No. 15028. LEIDSCu DAGBLAD, Woensdag1 17 Februari. Tweede Blad. Anno 2ü>0 9. PERSOVERZICHT. Tweede Kamer. Uit de Rechtzaal. In een asterisk Kwaad bloed tegt e Standaard": Uit Leiden ontvingen wé dit schrij ven van den Secretaris der afdeeling Lei den van de Christel ij k-H iator 1- iche Unie: „In de driestar „Kwaad bloed" schrijft ji, dat de Roomsch-Katholieken en de Anti- 3evolutionnairen in den Lexdschen Gemeen teraad twéé zetels voor de (Jhr.-Histori- schen hielpen veroveren. Uit is niet juist. Bij de bespreking, die vóór de jongste ver- kiezirg door de besturen der drie rechtsche kiesvereenigingen gehouden werd, is aan de Anti-revolutionnairen één zetel toege wezen; de andere werd aan de Chr.-Histo- rischen gegeven, hoewel dezen er geen aan spraak op maakten. De Anti-revolutionnairen waren v r ij in jöe keuze van één candidaat. Maar nu deze in den Raad is gekomen, is toch ook de Anti-revolutionnaire Kiesvereeniging voor hem verantwoordelijk, en gaat het niet aan, hem op rekening van de Chr.-Historisohen te plaatsen. En wanneer de Chr.-Histon- echen zich in hun candidaat mochten ver gist hebben, moet toch worden toegegovcn, da.t de „Anti-revolutionnairen" dit óók hebben gedaan. Het zijn namelijk blijkbaar juist de beide nieuwgekozenen, die de Behaal ten voordeel© van mr. Van der Lip bij de wethouderskeuze deden doorslaan. Met de opname dezer regelen zoudt u ^ér verplichten, Uw dw. dn. Jao. J. 't Hart." Met Leiden is altooe kwaad kersen eten. In Leiden toch is het begrip van Christe- lijk-Historiseh nog altoos zwemmende. Onze driestar richtte zich dan ook vol strekt niet tegen de Christelijk-Histori- 6che Unie, wier afdeeling te Leiden pas ;c*pkwam, en niets van het verleden op haar rekening heeft. We wezen er alleen op, dat, waar ook wij de herkiezing van dr. De Visser, zij het ook onder eenig beding, gewenscht ach ten, het zoo geraden was, althans in deze Stembus-periode, alles te mijden wat kwaad bloed kon zetten. Ons is volkomen onbekend, tot welke groep mr. Van der Lip behoort; maar het scheen ons gevaarlijk, dat hij zich juist in deze periode er toe goleend had, om de Li beralen aan een Rechtsche groep den voet te doen dwarszetten. Van Rechts had men een candidaat; en bij dien stand van zaken had o. i. de heer Van der Lip, die door Rechte in den Raad gebracht was, zich er niet toe mogen lee- pen, om door de Liberalen tegen den can- Jidaat van Rechts gebruikt te worden, als middel om dien candidaat te doen vallen. Dat de Anti-revolutionnaire partij mee Verantwoordelijk is voor zijn benoeming, spreekt vanzelf, maar juist waar de Anti- revolutionnaire partij blijkbaar zeer gul en isoyaal te werk ging, moest die tegenslag te pijnlijker zijn. Zet het geen kwaad bloed, dan zal het óns te liever zijn, maar met het oog op Juni meenden we toch te moeten waarschu wen. ,,H et Volk" zegt naar aanleiding van 'de Zondag op het C o n g r o 8 der S.-D. IA.-P. genomen besluiten: „Het karakter van een partij brengt tnee, dat zij bestaat uit gelijkgezinden. [Wie het niet eens is met haar beginsel, wie EÓó groote bezwaren heeft tegen haar strijdwijze, dat hij zich verplicht acht den "fitrijd zelf te verlammen, wie meent, dat 'do partij bezig is te neigen tot den vijand, 'dien zij zich ten doel stelt te bestrijden, hij boort er niet in. Hij ga naar een andere of Bticht een nieuwe. De partij-organisatie is er niet om tegenstrijdige elementen tot ge vechtsterrein te dienen; zij is er om gelijk gezinden tot een macht te vereenigen. Natuurlijk behooft die gelijkgezindheid geen gedachten wisseling uit te sluiten, maar dc grens is daar, waar de overtui ging komt, dat de partij in het algemeen niet meer is wat ze naar meening van den