J. C. KIRT, BLOOKER'S CACAO, DAALDERS I Jongens- broeken. Mo. LEIDSOH DAG-BLAD, Dinsdag1 25 Februari. Tweede Blad. Anno 1908. PRIJS en KWALITEIT blijven steeds dezelfde. tSrTJüisrosEs. Vervolg Advertentïën, Tricot Gebreide Cheviot van Blooker'» Cacaofabriek te Amsterdam, Voor jonge loeders. Salarisregeling van het onderwijzend personeel. Het den gemeenteraad in de zitting van 21 Ootokor 1907 aangeboden en toen aange houden voorstel om wijziging te brengen in de salarisregeling van hot onderwijzend, personeel heeft van verschillende zijden boz\V'U'rei1 ontmoet. Hoo ook weer in do onderwijzerswereld 'de gevoelens kunnen uitloopen, kan uit het volgende blijken. Terwijl de afdeeling Lei den van den Bond van Nederlandsche On derwijzers do bezoldiging van do bijakten geheel uit den booze acht, omdat zij meent, dat de studie voor die akten den onderwijzer minder geschikt moet maken voor zijn taak, leest men daarentegen in het rapport van do afdeeling Leiden vaü liet Nederlandscb Onderwijzersgenootschap, tiat de belooning voor het bezit van de akte in een of ander bijvak bovenal moet zijn ,,con aansporing voor eiken onderwijzer om zich te blijven ontwikkelen en zich voor zijn taak hoe langer hoe geschikter te maken." En waar zij zich over de waarde van die studie voor de bijakten voor den onderwij zer uitspreekt, laat zij zich aldus uit: „Hun blik wordt verruimd, hun onder scheidingsvermogen verscherpt, hun vaar digheid om te begrijpen, waar hun leerlin gen zwarigheden in hun leerstof ontmoeten, grorter; hun waarde in één woord als on derwijzer rijst aanmerkelijk." B. en Ws. zullen hier niets aan toevoe gen; zij bepalen zich slechts tot de ver klaring, dat wat dit punt betreft, zij zich geheel aansluiten bij de meening van hot Onderwijzersgenootschap. Eindelijk wijzen B. en Ws. den Raad nog op een nader schrijven van de vereoniging vata Hoofden van Êfcbolen 3de en 4do klasse, den 2den November 1907 bij B. en Ws. ingediend. Zij deelt daarin de resulta ten mede van een door haar ingesteld on derzoek, wat de onderwijzers in de laatste jaren zoo vaak mag bewogen hebben naar elders te vertrekken en waarom het dik- •wijls zoo moeilijk bleek flinke o-derwijzers met hoofdakte hrier te krijgen. En zij merkt daarbij op dat de gevallen, waarin onder wijzers van hier elders hoofd eener school werden, zich slechts tot enkele beperkten. Meestal werden zij ook daar weer in een onderwijzers-betrekking geplaatst. En indien zij niettemin die ovorplaatsing naar elders verlangden, dan zou dit in hoofd zaak daaraan toegeschreven moeten wor den. dat de toekomst der onderwijzers in doze gemeente niet voldoende verzekerd is. En om diezelfde reden zou het zoo moei lijk zijn vacatures voor onderwijzer met verpliohte hoofdakte hier behoorlijk te vervullen. ,,Niet de aanvaDgswedde", al- jus luidt het in hot schrijven,, weerhoudt de onderwijzers te komen, maar het eind- .'aiaris is hun te laag. Van flinke verhoo ging daarvan en betrekkelijk spoedige be reiking van het maximum verwachten Hoofden van Scholen veel hoil." Een ernstige overweging van de zoo verschilllende bezwaren heeft er B. en Ws. toe geleid, overeenkomstig het advies van de Schoolcommissie, de door hen voorgestelde wijziging in do bezoldiging van de bij akten althans voor een deel te rug te nemen, niet omdat zij met de af deeling Leiden van den Bond van Onder wijzers zouden meenen, dat de studie voor de bijakten den onderwijzer minder