HERMAN BOERHAAVE
zijn geboortehuis te Voorhout.
§S§ijy@Mi gg&reezera.
Burgerl. Stand van Leiden.
EN
De reiziger, die, Leiden achter den rug
hebbend, naar Haarlem spoort, zdet uit den
trein, als hij Warmond voorbij is en de
halte Voorhout nadert, links van den spoor
weg in een lommerrijken tuin een eenvou
dige, oude heereiihuizing, stil en eenzaam
gelegen. Hij vermoedt niet, dat in deze rus
tige omgeving een man geboren is, die de
goneele uienschil eid aan zich verplicht heeft
en een vermaardheid verwierf, als slechts
de uitnem endsten onrler de uitn©menden
ten deel valt.
Die man was Herman Boerhoave, van
■wien de Faam vertelt, dat zijn beroemdheid
zelfs in het in dien tijd volkomen afg slo
ten China was doorgedrongen, blijkens een
vandaar verzonden brief met het adres:
Aan lierman Boerhaave in Europa, en welk
schrijven ,,'t Wonder der Geneeskunst" be
reikte,
Herman Bocrhaave was de zoon van Ja
cobus Boerhaave, predikant te Voorhout.
In dat oude Foranholte waB in 1593 een
Hervormde Gemeente gesticht, wier predi
kant aanvankelijk ook met den dienst te
Noordwijkerhout belast was; maar later de
bediening te Kago op zich moest nemen.
Jacobus Boerhaave, als proponent beroe
pen, aanvaardde na bekomen agreatie van
den ambachtsheer in 1600 zijn herderlijken
arbeid te Voorhout en Kage. Hem werd 31
December 1068 een zoon geboren, die den
daaropvolgenden Nieuwjaarsmorgen ge
doopt werd en later de beroemde Leidsche
professor zou worden.
In het doopboek staat: Anno 1669 Jan.
1, een kind gedoopt D. Jac. Boerhaave en
13agar Daalders genaamt Hermannus. Ge
tuigen zijn Jan Henderiksc Brandhout en
Bara Daalders.
Van Hermans jeugd schijnt weinig be
kend, alleen weet men met zekerheid, dat
hij aan hardnekkige verzweringen leed. Te
©ordeeion naar de schoone omgeving van
bosch en duin, toen te Voorhout nog ovcr-
hecrschend, moet de kleine Herman veei
genoten hebben van wat een jongenshart
kan bekoren. Tn den grooten tuin, later ver
kleind door afstand van een deel aan de
Pastorie der Katholieken, heeft, de jonge
Herman naar hartelust gedarteld, naar den
papegaai geschoten en gevischt en de toen
malige bosch rijke landstreek bood overvloe
dig gelegenheid tot wandlel- en onderzoe
kingstochten, die de gezondheid van don
knaap ten goede kwamen en zijn botanische
konnis verrijkten.
Stellig heeft do zoon zijn vader wel eens
vergezeld naar het waterrijke Kage en is
hij menigmaal onder zijn gehoor geweest in
de oude kerk zijner geboorteplaats, een der
oudste bedehuizen des lands.
Deze kerk van tufsteen opgetrokken, met
haar schoonon toren, is in het begin der
19do eeuw met onderling goedvinden, groo-
tendeels afgestaan aan de Tioomsch-Katho
lieken die in 't gebouw een dubbelen muur
mot tu ssoh en ruimte gevuld met Friesch©
turf, zouden optrekken, opdat bij gelijktij
dige godsdienstoefening in de beide kerk-
deelen, men elkander niet zou hinderen.
Deze merkwaardige toestand, waarbij twee
kerkgenootschappen onder hetzelfde dak
hun bijeenkomsten hielden, heeft nooit tot
eenige moeilijkheden aanleiding gegeven en
is bestendigd tot 1883, toen de katholieken
hun deel sloopten en op dezelfde plaat© een
meuwe tempel stichtten, die nu van de Pro-
testantaohe kerk door een pad van slechts
enkele meters gescheiden is.
De oude kerktoren, eigendom der burger
lijke gemeente, is in 1873 door het hemel-
,vuur vernield en wijl het gemeentebestuur
verzuimd had hem te assureeren, na don
brand niet weder opgebouwd.
Van de aloude Christelijke kerk is nu
pog slechts dat deel over, dat door de Her
vormden voor hun bijeenkomsten wordt ge
bruikt.
