Bijen en Bijenteelt.
RECEPT.
Hoe men vroeger matrozen wierf.
Eigenaardigheden van rijke
en aanzienlijke vrouwen.
Wij willen eens wat vertellen van iie
kleins, verstandige en voor deD rpensch
hoogst nuttige insecten, de bijen.
In sommige streken van ons land treft
men den bijenstal aan achter op het erf,
waar in lange rijen do zware korven staan
opgestapeld, waarin do nijvere bevolking
voonfc en honig en was verzamelt.
Maar waar in Leiden of omgeving zulk
een stal te vinden?
In het naburige Oegstgeest' woont een
bijenhouder en nog wel iemand, die het
bedrijf op wetenschappelijke wijze voert.
Hot ia dc heer A. A. de Groot Cz., die ons
terstond zijn bijenstal to bezichtigen gaf,
juist toen ook een klasse schoolkinderen
met haar onderwijzeres er een kijkje nam.
,,'t Is goed, dat u eens komt," zei de
eigenaar ,,In het „Leidsoh Dagblad'*
vond ik eens medegedeeld, dat een strenge
winter kan worden voorspeld, wanneer do
bijen in den herfst de vlieggaten dicht ma
ken. Blijven dezo open, dan zouden wij er
heel gemakkelijk afkomen. Dit Ls den
snuggcreii diertjes een al te profetisch
vermogen toekennen.
Zij zijn erg bang voor tocht. Zet men den
korf nu in het najaar zoo, dat langs een
plaat of schutting do tocht juist door het
vlioggat strijkt, dan maken zij hot handig
diqjifc. Dit is mijn ervaring," zei de man,
„tlitf ook door andere ijmkers met proeven
is bevestigd."
Wij kwaraefi achter in den tuin, waar we
dc bij nkoloniën in volle actie vonden. Men
kan dan zijn oogen nauwelijks gelooven.
Behalve den ouden, ronden, gesloten korf,
zooals men zich nog uitsluitend de woon
plaats der bijcnkolonie gewoon is te den
ken, vindt men er den boogkorf, waaruit
de ijraker de raten kan halen en een onder
zoek naar den overbodigen honig kan in
stellen. Doch ook deze woniDg was nog
niet doelmatig genoeg. In Amerika vond
men de bijenkast uit, cn onze Oegstgeester
ijmkcr moest ook daarmede de proef ne
men, welke zoo goed uitviel, dat hij zoetjes
aan de korven, ook den boogkorf, gaat
afschaffen. In dezo kasten, eigenlijk mini
atuur-huizen mot deuren en ramen, kan
men het bijenleven 111 al zijn drukte bespie
den. En het is werkelijk interessant die
30,000 beestjes op een mooicn, warmen
dag, als or alles leven en beweging is, eens
gade te slaan.
Eéa koningin voert er haar schopter. Zij
leeft in haar vorstelijke cel, zoo groot als
een «ik.l, als alleenheerscheres. Allen zijn
naar stipt gehoorzaam. Dan zijn er cenige
honderden mannelijke bijen, darren. Do
anderen zijn -werkbijen; .ijverige beestjes,
die van den vroegen morgen totdat de zon
in bet westen neigt, mijlen ver in den om
trek dé bloemen bevliegen, er het zoete
sap uitzuigen, om het in de honigmaag te
bewaren. Beladen met honig cn met stuif
meel aan haar achterpootjes, komen zij in
haar woning, steken do tong diep in de cel
en laten er don honig in neerdalen. Met
een ruk schudden do dieren het stuifmeel
van hun achtcrpooten cn duwen het in de
fel.
Andoren want men. heeft in het bijen
rijk ook verdeeling van arbeid bouwen
weer de ©ellen; nog anderen spelen voor
kinderjuffrouw, terwijl eindelijk een
schildwacht voor <Jo vlieggaten de wacht
houdt om vTocmdo indringers buiten to
houden.
Do werkbij leeft ongeveer negen maan
den: dan Ls hot beestje afgesloofd' en zijn
de vleugels versleten. Do koningin kan den
höogen leeftijd van drie jaar bereiken.
