heb gebruik gemaakt van alle klassen en
zoowel van de expr-estreinen als van de
gewone personentreinen. Het was inder
daad een hcele studie.
Op mijn vroegere reizen had ik reeds de
ervaring opgedaan, dat de waggons der
Russische spoorwegen gemakkelijk iDge-
richt zijn. De personentreinen worden ech
ter niet schoongehouden, en overal heerscht
'de grootste wanorde. Geen der beambten,
conducteur of hoofdconducteur, denkt er
ooit aan, den passagiers de plaatsen aan
te wijzen. Eens bet was in het begin van
mijn reis vroeg ik den conducteur mij
een plaats in de tweede klasse aan tc wij
zen. Hier waren de vnje afdeelingcn geheel
door spoorwegbeambten en hun vrouwen
in beslag genomen, het waren meest con
ducteurs en wisselwachters, die het recht
meenden te hebben hun heele familie met
tantes en nichten op een kaart derde klasse
in de tweede en eerste te mogen meenemen.
De beambte, van wien ik aanwijzing van
een plaats verlangde, begreep mij, zooals
ik weldra merkte, verkeerd.
Hij nam mij zeer beleefd mijn reistasch
af, opende een der ooupé's, die geheel leeg
was, en sloot dc deur achter mij. Na eeni-
gen tijd verscheen hij weer en informeerde
heel deelnemend hoe het mij in den coupé
beviel. Er bleef mij niets anders over dan
den man een fooi tc geven. Nauwelijks
had hij die gekregen en was hij verdwe
nen, of hij bracht in mijn coupé een ande
ren reiziger Deze werd door den conduc
teur met de grootst mogelijke beleefdheid
behandeld. Deze gaf hem daarvoor een
flinke fooi; hij had nl. in het geheel geen
kaartje. Het werk der spoorwegbeambten
is er hoofdzakelijk op gericht om de cou-
ipé's af te sluiten, om daardoor een fooi
,te krijgen of te zorgen voor de plaatsing
van reizigers zonder plaatskaart. Deze
bezigheid neemt hun tijd zoozeer in beslag,
dat zij nergens anders voor te vinden zijn.
Op alle lijnen, zoowel in Polen, alsook in
Centraal-Azië, in Noord-, Midden- en
Zuid-Rusland zag ik honderdmaal dezelfde
jBcène. Wanneer de conducteur verscheen
om de kaarten te controleeren, maakten
een aantaJ passagiers zekere geheimzinni
ge bewegingen en reikten den conducteur
de gesloten vuist, welker inhoud de be
ambte in zijn zak liet glijden.
Niet altijd werd de naak zoo geheimzin
nig behandeld. Zoo woonde ik het op de
lijn tusschen Mosikou en Warsohau bij,
dat de conducteur met een oude koopvrouw
op luidruchtige wijze aan het marchan-
deeren was over tien kopeken. Het duurde
zoo lang, dat ik verontwaardigd den con
ducteur toeriep, de oude vrouw toch met
rust te laten. De beambte zeide echter,
trouwhartig: „Is het dan fatsoenlijk, zon
der te betalen van den trein gebruik te
maken?" De vrouw gaf dit toe, maar hij
mocht niet zulk een overmatig hoogea
prijs verlangen. Nu riep de conducteur
'mij als getuige, dat het kaartje voor den
'afstand, welken de vrouw wilde reizen,
aan de kas een roebel kostte. Hierop liet
de vrouw zich overhalen nog tien kopeken
te betalen. De conducteur verklaarde mij.
dat hij niot minder dan de helft van den
officieelen prijs durfde nemen, daar zijn
collega's dan zouden meenen, dat hij een
gedeelte van het ontvangen bedrag had
■verduisterd. Inderdaad heeft zich op be
paalde lijnen een vast tarief voor kaartjes-
looze reizigers ontwikkeld. Mij werd ver
teld, dat menigmaal een conducteur voor
het loket voor plaatskaarten staat en den
reizigers, die plaatsbiljetten willen ne
men. een wenk geeft, dat zij zonder kaart
jes reizen kunnen. Er zijn categorieën van
reizigers, die zich openlijk er op beroe
men, nog nooit met een kaartje te hebben
gereisd. De incassecring van het geld
wordt door den conducteur verricht. Wan
neer een der „hazen" zoo heeten in
Rusland de kaartjes] oze reizigers wei
gert het geëischte bedrag te betalen, wordt
hij bij het volgende station met geweld
uit den trein gezet. Eerst verschijnt de
hoofdconducteur en verklaart met groote
verontwaardiging dat het een ongehoorde
brutaliteit is zonder kaartje te reizen. In
werkelijkheid maakt hij evenwel met den
conducteur gemeene zaak cn ontvangt voor
eiken „haas" een bepaald zeer hoog per
centage van het bedrag.