geen, die met haar doen en laten van in richt verschilt, behoort te zijn. Onze par tij behoort te zijn een partij, die naar vei> wezenlijking van het socialisme streeft en dat doet door het proletariaat voor den klassenstrijd te organiseeren als een vol komen zelfstandige macht. Wie meent, dat 'de partij een van dezo kenmerken verloor, rooals de „T rib u n e"-menschen voortdu rend beweerden, en zich daardoor tot haar in tegenstelling voelt geplaatst, moet haar verlaten of geraakt noodwendigerwijs in de positie, waarin deze menschen tot haar waren geraakt. Dan komt onverbiddelijk het oogenblik, dat de partij voelt, dat deze elementen in plaats van medebouwers, sloo- pei-s zijn geworden, en zij is uit zelfbehoud vei plicht eu- zich van te ontdoen. Dit gaat te meer dringen, wanneer hun optreden van een dusdanige euvelmoed en verwa tenheid getuigt, als in deze het geval was." Vorder: „Het Congres sprak het royement nit met t09 tegen 88 stemmen. De Tribunisten zul len zelf wel niet beweren, dat die 88 stem den kwamen van Marxistische afdeelin- gen. Behalve do -1 stemmen van Leeuwar den, die per abuis tegen het voorstel van bet P.-B. werden uitgebracht de afcL (Leeuwarden wilde in elk geval royeeren, look als „De Tribune" wèl werd opge heven zijn bij die 88 tientallen stemmen Van afdeelingen waarin de „Marxisten" bnbeduidende minderheden uitmaken, vaak ■elfs in het geheel niet vertegenwoordigd lijn. Wie het wil voorstellen alsof een Meerderheid hier een minderheid uitstiet, ■Vergist zich; uit de gevolgen van het roye- dent zal dit hlyken. Poogt de „Tribun ©"-fractie een nieu we partij te stichten, dan zal ze het best ervaren hoe gewettigd, lioe noodzakelijk het royement was, want haar zal blijken in hoe hooge mate haar standpunt onaanne melijk is voor een sociaal-democratische partij, die door de organisatie van de arbeidersklasse komen wil tot haar doeL „Het Vaderland" gelooft niet, dat de overwinning van de opportunistische tactiek der socialistische Kamerclub voort aan cèuurzaam den vrede verzekeren zal. Het blad schrijft: „Aan de afgedwongen verzekering, dat de Marxistisohe bijwagen dor partij, goheei vrij, en zonder dat het partijbestuur in de teugels grijpt, zijns weegs zal kunnen gaan, hechten wij niet de minste waarde. Indien dat weekblad werkelijk in onaf- hankelijk-Marxistisohen geest zal worden geredigeerd1, kan een nieuw conflict niet uitblijven, maar zal slecht^ een kwestie van tijd wezen. Troelstra moge verzekeren (en wij nomen daarbij zijn goede trouw gri aan), dat hij zich in de Kamer de verte genwoordiger gevoelt niet van wat de par tij verdeelt, maar van wat aan al hair leden gemeen is, dit neemt niet weg, dat hij en de Kamerclub bij het nemen van bepaalde besluiten in de Kamer meermalen geroenen zullen zijn een keus te doen tusschen het uitbrengen van hun stem in Marxistischen of in revisionistisch en geest Dan zal indien het M-rxistis lie partij- bijblad werkelijk onafhankelijk is goed keuring of critiek niet kunnen uitblijven en ziedaar bet. nu opgeloste geschil opnieuw teruggekeerd in anderen vorm. Is daarentegen het bijblad niet onafhan kelijk. dan het is duidelijk heeft hot voor het behoud dier een^ezindheid geen waarde, ja, zal integendeel telkens en tel kens aanleiding geven tot vermoedens, verdenkingen, beschuldigingen, oonflictcn, aan het einde waarvan een nieuwe botsing der twee richtingen staat. Van Marx-sfsch standpunt achten wij het dan ook veel juister zich buiten de pa-tij te doen zetten, waar Gorter, Men- dels en dl© „Tribun ©"-redacteuren het op aan hebben doen komen, dan Marxisme te beoefenen met het kapitaal en onder loe- z"'cht der revisionisten, d. i. van de te genpartij in de S.