Acht (lagen na haar geboorte begint zij
eieren te leggen, zoo van Januari tot Sop-
temlxïr. In de rnoandon Mei en Juni niet
mindor dan 2000 per dag. Legt zij dezo.
m een worlabij*©©l, dan komt daar na drie
weken een werkbij uit voor-t, die acht da -
gen thuis moet blijven, dan, den kinder -
nehooneo ontwas&on, de worold ingaat, om
den zoeten honig te vorzamelen. Legt do
koniDgin haar eitjes in een darrencel,
dan komt er na achttien dagen een dar uit
voort, die niets anders to doen heeft dan
met zijn plomp lic-haam dezo eitjes uit te
broeden.
Als dc koningin een eitje legt in een
groote koninginnecel, wordt daaruit weer
ecu koningin geboren, die, misschien wel
door de buitengewone verzorging vahet
broed, dadelijk vliegen kan.
In don voorzomer is de teelt zoo sterk,
dat korf of kast veel te vol wordt
Tegon den tijd, dat een jonge koningin
geboren wordt, gaat de oude koningin op
een mooien dag er met een 12,000 bijen
van door. Zij is angstig geworden voor haa*
opvolgster, die haar van den troon zal
verdrijven. Zij brengt een eigenaardig lok
kend gefluit voort en de bijen gaan op
deze si-renenmuziek mee.
De ijmker weet dit, overstemt door hef
maken van ketelmuziek de tonen der vor
stin en de bijen hooren deze niet meer en
blijven in de omgeving van het oude huis
rondvliegen. Do koningin, moe van het
rondvliegen, zet zich eindelijk in een
boom neer, en, als de ketelmuziek zwijgt,
zetten die bijen zich daar ook neer De ijm
ker neemt dan een goed gereinigden korf
of kast en roeit zoo voorzichtig mogelijk
de koningin er in, waarna al de andere
bijen volgen.
Dit geschiedt onder normale omstandig
heden driemaal en is bekend onder den
naam zwermen."
Als do koningin buiten fluit, geeft de
koningin binnen antwoord, als wilde ze
zeggen: Gaat maar heen! Het rijk blijft
niet onbeheerd
Al deze zaken en nog veel meer vertelt
de Ocgstgcester bijenhouder, terwijl men
het nijvere volkje door een glazen wand be
spiedt.
Gevraagd, waarom de bijenkasten zooveel
beter zijn dan do ouderwetsche korven,
luidt zijn antwoord, dat do eersten zich
veel beter Iconen om den honig zuiver te
winnen. Do honig wordt er uit gehaald
zonder dat er iets breekt. Vroeger moesten
de bijen worden doodgemaakt en werd het
work or uit gesneden. Dat behoeft nu niet
meer.
Hoe dc zuivere honig wordt bereid,
toonde de ijmker door een machinetje te
laten zien, waardoor hij uit de raat werd
geslingerd. Terwijl wij proefden van het
heerlijke overzoet© gewin van dezen zomer,
vertelde hij ons met kenneliik genoegen van
de waarde van den honig. Veel smakelijker
dan andere genotmiddelen cn rijk aan
voedingswaarde. ,,Zou u nu wel oenken,
dat honig voedzamer is dan rundvleesch eo
eieren
Hij overtuigde cr ons van met een tabel
te toonen, voorkomende in ,,De Practischo
IJmkcr", waaruit bleek, dat de voedings
waarde van ossenvlcesch, eieren en honig
zioh verhouden als 1003, 1613 en 3075, zoo
dat honig driemaal zooveel voedingswaarde
heeft als'het ossenvlcesch en tweemaal zoo
veel als eieren.
Dc bijenfamilies zijn nu tot rust geko
men en toren op hetgeen de ijmker van den
overvloed van hot zomersch gewin hun
voor den winter heeft gelaten. Als na een
lange wintorrust straks er weer leven en
beweging in de natuur en ook in de bijen
wereld komt, radon wii aan een bezoek te
brengen bij den vriendelijken Oegstgeestcr
ijmker.
Rijst met appelen.
Men kookt een ons rijst in een liter melk,
met een stukje vaniclje cn een weinig zout.
Zoodra dc rijst gaar is, roert men er een
paar lepels suiker doorheen. Van zes groote
zure appelen maakt men moes, doet er twee
lepels suiker en een geklopten eierdooier bij.
Nu plaatst men do rijst laag om laag, met
de appelmoes, in een vuurvasten schotel, cn
zorgt, dat. de bovenste laag uit rijst bestaat.
