i
k VAN II
Lood- en (iiftvrjj Emailie.
K F i
F". EöülïS FEENSTM
rrcnii
„Gentleman
W
FrölieEdoozen
Kinderspelen.
AANBESTEDING.
LEIBSCH DAGBLAD, Vrijdag* 13 November.Tweede Blad.
Tweede Kamer.
Vervolg Advertentiën.
W. NIATVELD,
II
0© üouveautés voos1
Mevr. V. d. Kiivvaa-miii
Ontvangen en &eëiaB@@rd,
Hoogewoerd 29,
LEID3SÏ.
Kamper Emaillefabrieken,
LD JB PiEFLOT.
Vraagt steeds de Verpakte
Theesoorten gemerkt
vass af Cis. tot 3,- per half Kilo-
Gesn Wederverkoopers. Alleen verkrijgbaar bij de
VLEESCH-EXTRAKTEN,
Jffo. 14938.
■T. -
Anno 1908.
De eerste Volksbijeenkomst.
Dat is gisteravond cen good, neen, een
voortreffelijk begin geweest van do samen
komsten in dit seizoen, welke ook dezen
winter weer zullen gegeven worden vanwe
ge do Commissie voor de Volksbijeenkom-
feten. Wat een inenschen Welk een belang
stelling En laten wij er dadelijk bijvoegen
Welk een aandacht 1 Onze groote Stadszaal
'fwclke ihet zij terloops opgemerkt
reeds is ingericht voor do Fausfeeston in de
.volgende week, kan een flink getal bezoe
kers plaats geven en zij was vol, zoo bene-
.eten als boven. Dat is een mooi gezicht en
maakt het hem, die geroepen is op zulk cen
eerste bijeenkomst de reeks te openen, tot
cen aangename taak.
Ditmaal rustte deze taak op den heer A.
IE. J. Bertling, thans voorzitter van dc
i Commissie, waarvan secretaris is de heer
vtf. J. v. d. Worm. Met opgewekten, helde
ren toon heette hij allen welkom, zich ver
heugende over de ook nu weer betoonde,
jftldoor groeiende belangstelling. Hij hoopte
evenwel, dat deze niet uitsluitend zou blij
ken to gelden de muziekavonden, hoe verede
lend goede muziek ook werken kan en hoe
aangenaam het moge zijn er naar te luis
teren; maar ook die bijeenkomsten, welke
ineer in het bijzonder gericht zijn op dc ont
wikkeling des volks, waarin wetenschappe
lijke voordrachten niet gaande boven dc
bevatting van de hoorders worden ge
houden, vragen van don dag behandeld als
"bijv. het onderwerp luchtscheepvaart",
waarvan de dagbladen vol staan, of kijkjes
gedaan in do planton- en dieren-wcreld.
Met nadruk vestigde spreker op die voor
drachten ter meerdere volksontwikkeling,
het hoofddoel toe dor bijeenkomsten, ge
trouw aan het devies van het ,,Nut", waar
van zij uitgaan, dc aandacht cn hij spoorde
aan tot een bezoek op de avonden, waarop
die zullen worden gehouden
Dank zeido spr. den aanwezigen bestuurs
leden van het departement Leiden der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
,voor hun tegenwoordigheid, alsmede oud-
commissieleden voor dc Volksbijecnkomstcn.
Den dames Mary Blüggcl en Van Geer, als
ook den heer Van Erp, bracht hij bij voor
baat dank voor hun bereidwilligheid dezen
avond hier te willen optreden;
En toen, na deze aandachtig beluisterde
toespraak, deed liet strijkorkest van het
vierdo regiment infanterie, onder leiding
.Van den heer W. van Erp, geplaatst op het
mooi met planten getooide podium, hooren
het „Wilhelmus", na het goede woord van
den heer Bertling een waardige inleiding
van de bijeenkomsten 19081909. Staande
werd dit aangehoord.
Daarna bracht het orkest ten gehoorc:
Mendclssohns „Hochzoit-Marsch"Rossini's
«ouverture ,,Lc Barbier de Séville" en Lc-
har's „Gold und Silber", wals.
