STIJL OORD, K. P.-K.-Koorsteeg ld. W.o. Nooit Gedacht a „SfltSITAS" B Jfco. JL4945. LEIDSöH DAGBLAD, Dinsdag* lO November. Tweede Blad. Anno 1908 Tweede Kamer. Uit de Rechtzaal. Vervolg Advertentiën. s: Froiieliloozsn Mf. NI ATVELD, Toch Gekomen! m Steensclmiir 1. s Nieuwe vearkracht! Nieuwe levenslust. Mevrouw VAN MINDEN. Is. VAN DIJIv. AAMBEIEN-Zalf ROTTERDAMSCHE Brood-, Beschuit- en Koekfabrikant Firma WARMENHOVEN, I en 2 December SSOfl worden uitbetaald. 8T/ 3097.171 Wa v. d. Nederland en Venezuela. Do minister van Buifcenlandseho Zalccn legde gistermiddag ia de Tweede Kamer de volgende verklaring af: Ik heb de eer aan do Kamer inededeeling te doen dat van den gouverneur van Cura sao bericht is ontvangen dat het decreet, hetwelk de President van- Venezuela op 14 Mei heeft uitgevaardigd op 1 November j.l. nog niet was ingetrokken, en dat mitsdien door den President niet is voldaan aan het verlangen door dc Ncdcrlaudsch;- Regee ring in haar nota van 3 September 1.1. uit gedrukt en aan do niet-ve-rvulling waarvan >dj had verklaard te moeten verhinden het voorbehoud barer algcheele vrijheid vau handelen. In verband daarmede is aan den gouver neur van Curasao, na verkregen machtiging van H. M. de Koningin, telegraph isch mede gedeeld dat de Nederlandscho Regeering zich van de verplichtingen vau het proto col van 1894 onslagen rekent en is hem te vens opgedragen geworden het verbod van uitvoer van wapens naar Venezuela tijde lijk te schorsen. Aan deze, opdracht is dooi den gourveneur voldaan. Onder dezo omstandigheden /iet de. Re geering geen noodzakelijkheden de vcrd'ere geheimhouding der met de Regeering van Venezuela gewisselde correspondentie, aan deze Kamer overgelegd bij schrijven van 15 September j.l. to verzoeken; een geheim houding, waarvan de noodwendigheid ge grond was op dc overweging dat, zoolang de door Harcr Majcstoits Rcgecring uangc- geveu datum niét was verstreken, hot ge vaar diende vermeden tc worden, dat door eonigo publieke bespreking van de gedrags lijn, door de Nederlandscho Regeering gé' ▼olgd, conigerlci invloed op do beslissing van den President van Venezuela zou kun nen worden uitgeoefend. In de ..Saatscourant" van gisteravond is opgenomen do vdledige briefwisseling met de Vonezolaanscho regcering over do met haar gerezen moeilijkheden. Van dezo briefwisseling, ziju reeds vroe ger in het kort medegedeeld de beide brie ven van den Venezolaanse hen minister van buitcnlandsckc zaken en de tweede Neder landscho nota. Volledigheidshalve volgt hieronder nog het eerste schrijven van den Nederlandschen minister van buitenland- irhe zaken. Het luidt als volgt Excellentie Lk heb de eer Uwe Excellentie de goede ontvangst te bevestigen van Haar schrijven van 20 Juli j 1.inhoudende de medcdecling dat do President der Vonczolaanscho Re publiek don Nederlandsehen mmistcr-resi- dent, den heer Dc Reus, ongeschikt heeft verklaard om in den vervolge als vriend schappelijk tusschenpcrsoon te dienen in do betrekkingen, die heb Vonczolaanscho gou vernement met het Nederlandschc onder houdt en tevens aan Uwe Excellentie heeft opgedragen den heer De Reus zijn paspoort to doen toekomen, opdat deze zich uit het land verwijder© en zuixs op grond van dc termen, waarin vervat was een brief door den heer Do Reus aan de Handelsvereeni- ging ,,Hou en Trouw" geschreven cn gepu bliceerd in het gelijknamig tijdschrift dier Vereeniging van de maand Mei jl. Do Nederlandsc-he Regeering heeft van dien brief van Harer Majestoits