f2
Royal Windsor
GÉRAUDEi;
PASTILLES!
B LOOKER'S
CACAO;
Nieuwe Rip IS.
Indien gij hoest!
TWEE-GULDENS
Land Ie Huur
Het blijvend gedeelte.
Vervolg Advertentiën.
J. HENRI BERKELJON,
No. 1^38.
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag- 9 Maart. TweetTs Sltó.
.aam© iSfOis,
Het „Handelsblad" solt rij ft:
Dc maatregel, door den nieuwen minister
yan oorlog voorgesteld om in' de behoefte
yan een „blijvend gedeelte" te voorzien,
heeft niet ten or rechte eenige verwondering
Ekt, al was er geen twijfel mogelijk of
i minister zou ieta doen, om ons weer
olijvend gedeelte te geven.
Mor.' herinnert zich de verontwaardiging,
yiot het minst onder do leden der rechtsche
partijen, toen dc minister Van Rappard als
lijn mining te kennen gaf, dat hij het recht
Wd do manschappen der tweede ploeg van
jiet blijvend gedeelte op te roepen, niettegon-
btaando sommigen was voorgespiegeld, dat
niet zouden worden opgeroepen.
,,'Het Huisgezin" heeft er reeds
jaan herinnerd, dat de tegenwoordige minis
ter van financiën als zijn mooning heeft te
kennen gegeven, dat die miliciens niet
bochten worden opgeroepen,
j Wat doet nu minister Sabron?
Hjj looft een premie uit, voor vrijwilli
gers, voor miliciens, die vrijwillig in de
toaanden tusschen Maa.rt en Juni het legor
jop een voldoende sterkte willen doen blij-
[ren.
Doch wanneer niet genoeg vrijwilligers
kbmen, danja, dan zullen toch die
hailicienE" worden opgeroepen, die volgens
Vöinister Kolkman in geen geval opgeroepen
mochten worden.
1 Dio miliciens, die dan moeten komen, krij-
Cgeon premie. Zeer terecht is er op gc-
n, dat daardoor veol van hot vrijwillige
pfgaat! Menig milicien zal zeggen: Ga ik
yrijwillig, dan krijg ik een premie; ga ik
hiet vrijwillig, dan moet ik toch gaan en
krijs geen premie. Laat ik dan maar „vrij-
Willig" gaanl
Doch er is tevens iets onrechtvaardigs in.
&jk, do miliciens, die het niot 7.00 erg vin-
pen om nog vier maanden op te komen,
htek^n' honderd en twintig gulden in den
iak. Doch andere miliciens, wier omstan
digheden het hun zóó moeilijk cn bezwaar
lijk maken, dat zij zolfs voor een premie
y»n 120 gulden zich niet bereid willen ver
klaren, en die liever dc kans wagen, dat er
fflonoeg vrijwilligers zijndie miliciens
JErijgei» niot do bijzondere vergoeding.
Zij alleen, aan wie de vier extra-dienst-
taaanden het minste last en verdriet geven,
krijgen nog een extra vergoeding.
Dan zou men feitelijk èn vrijwilligers ïm
onvrijwilligen mannen van het „blijvend ge
deelte" de promie moeten gevenMaar dan
j&ou dio premie het karakter krijgen van een
ÖOuoeurtje ter vergoeding van de teleurstel
ling, ondervonden, t:>cn bleek, dat onver
guld bleef do indirecte belofte, dat niet op^
gekomen behoefde te worden. En dan zou-
tóen do cijfers van het aantal vrijwilligers
Öiinde.r gunstig zijn.
Ons dunkt de maatregel niet zeer geluk-
élg.
„L and on Volk" zegt
Eteb eerste wetsontwerp, door dc nieuwe
Itegeering ingediend, betreft het blijvend
jjjjedcelto. Op grond, dat het aantel man-
goliappen, door minister Yan Ïtappard vol
doende geacht om na don eerstc-oefenings-
tfcdjcl over to blijven, door zijn opvolger be
vist ontoereikend wordt geoordeeld om de
ijbobilisatio te verzekeren, wil dc Regeering
„.Konder verwijl" machtiging van de volks
vertegenwoordiging om togen geldelijke ver
goeding zich hot yereieohto Aantal to ver
schaffen.
Yoor de vier maanden van 27 Maart tot
25 Juil ia dit 204,000 voor 2200 man meer.
Hiermede is do geheole vraag betreffen
de de onmisbaarheid van het blijvend ge
deelte wederom aan de orde gesteld.
