N». 14792
Woensdag 13 MeL
A0. t908.
feze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
DRIE Bladen.
Eerste Blad.
Officieele Kennisgeving.
FEUILLETON.
Een Zonderling
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANTt
Voor Leiden per week 9 Cents; per 8 maanden I 2 2 If 1.10.
Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd zijn I 9 1.30.
Franco per post 1.65.
PRIJS DER ADVERTENTIES»
V»i l0 regel, f 105, Iedere regel meer f0.17{. Grootere letter, naar
plaaternimte. - Kleine tdvertentiën ran 30 woorden 40 Oenta oontant) elk
tiental woorden meer 10 Oenta.-Voor het inoa.eeeren wordt/0.05 berekend.
De Burgemeester der gemeente Leiden
Gelet op artikel 33, 2de lid der Kieswet;
Brengt ter algemeene kennis, dat do be
slissing op de ingediende verzoeken om ver
betering van de kiezerslijst voor den dienst
19i>51909 op de secretarie dezer gemeento
ter inzage is nedergelegd en in afschrift,
tegen betaling der kosten, verkrijgbaar ge
steld.
En geschiedt hiervan openbare kennisge
ving door plaatsing in het ,,Leidsch Dag
blad
Burgemeester en Wethouders voornoemd
DE RIDDER, Burgemeester.
VAN HEY8T, Secretaris,
Leiden 13 Mei 1908.
Gemeentezaken.
Er loopt hier een logende, dat er zich al
tijd toonaangevende gemeentenaren op den
Stationsweg bevinden, om menschen, die
van buiten zich hier komen vestigen, een
ambt, betrekking of eere-baantje aan te bie
den.
Hieraan werden we weder herinnerd, toen
wij do aanbeveling lazen voor de benoem mg
van een lid dor Plaatselijke Schoolcommis
sie bij den gemeentere "-1 ingediend.
Op dez? aanbeveling komen nl. voor: No.
1 prof. rar. J. H. Carpentier Alting en No.
2 prof. dr. J. P. Kuenen. Twee respectabe
le mannen ongetwijfeld, door positie en be
kwaamheid verre boven onzen lof of blaam
verheven, maar en dit geldt wol in zeer
sterke mate voor d eerst-aambevolene
zeker nog weinig bekend met de Leidsche
toestanden, speciaal op het gebied van het
lager onderwijs, zooals zij zelf ook in de
gemeente en bij do meeste Raadsleden wei
nig bekend zullen z
De eerste, uit Ncd.-IndiÖ herwaarts ge
komen, is nog pas zeven maanden Loidsch
burger; de laatste, hoewel hier geboren en
getogen, is na zijn studententijd naar En
geland vertrokken is, na daar een aantal
jarrn te hebben gewoond, weder even een
jaar in Leiden.
Hot is him waarlijk niet kwalijk te ne
men clat zij buiten den kring der Universi
teit zich nog vreemdelingen gevoelen in de
stad onzer inwoning, maar van den anderen
kant rijst dan toch ook de vraag: was het
der Commissie niet mogelijk ter aanvulling
van haar College een keuze te doen uit in-
jgezetenen, die geacht konden worden beter
op do hoogte te zijn met Leiden en het
Leidsche onderwijs?
Waarlijk, deze aanbeveling doet ons den
ken, dat men een onverklaarbare voorkeur
heeft voor menschen, die nog kort in de
[gemeente wonen.
Want al wilde men zich daarbij bepalen
tot de hoogleeraren, dan was nog een op
iden voorgrond plaatsen van iemand, die
fcich vreemd in Holland en in Leiden moet
voelen, toch niet noodig.
Maar ook de noodzakelijkheid dat naast
de vier hoogleeraren, die nu reeds in de
Plaatselijke Schoolcommissie zitting heb
ben, er nog een plaats voor een vijfde moet
ingeruimd worden, zien wij niet in.
De scholen, waarover het toedicht der
plaatselijke schoolcommissie gaat, zijn
lagere scholen en voor het mcerendeel nog
wel lagere volksscholen, waarom in die
Commissie dan ook niet eens enkele flinke
mannen uit den kleinen burger- of arbei
derstand gebracht
In ieder geval komt ons deze aanbeveling
van twee hooglceraren, waarvan de eprst-
aanbevolenc in het geheel niet met do Leid
sche toestanden op de hoogte kan zijn, en
de laatste er ook door een jarenlang ver
blijf in bet buitenland wel zal zijn uitge
groeid, vreemd voor.
