H. DIJKHUIS,
I T8a. C. OEfB OUDEN,
In Effecten, Coupons en lissels.
1. JL KLÜIT's i
Sherry- en Portwijn.
TE HUUR GEVRAAGD
XiESXDSCH DACrBLAB, BinsSagf 29 October. Tweede Blad.
Onderzoek Leidsche ontwerp-
begrooting voor 1909.
Tweede Kamer.
Academienleuws.
Hollandsclie Theeverbruik-Vereeniging Amsterdam.
PaiJSNOïEERINS PER 5 ONS.
Verleent Credieten aan Handelaren en
Industrieelen. mi «o
Opent Rekening-Courant met rentevergoeding.
Mevrouw VAN MINDEN,
No. 14027.
Anno 1908.
II.
Aan het algemeen verslag van het
verbandel-do in dc Secties van den Ge
meenteraad, bij heb onderzoek van de ont-
werp-begrooting der gemeente Leiden, voor
het jaar 1909, met de memorie van antwoord
van Burgemeester en "Wethouders, is nog
het volgende ontleend:
Een lid vraagt of dc bestaande i nsc h r ij-
vingen op het Grootboek niet meer
rentegevend kunnen worden belegd.
Antwoord van B. en Ws.,,Van een meer
tentegevende belegging van inschrijvingen
op het Grootboek kan geen 6prake zijn,
waar de gemeente zich reeds jaren geleden
(in 1882) in dc droeve noodzakelijkheid zag
de laatste te haren name staande inschrij
vingen op het Grootboek te gelde maken."
Hetzelfde lid zou het wenschelijk achten,
dat de Commissie van Fabrica-
ge werd gehoord over alle technische
zaken; waarom wordt de Commissie van
Fabricage nimmer gehoord over zaken be
troffen de dc gasfabriek cn Endegeest",
inaar wel bij den scholenbouw 1
Antwoord van B. en Bs.„Het zal aan
'dit lid waarschijnlijk riiet onhekend zijn,
'dat art. 6 van dc nog laatstelijk ia 1901
vastgestelde verordening, regelende den
werkkring van de Commissie van Fabri
cage, uitdrukkelijk de werken aan de gas
fabriek, cn die aan de gestichten „Ende
geest" en „"Rhyngeest" aan het toezicht dier
commissie onttrekt. De reden daarvan is,
dat het hier instellingen betreft, waarvan
het beheer rechtstreeks door daarvoor aan
gewezen commissies wordt gevoerd. Werd
dus aan do Commissie van Fabricage de be
voegdheid toegekend en daarmede ook de
verplichting haar opgelegd, om zich ook >n
de werken ten behoeve dier inrichtingen
mengen, dan zou dit allicht aanleiding kun
nen geven tot minder gewenschtc conflicten
en storing in den gercgelden gang der ex
ploitatie kunnen veroorzaken. Bovendien
beschikt de gasfabriek uit den aard der
zaak steeds over eigen technisch personeel,
terwijl in dc verordeningen zoowel op do
gasfabriek als op de gestichten „Ende
geest" en „"Rhyngeest" uitdrukkelijk de be
paling is opgenomen, dat die commissies,
indien zij dit noodig achten, do diensten
van den Directeur van Gemeentewerken
kunnen inroepen. Eindelijk wordt met op
zet in de commissie van beheer van do ge
stichten „Endegeest" en „Rhyngeest'' steeds
ook een technicus gekozen, opdat ook die
oommissie van een geregelde technische
voorlichting verzekerd zij. Termen, om in
den bestaanden toestand wijziging te bren
gen, achten wij dan ook niet aanwezig."
Ecnigc leden merken op, dat het wensche
lijk is, om, indien op de bcgrooting bui
tengewone posten van ecnige betce-
konis wordon voorgesteld, zooals thans bij
art. 122, buitengewoon voor verbreeding
toegang Plantsoen, dc leden van den Raad
in de gelegenheid te stellen tot inzage der
ontworpen plannen, teckeningen, enz. An
dere leden achten dezen eisch overdreven
en mcencn, dat voor posten als thans (bui
tengewoon) worden voorgesteld, dit orrnoo-
dig is cn bovendien veel zou. kosten.
