Centraal
Nieuwe Rijn 14 LEIDEN, Nieuwe Rijn 14.
Als iedere vrouw thii eens wist.
LEI DSC H DAGBLAD. WOENSDAG 6 NOVEMBER- DERDE BLAD.
Anno 1907.
Wijnhaccci (3. 19. SCHRETLEN,
De ABDIJSIROOP, Klooster Sancta Paulo,
Prachtvolle ü©©ren D©a^i«Sais®^s en lfi8iiü:©ir#jassen,
O® prima kwaliteiten, T£^£^^iSSSrm*S®S:
Heeren-Ulaters en Rijjassen,
Op elk kleedingsluk is de verlaagde prijs duidelijk zichtbaar aangebracht
W ZIE DE ET&LAGE. -pl
voor Leiden en Omstreken,
Zoutlage geopënd lot 2 uien. fijll
No. 14634.
PERSOVERZICHT.
Inzake do voorgestelde Grondwets
herziening zegt „Hot Volk" nog:
Door het blanco-artikel wordt het belet
sel tegen de invoering van algemeen kies
recht uit d© Grondwet weggenomen, maar
het neemt ook elk beletsel togen kiesrecht-
verminking weg; het opent een tijdperk
van onzekerheid, van feilen, telkens her
openden strijd, die voor de arbeider-klasse
zijn opvoedende kracht zal hebben, maar
voor een rustige, harmonische ontwikke
ling van haar oconomischen, verstandelij
ken en moreelen toestand niet bevorder-
•lijk ia.
De fout van de Rogeoring is, dat zij
poogt to ontkomen aan do erkenning van
not wezen van den politi'iken strijd. Het
ls niet een strijd om opinies van indivi
duen, het is een strijd om macht, tussehen
de verschillende groepen en klassen in dc
Maatschappij, cn de blanco-leuze duidt
niet anders aan, dan dat behoud en demo
cratie op het oogenblik tot <en evenwichts
toestand, op liet doode punt zijn goraakt
De Regecring wil dien toestand in ccn
soort staatsrechtelijke filosofie idealiseercni
voor de arbeidersklasse is het nuttiger,
haar doel niet uit het oog te verliezen.
Wij hebben nu eenmaal onder ccn Grond
wet haast eon eeuw lang geleefd; de ar
beidersklasse heeft, van het eerste oogen
blik harcr bewustwording af, de kluisters
er van gevoeld
Allengs breekt het tijdstip aan, waar
op deze instelling haar nuttigo diensten
kan bewijzen, ter beveiliring van door
baar veroverde recht-n. Dat d soc -demo
cratie bij dezo veranderende omstandighe
den weinig lust hoeft, om van grondwette
lijke waarborgen afstand to doon,
ligt voor de hand.
Het wordt nu onze beurt van het be
staan eener Grondwet te profiteren het
wordt nu de beurt van de arbeidersklasse,
den nieuwen staat van zaken, haar op!
mende macht, door middel van de Grond
wet te oonsolteeeren, cn wij mogen het
blanco eerst aanvaarden, wanneer geble
ken is, dat vastlegging van het alg"meen
kiesrecht in de Grondwet vooreerst een
hopeloos pogen is, dat ons niet ancle, s
overblijft, dan keer op keer b j dc stem
bus te strijden, om althans to komen tot
invoering van algemeen kie recht bij de
gewone wet. Dit uit te maken op het
oogenblik, zou voorbarig zijn; wat wij edi
ter voorloopig te doen hebben is, onze
propaganda voor het algemeen kmsrccht
te verdubbelen, den strijd tegen do lei
ders-vijandelijke cterio lo kiosre-htleus m .t
alle energie te vooren, al onze inspannj ig
er op te zetten, dat de positie van den pro
letariër met dczalfdo grondwettige woar
borgen wordt omringd, als thans het geval
Is met die van den bezitter.
„D e Nederlander" spreekt over
het voorstel van de Regeering, om aan
ontbinding der Eerste Kamer
van rechtswege ontbinding der Pro
vinciale Staten te doen gepaard
gaan.
Het zal, schrijft het blad, wanneer hot
doorgaat, het karakter wijzigen zoowel
van do Eerste Kamer als van de State.ï-
verkiezingen.