Na deze uitweiding over een zeer zeld
zaam voorgekomen toestand keeren wij tot
(lierman Boerhaave terug.
Van zijn vader ontving hij reeds vroeg
onderricht in de oude talen en wel met zulk
goed gevolg, dat hij, hoewel slechts 10 jaar
oud, in 1684 tot de Leidsche Academie,
waarvan lnj een schitterende ster zou wor
den, werd toegelaten en waar hij zich toe
legde op de godgeleerdheid en do wijsbe
geerte. De oude Boerhaavo beleefde dit
groote voorrecht niet meer, hij was in 1683
jreeds overleden.
Vrees voor een volgeling van Baruch Spi
noza aangezien te worden, maakte den
jongen student van 't predikambt afkeorig,
terwijl zijn lust tot de studie in de genees
kunde ontwaakte, toon hij, na zijn pro
motie in do philosophic, belast werd met
't toezicht op de academische bibliotheek,
dio hem gelegenheid schonk zijn dorst
naar kennis te lesschen.
In 1693 promoveerde hij in de medicijnen,
te Harder jvijk en vostigde zich als genees
heer to Leiden, waar hij benoemd werd als
lector in de theorie der geneeskunde. Na
een benoeming als hoogleeraar tc Gronin
gen van de hand te hebben gewezen, ontving
tij in 1709 als zoodanig een aanstelling te
Leiden, dab hem om de herinneringen uit
zijn jongelingsjaren aan stad en omgeving
boven alles dierbaar was geworden. Hij gaf
ër ooi lege als professor in de theoretische
en klinische geneeskunde en in do plant- cn
scheikunde.
Te Leiden vierde Boerhaavo zijn trium-
phen. Hij werd or als op de handen gedra
gen. Toen hij eens, na van een zware ziekte
hersteld te zijn, zjjn college's hervat had,
werd 's avonds do stad geïllumineerd, zoo
verheugd was men, dat men den ruim vijf
maanden lang aan rheumatism© geleden
hebbenden geleerde, den „Nederlandschcn
Hypoorates", weder in zijn midden had.
Na een tweede hevige ziekte was hij even-
vel verplicht zijn hoogleer aareambt ia de
schei- en kruidkunde neder te leggen. Zijn
lessen in de geneeskunde bleef hij tot kort
vóór zijn dood geven. Hij overleed den
23sten September 1738.
Herman Boerhaave heeft gewoekerd met
zijn talenten. Bij zijn veelomvattende werk
zaamheden heeft hij nog den tijd kunnen
vinden tot heb schrijven van verscheidene
wetenschappelijke werken, geheel verschil
lend van de toen in zwang zijnde, ademend
HERMANN ÜS BOERHAAVE.
een frisschen geest en later vertaald in vele
Europeesche talen en in het Arabisch (In-
stitutiones medioae, Praeieclionae Academi
ca©, Aphorismi de oogmosoendis et curandis
morbis).
Het lidmaatschap van een aantal buiten-
landsche geleerde genootschappen werd
hem opgedragen.
Boerhaave leefde in een tijd, waarin de
wetenschappelijke „geneeskunst'' kwijnde
en hoewel zijn stelsel van den opbouw van
'8 mensohen constitutie spoedig gewraakt
werd, waren zijn beginselen, gegrond op
waarneming in de natuur en objectief ou
derzoek, van zulk een onschatbare waarde,
dat Boerhaave in werkelijkheid werd de
hervormer zijner wetenschap, wier beoefe
naren, door nieuwe inzichten geleid, nieuwe
banen openden bot heil der lijdende men sch
il ei d.
Boerhaave stelde veel belang in zijn leer
lingen, gelijk deze wcderkecrig aan hun
professor gohecht waren. Zijn discipelen,
uit alle landen van Europa naar Leiden ge
stroomd, Jipbben later in hun vaderland te
ruggekeerd, zijn beginselen in praktijk ge
bracht.
Was Boerhaave de vriend der studeer en-
de jongelingschap, voor zijn patiënten was
hij de eenvoudige, goedhartige geneesheer,
die vertrouwen inboezemde en hen sugge
reerde. De groote Russische keizer, Tsaar
Peter de Groote, hechtte zooveel geloof aan
een advies uit dien mond, dat hij zich een
paar uren wachtens getroostte, alvorens
tot den beroemden man toegelaten te wor
den.
