De Groote Jaarlijksche Brood-,Beschuit- en Koekfabrikant, Huismoeders moeten dit niet overslaan! W. KRUYFHOOFT, Stoomtram Haarlem-Lelden. Haarlemmerstraat 26130. Vit de Rechtzaal. «V. VAN DEN OORD, W. 1TAN BUN OOmk ¥an laandag 21 Vrijdag 25 September Groote voorraad. Werkelijk Opruimïngsprijzen. SCHETSEN UIT DE RECHTZAAL. v*rd het «ignaal tot uitschei den geblazen, Aum de vi®ch gewogen en ale late prije- «rfimAAT trad naar voren A. J. Oostvcon. N& door den voorzitter gefeliciteerd te jtfjn, ging men over tot het uitmaken der Hrolgen.de prijzen en deze wonnen achtereen- lodgens: M. F. Oostveen 2den prijs, J. Wil- rse 3den prijs, A. C. Planke 4den prijs, Kreseboo.a öden prij6. C. Kap a an 6den pgijn, B. Keeeeboom 7den prijs, J. Betgen jbten prijs, J. Orama 9den prijs, Z. Louge- rin lOden pr., A. Popp llden, C. Weêrle l£den prijs, T. Brittijn 13dcn prijs, A. v. 0om 14den prijs, G. do Keizer 15den prijs, Zierikzee 16den prijs. Na nog een woord van dank te hebben gericht tot hen, die tot het. welslagen van dezen wedstrijd medewerkten en na voorts nog medegedeeld te hebben, dat die leden nog een groot feest, wacht, wanneer „Hen gelsport" haar 5de jaarfeest viert-, was deze wedstrijd aigeloopen. De Openingsrede. „De Rotterdammer" is met de openings- cede niet bijzonder tevreden. „Van onvoorzicht *~o „vriendelijkheid ;«>or de arbeiders,", die op schade voor de Arbeiders uitloopt., al zou het alleen maar jajn, dat. onverwezenlijkte beloften teleur stellen en ontevredenheid wekken, hebben rij een afkeer. Maar eenige aanwijzing, hoe. het Kabinet ran Christelijk standpunt in den socialen roodstand der arbeidende klasse voorzie ning zal trachten aan tc brengen, hadden wij toch wel gewenscht. Ja, om verder te gaan, dit Kabinet is jen Kabinet van Rechte, maar dan hadden /ij thans ook een wat. kloeke uiteenzetting Ihewacht, van wat het met zijn Christelijke staatkunde beoogt. Be aard eener principieel-Ohristelijkc itaatkunde tr edit in deze openingsrede niet stork aam het licht. Wij hopen dan maar, dat in September 1909 van de Regeeringsbafel meer onom wonden zal worden uitgesproken, wat het Christelijk staatsbeleid der drie ooalitie- pa: jen in zijn anti-vrijzinnig karakter be- teekent. Wellicht wacht het Kabinet, thans iet wat angstvallig, daartoe op een flinke be- eestigmg van zijn positie door de stembus Juni 1909. ÏTn, daaraan willen wij gaarne meewer ken. Maar, dan moet. in September 1909 ook de principieeïe mannentaal van Christen- Voormannen volgen. „Hot Centrum" oordeelt: Van eenige „uitdaging," of wat de Lin- korzijde als zoodanig zou willen aanduiden, i8 in de Openingsrede geen spoor te vin den. De regeering wil zooveel mogelijk prac- tischon arbeid leveren. Vredelievend wensebt zij op te treden tegenover Vene zuela, terwijl zij de pacificatie op Sumatra's Westkust to bevorderen tracht in de lijn van generaal Van Heutsz. De At.jeh-passage der Openingsrede maakt een einde aan alle goruchten omtrent ernstige meenings- verschiJlen of wrijving tussohen Den Haag en Buitenzorg. De gouverneur-generaal ge niet blijkbaar het volle vertrouwen der re geering, en in zijn koers zal vooreerst geen verandering woTden gebracht. „Het Huisgezin" vindt, dat het Kabinot den indruk geeft van een werkkabinet, een ministerie van rustige kracht, en oordeelt, dat de Openingsrede den indruk versterk, door de verklaring van 10 Maart gemaakt. Fr zijn lakonieke