Nico cl© Haas.
OSANNA IN EXCELSISi
122 HaarLstraat.
Leidsclie Schouwburg.
I. P. VELOMES,
'T FÜSTSSOF.
Eaakera en |fa®g©r Hokken
Zwarte en gekleurde Wollen Doeken.
h
Café ÜE BEURS.
Nederlandsche Bond voor
Vrouwenkiesrecht,
Heden heerlijk versch:
Fijn gekruide St.-Nicolaas,
TIELEMAN DROS, Leiden.
SantakParels
8 door het Rotterdamsch Tooneelgezelschap
4 door de Koninklijke Vereeniging „HET NEDERL. TOONEEL".
ABONNEMEiNTS-VOORWAAKDEN
Eerste (tod. Verzekerinq-M'1.
Wed. J. STEE\IIAlli:ii Zn.,
c§© Bsaearast©
Koloniën.
BATAVIA, 14-25 Augustus.
De dood van luitenant De Wil
ligen.
-De Javabode" van 6 Aug. schrijft:
Eerst kortelings te Atjeh ingedeeld, werd
luitenant De Willigen gedetacheerd naar
Gcudong, om aldaar mot twee groepen van
het 3e bataljon het tijdelijk bivak te be
zetten. Een zijner eerste patrouilles, waar
schijnlijk de eerste, gold een nabij gelegen
kampong, waarin, volgens bericht, zich
eenige vijanden met repeteergeweren zou-
üen bevinden. Het verdachte huis werd
fcmsingeld, de inzittenden gesommeerd zich
over te geven. En, inderdaad, er kwam een
'Atjeher naar buiten met een geweer M. '95
in de hand. ,,Ik wil mij wel overgeven,"
eeide hij, „waar is de commandant?" Doch
|Len luitenant ontwarende, braeht hij vlie
gensvlug het geweer in den aanslag en
echoot den officier een kogel door cle borst.
Het schot was doodclijk.
De schutter en zijn kameraden werden,
Voor zdj verder konden optreden, neergelegd.
De beide geweren M. '95, die zij o.a. bij
rich hadden, bleken dezelfden te zijn, die
ongeveer een maand to voren, bij den aan
val op het bivak Teupin Blang Manè ver-
Boren gingen. De bewerker van dien aan
slag was nu onder de gesneuvelden. Die
geweren waren dus weer spoedig heroverd,
maar tegen to duren prijs: het leven van
een jong officier, voor 't eerst te velde,
voor 't eerst op patrouille.
Waarom, zoo hoorde men velen zeggen,
ook zoo'n jong officier een geheel zelfstan
dige plaatsing gegeven, in een hem onbe
kend land, tegenover een vijand, wiens lis
ten en lagen hij absoluut niet kende? Waar
om loopen de jong aangekomen officieren
eerst niet eenige maanden met dc oudere
kameraden mede? Oorlogspractijk moet
ïooh afgekeken worden. Een ervaren pa-
fcrouilleur had immers geweten, dat een
Atjeher met een geweer altijd zul schieten,
tenzij hij de kolf naar voren draagt, en
Had op het eerste gezicht op dezen gewa
pende doen schieten, 't Aantal voorbeelden
der laatste jaren schijnt nog niet voldoen
de te zijn geweest om de chefs tot voorzorgs
maatregelen te nopen.
A t j e h.
De civiele en militaire gouverneur van
Atjeh en Onderhoorigheden seinde den ]3den
Augustus aan de Regcering:
„Door colonne Christoffel werden in het
tijdvak 14 Juli—1 Augustus overvallen
schuilplaatsen Teungkoe di Barata cn Teng
koe di Beugoh; neergelegd in dat tijdvak
11 vijanden, bij ongeluk 1 vrouw, gevan
gengenomen 1 vrouw; buit 1 raodelgeweer,
munitie en blanke wapens. Neergelegd in
Gajoloeos 1 vijand, gevangengenomen 2
vijanden: in Meergebied neergelegd 8 vijan
den, buit 1 achterlader en 2 voorladers; in
YII Moekims Pidië 2 vijanden, buit 2 voor-
lacfers; te Tangse sneuvelde de be
ruchte Keudjeuroeên Oebit met 2 volge
lingen, buit 1 Beaumont, 1 modelgeweer.