Voor bchoeftigen was Bocrhaave door zijn
hulpvaardig- eu milddadigheid een woldoe
ner. Op groote schaal kon de bewoner van
het kasteel „Poelgeest" aan de Leidsche
vaart, aan de ingeving zijns harten voldoen,
rijk als hij geworden was door zijn uitgebrei
de praktijk, die hem het voor dien tijd
groote vermogen van ruim 2 millioen heeft
opgeleverd.
Waarlijk, deze groote man heeft niet te
vergeefs geleefd. Zijn stelregel: „de voeten
warm en het hoofd koel" heeft tot op de
zen dag nog niets van zijn waarde verloren
en evenmin zijn gezegde: Laster of kwaad-
sprekendheid verontrusten mij niet, het zijn
vonken, die van zelf uitgaan, ais gij er niet
op blaast."
Gehuwd op 4£-jarigen leeftijd heeft Boer
haave op „Poelgeest" in zijn 28-jarige echt-
vereeniging gelukkige dagen gesleten met
zijn vrouw en twee dochters op den huize
„Poelgeest", waar men u nog een boom kan
aanwijzen, geplant door den toenmaligen
bewoner en waar hij meermalen zijn jongen
vriend Carl Linnaeus ontving, een Zweed,
wiens levensloop veel overeenkomst ver
toont met dien van den beroemden Neder
lander. Linnaeus, evenals Boerhaave, een
predik an t8 zoon, had aanvankelijk, als deze,
plan in de theologie te studeeren, doch
voelde zich spoedig tot de studie in de me
dicijnen aangetrokken, waarin hij evenals
zijn latere protector te Harderwijk pro
moveerde. Beiden waren vlijtigo beoefenaars
der kruidkunde on verwierven zich een
Europeeschon naam, de een als baanbreker
voor de nieuwere geneeskunde, de ander als
ontwerper van een natuurlijke olassificatie
dor plantenwereld..
Boerhaave mocht het geluk smaken den
om zijn bestaan worstelenden Linnaeus bij
den rijken baron Clifford to kunnen aanbe
velen, die den jongen Zweed de zorg voor
zijn uitgebreide plan ten ver zameling op „de
Hartekamp" bij "Haarlem opdroeg.
Nog wist Boerhaave tc bewerken, dat de
rangschikking in den Leidschen Academi-
Bchen plantentuin aa# zijn vriend toever
trouwd werd. Na afloop van dezen arbeid
namen de vrienden voor goed afscheid van
elkander. Linnaeus vertrok naar Parijs in
hetzelfde jaar, waarin zijn beschermer over
leed.
Ofschoon het ons niet bekend is, of Boer
haave tijdens zijn professoraat rijn
geboortehuis nog eens heeft bezocht,
mogen wij zulks veilig aan némen bij
iemand zoo ontvankelijk van gemoed cn
wiens herinneringen dat ouderlijk huis, in
Leidens nabijheid^ dikwerf in gedachte
brachten.
Nog bestaat dit huis, naar hem het
„Boerhaavehuis" gcheeten. In den loop dor
eeuwen heeft het vele veranderingen on
dergaan, zoo door bijbouw als amoveering.
De tand des tijda, die niets ontziet, heeft
ook aan dit gebouw zijn krachten beproefd.
Als pastorie der Hervormde Gemeente
heeft het eeuwen lang dienst gedaan. Een
<Mnmdig ondersoek bracht aan het Hchtv
dat het niet langer bewoonbaar was en do
Kerkvoogdij zou het zeker gesloopt hebben,
ware het niet, dat piëteit voor den beroem_
den geleerde haar daarvan weerhouden
had.
Gelegen aan het einde eener door liefelijk
geboomte omgeven laan, wordt het hoofd
gebouw gevormd door vier bijna even Jan-
ge muren, die t-weo verdiepingen omsluiten,
waalhoven een zolder, gedekt door twee
naast elkander staande daken, welker afwa
tering geschiedde door een op den zolder
liggende gemeenschappelijke zakgoot, die
den bewoners vooral in den winter bij dooi-
weor groot ongerief bezorgde.
De kamers, alle lang van verdieping, had
den onégale vloeren, naar do buitenmuren
hellend.