Tot nu toe woc de Eerste Kamer het
lichaam, dat minder onder den onmiddel-
lijken invloed van den partijstrijd stond
dan de Tweede. Haar nut was, niet alleen
dat de wetsontwerpen opnieuw werden
bezien, maar ook, dat ze anders werden
bezien. Na de beoordeeling door het zui-
vor-politieko college, was het heilzaam,
dat er het oog over ging van een collega,
waarvan de basis tot meer objectieve toet
sing scheen in Btaat te stellen. In de Eer
ste Kamer was de partij-tegenstelling min
der toegespitst, was de dampkring min
der politick-geladen; dit gaf aan haar uit
spraken oen eigenaardige moreel© waarde,
en maakte haar tot een instelling, welke
de groote meerderheid van on3 volk
naast de Tweede Kamer, die in politiek
opzicht in de voorhoede moest blijven
staan niet gaarne zou gemist hebben.
Het wekte vertrouwen en werkte gerust
stellend, dat na een eindvotum dor Twee
de Kamer hetzelfde wetsvoorstel nog eens
bezien moest worden door oen college,
waarin de politiek geen overheerschende
stelling innam, en waarin door gemis van
scherpe partij-tegenstelling, de ontvanke
lijkheid voor zakelijke opmerkingen allicht
grootver kon zijn.
Dit heilzaam karakter der Eerste Ka
mer, zoo zegt het blad verder, hebben twee
leden dor Staatsoommissie nog willen ver
sterken door do ontbindbaarheid dier Ka
mer uit de Grondwet to schrappen, en één
dier leden tevens, door het budgetrecht
san do Eerste Kamer te onttrekken.
Juist andersom gaat nu het Regiecrings-
voorstel te werk. Van datgene, wat in de
Grondwet, zooals deae zioh de Eerste Ka
mer gedacht heeft, eigenlijk een inconse
quentie is haar ontbindbsarhud
trekt de Regeering de consequentieen
werpt daarmede de geheels grondwettelij
ke stelling dor Eerste Kamer omver. In
plaats van de ontbindbaarbeid te schrap
pen, voert zij die ontbindbaarhoid tot de
Prov. Staten door. In plaat» van het
verdwaald stukje politiek te verwijderen
ziet zij in die dwaalstof aanleiding om
gansch de Eerste Kamer op soortgelijke
wijze te orneeren. In plaats van het lekte
stoppen, zet zij de sluizen open en stuwt
brw.de politieke golven don Senaat bin
nen.
Want dit begrijpt men wel: een Eerste
Kamer, gekozen door Prov. Staten, die
even te voren ontbonden en vornieuwd
zijn, juist met het oog op die Eerste-Ka-
raerverkieaing, zal vorder dan ooit verwij
derd staan van het grondwettelijk ideaal,
dat wij boven teekenden, ja, zal feitelijk
niet anders rijn dan een repioductie van
de Tweede Kamer. En wel een reproduo
tict die zich moermalen politiek nog krach-
tiger en meer zelfbewust zal gevoelen dan
de Tweede Kamer, omdat zij Dcrusfc op de
jongste uitspraak der kiezers, terwijl
de andere Kamermissoh Len reeds eenige
jaren oud is. De politiek zal daarom In
zulk oen Kamer niet alleen hoogtij vieren,
maar de Kamer zal ook al heel licht naar
dc politieke leiding grijpen. Gelijke sober
heid en reserves, waartoe de Eerste Ka
mer zioh thans, wanneer het politieke
onderwerpen betreft, gewoonlijk gedron
gen gevoelt, omdat zij in dit opzicht slechts
op het tweede plan staat en dc recht
streeks gekozen Kamer behoort vóór te
gaan, zal zij dan harerzijds waarschijnlijk
meermalen van do oud geworden Tweede
Kamer vergen.
Aldus zal de hoogo objectieve stelling
der Eerste Kamer haar positie als ver-
trouwen-wekkende, buiten den aouten par
tijstrijd staande jury, langzaam, maar ze-
kor versmelten. Men zal twee „Tweede-
Kamers" hebben, beide feitelijk op rocht-
Btreeksohe verkiezing berustend, waarvan
nu de ééne dan de andere de hoofdrol ver
vult en die niet langer in het feit, dat
elk een in wezen andere plaats bekleedt,
naast elkander hun bestaansreden bobbon.
Voor een Eerste Kamor, die haar oudo
roeping naleeft, zal geen plaats meer zijn.
Zoodra zij aan een valscho leus of waan
van den dag weerstand biedt zal zij zelvo
onmiddellijk aan die leus of waan ten of
fer vallen.