Christoffel bericht toestand Geudong en
Keureutoë zeer ten gunste veranderd, T. Tji
Bentara verleent voel medewerking; verzoe
ning met Tjoet Nja Aisjah schijnt werke
lijk gemeend."
Sumatra's Westkust.
De „Java-Bode" van 13 Augustus meldt:
De majoor van den goneralen staf W. R.
de Greve is van Padang teruggekeerd.
De militaire paardenarts J. A. Gunst,
toegevoegd aan het detachement cavalerie
te Priaman, zal hem weldra hierheen volgen.
Hongersnood op Wetar.
De resident van Timor en Onderhoorig
heden seinde den 12den Augustus via Am-
penan, aan de regeerir.c
„Gazagvoencfor Outahoorn bericht onder
bevolking Hwaki (Wetar) hongersnood, als
nawee stormen April j.l.
„Gezagvoerder Outshoorn berioht ondor
aan posthouder ter verdeeling onder be
volking; ik zend heden gouvernementsstoo-
mer „Snip" met djagoeng en rijst tot le
niging erg8ten nood."
P ostdiefstal.
Een telegram uit Semarang aan „De Ja-
va-Bode" meldt:
Uit een der, met het stoomschip „Gro-
tius" hier aangebrachte inailzakken wordt
een aangeteekend postpakket vermist, in
houdende 6000 aan goud geld en bestemd
voor een der bankinstellingen hier ter ste
de.
Do justitie stelde onmiddellijk een onder
zoek in, d)och zonder resultaat.
Op niemand rust bepaalde verdenking.
Sociëteit afgebrand.
Een telogram uit Magelang aan het
„Soerabaiasch Handelsblad" meldt, dat de
sociëteit „Sindoro' te Wonosobo geheel is
afgebrand. De sohade bedraagt ruim 20,000
gulden. Niets was verzekerd. Als oorzaak
wordt opgegeven, dat de brand vermoede
lijk aan kwaadwilligheid is toe te schrij
ven.
W e s t-S umatra.
Aan de „Sumatra Post" werd uit Bata
via hot volgende geseind
„De adat-hoofden van de negri Pasir Ta-
lang en de negri Loeboek Gadang, behoo-
rendc tot de onderafdeeling Mocara La-
boek, hebben op 4 en 6 Augustus plechtig,
volgens den adat, onder het slachten van
eeu karbouw benevens het aanbieden van
soekats (zakken) met rijst, aan het Gouver
nement vergiffenis gevraagd.
CIVIEL DEPARTEMENT. Verleend: we
gens langdurigen dienst een jaar verlof naar
Europa aan den assistent-resident van Sam
bas, Westerafdeeling van Borneo, F. M. Dek
ker, met bepaling, dat hij zijn betrekking
zal nederleggen op 2 September 1908.
Toegevoegd: met ingang van 9 Augustus
1908 aan H. K. H. de prinsen Bhanurangsi
cn Parihatr, respectievelijk broeder en
tweede zoon van Z. M. den Koning van
Siam, gedurende hoogstderzelfder verblijf
in Nederlandsch-Indië, de heer J. E. Dam-
brink, referendaris £er algemcene secreta
rie.
Nader verlengd: met zes maanden of zoo
veel korter als zal blijken voldoende te zijn,
de termijn van zes maanden, waarvoor de
ambtenaar op non-activiteit mr. H. K. J.
van Deinse, laatstelijk secretaris van het
depart, van justitie, is toegevoegd aan den
voorzitter der hoofdcommissie van het wel-
vaartonderzoek.
Ontslagen: eervol uit zijn betrekking, de
controleur bij het binnenlandsch bestuur op
de bezittingen buiten Java cn Madocra, R.
H. V. dc Lannoy.
Benoemd: tot lid van den raad van justi
tie te Soerabaia, dc voorzitter van den
landraad te Soerakarta, mr. F. B Simon
van Leeuwen.
Bij de Expl. ji&ff Staatsspoorwegen op
Java.
Ontheven: eervol van de waarneming der
betrekking van 2den commies met ingang
van 15 Augustus 190S A. F. Kopp.
