Inkoop Goud en Zilver
Badkacliels
Gasonianieiiteii
Petroleumlampen.
J. L. Creijghton,
No. 15050.
IiEXDSCH DAGBLAD, Maandag* 15 Maart. Tweede Blad.
Anno 1909.
Leidsehe Schouwburg.
Buitenlandseh Overzicht.
GEVRAAGD.
A. N. DE LflNT.
Haarlemmerstraat 73a. Leiden.
De Firma A. VERHOOG J.zn.
Timmerman en Metselaar
Oude ¥©at 115,
JËS A T&TÏW in a,le vormon
Aalmarkt 25.
NAftÜ KHAAT.
J. SUSAN—BASOSKI - Dameskapster.
„DE HAGE9PELEBS".
Huislijke Haard, door Frans Mijnssen
Ingmar en Slgrld, tooneelepsl van
Mario Bonteyn,
De eer valt Leiden niet dikwijle to beurt
«en première te mogou beleven.
Gisteravond was dit zoo.
Beide tooneelspelon werden vow heb
eerst vertoond. Frans Mijnssen's .Huislij
ke Haard" verscheen evenwel al eerder in
geschrift.
Met verwondering en genoegen hebben wij
gezien, dat dit stuk van zoo intieme kunst
den bijval mooht krijgen van het publiek.
Verwondering omdat hot overbekend
is dat dergelijke spelen geen gezelschap
kunnen vinden. En ze het gezelschap niet
kunnen vinden, omdat-, wel eenvoudig, om
dat men vreest geen .publiek te krijgen.
Het publiek van gisteravond heeft deze
gevoelige kunst door herhaald cn warm ap
plaus gewaardeerd.
Het mogo den ondememenden Hagespc-
lers een aanmoediging zijn tot meer derge
lijk pogen.
Bernard Lucas, een schrijver, is, op zijn
'acht cn twintigste jaar mot een heel jong
.meisje uit liefde getrouwd.
We vinden dit echtpaar aan den voor
avond van de koperen bruiloft. Heel pret
tig is do stemming niet. Aan een vriend,
voor do feestelijkheid overgekomen, vertelt
Bernard zijn huwelijkse-rvarenzijn teleur
stellingen. Toch zal or worden feest go-
vieid. Dat is de wil van Frederick, zijn
rrouw. Altijd moe en lusteloos, loom en
luierend is dezevoor haar huishouden heeft
ze een paar dienstboden, een juffrouw voor
de kinderen. Om dezo hulp te kunnen beta
len, moet de man hard werken. Toch is zo
nooit tevreden, spreekt in een klagen den
toon steeds, zanikt om iemand dol te ma
ken.
Ze blijft onderbueschen beweren, dat
ze hield on houdt van haar man, dat zo
niet anders kan, in haar huishouding tot
op zekere hoogte is dat zoo. Zo was een
kind, toen zij trouwdo, rij had toen Bernard
lief, wist niet van gevende liefde, liet
rich verwennen door een pnar oppervlakki
ge ouders. Zij kan niet op tegen de om
standigheden, die overigens slechts vragen,
man en kinderen waarlijk lief te hebben.
Ze ia een egoïste dio niet had moeten ge
trouwd .zijn, die niet had mogen moeder
srijn, omdat alle zelfopoffering haar ont
breekt. Zij was evenwel te jong bij haar
huwelijk om zich zélve te k nnen, vandaar
dat zij tot op zekere hoogte zelve dupe is
van een ondoordachte daad. Slachtoffers
zijn zij beiden van de omstandigheden, de
verblinding van een weinig diepe maar
toch op 't tijdstip van hun huwelijk hen
boheorschende liefde.
Ia steeds pijnlijker wordende vervreem
ding hebben ze geleefd ©amen.