ge- eohikt zou maken voor zijn taak, maar omdat wij iets gevoelen voor het geopper de bezwaar, dat het onbillijk is tegen over de bezitters van bij akten aan andere f-foolen, wanneer aan scholen waaraan in die vakken onderwijs wordt gegeven, alle onderwijzers in hot bezit der akten de verhooging ontvangen, ook wanneer zij niet met dat onderwijs zijn belast. De Schoolcommissie merkt dan ook op, dat het niet zoo zeer haar bedoeling geweest la om aan het enkel bezit der akte de verhooging te verbinden, dan wol om aan de hoofden der scholen, waaraan in die vakken onderwijs wordt gegeven meer vrij heid van beweging te geven in de beschik king over hun personeel en daardoor moeilijkheden, welke zich meermalen in de practijk hadden voorgedaan, to voorko men. En nu zou men dat doel zeer zeker ook kunnen bereiken, door, zooals de af deeling Leiden van het Onderwijzersge nootschap wil, do bijaktcn aan alle scho len te bezoldigen, maar daartegen meent de sohooloommi6sie zich ernstig te moeten verzetten. ,,Het gemeentebestuur moet", aldus laat zij zich uit, de diensten die het geniet goed betalen, maar geen pre mies geven voor bevoegdheden, die niet gevraagd zijn." Zij wil daarom, om zoo veel mogelijk aan de geopperde klachten vadi onbillijkheid tegemoet te komen, in zooverre tot do oude regeling terugkeeren, als alleen die onderwijzers de verheoging voor bijakten zullen ontvangen, die de be voegdheid zullen moeten hebben om onder wijs in die vakken te geven, maar dan te vens, om de vroeger gerezen moeilijkheden t« ontgaan, aan scholen 2e klasao het aan tal onderwijzers die die bevoegdheid zullen moeten hebben, vermeerderen. B. en We. kunnen zich met voorstel, dat in de gowijzigde 4e, 7e eu 11e alinea's van art. B van de ter vaststelling aange boden verordening haar belichaming vindt, wel vereenigen. Een tweede wijziging van het oorspron kelijk door B. Ws. ingediende voorstel vindt haar grond in de door de Hoofden van (Scholen 3e on 4e klasse uitgesproken mooning, dat de fout van de hier gelden de salarisregoling niet ligt in bet te ge ring bedrag van de aanvangswedde, maar in het onvoldoend bedrag van liet eindsa- laris. En in een door een sub-commissie uit do Schoolcommissie met de Hoofden der Scholen 2de en 3de klasse gehouden bijeen komst werd door de laatsten eenstemmig als hun gevoelen uitgesproken, dat hierin verbetering zou kunnen word*?-1 gebracht door, behalve de reeds door B. en Ws. voorgestelde verhooging van 100 gld. voor 't bozit der hoofdakte, (waardoor dus de be zitters dier aik'te, onverschillig of zij met een verplichte of een onverplichte hoofd akte to doen hebben, 200 meer salaris zouden krijgen dan de andere onderwijzers) aan de bezitters dier akte nog bovendien na drie of meer jaren een derde verhooging van 100 toe te kennen, terwijl het dan tevens aanbeveling zou verdienen de eerste 2C0 niet in eens toe te kennen, rnaar f 100 bij het behalen der akte en drie jaren daar na andermaal 100. Gevolg gevende aan den hier uitgesproken wenech stollen B. en Ws. daarom voor in art. 13 der overgelegde verordening, voor het bezit der hoofd akte drie achtereenvolgende verhoogingen van 100, de beide laatste telkens na 3 jaar dienst, toe te kennen. Een noodwendig gevolg van de belde voorgestelde wijzigingen is nu echter weer, dat ook do jaarwedden van de onderwij zers-plaatsvervangende hoofden een ige ver hooging zullen moeten ondergaan, ten einde getrouw te blijven