Welke riohting bet nieuwe Kabinet, de
minister Wontholt uit het Kabinet van ge
neraal Yan Rappard incluis, uitgaat, is
duidolijkvan de bezuiniging gaan wij over
tot de verhooging.
„Het Yolk" schrijft o. m.
Men weet, hoe er is geschreeuwd in oud-
liberale en olericalo kranten, dat do gene
raals Staal en Yan Rappard de dekking
van de mobilisatie vcrwwaarloosden. Nu
de geestverwanten van die alarm-blazers
aan de regeering zijn, moeten zij doen,
alsof dat ernst was. Dit politiek spel kost
aan de schatkist een kwart-millioen, en
aan een paar duizend miliciens van de
liohting 1007 kost het vier maanden dienen,
van 27 Maart tot 25 Juli. De Regeering zal
eerst probeeren, vrijwilligers te krijgen.
Zij looft 120 premie uit, voor de man
schappen van de lichting 1907 van de on
bereden wapens, cn vervolgens van de an-
lichtingen, die genegen zijn, dien tijd onder
de wapens te komen. Zij vraagt 264,uOÜ
krediet, en acht dus blijlkbaar 2200 man
noodig. Maar het is niet onmogelijk, dat
later het toegestane bedrag aanzienlijk
blijkt overschreden. Beloofd wordt alleen,
dot er niet meer dan 7500 man in het go-
heel het wettelijk cijfer voor het blijvend
gedeelte te gelijk onder do wapenen zul
len zijn. En wanneer e>r niet genoeg vrijwil
ligers komen, dan worden de miliciens op
geroepen van de lichting '07, die voor het
blijvend gedeelte vrij lootten, van af de
laagste nummers, totdat het getal vol is.
En dezen, die gedwongen zouden opkomen,
krijgen de 120 gulden niet. Er wordt dus
door do Regeering op gespeculeerd, dat
zij zich zullen haasten om het zekere voor
het onzekere te nemen, m,a,w, dat zij om
strijd een vrijwillige verbintenis voor die
vier maanden zullen aangaan. Dan krijgen
zij ten minste do vergoeding.
„De Standaard" oordeelt, dat mi
nister Sabron door zijn voorstel toont een
man te zijn.
Hij verdrinkt zich niet, als Staal, in
weelderige phrasoologie, ncch springt hij
aJs Yan Rappard vam den hak op den
tak, maar hij gaat recht op zijn doel af,
en spreekt in daden uit, wat hij als Mi-
nistor voor de veiligheid van het land on
misbaar acht.
Naar zijn overtuiging is de mobilisatie,
zoo daartoe moest worden overgegaan, op
dit oogenblik niet gewaarborgd, en nu
windt hij or geen doekjes om, maar komt
tot de Staten-Gcncraal met do verklaring,
dat in deze leemte aanstonds moet wor
den voorzien.
Doch to gelijk toont hij het belang van
den soldaat in hot oog te houden, en looft
daarom een premie van honderd twintig
gulden uit voor ellken infanterist, die zich
vrijwillig aanmeldt, om voor den duur der
bestaande gaping onder de wapenen te
komen.
Een financieelc sohade, maar dio niet
voor zijn rekening komt, maar geleden
moet, om do zonder geld onherstelbare fout
van zijn voorganger te verbeteren.
Dit ontwerp zal bij het volk en bij het
legor een goeden indruk maken.
Heb leger zal er uit voelen, dat er orde
in de verwarring zal gebracht worden, en
heb volk zal er dankbaar voor zijn, dab er
nu blijkbaar weer geregeerd wordt, cn ge
regeerd op uiterst humane wijze.
„Ho t Huisgezin" schrijft:
De kwestie van het blijvend gedeelte p»
weer aan de orde.
Over drie weken moet de tweede ploeg
van het blijvend gedeelte opkomen.
Do sterkte van die tweede ploeg 1929
man acht do nieuwe Minister van Oorlog
en acht do nieuwe Regeering te gering.
Te gering vooral met het oog op de
eischcn der mobilisatie.
Dit raakt een zuiver militair-technische
kwestio, waarover door leeken bezwaarlijk
kan worden geoordeeld en waarover mili
taire deskundigen verschillend oordeelen.