diplomatic- ken Vertegenwoordiger met niet minder leedwezen kennis genomen dan de President van Venezuela, en bijaldien slechts door Zijr.e Excellentie van zijn gevoelens aan dc Rog» i Mg van Hare Majesteit kennis ware gege\ 'n langs den weg door het volkenrecht daartoe aangewezen, dan zoude Zij geen oogenblik geaarzeld hebben om door dc te- I rugrooping van dien Vertegenwoordiger aan i do Venozolaansche Regeering het bewijs ie leveren, dat Hare begeerte om de verstand- houding tusschen de beide landen con j vriendschappelijke tc doen zijn, oprecht is. In tegenstelling daarvan echter heeft de i President der Republiek het nuttig geoor- dccld zichzelven do gewenschte voldoening I to verschaffen en daarmede een weg in te slaan, waardoor de Nederlandscho re geel" ktg is voorbij-gegaan op een wijze, die in strijd j is met haar goed recht, en de eischen der i hoffelijkheid. liet is inderdaad moeilijk voor mij een j verontschuldiging tc vinden voor den brief I door den heer De Reus aan dc Amsterdam- sche Handels vereeniging geschreven, maar I anderzijds vorgunne Uwe Excellentie mij reeds nu niet geheel stilzwijgend voorbij tc gaan het gebrek aan welwillendheid in do i laatste tijden van de zijde der Venezolaan- j scho Regeering tegenover Nederland cn zijn Koloniën aan den dag gelegd Zij zij overtuigd van mijn leedwezen om in dit verband tc moeten herinneren aan don maatregel van 14 Mei, waarmede aan den handel van Curasao zulk oen. belangrij ke schade werd toegebracht en aan het liandhaven van dien maatregel niettegen staande door den minister-resident bij schrij ven van 21 Mei j.l., no. 496/30, op goede grondon op de intrekking werd aangedron gen. Dat die brief aanvankelijk den toorn van den President heeft opgewekt, is bo- grijpelijk omdat in de vertaling van dien brief door oen vergissing aan Uwer Excol- lentie's departement begaan, een fout is in geslopen, waardoor instede van de woor den: ,,cen booze droom" (mal sueno) aan den schrijver do nimmer bedoelde, noch ge bezigde woorden- kwaadwillige geest" (espiritu maléfico) in de pen werden gege ven. Nu dio fout is opgehelderd mag, naar ik mij vlei, een meer welwillende overweging van den aandrang tot intrekking van dien maatregel worden verwacht en ik moet dan ook thans nog met den meesten nadruk op dio intrekking aandringen. Slechts daar door toch zal mot do daad bevestigd wor den do verklaring van Uwe Excellentie ,,dat de persoonlijke tekortkoming van deil mi nister-resident geen verandering brengt in de goede verstandhouding, die gelukkiger wijze bestaat tusschen de beide landen cn die ook Venezuela wenscht te onderhouden op don meest vricndschappelijken voet". Ons beider grondgebied is door dc natuur aangewezen om door wederzijdsdie vriend schap elkanders welvaart te bevorderen. Wanneer goede bedoelingeu heide regeerIn- geu bezielen, kan - doze welvaart in hooge mate in dc band gewerkt worden; blijft ech ter het toonen dier bedoeling «enerzijds uit, dan zal ccn toestand intreden waarvan een al tc lange bestendiging met Nederlands be langen te veel strijden zou-en waartegen het <le eerste plicht van Harer Majcstcits re geering is, te waken. Op verschillende oogen- schijolijk gegrond»' klachten over eigenmach tige onrechtmatige daden van Venezolaan- sclie ambtenaren, waaronder aanhouding van vaartuigen onder Nederlandscho vlag door Venozolaansche vaartuigen in open zee, is in de laatste tijden opnieuw mijn aandacht gevestigd en handelingen van den meest onvriendschappelijke!! aard