-D. A.-P." Ve der zegt het blad: „Bij iedere botsing, die in de S.-D. A.-P. heeft plaats gehad, en het zijn er reeds vele geweest hebben wij hel toe gejuicht als de hoofdmassa meer en meer het Marxisme losliet, en zich ging bewegen in een richting, die het pr.actisoh bereik bare niet versmaadt, omdat de theorie hooger idealen najaagt. Voortgaande op dezen wag, waarop de utopistische drijverij der Marxisten haar gedrongen heeft, zal de S.-D. A.-P. (zou zij db S. in het vervolg maar niet wegla ten?) allengs een gewone radicale partij worden, waarmede te redeneeren valt, zonder dat men altijd stuit cp den bom bast van het gemeenschappelijk bezit, de meerwaarde en andere tbedrieën. Voor een flinke a "beidcrii a.tij met een radicaal programma, maar zonder de theorieën van Marx is in ons land zeer goed pla-a-ts. Zij zou den uitersten linker vleugel der vrijzinnigen vormen, en, van Marxistische smetten bevrijd, waarschijnlijk meer in het werkelijk belang der arbeiders kunnen doen dan tot "dusverre door do S.-D. A.-P. werd bereikt. Dit voordeel weegt wel op tegen het in ternationaal lachsucces, dat do partij zich met. de executie der Marxisten verworven heeft. „D e Nieuwe Courant": Men ver- gete toch niet, dat veel meer dan een strijd tusschen twee richtingen, hot hier geldt een strijd om de leiding der partij. „De Tribune" en haar felle critiek op de Kamerfractio en haar leider zijn van dien strijd maar één der uitingen. Uitbar stingen zijn op vorige Congressen voorge komen; in 1906 publiceerde Troelstra, kort voor de jaarlijkschc Poaschbijeenkomst, een dikke brochure „In zake partijleiding", waarin hijzelf de inwendige beroeringen den* partij kenschetst als „een strijd om de leiding". Op dat Congres zijn toen de be raadslagingen op een tooncelkus uitgeloo- pen en de heer Van der Goes, die al een tegen-brochure klaar had, heeft deze niet uitgegeven, maar haar slechts aan een vijftigtal partijgenooten ter lezing gezon den, van wie hij ze eerst kort geleden weer heeft opgevraagd. "VVij hebben die brochure gelezen. Zij is één doorloopendo aanklacht over do tiran nieke en eigenmachtige leiding van Troel stra, met name uitkomendo in zijn van heterodoxe dwalingen getuigende Kamer- redevoeringen, in het standpunt-, dat hij inneemt ten aanzien van de agrarische po litiek en vooral in zijn wanbeleid tijdens de werkstaking van 1903. Uit de brochure blijkt, dat Troelstra zijn geruchtmakend artikel „Wat nu?" dat plotseling op het midden van den vuurgloed, dien hij zelf had aangewakkerd, de brandspuit kwam richten door do „algomeene staking" te ontraden, buiten eenig overleg met comité van verweer, partijbestuur of wie ook, in „Het Volk" heeft gepubliceerd en dus destijds een waren „staatsgreep" heeft ge daan, waaraan enkel de gewapende macht heeft ontbroken. De verbittering is sedert niet minder ge worden. Op elk oongres is zij tot een uit barsting gekomen en steeds is Troelstra overwinnaar gebleven, met groote meerder heid. Zijn gezag in de partij is enorm; tel kens opnieuw is dat ondubbelzinnig geble ken. Maar nu tart en treitert hem sinds eenigen tijd dat ellendige weekblaadje van Rotterdam en critiseert en bijt met scherp gewette rechtzinnige tandjes aan zijn lei ding. En Troelstra gaat als Haman. Hij aan schouwt do heerlijkheid zijner macht... „maar dit alles baat mij niet, zoolang ik den jood Mordechai in konings joort zie zitten." De plaats in 's Konings poewt is thans voorgoed aan den jood Mordechai ontzegd. Daarbuiten zal hij voortaan zijn kreten moeten slakenSlaat Haman dood 1 Het is een strijd om de leiding geweest en Troelstra heeft dien gewonnen. Gelijk Kuyper Lohman uit zijn partij drong en Fabius den mond snoert, niet