PERSOVERZICHT.
Gemengd Nieuws.
No. ICCG4.
LËIDSCH DAGBLAD. WÖÉKSDAC (I DECEMBER. TWEEDE BLAD.
Anno 1907.
Do circulaire, door het hoofdbe
stuur dor „L iboralo Unie" tpt de
aangesloten kicsvorcenigi ngen
gericht, wordt door de „Nieuwe Itot-
te rdamsche Courant" besproken.
Bij do bespreking ran hetgeen het hoofd
bestuur omtrent de toekenning van het
kiesrecht voorstelt, vestigt het blad er de
aandacht op, dat de uitsluitingen tot op
het overdreven© af wordon beperkt, en
gaat dan voort:
„Wcjko leidende beginselen bij deze
voorstellen hebben voorgeweten, is moeilijk
te zeggen. Wie de circulaire van heb hoofd
bestuur doorleest krijgt den indruk: geen,
of het moest dit zijn, dat, waar moeilijk
heid rees, zij niet opgelost, doch zooveel
doenlijk uit den weg gegaan worden moest.
Wie met ons van oordeel is, dat het kies
recht aan de burgera wordt gegeven niet
als recht of in het belaDg van henzelf, doch
in het belang van den Staat, en het
Unicbestuur, dat stemplicht voorstelt,
staat in dit opzicht aan onze zijde hij
tal ten minste voorop moeten stellen, dat
geheel ongeschikten cn ccpnomisch onzelf-
atandigen van do stembus worden geweerd.
Of men een kiesrecht wil regelen attribu
tief, door te omschrijven wie volgons de
wet voldoende geschiktheid en zelfstan
digheid bezitten, dus kiezer zullen zijn,
dan wol negatief, door to bepalen wie als
Ongeschikt of onzelfstandig van het kies
recht zullen zijn verstoken dat ia meer
een kwestie van techniek, dan van begin
sel. Mits maar niet het negatief stelsel
verkozen wordt om, onder schooncn schijn
het genoemde grondidee prijs te geven."
Na deze mecning nader toegelicht te heb-
bi. i, zegt het blad, dat nog moeilijker valt
to ontdekken, welke leidende gedachte
loopt door het door het hoofdbestuur ont
worpen vrouwenkiesrecht. De gehuwde
vrouw wordt uitgesloten, maar wèl krijgt
kiesrecht de ongehuwde dochter, de dienst
bode.
En aan dit kiesrecht, los van elk systeem,
wordt dan stemplicht verbonden. Het blad
heeft zich vroeger vóór stemplicht ver
klaard. Maar stemplicht veronderstelt
eeD weloverwogen kiesrecht, terwijl het
valt te bez.ien, of bij een kiesrecht, dat tal
van ongeschikten en onzelfstandigcn om
sluit, stemplicht eigenlijk niet anders is
dan hot spannen van do paarden achter
den wagen.
Ten slotte wijst het er op, dat in de cir
culaire van het hoofdbestuur met geen
woord wordt gerept van het provinoiaal
of van het gemeentelijk kiesrecht, en vraagt
het blad, of het hoofdbestuur in dc haast
over het hoofd heeft gezien, dat, komt de
voorgenomen herziening tot stand, de
Grondwet niet met één, doch met drie
blanco-artikelen zal worden verrijkt.
,,Dat zou inderdaad iammor zijn. Er
Eijn er velen, die meenën, dat voor het
gemeentelijk kiesrecht andere eiscben moe
ten worden gesteld dan voor dat voor de
Tweede Kamer. Aan welke zijde de Unie
rich schaart, zal nu, óók na Januari nog in
het onzekere blijven.
