praktij
ken als bemiddelaarster optreedt, ver
heugt zioh, ter wille van de dubbelt j os, die
zij der partij aanbrengt., in do gunst van
den Minister.
Het is geheel en al een ignobcl spel, dat
een schaduw werpt op dr. Kuyper, die
zich voor dergelijke machinaties leende,
maar tevens een smaad werpt op de partij,
op cle coalitie en haar politiek.
En dan durft men rich nog verhoffen bij
de stembus, to poseeren als wachters der
moraliteit; en te clanken voor de over
winning, „die Gods naam verheerlijkt en
Christus heerschappij zal bevestigen."
Dat alles, terwijl aan het licht is geko
men, hoe men intrigeert en knoeit.
De (coalitiepolitiek op zichzelf is al
reeds immoreel hoe erger wordt zij dat
wanneer zij door dergelijke middelen in.
stand wordt gehouden. Elk middel daartoe
dus schijnt geoorloofd.
Deze geschiedenis heeft dr. Kuyper voor
goed onmogelijk gemaakt als
Minister.
Aan de rechtorzijde behoeft men niet
meer, zooals „H o t Hu i s g e z i n" en de
„Stiohtsohe Courant," te kibbe
len over het vraagstuk of de uitslag der
stemmingen het optreden van dr. Kuyper
als Minister, en nog wel als Minister-pre
sident, al of niet wettigt.
Het gebeurde heeft den verderen strijd
daarover onnoodig gemaakt.
„De Nieuwe Courant" (v.-l.)
schrijft
Zonder eenig voorbehoud keuren wij het
af, dat een minister gelden int voor de
verkiezingskas eener partij en niet een
ieder die hem over dorgelijko zaken komt
spreken, kortweg verwijst naar het betrok
ken bestuur. En met welke personen gaf,
in dit geval, de raadsman der Kroon zich af
ten profijte van zijn partij Een heer van
Israëlïetische afkomst, van wien hij wist
dat hij en zijn broeder zioh bijzondere offers
wilden getroosten om een ridderorde te ver
krijgen, stortte in zijn handen, sinds hij
zich aanspraken op een onderscheiding ver
worven en deze. op voordracht van dr. Kuy
per gekregen had, belangrijke bedragon
voor verkiezingsdoeleinden. Als man van
rechts" heeft de heer Lehmann, die zijn
mej. Westmeyeris inlichtingen juist in
1902/3 „op advies van den heer Kuyper, in
Den Haag een werkkring heeft gezocht en
zich voor heb oog der wereld een tijdlang
kalm gedragen", den minister in 1904 twee
maal 2000 ter hand gestold. Tot den nau-
werem kring der calvinistische broederen
kan deze gever wel niet bohoord hebben
niettemin nam de form eerder van het op
den gemeenschappelijken wortel des geloofs
stoelende kabinet van 1901 de door hem
voor de antirevolutionnaire
partijkas aangebrachte gelden gewoon in
ontvangst en deed ze aanwenden „voor do
provinciale stembus", welke dat jaar zóó
bevredigende uitkomsten gaf voor do partij,
dat er naar het oordeel van de antirevolu
tionnaire pers Gods hand dadelijk in te be
speuren viel.
Tegelijk werkte eon Roomscho jonge da
me van avontuurlijken aanleg en twijfelach
tige (geldelijke) soliditeit op haar wijze ton
behoeve van do partijkas. Dr. Kuyper wist
niet dat dit juffertje twee jaar lang door
den heer Lehmann onderhouden werd, maar
wel „dat zij en haar familio reeds voor ja
ren geholpen werden" en dua moeite had
den om rond te komen. Wat doet een mi
nister bij wien een dergelijke persoon zioh
aandient als „aanzoekster" om oen decora
tie voor een hem oübekende oonsul-generaal
ran Griekenland? Men zou zeggen, dat, als
hij haar niet kortweg de deur wees, hy toch
minst genomen eens naar haar zort hebben
laten informeer on; rechercheurs stondon
(men.weet het sinds do staking van 1900)
den minister in ruim voldoenden getale ten
dienste. De minister Kuyper echter laat
aan deze juffrouw den weg wijzen die naar
de sferen der gedecoreerden leidt; hij
neemt do bedragen in ontvangst die zij, de
in voortdurende geldverlegenheid verboe
rende dame, hem in echt Engelschen stijl
komt aanbieden; hij vestigt haar aandacht
er op, dat „nu de herstemmingen komen",
„het succes moet worden doorgezet" en or
„weer veel noodig (zal) zijn." Hij bezoekt
deze personen en ontvangt ze, hij houdt de
relatie „warm."
Wij verstaan zoo iets niet, het is in strijd
met alle voorstellingen die wij ons ooit ge
maakt hebbon van do persoonlijke verplich
tingen, welke het ministers-ambt oplegt,
van de hoogheid en de onpartijdigheid van
doszclfs bckleeders, en van de zedelijke
noodwendigheid van overeenstemming tus
schen daden en woorden van een voorgan
ger der natie, tot de hoogste staatsbetrek
king goroepon.