Die rijstlaag bestrijkt men met frambozen
gelei, en daarop plaatst men het stijfge
klopte eiwit, met wat suiker vermengd, en
bestrooit het met poedersuiker. Laat het
nog even in den oven lichtbruin worden-
Do manier, waarop men tijdens het begin
der Bataafsche R publiek (in 1796), met
den slag bij Doggersbank nog in het ge
heugen en met nieuwe zee-oorlogen in het
vooruitzicht, zich beijverde een bruikbare
vloot te krijgen, is eigenaardig.
Voor dit doel hield men er niet meer of
minder dan een tombola op na, nog wel
zonder nieten, terwijl de prijzen bestonden
in geldswaarden. In plaats van de gewone
premièn of handgelden het Rad van Avon
tuur.
Ziehier dc voorwaarden der loterij, die
even openlijk bek nd gemaakt werden als
thans nog geschiedt met de wervings-voor
waar den voor het leger.
„Er zullen 1000 prijzen in deze Loterij
zijn, als 1 van 25C0; 1 van 1500; 1 van
1000; 1 van 500; 1 van 400; 1 van 300;
2 van f 200; 2 van 100; 4 van 75; 6 van
50; 10 van 40; 20 van 30; 50 van 20;
100 van f 10 en 800 van f 5; met vier prc-
micn ieder van 100; samen bedragende
een somma van 15,000, welke bij de trek
king van 1000 loten zal verdeeld worden
onder 1000 manschappen, van niet onder de
15 of boven de 50 jaren oud, die zich, in
personen, aan een der Zee-Comptoiren zul
len hebben aangegeven; zullende zij, die de
drie hoogste prijzen trekken, het dan nog
in hunne keuze behouden om al of niet
te dienen; en zij, die de drie volgende ge
trokken hebben, volstaan kunnen met, des-
verkiezende, een bekwaam matroos in hun
plaats te leveren: doch alle de overige
vorpligt zijn in persoon te dienen."
Inderdaad, deze nieuwe manirr van wer
ving, die de Republiek dus zelf ter hand
nam, terwijl zij alle mogelijke fusschenper
sonen aan zeer kort eind liet trekken, was
,,een nieuw en ongemcc-n schrander uitge-
dagt middel". Wij weten niet-, hoe hoog
het handgeld was, waarmee een matroos
zijn in-dienst-treding vierde, maar wij mo
gen vermoeden, dat de prijs, waarvoor de
Natie zich matrozen aanschafte, op deze
wijze niet to hoog werd. Duizend soldaten
voor vijftien duizend gulden. Het is voor
een minister, die zelfs met hoog handgeld
vaak nog mo:ite heeft, de rijen in den
troep te completeeron, om jaloersoh op
te worden.
Of het middel pakte?
Het werkte probaat I
In een aanteekening, bij do bovenaange
haalde voorwaarden te vinden, leest men:
,,De. schranderheid cn mcnschkunde, in
dit plan doorstralende, doet gewis den ont
werpers van hetzelve geen geringe eer aan,
belooft ons het beste govolg van het daarin
aangewende middel en mag ons alles ver
ders goeds doen wagten van hun, aan wel
ken het bestuur van 's Lands Zeezaken
thans is toevertrouwd. Trouwens, uit ons
tor hand gekomen echte bescheiden, Lijs
ten en Staten, zien wij alzóo met liet groot
ste genoegm, dat onze Zeema.gt, alleen bin
nen den tijd van één jaar, door den ijver
en het beleid dier Vaderlandslievende man
nen, tot eene hoogto gebragt is, waartoe
zij, sedert de dagen van ,,Dc Ruytor" en do
Trompen", wclligt nimmer geklommen
wasen welke ons all© hoop geeft van haar
eerlang in een genoegzaam gedugten staat
t© zien, om ons Gemeenbest, onder den zo
lang verloren rang dor eerste Zeemogend
heden, opnieuw te kunnen brongen. Meer
konden wij hier niet van schrijven, incli n
wij niet bedugt waren, onzen vijanden in
do hand te zullen werken, met verdere bij
zonderheden hieromtrent, in een openlijk
blad, gemeen te mnken".
Men ziet, dat do vrijheidsmannen niet
zonder illusies waren betreffend© vervlogen
grootheid, die herwonnen moest worden.