van Uw .Staatshoofd tegenover organen vau Nedcr- landsch Iks tuur /.ijn tolegraphiseh te mij ner kennis gebracht Ik meen echter vvcl ie doen op de nadere bevestigiug daarvan per ambtelijk schrijven niet vooruit te loopon en behoud mij voor daarop terug te komen. Ik I>1 ijf mij gaarne vleien, dat, zoodra dc diplomatieke betrekkingen tusschen onzo bei do landen op normalen voet hersteld zul len zijn, de nieuw t benoemen vertegen woordiger van Hare Majesteit er in slagen zal de goede bedoelingen, waarmede de Ne derlandscho regcering op rechtelijk bezield is, bij Uwe Excellentie ingang te doen vinden en een goede verstandhouding duur zaam zal kunnen bestaan. Of niet het slui ten van een definitief arbitrageverdrag en een consulaire cn handels-conventie daar toe het zekerste middel zou opleveren, blijvc aan een latere beslissing voorbehouden. Reeds nu echter toone de regeering van Vc- j nozucla van stonde aan dat zij de iiandha- ving van liet in 1894 zoo gelukkig tot stand gekomen Protocol, hetwelk de basis onzor verhoudingen uitmaakt en de daarin door Nederland aangegane en getrouwelijk nage komen verplichtingen op zijn juiste waarde wéét te schatten en het niet in dc waag schaal wil stellen door den. onhoudbaren toe stand te bestendigen, welken zij door Haro decreten den 14den Mei geschapen heeft, lk maak, enz. R. DE MARE ES VAN SWTN DEREN Tot juist begrip van de beceoktnis dor herroeping van. het protocoL van 1S94, van welk feit- de Minister van Buitonlandsche Zaken in do vergadering der Tweede Ka- mor gistermiddag mededeeling deed, is aan de ,,N. R. CV" do officieels Hollandscho vertaling van dil in hot Fransoh opgestelde stuk ontleend. Het protocol luiddo als volgt De ltegcormg van Iiare Majesteit do Ko ningin der Nederlanden en de Regeering der Vcreenigde Staten van Venezuela, bei de met het oprechte voornemen bezield de diplomatieke betrekkingen tuüsclicn do bei de Landen to herstellen,1 zijn omtrent het volgende overeengekomen Do wederzijds in 1875 geformuleerde vor deringen heben destijds tot een geschilvoe ring aanleiding gegeven, welke ongelukki gerwijze tot geen uitkomst heeft kunnen leiden en die geëindigd is met het afbre ken der diplomatieke betrekkingen. Sedert zijn Nederland en Venezuela den weg van wederkeerige inschikkelijkheid ingeslagen en hebben zij uit eigen beweging alle oorzaken van geschil tusschen de beide landen weggenomen. Zijner (lees. Harer) zijds constateert do Regeering der Koningin, dat zij zich bij haar schrijven van.6 Juli 18S9 beijverd heeft aan de Venozolaansche Regeering me- dedeeling to doen van den uitslag van het gestrengo onderzoek, waartoe officieel te Curagao was overgegaan, met betrekking tot de feiten, welke de voormelde vorderin gen der Vereenigxle Staten van Venezuela hebben uitgelokt. Wat de Venozolaansche Regeering be treft, zonder ook maar «enigermate toe te geven dat haar vorderingen niet gegrond zouden zijn. en zonder daardoor een prece dent te willen stellen dat iu het vervolg zou kunnen worden ingeroepen, zoo stemt zij or in toe bij de vroegere ersehen niet langer te volharden. Vermits alzoo do redenen van verschil thans niet meer bestaan cn aangezien dc beide Regeeringen bezield zijn met dei» levendigen wenach om alles weg te nemen wat hinderlijk zou kunnen zijn aan het on middellijk herstel der diplomatieke" betrek kingen. ongelukkigerwijze verbroken ten gevolge van verwijderde gebeurte nissen, waaraan de herinnering gaandeweg volko men uitgewischfc wordt, zoo /ijn