Daar het gokeele treinpersoneel op die t
wijze elk oogenblik in gevaar verkeert, met
den strafrechter in aanraking te komen, is
het natuurlijk, dat men vau dat personeel
in moreel opzicht niot al t© veel kan ver
langen. Daardoor wordt het begrijpelijk,
dat dieven, kwartjesvinders en ander ge
spuis op de Russische spoorwegen een ruim
veld voor hun werkzaamheden vinden. Zij
geven den beambten een deel van bun buit
of worden door hen eenvoudig geduld, daar
zij een aanklacht bij de spoorwegdirectie
vreezen.
Een bijzonder karakteristiek voorval
beleefde ik op mijn reis tusschen Orenburg
en Samara. Des nachts kwam men tot de
ontdekking, dat onder dc bank, waarop ik
des avonds had plaats genomen, een spits
boef lag. Ik had hem niet bemerkt. Daar
ik echter, door de ervaring gewaarschuwd,
voor den nacht de bovenste plaats in den
wagen had genomen, behoefde ik voor die-
veu van deze soort niet bevreesd te zijn.
Des nachts zag men plotseling van onder
de bank een hand te voorochijn komen,
welke een greep deed naar het rcistaschje
van de daar rustende persoon. Deze was
toevallig de dochter van een spoorweg
ambtenaar. Zij scheen wel aan dergelijke
voorvallen gewend te zijn en keek terstond,
onder de bank. Toen kwam een man te
voorschijn, die een weinig verlegen lachte
en daarna kalm tegenover haar plaats
nam.
Nu wendde zich de man tot het jonge
meisje en vroeg waarom ze niet doorsliep.
De brutaliteit van den Russischen gauw-
dief is onbeschrijfelijk. Een valse lie speler,
dien ik er op betrapte, dat hij door oneer
lijk spel een medereiziger plunderde, vroeg
mij heel verbaasd wat het mij aanging
wanneer een ander uit eigen beweging zijn
geld wilde verliezen.
Wanneer men eenigen tijd op Russische
s{>00rwegen heeft gereisd, komt men tot
de slotsom: het onderscheid tusschen goed
en kwaad is hier moeilijk aan te geven.
Men zal nu vragen hoe dit alles mogelijk
is en of er in Rusland in het geheel geen
controle is. Er wordt nergens zooveel ge
controleerd als in Rusland en de contro
leurs krijgen hooge salarissen, '"en behoeft
zoo iemand echter maar eenmaal te zien, om
te weten, dat hij niet veel nut kan uitrich
ten. De controleurs verschijnen hoogst
elegant gekleed en worden op hun rond
gang door alle beambten begeleid. Daar
dezen nu zelf de knoeiers zijn, verstoppen
ze alle passagiers zonder kaarten. Soms
worden ook de controleurs zeiven door de
conducteurs omgekocht. Wanneer zulk een
beambte eerlijk is, krijgen de conducteurs
van den telegrafist aan het station, waar
de trein wacht, per draad van zijn komst
bericht. Dan kunnen ze voor hun bescher
melingen kaarten koopen tot het volgende
station.
Wat ik hier verteld heb zijn geen uit
zonderingen, doch regel. Zoo iets komt
dagelijks voor op alle Russische sooorwe-
gen. Niet alleen de staatsbanen, ook alle
particuliere spoorwegmaatschappijen wor
den op deze wijze bedrogen. Goederentrei
nen vervoeren alle ook personen, door wie
natuurlijk geen kaarten -"-orden gekocht.
Of de tegenwoordige minister met deze
misstanden bekend is, weet ik niet. Aan de
ministeries werkt men vlijtig. Het publiek
lacht er meer om dan dat er schande over
geroepen wordt. Het gevolg is echter, dat
den spoorwegmaatschappijen millioenen
worden ontstolen en dat het volk hieraan
gewoon demoraliseert.
Lastige Planten.
Naar een Amerikaansch blad meedeelt is
de waterhyacint, Eichhornea Speciosa, die
vele stroomen in Florida en Louisiana on
bevaarbaar heeft gemaakt, ook verschenen
in Texas, en dreigt ook daar voor de
scheepvaart noodlottig te worden.