anders legt Troelsfcra aan zijn volgelingen zijn gezag op. Hij moet zijn leger in de hand heb ben. Waarschijnlijk ziet höj daarin, voor zijn tijd van leven, juist. De partij zal nar tuurlijk bii de aanstaande algemeene ver kiezingen het nadeel ondervinden van het ongunstig oogenblik, waarop zij baar banvloek uitsprak, en veel zal afhangen van den aanhang, dien de nieuwe fractie zich zal weten te verwerven. Maar de apotheose van Troelstra behoeft op het stembus-suooes in het algemeen niet on gunstig te werken. Kiezers mogen zulk machtsvertoon wel. Zij stemmen wel graag: vóór Troelstra en hebben m&fieg aan de marxisterij. Evenals het Congres. Het Con gres wilTroelsfra. Intusscken, voor wie zich wel eens be zorgd maken over den groei der sociaal- democratie, bevatten zulke executes een geruststelling. Want wiel hlijkt daaruit duidelijk de macht, die een volksleider kau uitoefenen; maar dat is niet inzonder heid een socialistisch gevaar. Do wereld geschiedenis is vol' van dergelijko voorbeel den en bovendien, als de bijzonder b gaaf- de man verdwijnt-, is bot uit met do mi abt. Wat gerustst?llend w.rkt, is dat reeds uu, reeds in haar opkomst-, nu zij nog een kleine, strijdende partij is, die het hoog ts belang heeft bij uit- en inwendig.; eenheid, de leegheid en ijdelfceid van haar leuze van algemeene solidariteit even duidelijk aan den dag treedt als haar principieel do3pot:'sme. Onder de „heers hap pij van het proletariaat," die ons door de 1 id rs in het uitzicht wordt g s'reld, zouden de drie „Tribun ©"-heeren naar het uiter ste ein:b der aarde worden verbannen of in den duisterst/en kerker hun verzet boeten tegen d:n dictator. Vrijheid voor Troelstra, gelijkheid voor al diens onderdanen, d^ broederschap op gesloten in een tuchtschool. Welk een schouwspel, dat Deventorsoho congres, vcor wio zijn gezond veratand gebruikt! Laat ens het volk, dsit immers v r ij h o i d- 1 i e v e n d ie, vóór alles loeren bet. te ge bruiken. „Het Oentru m Men kan niet zeg gen, dat over de Tribune-redacteuren „la mort. sans phrase" is uitgesproken. Aan phrases was er werkelijk geen gebrek. De executie heeft plaats gehad onder een ont zaglijken vloed van woorden, waarbij over en weer do heftigste verwijten en beschul digingen werden uit-geeprok n en geen en kel oogenblik de hartstocht zweeg. Troelstra heeft gezegevierd. Troelstra, do rechter en aanklager in eigen geding. Zijn felle rede was een lang requisitoir, schuimende van haat en woede tegen de drie redacteuren, die hem, Troelstra had den gekrenkt, die hem, den leider der par tij, hadden gesteld beneden prof. Trjub bij het werkloozen-debat in de Tweedo Ka mer. Want dit is wel de onmiddellijke aan leiding tot dit coDgrcs en het daarop vol trokken geestelijke doodvonnis tegen de „Tribune"-redactouren geweest, dai> zij Troelstra's interpellatie over de werkloos heid hebben durven critiseeren en kleinee ren. Nü liep de maat over. Nü moest hun orgaan verdwijnen. Nü moest hun daad gestraft met de allerzwaarste straf. Do ge schonden Troelstrar-majesteit eieohte niet minder. O, die heerlijke vrijoieid in do S.-D. A.- P., welke thans meer dan ooit het instru ment is geworden van één persoon en steeds meer verdient, do fractio-Trooletra te wor den geheeten!... Het Congres ging uiteen onder het zingen van het vrijheidslied en ook in de pauzo werd dat lied aangehe ven. Is vlijmender satyro denkbaar? Een vrijheids-lied, terwijl men bezig is aan do critiek den mond te snoeren en bij scher- ven-gericht uit te maken wie al dan niet tot de partij mag behooren, of liever: wie de heer Troelstra er al dan niet in wil hebben Twee cn een half uur is leider aan het woord geweest en een massa dingen heeft