Wannesr de vrouwen baas waren....
eo zij is aantrekkelijk genoeg, om ze hier
kortelijk te verhalen.
Het is eT mee gegaan, als met talloos veel
■andere. Schilders, als Reiffenstein, hebben
.het interessante onderwerp aangegrepen,
en zoo de anekdote vereeuwigd. Ma r even
als vele andere geschiedkundige verha
len" is ook dit door ernstige gischied-
vorschers verbannen naar het rijk der on
waarschijnlijkheid, om niet te zeggen der
fabelachtigheid
In werkelijkheid zou de zaak zóó zijn
Het gevleugelde woord ,,Ei van Colum
bus" is een verbastering van een Spaan-
sche volksuitdrukking .Hansjes Ei", en
die is ontleend aan het tooneelstuk van
Calderon Mevrouw Kobold." In dit
stuk wordt verhaald hoe verhevea geesten
tevergeefs getracht hebbsn, Hansjes ei op
een gladde tafel rechtop te zetten.
„Maar Hansje kwam en gaf het
Een tik slechts en heb stond."
De Italiaan Vaskari heeft in zijn boek
„Levensgeschiedenis van Kunstenaars'
het verhaal van het ei in verband ge-
bracht met den bouwmeester Brunelleschi
(spr. uit: leski) en in het jaar 1421, dus
bijna 100 jaar vóór Columbus, geplaatst.
Brunelleschi is de bouwmeester van deu
koepel van den dom to Florence, en dezo
koepel heeft een eivorm.
Benzoni, in zijn „Geschiedenis cler nieu
we wereld", Venetië 1565, is degene, die
het verhaal in verband gebracht heeft
met Columbus. Maar hij verklaart de ge
schiedenis slechts van hooren zeggen te
kennen.
Hierop legt ook Alexander von Hum
boldt nadruk.
Hertsiet heeft onlangs in i boek
„Treppenwitz der Wcltgeschichte" een
aantal bekende geschiedkundige anekdoten
naar het rij»k der fabelen verwezen, en
daaronder ook de onze. Hij stelt in het
licht, dat reeds dit een vergissing is, als
zou Columbus bij zijn uitzeilen naar het
Westen het bewuste doel hebben gehad een
nieuwe wereld te ontdekken. Hij wilde veel
meer de Oostkust van Azië bereiken, van
welke hij aannam, dat zij veel korter bij lag
dan in werkelijkheid het geval is. Maar
zelfs deze veronde. stelling ia niet een oor
spronkelijke gedachte van hem, maar van
den astronoom Toskanelli, overleden 1482,
dien ook nieuwere geschiedschrijvers, als
Helmolt, daarom den „geestelijken auteur"
van de ontdekking van Amerika genoemd
hebben.
Arme Columbus 1 Het gaat hem heden
ten dage nog zooals vroeger in den kring
der Spaansche Grandes. Maar één ding
moeten allen hem toch laten: zijn grooto
wilskracht. En nog iets heeft deze geschie
denis laten staan- den ondank zijner tijd-
genooten. In ketenen is hij van zijn derdo
reis teruggebracht. Ieder schoolkind weet
heden, dat Columbus Amerika heeft ont
dekt, maar hijzelf heeft het niet geweten.
Hij heeft tot aan zijn einde gemeend, de
kust van Oost-Azië bereikt te hebben.
De „Berliner Lokal-Anzeiger" heeft
aenjgon tijd geleden een aantal vrouwen
van naam in binnen- en buitenland de
vraag voorgelegd: „Wat zouden de vrou
wen doen, wanneer zij het heft in handen
kregen1?7' Zij heeft er meer dan tachtig
antwoorden op gekregen, waarvan vijf uit
Nederland.
Carmen Sylva opent de rij met het tele
gram: „Ik denk, dat Semiramis, de grooto
Katharina, Elizabeth van Engeland, Ma
ria Theresia en nog meer anderen getoond
hebben, hoe vrouwen heerschen."
Do meeste vrouwen blijken ^een wouwen-
regeering, maar alleen medezeggenschap iu
het bestuur van den Staat te verhingen
Zoo ook Bertha von Suttner, de winnares
van den Ncbel-prijs vooa* den vrede. Zij
schrij ft
„Het doel, dat de vrouwenbeweging zich
gesteld heeft, is toch zeker niet, om de
macht in handen te knjgen. Men streeft
alleen naar medeheerschappij. Do vrouwe
lijke menech moet en mag nooit over de
geheele menschheid heerschendat zou de
zelfde machtsaanmatiging zijn, die, tot. nu
toe, de mannelijke helft in praktijk heeft
gebracht en tegen welke de vrouwenbewe
ging zich verzet.