dingen in, ook de pas sage over het Atjeh-rapport. „Maar hoe lakonisch ook, bevat zij toch een onuitge sproken afkeuring van het beleid van den gou ve r neoir-generaal „De Nieuwe Courant" merkt op, dat de Troonrede geen verkiezingsmateriaal be- vfWt: Wij zullen de laatsten zijn om deze ont stentenis te betreuren. Hot ministerie- Heemskerk heeft bij zijn eerste optreden in de Kamer op 11 Maart gezegd het be wind te zullen voeren „overeenkomstig de beginselen levende in de partijen der rech terzijde" en met die voorzichtige uitdruk king zijn karakter voldoende en zonder ophef gekenschetst. Het heeft sindsdien niets gedaan om de welwillendheid waar mede het over het geheel door de Kamer en <Je openbare meening ontvangen is, te beschamen. „Hot Ministerie" zoo schre ven wij een half jaar geleden roert de trom niet, zooals dat van 1901; en het reikt niet boven zijn macht, zooals dat van 1905". Die indruk is bevestigd, in zeer ster ke mate door de Troonrede, welke wij heb ben aaai gehoord. Yan de schrille kreteü, vóór dr. Kuy- peris vertrek naar het buitenland door „De Standaard" in verschillende registers aangeheven, klinkt niets in deze rede door. Ook aan de bedekte uitnoodiging, van meer dan één zijde tot het Ministerie gerioht, om Nederland toch zoo spoedig mogelijk aan een verkiezings-cry voor 1909 te hel pen, is niet voldaan. Wij kunnen dit aller minst betreuren. Hoezeer wij ons de moge lijkheid niet ontveinzen, dat een sterke reoht6che meerderheid een regeeringskoers zou kunnen doen terugkeeren waartegen wij ons met onverminderde kracht zouden moeten verzetten, zeker is het dat dit Ka binet er blijkbaar op bedacht is alles te vermijden wat beduchtheid voor zulk een terugkeer zou kunnen bevorderen. Dit is niet alleen slimme, maar het is ook wijze politiek; zij beantwoordt niet slechts aan do belangen van de partijen waaruit het Kabinet is voortgekomen, maar tevens aan den eisch der staatkundige omstandig heden. Speciaal vermeldt „De N. Ct." hetgeen over de Ongevallenwet wordt gezegd: Onder de nader toegezegde wetsontwer pen trekken in de eerste plaats onze aan dacht „eenige voorstellen van bijzonder dringenden aard ter herziening der Onge vallenwet". Dit verdient goedkeuring; tot Dog toe scheen het gewoonte de verbete ring van allerlei schreeuwende fouten tot de „algemeene technische herziening" uit te stellen. Deze laatste werd in Maart be loofd en wij hopen haar weldra te zien verschijnen; ook omdat, als men eenmaal aan do „dringende" fouten begint-, dit werk wel eens zulk een omvang zou kunnen nemen, dat men ongemerkt midden in de „technische herziening" te land kwam. Het is daarom wenscholijik, dat deze laatste spoedig in ontwerp zal verschijnen, opdat de urgente fouten bij het licht, dat zij over de toekomst onzer ongevallenverzeke ring werpt, zullen kunnen hersteld wor den. „De Standaard" zegt, dat dc antirevolu- tionnaire cn een deel der R.