Jammer voor hen, dat de Fransche tijd ze
zoo wreed moest verstoren en dat de hoog
geroemde vloot, die aan De Ruytcr en de
Trompen moest herinneren, bij d© eerste
ontmoeting met dc Engelschen zich in het
volgend© jaar al voor Kamperduin over
gaf, nog wel zonder slag of stoot.
Van dames, die in het bezit zijn van
groot© rijkdommen, of tot hoogen stand be-
hooren, cn die veel ledigen tijd hebben, is
het niet t© verwonderen, dat zij in haar
eigen intieme omgeving vrij spel laten aan
haar grillen cn invallen. Hierdoor ont
staan eigenaardige gewoonten, die, voortdu
rend gevoed, ontaarden in wat men „on
schuldige manieën" noemt.
Een paar voorbeelden omtrent den aard
en dc verscheidenheid hiervan, zullen een
interessant overzicht geven van de wijze,
waarop enkele beroemdheden haar ledigen
tijd weten aan te vullen.
Miss Braddon, de novelliste, heeft een
onoverwinbaren afschuw van de „snap
shot" camera; ook Marie Corelli, de be
kende schrijfster, gaat op de vlucht als zij
een dergelijk toestel in het oog krijgt.
Ellen Terry verdeelt haar vrije oogen-
blikken tusschen haar parfum- en photogra
ph ie-schatten.
Dc hertogin van Westminster is een
cricketer van den eersten rang en een zeer
knap boogschutter.
De Koningin-Moeder van Italië houdt
zeer veel van biljarten cn hanteert de keu
zeer gracieus on behendig.
Dc gestorven koningin van Belgie was
nooit beter geluimd, dan wanneer zij haar
gasten vermaken kon met handige goochel
toeren.
De laatste, liefde van Sarah Bernhardt
gclclt aardewerk, daar haar hartstocht voor
beeldhouw- cn schilderwerk weer uitgeput
is.
Mrs. Langtry, do „Jersey Lily", door
zoekt alle antiquiteiten-winkels, naar klei
nigheden van zilver, van vreemden vorm of
bewerking.
De hertogin van Devonshire bemoeit zich
gaarne met haar huishouding; een harer
liefste bezigheden is, in de dlenstbodenka-
mer voor t© lezen.
Do voornaamste liefhebberij van de ex-
keizerin van Rusland is buiten leven. Zij
houdt het opzicht over haar eigen model
boerderijen tc Pavlovsk.
Prinses Wladimir van Rusland heeft allo
soorten "van vingerhoeden en helpt haar
modiste graag in het bedenken van nieu
wigheden op modegebied.
De keizerin van Rusland is een uitste
kend postiljon; zij bestuurt een troïka (m«ct
drie paarden bespannen) met de bedreven
heid van een koetsier.
Madame Nordica, de prima donna, ver
staat uitnemend de kunst van mennen en
gebruikt even vlug haar ma-al als zij haar
rijhandsehoenen aantrekt.
Koningin Victoria, van Engeland hield
dolveel van een rubber whist. Zij had een
voorliefde voor buldoggen en was een ijve
rige verzamelaarster van zeldzame zakdoe
ken.
De markiezin van Lorne gevoelt zich aan
getrokken tot de beeldhouwkunst; ook is zij
een vurig bewonderaarster van de koninklij
ke schrijfster Carmen Sylva.
Dc markiezin van Salisbury is een be
kwaam bouwkundige en gaat zelf de plan
nen cn teekeningen voor de nieuwe gebou
wen op de landgoederen van haar gemaal
na.
Koningin Natalie van Servië wijdt een
groot deel van haa.r leven aan het uitoefe
nen van liefdewerken, die haar wel arm,
maar ook zeer populair gemaakt hebben.
Prinses Beatrice van Battenbcrg (de moe
der van dc jonge koningin van Spanje) is
een hartstochtelijk verzamelaarster van
photographieën. Haar boudoir is met 800
photo's versierd en haar bibliotheek bevat
duizenden afbeeldingen van beroemdheden.
Do hertogin van Fife (oudst© dochter van
den koning van Engeland) i3 zeer bedreven
in het schermentoch is zij van nature zóó
verlegen, dat. haar bloedverwanten haar
schertsend noemen: „Uw koninklijke Be
schroomdheid."
