Reglement voor Schoolmeesters.
,,Dua vandaag zal hjj komen, EUi?"
vroog mama Harter.
Eindelijk. Ja!...."
Er werd gebald. André Selmer kwam
in onberispelijk visite-kostuum de kamer
binnen. Mama Harter ontving hem zeer
koeL Elli wilde hem te geanoet ijlen, maar
een blik van haar moeder weerhield haar.
Een onaangename verlegenhoidestilt© ont
stond.
„Ga u als 't u blieft zitten, mijnheer/'
begon mama Harter droogjes, terwijl zij
op een stoel wees, waarop Selmer sprake
loos neergleod. „Verontschuldig me een
oogenblikje."
Met deze woorden verdween zij in een aan
grenzende kamer en de beide jongelieden
bleven alleen. Elli zweeg. André zweeg. Er
zat onweer in de lucht. Opeens keek de
jonge advocaat ontsteld voor zich. De deur
van de aangrenzende kamer was openge
gaan en op den drempel stondde blau
we domino.
„U vindt het zeker wol begrijpelijk," be
gon de domino met dezelfde alt-stem, „dat
ik den man, wien ik mijn eenig kind moet
toevertrouwen, eerst op do proef stel I
Daartoe gaf mij heit Vastenavondbal de
best3 gelegenheid, mijnheer Selmer. Ik
heb uw ware karakter leer en kennen en
ken mijn dochter te goed, dan dat ik niet
zou weten, hoo zij over u denkt, als zij
hoort, dat uw hart alleen daar leeft, waar
do kus van liefc genieten het doet ontbran
den, en dat u alleen .op zijn tijd van
haar houdt! Nietwaar, kind7"
Elli, die als een zuil had gestaan, begreep
eerst na do bedoeling van het doen harer
moeder, brak in luid snikken uit en verborg
haar gloeiend gelaat aan do borst van ma
ma.
,,Het ga u goed, mijnheer Selmer!" riep
mevrouw Harier veelbeteckenend.
't Was niet noodig. André Selmer was
reeds verdwenen t
Anno 1770.
Als bijdrage tot de kennis van den
toestand van het onderwijs in ons vaderland
gedurende de vóór-vorige eeuw zij het vol
gende Reglement van een gemeente ten plat
ten lande in Zeeland hier een plaatsje ge
geven:
Artikel 1.
Den schoolmeester zal verpligt zijn met
allo vigilantie zelvs in persoon do school
waar t© nemen en do jeugd na zijn vermogen
te onderwijzen en geen ondermeester in zijne
plaats of nevens hem te zetten, dan met
speciaal consent van do Wel Edele Heeren
Ambachtsheeren en Opzieners der schole.
Artikel 2.
De schoolmeesters zullen ten minst© ses
maanden in het jaar, fccginnenden den eer
sten October, moeten schoolhouden, en ses
dagen ter weke, als med© avondschool ge
durende den tijd van vier maanden in den
winter, en zullen de kinderen alleen des Sa
turday namiddags mogrn thuis blijven,
zonder dat aan haar eenigo speeldagen of
vacantiën zullen worden gegeven.
Artikel 3.
D© schoolmeester zal des voormidcLags
precijs ten Negen en 's namiddags ten
Een uur© zijn schoolhouding moeten begin
nen en uijt dezelve niet scheijden dan «rea
voormiddags ten elff uuren en des namid
dags ten vier uurenen de avondschool doen
beginnen 's avonds ten 5 uuren en inhouden
cot seven uuren en zal zig wel moeten \vag-
ten, sender drukkende nood,, zig uijt de
school te begeven of t© absentcren.
Artikel 4.
De schoolkinderen, aio op hun gestelde
tijd niet school zijn, zullen aangetcekcnd
worden en die te laat komen en daarvan
geen rekenschap weten te geven, zullen ten
minste zooveel te langer moeten blijven als
zij te laat gekomen waren, maar een of meer
dagen uijt de school blijvende, zullen met
een Briefje van hun ouders moeten tooneo,
dat zulks met hunne kennis is geschied, of
anders zullen dezelve, naar bevind van sa-
ken, daarover worden gestraft.
