ZONDAGSBLAD
IËID5CH DAGB1AD
IfSs
J
RAADGEVING.
JEa ïAlLzlSïa
No. 1493*7.
31 October.
Anno 1908.
VAM HET
tL°JL°JdM,*JLAXAAJJL°dL#JAJLVL* X77ï>*
ill o a«QaaooöSfi«d®öoe lil
Oe Vrouw en sfe Hief.
en de Hoekschcn waren genoopt tot den af
tocht.
Dc kloekmoedige daad der vrouwen van
Goedereede werd beloond door Vrouwe Mar-
garctha van Voorncde stad kreeg 1800
Rijnschc guldens voor herstel van muren en
poorten en bovendien gaf zij, daarbij ge
steund door den Graaf van Holland, aan dc
genoemde gemeent/* ,,tcn eeuwigen dage"
vrijdom van vlastienden, die werkelijk daar
nog steeds niet worden gecischt.
Midden in Zuid-Beveland ligt een uiige,-
ttrekte vlakte, de Poel genaamd, waar men
vroeger wel eens veel last had van het wa
ter. maar waaraan door verbeteringen een
einde is gemaakt; een der aanliggende dor
pen is 's-Hecr-Arendskerke en het was in
die Heerlijkheid, - Jacoba van Beieren
nitgenoodigd werd om mede naar den ,,gaai''
te schieten, hetgeen ze zoo wèl deed, dat de
koningsvogel naar beneden tuimelde, welk
koninklijk schot, gevolgd werd door een vor
stelijke gifte. daar zij dc bewoners der Poel
dorpen: 's-Heer-Hondriks-kindcrcn, Wisse-
kerke. Baarsdorp, Sinoutskerke, en 's-Heer-
Abtskerke, voor altijd vrijstelde van de op
brengst der vlastiendcn.
Dc Zeeuwsche eilanden zijn de landen der
„heerlijkneden", wijl er nauw één dorp 1 s,
dat niet dezen of genen als ambachtsheer
erkennen moet, terwijl de tienden er óf
door hem of door anderen öf ook wel ten
behoeve van het kroondomein geheven wor
den. Dat bitter overblijfsel uit den tijd,
toon do Graven dappere ridders, trouwe
vrienden of geestelijke hoeren begiftigden
met land en erve, schorren en slikken, dat
recht, hetwelk zwaar op den landman druk
te, zal nu eindelijk tot het verleden behoo-
ren.
STOFGOUD.
Met volle aandacht, was mijn oog geves
tigd op hot rozeboompje. Ontelbare traan
tjes biggelden aan zijn takjes; toen dacht
ik aan U, vrome ziel. De bodem uwer zicb
maaktet gij vruchtbaar met uw tranen.
Later keercle ik weer en het rozeboompje
prijkte met schoono rozen. Zoo ook is uw
ziel ontvankelijk geworden voor de para
dijsroos, die ge eenmaal zult aanschouwen,
als ge dat land binnengaat, waar al uw
tranen zullen worden gedroogd.
Nioma.
Wanneer uw eigen wandel uw kinderen
niet tot voorbeeld kan strekken, dan is al
r beren en werken tevergeefs.
Zschokke.
Het grootste, heiligste geluk op aarde
is niet om bemind te worden, maar om zelf
met hart en zie! te kunnen liefhebben, om
eerbied te kunnen gevoelen, om zich aan een
ander te mogen wijden.
V an Oudcnaerde.
De cafeïne en '4 ko?fie-ar>orcta.
Algemeen is men van meening, dat de
opwekkende eigenschap der koffie uitslui
tend moet worden toegeschreven aan de
cafeïne, welke in dc koffie voor ongeveer
één percent aanwezig is. Haar hetgeen in
een Engelsah phlarmaceutisch blad wordt
medegedeeld, is dit echter een dwaling. Uit
de laatste onderzoekingen moet gebleken
zijn, dat de oorzaak dezer heilzame eigen
schap dor koffie niet uitsluitend moet ge
zocht worden in do cafeïne, maar ook in
dc aromatische substantie, die zich door
het branden ontwikkelt.
Ook is het aan den scheikundige Tulliot,
bij nauwkeurig ondcr/x>ek eenor koffie-
soort, waarin geen cafeïne aanwezig is, ge
bleken, dat deze, wanneer zij gebrand wordt,
©enzclfdcii geur en dezelfde eigenschappen
verkreeg. Hier kan dit aroma dus niet aan
cafeïne toegeschreven worden, maar aan
een andere substantie, die, zij het ook in
minderen graad, dezelfde opwekkende eigen
schappen bezit.