(In plaats van Hor Royal Highness
Hor Royal Shyness.)
Madame Modjcska, de tooncelspeelster,
stelt veel belang in de verzorging van bijen
en Angorageiten. Zij heeft 600 welingerich
te bijenkorven en 400 van haar gehoornde
lievelingen op haar uitgestrekt© hoeve in
Californic.
De keizerin van Oostenrijk, die incognito
reisde als Elisabeth Nicholson, had een af
schuw van muziek, terwijl haar keizerlijke
bloedverwante, aartshertogin Margaretka,
zich bijna voortdurend verdiepte in het
com poneeren van nieuwe muziekstukken.
Dc jonge koningin van Noorwegen, prin
ses Maud van Waks, wijdt haar vrijen tijd
aan het verzamelen van allerlei dingen in
glad en bewerkt ivoor. Zij bezit tallooze
olifants- en hippopotamus-slagtanden van
buitengewone grootte en groote waarde.
Ook is zij ee-n enthusiast© wiclrijdister.
De hertogin van Marlborough (Consuclo
van der Bilt) brengt haar ledige oogenblik-
ken te Blenheim door in een menagerie, die
zij zelve heeft bijeengebracht. Haar bijzon
dere lievelingen znjn adelaars, struisvogels
en slangen, waarvan z een fraaie verzame
ling bezit.
Rooken is hoog Ln gunst bij vel© Europce-
sche vorstinnen en wordt, veel gedaan door
de cx-tóarina van Rusland, do koningin-re
gentes van Spanje, „Carmen Sylva", da
koningin van Ru menie, koningin Marghë-
rïta van Italië en koningin Amélie van
Portugal.
STOFGOUD.
Zolfbcheersching
is wel een van de schoonst© karaktertrek
ken van den mensch. De mensch, die zich-
zelven bekeerecht, die beheerscht cle om
standigheden; en hij, die de omstanclighe"-
den beheerscht, die schept zich een geluk
kige toekomst: alle schatkamers, die de
eeuwigheid in zich bevat, worden één voor
één voor hem geopend.
Wilt ge dien heerlijken schat deelachtig
worden? Welnu, gij hebt slechts te kiezen
tusschen deugd en ondeugd. Beoefent gij de
eerste, uw toekomst is verzekerd. Vervalt
gij tot de laatste, uw ondergang is onver
mijdelijk.
Mensch, beheersch uzelvcndoor voort
durende oefening zult ge het. winnen. Zie,
dc bergtop glinstert in 't verschiet. Nog
een spanne tijd® en gij staat op 's levens
hoqgtc, van waar ge een heerlijk uitzicht
geniet.
Nioma,
Door gebrek aan psychologisch inzicht
blijven de meeste ouders hun geheele leven
onrijp.
Ellen Key.
Ü2e ingoed van groenten.
Volgens „Die Gartenwelt" is cr te Pa
rijs eon pathologencongres gehouden, waar
een van de geleerde sprekers cenige interes
sant© rncdedceJingen deed over dc psycholo
gisch© werking van diverse groenten.
Wie veel aardappelen eet wordt koelbloe
dig, leert met overleg handelen en krijgt
zelfkennis.
Jonge worteltjes worden aanbevolen voor
driftige en jaloersehe menschen, dompen
wraak- en ijverzucht.
Spinazic-etcrs krijgen ondernemingsgeest
en Fransche booncn kweeken kunstenaars
met poëtische aandoeningen.
Groene erwten bevorderen lichtzinnig
heid, maar bloemkool leidt tot idiotisme.
Groene en witte boonen is wel dc best©
groente, die men kan eten j zij vormen de her-
senmasa, scherpen het verstand en sterken
de zenuwen.
Dc geleerde spreker, wiens naam jammer
genoeg verzwegen wordt, beriep zich op
mannen als Oarlyle, Gambetta, Ibscn en
Disraeli, die ontzettend veel boonen aten.
Wij mogen de waarheidsliefde van den
geleerden patholoog niet in twijfel trekken
en daarom geven wij den raad, hot boonen
eten te beproeven. Men ot© 's morgens stok-
snijboonen, om twaalf uren staraslaboonen
zonder draden, des middags een flinke por
tie tuinboonen cn vóór het naar-bed-gaan
nog een bord erwtcboonen 1
Smokkelaarsstreken.