Wat de vrouwen echter zoudcD doen,
wanneer zij medezeggenschap kregen, dat
kan ik zeggenZij zouden het attribuut,
dat aan de kracht haar adel ontneemt, do
ruwheid, doen verdwijnen, en* zoodoende
zou het maatschappelijke, het staatkundi
ge, met één woord het geheele openbare
leven op een hooger peil gebracht zijn."
Mevrouw Coradi-Stahl, de voorzitster
van het Zwitserscho Vrouwenverbond,
roept uit:
„Wat een vooruitzicht I Wij zouden voor
al rechtvaardige wetten maken. Geen ge
slacht moet over het andere heerschen. Wij
verlangen: gelijke moraal, gelijk recht, ge
lijke loonen voor beide geslachten. Ik voor
mij zou de school hervormen door de kinde
ren later toe te laten meer opvoeding dan
abstracte kennis en geheugenoefening ver
langenmeer lichamelijke ontwikkeling
door schooltuinen, gymnastiek, wandelin
gen. De meisjes tot goede moeders met ide
ale begrippen vormen in huishoudscholen
met uitgebreider program, waar cok ondei-
wijs wordt gegeven in het verplegen van
kinderen en zieken en opvoedkuiide..."
Virginia Nathan, de vrouw van den
nieuwen burgemeester van Rome, ant
woordt:
„Wat moet ik op uw spottende vraag
zeggen 1 Aan do vrouw worden immers
nog de elementairste rechten onthouden.
Geef haar deze, cn dan zal ik antwoor
den".
Juffrouw Anna Polak, uit Groningen,
schrijft:
„Wat de vrouwen waarschijnlijk zullen
dóen, wanneer zij in de vertegenwoordi
gende lichamen zitting hebben, is dit:
nooit haar mandaat als een sinecure be
schouwen de aan de orde zijnde onderwer
pen aoo nauwkeurig en volledig mogelijk
bestudeerenals zij niet tot oordeelen be
voegd zijn, zwijgen, en van de langere er
varing der mannen trachten te leerenzich
laten gelden waar haar ervaring bijv.
op het gebied van opvoeding, armenzorg,
ziekenverpleging haar recht tot spreken
geeft, zich tegen noodeloozen kostbaren
administraticven rompslomp verzettenelk
voorstel, vrij van partij-politiek, onder
zoeken pogingen tot betere bescherming
van kinderen ondersteunen, of hot initia
tief er toe neutenvakonderwijs, vooral
voor meisjes, bevorderen vaststelling van
bezoldigingen naar het .werk, dat geleverd
wordt; afschaffing van wettelijke bepalin
gen, besluiten cn verordeningen, die de
arbeidster meer belemmeren dan den ar
beider, en die op staatsrechtelijk en bur
gerrechtelijk gebied dc vrouw bij den man
ten achter stellenveranderingen, die na
tuurlijk een herziening van het burgerlijk
wetboek insluiten, in dien zin, dat de ge
trouwde vrouw rechtspersoonlijkheid krijgt
met volkomen dezelfde rechten als haar
man".
Juffrouw Polak verwacht niet, dat de
aarde dan bij tooverslag in een paradijs
veranderd zal worden, maar in elk geval
voor talloos velen minder een hel zal zijn
dan nu.
Yvette Guilbert hoopt, dat de vrouw,
wanneer zij baas*' is, in de eerste plaats
den oorlog zal afschaffen. Zij verwacht,
dat de vrouw het moederrecht ook veel
beter zal beschermen dan de man.
Camille du Gast, de Franscho ontdek
kingsreizigster, denkt, dat de vrouwen
misschien wel den vrede onder de volken
zouden stichten, maar zeker den oorlog in
haar eigen huis zouden doen uitbreken
Ellen Key, dc Zweedsche h.rvormstor
zou beginnen met alle scholen te vernieti
gen. „lik zou een heel geslacht van kinde
ren vrij rond laten loop^u, om, geheel be
vrijd van do tegen woo rdigo traditie der
ellende, een nieuw geslacht van ouders en
onderwijzers op te voeden en zoo op te
voeden, dat zij wederom door hun werk
zaamheid een nieuw menachdom zouden
scheppen."