aan het beginsel dat de wedde van het plaatsvervangend hoofd 100 hoogcr moet zijn dan het bedrag dat een ander onderwijzer, met bezoldiging van hoofd- en bij akten, die voor teekenen en handwerken uitgezonderd, op zijn hoogst kan verdienen. Daarom zal de jaarwedde van het plaats vervangend hoofd aan de Jongensschool 2de klasse moeten stijgen tot f 1700; aan do Meisjesschool 2de klasse tot 1500aan de Jongensschool 1ste klasse tot 1400; aan do Meisjesschool lste klasse tot f 1300; en aan dó scholen der 3de en 4de klasse eveneens tot f 1300. Worden deze verschillende wijzigingen in de aalarisretgeling aangebracht, dan z)al, blijkens de uitkomsten van een door B. en Ws. ingesteld onderzoek, de bezoldiging van het onderwijzerspersoneel in het eer ste jaar een hoogere uitgave van de ge meente ciaohon van 7700. Voor meerdere bezoldiging van bijakten zal n.l. een uit gave van 700, voor de hoofdakte een hoo- ere uitgavo van 4600 en wegens hoogere ezoldiging van de plaatsvervangende hoofden een uitgaven van /2200 vercisrht worden. Lator zal dat bedrag uit den aard der zaak nog geleidelijk kunnen klimmen. Inmiddels is echter in de Staatscourant van den 16den Januari j.l. verschenen do web van 28 December 1907 tot wijziging van de wet tot regeling van het Lager Onder wijs. Bij die wet worden da minima van de onderwijzere-jaarwedden verhoogd, maar tevens is daarvan het gevolg dat ook dn Rijkssubsidie aan dc gemeenten in de kos ten van het Lag-er Onderwijs hooger wordt. Wat het eerste punt betreft, zoo behoeven B. en Ws. ftöoèn op to merken dat do in onze gemeente geldende minima, op een enkele uitzondering na, gelijk zijn of hoo- gor dan do door de web gestelde. Terwijl namelijk het wettelijk minimum voor onderwijzeressen met 20 en meer dienst jaren bedraagt 825, wordt volgens dc Leidsche verordening de laatste verhoo ging van f 100 na lö dienstjaren alleen aan de onderwij^ors toegekend. Do onderwijze ressen, wier minimumsalaris na 12 jarcD dienst 800 bedraagt (terwijl zij volgens de wet tot aan haar 16de dienstjaar met niet meer dan 675 behoeven te worden be zoldigd) verkrijgen daarna geen verhooging meer. Ten einde nu evenwel do verordening ook op dit puat niet de wel m overeenstem ming te brengen, stellen B. en Ws. den Raad voor aan de onderwijzeressen na 15 dienstjaren nög een laatste verhooging van f 25 toe te kennen. Een hoogere uitgavo van 625 zal daarvan het gevolg zijn, ter wijl dan bovendien de jaarwedden van de plaatsvervangende hoofden van de meisjes scholen lste en 2de klasse met nog 25 zul len moeten atijgen, hetgeen nog eens eon uitgave van 50 zal vereischen. Yan meer beteekenis behoort echtor, naar B. en Ws. meenen, do invloed to zijn van de subsidieverrhooging, die do wet van 1Ö07 zal medebrengen. Immers, toen B. en Ws. uit een door hen ingesteld onderzoek go- bleken was, daarbij uitgaande van dezelfde gegevens, welke bij het opmaken van de loopende begrpoting tot grondslag der be rekening hadden gestrekt, dat ten gevolge van de nieuwe wet de Rijksbijdrage aan d9 gemeente» over 1808 met 9975 gulden, zou stijgen namelijk 1550 gulden als bijdra ge in de jaarwedden van do hoofden der scholen, en 8425 gulden als bijdrage in die van de verplichte onderwijzers achtten zij het raadzaam alsnog aan de Plaatselij ke Schoolcommissie te vragen of deze we tenschap haar wellioht nog aanleiding zou kunnen geven om wijziging te brengen in do door haar gedane voorstellen. En