Der kleine Hervormde gemeente, bijna
uitsluitend tot den arbeidenden stand be
hoor end, mangelde het steeds aan de noo-
dige fondsen, die haar „Bcerhaave-huis"
in goeden staat hadden kunnen houden, en
roeiende met do riemen, die ri> h"d. moest
zij bij dringende herstellingen steeds naar
de goedkoopste wijze vragen. Geen wonder
dan ook, dat het aanripn van het gebouw
daaronder'geleden heeft en men bijv. in
dien achtergeve.1, dat is van den hoofdgevel,
ruiten aantrof van verschillend formaat en
men dus de eiscben der congruentie een
voudig ter zijde gesteld heeft.
De zijgevel naar den dorpskant was al
bijzonder slecht, maar had bij vernieuwing
natuurlijk weder andere herstellingen na
zich gesleept, die uit een schrale beurs niet
tc bekostigen waren. Met het hoofdgebouw
verheeld waren twee vooruitspringende,
waarschijnlijk later opgetrokken bijgebou
wen, waarvan een met klimop begroeid,
als keuken ingericht, voorzien was van con
groote schouw en een ouderwetscho glazen
kast; het andere aangebouwde deel, boven
den kelder, bestaat uit twee boven elkander
gelegen kamertjes en is aan de voorzijde
versierd met eeu marmeren gedenkplaat,
waarop met vergulde letters staat:
IN DEZE WONING
WERD
HERMAN BOERHAAVE
GEBOREN
31 DECEMBER 1668.
Deze gedenksteen werd met toestemming
van de Kerkvoogdij aangebracht en bekos
tigd door hot Comité, dat op initiatief van
do afdeeling Tilburg der „Maatschappij
tot Bervordering van Geneeskunde" in iö72
tc Leiden voor het Academisch Ziekenhuis
een standbeeld voor Herman Boerhaave
oprichtte.
Al heeft het gebouw geen architectonische
waarde, de historische maakt het tot een
belangrijk monument, dat nimmer tot ruïne
vervallen mag, zooals de in de verte zicht
bare Teylinger „Stomp" en Wermonds to
ren.
Zoo hebben het ook de beheerders begre
pen. Zij sloegen de hand aan den ploeg
en met behulp van velen, die iets voelen
voor de nagedachtenis onzer groote mannen
is het met don krachtigen steun van do
Synode, met bijdragen van een Boerhan^e-
comité, waarvan Prof. Dr. E. C. van Léer-
Bum te Leiden voorzitter was en met de
flinke giften van belangstellenden, aan oen
jongen, volijverigon predikant Ds. B. Ter
Haar Romeny gelukt iü korten tijd de bc-
noodigde gelden bijeen te brengen en een
plan tot volledige restauratie te ontwerpen
en uit te voeren.
Aan do heeren G. C. Bremer en D. F.
Slothouwer, bouwkundige ingenieurè bij het
Vredespaleis te 's-Gravenhage werd opge
dragen een ontwerp te leVeren, waarbij het
karakter van het „Boorhaave-huis" als oud
landhuis behouden moest blijven en dit ka
rakter zoo mogelijk tob meer uitdrukking tc
laten komen. Dit doel is volkomen bereikt.
Met behoud van de oude indeeling en sloo
ping van een overtolligen aanbouw heeft
het huis een belangrijke restauratie onder
gaan, die de oude, eenvoudige heerenhui-
zinge ten goede gekomen is. Het gebouw,
nu voorzien van kleine ruiten, buitenblin
den en. stores passend bij den oud-Holland-
schen bouwstijl met zijn gedeeltelijk gera
batteerde gevels, maakt een indruk van de
gelijkheid en biedt den bewoner al het oom-
fort, dat een buitenhuis schenken kan.
Een gedenksteen uit Fransche Jura ge
houwen, in een muur van de vestibule ge
plaatst, vermeldt deze goed geslaagd©
restauratie, die door den aannemer, den
heer J. Zuilhof alhier, met goed gevolg
tot stand gebracht. De oudste in leven zijn
de nazaat van den beroemden geleerde Jhr.