Bij het Binnerd. Bestuur op Java en
Madoera
Geplaatst: in de residentie Bantam, de
benoemde controleur, W. F. D. Philips,
thans geplaatst te Poerwakarta, Batavia.
Bij het Op. Europ. Lager Onderwijs
Ingetrokkenop verzoek do tijdelijke werfe-
zaamstelling als hulpondcrwijzeree met
plaatsing aan de 1ste school te Salatiga,
Semarang, van mejuffrouw M. B. C. Jagt-
man.
Tijdelijk werkzaam gesteld: als hulponder-
wijzcxcs en geplaatst aan dc 1ste school te
Salatiga, Semarang, mcj. V. H. van Hent-sz.
Ontheven: eervol op verzoek met ingang
van 3 September 1908 van haar tijdelijke
werkza-amstelling als hulponderwijzeres aan
de meisjesschool te Amboina mej. J. P.
Meyer.
-MILITAIR DEPARTEMENT. Yerloend:
wegens particuliere belangen zes maanden
verlof naar Europa, buiten bezwaar van den
lande en met stilstand mit-sdicn van alle in
komsten ten laste van den lande aan den
2den luit.-kwartiermeester bij de militaire
administratie, J. K. Haspels.
Bevorderd: tot majoor bij het wapen der
artillerie, de kapitein J. B. Doyer.
Benoemd: tot plaatselijk commandant te
Batavia en gevoerd ii la 6uite van zijn wa
pen, de luitenant-kolonel bij het tiende ba
taljon, I. F. M. Dart; tot instructeur bij
het korps barisan van Madoera te Soeme-
nep en gevoerd voor memorie bij het leger,
dc kapitein bij het garnizoensbat. van Pa-
lembang E. F. Grooss.
Overgeplaatst: bij het 10de bat., de kapi
tein-instructeur bij het korps barisan te
Soemcnep sedert bevorderd tot majoor jhr.
C. F. Goldman; uij het garnizoensbat. van
Palcmbang, de kapitein bij het rcchterhalf
tweede depotbat. J. H. C. van Dompseler;
bij de troepenmacht in Atjeh ter nadere in
deeling, de eerste luitenant bij het eerste
bataljon L. A. van der Düssen; van Wil
lem I naar Atjeh ter beschikking van den
gewestelijkcn intendant de kapitein-kwar
tiermeester A. H. van Mastrigt; van Djam-
bi naar Fort-de-Kock ale kwartiermeester
van het 4de dopotbat. tevens garnizoen de
lste luitenant-kwartiermeester J. H. Swart-
jesvan Fort-de-Kock naar Padang als
kwartiermeester van het subsistentenkader
dc lste luitenant-kwartiermeester J. L.
Verboon; van Atjeh naar Semarang als
kwartiermeester van het 5do bat. infanterio,
de 2de luitenant-kwartiermeester A. Lan-
tinga-.
Ingetrokken: de overplaatsing bij den
troepenmacht in Atjeh ter nadero indeeling
van den lsten luitenant bij het 10de bat. G.
H. Oosthout.
Ingedeeld: te Willem I, als administra
teur van het militair hospitaal de kapitein-
kwartiermeester W. P. Veltman.
Geplaatst: te Semarang als kwartiermees
ter van het subsistentenkader de 2de luite
nant-kwartiermeester W. H. Luymes.
Ontslagen: met ingang van 3 November
1908, op verzoek, wegens volbrachten dienst
tijd, eervol en met behoud van recht op pen
sioen, de officier van gezondheid lste kl.
dr. W. J. van der Min.
Hersteld: bij het wapen dor artillerie,
boven de formatie in activiteit, die. luits.-Rol.
op non-activiteit T. A. de Neve en G. En-
gelberts.
Overgegaan: in het vaste, korps officieren
van gezondheid van het Ned.-Indisch leger
als officier van gezondheid 2de klasse M.
Schrcuder, tijdelijk benoemd tot officier van
gezondheid 2de klasse.
MARINE DEPARTEMENT. Belast: met
de waarneming der betrekking van onder
havenmeester te Soerabaia, do gepension-
neerde kapitein-luitenant tor zee bij de ko
ninklijke marine L. A. Royen.
Ontheveneervol van het bevel over Hr.