Deze koffie zonder oafcïiie is het pro
duct van een heestor, die op het eiland
Reunion groeit en welke in de plantkunde,
bekend" is als ,,Coffca borbonica." Zoo
wel door'zijn voorkomen als door het aro
ma gelijkt hij veel op den gewonen koffie-
beestcr ,,Coffca arabica," maar dc geur
is zwakkerook is de smaak der zaden
niet zoo zuiver on zijn zo langwerpiger
van vorm. Men gelooft, dat- bij een inten
sieve cultuur van dozo soort koffie te krij
gen ware, die voor de Arabische niet on
derdoet, al bezit zo niet dezelfde opwekken
de eigenschappen.
RECEPT.
Lamsvleoscb op Fransch©
niaDÏcr bereid.
Een larasschoudorstuk wordt evenals een
rollade opgerold en dichtgebonden. Men
laat bet vleescb, niet wat gesmolten lams-
vet, in de braadpan licht bruin worden,
schept dan het vet af, en mengt er een thee
kop melk en een lepel bloem bij. A ervolgens
doet m«r. er zout in, naar smaalt, en een
snuifje caycnno-pcpcr. Zoo laat men het
dan nog een paar uren zachtjes stoven.
Dit oudo Franschc recept is, hoe eenvou
dig ook, uitstekend bevonden.
Een ander recept om scha-
pcbout te bereiden.
Men bestrooit het vleesch met zout, legt
ecnige sneden spek in de braadpan, doet er
een paar lepels boter bij cn zoodra die ko
kend is, doet men den bout er in. Zoodra
hij licht bruin is, giet men er drie declen
kokend water over, tegen één deel azijn,
voegt er ecnige sjalotten bij, een paar lau
rierbladen, wat kruidnagelen, peper, dra
gon en een bordje vol gesnipperde augur
ken. Zoo laat men den bout in een gesloten
pan drie uur braden, hem van tijd tot tijd
bedruipend. Heeft men geen azijn gebruikt,
dan kan men op het laatst een paar kopjes
melk bij do saus gieten, maar anders roert
men er wat mosterd door, en dient den bout
voor met uiensaus.
Het bewaren van appelen.
Wij vonden de volgende wenken voor het
bewaren van appelen gedurende de winter
maanden, waarmee wellicht sommigen hun
voordeel kunnen doen.
In vorstvrijc kamers en zolders kan men
zeer goed appelen bewaren.
Men lcgge dc appelen met den kelk naar
beneden ,en wel zoo, dat zij elkaar niet ra
ken. Een temperatuur van niet hooger dan
38 a 40 gr. Fahr. verdient alle aanbeve
ling. Heeft men over platte kisten te be
schikken, dan legge men daar nooit meer
dan één laag in; bij strenge vorst kan men
do vruchten zeer goed afdekken met drogen
turfmolm of met kaf, die men, zoodra geen
strenge vorst meer is te vreezen, verwij
dert.
Vooral zij men voorzichtig bij strengo
vorst de appelen niet te roeren. Ja, al zijn
dc vruchten aangetast door vorst en men
laat ze, voordat zij weer flink zijn ont
dooid, onaangeroerd, vaak hebben zij dan
weinig of niets geleden. In den handel ko
men zeer doelmatige vruchtonbakken cn
kassen voor.
Ook in kelders, die niet al to nat zijn,
kan men zijn vruchten goed bewaren. Heeft
men over een niet. te grooten kelder t©
beschikken, dan is het zeer goed er schotels
to plaatsen met chloorcalciura, bij eiken
drogist te verkrijgen; deze frekt veel vocht
tot zich, dat men. door gedurig op de ka
chel te zetten, weer laat uitwasemen. Bij
groote kelders zal dit echter weinig baten.
Zoodra dc appelen zijn aangestoken verwij
dert men die.
Dat werd hem te machtig.
Een Engelschman kwam te Parijs in een
restaurant om te middagmalen. Onbekend
met de Fransch© taaJ, doch niet van plan,
zijn onwetendheid te laten blijken, wees hij
met den vinger op den eersten regel van de
spijskaart, die men hem voorlegde, cn de
beleefde kellncr Lracht hem een bord helde
ren bouillon.
Dat kwam overeen met het verlangen van
den Engclsciiraan. Nadat hij den bouillon
verorberd had, wees hij, aangemoedigd door
het succes, met. den vinger op den tweeden
regel van dc spijskaart.