Leiden, 13 Mei.
In plechtigen eenvoud werd heden
middag het stoffelijk overschot van wijlen
mr. C. Cook op du begraafplaats aan de
Groenestceg in het familiegraf bijgezet.
Een kleine schare van vrienden, waaron
der de hoogleeraren Blok en "Van der Ylugt,
ds. Briët en enkele Raadsleden, bewezen den
dood© de laatste eer.
In overeenstemming met den wensch van
den overledene waren geen bloemen of kran
sen aanwezig en werden geen toespraken
gehouden.
Mr. O» W. Sipkes dankte met een enkel
woord voor de belangstelling, bij deze be
grafenis betoond,
Aan den Raad der Gemeente Leiden is
het volgende schrijven verzonden:
Do onder getceken de Petrus Johannes
van Hoeken, kennis genomen hebbende van
het praeadviee van H.H. Burgemeester en
Wethouders inzake den schoolbouw op het
Raamland
heeft bij deze de eer U een naar zijn mee-
ning, geschikt terrein aan te bieden, voor
het bouwen van een school 3de klasse, gele
gen aan de Waardstraat bij den Zijlsingel,
bouwgrond, groot 3350 vierk. M. met stra
ten, voor 9S50, is plm. 3 per vierk. M.
Hoogachtend,
P. J. VAN HOEKEN.
Leiden, 12 Mei 1908.
Een situatie-teekening gaat bij dit adres.
Alle Vereenigïngen doorleven tijden
van voorspoed, van opbloei, en tijden van
tegenspoed, van verval of achteruitgang.
Zoo is het dus ook met de Christelijke zang-
vereeniging Zingt den Heer", alhier.
Deze reeds vele jaren bestaan hebbende
Vereeniging heeft een periode gekend van
kraoht, maar ook dagen van zwakheid.
Thans kan zij zich weer verheugen in een
groot aantal leden, waaronder onmisken
baar goede krachten, bloeit zij weer, staat
zij weer sterk, sterker zelfs dan menige
zustervereeniging.
Dit was gisteravond te bemerken, toen
zij weer een uitvoering gaf. Weer, want
zij heeft het a-1 heel wat keeren gedaan.
Die uitvoering van meerendeels eenvou
dige, maar tevens schoone liederen, goed
gekozenhad ditmaal plaats in het Wijk-
gebouw aan het Levendaal, en de netto
opbrengst was bestemd voor den Evangeli
satie-arbeid in de wijk van dr. B. van Meer.
Over do opkomst viel niet te klagen: de
ruime zaal was geheel gevuld.
Met aandacht werd do uitvoering der
verschillende nummers gevolgd. Wij zullen
er niet in 't hijzonder bij stilstaan, maar
willen dit van deze uitvoering zeggen: zij
heeft inderdaad genot geschonken; zij
heeft doen hooren, dat de Voreeniging
sedert haar laatste optreden in kracht is
toegenomen, aan goede krachben heeft ge
wonnen en, dit zoo zijnde, toch niet te
veel heeft willen doen, is blijven vasthou
den aan haar regel: den cenvoudigen
Christelijken zang te beoefenen, zonder af-
keerig te zijn van eon opgewekt lied.
Den solisten, die welwillend medewerk
ten, de sopraan mej. A. Ludwig, en den
bas, den heer J. v. d. H. wij durven
zijn naam niet noemen, omdat die slechts
door initialen was aangegeven komt
dank en hulde toe voor de wijze, waarop
zij de uitvoering aanvulden of hielpen sla
gen. Aardige liederen zong de sopraan.
Goede diensten bewees zij mèt den bas-so
list in Mobaohs Psalm 103."
De heer L. Kooien, organist der Hoog-
landsche Kerk, accompagneerde op een
mooi instrument van do firma Bender zeer
verdienstelijk de verschillende nummers,
Dr. Varn Meer opende het samenzijn met
gei)od on sloot het met dankzegging, na
eenige woorden van dank gericht te heb
ben tot den directeur van het koor den
heer A. J. do Lange de leden, de solis
ten, den pianist en tot allo aanwezigen,
voor hun aandachtig toeluisteren.