liij opgerakeld. Maar de toon, die klonk door alles neen, 't woord, dat brak door al les heen, was: Ik, Troelstra, eisch het ban vonnis, hot geestelijke doodvonnis tegen de „Tribune"-menschen! „Onverantwoorde lijk" en „schandelijk" was de redactie van de „Tribune" hem, na de werkloosheid- interpellatie, te lijf gegaan. En dat moest gewroken worden. Het w.aren gewoon-weg be ve 1 e n, die do heer Troelstra aan het Congres stond uit te deelen, al wist hij geroutineerd propaganda-spreker en phra- Ben-virtuoos als hij is de demagogische allures te rodden en de groote meerderheid van zijn gehoor te doen gelooven, dat men, door hem te gehoorzamen, baas bleef in eigen huis! Men is „baas" gebleven ^,Baas" onder den scepter van grootvorst Troolstra, die nu wel zal zorgen, dat het Marxistisch weekblad, aan „Het Volk" toe to voe gen, geen stoutigheden plegen zal en niet op afkeurende wijze spreken over zijn in terpellaties. Want niet slechts heeft hij de verdwijning, of althans de uitstooting van „D e Tribune" geëisoht, maar in zijn woeste philippica ook vaste grenzen ge steld aan alle critiek in de partij. Niet eens, maar bij herhaling, sprak hij van „het partij-belang", waaraan die critiek ondergeschikt moest worden gemaakt. De critiek moet „rekening houden" met dat belang; zij mag er niet mee in alrijd komen; zij mag alleen worden geduld binnen do perken van hot partij-verband. Welke die perken zijn? Het buitengewoon oongres, waar Troel stra het hooge en beslissende woord voer de, geeft het antwoord op deze vraag. Trouwens, ook van Marxistisohe zijdo werd wee on ach l geroepen over het bciaug der partij, een belang, waaraan de vrijheid van het woord ondergeschikt moet woraen gemaakt, al werd van die zijdo beweerd, dat de vrijheid van spreken en schrijven in de partij is gaan lijden. Maar, verzeker de Troelstra, het zou cr met de vrijheid in do partij heel wat minder uitzien, wanneer de Marxisten het heft in handen kregen. Beat mogelijk 1 Revolutionnairen cisohen doorgaans al leen vrijheid voor zichzelven; de geschie denis leert het telkens opnieuw. En al is het Deventer oongres niet van historische beteekenis, het verdient onder dit opziclit zeker wel, dat men er eenige aandacht aan schenkt-. Met bijna algemeene stemmen heeft het verklaard, dat de S.-D. A.-P. geen volledige vrijheid en critiek duldt, of dulden kan. Opmerking verdient ook, dat op dit roo- de concilie louter door de heeren het groo te woord werd govoerd. De arbeiders moch ten stemmen en gehoorzamen 1 Natuurlijk is de ruzie met deze twee- daagscho worsteling niet uit. SVel werd Troelstra iu zijn positie als hoofd der „par tij" bevestigd en versterkt, maar do aan- zienlijko minderheid, welke zich tegen hot royement der „Tribune"-redacteuren ver klaarde on een opmerking van Gerhard over het militarisme aan het adres van Troelstra wijzen er op, dat het dictator schap van dezen laatste vooralsnog niet al gemeen wordt aanvaard. Nieuwe strijd, nieuwe critiek, nieuwe de batten, nieuwe onlusten zijn te verwachten in den boezem van deze zoogenaamde ar beiderspartij, waar niet-arbeiders de eer ste rol vervullen en onderwerping eischen aan him woord. Een partij, die leeft van nijd en ontevredenheid, maar daardoor te vens ook zichzelve verteert. Eon partij, waarin zoowel het ware gezag als de ware vrijheid ontbreekt en derhalvo ondanks allo klinkende phrasen en kunstenmaker!) van woorden slechts plaats is voor wille keur en deepotismo, met den hartstocht als surrogaat voor ijver. Zulk een ^partij" moet, ten spijt van alle gewono ca buitengewone congressen, steeds het tooncol blijven van 6trijd, ver warring cn inwendigo verdeeldheid, met „gemier" en „gedonderjaag" om do