De kellncr begreep hem dadelijk en
bracht hom na ©enig© minuten een bord
rijstsoep.
„Nu, dat. is meer soep dan ik noodig heb",
dacht de Engelschman. „Maar dat schijnt
in Parij9 zoo de gewoonte te zijn.'*
En hij lepelde de rijstsoep op.
Daarna wees hij op den derden regel van
de spijskaart ou weldra werd hem door den
kellncr een bord aardappelsoep voorgezet.
Hij wees vervolgens op den vierden regel,
met het resultaat, dat hem schildpadsoop
word gebracht.
Hij probeerde hot nog cene met den vijf
den regel en kreeg kippesoep.
D© overige gasten waren het er intus-
schen over eens geworden, dat de onbeken
de gast een ongelukkig mensch was, die al
zijn tanden had verloren en alleen vloei
baar voedsel kon gebruiken.
Maar de Engelschman, die besloten was,
zich ditmaal zoo vor mogelijk van do soep-
rcgels verwijderd te houden, wees thans :n
wanhoop op den laatstcn regel van dc spijs
kaart.
De schrandere kellncr, die dadelijk' zijn
verlangen begreep, ovorhandigdo hem be
leefd een pakje tandenstokers.
Dat waB to veel 1
De Engolschman betaalde zijn rekening
en verliet mopperend het restaurant.
Zijn eerste gedachte. De on
derwijzer zal een sprekend voorbeeld van
hot veroorzaken van eens anders dood door
onvoorzichtigheid geven:
„Wanneer ik nu in een rank sloepje stap
cn de oigenaar daarvan weet, dat het erg
lek is cn het bootjo zinkt daarna en ik ver
drink, w;y, is daar dan het gevolg van T
De jont^n op dc tweede rij rechts:
„Ecu dag vacant ie, meneor."
Y o o r 3000 jaar en de electri-
sch© tram. Zusje van vier jaar, zit
langen tijd met strakken blik t© turen naar
het conterfoitscl van oen Egyptische mum
mie, die in verre van smakelijke houding
in een tijdschrift is afgebeeld.
Na een diepen zuoht geheel onder den
indruk van het. geziene, komon dc volgende
woorden op peinzenden on ernstigen toon
uit haar kindermondje:
„Zeker onder do electrisehc tram gele
gen 11"
Sportliefde. Moedor (het te
legram lezend): „Honri telegrafeert, dat de
voetbalmatch afgrloofen is cn dat hij er af
gekomen is met drie gebroken ribben."
Vader (nijdig): „En wie won?"
Moeder: „Dat zegt hij niet."
Vader (ongeduldig): „Dat is me ook
een jongen! Hij denkt altijd alloen aan
zichzelf. Nu moot ik weer wachten tot het
Dagblad komt."
Al teaccuraat. „Meneer, meneer
word eens wakker 1" riep dc ziekenoppas
ser.
ffW w at is er?"
„Het is tijd om uw slaapmiddel in te ge
ven."
Ook ©on opvatting! „Hè, con
ducteur, ©r is gcon ruimt© genoeg in dozen
waggon."
Ruimte zat, moneer, maar t© vec-1 volk
Overpeinzing. „Ik ken niemand,
die cr zulk© gemeene handelspraktijken op
na houdt ah dio Meijer. Wat zal ik doen,
hom aanklagen bij de justitie of probeeren
hem tot mijn compagnon to maken?''
M
„Jawel,'antwoorddo do dokter op haar
angstig© vraag. „Er is nog hoojp, wanneer
er slaapt komt. Slaapt hij vannacht, dan
ió hij gered 1"
„Dat is dus de eenige kans?"
Mary Fuller boheerschte zich; zij sprak
met böwonderenswaaiclige kalmte. Maar
haar donkciro oogon hadden een 6omber©
uitdrukking van inwendig zieleleed; een
leed, dat haar stem wist t© verborgen.
Ja. Do dokter hield' hot voor,zijn plicht,
haaj op het orgste voor to bereiden. Het
leven van den patient hing, helaas, aan
een zijden draad. Hij gaf baar nog eenige
instructies cn ging heen.
„Ik beloof u, over een paar uur
Neen, neen, ga maar niet meo. Ik vind den
weg alleen wel
De jonge vrouw boog zich over haar lij-
donden echtgenoot.
„Slaap, Jack, slaap," sprak zij met haar
mclodiouzc stom op rustigen toon tot hom en
'streek met haar koele, zacht© hand aanhou
dend over zijn brandend voorhoofd.