Het tooneelspel van Mijnssen gcoft in
ïijn drie bedrijven een vollen kijk op dit
geval. De vlakheid, do vaalheid, der ge
voelens wederzijds versoherpen zich bot
wrangheid tot den dag na* de koperen
bruiloft geest van ironie het tot 'n uit
barsting komt. Maar ook deze uitbarsting
ia geen elkander ontmoeten. Zij zijn gancoh
en al van elkaar w egged waalde vreemden.
Zij haten elkaar niet, maar maken elkaar
dood-ongolukkig. En om de kinderen is
een scheiding onmogelijk.
Deze inhoud werd door do Hagespelers
uitnemend vertolkt. Een wat vlugger tom-
So, waardoor dan ook de uitbeelding van
e nervositeit zal winnen, lijkt ons ge-
wenscht. Helen Desmond heeft het t.vpe
'dat zich Mijnssen heeft gedacht., waarlijk
leven gegeven, zóó, dat we voor dozo gru
welijke egoïste toch nog het medelijden
konden voelen, van baar onnutte hulpe
loosheid. Verkade leek ona bij het vele goe
de dat hij gaf, wat druk van doen.
Een allerliefst jong meisje was Enny
Vrede.
Het nastukje droeg als toelichtend motto
op het program: „De liefde hult zioh in
den ondoordringbaren mantel der onver
schilligheid."
Een toelichting dio wel noodig waal
De intrige is zeer beknopt. Het kwam er
hier vooral op aan té zien. Een pracht van
tafcreelen heeft Vorkade geschonken.
Vooral liet. derde, do vrouw met dat prach
tig roodo kleed, do edelman met het ruab-
blauw en dof goud was uitnemend.
Een dankbaar publiek heeft ook dit zeer
toegejuicht.
De schouwburg was matig bezet. Do H.
,0e Meikoningin.
Al dadelijk bij liet binnentreden van het
Sohouwburggebouw Zaterdagavond kon
men zien, dat- deze opvoering iet© bijzon
ders had. Jonge meisjes in kostuum boden
tekstboekjes en programma's te koop.
In db gangen was een vroolijko bedrijvig
heid en do zaal zelf was van boven tot bö-
neden gevuld met een publiek (ook de
jeugd waa goed vertegenwoordigd), dat
blijkbaar in do stemming verkeorde om
recht to genieten van wat door de Haar-
lemsohe kunstvrienden zoo welwillend was
aangeboden. Toen dan ook, na het tweede
bedrijf, aan mevr. Korthals Altes en mevr.
Paauw (die niet alleen in het atuk, rnaar
ook bij het totetandbrengen dezer Leidsehe
opvoering de hoofdrol gespeeld hebben)
bloemstukken werden aangeboden, en prof.
Nolon met het bestuur der Ver. tot Bestr.
dor Tuberculose op 't tooneel komend aan
dezo dames en aan de verdere medewer
kenden in hartelijke bewoordingen dank
bracht bewees een lang aanhoudend ap
plaus, hoezeer do toehoorders met het ge
sprokene instemden.
Ook voor de wijze, waarop zij dit vader-
landsche stuk uitvoerden, verdienen de mee-
rendeels uit Haarlem komende dames en
heeren hoogon lof. Zo hebben zioh de groot
ste moeite gegeven en alles met de ineeetc
zorg voorbereid. Men dacht er vaak niet aan
dat dit geen gewoon opero-gozelsohap,
maar dilettanten waren; zoo vlot ging al
les, zoo goed sloot alles ineen. En zeer
verdienstelijk werden de hoofdrollen door
de twee reeds genoemde dames benevens
mej. van Ooy en door de heeren Pereboom,
Meylink van Ogtrop en vooral niet te
vergeten den heer Stroucken (als Sybrant)
gespeeld en gezongen. Décors, mise en
scène waren voortreffelijk en ook heb or
kest onder leiding van den heer Ca-te bood
veel goeds.
Het ballet in het dorde bedrijf viel,
zooals trouwens dit gohcele laatste deel,
waarin veel te kijken is, zeer in den smaak.