dit bleek dan ook inderdaad liet geval. Dc Schoolcommissie 6tclt voor, en B. en Ws. vereenigen zich met dit voorstel gaarne om thans ook aan de hoofden der scholen een derde verhooging van 100 gulden na vijf jaren dienst als zoodanig, toe te kennen. De gevolgen deeer wijziging zullen zijn een hoogere uitgave voor de gemeente over 1908 van 700 gulden. Alles te aamen genomen, zal dus de nieu we regeling vnia do gemeente een financieel offer eischen van 9075 gulden, terwijl om gekeerd de wet van 28 December 1907 aan do gemeente een bate zal opleveren van 9975 gulden. Kunst, letteren, enz. „Pro on Contra" bevat do verschillende belichting van hot onderwerp: „Celstraf." Mr. J. Domda Nieuwenhuis, oud-hoog- leoraar aan de Rijks-Universiteit te Gro ningen, ziet helder voordeelen in van do celstraf, somt ze in een bespreking achter eenvolgens op en besluit ten slotte dat or niet* irrationeels en onsociaals in is, als men den mensch die misbruik maakte van zijn vrijheid en zijn sociale natuur, een. tijd langr beroofb van zijn vrijheid en van het sociale verkeer, in het bijzonder met mede misdadigers. ,,Elk stelsel," zegt hij, „ook een gevafi- genisstelsel, heeft zijn bezwaren. Ik klea de celstraf lioven do gemeenschappelijke op sluiting in welken vorm ook." „Leed en vergelding" zegt dr. H. Yan der Hoeven jr., geneesheer aan het gesticht „Coudewater" te Rosmalen in zijn „Con tra", „zijn de cenige motieven waaruit lo gisch de oei als uniform strafmiddel kan zijn voortgekomon. Zij zijn de eonige fac toren die zichzelve gelij.c blijven in de duizendvoudige verscheidenheid. Eerst als leed on vergelding uit do rechts middelen dor gemeenschap verdwenen zijn, als wij (onze kindskindoren?) doortrokken zijn van do overtuiging, dat de straf" geen straf mag zijndan zal, niet tot onze eer, aan onze nagedachtenis het vermaarde woord van Terri verbonden woorden: dat do celstraf één der afdwalingen wüb van onzen tijd." Het betoog waarom hij de celstraf tot af dwaling stempelt, gaat vanzelfsprekend aan deze conclusie vooraf. In de serie „Kerk en Sec te" onder redactie van dr. S. van Voen is door hem zelf besproken „Het Stundismc" een Russische secte die eerst in de tweede helft der negentiende eeuw openlijk in heb licht trad. De 3do aflevering van dr J. te Winkels: „Do ontwikkelingsgang der Nederlandsche letterkunde" is te Haarlem bij de erven Bohn verschenen. In deze aflevering wordt geopend het „Derdetijdvak; de bloei dor letteren, 1580 —1680." Prof. ron Esmarch. De geheimraiad in wc-rkclijken dienst, prof. von Esmarch, is gisteren te Kiel overleden. Friedrioh von Esmarch, geboren 9 Jan. 1823, is een bekend chirurg, die zich grooto verdiensten verwierf door zijn belangstel ling voor de verpl ^ing van gewonden in den oorlog. Als jong dokter nam hij doel wan den ambulance-arbeid van do Deensche oorlogen in 1848 en 1864. In 1870 werd hij tot „generaal-arts cn consulteerend ohi- rurg bij het Duitscho leger benoemd. Hij huwde in 1872 prinses Henriëtto van Sleeswijk-Holstein Sonderburg-GIücksburgi oen tante van den tegenwoordigen Duit- schen keizer. In 1887 werd hij tot den adel stand verheven en in 1897 benoemd tot ge heimraad in werkelijken dienst. Zijn prestaties in dienst van do ambu lance bestaan vooral in do ontwikkoling vian de chirurgische oorlogstechniek, van den verplegingsdienst te velde en de me thode tot heb kunstmatig bloedleeg maken van ledematen. Er verschenen talrijke wetenschappelijke werken van zijn hand. De vereeniging „De Dageraad" te 'Am sterdam hield gisteravond haar jaarlijk sohe openbare bijeenkomst, die zeer druk bezocht was, In den „Werkenden Stand", tor herdenking van Multatuli's geboorto- dag. In een hooiende rede schetste dr. P. C. F. Frowein do beteekenis van Mullatuli, waarna mevr Boddé en de heer.n 0. G. 