zij over eengekomen de gedachtenwisseling over, en het onderzoek van alle oude geschilpun ten voor goed tc doen eindigen De Nedorlandsohe Regeering wenschen- do daarenboven aan de Venozolaansche Re geering een bewijs tc geven der levendige v oldoening die de hooge vriendschappelijke zending van den lieer generaal Francisco Tosta Garcia haar veroorzaakt, uit op nieuw h a a r v o o r n e m e n o m m e t alle haar ten dienste staande middelen te vorhinderen elke samenspanning, aanranding of andore handeling, strijdig met de openbare orde in Vene- zuela, afw ij kende van de begin selen der meest strikte onzij digheid jegens do erkende re geering van dat land, overeenkom stig de regels vastgesteld door het volken recht, en zij zal in dien geeet aan de over heden harer koloniën Curasao, Bonaire, Aruba, St.-Martin, St.-Eustatius en Saba, do ter zake bestaande formeele instruction hernieuwen. Dientengevolge hebben de ondergeteeken den, jonkheer Joan Röell, minister van Buitenlandsch© Zaken van Hare Majesteit de Koningin der Nederlanden, en de heer generaal Francisco Tosta Garcia, bijzon der afgevaardigde der Regeering van do Vereenigde Staten, van Venez. la, daartoe behoorlijk gemachtigd door Hare Majesteit do Koningin-Weduwe, Regentes van het Koninkrijk, en door de Regeering der Ver eenigde Staten van Venezuela, dit proto col onderteekend, dat aan de bekrachting der bevoegde overheden onderworpen zal worden. Gedaan, Ln dubbel, te s-Gravenha-ge, den "JOsten Augustus 1894. (L. S.) (get.) J. Röell. (L. S(get.) F. Tosta Gabcia. Zitting van Maandagnamiddag. De. heor P o-lTe m a, uieuw-beuoemd lid voor Sueek, neemt, Da eedsaflegging en ge lukwcnsch van den minister, zitting Indische begrootiug. Het algemeen debat wordt voortgezet. De heer De W a a 1 Ma l c f ij t imehïe toe de instelling van Landsohapskasseu, waardoor de kiem gelegd wordt tot betere toestanden, waarvan de vruchten later zul len geplukt worden. Spreker, hoewel erken nende, dat do regeering niet geroepen is d^ zending rechtstreeks te bevorderen, meende dat zulks toch niet opgevat moet worden in dien zin, dat de regeering tegenover de zending een neutrale houding moet aanne men. Zij moet haar moreel steunen, zooveel mogelijk, b.v. door bestrijding van het opi um-misbruik. Spreker drong ook aan op een andere inrichting van de Ind. Staatskerk, opdat zij zich zelfstandiger kunne ont wikkelen. Het Atjeh beleid besprekende, verdedigde spr. generaal Van Daalen tegen de aantij ging van wreedheid en ontactvol optreden. Doch m zijn civiel bestuur schijnt Van Daa len ten eenenmalo tc kort geschoten en als hij afgeweken is van de instructies van Van Heutsz ten aanzien van de behandeling der hoofden, dan is hij tereoht ontslagen. Overi gens moet men Van Heutsz niet terugroe pen, maar hem de gelegenheid geven zijn program volkomen uit te voeren. Dan zullen clc Atjoh-aangelegenheden dra tot de ge schiedenis behooren. De heer Van Nispen (Nijmegen) er kende fouten in het civiel beleid van Van Daalen. Bij de bespreking zal hij echter niet de artikelen van Wekker" tot grondslag nemen, daar zij op elko bladzijde zooveel onwaarheid bevatten, dat men cr zeer voor zichtig mee moet zijn. Van tal van door Wekker" medegedeelde feiten is dc ab solute onwaarheid gebleken. Scherp critisoerde spreker Wokker's be schuldigingen, en hij laakte 't, dat er leden zijn. die zoo maar klakkeloos al die besehul digingen voor evenveel waarheden r "inne men. Spreker noemde Wekker's werk een verachtelijk pamflet