Onsamenhangende, verwarde woorden kwa
men over do droge lippen van den zieko.
Zijn oogen staarden de vrouw wezenloos aan.
Zij beproefde die t© sluiten. Maar do
oogleden weigerden hun function.
„Slaap, mijn schat, slaap 1" smeekte Ma
ry, andermaal.
Innig en onvermoeid liet zij haar zacht©
vingers over zijn slapen glijden. Hij moest
slapen. Als hij dat niet kon, neen, neen
Zij wild© niet aan die ontzettende mogelijk
heid denken. n«en en weer, onophoudelijk,
streek zij met haar hand over zijn voor
hoofd. Van de buitenwereld vernam zij
niets. Slechts die ccn© gedachte bcheerscht©
haar: hij moest slapen. Plotseling sloten
zioh de leden over de groote, starre oogen.
„Zouden zij zioh weder opheffen?" In ban
ge verwachting beschouwde Mary haar
man; haar hart sloeg hoorbaar. Hij scheen»
^werkelijk in t© sluimeren. Maar nog steeds
streek zij ovor zijn voorhoofd, terwijl zij hem
daarbij met gespannen aandacht aanschouw
de. De droge lippen bleven rustig; de stilte
van de kamer werd niet meer verbroken door
onsamenhangende klanken.
De adem ging diep en regelmatig. Einde
lijk was hij vast ingeslapen. F.en diepe zucht
werd door de jonge vrouw geslaakt. Daarna
stood zij behoedzaam op, sloop naar liet
venster, cn ging op ccn stoel zitten. Het
langdurig© waken, dat angstige oppassen
had haar vreesclijk vermoeid. Een heel klein
-poosjo wilde zij rusten. Het venster was
wijd geopend, om de milde buitenlucht te
laten binnenstroomon. De nacht was donker.
Slechts hier en daar schitterde een sterre
tje aan het firmament, maar met oen mat
schijnsel, want zij werden door de nevels
als in een sluier gehuld. Als een schaduw
verhief zich dc kathedraal in onduidelijke
omtrekken ten hemel; de donkerheid van
don nacht verleend© de kerk reusachtig*.
vormen. De torentjes schenen als zoovele
pilaren do wolken t© steunen cn onder haar
schaduw sliep de stad een rustigen slaap.
Dc nacht had haar onbetwist© heerschap
pij over do wereld aanvaard.
Plotseling vloog zij verschrikt op cn luis
terde met gespannen aandacht. Het was
haar, als had zij op de onderste verdieping
eenig godruisch vernomen. Zij zocht zich
zelf wijs t© maken, dat het een droombeeld
harer fantasie was, een gevolg van haar
ingespannen waakzaamheid. Hetzelfde ge-
druisch trof woderom haar oor 1 Het was
geen dwalingZij vernam duidelijk, dat do
deur van do eetzaal geopend werd. De kruk
gaf een bijzondcT ratelend geluid, als men
haar omdraaide. Mary was als verlamd.
Een naamloozc angst maakt© zich van haar
meester; haar hart klopt© met doffe, zwa-
ru slagen. Een dief was in de eetkamer;
daarvan was zij thans overtuigd. En als
bij nu eens naar boven kwam 1
Zij steldo zich reeds ©ie scène voor: den
ongclijkcn, hopeloozen strijd; hot alarm,
dat er meo gepaard gaat; de slaap van
haar echtgenoot, dc eenig© kans op zijn
behoud, vernietigd I Neen, duizendmaal
neen, dat mocht niet gebeuren 1 Neen, baar
man mocht niet gestoord worden! Dat
moest onder alle omstandigheden worden
vermeden.
Doch hoe kon zij den dief op kalme wijze
uit het huis verwijderen? Dat waren over
wegingen, waarmedo zij haar arm hoofd
kwelde. Haar eenige dienstbode, een jong
meisje, sliep. Zou zij haar wekken, om haar
bij den patiënt do wacht te doen houden,
terwijl 7Aj naar benoden ging, om alleen cn
moedig alles t© gemoet te treden, wat zij
ook mocht ontmoeten? Maar dat zou te
veel tijd roovcnZij moest terstond", op
©taanden voet, handelen.
Het begon haar te draaien, terwijl ge
dacht© op gedachte haar brein doorkruiste.