En ook 'het provinciaal kiesrecht zou
inissc-.hileu, na een Grondwetsherziening,
ten gevolge waarvan de Eerste Kamer op
haar grondvesten zal komen te schudden,
onder een ander licht kunnen worden
beschouwd dan voorheen. Het Uniebe-
stuur deelt ons mede, dat de voorstellen
tot Grondwetsherziening door de „Ities-
vercenigingen in hoofdaaak met sympa
thie zullen zijn begroet." Het schijnt dus
niet te verwachten, dat in de Unio stem
men zullen opgaan, om in do Eerste Kamer
zelf een steunpunt te zoeken tegen do ge
varen, welke uit een zeer algemeen kies
recht voor do Tweede Kamer voor het land
kunDen oprijzen. Dat is tot daaraan toe.
Maar wat bijv. do vrije liberalen door ver
sterking van de positie der Eerste Kamer
zelf wenschton to verkrijgen, kon wellicht
voor een deel ook tot zijn recht komon in
dc regeliüg van het stemrecht voor de col
leges, die de Eersto Kamer verkiezen. Wil
het hoofdbestuur van de Unie zelfs dat
niet, of acht het den tijd nog niet geko
men, do Unie zich daaromtrent te doen
uitspreken
Voorzien kan worden, dat in do kringeh
'der Unie de kiesrechtvoorstellon van het
hoofdbestuur niet allerwegen ,,mct sym
pathie zullen worden begroet." Hoeft mis
schien het Uniebcstuur de kans willen
openhouden, om andermaal met een „blan
co" de uitcenloopende stroomingen in de
zelfde bedding te houden?
„Dc Standaard" schrijft o.m.
Do „Liberale Unie" ontving van haar
hoofdbestuur een kiesrcofatvoorstol, dat al
weer dichter naar het radicalisme schuift.
Algemeen stemrecht zal er nu door moe
ten
Algemeen stemrecht voor eiken mannelij
ke» persoon van 23, en voor elke vrouw
yan 30 jaar, mits zij niet gehuwd is. Wi«
huwt verbeurt zijn kiesrecht, niet als man,
maar als vrouw. In kringen, waarin het
kiesrecht als een privilege wordt be
schouwd, alzoo een premie op heb oiet
gehuwd zijn.
Voorts zal hot stemmen, zoo men kieser
verplicht-(end) moeten gesteld worden,
en zal de Btemming evenredig moeten be
llissen, liefst met. indecling in 15 distric
ten.
Bedeelden zullen meestemmen, mits ze
hiet in een God&huis zitten, maar er ook
dar. buiten vallen, als de overheid niets
teel. dat Godshuis uitstaande heeft, en het
kuiv.-r kerkelijk of particulier is.
Vaar blijft nu het verschil tusschen do
Lil. i ale Unie en de vrijz.-democraten En
jyaarom heeft men in 1005 met het blanco
olj do kiezers gespeeld?
'i althaas ziet men dan toch, dat het
o niets is dan een rolwagen om er
het algemeen stemrecht op kinnen U rij
den.
Natuurlijk reepen dc vrij*,-demoeraten
bravo, en wrijven zich dc soc.-democraten
van politieke pret in do handen.
Nooit stand hoivdcn. Van #cn beginsel
geen spraké. Aldoor opschuiven. Is bet dan
wonder, dat al meer kiezers van dazen
huize zeggen gaan: ,,Laat oüb dan maar
boc;-democraat werdén. Dan zijn wc er
opeens 1"
En toch, juist dit is het, wat dc heeren
van de Liberale Unie pogen te voorkomen.
Ze zien de cb al sterker gaan, cn willen
die stuiten.
,,H et Huisgezin" zegt:
Het Unie-besfcuu* wil alleen de „blijvend
bedeelden" uitsluiten, en als blijvend be
deelden wil het sukel beschouwd zien „die
in een armhuis of een soortgelijke inrich
ting zijn ondergebracht of vanwege de
armenzorg zijn uitbesteed."
Het bestuur erkent, dat de categorie, die
het uitsluit^ niet all© blijvend bedeelden
omvat: iernand, die niet"in een armhuis
zit, maar heel het jaar dóór van d©n arme
onderhouden wordt, is natuurlijk even goed
blijvend bedeeld als die in een gesticht is
opgenomen.