De ouderdomewe t-V e e g e n s be
doelt een ouderdoms-vorzekering in te voe
ren en heet daarom ook Ouderdomswet''
in tegenstelling met het ontwerp der von
ge Regeering, dat zich in art. 139 bad
aangediend als „Invaliditeitswet".
In deze twee benamingen ligt de tegen
stelling, merkt „Patrimonium" op
Het ontwerp-Kuyper bedoelde een verze
kering tegen de geldelijke gevolgen van
„onvermogen tot voorzien in levensonder
houd op eiken leeftijdhet ontwerp-
Veogens beperkt deze voorziening tot den
65-jarigen leeftijd cn laat al wat beneden
die leeftijdsgrens voorziening behoeft, aan
zijn lot over.
„Dat is", zegt „Patrimonium"
dan, „van ingrijpende betoeterds. Hen
stellen van de 05-jarige leeftijdsgrens in
het ontwerp-Veegens is maar niet een
vriendelijke tegemootkoming aan de bezwa
ren van hen, die meenden, dat het ouder
domspensioen op vroege ren dan 70-jarfgon
leeftijd moest ingaan.
Het is een sluitboom, die den toegang
tot het ouderdomspensioen onherroepelijk
afwijst voor wie den leeftijd van 66 jaren
nog niet bereikt hooft.
Dat brengt hot begrip Ouderdomspen
sioen" mee."
Toch wil het weekblad niet met dit voor
stel van minister Veegens spotten.
Dat laat het gaarne aan de soo.-demo-
oraten over, die van Kuypcrs voorstel
schreven„Hoe durft de kerel er mee voor
den dag komen", of voor Roodhuizen en
zijn vrienden, die hier ruime gelegenheid
vinefbn voor het thema;„Wat heit een
dooie aan pensioen?"
Do zaak der pensionneering van de oude
en invalide werklieden is een te ernstige
zaak, dan dat ze onderwerp van politie-
ken spot mag zijn.
Edoch, door het onverantwoordelijk op
treden der linkeohe woord- en penvoerders
tegen het vooratel-Kuyper, zijn de denk
beelden verward en is een afdoende rege
ling van dezo kwestie op de lange baan ge
schoven. En daar zal nu hot ontwerp-Vee
gens weer toe meewerken.
Nader zet dan „Patrimonium"
uiteen, hoe in het stelsel-Veegens de 05-
jarige leeftijd werkt als een valbijl, die on
herroepelijk afsnijdt .wat daaronder blijft,
cn eindigt in dezer voege:
„Daarom spreken wo ons leedwezen er
over uit, dat minister Veegens van da In-
validiteits- en Oudordomsverzekering der
werklieden, welke ook volgens Jen heer
Rorgesius, do meest dringend noodigo her
vorming en een der hoofdpunten van het
program der Vrijzinnigen uitmaikte, ai-
leen don staart heeft afgekapt, oai dien,
afzonderlijk toebereid, den Staten Gene
raal aan to bieden.
Daardoor wordt de verwarring in onze
sooiale wetgeving nog grooter en komen
we hoe Langer hoe verder af van oen deug
delijke, in elkandor passende on bij elkan
der aansluitende regeling van het geheel©
arbeiders ver zekeringswezen
De Ongevallenverzekering is doorgezet
voor de ziekteverzekering, en nu zitten wij
midden in het ongerief.
Uitbreiding der Ongevallenverzekering
voor landbouw en visscherij moet nu wach
ten op de ziekteverzekering.
Als we zoo doorgaan met de ouderdoms-
verzekering te behandelen, afgescheiden
van de invaliditeitsverzekering, zal de ver
warring nog grooter worden en zullen in
de allereerste plaats de arbeiders onder
vinden, dat alle verandering van meester
geen verbetering is.
Onder het hoofd „Demagogie" zegt
,,H et Volk":
Kuypcrs pensioen-ontwerp was, om hot
in één woord te zeggen, een invaliden wet.
Zeventigjarige /werklieden zouden er ook
van profiteeren, maar het aantal derzulken
is gering. Het pensioen-ontwerp van mi
nister Veegens daarentegen is een ouder-
doms-ontworphet geeft geen invaliden-
pensioen, maar helpt slechts degenen, did
den leeftijd van 65 jaren hebben bereikt.
Eerstdaags zullen wij een uitvoerig over
zicht er van gevendan zal cr tevens ge-<
legenheid zijn, beide ontwerpen to verge
lijken. Maar nu reeds komen wij óp tegen
do voorstelling, in dc clerteüle pers ge
colporteerd, dat uit het verschil tussehen
beide wetsontwerpen blijkt, hoeveel meer
Euyper gaf daQ Veegens.