Artikel 6.
Elk zal zijn bijzondere zitplaats hebben,
nadat zaj zijn gevordert en ook na dat ze
vroeg oft© laat ter sckooie komen en om de
'eerbare tuchtigheid zullen knegtjes ende
meijsjes ieder op bijzondere banken en ta
fels worden geplaatst.
Artikel 6.
Bij den aanvang van do school en bij iet
cijndigen zal een gebedt moeten worden ge
daan, hetzij door de Meester zolvs of door
een der bequaemste scholieren.
Artikel 7
D© meester moet vooral agfc geven, dat
de scholieren in het spellen, leezén en spree-
ken, de Nederlandsche Taal behoorlik pro
nuncicëren, en daar het noodig is de aspi-
reerende H wel gebruijekenook deselve de
kragt en het gebruijck der sinscheijdingen
.volgens do Regels van do nette sohrijfkonst
in te boezemen en leeren inagt nemen.
Artikel 8.
Geen boeken zullen in de school geleerd
[wonden, als die geapprobeerfc, regbzinnig
en 8tigtelijk zijn, als de bekende „A.-B.-
C."-boeken, de „Cathechismus", „Manier-
lijke reden", de „Historie Davids", de
„Spiegel der Jeugd", de „Fransohe Tiran
nie", de „Trap der Jeugd", do „Letter-
konst", d© „Zendbrieven", de „Spreuken
Salomons."
Artikel 9.
Do schoolmeester zal de kleijnstc kinderen
en die alleen leeren spellen, in de A. B. C.
spelkunst behoorlijk oeffenen en tot den
eyndo haar voor en namiddag twee lessen
zelvs ophooren, of in hoogdringende ver
hindering somtijds zulks latende doen door
hare oudst© en bequaemste discipelen, zon
der dat de schoolmeester zal vermogen zijn
huijsvrouw de schoolhouding te bevelen, ten
■war© in geval van eenige hoog dringende
nood.
Artikel 10.
Die leeren lezen en schrijven zullen eenige
hooger booken en brieven leeren, en zullen
de meesters haar ten minsten een maal ter
maand een stichtelijk voorschrift of digt ter
hand stellen, en alle dagen haar schriften
tweemaal wel overzf i en verbeteren, en
daartoe haar pennon wel versniden, en haar
maandeliks om Prijs doen schrijven.
Artikel 11.
Do schoolmeester zal ook d© discipelen,
di© zulks begeren, in de cijferkonst daagliks
behoorlik oeffenen en onderwijzen.
Artikel 12.
Eons in de week namenüik des Woens
dags namiddags, zal de meester do kleijno
kinderen, die wat lesen konnen, de kleïjne
vraagkens uijt het kleijn vraagbeeksken, gc-
naamt de weg der zaligheid, doen van buij-
ten leeren en opzeggen, en die verder zijn
gekomen in 't leezen en leeren schrijven,
zullen zij de goweijdc schriftuurplaatsen, en
verdere vragen, dienende tot verdaging
doen leeren end© deselve haar door eenvou
dige ondervraging doen verstaan.
Artikel 13.
De schoolmeesters zullen hare mindere
discipelen moeten leeren het Gebed des Hoe
ren, de Twaalf Artikelen des Geloofs en de
Tien Gebeden; do meerdere discipelen de
Gebeden vóór en na den eten, het Morgen
en Avondgebed en zullen haar daarvan op
den voornoemden Woensdag namiddag re
kenschap afvorderen en zijn christelijke on
derwijzing eijndiger.de met het zingen van
een psalm, zullen dan de kinderen om drij
uuren uijt de school gedemitcert worden.
Artn. 1 14.
De meester moet gestadig de kinderen
aanmanen om naarstig den Publique Gods
dienst bij te woonen, en zal des Maandags
inquireren of dezèlve iets hebben onthouden,
en zoo iemand in die gevallen zig onstïgte-
lijk hadde aangesteld, zal daarover naar
merite eene kastijding moeten geschieden,
zoo wel of zulks in het school begaan ware.
Artikel 15.