Eigenaardig, dat deze uitvoering in dit
Wijkgebouw plaats had op den avond van
don 12den Mei, waarop de oud-leeraar der
Leidsche Herv. Gom., wien de wijkarbeid
in en vam uit dit Wijkgebouw vele jaren
zoo na aan het hart lag en die er nog steeds
zooveel belang in stelt, zijn verjaardag
mocht herdenken, en wel zijn zeventigsten.
Van velen dit kunnen wij hier nog ver
melden ondervond ds. De Wolff belang
stelling. Zijn vrienden en de Leidsche Ge
meente zijn hem en zijn arbeid nog niet
vergeten
Bij de 25ste algemeene vergadering van
den Bond van Leerlingen der Belgische
Athenea, die van 23 tot 26 April te Gent
werd gehouden, en waaraan tal van gym
nasiasten uit Nederland deelnamen, werd
zoowel van Nederlandscho als van Belgi
sche zijde de wensch uitgesproken om ook
in ons land een algemeenen bond van gym
nasiasten op te richten. In eerL. vergade
ring, dientengevolge op Zondag, 3 Mei, in
Den Haag door gymnasiasten uit verschil
lende steden gehouden, werd tot oprichting
van zulk een vereenigii.g besloten, en een
voorloopige regelingscommissie samenge
steld, waarvan het bestuur van den Bond
van Haagsche Gymnasiasten tot dagelijksch
bestuur werd benoemd.
In de eerste plaats wordt nu in een
oproeping tot het vormen van een Algemee
nen Nederlandsehen Gymnasiasten-Bond
gezegd zou hot doel van zulk een pan-
gymnasialen bond zijn, de gymnasiasten uit
de verschillende steden nader tot elkaar te
brengen, zoodat zij, later student gewor
den, niet meer als vreemden tegenover el
kaar staan. Evenals in België zou ook hier
bijv. jaarlijks een bijeenkomst van alle le
den kunnen gehouden worden, die dan eeni
ge dagen zou kunnen duren en waardoor
vanzelf een zekere verbroedering zou ont
staan. Dat zoo'n bijeenkomst in de practijk
voor uitvoering vatbaar is, heeft het con
gres in Gent bewezen, waar een viertal da
gen zeer nuttig en aangenaam werd door
gebracht. Dit doel zou ook bereikt worden
door het maken van gemeenschappelijke
uitstapjes, voetreisjes, het oprichten van
een zomerkamp, enz.
Ten tweede zou door zulk een onderlinge
aaneensluiting het letterkundig leven oncrer
gymnasiasten sterk kunnen worden bevor
derd, vooral in kleinere plaatsen. Daartoe
zou een courant kunnen worden uitgege
ven, die tevens een officieel© aankondiger
zou zijn van wat er in de verschillende
plaatselijke bonden voorvalt. Het kan niet
anders, of zulk een blad moet voor ieder
gymnasiast iets aantrekkelijks hebben, ter
wijl het ook alweder zal medewerken tot on
derlinge kennismaking.
Ziedaar wat direct voor verwezenlijking
vatbaar is, maar het spreekt vanzelf, dat
wanneer er eenmaal een vereoniging is tot
stand gekomen, het programma van werk
zaamheden duidelijker zal zijn vastgesteld.
Men zou later overeenkomsten kunnen slui
ten met bijv. tooneelgezelschappen om een
bepaald stuk voor geringeren prijs te kun
nen bijwonent kortom alle voordeden geme
ten, die een krachtige samenwerking ver
leent.
Wat het geld betreft, dat zou niet moei
lijk bijeen te brengen zijn. Wanneer zich
in iedere plaats met een gymnasium een on-
derafdeeling vormt, waarvan direct al de
kern zou kunnen zijn de daar bestaande
gymna3iastenbond of vereoniging van gym-
na8iastenbondcn, en bloc toegetreden, en
ieder lid bijv. 1 contributie betaalde, dan
zou er spoedig een aanzienlijk bedrag ver
kregen worden, waarmee met overleg Keel
wat zal kunnen worden gedaan.