Toen was de beurt aan mej. Mary Blüggel
do bekende. Leidsche alt-zangeres, die, be
geleid op do piano door mej. v. Geer, op de
voortreffelijke wijze, haar eigen, zong:'de
aria van Giordani Tommasi „Caro mio
ben"; „Liedeken van Vrouwenleven" van
H. van den Brandeler; „Oud Liedeken" van
Willem Andriessen; „Het Schippcrinneke",
van B. Zwecrs.
Vóór do pauze gaf het strijkorkest nog:
Fantaisie van de opera ,,La Dame Blan
che" van Boieldiem
Toen brak voor allen een kwartiertje van
rust aan. Velen van do bezoekers, moe van
het zitten, rustten door het doen van cen
wandelingetje door de corridors, anderen
bespraken m dc zaal het reeds genotenc.
Degenen, die dat genot geschonken hadden,
verzamelden nieuwo krachten voor na den
rusttijd.
Weldra weerklonk de ouverture „Precio-
sa" van \on Webcr cn daarna zong mej.
Blüggel: „Mocderke Alleen" van Hulle-
broeck en „Mien Truuke" en „Wat zou dat
zijn?" \an B. Zweers.
Hier is het dc plaats om te vermelden,
dat telkens na het zingen van een nummer
door mej. Blüggel, geestdriftig werd geap
plaudisseerd. Aan het einde van haar pro
gramma stormachtig en aanhoudend. Nu,
zoo ooit, dan mocht dat hier gebeuren: de
zang was schoon, dc keuze der liederen een
zeer gelukkige. Men was het bleek In
zekeren zin niet tevreden met het gehoorde
of beter gezegd: men verlangde nog meer.
Vriendelijk voldeed de jonge zangeres aan
dat verlangen: zij gaf meer.
De heer J. Noordanus was daarna de oor
zaak Aan veel beweging in goeden zin, nl.
na zijn klarinet-solo „Larghetto" uit het
klarinet-kwintet A-dur van Mozart.
De Fantaisie van de opera „Faust" van
Gounod door het strijkorkest was het laat
ste nummer van het programma, hetwelk
als hulde aan het orkest en zijn directeur
i gevolgd werd door daverenden bijval.
Met het „Wien Neerlandsch Bloed", ge
speeld door het orkest, de directeur gekeerd
naar do toehoorders als uitnoodiging mede
tc zingen, werd de avond besloten. Het me
dezingen had beter kunnen gaan. Men durft
toch zijn Volkslied wel te zingen? Men kent
de woorden er van toch wel
In weinig tijds was dc groote zaal zonder
gedrang leeg. Wij durven beweren, dat al
len tevreden en voldaan over het gehoorde
thuis kwamen.
Indische begrooting.
In dc zitting van gisternamiddag drongen
do hecrcn V a n K o 1 en Ketelaar
ter bevordering van het inlandsch onder
wijs aan op flinker uitbreiding van het
aantal Gouvcrnemonts-schol en en oordeel
den vooral gewenscht ruime oprichting van
dessa-scholen, waarin h.i. een kiem gelegen
is voor ontwikkeling van den inlander, wan
neer hot onderwijs aan die scholen zich
aanpast aan do tegenwoordige behoefte van
den dessaman.
Dc heer Van Deventer, zich bij dit
betoog aansluitende, vroeg o.a. tevens voor
ziening in de behoefte aan z.g. Hollandsch-
Inlandsche scholen en uitbreiding van het
aantal opleidingsscholen voor inlandsch©
ambtenaren.
De M n i s t o r oordeelde verklaarbaar
de teleurstelling, geuit over den tragen gang
van uitbreiding van de 2de-kl.-Gouvernc-
mentsscholen. Echter van stillo tegenwer
king door do Indisch© Regeering is geen
■sprake. Mot kracht zal de Minister voort-
werken aan do oprichting van dezo scho
len cn hij stelde in 't licht, dat het stre
ven duidelijk merkbaar is om het onder
wijs aan dc dessascholen te doen aanpassen
aan do tegenwoordige behoefte van den des
saman. De we nee hen van den heer Van D©
venter zal de Minister in overweging ne
men. Do Minister verzekerde tevens, dat
hij ten opzichte van ontwikkeling van den
inlander niet schriel wil zijn. Dit geldt
ook ten aanzien van het industrieele on
derwijs, waarin een hasis gelegen is voor
industrieele ontwikkeling van Indic.