Maar het bestuur heeft „geen anderen
uitweg" gevonden. Wij willen dit graag
gel oo ven.
Minder juist drukt het bestuur zich uit,
als het zegt, dat met zijn formulecring
„willekeur is uitgesloten". Immers, is
het geen reine willekeur, do in e©n gesticht
ondergebrachte blijvend bedeelden wèlt de
overige niet uit te sluiten?
Welk i® het criterium, dat het Unie-be
stuur bij zijn uitsluiting der bedeelden
heeft geleid?
Dit, dat zij, „die materieel van de over
heid geheel afhankelijk zijn, op 's lands za
ken geen invlood moeten kunnen oefenen"
Aanvaardt men dit dan behooren do olij-
vend bedeelden, die niet zijn opgesloten,
van het (kiesrecht eveDgoed verstoken te
blijven.
Aanvaardt men dit, dan behooren dege
nen, die van particulier© zijde bedeeld
worden, dus niet van de overheid afhan
kelijk zijn% niet uitgesloten te worden.
Toch sluit het Unie-bestuur ook hen uit.
Waar is hier de logica?
Do Unie-oommi8sio wil de wanbetalers
van belastingen het kiesrecht niet geven,
het Unie-beetuur wèl.
Waarom
Do commissie niet, omdat wie aan pu
bliekrechtelijke verplichtingen niet vol
doet, ook van zijn bevoegdheden van pu-
blidkrechtel ijken aard verdient te worden
ontzet. U. a. w., wie zijn burgerplicht niét
vervult, heeft geon aanspraak op dit bur
gerrecht.
Het bestuur wèl, omdat bij behoud der
uitsluiting van de wanbetalers „kiezers
teelt op groote schaal wel niet zou kunnen
uitblijven. D© partij, die over de moeste
fondsen beschikt zou van haar geestver
wanten het grootst© aantal wanbetalers
op do kiezerslijst kunnen brongen, dcxJr
voo.r hen d© achterstallig© belasting te be
talen."
De door het bestuur gewraakte bepaling
bestaat ook thans. Maar is men van kie
zersteelt op groote schaal iets gewaar go-
worden? En waarom zou men voor de
toekomst duchten, wat zich tot dusver niet
voordeed?
Het bestuur heeft nog een argument.
„Zoodra men een zeer groot aantal bedeel
den wat-toch do commissie ook wil
wel toelaat, gaat het dan aan, dengenen,
die wel genoeg hebben om zonder hulp
van anderen door de wereld te komen,
maar niet genoeg om voor directe belas
ting nog een doel af te staan aan d© over
heid, op dien grond het kiesrecht te ont
houden
Inderdaad als men van do blijvend be
deelden de groote meerderheid tot kiezer
promoveert, dan kan me>n ook don wanbe
talers wel een stombiljet geven. Men zou
kunnen zeggen, dat ze bedeeld zijn voor het
bedrag, dat zij aan bcl-asting hadden be
hooren te betalen. En daar zo niet in een
gesticht zijn opgesloten, dienen ze dus het
kiesrecht te erlangen.
Zoo wreekt zich de fout, die het bestuur
beging door bet met do blijvend bedeelden
op een zonderling akkoordje te gooien.
„Hot Volk" laat zich aldus uit:
Met hangeD en wurgen is het groote
woord er dan toch eindelijk bij den Unie-
leider uitgekomen. Hij wil dus algemeeat
kiesrecht, maar met beperkingen, dat
spreekt vanzelf; daoir is hij Unie-leider
voor. Do Liberale Unie waa vanouds een
allegaartje van half-vooruitstaevenden en
half-conservatieven, en wanneer de heer
Borgesius er nu ten langen leste toe over
gaat zijn Unie een eind links te sturen,
ei8chte heel het verleden van dat gezel
schap der liberal© middenmannen, dat
tooh ook de meer behoudende kant van de
vergadering eonigermato werd tevreden
gesteld.