Een en ander moet natuurlijk nog nader
geregeld en besproken woraen, maar de
voorloopige commissie hoopt dat uiterlijk
vóór 1 Juni iedere gymnasiastenvereeniging
en verdere belangstellenden hun meening
over dit plan zullen hebben te kennen go
lven opdat men, wanneer men wederom
is vereenigd, in een constitueerende verga
dering waarin zoo veel mogelijk afgevaar
digden van do verschillende gymnasien zijn
bijeengekomen, tot oprichting en tot het
vaststellen der statuten kunne overgaan.
Het voorloopig dagelijksch bestuur be
staat uit de heeren: J. H. Aleva, Leiden;
E. H. von Baumhauer, penningmeester
Disciplina Vitae Scipio, Amsterdam; G.
v. d. Berg, voorzitter Rott. Gymn. Bond,
RotterdamH. C. Hartevelt, LeidenA.
Kits van Hevningen, penningm. Leidsche
Gymn. Ver. Leiden; G. v. d Leeuw, voorz.
Bon .1 v. Haagsche Gymn. Den Haag; J. A.
de Nooy, Leiden f J. C. ScBuller tot Peur-
sum, voorz. D. V. S., Amsterdam; G.
Snoeck Henkemans, ondervoorz. B. v. H.
G., W. F. Wéry, 1ste seer. B. v. H. G., H.
B. Wildt Moyboom, penningm. B. v. H. G.,
allen Den Haag; P v. Wulfften Palthe,
Rijswijk, Den Haag.
Voor het akte-examens L. O. zijn to
Haarlem geslaagd de dames: A. J. Last
drager en A. C. E. Vrijdag, van Leiden;
A. J. de Bruyn en A. Haasnoot, van Kat-
wijk-aan-Zee.
Te 's-Gravenhage de heer A. J. L. Ko-
perberg van Bleiswijk.
Met No. 112 der Sict. zijn verzonden
de statuten van de Coöperatieve Landbouw-
vereeniging Helpt elkaar", te Bodegraven
De echtgenoote van den afgetreden
Russischen gezant, mevr. Tsjarikofï, die
thans verblijf houdt in Hotel ,.Den Ouden
Doelen" te 's-Gravenhage, is gistermiddag
op Het Loo door H. M. do Koningin ont
vangen, om afscheid van H. M. te nemen,
alvorens naar Rusland te vertrekken.
B. on Ws. van Amsterdam stellen don
Raad voor aan dr. H. J. Eymael, op diens
verzoek, een oor vol ontslag te verleenen als
leeraar in do Nederlandscho Taal- en Han
delsgeschiedenis aan de openbare Handels
school aldaar.
De toestand van mr. G W. baron van
Imhoff, vice-president der rechtbank te
Amsterdam, laat zich, naar het „Hbld."
verneemt, gunstig aanzien. Hij neemt voort
durend in beterschap toe.
Ongeveer de helft der manschappen
van de in Maart j.l. te Middelburg opgeko
men lichting heeft op een Cot hen geriahte
vraag, wie er is voor het bidden voor het
eten, deze toestemmend beantwoord: Dezen
©ten nu per compagnie op één kamer, a£
gezonderd van hen, die niet wenschen le
bidden. Op verlangen van den overste is dit
door de compagnies-commandanten aldus
geregeld. Deze regeling bevalt goed, te meer
wijl nu ook zij, die na het eten wenschen
te danken, daartoe in de gelegenheid zijn.
Het nieuwe in aanbouw zijnde pant
serschip voor de Koninklijke Marine zal,
naar het ,,Hbl." verneemt, den naam dra
gen van ,,De Zeven Provinciën".
Maandagavond 1 Juli opent het PhiL
harmonisoh Orkest van Berlijn, met een
concert in het Kurhaus, het Scheveningscho
badseizoen.
Tot de concerten in het Kurhaus zullen
wederom vele kunstenaars en kunstenares
sen van naam, medewerken.
Behalve concerten zullen in de Kurzaal
gegeven worden soirées, varicés, bals en
kinderfeesten. Aan het staand zullen weder
vuurwerken worden ontstoken en in oe
theater-zaal allerlei vermakelijkheden wor
den gegeven.