Antwoord van B. en Ws.„Wij zijn het
geheel eens met die leden, dio mecncn, dat
ovorle-gging van plannen als anderszins voor
zoo eenvoudige werken als thans onder
„buitengewoon" worden voorgedragen, niet
kan worden verlangd.
Intusschen zijn wij gaarne bereid in het
vervolg bij ook maar eenigszins belangrijke
werken aan den wensch te gemoet te komen.
Een teekening van den verbreeden toegangs
weg tot het plantsoen is reeds thans in de
Leeskamer ter inzage neergelegd."
In één sectie werden geen algemcene be
schouwingen gevoerd.
Inkomsten.
Huur van huizen en andere
gebouwen. In twee section werd
ter sprake gebracht de weigering van den
waarnemenden Burgemeester tot het houden
van een meeting in de Stadsgehoorzaal, en
zulks afgekeurd.
Een ander lid meent, dat hiermede goed
is gehandeldde patroons moeten het steeds
ontgelden; ook hier ging het wecler tegen
een patroon.
Een ander lid is van oordeel, dat, wan
neer er geen verstoring van openbare orde
of -aanranding van het gezag tc duchten ïs,
de Gemeenteraad de zaal dient af te staan,
natuurlijk tegen betaling.
Antwoord van B. cn Ws.„Na hetgeen
omtrent deze aangelegenheid reeds in do
laatste Raadszitting ter sprake kwam, mee-
ncn wij haar thans met stilzwijgen te kun
nen voorbijgaan."
Voorts deden B. en Ws. mede, dat do
exploitatie van het buffet der cantine van
het openbaar slachthuis met ingang van 1
October j.l. bijwijze van proef voor den tijd
van één jaar is opgedragen aan J. Groot
Hulzen, alhier, tegen betaling aan de ge
meente van 50.
De opbrengst der cantine was op de be
grooting geraamd op 25 en kan alzoo met
25 worden verhoogd.
Marktgeldc n. Een lid drukt zijn
leedwezen uit, dat door vernooging der kcr-
misopbrengst het afschaffen der ker-
m i s wordt bemoeilijkt.
Antwoord van B. cn Ws.„In het alge
meen is het zeker wcnscheijk, dat dc bron
nen van inkomsten voor de gemeente zoo
ruim mogelijk vlooien. Dit is dan ook ze
ker de reden, waarom de Gemeenteraad be
sloot voor verschillende kermisinrichtingcn
geen openbare verpachting te houden, maar
dc standplaatsen bij ondorshandsche ver
pachting voor meer jaren te gunnen. Moge
nu al die hoogere opbrengst aan den eenen
kant het voor de gemeente moeilijker maken
tot een afschaffing van de kermis over te
gaan, aan den anderen kant valt toch ook
niet te ontkennen, dat dc winst voor do
kermisbezoekers moet dalen, naarmate het
aan de gemeente uit te keeren bedrag stijgt.
Op den duur zal dit het voortbestaan der
kermissen zeker niet in dc hand werken."
Heffing voor het gebruik
van het lokaal voor groente n-
veilingen. Een lid vraagt of B.
en Ws. in verband met andere verhooging
van heffingen ook al eens overwogen heb
ben of de heffing voor het gebruik van het
lokaal van groenten vc 1 1 n-
g e n niet te laag is cn verhoogd zou kun
nen worden.
Antwoord van B. en Ws.,,Een verhoo-
ging van hot recht voor het gebruik van
het lokaal der grocntenveilingen zouden wij
vooralsnog niet durven aanbevelen. De
marktcommissio toch vestigt er onze aan
dacht op, dat. do grocntenveilingen nu juist
niet zoo bijzonder in bloei toenemen, zoodat
zij vreest, dat. een verhooging van dat recht
wel eens het omgekeerde gevolg zx>u kunnen
bobben als men er blijkbaar van verwacht,
nl. dat de opbrengst wel eens minder m
plaats van meer z«ou kunnen worden. Was er
in do eerste jaren een vrij aanmerkelijke tos
neming in dc opbrengst der veilingen merk
baar, in den laatstee tijd blijft zij vrij wel
stationnair en onder deze omstandigheden
zou een verhooging van het recht niet zon
der gevaar zijn."