Minister Sabron stelt voor, de tweede
ploeg van het blijvend gedeelte 2200 man
sterker te maken dan het cijfer, waarop hot
voor do loting in Juli jl. door minister Yan
Rappard word vastgesteld.
De Minister vertrouwt, dat hij door het
uitloven yan een premio van 120 de be-
noodigdo 2200 man meer vrijwillig zal bij
eenkrijgen.
Maar lukt dit niet ten volle, komen er
geen liefhebbers genoeg, dan zullen zij, die
bjj de loting in Juli jl. voor het blijvend
gedeelte vrijlootten er aan moeten gelooven,
Hiertegen komen wij op.
Aan hot toen verkregen recht mag o. i.
niet getornd worden.
Bij de behandeling der Oorlog&begrooting
heeft het Kamerlid Kolkman tegenover mi
nister Van Rappard, die volhield, dat hij
het recht had de tweede ploeg van Let blij
vend gedeelte zoo noodig op volle sterkte
op te roepen en daarvoor een bedrag op
zijn begroeting had uitgetrokken, gezegd,
dat de tweede ploeg in geen geval op volle
dige sterkte mocht worden opgvocpen. Wie
voor de tweede ploeg was vrijgeloot, moest
vrij blijven.
En het Kamerlid Yan Yuuren heeft zelfs
in een politieke redevoering, op onderschei
dene plaatsen gehouden, beweerd, dat do
Gorlogsbegrooting was verworpen, omdat
daarop posten voorkwamen, dio moesten
dienen, om miliciens wederrechtelijk onder
de wapenen to houden.
Welnu, tob deze wederrechtelijke dead,
waarvoor minister Yan Rappard zou zijn
gevallen, zou minister >S. 'jron oasu quo
willen overgaan!
Natuurlijk speculeert de Minister er op,
dat veel vrijgeletcn voor het blijvend ge
deelte zioh als vrijwilligon zullen aanmel
den, uit vrees, dat ze anders gevaar loopen
zonder premie te worden opgeroepen, maar
geheel irt den haak achten wij deze specu
latie niot.
„De Tijd" is het mot het oordcel van
„H et Huisgezin" niet eens Het blad
schrijft
Dat heb voorstel van generaal Sabron
twee onaangename zijden heeft, ligt voor
de hand. Vooreerst de kosten. Een verhotr-
ging van ons oorlogsbudget niet meer dan
twee cn een halve ton is geen kleinigheid
In de tweede plaats blijft de mogelijk
heid bestaan, dat jongelieden, die op goe
den grond meenden, hun oefenLigstijd vol- i
bracht te hebben, toch nog voor een on- l
vrijwillige viermaandelijkscho worden op
geroepen.
Wij achten deze nadeelen niet gering.
Echter komt het ons voor, dat den tcgen-
woordigen Minister deswege geen enkel
verwijt kan treffen eu dat de voorgestelde
maatregel in de gegeven omstandigheden
boven eiken anderen de voorkeur verdient.
Wat het zwaartste is, moet het zwaarste
wegen, zegt do oude spreuk. En het zwaar
ste is hier zonder eenigen twijfel het alge
meen landsbelang, waarvoor elk particu
lier belang moot wijken. Nu eenmaal do
minister van oorlog tot dc ernstige over
tuiging kwam, dat met het handjevol man
schappen, dooij zijn voorganger daartoe
bestemd, de taak in art. 103 en 109 van de
Militiewet aan het blijvend gedcelto opge
dragen, niet to vervullen was, meer
bepaaldelijk, dat do mobilisatie van het
leger bij ploteeling opkomend gevaar niet
behoorlijk kon plaats hebben mocht hij
niet in de door zijn voorganger begane
fout berusten, maar was hij verplicht meer
manschappen onder dc wapenen op te
roepen en aan de Statcn-Gcneraal de noo-
dige gelden daarvoor aan te vragen.