Bij dc onder af deeling Armwezen klaagde
do heer Va n K o 1 er over, dat Cr niets go-
daan wordt t-ot leniging van de hccr.schen-
de armoede onder do Indo-Europeanen en
onder de inlanders. Met klem drong hij aan
op ingrijpen.
D' heer Boogaardt vestigde ook
's Min. aandacht op de allertreurigste om
standigheden, waarin velo Indo-Eurcpea-
ncn en hun weezen en halfweezen verkeeren,
terwijl voor de kinderen van welgestelde
ouders veel wordt gedaan.
De Af i n i s t e r beloofde den toestand te
zullen nagaan. Wat armenzorg aangaat
staat dc Minister op het standpunt, dat
deze in dc eerste plaats behoort bij het ge
zin, in de tweede plaats bij de Kerk, in do
derde plaats bij d? maatschappij, in de
vierdo en laatste plaats bij den Staat. Aan
eventueel noodige stcunverleening aan lo
cale kassen gaf de Min. verre do voorkeur
boven cen centrale organisatie, waaraan de
behoeft© niet is gebleken. Z. i. behoort dc
overheid slechts in allergrootste noodza
kelijkheid op t© treden.
Bij de afdecling Handel en Nijverheid be
sprak cle heer Van B y 1 a n d t do terug
neming van don post deelneming aan clo
Brusselsch© tentoonstelling cn vestigde h j
de aandacht op vele adressen van industriee
le zijde ten gunste van deelneming. Spre
ker meende, dat ook in Iijdië bij het bestuur
cn q.' industricelcu lust tot deelneming be
staat. Wellicht zou men door deelneming
aan do tentoonstelling op kleiner schaal
dan eerst gedacht werd mt een veel kleiner j
bod rag dan 5 ton kunnen volstaan, bijv* 2
ten voor Nederland en 1 voor Indië,
Spr. gaf dit aan de Rogcering in ernsti
ge overweging.
De heer Boogaardt sloot zich bier
bij aan.
De heer Plato was van cen tegenover
gestelde meening. In October gold het be
ginsel, goed en flink voor den dag te komen,
of anders thuis te blijven, en toen heeft de
Kamer zich uitgesproken voor thuisblij
ven. Toen wild© do Regeering van geen
schipperen en handreiking weten. Maar
dan is het geringschattend tegenover dc Re
geering, thans cen poging t© doen, haar op
dat standpunt te doen terugkomen. Volgens
spr. is do cenige weg thans, dat do indus-
trieelen, dio werkelijk op deelneming gesteld
zijn, een commissie uit hun midden benoe
men, welke dan bij do Regeering om steun
verlening zou kunnen aankloppen.
De Minister vanKoloniën, licht
de terugneming van den post toe. Voor zelf
standige deelneming van Indic bestond z.i.
geen voldoend" reden.
Do Minister van Landbouw
stelde in het licht, da^ het in October door
hem gevraagde bedrag van <1 ton voor de
deelneming van Nederland1 gebaseerd was
op hem verstrekte adviezen. De Minister
heeft een nader onderzoek deen instellen,
wat heeft aangetoond, dat, wanneer men
de Koloniën onderbrengt in heb gebouw
voor Nederland, met nog geen 3 ton zou
kunnen worden volstaan.
De ^fi nister van Koloniën ver
klaarde zich tegenover den heer Van B y-
landt alsnog bereid een. post voor te
stellen.
Op voorstel van den heer Pat ij n werd
de verder© discussie aangehouden tot Vrij
dagochtend kwart over tienen.
De aankomst van BS. Jï. de Koningin
in de Residentie.
Men meldt uit 's-Gravenhage:
Dc Koninklijke trein, als naar gewoonte
met twee vlaggen op dc locomotief, wclko
H. M. de Koningin van Het Loo naar de
Residentie bracht, reed gisternamiddag nog
twee minuten voor den vastgestelden tijd
van 3.37 het Staatsspoorstatïon bin
nen.
Hot rijtuig door H. M. bezet, hield voor
de vorstelijke wachtzaal stil. Een schuin
oploopcnde loopplank met looper bedekt,
werd ras tegen dc treeplank geplaatst en
't was over dit zacht hollende vlak, dat
H. M. het perron bereikte
Aldaar vond dc Vorstin, die in donker
paars najaarskostuum met broeden gevcdcr-
den hoed in dezelfde kleur gekleed was, ter
begroeting aanwezig den burgemeester der
hofstad en den gouverneur der Residentie,
benevens den waarnemenden stalmeester
jhr. Van Reigersberg Vcrsluijs.