Schoolgelden. In twee secticn
wordt in overweging gègeven, afgezien van
het voorstel van den heer Vergouwen, het
schoolgeld voor de1 Hoogere Bur
gerschool voor Meisjes te bren
gen op 80 per jaar; een dezer leden ver
klaart zich nu reeds tegen het voorgtel-Ver-
gouwen, 'daar omzetting in een school voor
M. U. L. Onderwijs een grootc categorie
van leerlingen zal doen verliezen cn voor
een andere categorie 't voorgestelde school
geld te hoog zal zijn. Men zal daardoor die
school tot ondergang brengen; beter ware
heb dan nog haar maar ineens op te heffen.
Voorts wordt voorgesteld de samensmelting
der twee eerste-klasse-scholen, althans in do
toekomst, wanneer bijv. het hoofd der meis
jesschool weggaat.
Antwoord van B. cn Ws.: „Wij mecncn
ons oordeel over de hier voorgestelde ver
hooging van schoolgeld aan do Hoogere
Burgerschool voor Meisjes te mogen op
schorten, totdat het door den heer Vergou
wen ingediende voorstel voor behandeling
rijp zal zijn. Immers, cr bestaat tusschcn
heide zaken het nauwste verband en hot is
zeker alleszins gewensóht eerst dc adviezen
der betrokken commission af to wachten, al
vorens op een behandeling van een der on
derdeden in to gaan.
Samensmelting der beide eerste-klasse-
scholen, wij hebben het reeds meermalen ge
zegd, zou zeer bdangrijke uitgaven mee
brengen. Immers, waar geen van de beide
bestaande 6cholen c'o totale schoolbevolking
zou kunnen omvatten, zou tot den bouw van
een geheel nieuwe school moeten worden
overgegaan. Afgescheiden dus nog van de
bezwaren, welke ongetwijfclt bij vele ouders
tegon cocducatie zouden bestaan, moeten ii-
naneicele overwegingen van verwezenlijking
van dit denkbeeld weerkoudon."
Een lid wijst cr op, dat de gemeente f 15
toelegt voor elk kind, dat de bewaar
scholen bezoekt, en welk 'bodrag te
hoog is.
Antwoord van B. en Ws.„Daargelaten
nu of een bedrag van 18, dat een leerling
der bewaarscholen aan de gemcento zou kos
ten, zoo bijzonder hoog is, willen wij hier
alleen opmerken, dat hooger schoolgeld van
de ouders der leerlingen niet zou kunnen
worden gevorderd., zonder dit voor velen
van hen te bezwaren^ te doen worden."
Hier declen B. en Ws. tevens mede
Het aantal leerlingen aan de Hoogero
Burgerschool voor Jongens bedroeg bij den
aanvaug van den cursus 1908/9, 207, n.l.
175 60 f 10,500.
32 k f 45 1410.
met een opbrengst van f 11,940, d.i. f 437
minder dan geraamd werd.
Dc cursus 1908/9 ving op do Hoogere Bur
gerschool voor Meisjes aan met 81 leerlin
gen, n.l.:
69 a 60 f 4140
12 k f 45 f 540.
met een opbrengst van f 4680, d. i. 103
minder dan geraamd werd.
De cursus 190S[9 van het Gymnasium ving
aan met 99 leerlingen, nl.
85 k f 300 f 8500.
16 a, f 75 1200.
2 A f 60 f 120.
met een opbrengst van 9820, d.i. f 430
minder dan geraamd werd.
Het artikel moet derhalve met f 437 en
f 103 en f 430, of met f 970, worden vermin
derd.
Begrooting van Curasao
voor 1909.