De oude romantische smokkelaarsstreken,
die eenigen tijd geleden nog wel in zwang
waren aan de Noordgrens van Frankrijk
zijn thans bijna geheel S-erdrongen door
moderne trucs, waarbij kisten met geheimo
bergplaatsen, koffers met dubbele bodems
en dergelijke de hoofdrol spelen. Vroeier
echter maakten de smokkelaars 'n de eer
ste plaats gebruik van hun honden, oin
met dc hulp der flink© dieren kostbare
kanten en durs fabrieksproducten over de
grenzen te brengen. De dieren werden
daartoe letterlijk verpakt in kanten of ta
bak en liepen dan over afgelegen paden
naar hun meesters of medeplichtigen, dia
de dieren aan den anderen kant der grens
opwachtten en in ontvangst namen. De op
voeding van den hond vormde daarbij een
hoofdfactor, want hij moest leeren dc be
ambten der douanen t© vreezen en t© ont
vluchten. De smokkelaars maakten voor
deze dressuur gebruik van oude douane
uniformen en mannen, in deze pakken ge
kleed, mishandelden de honden op de grof
ste wijze. Maar do douane-beambten na
men van hun kant maatregelen, door hon
den t© dresseeren, dio de vierbeenigo smok
kelaars najoegen en zoo waxen er dan aan
de grenzen niet zelden formeele honden
gevechten, waarin douanehonden en sraok-
kelaarshonden met elkaar streden.
Thans gebruiken de smokkelaars moder-
-• ne verkeersmiddelen en zien af van nach
telijke avonturen in bosch en veld. Een
amusant staaltje werd kort geleden afge
speeld tusschen Bergen <^n Feignies in een
spoorwegcoupé. Een echtpaar had daarin
plaats genomen en later stapte nog een
vreemd© heer in. Toen men do Fransche
grens naderde, begon do dame zeer zenuw
achtig te worden en toen de vreemde pas
sagier vroeg, wat haar scheelde, toonde ze
hem den ondersten rand van haar onder
rok. „Ik heb hier een kostbaren kanten
onderrok, die 6000 francs waard is. Ik
weet niet wat ik doen moet, maar aange
ven wil ik hem in geen geval".
„Ach, maak u maar niet bang; dat zal
alles wel vanzelf terecht komon".
De trein komt t© Feignies aan. De heer
verlaat snel den coupé en twee minuten la
ter is de dame omringd door douanebeamb
ten; de medereiziger had haar aangeklaagd.
Do kanten worden getaxeerd. Invoerrech
ten en boet© worden vastgesteld en een
halfuur later zitten de dri© reizigers weer
in den trein. Het echtpaar overlaadt den
verrader met verwijten. Doze vindt alleen
dit beleefde en ophelderende antwoord:
„Maar ik vraag u, ik had zelf voor 40,000
francs kant hij me. Door u aan t© klagen,
leidde ik do aandacht van mij af en kon
dus ongestoord mijn eigen kant smokkelen."
In dc rotsachtige grotten der onherberg
zame Pyreneeën speelt do smokkelhandel
nog altijd een groote rol. Voornamelijk An-
dalusische paarden worden naar Frank
rijk gesmokkeld. Een zekere smokkelaars-
vcrecniging kwam daarbij eens op een slim-
men inval. Zij stuurt een medeplichtige
naar het douanekantoor on laat d© beamb
ten waarschuwen. „Op dien en dien dag,
op dia-t en dat uur zullen over dien en dion
bergpas een troep paarden gesmokkeld
worclen". 's Avonds op het genoemde uur is
een groot© schare douanebeambten bij den
bowusten pas verzameld cn wacht. Einde
lijk tegen den morgen hoort men paarden
getrappel, de beambten springen op en ze
zien drie smokkelaars, die twaalf oude, af
geleefde paarden bij de teugels voeren. Te
gelijkertijd echter brengen de anderen
massa's jonge vurige Andalusische hengsten
over een naburïgen pas, waar zich thans na
tuurlijk geen beambten bevinden. Maar do
aanklager krijgt d© booge premi^ die de
smokkelaars ruimschoots schadeloos stelt
voor het verliea dor twaalf waar del oor*
onde Knollen.,