A. Schimmelpenninck van der Oye van de
Poll en Nijenbeek, te 's-Gravenhage, schonk
het „Boerha«ave-huis" een portret van zijn
grooton voorzaat, van wien overigens wei
nig Boerhaa-via bestaan. Een groote en
fraai© tuin van 83 A. geflankeerd door bos
schage met wandelpaden, omgeeft het ge
bouw aan alle zijden en is een allerliefst
plekje met verrukkelijke vergezichten near
Sassenheim, Warmond en Leiden, dié ook
genoten kunnen worden op het hooge, plat
te dak, dat de plaats ingenomen heeft der
twee oude daken met hun zakgoot. In dezen
schoonen tuin is een linden berceau van niet
minder dan 57 Meter lengte, die den pasto
riebewoners in heete zomers een heerlijk
koele zitplaats schenkt en 's avonds bij
huiselijke feesten, mot lampions verliriit,
een fantastisch gezicht oplevert. Of deze
berceau, hoewel oud, reeds ten tijde van
Bocrhaave bestond, zou moeilijk tc bewijzen
zijn, de Kronieken zwijgen er over.
Al mogen wij tevreden zijn met het be
reikte resultaat, toch blijft het te bejamme
ren, dat do beheerders wegens gemis van
fondsen niot in staat zullen zijn, nieuw ver
val te voorkomen. Daarom, wie prijs stelt
op het behoud van het „Boerhaave-huis"
helpe de gelden der Kerkvoogdij verster
ken. Nog hebben in dit historisch gebouw
gewoond de bekende Nicolaas Wiltens van
de St.-Jamesoapelle en de beroemde pro
fessor in de Oostersche talen T. W. J.
Juijnboll. Een reden te meer dit monument
in eerc te houden.
J. YAN DOBBELEN.
Voorhout, 31 Maart 1909.
Een vorstelijk geschenk.
Do „Haagsche GTt." schrijft het volgende:
Als Duitschland aan het dezer dagen te
verwachten Oranje-Na ssau-kind eens een
geschenk uit zijn stamland geven wilde
Toen Duitschland het 12de Intern. Pers-
congres in 1908 ontving, bood het ons o. m.
eeu bootvaart langs de Rheingau aan, waar
de edelste der Rijnwijnen groeien, en wij
ontvingen een boekje, getiteld „Rheingaucr
Weinfahrt", dat 't lezen waard is. Maar
©en congressist heeft doorgaans geen tijd
om boekjes te lezen en zoo verging 't ook
ons met dit. Maar toevallig kwam het ons
nu weer in handen. En lezende vonden wij
toen, gekomen bij het toppunt der Rhein
gaucr glorie, Schlos J oh an nes berg, het vol
gonde
„Do Johannesberg kwam in 1802, toen
het Benediktijner klooster werd opgeheven,
aan het huis O r a n j e-N a s s a u. In den
FranzosenLjd echter legde Napoleon er de
hand op en gaf de bezitting aan maarschalk
Kellerman. Maar voor dezen was die heer
lijkheid spoedig voorbij. In 1813 namen de
verbonden mogendheden van den Johannee-
berg bezit, en de keizer van Oostenrijk,
kreeg hem, die den kostbaren berg daarna
als erfelijk leen gaf aan prins Metternich."
Do keizer van Oostenrijk ontvangt jaar
lijks tienden van den oogst.
Zooals men uit deze onverdachte bron
ziet, hebben de Oranje-Nassaus dus eigen
lijk een bun door Napoleon ontnomen recht
op dien kostelijken wijnberg.
Indien do keizer van Oostenrijk en prins
Metternich nu eens in 1909 herstelden wat
in 180913 jegens Oranje-Nassan onrecht
matigs werd gedaan
Wat de eerste kwaliteit Johannesberger
Cabinet-wijn waard is, valt niet te bepalen.
Hij is niet iii den handel. Maar in aanmer
king nemende dat de Stemberger Cabinet
(eigendom van het Praisische domeio) ge
noteerd staat voor een handclsprijs van
f 36 per fiesch, en in 1811 de wijnoogst van
Kollerma-n's landgoed f 550.000 opbracht,
is de waarde vorstelijk te achten.
De Wicsbadener groothandelaar TV". Ruthe
schreef ju zijn program van de Weinprobe
in 1908, in 't Kurhaus te Wiesbaden, van den
Stemberger Cabinet, dat dezo wjjn den hoog-
sten prijs behaalde, ooit in openbare veiling
besteed, nl. in 1893 voor een vaatje van
300 liters f 10.446 of ongeveer f 68 per
fleech. En dan is de Stemberger nog maar
2de soort, bij den Johannes berger vergeleken.