In het Voorloopig Verslag wordt met
leedwezen geconstateerd, dat, nadat de
goede oogst van 1907 op de toestanden van
heb eiland Curasao zulk een gunstigen in
vloed had uitgeoefend, sinds dien de beken
de maatregelen van het Venezolaansche
gouvernement, die voor velen do middelen
van bestaan goheel deden wegvallen, de
■wolvaart der kolonio ten zeerste hebben
geschaad. Blijkens de berichten van daar
kwijnt de handel en ligt de scheepvaart
voor een goed deel stil. Onder een deel der
bevolking keerscht armoede; de gestadige
achteruitgang van het bevolkingscijfer
gaat onverzwakt voort; velen zien zich
verplicht buiten do kolonie een broodwin
ning te zoeken.»Daarbij komt nog, dat de
dr<oogto de gewassen heeft geteisterd. Aan
goed drinkwater is gebrek, ziekten komen
veelvuldig voor. Onder doze omstandighe
den is het vooral ook te betreuren, dat,
zooal3 in het jongste Koloniaal Verslag is
vermeld, sinds 1907 do grove-hoedonvlech-
terij, dio zoovelsn handen werk gaf, is be
gonnen to kwijnen. Wel schijnt veel vraag
te blijven bestaan voor fijne hoeden, doch
het aantal lieden, die in het vervaardigen
daarvan bedreven zijn, is gering.
De ongewons omstandigheden, waarin de
kolonie verkeert, ma-ken het raadzaam,
zoo merkte men op, do cijfers dezer begroo
ting niet al te cntisch to beschouwen. Het
zal niet kunnen bevreemden, indien de uit
komsten van den dienst naderhand blijken
eenigszins anders to zijn dan volgens deze
begrooting is to verwachten. Overigens
verklaarde men zich bereid er too mede to
werken, dat do kolonie uit de schatkist
van het moederland do hulp verkrijgt, die
izo in daze tijden, zoo dringend behoeft.
Sommige leden vroegen of reeds besloten
is op welke wijze aan do vele werkloozen
van gouvemeraentswege werk zal worden
verschaft. Zij wezen hunnerzijds op de
wensohelijkheid putten te laten graven,
wegen to verbeteren, dammen aan te leg
gen en, waar noodig, piassan droog te leg
gen. Echter zal werkverschaffing niet vol
doende zijn om den nood to lenigen. Sehool-
vocding en uitdeeling van levensmiddelen
Kullen, naar do meening van bedoelde le
den, niet achterwege mogen blijven.
Ook werd do wenschelijkheid betoogd
van bevordering van industrie en land
bouw.
In het belang van bezuiniging werd aan
gedrongen op vereenvoudiging in do be
stuursinrichting.
Er werd over geklaagd, dat op Curasao
in storke mate wordt deelgenomen in voor
namelijk buitenïandlsoho loterij an. Men
meende te weten, dat daardoor jaarlijks
een kapitaal van ongoveer f 100,009, d.i.
meer dan één vijfde van de opbrengst der
belastingen, aan de kolonie wordt onttrok
ken. Een verbod op het. houden van lote
rijen, althans een bopaling, die do vrijheid
daartoe beperkt, werd ten zeerste ge-
wenscht geoordeeld.
Eenige leden wcnschten gaarne 's Minis
ters meening te kennen omtrent de vraag,
of, met het oog op de binnen enkele jaren
te verwachten voltooiing van het Pana
makanaal, do verzekering van Curasao's
toekomst geen voorziening vereischt.
De verrassend gunstige gevolgen, die de
ontginning der phosphaatmijnen op Aruba
op den stand der middelen, voor zooveel
dat eiland betreft, blijkt te hebben, was
voor sommige leden een aanleiding er nog
maals op te wijzen hoezeer, vooral in de
tegenwoordige tijden van depressie voor
do kolonio, het moet worden betreurd, dat
de ontginning der San-Barbara-mijnen nog
steeds niet wordt hervat. Zij vroegen of do
Regeering inlichtingen kon geven omtrent
de vooruitzichten met betrekking tot deze
voor Curasao allerbelangrijkste zaak.
Vragen en Antwoorden.