Zoo zullen dan dc bedeelden, de 21- en
22-jarigen en een aantal gevonnisten uit
gesloten iworden, als losprijs voor de toe
lating der overigen, tot het volle staats
burgerschap. Groote politiek is dit niet
cn zij wordt eigenlijk ietwat onbegrijpe
lijk, wanneer men nagaat hoe betrekkelijk
gering het resultaat dier uitsluitingen zal
zajn.
Uitgesloten zullen worden „alleeo dfie
blijvend bedeelden, die in oen armhuis
of een soortgelijke instelling zijd onderge
bracht of vanwege de armenzorg zijn uit
besteed."
Is, zoo schrijft het blad verder, zocjq
poover resultaat nu al den rompslomp
waard, aan het maken van bedeeldenlijs-
ton verbonden? En vooral: Is het do smet
waard, dio hiermeo op do zuiverheid van
het algemeen kiesrecht geworpen wordt
Of is dat juist de bedoeling van den slim-
men Borgesius, ten plcizïerc van de te
genstribbelenden oader zijn Uni'anen De
onderstelling is gewettigd, al ware hot
maar door het opmerkelijke en zeer teekc-
nonde feit, dat blijkbaar ter wille van
diézclfdo tcgenstribbelaars elke princi
pieel© motiveering van het algemeen kies
recht in de circulaire gemist wordt.
H©fc geval wordt des tc bedenkelijker,
omdat in 4e toelichting het bestuur zich
een niet ongevaarlijke uitdrukking laat
ontvallen. Als reden tot de uitsluiting der
bedeelden wordt opgegeven, „dat zij, dio
materieoi van de overheid geheel afhanke
lijk zijn, op 'b lands zaken geen invloed
moeten kunnen uitoefenen."
Heeft het Unie-bestuur wel bedacht, dat
op grond van precies deze zelfdo bewoor
dingen volgens den wensch van het anti
revolutionaire Arastordamscho raadslid De
Vries dc gemeenteweoikldcden en -ambte
naren en dus ook alle personen in staats
dienst van het kiesrecht uitgesloten zou
den kunnea worden
Van wat^bet hoofdbestuur der Liberale
Unie voorstelt ten opzichte van het vrou
wenkiesrecht, zegt ,iH e t Volk onder
moer:
„Do practiBche beteekenis van dit vrou
wenkiesrecht-voorstel zal zijn, dat nage
noeg geen vrouwen uit de arbeidende klas
se het kiesrecht krijgen. Het ohgehuwd-
blijven is in dio klasse betrekkelijk een
zeldzaamheid. Dit wordt dua een kiesrecht
voor de groote en kleine bourgeoisie, een
eenigszin3 uitgebreider dameskiesrecht."
Niettemin beschouwt het blad* ook deze
Unie-circulaire als een suooee voor de
kicsrechtbewcging.
Aan een beschouwing over den uitslag
der verkiezing te S n e e k voegt „De
T ij d" enkele opmerkingen toe over de
p oio miek tusschen „D o Nederlan
der" cn ,,De Staudaar d". Het blad
laat de volgende waarschuwing hooren:
Persoonlijke rivaliteiten tusschen de lei
ders cn strijd tusschen de beide partijen,
om ten nadeole van elkander, ten nadeelc
niet minder van de geheele Rechterzijde,
hel grootst mogelijke getal Kamerzetels voor
zich te veroveren, zou de kracht dier Reoh-
terzijde geheel kunnen verlammen en haar
zekero nederlaag voorbereiden bij de stem
bus van 1909.
Ons, katholieken, die de talrijkste en
machtigste partij vormen in het verbond
der Rochterzijdo en wij mogen het zon
der conige zelfverheffing zeggen bij ver
kiezingen voortdurend het voorbeeld geven
van achterstelling van het partijbelang
in engeren zin, zoodra het grootere en hoo-
gor staande* belang der geheele rechterzijde
daarmede in conflict zou geraken ons
komt het toe, meenen wij, hier een woord
van ernstige waarschuwing te doen verne
men.