-Katholieke pers tegenover de openingsredo een meer af wachtende houding aanneemt en haar eind oordeel opschort. Zij toch zullen do onmisbare gegevens voor een decisief oordeel eerst bezitten, als de begrootingsdiscussiën achter den rug zijn, en men te weten zal zijn gekomen, hoe het Kabinet zelf zijn Openingsrede heeft be doeld. Tweeërlei toch is mogelijk. De bedoeling kan geweest zijn, om te zeg gen: Uit de verklaringen op 10 Maart en op 13 September weet. ge r u precies wat ge aan ons hebt. Zóó zijn we. Aldus is ons poli tiek standpunt. Onze vlag heeft nu eenmaal geen andere kleuren 1 Maar er kan ook bedoeld zijn, te doen verstaan, dat men thans zóó en niet anders spreekt alleen omdat op dit oogenblik de saamstelling dier Tweede Kamer het niet. an ders gedoogt. Principieel© politiek of tactisch oppor tunisme, blijft het raadsel, dat eerst de De- cember-discussién zullen oplossen. Uitspraken van bet K a nfc o ü- gereoht te Leiden. De kantonrechter veroordeelde heden we- gon6 burengerucht H. de H., F. M. V., P. B. en W. H. K., allen te Leiden, tot 3 of 3 dagen. H. E. P. te 's-Gravenhage, wegens het niet binnen 3 dagen in Warmond aangeven van een kind, tot 3 of 2 dagen. Wegens visschen zonder akte en vergun ning H. B. te Voorschoten tot 2 of 2 da gen; P. N. te Zoeterwoude, tot tweemaal 2 of tweemaal 2 dagen; H. P. S., W. L. en A. L., allen te Leiden, tot tweemaal 4 of tweemaal 2 dagen. N. V. te Leiden, wegens een jongen bene den 16 jaar, na 7 uren te laten werken, tot 2 of 2 dagen. J. B. W. te Leiden, wegens een vrouw te laten werken, tot tweemaal 3 of tweemaal 1 dag. F. M. te Leiden, wegens de arbeidslijst niet opgehangen in de werkplaats, tot 1 of 1 dag. A. H. te Leiden, voor idem, tot 2 1 dag. Wegens onwettig schoolverzuim: G. G. te Leiden, tot f 2 of 2 dagenH. v. te Kat- wijk-aan-Zee, C. de H. t© Leiden, F. H. te Katwijk-aan-Zee, H. L. te Sassenhcim, J. v. d. B. te Noord wij kerb out, tot /3 óf 3 da gen ieder en J. van B. te Katwijk-aan-Zee, tot. f 5 of 3 dagen. N. v. d. V. te Koudekerk, J. W. te Wou- brugge, M. C. te Bodegraven, wegens te snel varen, ieder tot 2 of 2 dagen; J. J. v. d. K. te Leiden, voor idem, tot 3 of 3 dagen; P. v .M. te Oudshoorn, voor idem, tot 3 of 3 dagen. J. de G., te Zwammerdam, en K. B„ te Gouda, voor idem, ieder tot f 3 of 3 d.; A. Z„ te Nieuwveen, P. W., te Alkemade, A. de G„ te Mijdrecht, en C. B„ te Ter- Aar, voor idem, ieder tot 4 of 3 dagen; K. K„ te Gouda, en Ch. Br., te Gouda, voor idem, tot f 5 of 3 d.A. P., F. v D., en W. C. v. H., resp. te Broek-op-Langen- dijk, Dordrecht en Leimuiden, wegens zon der vergunning vanen in Rijnlands boe zemwater, tot 3 of 2 dagen ieder. B. V., te Delft, wegens te Leiderdorp een schuit vastleggen binnen 20 M. van de Spanjaardsbrug, tot 3 of 3 dagen; H. Th. St., te Leiden, wegens bedorven vleesoh voorhanden hebben, tof oj 5 dagen. Voort© werden een aantal rijwiel- an andore overtredingen gestraft roet l <3 1 dag. Ontslagen van nechtevervolging, wegens ten laste golegdo auto-overtreding, wew den 0. K. Jr., te Hazerswoude, en J. MU H. D., te 's-Gravenhage. Nabij de Lemmerboot aan de De-Rad terkade te Amsterdam lag in den naohtt van 11 Juli jl. een schipper rustig op eeij bank te slapen, toen een man toesloop eif hem zijn portemonnaie, inhoudende S.bqL' en een werkbriefjo zalkkerolde. Zoo zoetmondig mogelijk zat dat majW netje gisteren voor de Amsterdamsoh^l Rechtbank; week, kwezelachtig gaf hij vtf dc verschillende vragen antwoord. „Wat doe je voor den kostf" vro president Meinesz. „Tapisseriewerk, Edelachtbare 1" „Kan je daarom zoo met je vingert! tc recht..." De ambtenaar van het O. M. eischtf tegen hem 6 maanden gevangenisstraf. Verdediger was mr. Herm. J. Keyzer. t Faillissementen. J. Leynse, broodbakker te Qoe©. T. Waterreus, graanoontroleur te Rotte# dam, Goudsohe Singel 79 T. Oom, winkelier in gemaakte kle# dingstukken, te