Op het stuk zelf, intrige en dialoog, zijn
ernstige aanmerkngen te raakon. Maar het
heeft toch veel verdienstelijks, veel er in
goed bedacht en het biedt menig aardig,
schilderachtig tooneel. De muziek van Ofcto
Ludwig (Wernicke), die reeds door een
paar kinderoperettes naam maakte, heeft
wol geen eigen cachet, maar is vloeiend,
melodieus geschreven en tracht zich niet
interessanter voor tö doen dan rij is.
Menige aardige vondst is er in aan te wij
zen, en de instrumentatie is knap. Vooral
het populair-vroolijko is goed gelukt; be
vallige koren, uitnemend gezongen, komen
or in voor.
Dezo uitvoering zal finanbieel wel suc
ces hebben en in elk geval heeft zij, zooals
dc warme toejuichingen telkens bewezen,
aan het Leidseh publiek een zeer genoeg
lijken avond bezorgd. O.
.Leidsohe Dilettanten club."
Om haifncgcu precies Zaterdagavond
zou de uitvoering met introductie van bo
vengenoemde Leideohe tooneelverecoiging
in „Hotel du Nord* oanvangon. Op dat
tijdstip was dan ook het bc-stuur ter plaat
se van samenkomst en de drie musici waren
er mede aanwezig. De bestuursleden zaten
evenwel nog niet aan de deftige groene
tafel on de epeelliên niet in den*Araditio-
neelen murikalon hoek bij hofc :'vaandel,
omdat or van de gointroduoeerden bijna
niemand was. Toch niet allen naar „De
Meikoningin" Do zaal was om ifcalfnegen
zoo verlaten als een wooetijn zonder kara
vaan; in dozo woestijn voiinden*Se groot©
en kleine plantengroepen de oasen. Zelfs
de stem des roependon werd er niet- verno
men. Wij amuseerden ons met do beschou
wing dor aan de wanden 'hangend© naam-
lijsten-in-lijst van onderscheidene vereeni-
fjingen.
Langzamerhand echter kwamen de bezoe
kers op hun gemak binnen, alsof zij lang
vóór in plaats van vor over den vast-gcetel-
den aanvangstijd hun intocht deden. Zij
konden plaatsen kiezen. Een paar piano-
tonen weerklonken nu, een vioolstreek, en
toen gonoten de weinig© tegenwoordigen
van A. A. Rcgensburga „Leidacbo Dilettan-
tenmarsch". Na nog oen poosje het was
nu in de zaai minder leeg vereoheen de
Clubsvoorzitter, de heer J, G. van Eg-
mond, ten tooneele, om een kort woord
heel goed gezien van den man t©^ spre
ken. Allen riop hij het wolkom toe, inzon
derheid den afgevaardigden^ van do korpo
raals ver eeniging „Do Driekleur'' dio
zich veel op uitvoeringen vertoonen on
die van „Thalia Melpomene"; ©onstateer-
de, dat de zaal niet erg bezet was, hoopt©
toch op gezelligheid en riep d© toegevend
heid in voor een der vrouwelijke dilettan
ten, dio de rol eencr «andere had overgeno
men, en voor een dilettant©, die lijdond©
vras aan oen keelaandoening en ten gevolge
hiervan schor. Toen weerklonken bijvalsbe
tuigingen en fanfares.
Do voorzitter raoeet echter nog meer op
het tooneel zeggen, nu omstuwd door zijn
mede-bestuurders, en wol tot den penning
meester don heer P. Mazurel» vanwege
diens zilvoren penningmeesterschap. Acht
en twintig jaren had hij reeds zitting in hot
bestuur. Hartelijk wonschto d© voorzitter
den jubilaris geluk, speldde hem het cere-
metaaJ op de jas, en overhandigde bem te
vens een groep van allo bestuurd©ren der
Club, een fotografie in mood© lijst, waar
voor do heer Mazurel dank zeide. Weer gc-
jiuoh en fanfares, gevolgd door een hulde
zang aan den jubilaris, expresselijk voor
deze gelegenheid vervaardigd en ten gehoo-
r© gebracht door do werkende leden. Yan
het eere-bestuurslid den heer P. H. Leye-
naar, onvergetelijk voor de Olub, thans te
Naardeh, ontving de getrouw© Clubs-geld
beheerder ©en telegTam mot golukwensch.