Wij stellen hot behoud van de eenheid
der Rechterzijde op hoogen prijs en zouden
een breuk daarin ton zeerste bejammeren,
omdat wij in do politieke Rechterzijde (hoe
zeer do meeningen van haar afzonderlijke
loden en georganiseordo oridcrdeelen op
godsdienstig en kerkelijk gebed ook uiteen
gaan) een maeirtigen dam zien tegen het
streven der vereenigdo liberalen cn socio-
liston om ons volk en heel onze maatschap
pij af te dringen van hun christelijke
grondslagen.
Mocht eohter tusschen de twee met ons
verbonden protestantsohe fraction Btrijd
ontbranden wij kunnen natuurlijk er
niet aan denken, ons in dien strijd zeiven
partij te stellen. Nog immer hopen en ver
trouwen wij, dat het dreigend gevaar afge
wend en een definitieve breuk tusschen
anti-revolutionairen en ohristelijk-histori-
schen zal voorkomen worden. Mocht het
evenwel andera wezen, dan zou er voor ons
wel niets anders overblijven, dan onze vol
komen onafhankelijkheid té hernemcu en
in elk gegeven geval zelfstandig te beslia
sen, met welke groep wij hadden samen te
werken, welk bondgenootschap van tijdel ij-
kon aard wij hadden aan to gaan, om de
belangen, die ons dierbaar zijn, op de beste
wijze te verdedigen.
Een hamenwerking jmet de liberation
blijft natuurlijk voor ons onder alle om
standigheden uitgesl-*ten. Trouwens de ge
beurtenissen van den dag bewijzen hot
meer en meer, hoe deze eertijds zóó raacliti
ge partij geheel verloopt en, in eigen be
ginselen geen steun vindend, voortdurend
afschuift naar links, om een steeds groo-
ter deel harer krachten af staan aan do
revolutionaire groepen, welke van haar
vijandigheid tegen elk goddelijk en men-
schelijk gezag allerminst een geheim maken.
Over de behandeling van het onder-
w ij z e r a-s a 1 a r i s w e t j e in de Tweede
Kamer schrijft „Do Bode" van den
Bond van Ned. Onderwijzers
Over het geheele verloop der lijdensge
schiedenis hebben wij heel wat te zeggen,
en niet hot minst over de houdiug van
den minister, die, waarschijnlijk daartoe
gedrongen door de vrees, dat de Tweede
Kamer zich niet aan zijn financieele be
zwaren zou storen, zich ten slotte van een
kant heeft laten zion, zooals wij dat aller
minst verwacht hadden van dezen minister
die nog bij zijn optreden als zoodanig
voorstander was van onzen Bond.
Men schrijft uit Al m k e%r k
aan de „N. R. Ct."ï
De opgravingen bij den landbouwer N.
Zwart zijn gedeeltelijk gestaakt daar
men last van water gekregen heeft.'
Naar men verneemt, heeft de eigenaar de
aandacht vaD dr. Holwerda to Leiden er
opgevestigd. Men weet, dat het hier geldt
de fundamenten uit to graven van een
klooster, dat door don Sb.-Elizabeths vloed
vernield was.
Sedert eon paar dagen liepen
to Vlissingcn geruchten, dat het met de za
ken van den notaris W. S. B. aldaar niet
in orojfc was. De yorigo weck stelde de jus
titie te zijnen huizo reeds een onderzoek
in, dat echter geen resultaten had. Gister
middag meldde B, zich ton parkett© tc
Middelburg aan en is door dén rechter
commissaris een berel tot zijn voorloopigo
aanhouding afgegeven wegens verduiste
ring. Hij is naar het huis van bewaring
overgebracht. De justitie uit Middelburg
is nogmaals naar Vlissingcn vertrokken
voor een onderzoek.
Men meldt uit Zwolle; D 2 2-
jarige Mulder, die alhier op St.-Nicolaas
avond door zekeren W. met con dolkmes ;n
het onderlijf werd verwond, is gisteravond
ton gevolg© van de bekomen wonde in het
Sophia-ziekenhuis overleden. Do dader leg
de een bekentenis af en is daarom in verze
korde bewaring.