Een vriendelijk woord tot de autoriteiten
cn daarna een kort oogenblik in den wacht-
salon van het hof.
De Rijnstraat tegenover het stationsgö*
bouw stond zwart van de menigte, die de
verschijning van H. M. afwachtte.
De hofrijtuigen stonden gereed, maar li.-
M. maakte van het Hare geen gebruik,
want weldra keerde dc Vorstin uit de
wachtkamer op het perron terug, om
langs de Kade, die tegen de huizen van
het Bezuidenhout uitmondt, te voet den weg
naar het paleis to nemen.
Toen H. M loopende tusschen een hof
dame en den dd. adjudant-generaal Van
Tuyll, cn gevolgd door een lakei, bij het ver
laten van het stationsterrein in het gezicht
kwam, ontstond cr uit den aard der zaak
wegens dio onverwachte en ongewone wijze
van aankomst, een beweging onder do saam-
gepakte menigte, die zich uitte in ccn eer
biedige stilte.
Opvallend was het zeer welvarend uiter
lijk van H. M., na het tijdperk van rust cn.
weinige beweging, in dc jongste maanden
op Het Loo doorgebracht.
Dc Koninklijke trein werd naar hier bege
leid door dc heeren Kever on, inspecteur der
exploitatie bij de Staatsspoorwegen. Van
Hoorn, sectie-ingenieur der Exploitatie-
Maatschappij, en Gatsonides, ingenieur van
tractie, die H. M. tot d<© grens van het sta
tionsterrein begeleidden.
Met het oog op dc voor H. M. gewensch-
tc lichaamsrust, reed, ter vermijding van
schokkende beweging, do koninklijke trein
langzamer dan anders, werden de wissels
op den weg in matigen gang gepasseerd en
had H. M. gedurende het traject in den sa
lonwagen op cen rustbank plaats genomen.
De straatweg, dien II. M. in de stad to
voet volgde, was met zand bestrooid en on
effenheden in dc straat langs de tramrail»
waren weggenomen door aanplemping.
H. M stak den Bezuidenhout schuin ovef
en vervolgde Haren weg op het voel pad
langs den Hcrfenlcamp.
Dit gedeelte van den weg werd door H.
M. geheel alleen, uitsluitend vergezeld van
haar gevolg afgelegd. Alleen dc burgemees
ter volgde hier het gezelschap.
Bij de Koningsbrug stond een dichte me
nigte H. M. af te wachten en toen klouk
zeer geestdriftig gejuich.
H. M. begaf zich nu, steeds te voet, floor
het Korte Voorhout naar het Lange Voor
hout, tot het afleggen van cen bezoek aatE
Haar Moeder.
Een zeer groote volksmenigte stond daar
voor het Paleis geschaard en juichte, oolc
blijkbaar ten zeerste verrast, nat de Ko
ningin op deze wijze zich naar het palcis
begaf, H. M. luide toe.
Ruim een kwartier bleef H. M. ten palei-
ze der Koningin-Moeder vertoeven, waarna:
Zij zich over het verhoogde schelpenpad
om hinderen spelende Ie leeren
en
4 Pa ar deus teeg 4.
1516 16
VERLOSKUNDIG E,
Jan-Blankenstraat, 36 b/d. Hoh. Spoor,
Den Haag. Spreekuur dagelijks tot
's avonds, 10uren,'s Zondagstot5uren.
1930 6
Do Kolonel Commandant van hot
4de Regiment Infanterie zal op
Ulaandag den lOden November
e.k., des namiddags te twaalf uren,
op het Bureel van het Militair Magazijn
van Levensmiddelen (D ooien-
gracht) alhier, ln het Openbaar,
behoudens nadere goedkeuring van
den Minister van Oorlog, aanbesteden
De Seve^ng van Ge
rookt en PekeUspek,
noodig voor de Soldaten-
menages, van de Korpsen
in het garnizoente Leiden,
voor net eerste half
jaar 1009.
De algemeene voorwaarden van
levering ran levensmiddelen, zijn bij
do Firma de GEBROEDERS
"VAN CLIiEF, te 'a-Graveu-
liage, verkrijgbaar gesteld, tegen
don prijs van (f 0.25) per exemplaar.