Wie alleen op den klank afgaat, zal nar
tuurlijk zeggen, dat, wanneer maar clko
invalide wordt geholpen, het niet zóó erg
is, als het ouderdomspensioen tot het 70ste
jaar uitblijft; hij zal een regeling in dezen
zin licht verkiezen boven oen regeling, die
den invalide aam zijn lot overlaat, tot hij
05 jaar is geworden. Maar zoo staat do
zaak niet.
Afgezien van het feit, dat de wet van
Kuyper zeer belangrijke leemten bevatte,
waardoor hot twijfelachtig was hoo lang
het nog zou duren vóór zij kon worden
ingevoerd, is het bedrog, aan dc goöge-
meente wijs te maken, dat d e invaliden
door de wet van Kuyper werden gehol
pen. Als invalide werd slechte hij be
schouwd dio niet meer in staat is, 1 derde
van zijn normale loon te verdienen.
Over de uitkeering, die zulk etn inva
lide dan zou krijgen, zullen wij nu maar
zwijgende ontwerpen van Vcegins cn
Kuyper ontloopen elkander in dit up-
zicht niet veel. De zaak is deze: Kuypei
bestemde voor liet arbeiderspensioen zc6
millioen gulden, Veegens 6.4 millioen gul
don, het verschil tussehen de twee stelseL
bestaat alleen in do manier, waarop dit
bedrag wordt verdeeld. In beide gevallen
is het onvoldoende om in den nood der
oude cn invalide arbeiders to voorzien.
Veegens of Kuyper is oud lood om oud
ijzer.
,,H ol 1 a n d i a" schrijft over den in
vloed, die thans van den kansel uit
gaat, om het socialisme to bevorde
ren, het volgende
Onder de oorzaken van het wassend so
cialisme in het kiesdistrict Franekcfr
noemt rar. P. J. Troelstra in „H^t
Volk" den toenemenden invloed der so-
cialistischc predikanten in dit deel valn
Friesland.
Noch groote steden, noch fabrieken, noen
do tegenstelling van groot kapitalisten en
proletariërs doen het in dit lan lelijk
Friesche district. Maar het Modernisme in
het Hervormd Kerkgenootschap, dat den
volksgeest daar in brceden omtrek leidt en
dat vroeger een man als den modernen
predikaht Lieftinck afvaardigde naar de
Tweede Kamer, gaat almeer over in jSocia-
lisme op do kan sols, in de levensbeschou
wing en in het leven.
Wij gelooven, dat dit juist gezien is.
Dezor dagen deed in de Friescho stad
Hooigracht 49 lioek Oroenesteeg.
TKLKFOOKN. 66.
Beveelt zich beleefd aan vnor levering van alle Bor
deaux-, Rijn-, Champagne-, Port- en Maderawijnen
alsmede de gunstig bekende Cognacsoorten en verder
Binnen- e uitenlandscii gedistilleerd
Bij minstens ankei' isrordt op den Wijn een
korting ad lil püi. verieeml. 3731 30
mjSCOUHANT GRATIS VERKRIJGBAAR.
Mej. LEXA SCHUITEN", Emmastraat No. 36, te Enschedé, heeft
ons iols medegedeeld, dat wy gaarne onder de aandacht van alle
vrouwen zouden willen brengen. Hier
onder volgt, het: Gedurende geruimen
tyd was ik ïydende aan een borstziekte,
die op het laatst zoo hevig was, dat
ik moeilijk meer kon adem halen. Ik
was lusteboa in de hevigste mate, myn
eetlust was zeer 6lecht en 's nachts
deed ik byna geen oog toe vanwege
do hevige benauwdheden. O, ik kon
het soma zoo benauwd hebben, het
zweet gutste my dan van het voorhoofd
en het hy-en, dat mijn borst dan deed,
had veel weg van een locometief, die
voor den trein staat, op het punt van
te vertrokken. Natuurlijk kon Ik mijn
werkzaamb-den niet verrichten en by
de verschillende geneesmiddelen, die ik reeds had ingenomen om
mij te gonezen. kon Ik geen haat vinden. Mijn ochtgenoot zeide
tot my Wy moesten toch eens een llesch Abdijsiroop voor je
balen, daar hoor je zooveel womieren van vorUlJon. Ik wilde er
eerst niet san, omdat ik geen hoop meer op genezing had, maar
daar myn man bleef aandringen, liet ik een üeschjo halen by de
Heeren ak .su Romkny, Haaksbergerweg 18, en zie, toon ik een
fteschje gebruik' had, voelde ik my reeds veel prettiger, omdat de
8iym een beetje gemakkeiyker los kwam dan vrooger; toen ik
met het tweede flaconnetje begon, kwamen er zwartgroene stukken
8iym los, dte gevolgd werden door groote gele stukken; toen ik
den tweedon fl.icou had opgebiuikt, gevoelde ik my als het ware
opgelucht en dat ts ouk wel te t/egrypen, want zooveel siym als
ik na het gebruik van die twee flacons Abdysiroop heb opgegeven,
heb lk ml)n geheele leven met kwyt geraakt, ik heb de behandeling
der Abdysiioop voortgezet, totdat ik 8 ftesscben gebruikt had en
toen was tk totaal genezen. Slapen, eten en werken doe ik weer,
dat het oen lieve lust is. In het belang van alle borstlyders gelieve
U myn schryven te publiceeren.