Ten gevolge van gasvorstik-
king werd te Deventer de gcpensionncerde
administrateur iu hot hospitaal R., dood
in bed gevonden.
Gistermiddag is aldaar een ernstige uit
slaande brand uitgebroken bij Gezusters
Jansen, modiston. Oorzaak is het omvallen
van een petroleumlamp. Huis ©n inboedel
waren verzekerd.
Ook werd de brandweer te Dcvonter gis
termorgen gealarmeerd in do leerlooier»
van de firma J. 0. Maaldrink en Zoon.
De gebouwen bleven gespaard, maar een
partij gedroogde huiden ging vorloren. Dc
oorzaak is onbekend. Verzekering dekt dc
schade
To Bak cl (N-B.) ia vannacht
Ihet café met woonhuis van den heer Ver
meer tot den grond afgebrand. Het vuur
greep door deu feilen wind zóo snel om
zich heen, dat weinig gered kon wordon.
Een paard en eenigc varkens kwamen in de
vlammen om. Alles is verzekerd, (Tel.)
Uit het West-land meldt men
aan de ,,N. R. C.":
Bijna midden December en nog steeds
komen snij- en suikerboonen, meloenen,
tomaten en bloemkool ter markt, zij hut
dan ook in kleine hoeveelheden als curio
sa. 't Is merkwaardig voor den tijd van
't jaar. En daarbij loopt er nog hoornvee
in de weide, waar do bloempjes niet zeld
zaara z'jn l
Giste rnaoht is er ingebr-oken
bij deu graanhandelaar v d. S., te Sprun-
dcl, bij Rozcndaal. Er zijn een groot aan
tal sieraden en een bedrag van 30 aan
geld gestolen. De eigenaar, dio cenig oo
raad hoorde, sprong het bed uit, ea toi-n
hij beneden was gekomen, zag hij n. g
juist, een paar personen do vlucht nomen
Een bruid te water. De
stoomboot „Mr W. K. Baron van Dedera""
der Hoornsche Stoombootrecderij, die gis
tormorgen to halfzeven van Hoorn vertrok,
kwam dadelijk buiten do haven in aan ra-
ring met een Marker botter, die zonder
licht voorbii het havengat zeilde. De bot
ter had een bruidspaar aan boord cn hot
bruidje, dab dadelijk na don schok mar
boven kwam, had het ongeluk ten gevolge
van den scheeven stand, waarin de hotter
verkeerde, over boord to vallen. De be
manning der stoomboot stelde allo po
gingen in het werk haar to reddon, wat
ten slotte golukto. Dc vier opvarenden
werden naar Hoorn' gebracht, do botter
binnen do haven gealeopt, en daarna kon
do boot haar reis naar Amsterdam op
nieuw aanvangen. (IT.)
Men meldt uit Hardenborg
aan de „Zw. Ct." het volgende tooneoltjo,
de-zer dagen tegenover onzo grenzen afge
speeld
Tweo Pruisische ambtenaren waren tn
de nabijheid van Eraliöhheiin op surveil
lance. toon zc iemand zagen naderen mot
oen zakjo kofficbooneu op den rug. Do
smokkelaar, zich ontdekt ziende, gaat op
de vlucht, gevolgd door do twee beambten
Eindelijk kaD hij het niet meer volhouden,
struikelt cn valt. Bun der ambtenaren
valt ook en komt bovon op den smokkel aar
te liggen-
Roerloos blijft onze smokkelaar liggen,
en welke moeite do kommiozen ook aan
wonden, er is geen leven in hem to krijgen.