Om tien uren eerst begon de eigenlijke
uitvoering met „Afgedwaald", drama in
twee bedrijven door A. H. van den Berg;
een goed stuk, dat good werd gespeeld. Van
klein tot groot en het verschil in lengte
van den kleinsten dilettant mot den groot-
sten was dezen avond zeer aanzienlijk
kweet zich heel goed van zijn of haaf taak.
Do kleinste medewerker kreeg later een
groot boek ten geschenke.
Na do vrij lange pauze werd gegeven het
blijspel in één bedrijf van Fritz Reuter:
„Jochem Pezel, wat bon je voor 'n ezel",
hetwelk af en to© veel vroolijkheid teweeg
bracht en ook heel good werd vertolkt.
Do souffleur had de schorheid van de
vrouwelijke dilettant voor eenige uren moe
ten overnemendan waro hij minder dui
delijk of in 't geheel niet gehoord door hen,
die rijn woorden niet behoefden t© verne
men; en zij, die aardig 6peelt, had meer
zeggingskracht gehad.
Na middernacht moeateu nog twee voor
drachten gegeven worden.
Voor „Schcolkindor voeding" werd in den
laten avond 4.25 opgohaald.
Het programma vermeldde ten 6lottc nog
,,na afloop bal", onder leiding van don hoer
P. Mazurel, den gchuldigdon grijzen pen
ningmeester, die d© Club dus op meer dan
één wijze dient.
„Ziekensteun."
Aan heb verslag van deze nuttige instel
ling is nog het volgende ontleend
Tob 1 Januari 1008 kwamen 22 aanvra
gen in, waarvan: 14 uit de interne Kliniek
en Polikliniek, 5 uit de verloskundige Kli
niek en Polikiniok, 2 uit de heelkundige
Kliniek cn Polikliniek, en 1 uit do oogheel
kundig© Kliniek en Polüdiniafc.
Daarvan moesten 8 afgewezen worden,
om verschillende redenen, doorgaans we
gens ongunstig© informatie©. Zondeut men
van de overige 14 gevallen één uit, waarbij
een kunstbeen werd verstrekt-, dan word
gemiddeld gesteund geduronde 84 week,
wisselend tussohen 3 weken en 4 maanden.
In het ftfgeloopcn jaar kwamen 41 aan
vragen in cn wel: 18 van de intorno Kli
niek en de Polikliniek, 19 van do vorloo-
kundigo Kliniek en Polikliniek, 1 van de
heelkundige Kliniek en Polikliniek, cn 3
van de oogheelkundige Kliniek on Polikli
niek.
Hiervan werden 35 in behandeling geno
men, waarvan 9 thans nog loopende zijn.
Dit jaar wijst een gemiddelde aan van 74
week ondersteuning per geval, afwisselend
tusschon 1 en 32 weken.
De ondersteuning per week was gemid
deld 2 a 2.50. Meestentijds werd melk
verstrekt, verder eieren, vleesch, grutters
waren; een enkele keer werd een dagmeisje
of oen werkvrouw bekostigd, om in do
huishouding to helpen, als de vrouw rust
moest nomen, of eenigen tijd in het Zieken
huis moest worden opgenomen.
Bij dit alles moest wel in aanmerking
worden genomen: lo. dat enkele gevallen
moesten worden afgewezen wegens de wei
nige geldmiddelen. 2o. dat in sommigo ge
vallen om dezelfdo reden minder ver
strekt kon worden, dan wenschelijk was.