Vraag: Heeft de mccsteree het recht om
het kermisgeld terug lo cischen, als ik met
do zes weken mijn dienst opzeg en dien om
trent half October verlaat en ik ben om
streeks tien weken na dc kermis bij haar
in betrekking geweestl
Antwoord: Neen, dat recht heeft dc
meesteres niet.
Vraag: Als iemand om een gering ver
grijp zich bij verstek laat veroordeelen, kan
deze dan nog in hoogér beroep komen"?
Antwoord: De veroordeelde kan bij
exploit, aan het openbaar ministerie bctee-
kend, verzet doen. Dit is iets anders
dan hooger beroepdo zaak komt nu op
nieuw voor denzelfden rechter in behande
ling op de eerstkomende gewone terechtzit-
ting.
Vraag: Kan men voor zoo'n vergrijp
een ambtshalve toegevoegd verdediger krij
gen
A ntwoord: Een raadsman worot
ambtshalve toegevoegd als er een misdrijf
gepleegd is cn de beklaagde gevangen is ge
nomen.
Vraag: Binnen welken tijd moet men
na de uitspraak in hooger beroep gaan"?
Antwoord: Het hooger beroep moet
worden ingesteld veertien dagen na de uit
spraak van het vonnis.
Men schrijft ons: Volgens aanteekeningen
in den Ouden Leidschen Patroon of Derden
Octobers banket, meent Roemer, Vijfde hal
ve Ecuwfec-st blz. 28, dat een weesjongen,
genaamd Willem Aelbrechlz Barkey of
Berkhcy het eerst in het vijand-kamp is ge
weest. DozrCn werd voor diensten in het be
leg fcowezen een zilveren penning vereerd,
volgens Gat-al. v. Oudh. No. 39. Van Vlotea,
blz. 186, aantcek. 1 houdt het voor onwaar-
sohimlijk.
Utrecht: Bevorderd is tot doctor in
do rechtswetenschap op Stellingen do heer
R. A. van Lynden geboren te Haarlem.
Naar het ,,U. D." verneemt, zal da.
Van Leeuwen, thans nog predikant te Alk
maar, benoemd! hoogleeraar aan do Utrecht-
scho Universiteit, 29 November afscheid
nemen vam zijn gemeente, om 7 Dec. d.a.v.
zijn inaugurale redo als professor te houden.
Faillissementen.
Failliet verklaard: J. A. van Vught,
agent van buitonlandselio huizen, te Am
sterdam.
J. B. Coolsma-, koopman, wonende te
Amsterdam.
J. Langewen, koopman in glaswerk, te
Amsterdam.
A. Lamers, reiziger, te Amsterdam.
Geëindigd: wegens hot verbindend wor
den der eenige uitdeeligslijst het faillisse
ment van J. Grimijzer, te Helder; door hot
in kracht van gewijsde gaan van het von
nis van homologatie van liet aangeboden,
accoord, het faillissement van L. Samuel;
door het verbindend worden der eenige
uitdcelingslijst het faillissement van mej.
J H. A. Vroomans, tc 's-Gravenhage.
Mevr. v. <1. KLOÖSS-ANAEIIA
VEttLOSKUNl>aGK,
Jan-Blankenstraat, 36 b/'d. Uoll. Spoor,
Den Haag. Spreekuur dagelijks lot
's avonds, 10 uren,'s Zondags totö uren.
986 6
7866 45
Uw fijn linnen, uw
boordjes, uw hem
den en zakdoeken
- zullen langer duren,
als uw waschvrouw
alleen
Prima kwatiteit! HOOSSTRAftT 5.
Laagste noteerïng
8302 36
China Stofthee
Grove Thee
Ontbijtthee
Nami 'dagthee
55, SO Cts.
65, 70
70
80
Extra fine Ch. Congo-Thee ÊQO
in pakjes van I, en 5 ons.
Felef. 795. Apotlieïrersdij
Bieeikzsscfoï,
Eioedaranoeie. B
Het is toch maar waar, dat duizenden by duizenden in allo standen,
ïydtn aan bleekzucht, bloedaimoedo on daaruit voortvloeiende zenuw*
zwakte. Zy genieten mdts van wat het leven toch anders over
vloedig aanbiodt.