Tevens echter gebood hem de billijkheid
zoo min mogelijk opgewekte verwachtingen
(van recliton kan hier in 't geheel
geen sprake wezen) teleur to stellen. Van
daar de ernstige poging om de manschap
pon der lichting 1807, die cv op rekenden
dit jaar van Maart tot Juli vrij to zijn,
ook gedurende dien tijd vrij te laten. Wij
vertrouwen, dat do Staten-Gencranl do
hooge billijkheid hiervan zullen inzien en
dus het aangevraagde bedrag voor pvëmiën
aan vrijwilligers, als uitzonderingsmaat
regel, zullen toestaan. De schuld, dat met
dit bedrag de oorlogsbegrooting on dit
jaar moet verhoogd worden, komt niet ten
laste van den tegenwoordigen minister,
maar van de ongelukkige „vergissing" van
zijn voorganger, welke door zijn Besluit
van 12 Juli j.l. (zonder, overeenkomstig
zijn belofte, vooraf de Sta ten-Generaal te
ra&lolegenf honderden miliciens in dwaling
heeft gebracht.
Hopen wij, dat geen van hen, nis het
aangevraagde crediet wordt toegestaan,
van de begane fout dupe zal worden. Doch
het plgemeene, het nationale belang vóór
alles! Moeten de manschappen er zijn, om
de veiligheid van den Staat te waarborgen
en zouden er, in strijd met de verwachting,
door de uitgeloofde premie geen vrijwilli
gers genoeg worden aangefokt, (2200 onge
veer zullen er noodig zijn); dat dan ook de
miliciens van 1907, als zij worden opgeroe
pen voor een viermaandelijkseb verblijf
onder de wapenen, waarop zij niet hadden
gerekend, gewillig en zonder morren hun
plicht jegens het vaderland vervullen, over
tuigd, dat van de zijde van Regeering cn
Volksvertegenwoordiging al het mogelijke
is gedaan, om hen van dien tvellicht druk-
kenden last te ontslaan.
Raad van Tucht.
De Raad van Tuoht voor do Koopvaardij
heeft vonnis gewezen naar aanleiding
van do klacht van den gewezen eersten
stuurman op den stoombaggermolen „Rot
terdam" J. A. Jongman, tegen den toenma-
ligen gezagvoerder W. Sparreboom.
Volgens die klacht word do 1ste stuur
man, die voor de reis van Rotterdam naar
Valparaiso was aangemonsterd, door den
gezagvoerder, die voortdurend dronken was,
mishandeld, wederrechtelijk in zijn fcufc op
gesloten, met onthouding van voedsel cn
drank, voorts met den dood bedreigd en
ten slotte z." Ti der gage en met terughouding
van zijn jachtgeweer te Portland aan wal
gezet.
De Raad nam aan als bewezen door hot
gedurende 5 zittingen gevoerde onderzoek,
dat do gezagvoerder aan van'T lijk bij tus-
schenpoozen, doch van Portland af voort
durend besckonkon is geweest.
Voorts achtte de Raad door de getuigen
verklaringen, in onderling verband an sa
menhang beschouwd, de in dc klacht go-
noemde feiten, bewezen en sprak hij als zijn
oordeel uit, dat do g«vogvoerder zich èu
jegens het scheepsvolk, 2n jegens den
stuurman Jonkman, zeer grovelijk had
vergrepen, en door zijn wangedrag
gevaar heeft doen ontstaan voor schip en
bemanning.
De Raad was voorts van oordeel, dat
hier niet valt te ontkennen dat ouk door
den klager Jonkman een groote fout is ge
maakt door niet weerstand Ce bieden aan
het aandringen van den kapitein om ook
jenever to drinken, to meor omdat de kapi
tein reeds beschonken was, cn hij als stuur
man geroepen kon zijn den gezagvoerder to
vervangen. Doch dezo fout was naar do
meaning van den Raad niet tc vergelijken
met de hoogst ernstige tekortkomingen van
den gezagvoerder.
De bewezen feiten achtte do Raad zoo
ernstig, dat hij geen aanleiding vond af to
wijken van de hcog^to straf, die door hem
kan worden opgelegd, daarbij aanstippen
de, dat het gebeurde wijst op mis.'landen,
die dringend verbetering behoeven.
De Raad verklaarde ten slotte d:t Wolter
Sparreboom, oud 47 jaar, geh. te Karlingcn,
zich ten onzichte van het schip, hot scheeps
volk cn den stuurman op grove wijze hceifc
misdragen cn ontnam hem óp dien grónd
do bevoegdheid om ais Bchipper op een Ne-
derlandsch schip te varen \oor den lijd van
2 jaren, hom tevens veroordcelende in
dc kosten van de b handeling chzer zaak.
Dc Raad hervatte daarna do behandeling
van de ramp van het s.s. „Scheldcetiooni",
dat door de Engelscho hark Forfarshire"
werd aangevaren, met het gevolg dat do
kapitein en zeven man verdronken. Hier
omtrent zal dc Raad uitspraak doen op
nader te bepalen datum.