't Hoog en J. Ruiter stukken uit Multa tuli's werken voordroegen. Aan het slot werd een collecte gehoudon ton bate van het Comité dat een gedenk steen wil aanbrengen in het huis te Brus sel, waar Multatuli den Havelaar schreef. Het veel besproken tooneclstuk „IJs brand" van dr. Fred, van Eeden zal in den loopenden jaargang van „Groot-Ne derland" opgenomen worden. Sado Yacoo en haar gezel schap. De eerste voorstelling van het Japansche Tooneelgeselschap is bepaald op 27 Fcbr. a, a. in den Hollandschen Schouwburg. Le den van het geselschap zijn behalve Sadft Yaocx\ o. m. Iso Kawakami, Otto Kawa- kaml, Oudagawa, Fousita, Sougihashi Ka- wamoura. Opgevoord worden drie stukken „De demon en de sabel", tragedie in één bedrijf. ..KattengemaJuw", burlesque in één bearijf en „De drie Zusters", tragedie in één bedrijf. Sada Yaoco en Kawakami vervuilen in de stukkon de hoofdrollen. Te Bolaward zal in den gevel van het huis. waarin do Friesche dichter Gysbert Ja-picx in 1603 word geboren, een gedenk steen worden geplaatst. Nu dit huis gedeeltelijk afgebroken ca herbouwd wordt, hoeft 'n burger van Bols- warcL de heer B.. aan de krito Bolsward van het Selekip ror Fryske tael- en skrif- tenkenniaao de noodige gelden voor een eerosteen toegezegd. Do groothertog van Weimar heeft voor' 30,000 Mark de verzameling munten en penningen uit den hervormingstijd van dr. Spitzner te Dresden voor zijn Musoum gekocht. Het heerenhuis Abbotsford, waar Walter Scott woonde, wordt thans gcmeuhileord te huur aangeboden. Scott's bibliotheek, die daarbij eveneens ter beschikking van den huurder komt, neemt vijf van do veertig vertrekken in liet gebouw in beslag. Andrew Carnegie heeft aan het Robert Kooh-fonds een half millioen Mark ge- schonken. Er is nu 800,000 Mk. bijeen, maar men rekent op verderen steun van het Rijk, de Bondsstaten, enz. Het geld zal, zooals men weet, als blij vend tedken van erkentelijkheid jegens den bacterioloog Koch, strekken tob bevorder ring van iwetenschappoiijken arbeid en ook van practische werkzaamheid tot bestrij ding van de teriDg. Het fonds komt onder beheer van eed curatorium. Maria Seret. Uit Berlijn wordt aan het „Hbld." ga- schreven Op do muzikale soirée, die Vrijdag bij do Keizerin plaats vond, heeft mevrouw Maria SeretVan Eyken haar medewer king verleend, en een groot succes gehad met de voordracht van liederen van Schu bert en Hugo Wolf. Faillissementen. H. J. Louwman en D. F. L. Louwmaö, beidon van beroep pensionhoudster, wonen-1 do te Rotterdam aan de Diergaardelaan; No. 94. M. van Eist, van beroep kellner, wonende te Amsterdam aan de WiLhelminastraat 0, 2de et. P. J. A. C. van Geldorp, van beroep tee- kenaar, wonende te Sloten aan den Sloter- sbraatweg 211c. T. A. Korting Jr., koopman in koffie en thee, wonende te Amsterdam, Van Limburg Stirumstraat 39; J. J. H. Bie-seman, huis vrouw van J. W. Gunst, openbare koop vrouw, handelende onder den naam J. Bie- seman, wonende te Amsterdam, Vrolik- straat 471. E. J. Marcus, kleederniakor, te 's-Graven-' hago. O. van der Plassc, koopman, wonende ta Ycrseke. A. F. Nijland, broodbozorger, wonende td Amsterdam Dusartstraat 62 (3 hoog). Do naaraloozo vennootschap Union Bank, gevestigd te 's-Gravenhagc. J. Ploeger, gymnastiekonderwijzer, wo- nende to Amsterdam,, Albert Ouypstraafj No. 274. Mejuffrouw J. Tomkowitz, kamerverhuur ster, wonende te Amsterdam, Warmoes- atra^fc 115. K. D. Nickamp, bloemist to Winschoten: (St.