Alkmaar. F. Hesse, agent voor buiteniandsohe huS», zen, wonende Singel 64, te Amsterdam. A. W. Kuyper, oaféhouder en koopman! in manufacturen te Liohtenvoorde. C. Hol, landbouwer te Lienden. Geëindigd: door het verbindend wordeij der eenige uitdeelingslijsten de faiiiseemeö»' ten van M. S. Witteboom; J. A. de Vrie^ koopman in heeren-modeartikeien te Arifr hemA. J. Scholtze, aannemer, wonende tef Tilbug; E. B. Gombers tc Amsterdam; Wy van der Breggen Fz., vroeger te Alkmaaiy thans te Amsterdam; 8. van der Bijl^ schoenmaker te Rotterdam, Vijverhof straat 31C. van Klaveren, te Dordrecht. Opgeheven: de faillissementen van Th. Longerak, wonende Loosduinsche weg 603 tfl' 's-Gravenhage; M. V. O. L. Holst, wonendij aan de Ruysdaelkade 165 te Amsterdam} G. van 't Oever, te Kampen; K. de Doodj Van Lennopstraat te Amsterdam; J. H. van den Emster, kantoorbediende, te Kotter» dam; J. van der Wal B.Hz., sigarenfabrt» kant, wonende aan de Van Lennepkade Noy 176 te Amsterdam. Vraagt de echte Grieksche Tandpasta en .Poeder p É,s§Ëla£s? a Alom verkrijgbaar. Let vooral op Grieksche Vlag en letters N. K., wettig gedeponeerd merk. 9685 8 Goedkoopste en gerieflükste Reisgelegenheid. Van LEIDEN naar 1ste KI. 2de KI. 0EGSTGEEST 15 Cents. 12} Cent. SASSENHEIM 25 22} LISSE, HILLEGOM, BENNEBROEK, HEEMSTEDE of HAARLEM SO 25 Couponboekjes, verkrijgbaar gesteld bij de Goederen- Agenten, geven voor korte afstanden veel besparing. a V' v 1 j^v-.vv ROTTERDAMSCHE Firma WARMENHOVEN, Korte P.-K.- Koorsteeg No. 10. Vraagt VAN DEN OORD's broze Gerenommeerde ST.-NICOLAAS met zuivere Natuurboter gebakken 12 Cts. per ons. Fijne gebroken dikke St.-Nicolaa§ lO Cts. per ons. S6 40 Mg minzaam aanbevelend, Mejuffrouw BYLAART, Zuid-West-Buitensingel 93, te 's-Graven hage, schrift ons: Met groote dankbaarheid kan ik U melden dat uw San- gulnose mü uitstekend geholpen heeft. Door de zorgen voor mtJn groot gezin was ik zeer verzwakt; ik was gedurig moe, had veel pijn in de lendèn en ook dikwyis hoofdpijn. Eenige flesschon Sanguinosen zfcjn voldoende geweest om dit alles te overwinnen. Ik kan uw Sanguinoae aan alle ver zwakte huismoeders aanraden. Mej. BYLAART. De Sanguinose (Vinum Sanguinosum, in vacuo) is een beproefd versterkingsmiddel; een zuiver plantaardig tonicum. Het versterkt uw bloed, versterkt uw zenuwen, wekt den eetlust op; overwint vermoeidheid, lusteloosheid, benauwdheid, pjjn ln rug en lenden, hoofdpijn on slapeloosheid; kortom alle verschijnselen van bloed armoede en zenuwzwakte. Maar zorgt, dat gij de echte Sanguinoso hebtl Den Haag, VAN DAM Co. de Riemerstraat 2c/4. Prijs per fl. ƒ1.60; 6 fl. ƒ8.— 1211./ 15.-. Te Leiden alleen echt bjj D. M. KRUISINGA, REIJST KRAK, J. H. DIJKHUIS, S. A. BROERSE, D. H. TERBURGHte Katwijk a/Zee: P. BLOOT; te NoordwtjkJOHs. VEGT, G. A. E. DUYSTER; te Oudshoorn: J. R. SCHOUTEN; te Voorschoten: A. J. DEÜRLOO; te Lisse: HANSEN Rkckebs; te Hillegom: C. BROEKES; te Alfon a/d. Rtfn: VAROSSIEAU Zn. te Hazers- woude: J. ZWEMSTRA; te Koudekerk a/d. Rjjn: J. MAAT; Bent huizen: J. RENSING; Den Haag: VAN DAM Co. 9606 80 TOT VAN 44 80 Ook een misdadigster. Wie veel terechtzittingen bijwoont cn men- «chen uit alle rangen der maatschappij als kleinere of grootere misdadigers voor dc rechtbank ziet verschijnen, is dikwijls ge neigd in deze wezens t© zien geestelijke kran- ken, die voor de samenleving wel gevaarlijk kunnen zijn en daarom korter of langer