Ms. „Tromp" met den datum, waarop hij
het bevel aan zijn opvolger zal hebben over
gegeven, de kapitein-luitenant ter zee G.
Witsen Elias.
Geplaatst: aan boord van Hr. Ms.
„Tromp", dc kapitein-luitenant ter zee uit
Nederland verwacht wordende J. A. A. O.
Ridder van Rappard.
'Jracjera gss orden.
Vraag: Als H. M. de Koningin Wilhel-
mina in haar appartementen is, zou dan
haar Gemaal de Prins als hij Haar wenscht
te spreken, belet moeten vragen?
Antwoord: Waar denkt U aan?
Koningin en Prins zijn gewone menschen
evenals allo anderen, eu op het Palcis gaat
het eenvoudiger toe dan U wellicht wel
denkt. Wil Prins Hendrik zijn echtgeuoote
spieken, dan gaat hij naar haar toe, even
als in elk gewoon huishouden de man naar
zijn vrouw gaatl
Vraag: In het begin dor maand Aug.
den lsten dier maand, verzond ik een brief
naar Batavia. Wanneer kan ik daar ant
woord van terug ontvangen?
Antwoord: U moet altijd maar re
kenen vier weken heen, vier weken terug.
Dus eind September of begin October krijgt
u antwoord.
V raag: Zou U mij ook eenige inlichtin
gen kunnen geven waar het Victoria-Spel
te verkrijgen is, daar het hier ter plaatsè
nergens to krijgen is?
Antwoord: Neen, dat kunnen wij U
niet zeggen. Is het te Katwijk niet te krij
gen, zooals U zegt, probeert U hot dan eens
hier in de stad.
Vraag: Weet u ook een speelgoederen-
fabriek waar men goed kleine stoommachi
nes en locomotieven kan koopen
Antwoord: Als U geen wederverkoo-
per is, zult U die aan een fabriek niet kun
nen krijgen. Hier in de stad zijn wel win
keliers, die U deze op hostelling leveren,
ïs U winkelier dan zult U bij een groot
handelaar in speelgoed, die te Amsterdam
te vinden zijn, zich moeten vervoegen.
Vraag: Ik kom uit Tilburg. Zoudt u
mij ook kunnen zeggen of bier ter stede
Trappistenbier verkrijgbaar is?
Antwoord: Deze rubriek is geen re-
clame-rubiek. U zult dus zelf maar moeten
uitvinden, waar dit potteke bier te vin
den is.
Vraag: Wanneer een ouder ondersteu
ning behoeft, waartoe do kinderen wette
lijk verplicht zijn, en een der kinderen is
onwillig, kan dan de tusschenkomst van
den kantonrechter worden ingeroepen? Is
daarvoor de hulp van een procureur noo-
dig en welke zekerheid is er dat aan de
verplichting tot alimentatie in het vervolg
wordt voldaan?
Antwoord: Het is een zaak van de
rechtbank en daarom moet men zich tot een
procureur wenden; maar zekerheid voor do
toekomst kan niet worden gegeven. Wan
neer iemand tot het geven van onderhoud
veroordeeld is, dan kan hij daartoe ook in
rechten worden genoodzaakt, maar dat is
dan ook het eenige.
Vraag: Wanneer ik een moeder ruim
vijf jaar bij mij inwonende heb gehad en
in den laats ten tijd heb moeten onderhou
den, terwijl zij lang ziek is geweest en
daarna ia overleden, hebben dan de andere
kinderen recht op hot goed dat. zij heeff
nagelaten
Antwoord: De andere kinderen wa
ren ook verplicht tot het onderhoud bij tc
dragen. Evenwel, u hen uw moeder vrij
willig iin huis genomen cn vonzorgd, en
hoewel u daarvoor zedelijk eenige schade
loosstelling toekomt, zal er in rechten wel
niet veel aan te doen zijn. Bovendien schrijft
u ons dat er weinig van waarde is. Indien
het dus niet langs den minnelijken weg
gaan kan, raden wij u andere maatregelen
af.
V raag: Van een wijnfirma heb ik twee
maanden provisio van verkoop te goed. Nu
ben ik geen agent meer. Kunt u mij ook
mededcelen hoe die provisie te krijgen?