Do eene seconde na do andere verliep; se
conden werclcn minuten en nog steeds stond
Mary clnar in smartclijken twijfel. Een
nieuwe gedachte kwam bij haar op; doch
ook deze gaf zij weder op. Haar blik viel
op haar echtgenoot cn dat deed haar moed
herleven. „Ik wil het toch doen," sprak zij
bij zichzelf. „Do slaap mag hem in geen
geval boroofd worden!" Tc gelijk sloop 7.\j
zacht naar een kastje, opende het behoed
zaam en nam or een revolver uit, die zij
nauwkeurig onderzocht. Het gcheeJe kastje
wercl voorts onderstboven gehaald. Daar
zij het gezochte evenwel niet vinden kon,
draalde zij niet langer. Met vaste hand
omepandc zij dc revolver en sloop, zonder
verder om te zien, dc kamer uit.
Op hot trapportaal bleef zij een oogen-
hlik staan, om haar zenuwen tot bedaren
tc brengen; daarna daalde rij snel, bijna
onhoorbaar, de trappen nf. Liefde en ver
twijfeling waren de krachten, die haar dre
ven. Dat zij handelen kon, verhoogde haar
moed. Het is immers gemakkelijker zelf
standig in te grijpen, dan in bange zorg af
tc wachten, wat- het naaste oogenblik bren
gen zal. „Eén!" ©loog d© torenklok. Met
het gedruisoh van dezen klank tot dekking,
betrad Mary dc eetkamer. Een man door
zocht, op de knieën liggend", het buffet-.
Het zilveren tafelgereedschap lag reeds
naast hcra. D© arme vrouw werd door een
doodclijkcn angst aangegrepen. De schrik
was diis geen inbeelding geweest. Zij wist
nu precies Wilt het was. Zij was dicht ach
ter den dief genaderd. Deze wendde snel
het hoofd ora. Do koude loop van de re
volver trof zijn slaap.
„Eén kik cn ik vuurMary's stom klonk
hard en vast besloten. „Maar wanneer je
direct het huis verlaat, zal j© gcon leed
geschieden
Haar hand was vast en beefde niet; Mary
bezat hot zelfvertrouwen, dat vrouwen in
kritieke oogcnblikkon eigen is. AJle vrees
was verdwenen. D© diof sprong op. Ecu
oogenblik kwam d© gedacht© nog bij hem
op, ter will© van het zilver den kamp te
wagen, maar de revolver schrikt© hem te
rug.
Nogmaals werd hij door don kouden loop
aangeraakt: een aanwijzing voor hot gevaar»
waaraan hij blootstond.
„Maak je maar niet benauwd, juffie. Ik
ga al 1" zei de hij snel.
De vreemdsoortige processie zett© zioh in
beweging. Do dief voorop, Mary achter hem
aan. Zoo liepen zij door de gang tot aan
do voordeur. Dezo vloog open: in hetzelfde
oogenblik stond de dief op straat en vor-
dween in een zijsteegje. Mary stond op den
drempel van do huisdeur. Haar hand hield
nog steeds krachtig do revolver omspannen.
Op hetzelfde oogenblik kwam een arte met
snellen tred op het- huis toeloopcn. Er kwam
een sluier voor Mary's oogen; zij strekt©
do hand uit om steun t© vinden tegen den
wand. Maar deze scheen te ver verwijderd.
Zij greep mis en viel, cn de revolver klet
terend naast haar. De dokter sloot spoedig
dc huisdeur, stak hot gns aan en droeg
Mary in dc eetkamer, waar hij haar be
hoedzaam op con sofa logde, en ging daar-
na naar boven. Onderzoekend boog hij zich
over den patiënt. D©z© sliep nog altijd een
diepon, versterkendon slaap.
„Goed zool" sprak de arts en ging weer
naar beneden. Do revolver, die op den
vloer in het portaal lag, nam eerst al ziju
aandacht in beslag. Hjj nam het voorwerp
op en lei het m de eetkamer op do tafel.
Op dat oogenblik opende Mary de, oogen.
Zij zag den dokter verwonderd aan. „Jack?"
vroeg zij angstig
„Hij slaapt!" antwoordde do dokter,
geruststellend. Een hevig snikken dcod" haar
geheele lichaam schokken. Zij verborg het
gelaat in beide handen en weende hevig,
geheel overspannen. Dit was de onvermij
delijke reactie. Het dubbele gevaar, waar
aan zij had blootgestaan, was gelukkig
overwonnen Maar die lievige beroering had
haar zenuwgestel geducht geschokt. Do
doktor wachtte, totdat zij tot rust was go-
komen, Hij zag het zilver op het tapijt, hij
had de revolver in Mary's lion cl g©7ien, toen
hij bet huis naderde, ©n op hetzelfde oogen-