De plant verspreidt zich met zulk een
snelheid, dat voorbeelden bekend zijn van
gr 00te, bevaarbare stroomen, die binnen
twee jaren nadat de plant daar voor het
eerst gezien was, geheel verstop' waren.
Naar men zegt heeft do Bondsregeering
verleden jaar 200,000 dollars uitgegeven
om te beproeven die vegetatie in de stroo
men van Louisiana en Florida te fnuiken
of te beteugelen, maar het resultaat moet
gering geweest zijn.
Men beweert, dat de verspreiding dezer
plaag te danken is aan de onachtzaamheid
der dames, die, vol bewondering voor de
mooie bloemen, een paar planten kweekten
en ze, onvoorzichtig genoeg, lieten ont
snappen in de rivieren.
Dit is ook, naar men weet, de oorzaak
geweest van het verschijnen der planten in
de Sabine-rivier, welke stroom Texas en
Louisiana scheidt. Een dame in Orange,
Texas, kreeg een paar exemplaren dezer
plant uit Florida; maar, na deze een poosje
gekweekt te hebben, verveelden ze haar, en
wierp zij ze in de rivier.
Van deze weinige planten na is de ge-
hcele rivier boven Orange versperd door
een warrige massa van waterhyacinten en
vele waterwegen in Louisiana, die vroeger
door booten bevaren werden voor het han
delsverkeer dezer streek, zijn nu geheel voor
de scheepvaart gesloten.
Een ander voorbeeld:
Eenige planten der sierlijke waterhya
cint, die men in Sam Houston-park in
cultuur had, verdwenen onlangs op de een
of. andere manier uit haar kunstmatige
omgeving en verschenen in het schcepska-
naal, dat Houston met de Golf van Mexico
verbindt.
De plant had al groote vorderingen ge
maakt vóór zij de attentie trok der autori
teiten, maar met energie is men sedert aan
het werk gegaan om haar tc verdelgen. Zij,
die daaromtrent ervaring hebben, betwij
felen echter of er wel iets op gevonden zal
kunnen worden om de planten geheel uit te
roeien. Zoo het niet gelukt bet scheepsko-
naai, dat de eenige diepwaterverbinding
van Houston is, vrij te maken, dan zou de
schade aan handel en nijverheid voor dero
haven enorm wezen.
Een wet, die verbiedt de waterhyacint in
do nabijheid van bevaarbare stroomen te
kweeken zal nu spoedig door de wetgevende
maobt in Texas in behandeling worden
genomen.
Dat kan misschien wel helpen, maar wie
zou ooit gedacht hebben, dat menschen
zich met wetten tegen een plant zouden
moeten beschermen en dan m pr wel tegen
zulk een mooie en betrekkelijk nietige
plant? Maar haar bracht schuilt d_n ook
enkel in haar snelle en ongebreidelde ver
menigvuldiging, want in andere opzichten
schijnt ze volstrekt onschadelijk.
Glazen Parelen.
Venetië is bekend als vervaardigster van
glazen parelen. Zij heeft in die industrie
vroeger steeds vooraan gestaan, en tot he
den heeft zij zich op die plaats weten te
handhaven. Al eenige eeuwen wordt die
tak van nijverheid uitgeoefend. De Vene-
tiaanscho kunst-glas-industrie houdt zich
echter bijna uitsluitend bezig met de ver
vaardiging van versierselen. Daarom moest
zij telkens tijden van verval doormaken,
gelijk dit bijv. in den aanvang der 19de
eeuw het geval is geweest. Alleen de fabri
catie van glazen parelen heeft zich steeds
op dezelfde hoogte weten te houden.
Het is de moeite waard, eens een kijkje
te nemen in het inwendige van zulk een
parelen-fabriek. Een groote ruimte bevat,
behalve verscheidene kisten met zand en
andere aardsoorten, een aantal ovens, be
stemd om de glasmassa te smc'ten. Man
nen, die, door roet en ^mook zwartgebla
kerd, op demonische gedrochten lij leen,
roeren de vloeibare pap met ijzerenstangen.
Als het mengsel geschikt is, worden er dun
ne draden door getrokkendaaraan blijft
de glasmassa gelijkmatig hangen. Na het
afkoelen worden de draden weer verwij
derd en men houdt dunDe glaspijpjes over.
Deze worden naar hun dikte gesorteerd,
aan bosjee saaingebonden en dnr> door man-