uit de maatschappij dienen te worden verwij derd, maar over wiens misdrijf men geneigd is zachtmoedig te oordeclen, met wie we deernis hebben, veel meer dan verachting. TelkeDs komt de afwijking van het nor male, veroorzaakt door erfelijkheid of door opvoeding cn omgang, aan het licht en bij het hooren van menig droevig levensrelaas legt de mcnsch met eenige zelfkennis zich de hand op het kart, om in stilte te bekennen: „Als mijn levensomstandigheden eens wa ren geweest als van deze, als ik eens ge staan had in zijn of haar plaats, wie weet? Soms spreekt dit zoo duidelijk, dat wij wenschten op de plaats der rechters te zit ten, om, als eenmaal met den Menschen- kenner bij uitnemendheid tot den armen vcr- dwaalde of gevallene t© zeggen: „Ga heen en zondig niet meer Ik zie daar weer staan in de bank der beschuldigden het 21-jarig meisje, Stomp- wijkache van 'geboorte, schamel in 't zwart gekleed, mot een niet innemend uiterlijk, doeh geenszins een misdadigerstype. Zij ie gevangengenomen en staat daar, j omdat zij in dienstbetrekking bij een rijke oude dame, op verschillend tijdstippen aanzienlijke bedragen heeft weggenomen en zorgvuldig op de postspaarbank geplaatst. Zij is in armoede opgegroeid in een om geving, waar men het met de begrippen m ij n en d ij d niet zoo nauw neemt. Jong is zij onder de menschen gegaan, eerst bij kleine burgers, doch, door haar goede eigenschappen als dienstmeisje, eindelijk gekomen in betrekking bij een schatrijke oude dame in Den Haag, dio haar rijkdom geen eind weet, cn zeer achteloos op haar geld en geldswaarden is. De sleutel van de brandkast laat ze roekeloos slingeren, ook daar, waar de dienstbodo alleen heer schappij voert. Toch komt dc begeerte van het meisje naar het geld van haar meesteres niet op, totdat zij, voor wie de mannen geen oog schijnen te hebben... een man ontmoet, die haar van liefde spreekt. Zij gevoelt voor hem haar eerste lief de. Uit vrees hem te verliezen, wil zij alles voor hem doen, geeft hem geschenken, koopt voor hem kleedingstukken, zorgt voor de vertering, wanneer zij samen uit gaan. De man, eenige jaren ouder dan zij, ie schoenmaker van beroep, maar met de ver diensten gaat het slecht cn hij moet ook nog voor een moeder zorgen. Eindelijk waagt ze hem van trouwen te spreken. Daar kan niets van komen, tenzij zij zorgt voor geld, om een schocnonzaakje over t© nemen. „Hoeveel dat kost?" informeert zij ang stig. „Een 600 gulden," denkt de ander. „Welnu," jokt ze, en boozc plannen dringen zdch op, „zij heeft nog een erfenis je te wachten van een tante en wie weet hoe spoedig haar dat ten deel valt, want tante is al lang sukkelend. Onze schoonmaker, die liever teert op kosten van hot arme meisje, voor wie hij slechts liefde voorwendt, dan zelf flink dc handen uit de mouwen t© steken, twijfelt we? aan Oe waarheid van het verhaal, maar informeert niet verder. Als zij met het geld op d© proppen komt, nu ja, dan wordt het geval anders. Sinds dien tijd giaat zij in stilt© en mot angst in het hart naar de slaapkamer van mevrouw, neemt uit het nachtkaatje den sleutel van de brandkast, opent deze en grijpt een stuk bankpapier, 25 gulden, dat zij zorgvuldig op de postspaarbank belegt. Het begin der voorgewende erfenis is er en de eerste stap op den weg der misdaad is gezet. Hot geld wordt niet gemist en min der schuchter dan dc eerste maal wordt een tweede greep gedaan en do