Hot huis, waar Ia jtkb Horman Rooi boavo to Voorhout werd geboren
(thans Pastorie dor Nod.-Horv. Gemeente).
BECLAHB,
k 40 Cents por legel.
Het is dikwijls gemakkelijk genoeg om
gedurende een korten tijd iets in orde te
doen zijn, zoowel in zaken, als voor de ge
zondheid. Dat waarna wij streven is om
het goed te houden. Dat is ook do groote
kracht van Foster's Rugpijn N ie. en-P ill en,
dat zij blijvende baat verso haffen. Hier is
het bewijs er van ir de woorden van een
inwoonster van Den Haag.
Mejuffrouw E. Bovens, Rubenstraat 120
te 's-Gravenhage, berichtte ons: „Het is nu
reeds tien jaren, dat ik niet geweten had
wat het is, bevrijd te zijn van pijn. Al dien
tijd heb ik veel geleden aan rheumatiek
in de armen en hoofdpijn, terwijl daar de
laatste jaren nog bijkwam een onophoude
lijk lijden in de lendenen en den rug. Deze
rugpijn was soms zoo ..evig, dat ik genood-
Bankt was mijn werk neer to leggen. Ik had
duizelingen en schemeringen voor do oogen,
die menigmaal zoo hevig waren, dat ik me
moest vasthouden om niot te vallen. Mijn
urine was troebel en liet een bezinksel na.
Gedurig had ik een afgemat gevoel en
's morgens bij het opstaan was ik nog meer
vermoeid dan den avond te voren bij het
naar bed gaan. Altijd was ik lusteloos en
hangerig en mijn eetlust werd met den dag
minder. Alles had ik reeds aangewend om
beterschap te bekomen, doch alle medicij
nen bleVen zonder uitwerking. Een mijner
kennissen vestigde mijn aandacht op Fos
ter's Rugpijn Nieren-Pillen, waarvan zoo
veel goeds gezegd werd, dat ik me voor
nam zo dadelijk te probeeren, en ik ben
zeer blij U te kunnen zeggen, dat ik mij
daar buitengewoon goed mee bevonden
heb. Ik had niet kunnen denken, dat er
iet-s bestond, dat iemand op mijn leeftijd
ik ben vier en zeventig jaar nog
weer zoo kon opknappen, want reeds na
do eerste dagen voelde ik me verlicht, de
pijn in mijn rug werd minder en mijn eet
lust werd beter, en tien dagen later was
ik geheel genezen van mijn vroeger lijden.
Het zal mij aangenaam zijn, indien IJ mijn
öiérstel wilt publioceren, opdat andere
lijderden hierom nut mogen trekken."
4 jaren later vernemen wij„On
danks mijn 78-iarieren ouderdom kan ik mijn
huiselijke bezigheden nog best waarnemen.
Ik was na mijn genezing steeds volkomen
gezond en sta gaarne iedereen te woord,
dio navraag doet- naar mijn genezing, want
ik ben er aeer dankbaar voor."
(w. g.) Mej. E. Bovene.
Let. or op, dat gij de echte Foster's Rug
pijn Nieren-Pillen bekomt. Elke echte doos
voert den naam voluit benevens de harid-
teökcning van James Foster. Zij zijn t©
Leiden verkrijgbaar bij de Heeren D. W.
E. F. de Waal, Mar© 56; D. M. Kruisinga,
Nieuwe Rijn 33; en Reijst Krak, Steen-
straat 41. Toezending geschiedt franco na.
ontvangst van postwissel k f 1.75 voor één
of 10 voor zes doozen. 4023 68
Gisteren vergaderde te s-Gravenhage in
pleno de Staatscommissie voor den Mid
denstand in het Gebouw van de Directie
van den Landbouw.
Met algemeene stemmen werd aangeno
men een ontwerp-wet op de vervroegde win
kelsluiting.
Dit ontwerp zal met een memorie van toe
lichting en verscheidene belangrijke bijla
gen aan de Koningin worden aangeboden
met verzoek om publicatie.
Daarna was aan de orde een rapport vaD
de tweede sub-commissie in zake bestrijding
van vertraagdo betaling van rekeningen
door heffing van moratoire interessen.
Dit r. pport werd goedgekeurd en besloten
is dienovereenkomstig een wetswijziging
met toelichting te formuleeren en aan de
Regeering in te zenden.