is er>n uiterst best raiddel tegen alle borst- en longaandoeningen,
astiima, kinkhoest, harduekkigon hoest en verouderde
verhoadheden, enz*
De Abdijsiroop kost per fl. 1«-9 2,-, en 3.50.
©ENTIt AAL-DEPOT 4940 118
li. I. AKKER, Van Alkemadestraat 11,
ROTTERDAM.
Verkrijgbaar l»|j de meeste Apotheker» ou Drogisten
cn verder bij de bekende Verkoopera.
Volgons porlrot.
verschillende
Wegens uittreding van den Oudsten Vennoot worden alle voorradige Goederen
voor taxatie-prijzen totaal uitverkocht.
In den loop van het Zomer-Seizoen 1907 gaf een der Vennooten onzer Firma te
kennen, dat h\j wegens hoogen leeftijd wenschte uit te treden; dientengevolge was
de Directie genoodzaakt den geheelen Goederenvoorraad te laten taxeeren en voor taxatie-prijzen te
verhoopen. Duizenden ingezetenen van Leiden en Omstreken hebben van die gelegenheid geprofiteerd
en zullen met vreugde vernemen, dat thans ook onze geheele Wintervoorraad voor taxatieprijs totaal
wordt uitverkocht. Dat ook nu van de gelegenheid, zich een prachtvolle Winterjas, Oemi-Saison,
Ulster of Winterjekker te verschaften voor byna geen geld, een druk gebruik zal worden gemaakt laat
zich begrijpen, te meer daar het algemeen bekend is, dat in onze Magazijnen uitsiuitend prima kwaliteiten,
prachtvolle bewerking en onberispelijk passende Ktsedingstukken geleverd worden.
Opdat men zich slechts een klein denkbeeld kan voimen van de enorme prijsverlaging, laten wij
hier eenige prijzen volgen:
van f9.— voor f4.75, van f 12.50 voor f6.50, van f 1550 voor f8.—, van f 19.voor f 10.50, enz.
van f28.—, f30.— en f32.— voor
f 16.-, tflS.— en f20.-.
0© aiSerfijnste kwaBit@it@ira
Prachtvolle JonggeiieeB*©ïi Pesni-Salssns en
van f5.50 voor f2.50, van fS.— voor f3.75, van f 10.— voor f5.50, enz.
7M>inn gevoerd met pfaid en fluweeien kraag, van f5.50
Ws? H0H aea~gSS&4SïI©la^ë»ij voor f2.75, van 17.— v. f 3.50, van 19.— v. tf 4.50, enz.
van f24.— voor f «4.—enz.
EETabeslist waterdicht, van f6.50 voor f3.25, van f7.50 voor
BTl©©fi (san r Ee£5"V^«peSj 53.75, van ie.- vooi 1 J.75, enz. 4371 300
Eenig mooi is onze sorteering Kinder-Winterjasjes, Demi-Saisans en Jekkers, welke voor
ongelooflijk lage prijzen worden opgeruimd. Jongens- en H!eisjes-£aban3, geheel met flanel gevoerd,
van af f 1.25. Groote keuze in Heeren-Pantalons voor d heifi de waarde. Onze bekende sterke
Werkbroeken, spot, spotgoedkoop. Diverse soorten Winterblouses van at 55 Cents.
$3- Met het oog op de te verwachten overstelpende drukte, kunnen Vrjjdags
en Zaterdags geen goederen op zicht worden ge=~„den.