liefde ia ongeduldig de derde, de vierde volgen spoedig op elkaarreeds is er een bedrag van ongeveer 400 gld op hot boekje. Nog eenmaal het is wel zonde, maar mevrouw hindert het gemis van zulk een bedrag niet zal ze 100 gld. nemen en dan kan Jan het winkelzaakje overnemen. Zij zullen trouwen en zij zal het zoogoed voor Jan maken, dat hij van haar zal hou den. Spaarzaam zal zo zijn cn eenmaal het gold bij' mevrouw terugbrengen en het hoofd weer vrij durven opsteken. Zoete droom, wreede ontgoocheling. De diefstallen komen uit; de groot© bedragen op do postspaarbank, door het schamel gekleede meisje gebraoht, wekten argwaan. Dc politie werd met de zaak in kennis ge steld en het einde van het lied was, dat zij in voorarrest werd genomen. Daar zat zij, wachtend op Jan en zijn moeder. 0, hun wilde ze nog eens zeggen waarom zij het gedaan had. Als Jan haar slecht© wilde begrijpen en vergeven, dan zou ze d© straf, die haar werd opgelegd, ©n die ze verdiende, dragen met lijdzaam heid. Maar Jan, die met haar uit grof egoïsme had gehandeld, kwam natuurlijk niet. En op de terechtzitting, waar zij alle© met tranen in de oogen bekent, gaat d© moeder vian Jan, die haar mede heeft ge plukt, haar nog met slijk werpen. „Zij de moeder was altijd fatsoenlijk en zo heeft nooit een goed oog op haar gohad en haar zoon voor de meid dikwijls gewaar schuwd." Droevig hoofdschuddend hoort de be- blaagdo deze verklaringen, die haar schuld nog zouden kunnen doen verzwaren, indien de rechters geen mensohenkenners waren, aan; maar als straks ook Jan baar in zijn getuigenis verloochent, dan barst zij in snikken uit cn machteloos zinkt zij in de bank der beschuldigden Deder. Daar is in haar hart een teedere snaar gesprongen. Wat had haar de gevangenis gedeerd, in dien ze maar op zijn liefde had kunnen vertrouwen 1 Ook de/c laatste reddingsplank is haar ontnomen, nu kan het haar niet» meer schelen en in berusting omtrent het-j geen do rechters over haar zullen beslisse; zinkt zij in een soort van verdooving neer. De president der rechtbank laat moede] en zoon gevoelen, hoe hij denkt over hetf aandeel, dat zij hebben in deze droevige historie. Een man moest zich schamen zelf Iuf den dag door te brengen en te teren opj do beurs van een arm meisje, voor wi©' hij slechts met baatzuchtige oogmerken liefj de huichelde en die hij tot een misdaad bracht. Wat baatte het? Het arme meisje was geJ vallen. De officier van justitie, hoewel meestal geneigd het oog te vestigen op de donkerstd zijden eener nisdaad, gevoelde blijkbaatl ook deernis, was althans zeer matig in zijn eisch, en de verdediger deed nog eens alló verzachtende omstandigheden uitkomen, haaf treurige jeugd, haar opgroeien in een om» geving, waar van inprenting van zedelijk© begrippen geen sprake kon zijn, haar liefde voor een onwaardige, en dc roekeloosheid, waarmede haar meesteres haar blootstelde aan do grootste verleiding om te stelen, om eindelijk uit naam der menschelijkheid aan tc dringen op een lichte straf. Die straf werd licht, betrekkelijk altijd.- Wij weten immers: een jaar gevangenisstral voor zooveel diefstallen is weinigEn ik ver heugde mij daarover. Immers, wel een mifr* <Iadig8t©r was zij, maar eene, wie naar hefl woord van den Vriend van tollenaren eti zondaren: „Veel mag worden vergeven, on* dat zij yeol heeft liefgehad."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1908 | | pagina 6