In vele honderden gevallen is de Sanguinose het beste middel
tegen dis sleepende kwaal. Zy was het ook voor de echtgonooto van
den lieer J. GIEBEL te 's Gravenhage, Lekstraat 37. HU schrijft:
Gaarne maak ik U deelgenoot van m\jn blijdschap, omdat m(jn
vrouw, die geheel was uitgeput, door het gebruik uwer Sanguinose
hoerlijk is opgeknapt. Zy was dermate lijdende aan bloedarmoede
en zenuwzwakte, dat zU des morgens niet op kon staan. Van werken
wao dus in het geheel geen sprake. Door het gebruik uwer heer-
ïyko Sanguinose neemt zy thans merkbaar in beterschap toe en ik
gevoel my gedrongen u harleiyk te danken. U moogt dit schryven
in de courant zetten.
DEN Haag, J- GIEBEL.
Lekstraat 37.
Wat de Sanguinose voor anderen gedaan heöft, wil zy ook doen
voor U. Neemt er do proef van I
Sanguinose kost por flacon f 1.50, 6 f 8.— on 12 fl. f lö.
Twee eetlepels per dag zjjn in de meeste gevallen voldoende.
Wacht a voor mamaak!
Den Haag, YAN DAM Co.
De Riemerotraat 2c/4.
To Leiden alleen echt by D. M. KRUISINGA, REIJST KRAK,
J. H. DIJKHUIS, S. A. BROERSE, D. H. TERBURGH; teKatwyk
a/Zee: P. BLOOT; te Noordwyk: JOHs. VEGT, G. A. E.
DUYSTER; te Oudshoorn: J. R. SCHOUTEN; te Voorschoten:
A. F. ELSINGA; te Lisse: HANSEN Rkckkbs; te Hillegom:
C. BROEKES; to Alfen a/d. Ryn: VAROSSIEAU Zn.; te Hazors-
woude: J. ZWEMSTRA; te Koudekerk ajd. Ryn: J. MAAT; Bent
huizen: J. REN3JNG; Den Haag: VAN DAM Co. 611 80
Langehraag 4, Leiden.
Ycrlo.Hkandige,
Hoeikade 14 b d. Stationsweg,
voorheen Spui 152a,
Telefoonnummer 6379.
DEN HAAG. 292 7
OrlG-eii-een-iiieintje.
SCarnemelkzeep 7l/i Cts.
896 4
Maandag 26 October a. s,,
des voorm. eit uren, zal in het
„Hotel de la Toste", aan de Aalmarkt,
worden AAN JÏ5ESTEED in
vakken
Het verbouwen van per
ceel Hooigracht E3o. 105,
tot Onder- en Boveaa
huis,
Aanwyzing in loco Dinsdag
20 October, des voorm. eli uron.
Bestek eu Teekening ad ƒ0.50
ter Drukkery BATTELJEE en TERP
STRA, Oude RU
Inlichtingen worden gegeven eiken
werkdag, des morgoDs van 9 10 In
De centrale dlrecti9 Keet,
JESSE en FONTEIN,
1041 20 Architecten.
133EC KKE Jt&'ses iPij pen-Bazar,
MilflHLEffiSÏ3EF55TRi4siT 253.
GROOTE KEUZE: KookcrsbenoodigdBieden.
Met GOEDKOOPSTE Adres voor Wederverkoopers,
Jtfeparatiën spoedig, net en billyk. 793 12
L par^boutoiMes.
511 20 Seuls dépositairo8: P. J. KEULS Co., Leiden,
tegen 1 November in den omtrek van Leiden; een MUIS,
bevattende minstens 6 Kamers, met Tuin, minstens van
100 H\ oppervlakte.
Aanbiedingen met opgave van Huurprijs en andere
inlichtingen, te richten aau den heer C. BEK Al AN, Groote
Gver-Eraat, te Deventer. luöl 18
La bouteille
franco domicile.