Preu tkaarten.
De directeur-generaal der posterijen en
telegraphie brengt, in verband met het be
paalde bij art. 3 par. 1 van het Kon. be
sluit van 14 December 1895 (Skbl. No. 222>,
naar aanleiding van ingekomen klachten be
treffende het met port belasten van zooge
naamde prentkaarten, onder de aandacht,
dat deze kaarten alleen dan op den voet en
tegen het tarief der gedrukte stukken kun
nen worden verzonden, als zij, behalve hot
adres en de aanduidingen uitsluitend op de
bestelling betrekking hebbeuoe, geen ande
re na den druk aangebrachte aanduidingen
en bijvoegingen bevatten, dan de vermel
ding van den naam, het beroep en de woon
plaats van den afzender en van den dag
der afzending.
Prentkaarten, waarop andere schriftelij
ke mededeelingen of aanduidingen voorko
men, behoor en te worden gefrankeerd vol
gens het tarief der briefkaarten. Zij moe
ten dan echter ook overigens voldoen aan
de voor briefkaarten gestelde voorwaarden.
(St.-Ct.)
Afschaffing; bnkkermnaelitarbeid.
Verschenen is het eerste nummer van het
„Officieel Orgaan van het Nationaal Comi
té tot afschaffing van Bakkersnachtar-
beid." Het eerste artikel, na de Inleiding,
is gowijd aan de bestrijding van de bekende
broöïiure der firma Yerkade en Comp. t©
Zaandam. Verder bevat het blad, dat om
do veertien dagen zal verschijnen, een aan
tal artikelen, waarin het doel van het Co
mité wordt uiteengezet en voor rijn stre
ven propaganda w^rdt gemaakt.
Eerste huwulijksafkondigmg van 4 April
J. L. van Grastek im. 28 i. en C. Kluit id. 24
i. J. C. E. Metselaar w. SO i en G. binnendijk
id. 31 j. P. U. i'itmar m. 26 j. en J. Crsma
jd 19 j. B. Mark im. 22 j. en C. Neuleboora
w- 25 j. C. Koekebakkor jm. 20 i. en M. J«
Nobel id. 22 j. VV. Blansiaar un, 21 j. en J.
H. M. Zandvliet id. 19 j. B. Bink jm. 24 i. en
VV. M. van der Woerd id. 25 j. A. P. B«iy§ im.
21 j. en A. van der Horst id. 26 j. H. Filippo
un. 20 i. en H. Pet jd. 19 j. - J. M. A. J. H.
van Frayfag Drabbe im. 23 j. en O. C. van
Blijenburgh jd. 24 j. D. HaDnaart im 21 j. en
M. Jacobs id. 25 j. E. Ween jm. 25 j. en E.
J. G. G. Dnane jd. 24 j. H. W. Borel jm. 31
j. en N. Bobu jd. 29 j.
BODEGRAVEN. Bevallen: T. Zwanenburg
geb. Van Oopterom D. G. Both geb. Blok Z.
A. Bo-gf-boefF geb. Van logen D. A. T. van der
Eeij» en geb. Van den Heuvel Z. G. Tule geb.
Van Dommelen 'L-
Overleden: J. J. Poot 13 m.
Gehuwd: A Blok 45 j en J. Voordouw,wed.
van P. van Dam, 43 j.
FlAZERSWOüüE. Bevallen: A. van Tilbnrg
geb. De Wit leveul. Z. T. den Hooglander geb.
Ciniee Z.
LEI MUI DEN. Bevallen: J. M. Copier, eobtge-
noote van G. Tb. Neuteboom, D.
Overleden: A. Eveleene, eohtg. van Pi
Rietdijk, 30
Gehuwd: J. M. v. Dooroinok* jm. 26 j. en W.
A. E. Ninaber jd. 20 j.
OEGSTQEHTSl'. Geboreu: JohannesNioolaa»,
Z. aD L. P. J. vau der Post en S. Tukker.
Hubieobt Jan, Z. van J. v. d. Meij en G. Varke-
vieser. Martina Helena. D. van J. G. Lubbeen
L J. van Leeuwen. Wilhelmus Cornelia, Z. van
J. J. Remmerewaal en P. K. Caspars.
Overleden: Pieter de Graaf, 68 jte Hillegom,
eohtg. van D. M. Flens. Pieter van der Sleet 9 m.