eigen taal der heeren te spreken tot in het oneindige. De „Haagsche Courant" drie start. over Spelling aldus Al wel eenige jaren geleden (en later nog ottelijko malen) drongen wij er op aan, dat de Regeering de vereenvoudiging van on ze spelliug zou opdragen aan een officieelo oominissic van bevoegdo personen. Er zou ware dat geschied lieolwat gehaspel voorkomen zijn, cn do zaak zou misschien nu al in orde zijn. Op zijn Aarlanderveen8clr moest liet ech ter gaan. „Dat vrije, vrije volk zijn wij 1" nietwaar Met. groot genoegen zien wij dus 't is nog altijd niet te laat „Do Nieuwe Courant" weer eens op die oplossing aandringen. Naar aanleiding van het vol komen juist gemotiveerde Kon. besluit aangaande de scholen te Winschoten, vraagt het blad: „of het niet hoog tijd wordt, dat van de Regeering hot initiatief uitga tot her ziening van de tot dusver algemeen ge bruikelijke spelling van De Vries en To Winkel. Dit zou zegt het naar onze meening kunnen gesohieden door in over leg met do Kon. Academie van Weten schappen een commissie to benoemen, wcLko zich met bet onderzook van de gebruike lijke en de vereenvoudigde spellingen zou bezighouden en aan de Regeering rapport en advies uitbrengen omtrent hervormin gen in spelling, die dan in de Staatsstuk ken en bij het lager onderwijs zouden kun nen worden ingevoerd." Nu minister Heemskerk, flinker dan dr. Kuyper zelfs, zoo krtaohtig positie nam, mag verwacht worden dat hij thans ook den tweeden stap, in bovenbedoelde rioh- ting, zal doen. In de zitting van gisternamicLcLag ging do Kamer over tot hot trekken dor afdeelin gen. Yorvolgens begaf de Kamer zich in de afdeelingen ter benoeming van voorzitters en ondervoorzitter. Na heropening der vergadering deelde de Voorzitter mede, dat de afdeelingen hebben benoemd tot voorzitters: de heeren Goeman Borgcsius, Lely, Schokking, Bos, Nolens; tot ondervoorzitters do heeren Smidt, Smeengo, Van den Bergh van Heemstede, Hubrecht, De Waal Malefijt. De Voorzitter deelde verder mede, dat de oentrale sectie heeft besloten Woensdag ochtend elf uren in de afdeelingen te onder zoeken een aantal reeds vroeger medege deelde wetsontwerpen. De heer D r u o k e r mist op dit lijstje de wetsontwerpen tot wijziging der Gemeente wet en tot regeling der wijze van zeker- heidsetolling door gemeente-ambtenaren; dezo outwerpon zijn reeds twee jaar aan hangig cn vooral de tot-stand-koming van het laatste wetsontwerp wordt door zeer velen gewenscht. De Voorzitter zegt, dat het bij de Regeering nog een punt van overweging uitmaakt of deze wetsontwerpen zullen wor den gehandhaafd. Hij hoopt echter, dat bij de eerstvolgend© gelegenheid de ontwerpen in do afdeelingen zullen kunnen wordea onderzocht. De heer Druokor had niet gedacht, dat de tegenwoordige Minister van Binnen-» landsche Zaken na tien maanden zulk eert eenvoudige zaak nog moest overwegen. Hij hoopt echter, dat het ontwerp weldra zal kunnen worden onderzocht. Do Voorzitter deelt nog medo, dat W oensdag 24 Februari des ochtends elf uien een nader afdeelingsonderzoek zal plaats hebben van do Mijnwet-Van Kol en' dat Dinsdag 23 Februari des voormiddag» elf uren in openbare vergadering een aan tal reeds vroeger gemolde wetsvoostelleü zal worden behandeld. Lichting 1908. De aflevering van de bij do militie in <o lijven manschappen voor do lichting van 1908 opgeroepen voor volledige oefening, is bepaald o.a. voor 's-Gravenhage op 5* Delft op 6, Rotterdam op 12, Schiedam op 13, Leiden op 8 en Dordrecht op 1 Maart a.s.torwijl de aflevering der manschappen voor do genoemde lichting voor korte oefc ning moet geschieden voor 's-Gravenhage op 21, Delft op 22, Rotterdam op 28, Schiedam op 28, Leiden op 17 en Dorcfrrêohü op 18 Mei. Voor do lichting 1909 zal de aflevering geschieden: voor volledige oefening: voor. 