Het te leveren Spek kan, behalve
van het Stempelmerk van den Neder-
landschen Slagershond of van een
gomeentdli)k Abbattoir, genoemd in
Artikel 16 van vermelde voorwaarden,
ook zijn voorzien van het goed-
keuringaatempelmork van den Ga-
xneentelijken Keuringsdienst te Ara-
liem, Rriello, Dordrecht of
Hoorn. 1631 45
De levering van het Spok moet
naar gelang van de bohoefto, recht
streeks aau de Korpsen geschieden,
op de plaatsen, dagen on uron, dooi
de Korpsen to bepalen.
De ls'eLuitenant-Kwartiermeester,
G. F. SLOOT.
209o 43
Beleefd aanbevelend:
^Mbrieks^
Het Geëniaill. IJzeren Keukengereedschap
van. dk 7026 24
voorheen H. BERK ZOON, le Kampen
aantal werklieden 500), staat sinds jaren onder voortdurende controle van het
Sc eikundig Laboratorium van Dr. VAN HAMEI. ROOS en HARMENS te
Amsterdam en is bij de voornaamste Winkeliers verkrijgbaar.
Machinale Strijk^nrichtisng»
Overhemden, Boorden, Manchetten, enz., op twaandag
en Dinsdag aan de Inrichting, zijn des Zaterdags klaar.
-088 93
©usle ^esi l§7.
9768 11
de dikkere dagen.
Mu hei gure jaargetijde beginf, zorgt nu
intijds uw b.oed ie zuiasren wan de kwade
sappen en versterkt het door de SftïiGUB-
KOSE. Gij verhoogt daardoor tie! weerstands
vermogen cn ziji minder vaiaaar en minder
gevoehg voor den slechten invloed van het
gure nattige weer. Lie Sanguinose is het
beste middel om uw b.oed ie versierken, dat
de wetenschap ïeeeit uitgedacht. Gij kunt
geen heter middel vinden, ook niet voor
veel geid. Een flinke Sanguinesekuur doei
wonderen aan uw raneohe gestel. Met zal
u z jn aisoï er niearao kvcnskcaciii door
uw aderen stroomt; en dszs geess werking
Ihaudt aan. Begrijpt uw eigen voordeed;
beSssrlirt uw eogen beEanggebruikt de S-iSi»
UUIMO^E.
Zorgt dat gij de ECHTE SAHGiSSHÖSE hebt
van de firma MRU 6JAr»J Co., de Kiemer»
straat, Den Haag. 2073 30
Prijs por flacon ƒ1.50, 6 fl. S.12 fl. ƒ15.
To Leiden bij D. M. KRUI8INGA, REIJST KRAK, J. H.
DIJKHUIS, S. A. BROERSE, D. H. TERBURGH; le Katwijk,
aan Zee: P. BLOOT; te Noordwyk: JOHs. VEGT> G. A. E.
DUYSTER; te Onitahoorn: J. R. SCHOUTEHte Voorschoten:
A. J. DEURLOO; te LissoHANsEV Reckbrste Hillegoiu-
0. BROEKES; to Alien a/d. Rijn: VAR03SIEAU le Zx.te Uazers:
woude: J. ZWE1ISTRAU Koudekork a/d. Rijn: J. MAAT; Bent
huizen: J. RENSING; Den Haag: VAN DAM Co.
JlaaUt ven» kenni» wet ons nieuw middel „ViJGES.
HONIG" voor I&oesteuUeu.
vloeibaar, en vast, onmisbaar in
de Keuken voorroepen, Bouitloii,
Saitceu, Ragouts, enz. 1980 lil
p.|P'S
wereldberoemde OL'D51 Gene ver,
HAXDF.LCMERK 726 24
5?
Verkiygbaar te lL.ei.iea op en
r/, Literkruiken by de uur. ihma'a:
U. A. ANTONY, Eapenbnrg
C. v. ÜG.UONï», Eoogeaatrd
1*. B. KIS AUUS, Kraaiershaal L
J. KNEGTKL, Koordeinde 27.
J. W. l/ELLE, Haarlemmeislr. 2673.
J. POSTl!31A. Stationsweg 3.
T. p.SCUOONDERGANU.S csir 8.
G. W. SCUISETLEN, Eoulgt 49.
I>. k»ILJEE, Eaven 6-8.