Dat is het wat afgosoheiden van do
oorruptievraag, waaromtrent door de ge
publiceerde stukken en het. antwoord nog
niet voldoende liaht is ontstoken ons
aanstonds sterk heeft getroffen: het lioht
dat opging over hot zonderlinge milieu,
waarin deze minist r zich heeft bewogen en
over zijn eigenaardige opvattingen van het
geen hem als persoon, ja als partijman,
t o r w ij 1 hij de betrekking van eersten
landsdienaar bekleedde, vrij stond te doen.
Wat al of niet aan een minister v e r b o-
d e n zal zijn, daaromtrent kunnen do mee
ningen ook van tot oordeelen-bevoogden ze
ker uiteenloopenmaar dit gelooven, neen
dit weten wij toch wól, dat in dr. Kuy-
per's raeening over de oorbaarhe ld
der door hem als minister onderhouden,
thans aan het lioht. gebrachte relaties, wel
nagenoeg allo Nederlandschc staatslieden
dio dat hooge ambt bekleed hebben of bc-
kleedon, „niet geheel deeTon" zullen.
Hot Utrechtsoh Dagblad (v.-d.)
vi aagt:
Is in dr. Kuypor's verweer te herkenuon
een fiere afwijzing van onbezonnen achter
klap? Of zelfs niaar een besliste weerleg
ging van al hot ten laste gelegde
Men zal het moeilijk kunnen beweren en
6taande houden. Slechts één ui tap raak van
don oud-minister klinkt beslist. Met nam©
zijn verklaring dat bij noch bij, noch na,
de decoratie-Lehmann voor zich persoon
lijk iets heeft ontvangen; oen geheel on-
noodigo en niet ter zake- dienende verkla
ring, omdat het zoeken van persoonlijk
voordeel niet ten laste was gelegd. Dit ge
deelte van het verweer ia derhalve slechts
eon poging om den soliijn hoog te houden,
anders niet. Het zou er warempel ook nog
moeten bij komen, dat men in Nederland
een minister der Kroon zou kunnen betich
ten persoonlijk voordeel te hebben of to
zoeken bij Koninklijke onderscheidingen.
In de tweede plaats wordt afgewezen 't
mi8Sohien verondersteld verband tussolien
de decoratie on de geldstorting.
Is die afwijzing echter wel ton volle
overtuigend? Of liever nog: zou iemoud in
dit opzicht een ander antwoord hebben ver
wacht? Een zoo grof verband, alsof er van
„gelijk oversteken" sprake ware geweest,
zal ook wel niemand in de gedachte ziju
gekomen- Maar wel dient gezegd gezwe
gen nog van de feitelijke onjuistheid door
de „N. Rott. Courant" reeds aange
wezen dat de kracht der tegenspraak
bedenkelijk wordt verzwakt door de groc-
peering dor data van decoratie en van
geldstorting.
Overigens staan nu vaat het wordt Ln
TE UTRECHT.
Verleent op zeer billijke
voorwaarden, onder borg-
5telling enz., Credieten aan
jRndbonwerg en
Indastriëelen.
Verschaft lste Hypotheek
op Landerijen enz.
Agent voor Ijeiden en om-
Strekende Hoer 0540 17
Noogewoerd 141, Leiden.
DB BESTE
I. De Pelsjagers ran de
Arkansas, 1 dl. met 8 platen,
voor 0.90. In l'raohtb. 1.85.
8. De Zwervers op de Gren-
aen. 1 dl. mot 8 platen, toot
ƒ0.90. In Praohtb. 1.85.
S. De Vrijbuiters, 1 dl. mot
8 platen, voor ƒ0.90. in
Praohtb. ƒ1.85.
4. Hdelbart, 1 dl. met 8
platen, voor ƒ0.90. In Pracht
band 1.85.
5. Vrljkosel ot de Wolvin
dier Prairieëu, 1 dl. met 8 plo
ten voor ƒ0.90. In Prachtband
'V85.
De Spooraoeker, 1 dL mat
8 platen, voor ƒ0.90. In
Sraohtb. 1.85.
Verkrijgbaar bj) den Uitgever
BOLLE, Hang 98 te Rotter-
Win, en verder alom. Franco na
D&tvangst van Fostwiaael, waarop
MhalTe verlangd No., melden
AIJIABD. 18S5 99
Daarvoor is onontbeerlijk Zakjesblauw merk „de Vlag"
en voor wollen goederen Ammoniakzeep van Sanders.
alleen te verkrijgen en te behouden door Kachelglans merk
„de Vlag".
Probeer Japansche Meubelpolitoer merk „de Vlag" en
U zult verbaasd staan.
is niets beter dan Washington Oats, een der beste soorten
mout der wereld. 769S 100
7666 90
786» 15
TELEFOONNUMMER 788.