-Vituaholb). D. J. Hopster, winkelier, wonende to Utrecht, Predikheerenstraat 29. H, van Dijken, zonder beroep, wonende te Utrecht, Koekoekstraat 59. G. J. M. Elfrink, barbier te Zwollo. H. A. Pasman, hotelhouder to Nijmegotf.i Geëindigd: Door het verbindoud worden der eenige uitdeelingslijsbcn de faillissemen ten van: K. H. Kammeijer, slager, wonendé te Nunspeet, gemeente Ermeloo; J. H. An- driessen j P. H. L. Ie Marchand, bo Am sterdam de nalatenschap van F. M. J. Eg- lem, gewoond hebbende bo MaarseenJ. Cb van Bergen, hoedenkoopman, te Bolsward f L. H. Baay, schildor en winkelier te Zeis* on J. Kreling J.Hzn. te Gameren. Opgehevende faillissementen van H. W<< de Haas on L. de Haas, handelend onder do firma D. G- de Haas, van beroep koop-» lieden, wonende te Rotterdam; A. D. Aeil< kemh, colporteur, wioRende to Utrecht* Neude 32bis, wegens gebrek aan actief; L/ T. Hilst, wonende te Amsterdam, aan dd Jacob van Lenne pst raat 32, 2de et., wcgcnO gebrek aan actief. Haap'emmersJi'. 122. Donkersteeg 3. 1069 16 Com contant getd), op Woensdag 26 Febr. 1908, des voormiddags te ell uren, op het ert Tan J. Gr. HOOGSTBA- TEN, aan den Hoogen B(jn. zmbij Belden onder Zoe- terwoude, ten overBtaan van den Deurwaarder J. F, TEUNIS, wegen, faillissement: 3 Kalikoeten (waarvan 1 aigekalid), 1 Kali, 7 Kippen en 1 Haan, een Sclieltt Hooi 1000 pond, een partij Bool 500 pond, •en party Koemest, voorts: 2 Belkwagentjes, 1 Voerketel, melkemmers, Tonnen, enz Eén uur vóór den verkoop te CSACJO. JflA7 jjQ Mocht uw leverancier bovengenoemd artikel niet voorradig hebben, vraag dan adressen aan 2208 120 Vinnm Sanguinosum iu Vacuo. Jonge moeders kunnen dikwijl» maar niet op kraohten komen: maar als z|j de SA.NQUIN0SE gebruiken, dan nemen haar krachten spoedig toe. Mej. D. BOXELAAR, Valllantlaan 248, Don Haag, BchrUft: Ik was na de geboorte van mUn kindje ullgeput, en zeer zwak had veel laBt van hoofdpijn, kloppingen, duizeligheid en p(jn In den rug. Ik was gedurig vermoeid, en alles was mij te veel. Door het gebruik der Sanguinose ben ik zeer versterkt en voel mij krachtig ala voorheen. Da duizeligheid en de moeheid, ook de pijnen ln den rug zijn geheel verdwenen. U moogt deze verklaring bekend maken. Mej. D. BOXELAAR. Sanguinose verrijkt en versterkt het bloed; en daardoor grijpt zü met vaste hand ln de oorzaak der kwalen. Bij uitputting:na de influenza en zulke ondermijnende krankheden brengt de Sanguinose U zeer spoedig weer op krachten. Prijs per ttaoon ƒ1.60, 6 fl. f8. 12 fl. ƒ15.-. maakt eens kennis met den Vygenhonig. Het beste middel tegen den hoest 1 Te Lelden aUeen echt by D. M. KRUISING A, REIJST KRAK, J. H. DIJKHUIS, S, A. BR0ERSE, D. H. TERBURGH; te Katwijk a/Zee: P. BLOOT; te Roordwtjki JOHe. VEQT, G. A. E. DHYSTER; te Oudahoorn: J. R. SCHOUTENte Voorschoten: A. J. DEURL00) te LisseHANSEN Beckers; te Hillegom: 0. BR0EKE8; te Allen a/d. Rijm YAR08SIEAU Zn.; te Hazers- woudei J. ZWEMSTRA; te Koudekerk a/d. RUn: J. MAAT; Bent huizen! J. REN3IN0Den Haag! VAN DAM Co. 1288 80

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1908 | | pagina 5