Een der ambtenaren houdt do wacht, ter
wijl dc andere naast de nabijg legcn boer
derij loopt om hulp to halen. Spo dig is
hij terug met een wagon met twee paar
den. om don bewusteloozen of misschien
dooden man naar Eimlichheira to vervoe
ren, Daar aangekomen, wordt hij in oen
kamer van een herberg neoo-gelogd, terwijl
men alle mogelijke middelen aanwendt,
den man tob bewustzijn to brengen. Na
dat allo middelen tevergeefs zijn beproefd,
gaat een der ambtenaren con dokter ha
len. Daar deze wat lang wegblijft, ver
laat de andore ambtenaar ook even do ka
mer.
Van dit gunstig oogenbiik weet onze
smokkelaar partij te trekken en vluohfe
zoo spoedig hij kan door het raam, den
zak met koffieboonenongeveer bien kilo,
medenemend?.
Toen do kommiezea met don dokter io
de kamer wa-Ton gekomen, was onze smok
kel nar met do koffie verdwenen.
Men kan begrijpen, dat zo leelijk op hun
neuzen stonden te kijken I
D© verstikking door kolen-
damp te Babkeveen. Omtrent do drie
personen, die door kolendamp in een ijze
ren bokvaartuig onder het dorp Bakkeveen
zijn gestikt, kan nader worden meegedeeld,
dat Donderdagavond bot gemelde vaartuig
tot voor do sluis is gebracht, waarna de
drie opvarenden zich ter rusto bobben be
geven in het voorondor, nauwelijks groot
genoeg om hen to bevatten, terwijl boven
dien alles nog werd dichtgestopt. Toen de
sluiswachter des morgens do mcnscJien
riep, kreeg hij geen antwoord, terwijl het
licht op het vaartuig nog brandde. Hi;
trok toen het luik open en zo,g daar drie
mannen onder do dekens uitgestrekt op
den grond liggen met een pot vuur tus
schen do beeuen. Spoedig bleek hom dat
de mannen waren gestikt.
Hoewel dadelijk con dokter werd go-
waarscbuwd, kon hot leren niet meer op
gewekt worden. De ongel ukkigen, afkom
stig uit Murmerwoude, laten ieder een
weduwe m«t kinderen na.
Volgens bekomen inlichtingen, yjja zo
genaamd Harm Visser ion Siotzo Visser,
broeders, en Gjalb van der Wal, respec
tievelijk veertig, dertig «n /©en en dertig
jaren oud. („Leeuw. Ct.")
Een milliocnonerfeniE.
Ecu schoenmaker t© Miinchen is een «hit»
liöönen-erfenis ten <lcel gevallen. Too*
twee jaar stierf in Amerika een zonder4
ling, Jonas Hederich, op 98 1/2-jarigen
leeftijd, behalve 19 1/2 miliioen een
scheepswerf vran vorscsheiden millioeneu
waarde achterlatend. In zijn testament
schreef hij: Ik sterf zonder nakomelingen;
mijn erfgenamen moeten dus in Beieren
wonen, dat ik 73 jaar geleden verliet. Mijn
vermogen verwierf ik eerst als koopman,
toen als grondspeculant en ton slotto als
recder. Meer ston er niet in. D© Ameri-
kaanscho overheid deed van het overlijden
medodeeling aan dc Beicrscho autoriteiten,
die ondanks allerlei bekendmakingen do
erfgenamen van Jonas niet konden uitvin
don. Twee janen verliepen. Toevallig kwam
de vrouw van oen schoenmaker in bet dorp
Bausen. Daar las zij een van de aanplak
biljetten, waarin de erfgenamen van Jo
nas Hederich werden opgeroepen en het
schoot haar to binnen, dat du overleden
moeder van haar man Hederich heette. Ad
vocaten werden met een verder onderzoek
van do aanspraken van deu schoenmaker
belast cn inderdaad bleek nu, dat dc Atna-
rikaansche Jonas de eenige broeder van
des schoenmakers moeder was. Do man Ï3
rijk met kinderen gezegend on kan do mil-
lioenen dus best gebruiken.
Volgens het „Jourual" onder
zoekt do Belgische regeering ook plannen
voor dc vervaardiging van een militair
luchtschip.
In Italië h e b b o n b ij na tege
lijkertijd tweo hevigo ontploffingen
plaats gehad.