Spreker verdedigde het rapport van dea l :gcr-oomman dant Rost van Tonningen., Wel komen in dat stuk krasse uitdrukkin gen voor, maar men verlieze niet uit heb oog, dat deze man, dio hart voor zijn troe pen blijkt te hebben, rich nooit vroeger heeft kunnen uiten ter weerlegging van be schuldigingen tegen hot Indische leger* Spreker zerte uiteen, dat ten aanzien van be handeling van oorlogvoerenden naar mate de oorlogsnoodzakelijkheid het vordert en het dwingeu van inwoners tot het geven van inlichtingen, de leger-commanaant nieta deed wat ook niet ter hier gehouden vredes conferentie als gebruik was geijkt. Spreker is geen bewonderaar van de in zichten van don leger-commandant, maar zij zijn niet in strijd met hot oorlogsrecht. Nadat dc heer Van NLspen zijn rede had beëindigd, verkreeg de Minister van Buitenlandse he Zaken het woord, tot het doen der elders in dit nummer voorkomende inededeeling. Hierna werd het algemeen debat over de Indische begrootiug voortgezet. De heer Van By landt bepleitte krachtiger bevordering van do zending in de Gajoe- en Bataklauden. De heer IJ z e r m a n oordeelde, dat de Atjeh-oorlog onvermijdelijk was; zeide het beleid van Van Heutsz grootelijks to be wonderen en trad voorts in financieele be schouwingen, betoogende, dat een voor zichtige financieele politiek geraden was. Spreker verdedigde de belastingheffing op Sumatra's Weotkust, die buitengewoon weinig drukkend ia en slechts een onbillijke belasting door een billijke vervangt. Spre ker schetste voorts de wensohelijkheid van de bestrijding van het fanatisme van mys tieke ziekte. In dit verband bepleitte hij da oprichting van volksscholen. Wat Atjeh betreft meende spreker, dat generaal Van Daalen met eere uit het on derzoek naar beweerde wreedheden is te voorschijn getreden Altijd is hij tegen wreedheden bestraffend opgetreden en er is geen enkele reden, om op zichzelf staan de feiten tegen hem uit te spelen. Spreker huldigde den legercommandant, die rond voor zijn meening uitkomt- en het leven der soldaten en officieren beschermt. Spreker meende, dat men niet kan zeggen, dat in het algemeen onder gou\erneur Vau Daalen de toestand op Atjeh zoo erg is ach' ter uitgegaan. Voor de alarmeerende ont boezemingen zijnerzijds was dan ook geen reden. Wat hem nu als tekortkoming wordt verweten, werd vroeger niet als zoodanig gevoeld. Aan Van Heutsz valt ook niet euvel te duiden, dat hij in den loc.p der jaren tot andere inzichten i9 gekomen. Gouverneur- generaal Van Heutsz i9 eenvoudig aan gou verneur Van Daalen ontgroeid. In het belang eener spoedige pacificatie Ik pleitte sprek.-r bescherming van ona goedgezinde hoofden tegen him bevolking en het betrachten van humaniteit tegen do goedgezinde Atjchers. Heden voortzetitng. Haagsetic Itechtbnult. Deze rechtbank behandelde nog de vol gende zaken: Diefstal van een zilveren hoe loge to Z o e t e r w o u d e. Een klein, nietig mannetje, met zwarten ringbaard, word als gedetineerde door dea rijksveldwachter binnengeleid. Het wan J. B., 43 jaar, koopman, geboren en wo nende to Alkemade. Hem was ten laste ge legd diefstal van een zilveren horloge, dat* hij wegnam uit een vest, dat toebehoord© on> l inten spleniie Ie leeren 4 ï*«ardensrifeeg 4. 1516 15 Voor «lechts f Vier BE mirte! s nitjjezoelite Leerredenen van J. V. PH1L- POT, Be, 55e, 8e en 4e Zestal, worden uitverkocht voor Ren O silde ii. 1934 30 Re 4 Handel* santen sl. fl. Hiervan ook afzonderlijk rerkfCgbaai Btet le Zestal voor f 0.50. IS et 2e Zestal voor f 0.44». JBBet 8e Zestal yooï f0.44h Het 4e Zestal voor f0.4O. Doch de 4 Zestallen ineens gekocht voor slechts tl.