Antwoord: Als u dat geld 'rechtma
tig toekomt, moet u de firma tot betaling
dagvaarden. Misschien helpt een aanma
ning door een deurwaarder wel.
Vraag: Ik ben cenig erfgenaam van
eon broer, die een paar hypotheken nalaat.
Moet ik die hypotheken laten overschrijven
en successierechten betalen ook van zijn
kleed ingstukken en moet ik die laten taxee-
ren?
Antwoord: U hebt alleen binnen 0
maanden een aangifte tc doen ten kantore
van het recht van suoccssie. De gehcelc nar
latenschap is aan successierecht en aan
recht van ovorgang onderworpen. U kuni'
alles zelf doen, mits in acht nemende wat
de successiewet eischt.
V r a a gMijn moedor, die weduwe iay
heeft een biljet van de personeele belasting)
ontvangen. Zij heeft geen bron van inkomt
sten en de kinderen betalen de huishuur,,
Moet die belasting nu toch voldaan woW»
den
Antwoord: Ja, tenzij ontheffing Vfy?
worden verkregen. Sp reek daar eens ov^X,
met den heer ontvanger dor directe belaag
tingen.
Vraag: Ik heb een huis gehuurd totii
1 April 1909, waarvoor ik een stuk geteaj/
kond heb. Het is ingericht voor pension^!
maar ik mag ten gevolge eener gevaarlijk^
operatie, dit niet meer waarnemen, Kan
nu van de huur ontslagen worden!
Antwoord: Alleen met goedvinden
van den eigenaar. Uw inboedel mag
niet uit het huis halen en or kan beslag ojji
gelogd worden. Tracht vooral in dbr minndi
van de zaak af te komen of anders dtf'
huur over te doen.
V raag: Wat is Socialisme?
Antwoord: Een richting in de
cialo economio en de staatkunde, die eei|l
meer billijke verhouding in het leven wft'
roepen tussohen kapitaal en arbeid, inzon
derheid door alle productiemiddelen heflj
gemeenschappelijk eigendom van allen (Jd
gemeenschap) te doen worden.
Vraag: Ik krijg een rekening loopcndfcj
over de jaren 1901—Juni 1903. Quitanti^S
bewaar ik niet langer d vijf jaren en ka#
dus de eventueele onrechtmatigheid de?,
vordering niet begrijpen, hoewel ik
sterk van overtuigd ben. Wat moet ik aiiïï
woorden
Antwoord: Vorderingen van winkA
liers en den-gelijken, verjaren met vijf jareC
Gedagvaard wordende kunt u zich op <5
verjaring beroepen en dan kan do eed va»
u gevorderd worden, dat de schuld weK
kolijk is betaald1 geworden.
V raag: Heeft de Congo vroeger aa?
Nederland behoord of hoe komt België e«
aan?
Antwoord: Hoe komt u er a •*-. dij
de Congo van Nederland zou geweest zija}*
De Congoetaat is een zoogenaamde stioÉ?
ting van den Belgischen koning, m. a. w»*
hij heeft zich, met goedvinden der mogcnuji
heden, dat uitgestrekte gebied toegeëigend^
Thans heeft hij het zaakje aan Bolgf^
overgedragen en Afrika's donkerste wildeaV
nissen zijn nu een Belgische kolonie gewoïW,
den Laat ons hopen, dat er nu aan hcfl
mcnschcneten een einde kome.
V raag: Als een man mij vrijwillig heeff^
verlaten, en mij zoo behandeld beoft, dtytf
ik or veel geld door kwijt geraakt
heb ik dan het recht, na vijf jaren
hem te scheiden en moet ik dan van hrfj^T
weinige, dat mij is overgebleven nog mq©
dcd'eelon
Antwoord: U spreekt van v r
willige, maar bedoelt zeker k w a a dwilltypk
vorlating. Deze geeft na vijf jaren gr£*
om echtscheiding tc vorderen Do gerag,*—
schap wordt dan ontbonden en wat er n<w
is gedeeld. Als u geen geno g^amc inkomj
sten hebt, kan u een uitl:< - ©c worden toèfc,
gelegvü uit de goederen van uw mm.