Sloot het financieel verslag van 1907 met
een batig saldo van 95,844, aan het cindo
van dit jaar is dit ook geheel opgebruikt,
d. .w. z. do nog in kas aanwozig© 04,95
«ijn noodig voor verschillende posten over
190-8, die nog betaald moeten worden.
Naar klecderen was al in dezen tijd
slechte weinig vraag, zoodot do Sub-Com
missie voor de kleeding een gemakkelijke
taak had.
De Sub-Commissio voor propaganda
deed haar bost., maar helaas met niet-cven-
redig resultaat.
Ten slotte spreekt hot Bestuur, over
tuigd van liet groote nut der Vereeniging,
er rijn leedwezen over uit., dat er nog zoo-
velen zijn onder de medici, vooral ondor
de n. s. candidaten, die haar hun steun
onthouden.
Afrlkaansclio studenten.
Ten behoeve van de studie van Zuid-ATri-
kaners in Nederland, inzonderheid van on
derwijzers en onderwijzeressen in Zuid-
Afrika, die hier te lance zioh door deelne
ming aan opleidingscursussen op de hoogte
willen stellen van onze onderwijs-methoden
en liun kennis van onze taal willen vol
tooien, stelde een belangstellende, die op
gelijke wijze reeds vroeger het Christelijk;
nationaal of vrije onderwijs in Zuid-Afrika
heeft gesteund, den heer H. J. Emous te
Amsterdam f 1000 ter hand. De heer Emous
zal dit bedrag voor het aangegeven doel
ter beschikking 6tellen van hot Studio
fonds.
Voor ecu kanseliersol'isia ia
D u it se h 1 a n d behoeft geen vrees te
bestaan. Bij de audiëntie, dio do Koizcr
den Kanselier verleende, ia gcblekcu, dat
volkomen overeenstemming bestaat tus
sohen den mooarch cn zijn minister over do
financioelo hervormingen. Bülow heeft
de vrijo hand om to handelen naar om-
standighoden, niet alleen in deze uioeilijic-
heid, maar ook iu andere. Veel is er ge
sproken, gefluisterd, over den aanstaan
den val van den Kanselier; en werden zelf*
weddenschappen op afgesloten. In moeilij
ke tijden, als waarin do Rijksaangelegenhe
den zich thans bevinden, is het noodzake
lijk t© weten, of dc leidendo staatsman
zeker is van zijn positie. De „Frankf.
Ztg," kan nu op goedo gronden me^edec-
lon, dat allo geruchten onjuist zijn» en
dat von Bülow voor geen kansolicrscrisis
behoeft bevreesd to zijn.
In do jongsten tijd zijn, zoo weinig op-
eionbarend als slechts mogelijk was, oen
aantal Russen, dio aan verschillend©
D uitsche teohnisohe scholen
studeerden, in hochtenis genomen, omdat
gebleken was, dab zij dool uitmaakten van
een geheime Vereeniging. Binnenkort zal,
r.ooals uit Dresden wondt gemold, voor hel
„Landgericht" aldaar dezo zaak worden
behandeld.
Do F ranse lie ministerraad ia
Zaterdagnamiddag bijeengekomen onder
voorzittersohap van president Fallières.
Do ministora van financiën en
van marine deelden mede, dat zij tot
een schikking waren gekomen op do
volgendo grondslagen: Ten cindo do door
hen in de Kamer afgelegde belofto gestand
te doen, zal de minister van marino aan
het- parlement een inventaris van hot ma
teriaal der marine overleggen en daarbij
tovens de waarborgen aangoven, dio hij
zal versbrekkon voor het nuttig gebruik
van do staatsgelden, en een overzicht geven
van hetgeen gedaan moet worden om be
hoorlijk nut te trekken van het marino-
materiaal. Deo© manoeuvre zal gevolgd
worden door eon wetsontwerp, waarbij oen
supplementair krediet wordt geopend voor
een bedrag van 30 millioen op do begroo
ting van 1909 Als dezo kredieten zullen zijn
toegestaan, zal do minister van financiën
nog een krediet van 30 millioen openen ten
behoeve van de marino op het dienstjaar
1910. Do geheele som, die men noodig acht
om hot materiaal in behoorlijken staat tc
brengen, bedraagt 190 millioen.