Do Berlijnsche dichteres Anna Ritter zou
o.a. den eenjaarsdienst ook voor de vrouw
invoeren, d.w.z. elke geestelijk en lichame
lijk gezonde vrouw zou, al naar haar bij
zondere bekwaamheid en vaardigheid, tus-
schen haar 18do en 25ste jaar een jaar
lang bij do verpleging van zieken, het
onderwijs, iu de kunstnijverheid, enz.,
den Staat moeten dienen.
Do Italiaanscho dichteres Ada Negri go-
looft, dat dc vrouwen precies hetzelfde
zouden doen als de mannen. „Maar er ia,
eerlijk gezegd, voor de vrouwen op da
wereld iets schooners to doen."
Ook Sarah Bernhardt m'eent, dat de
vrouwen al haar goede en slechte eigen
schappen zouden behouden, precies zooala
do regeorende mannen het gedaan» heoben,
doen en zullen doen.
Helena Lange zegt» dat zij, wanneer de
vrouwen baas werden, dadelijk voor de
rechten van den man zou gaan strijden,
omdat de heerschappij van het eene ge
slacht over het andere voor haar uooit
een beschavingsideaal !kan zijn.
Mevrouw W. Drucker, te Amsterdam, ia
overtuigd, dat, indien do vrouwen samen;
met de mannen de macht in handen kre
gen, zij onzen parlementen den zegen deel-,
achtig zouden laten worden, dat er minder
gepraat en meer gedaan zou worden.
Mejuffrouw Ida Heyormans antwoordt,
kort en bondig
„Wanneer de vrouwen het heft in. han
den kregen, zouden zij, met al haar liefde';
en trouw, bet goede en edele dienen."
Mevrouw Wijnaendts Francken Dyse-,
rinck, in Den Haag, zou een vrouwenheer-'
schappij iets afschuwelijks vinden. Er kan j
slechts sprake zijn van haar medeheers
schappij. „Do tegenwoordige vrouwen zijn]
nog onvoldoende voorbereid op deelneming,
aan het openbare leven. Er zou veel onbe-i
hol pens en doms voor den dag komen, j
Zoodra het feminisme echter uitgewerkt)
heeft en een breede laag van vrouwen, van
allo standen een betere voorbereiding ge-;
noten heeft zoodra de vrouwen geleerd
hebben een verstandige moeder, een lief
hebbende vrouw en een vrije persoonlijk»]
heid te zijn, zullen zij haar ziel, haar moe»,
dorlijlkheid ook buiten het gezin, in wissel-j
werking met de speeifiek-mannelijke eigen
schappen van de mannen, tot heil van del
menschheid aanwenden. Het etembilrjejt zal
haar daartoe een middel van waarde zijn.
Mr. E. O. van Dorp, in Den Haag,;
meent, dat maar weinige vrouwen op het
oogenblik beseffen, hoe moeilijk het is, goe»|
de wetten te maken. „Ons past vooral be-j
sclicidenheid. Nu in vele landen vrouwen»]
kiesrecht voor de deur staat, lijkt hest miji
vooral de tijd voor de vrouw, om zich!
ernstig af te vragen, hoe ver zij bij den]
man in sociale kennis en bekwaamheid ten
achter staat, veeleer dan te pochen, op het-,
geen zij wel denkt te kunnen doen. Het'
zal altijd moeilijlk zijn, aan te toonen,
welke maatregelen juist door den recht-
streekschen invloed van de vrouw tot
stand komen. Tot de wetgeving werken
zoovele factoren samen. Maar voor mij
staat het vast, dat het de wetgeving tot,
zegen moet strekken, wanneer ook daar
het grootere idealisme, het hoogere begrip
voor zedelijkheid, het dieper voelende ge
moed van de vrouw zich aan den sterkeren
geest, de grootere voortvarendheid, het
hoogere intellect vau don man paren. Ver
ouderde, OD-rechtvaardige wettelijke bepa
lingen ten opzichte van de vrouw zullen
ongetwijfeld door haar invloed verdwijnen.
Dc grootste zegen van het vrouwenkies
recht zal niet aan bepaalde wettelijkei
maatregelen te bewijzen zijn. Maar de er
kenning van. de gelijkwaardigheid van
den man en dc vrouw voor het staatsle
ven zal een rechtvaardiger sexueele mo
raal, een hoogere zedelijkheid in de heele
samenleving meebrengen."
Sommig3 vrouwen hebben heel weinig,
illusies. Suzanne Despres, de Fransche Ib-
sen-vertolkster, verwacht van een vrouwen
heerschappij enkel dommigheden." Mar-
garete Langkamer-Nordmann, de Ween-,
sche tooneelspeelster, voorspelt, dat de