Don meester zal de kinderen moet&n aan
manen zig alsints ordentelik te gedragen,
zoo in als buijten het school, zoo in het da
school komen als in 't na huijs gaan, sen
der zig te misgripen in het misbruijken van
des Heeren alderheyligstcn Naam, ©a vloe
ken, sweeren, lasteren, ontugtïg spreken,
dobbelen, kaartspelen of dergelijke; dat »e
malkandoren ook niet slaan, bijnamen ge
ven, hunne of hunner ouderen of vrindon
fouten niet verwijten, met bedroijging, dat,
wanneer het tot zijne kennis mogt© komen,
dat zij buijten schooltijd aan zulke of der
gelijke ongoregelthoden zig hadden schuldig
gemaakt-, hij haar na bevind van zaken zal
corrigeren, hetzij met t© laten schoolblijven,
of dee noods met kastijdingen.
Dit reglement was ingericht voor een ge
meente, welke een bevolking bad van onge
veer 700 zielen.
Winkels-bezoeken.
Dat het dikwijls vervelend© winkelbezoe
ken door d© Amerikanen tot een uitspan
ning gemaakt wordt, bewijst de schrijfster
Mary Mortimer Maxwell, die hooggestemd
den lof zingt van het Amerikaansohe „shop
ping", dat tot de grootst© genoegens der
Amerikaansche vrouw behoort. Do Ameri-
kaansche winkelier wil zijn klanten als
welkom© gasten behandelen en hun voor
alles het verblijf in zijn winkel aangenaam
maken. Ieder borsch optreden, ieder in
dringerig vragen naar do wenschen der be
zoekers ia ten strengst© verboden; hoog
stens verzoekt men hem of haar vriende
lijk, eens naar al het moois t© kijken of
vestigt do aandacht op de een of andere
specialiteit, en zoo tracht men de bezoekers
aangenaam voor de zaak te stommen. Zich
een vasten klant aan t© werven, is het
ideaal van een Amerikaansch koopman. Bij
de op- en neer-wandelen den komt een be
diende mee, dio op do aangenaamst© wijze
praat, zoo pratend op het een of ander op
merkzaam maakt en in alles de behulpzame
hand biedt. Ook op het gebied van ge
schonken doet d© Amerikaansch© winke
lier nog heel wat meer dan d© onze. Overal
worden den bezoekers klein© geschonken,
kunstwerken dikwijls in bun soort, aange
boden, Voor alles echter is men er op be
dacht het oog diergenen te boeien, die zich
door den stroom in de prachtige zalen van
een Amerikaansehen winkel Laten meeelee-
pen. Voorstellingen van de meest verschei
den soort wisselen elkander af. Hier wordt
men geboeid door he>t zien van d© fabrica
tie van het een of ander; want de Yankee
wil niet alleen genoegen smaiken, maar óók
leeren. Een jong meisje in het wit gekleed
bakt bijv. op een aardige manier kleine
koekjes, die den voorbijgangers met een
vriendelijkcn blik worden aangeboden.
Daar wordt men „op de koffiö gevraagd",
om zich van den fijnen smaak van ©en
soort te overtuigen. Elders staat een dame.
die uit een dampende soepterrine krach ti-
gen bouillon opschept, ten eind© reclame
te piaken voor een nieuwe soort vleesch-
extract.
Men meent in Luilekkerland te zijn en
voelt zich een oogenblik bevrijd van alle
„sociale zorgen en nooden". Naast dit le
vendig milieu staan als tegenstelling de
weelderig ingerichte wachtkamers, waar
men de drukte van het verkeer ontvlieden
kan en op weeke kussens en in weelderige
fauteuils uitrusten van de vermoeienissen
van „shopping".
RECEPT.
Soufflé van schelvisch.
Men kookt do visch op de gewone manier,
ontdoet zo van vellen en graten, en wrijft ze
in een vijzel heel fijn, met twee lepels boter
dan voegt men er bij twee eierdooiers, een
kopje geslagen room, het stijfgeklopte eiwit,
peper, zout en geraspte notemuskaat. Men
doet de soufflé in een -vuurvasten schotel,
en laat ze tien minuten in een goed warmen
oven lichtbruin warden.