De gewone audientien van de Ministers
van Buitenlandsehe Zaken en Marine ad
interim zullen op Vrijdg 15 Mei niet plaat-s
hebben.
Het stoomschip Java, van Batavia
naar Amsterdam, arriveerde 12 Mei te
Suezdo G e d van Rotterdam naar Ba
tavia, is 11 Mei Point de Galle gepasseerd;
dc Menado, van Rotterdam naar Bata
via, is 11 Mei Sa gres gepasseerd; de
R i n d j a n i. van Batavia naar Rotter
dam, is 11 Mei Gibraltar gepasseerd; ao
S i n d o r o, van Rotterdam naar Batavia,
arriveeide 12 Mei te PorteSaid; de A d m i-
r al, thuisreis, \ertrok 10 Mei van Marseil
le; de Franken vertrok 10 Mei van Ba
tavia naar Bremen; de H a n a u, van Am
sterdam naar Java, vertrok 10 Mei van
Algiers; de He r z o g, thuisreis, vertrok 10
Mei van Zanzibar; de I t z e h o e, van Ja
va naar Amsterdam, arriveerde 10 Mei te
St.-Nazaire; de Meissen, van Java naar
Amsterdam, vertrok 11 Mei van Port-Said;
de P r i n z-R e g e n fthuisreis, vertrok
9 Mei van Swakopmundde R ij n I a n d,
van Amsterdam naar Brazilië en Buenos-
Ayres, vertrok 12 Mei van CJorunna; de
Koningin Wilhelmina, van Ba
tavia maar Amsterdam, vei trók 11 Mei van
Sabang; de Promethous, van Pe-nang.
naar Amsterdam, vertrok 9 Mei van Co-
lumbo.
l) doob W. POTTUM.
Als ik terugdenk aan mijn eerste levens
jaren, de oogen sluit, me als torug laat voe
ten naar mijn 1 uiertijdperk, dan doerat hier
pn daar vaag con fantastisch beeld op, om
[weer weg te doezelen als in zwaren mist. Een
Sndere maal licht er iets hel op, duidelijk,
fjBoherp omlijnd. Dan plots uit, of 't is. als een
'krijtteokening op zwart bord met ruwe vegen
door een spons weggeveegd. Soms wil ik die
vage beelden duidelijker zien, ik wil een plots
afbrekende handeling verder volgen met in
spanning van vasten wildan wordt het
me als begin ik mijn hersenpan van binnen
to voelen, ik krijg een gevoel of alles in die
boenen doos hol isoen gek gevoelhet is het
tceken op te houden met denken! Zoo blijven
er slechts voor mc beelden zonder samenhang,
verward als in een droom, het eene beeld
vloeit soms zonder overgang ia het andere»
oversoms herinner ik me een handeling, die
plotseling steeds op hetzelfde moment wordt
onderbroken. Als ik er aan ga den keu, weet
ik reeds vooruitdaar zal het ophouden.
Een groote, groene, ijzeren ouderwetsche
wieg, die steeds naar één zijde een weinig
overhelt, de dekentjes worden tegengehou
den door een stuk donkergroen karton. Aan
het hoofdeinde vormen kromme stangen een
soort koepel, daarover hangt een gordijn, ook
groen. Het weefsel is tamelijk grof; als ik
mijn oog vlak tegen het gordijn aanleg, kan
ik in dc huiskamer zien. Hoe die er uitziet?
Ik weet het niet meer; door een paar gla
zen deuren zie ik in een tuintje met hoo
rnen bij den schoorsteen glimt een ko
peren thee-emmer, nu eens geel dan weer
meer roodachtig, hij het deksel zitten spik
kels en vlekken.
Op mijn wieg ligt een rootle doken met
zwarte figuren, die, als ik er naar lig te
kijken, telkens veranderen; liet worden ge
zichten. Eerst lachen ze, dan gaan ze grijn
zen, worden al grooter, komen op me af tot
vlak bij mijn kin, vol angst sla ik mijn
handjes voor de oogen, maar kijk tusschcn
do reetjes door; nu zien ze er nog vrccselijkcr
uit, ik begin te gillen.