's-Gravenhage op 4 en 6 Maart en 23 en 24 Sept.Dcïft op 6 Maart en 25 Sept.Rot terdam op 10 en 11 Maart on 28 en 29 Sept. y Schiedam op 13 Maart on 30 Sept.Lei don op 8 Maart en 20 Sept.en Dordrecht! op 1 Maart en 16 Sept. 1909; en voor kort© oefening: voor 's-Gravenhage op 21, Delfti op 22, Rotterdam op 26 en 27, Schiedam op 28, Leiden op 17 en Dordrecht op 18 Mei/ De Rijksmiddelen. Het jaar 1909 heeft goed ingezot. De op brengst van '8 Rijks middelen was in do maand Januari een flink bedrag hoogor dan in de overeenkomstige maand van 1908. Werd verleden jaar ontvangen 10,809,073.691, do afgeloopen maand Jan. bracht f 11,249,524.73 in de schatkist-, du* f 440,451.13} meer. Natuurlijk kan hieruit nog geen oonoli*» sic voor volgende maanden getrokken wor den; vooral ook niet omdat die meerdere opbrengst in hoofdzaak het gevolg is van de toevallig hoogcro opbrengst van den suikoraocijns, cn andere cijfers nog geen blijken geven van verblijdende vermeerde ring. Do verschillende rubrieken nagoando, tooncn in Januari 1909 moer to hebben opgebracht dan in Januari 1008: het recht op de mijnen ruim f 7000, do invoerrech ten 43,000, de suikeraocijns 469,000, de wijnaccijns 2000, de zoutaccijns f 21,000, en die op bier cn azijnen 11,000, de belas ting op gouden en zilveren werken f 4000, do zegelrechten f 98,000, do registratierech ten f 25,000, do hypotheekrechten f 2000, do domeinen f 1000, do rijkstelegraaf f 69,000 terwijl Staatsloterij en jacht- en vischaio- ten niet noemenswaardige verschillen atun* wijzen. Minder werd ontvangen uit de gron<&» belasting f 45,000, het personeel f 17,000, de bedrijfsbelasting 71,000, do vermogensbe lasting f 38,000, het gedistilleerd f 73,000, don aocijns op het geslacht 14,000, de successierechten 33,000, de posterijen 19,000 en de loodsgelden /'3000. Vooral laatstgenoemd© cijfers wijzen ct op, dat op het goedo resultaat der maand Januari nog geen gegronde verwachtingen voor de volgende maanden gevestigd kun nen worden. (N. 0.) Moord te Zaandam. Voor het Hof to 'Aafmüordatn stoud gis- toreu in hoögdi? beroep terecht do 23-jarig* sigarenmaker J. P. v. Wijk, door de Haar' lcmache rechtbank op-*'10 Dcc. tik 5 jaae veroordeeld wegens doodslag, terwijl hef O. M. dier rechtbank 12 jaar wegens moord eischte. Mon herinnert zich dat op 10 Ooto" ber aan bet Prinsenpad te Zaandam do bierhuishoudstcr Jannetje Betz door haar kostganger, van wiens liefdesbetuigingent zij later niets meer wilde weten, door drio revolverschoten werd gedood. Bekl. ont» kendo met opzet on voorbedachte rade te hebben geliandeld, doch in een opwelling van drift. De eisch van het O. M. luidde nu: 15 jaar. Voor do rechtbank te Rotterdam is gis teren (in het openbaar op verzoek van dei* betrokkene) behandeld dc zaak van een Rocmeenschen journalist, wiens uitlevering op grond van een tegen hem uitgesproken vonnis wegens „chantage", door de Roo- meenscho regeering is verzocht. Mr. Denokarap, voor den journalist op tredend, pleitte, dat het feit, waarvoor veroordeeling plaats gehad heeft, niet valt onder die, voor welke krachtens het meft Roemenië gesloten tractaat uitlevering kart geschieden. Hij concludeerde derhalve. <fatl de rechtbank aan den minister van justitia mocht advisceren, do gevraagde uitleve ring niet te doen plaatB hebben. ladeSted. Werklur. zij" opgenoment DATUM. DAGEN. Vol w MIS. Kin- dsroa. l'PWl 1 1 F«br. Ztndftg 48 16 63 8 llafttidftg 60 10 6« Dinsdag 64 17 81 10 WosDidsg. 64 18 81 11 Donderdag 63 20 88 1» Vrydn 66 16 81 W Xatnrdif 61 16 n

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1909 | | pagina 5