ALKFM A l'K. Geboren: Am n. 0. van C. van
Hamereu eu A. de Zanger. Cathariua Ma'ia,
D. van teHogeobooin en J. P. Elstgeeet.
Johannes, van Jp.c. Turk en A. llilslgeeot.
Anna Maiia, L) van N. Zoet en A. vau der Drift
jAobua Jozof, Z. van J. de Jong en M. Uoogenboom.
Overleden: Ileudrika Maria Scbrama 9 w.
Amarenlia Spruitenburg, ongeh., 23 j. Nicnlaaa
van der Klogt, echtg. van A. van Wieringen, 31J.
N00RDWIIK. Go boron: Pietor Johannes
Dirk, Z van D. N. van Malssen en Z. Knook.
Glasina Apolonia, D. van C. J. de Groot en C. i*ï.
Hiep. Theodora Simouette, D. van A. Alkeuiade
en A. LI. J. Straathof.
Overleden: Jacob Smit, te OagslaeeaL 52
j., gehuwd inot Aotje Plug. Twee leveuioos
aangegeven doohlertjea vau J. J. M. Braun eu
W. F. G. J. Ph. vaa tl oei.
ZNGWAARD. Goboren; Mariuus, Z. van Tb.
U. Nieuwola on M. J. Amniarlaan. Janaje, D.
van A. van der Spek en W. J. Veldhuyien.
Jacob, Z. van J. üenneken on J. M. v Velzou.
Jacobus, Z. van J D. de Wilde en M. de Wilde.
Otto, Z. van IJ. bierman en J. Rosdijk.
Overlodeu: Elisabeth Lengkeek Ad. 6 j.
ZOETERMEI'jR. Geboren; Maria, D. van J.
Kingeman on A. J. van der Neut.
Overleden: Cornells Hofman 82 j.
Ondertrouwd: J. 11. Koedag, 26 j., vau
Den Haag, en O. Hos 22 j.
voor Aardappelen of andere Teelt.
To bevragen bj] It HLOIUAN
ZONEN, Rykadorp, Wassenaar.
1903 6
DE
BEROEM ÜMRUEPiSTELLEB
Gobrulkt do ROYAL WINDSOR, dieiaado
grüze hareo do natuurlijke klour en schoonheid
aer Jeugd weder teruggeeft. Zij gaat den val
der hareu tegon eu doet de roof verdwenen.
Zl) iade ELNLOLHAAJiHEKSTDLLKR, welke
bekroond is. Onverwachte uitkorusteu.Sleede
bloeiender verkoop. Op de Üucons do woor
den ROYAL WINDSOR election. Bovlndtzich
by do iiappors-ReukY-ukoopora in lieelo on
halve tlacona. Entrepot. 26, rut d'Knghif7ilParys,
Franoo toezending op aanvraag vanhetrros-
pectus, bijzonderhedo.i on getuigschriften be
vattende. blöl 29
Verkrijgbaar by de Firma KNAAP, A. H. 0,
VAN HOORN, Opvolger, Breestraat U8, Lelden,
fDRAlSMA "VAPi'l
VALKENBURG'S i
CE1TRAAL-AP
6747 20
j Vei'Iiiüjjo-l>aïïi" in alle
teil dei- si83
neemt niets anders dan de
Hcofd Agent H. LINNE WIEL,te Arnhem.
Dépots l le Leid'.yi:
E.H GERRITSEN(Fa.v.Beveren),
Qaarletnmerstr. 6.
Leoraar voor IMano cn Orgol.
Lange Mare 4-0.
.1433 6
t\. BOAS, Kon. Chip. Pédicure,
Prinsengracht No. 1126, Amsterdam, zal n. s. Woensdag
zijn geachte Abounds te Lelden bezoeken. 7298 10
Brieven uitsluitend aan bovenstaand adres.
Antiseptische en pAJnlooie behandeling.
O
9JK8 64
kost EEN BUS inhoudende
TWEE POND
eene ongekend goede kwaliteit voor
dien lagen prijs.
Alleen echt in vierkante bussen
met groen etiket.
Mocht uw leverancier bovengenoemd artikel niet
voorradig hebben, vraag dan adressen aan
Blooker's Cacaofabriek teAmsterdam.
2743 109