Vraag: Kan ik mijn n.vrn laten
anderen Wie zorgt er voor en wat kos$
het?
Antwoord: Zeker, dat kan. Vervoofl
u bij een procureur, die daarvoor aal
gen Zijn rekening maken wij Hevea* nier©
maar heel hoov zijn die kosten in ieder
val niet
-
ZWAMMERHAM. 13 e v n 1 I e,o: S. van 't Hoog
geb. Koorn D.
Overleden: II. Wigmani, oogeh. 90 i. "ft
G. van der Laan, echtgenoot van A. Edelman. 67
Gehuwd: P. Koster, weduwD. 34 j. en W
Blooa id. 27 j.
Arts,
hervat a. s. baandag
28 September de prak
tijk. 208 8
Zaterdagavond: Reuzenkonijn.
H. L. SPEEL.
217 i
AFD£ËLL\G LEIDEN.
Opgericht 27 Febr. 1907.
Minimam-Contributie 0.50
Jaarlijks. 214 12
Secretaris,
Dr. H. B. VAN BUUREN,
Witte Singel 75.
Nijmeegscli Brood,
Zandkoekjes en
Zandwafeltjes,
a 14 Cts. per on».
Vanielje Sprits,
Paleisbanket en
Abrikozen Sprits,
210 21 a 12 Cts. per ons.
10 Cis. per ons.
BIJ
J. 0. PfiDfi, 97.
Commanditaire Vennnolschap
De Coupons der 4^-pCt.-Obii-
gatie-Lcening, verschonende 1 Oc
tober 1908, zjjn van dien dag af
betaalbaar te Amsterdam bij de Heeren
II. OYENS ZONEN, te Leiden
b(1 de Leidscke Eankverecni-
ging II. F. C. GERL1NGS.
212 12 DE DIRECTIE.
7m!ilnn van de BlaRS»
ü.fuKluil verouderde of nieuwe,
worden spoedig en
volkomen genezen door
van l)r. Fest. Prijs 1.20.
SANITAS,
STUENSCHUUR 1, LEIDEN.
209 12
1908
190£>
(Oir.: P. O. Vftiï EVSDEft).
Loge f 19.-, Baignoire f 16.-, Parterre f SO.-,
verhoogd mot ƒ1.20 vestiairegeld en ƒ1.20 bespreekgeld.
2de Rang V 6.-, Amphitheater f4.-, Salerij f2.50,
verhoogd mot ƒ1.20 bespreekgeld.
De Kaarten zijn niet poraoneel.
Zoovoel mogoltjk zullen Abonnés het recht hebben bU buitengewone
voorstellingen, opera's, concerten, enz. op don dag, nadat deze voor de
late maal In bet „Leidsch Dagblad" zijn geannonceerd over hun plaatsen
te besobikken.
Aanmelding voor de Abonnementen, geschiedt van a( heden by de
firma C. KOOVKKB, Boekhandel, Nieuwe Rijn 16, alhier.
Ttfdige opgave aldaar wordt beleefd verzocht met duidelijke vermelding
van het aantal plaatsen en Rang. 9776 72
op liet Leven, tegen Invali
diteit en Ongelukken, geves
tigd to 's-Gravcnliagc.
Directeuren Jhr. Mn W. SIK,
Mn. 11. GOEMAN BORGESIÜS en
Mr. Dn. W. P. J. BOK.
Inticktlngen en Tarieven
gratis te verkrijgen bjj den Inspecteur
Jhr. A. 0. VAN HAEFÏEN, Bree-
straat 134, Leiden, die ook Brand- en
Inbraak verzekeringen sluit. 160 13
rdaudeiintakerssleeg 4, bij de Waag.
PRiftiA A9RES voor
zuivere Natuurboter,
üoudsche, Leidsclie en vette
Edammer Kaas. 9883 8
ZOKDAGAVOKI» (hij gunstig weder):
Toegaan 10 Gents. 227 2f
y». Wavepera's beroemde ESSeren».
124 10
Vraagt de echte
Gricksche Tandpasta en Poeder pp*
Alom verkrijgbaar. Let vooral op Grieksche Vlag en lettere
N.' K., wettig gedeponeerd merk. 9685 3
9998 75
Itït. Tel. 7S7.
J. C. KORT.