-, r nooit i erugkenienrie Lclllyb gelegenheid om dezo hoerl 'ke Leeiredenen van PEEiL- PR'S' in bezie to kragen. Th bekomon li|j l>. K4»LLE, Bazaar van Goedkoope Hoekon, Hang 9S to. Rotter! hij. Franco na ontvangst, van Po»twi«%c], waarop verlangde_ uieldea. LEN»'PIC DES 18 EI ES. WOEiN.SDAU li NOVEMBER, 's avonds te S uren, zal Majoor IE E 80 N S T R A, een bijzonder© meeting leiden, on tevens een aan tal Soldaten inzegenen ender de bloed- en vimrvjag. 1943 S Lammermarkt 84». Pillen van Dr. HORTIN 1606 7 ■ï-'-g#?*,; 'Kl -vyi- h." - •:v Mejuffrouw M. VAN DER VALK, Z. 0. Buitensingel 170 77, in Den Haag, scni yIt ons hoe heerlijk zy geholpen ia in een toestand vati bloedarmoede en algoboele verslapping; opdat ook andoren daarvan zullen profiteeren, schrijft zy ons. Mynheer! U moogt het wel eens weten hoe hooriyk ik door DE SAftGUSftOSE geholpen ben. Len paar jaren geleden hob ik erg den tvphus gehad en leed lang aan algcheele verslnppiu£. Ik heb van alles daartegen gebruikt; veol staal o. a., maar niets hielp. Toen ben ik met de Sang;nino$e begonnen; by de tweede Jlesch bemerkt® ik a! bet01 schap; en gevoel my dagelijks sterker worden. De dank baarheid dringt my dit bekend te maken; dat ook anderen dit hoerlyk middel kunnen gebruiken. M VAN DER VALK. E«n ervaring van een aantal jaren geeft ons alle vrymoedigheid om to zeggen: daar is geen enkel middel, versta ons goed: daar i* geen enkel middel dal u in alle gevallen van bloedarmoede en zenuwzwakte, geesto.yke of hchamoiyko uitputting, beter, sneller en rn^er afdoend helpt dan DE SANGUINOSE. Meestal zyn twee eetlepels per dag voldoende. Neemt er een proef mede. Wacht li voor na una aak. VAN RAM A. Co. Eiys per flacon f 1.50; tl. f S 12 tl. 15.-. Te Boeiden alleen ocht by D. M. KRUISING A, REIJ8T KRAK, J. II. DIJKHUIS, S. A. BROERSE, D. H. TERBURGH; te Katwyk a/ZooF. BLOOT; te Noordwyk: JOHs. VEGT, G. A. E. DUYcSTEU; to OudshoomJ. R. SCHOUTEN; te Voorschoten: I A. J. DEIKLOO: to Lisse: HANSEN Kkckbrs te Hillegom C. BROKERS, to A ten a/tl. ltyn: VAROSSIEAU Zn.te Hazers- woude: J. ZWKMRTRA; te Koudekerk a/d. Ryn: J. MAAT; Bent in.izen. J. R EN SI NU Don Haag: VAN DAM «te Co. 1937 80 EchlscheidBay. By vonnis der Rechtbank te 's-Gra- venhage dd. 2 Jnni I908, is het. Huwelyk den 3dsn Februari 1897 to Leiden voltrokken tusschen MARIA 1>K LANGE en JOHANNES WILLEM FILIPPO wone.idu te Leiden, ontbonden verklaard door Echtscheiding met allege volgen van dien. 765 14 De Procureur van Eischeres Mr. W. A. TELDERS. 's-Gkavenhagb, 2 October 1908. Verloskundige, Bfloetknde 14 b d Stationsweg, voorheen Spui 152a, Telefoonnummer 0379. DEN HAAG. 292 7 Heden ziet. het licht: door 1967 14 Prijs f «.«O. Uitgave Boekhandel en Drukkerij voorh. E J. BRILL, te Leiden. van Dr. SNEL, genezen in don kortst mogeiyken tyd aambeien. 1963 9 Prys f0.50 per pot, tegen branderige oogloden en jeuk, prys fO.OO. WSANITAS"| Stoei&gcliiiur 1, Van af heden maak ik mijn Cliënteele bekend, dat de uitkeering der 10 pCt. Controle-Soekjes van Broodverbruik Van 1 November 1907 tot en met 1 November 190S bedraagt de uitbetaling Steeds verkrijgbaar nieuwe 10 pCt. Conirêie* Boekjes, welke eens per jaar, in de maand Decem ber, worden uitbetaald. 1935 100 Voor prima Brood zal zorg gedragen worden. Mij minzaam aanbevelend, 'v-r#viééif-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1908 | | pagina 5