Minister Picard legde den President van
do Republiek ter onderteekening een be
sluit voor, waarbij een commissie wordt
ingesteld, die onderzoek zal doen naar dc
feiten, waarop de Rekenkamer in haar op
merkingen cn rapporten heeft gewezen.
De minister van oponbaro werken, pos
terijen en telegrafie deed daarna mededee*
ling over hetgeen plaats had aan het
hoofdgebouw dor posterijen en telegrafie
en gaf do maatregol.cn aan, dio hij van
plan was te nemen.
De minister van fiuanoicn sprak over het
begrootingsontworp voor het dienstjaar
1910 en daarop deeldo minister Barthon
mede, dat do poging der telegrafisten om
in staking t© gaan, Zaterdagmiddag ge
daan, tot nie-te had geleid.
Het schijnt thans vrij zeker te zijn, dat
de Italiaanse he minister van
buitenlandsohe zaken, Tittoni,
zal a f t r o d e n en wel reeds binnen enkoio
dagen. Zooals men weet, achtte Tittoni
zich gecompromitteerd ten gevolge van do
beslissing der Ooatenrijksch-HongaarRcho
rogeoring, omtrent oen Italiaansoho univer
siteit, en diende hij toen zijn ontslag in.
De minister-president Giolitti wist hem
Wordt gevraagd, alleen voor
den nacht, iemand die Loroid is een
bejaard, lydend Hoer eiken nacht
eenige keeren te helpen en te tillen.
Brieven onder lettor P Adv. Bur.
G. LOS, Hoogewoerd 65. 2910 S
TE 's-GBAVENnAGE.
Ter overneming aangebodeneen
zaak in Melk, Boter, Kaas en Eieren,
mot atrasitklanten, mooion stand en
burgerbestaan. Huur van 't huis f 6.
per week. Fr. br. lett. J bü den Boekh.
Firma GEBRS. KALSE, Den Hang.
2846 7
Delft. I'
A tft-OÉH-
A KI< i) I WANlj-
Den Haag. I.
<23
"ca
N
2123 SI
PERWERDA TIEMAN
WIJNHANDEL.
OaiJe Bood© Portwijn
1.08, 1.22, f 1.44 en 1.80.
Oude Witt© Portwijn
1.08, 1.35, 1.80 en /«.25.
Goeds Madeira f O.OO per Oesch
St. Eelèphe Medoc 0.00 w
La Rose Ludon t 0.72
ChAteau Mallsret. a 0.80 t
Per Anker van 45 flesschen slechts 32.-
St. Emilion 0.90 9
Witte Bergerac f 0.99 w 9
Witte Samoa9 0.90 B
Vermouth Dom Bellardi 1.17 f Literfl
Prijzen netto Contant.
O. Kïjii 5» b/d. Ij. Npaarli.
086 0 H. HUNTEffjMAN.
bevoelt zich beleef als zoodanig aan.
Telephoon No. 884. Werkplan te:
Gedempte Volmolensruelit,
hoek Oude Ve.t, 118Ö 10
Fabriek van
en metalen.
Specialiteit MODERNE
in 2889 31
Elk soort Schoenen, «xtra inge
richt voor voeten met gebrekon.
C. II. DE JONG,
3050 6 Dookersteeg 9.
2 vrij© .Salons. Gelegen lie ld om t© wachten.
Degelijk ndrcM voor tijne Hanrwerken.
Nieuwe Frnn«eltc en Dnitsche Modeplaten.
VBOUWESTEEG 3. 3657 12 TELEFOONN. 800.
2902 no