Te San Felice a Concello bij Cascrto
had iemand, zonder de noodigc vergun
ning daartoe to bezitten gemaakt en iu een
huis opgeborgen ccnigo duizenden bomme
tjes, zooals het volk in die streek gewend
is op Oudejaarsavond to laten ontploffen.
Terwijl hij bezig was met do vervaardi
ging van ccu nieuw aantal, barstte er een
cn veroorzaakte zulk een hevigo ontplof
fing, dat het geheele huis en de daarnaast
gelegen woningen instortten. Zeven perso
nen werden dood onder het puin vandaan
gehaald.
Tn een andere werkplaats van vuurwerk
l© San Sosio bij Auellino had ©veueens
oen ontploffing plaats, waarbij zes perso
nen het leven verloren.
Volgens oen rapport van de
burgerlijke agenten zijn in Macedonië ge
durende do maand October tweehonderd
politieke moorden begaan, waarvan neg:u
cn zeventig in het wilajet Saloniki. Drie
honderd huizen werden in de asch gelogd.
Ecu telegram uit Belgrado
meldt, dat to Uskub een Servische school
<lcor misdadige handen in brand gestoken
is. Het gobouw is tot den grond toe afge
brand. Driehonderd leerlingen konden
slechts met groote moeite gered worden,
't I9 waarschijnlijk een wraakneming van
Bulgaren.
Uiteen deel van Klei n-A z i
lcoracn sinds eonigen tijd berichten, die
den oeconomischen toestand der bevolking
in een treurig licht plaatsen. In Erzo-
room, Bitlis, Van, Diarbekir en andere
provinciën heersdien hongersnood en ellen
de onder het volk, terwijl zicb onder do
hoogere klassen een steeds toenemende
ontevredenheid togen do regeering open
baart Daarbij komt nog de algemeeno
onveiligheid, die nagenoeg anarchristischo
toestanden in het leven roept. In velo
streken ia do bevolking overgeleverd aan do
willekeur van woeste Koerdenstammcn.
Ook onder de Mahomedancn heerscht een
ontevreden gcost. Volgens consulaire be
richten uit Erzeroem heeft zich daar een
revolutionair Tunfcsoh oomité gevormd,
dat, met het oog op de ten hemel
schreiende misstandeD, een volksvertegen
woordiging wenscht.
Tc Napels zullen 4 800 arme ge-
einncD uit hun woning gezet worden. Zij
hebben in vijf maanden geen huur betaald
om (£erzct aan to teekenen tegen do verhoo
ging van do huur, die de maatschappij
aan welke de huizen behooren, v.id hen.
oischt. Volgens do Popoio romauo, zullen
behalve het garnizoen 10,000 man samen
getrokken worden, orp het verzet to bre
ken. In hot geheel zijn 50,000 monschen bij
do uitzetting betrokken.
Hopkinsvillc, een stad van
10,000 inwoners, in het hart van hot dis-1
trict in Kentucky waar de tabakeoorlog
tusschon fabrikanten on planters woedt, is
Zaterdagochtend kort voor bet aanbreken
van den dag door een beDde van 400 ge
wapende en gemaskerde maunen overval-^
len.
Do bandieten zetten de gehoelo politie
macht gevangen, beletten do brandweer
posten ©el telegraaf- en telefoonkantoren
en legden eenige tabakafabriekjea in do
asch en vernieldon ook de drukkerij vsn
een courant, dio tegen do eischen van do
planters gekant is.
Nadat de boosdoeners voor 120,000 guD
don schade hadden aangericht, schoten zij
hun wapens af op de huizon van de fabri
kanten en grepen zij Lindsay Mitchell, ecQ'
von do voornaamste handelaars in tabak.
Zij bondon hem aan een boom en rosten
hern af tot hij bewusteloos waa
In hot museum van Rouaan is
in den nacht van Zoüdag op Maandag in
gebroken.
Er zijn emails gestolen, een waarde ver
tegenwoordigend van 6000 franken.