Ik hoor stemmen on voetstappen, telkens
hoor ik praten over stuipen, ik word uit de
wieg getild, men brengt me in de kamer of
naar buiten.
Ik lig weer in dezelfde wieg, kluif nu eens
op mijn duim, dan zabbel ik op mijn grootcn
teen, het is zoo tegen donker, de wieggor-
d-ijntjes zijn dichtgeschoven, ik begin angstig
en bang te worden, want ze zal weer komen
eerst zie ik lange, knoestige vingers de
gordijntjes vaneen schuiven; twee groote
oogen, dio licht geven, kijken me onafgebro
ken aan, een gedrochtelijke neus, met wrat
ten er op en haren, bijkans witte lippen,
half open, laten afgebrokkelde zwarte tanden
zien, een groote muts met linten en strikken
vult haast heel mijn wieg. Ze lacht genie
pig tegen me, dan mommelt ze, komt grinni
kend hoe langer hoe dichter naar me toe-,
dc mond gaat wijder en wijder open, 't is
net of ik in een put kijkik kan niet
schreeuwen, me niet bewegen, 't wordt alles
zwart.
Ik kan loopon, in een vierkant kastje op
wieltjes rijd ik me zelf door de kamer; het
hek werk je is geel met roode biesjes. Na da
genlang geduldig gemorrel is 't mc gelukt,
een der knopjes los te krijgen, een rood
balletje met een geel gleufje er in, ik ga bui
len boord h.ungen, zwaai met mijn arm, daar
rolt het balletje door de kamer, eerst tikt
ie legen den tafelpoot, dan onder de kast.
Ik kan er niet bijkomen, dat komt door dat
wagentje, waarin ze me vast hebben gegespt;
in dat nare ding kan ik alleen staan oi' han
gen. ik scharrel naar dc kast, met alle ge
weld wil ik er onder kijken naar mijn roo-
den bal, ik trek en wring uit alle macht
bomdaar ben ik met stoel en al omge
tuimeld nu kan ik onder de kast graaien,
hi, hi, daar heb ik het! Daar wordt ik ruw
aangepakt en overeind gezet, nu zullen ze
me mijn buit afnemen, dus gauw wegmof
felen, in mijn mond stoppen. Maar ze hebben
me in do gaten, een paar naar petroleum
smakende vingers duwen mijn opeengeklem
de tanden van elkaar, ik aan het slikken!
Ik word benauwd, onderste boven gehouden,
geschud en geklopt, ik krijg weer lucht
het balletje wordt met twee draadnagels
vastgespijkerd aan den stoel. Ik schop, spar
tel, schreeuw me schor, een lepeltjo suiker
brengt me tot bedaren en zuigend op mijn
kleffe vingers, val ik in slaap.
't Is donker, strakjes gaat de lamp op, in
mijn tafelstoel zit ik met papiertjes te
knoeien, ik maak er propjes van en pro
beer of ik ze in een kier van de plank kan
peuteren, dan zie ik ze er weer uit te krijgen
met een houtspaantje, maar een paar prop
pen zitten zoo vast, dat ik mijn nagels aan
bloed scheur. Weldra zit ik te soezebollen,
halfslapend kijk ik op straat, naar de gril
lige daken en schoorsteeuen, vooral een paar
oude schoorstecnen zijn net menschen, ze pra
ten over me en wijzen naar medan hoor
ik opeens een groot geraas, door de lucht zie
ik vuilnisblikken, stoffen, bezems, ketels,
van alles dooreen roezemoezen, in woeste
jacht stoomen ze voort, er komt geen einde
aan.
Deze herinnering is me nog zoo duidelijk,
dat ik er steeds aan denk als ik voorbij een
winkel kom, waar allerlei huisraad wordt
verkocht; als ik op de ma.kt slenter lang*s
oudroesten, doemt dit visioen mede helder
voor me op. Wat het geweest is??
Ik loop alleen op straat, zoo hard als i£
kan, al maar kijkend i.aar de wolken. Ik
wil weten waar ze heengaan, ik moet mot
haar mee of ik wil of niet.'t Schijnt, dat
ik al buiten de stad ben. Nog altijd jagen
de wolken voort en ik loop loop
daar, daar heel in de verte, daar komen;
ze op den grond*
vWordt vervolgd.)