n\ n en
I>oiider<lag lO October,
A°. 1907.
§eze §ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (gon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
Het volk van Krxiger.
PItlJS DEÜI5H CODBAKTi
Voor Lolden pot week 6 Cents i pet 8 maanden I I J I l f 1.10.
Button Loiden, pet loopet en waar agenten gevestigd tljn j 1.30.
Franco per pest 1.80.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1—0 regels /1.05. Iedere regel meer /0.17L Grootere letters naar
plaatsruimte. Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Oects contantelk
tiental woorden meer 10 Gents.-Voor het incasseeren wordt/" 0.05 berekend.
r
f
De een kan steuoen met zijn woord en zijn
pen, de ander met zi.in beurs, een derde
met zjju tegenwoordigheid op oen congres,
•en vieide misschien op mee ot meer dier
wijzen tegolylc. Doen wij zoo wat wy kunnen,
clan behartigen wij tevens het belang van
ons eigen volk; want te dikwyis zien wy
▼oorbij, dat de zaak van de Vlamingen en
Alnkuanders ook onze zaak is.
Prof. G. Kulfl in „De Gids" van Aug 1907.
Ik heb een vriend, weleer een geestdrif
tig Boeren-bewonueraar, dio mij geregeld
allo donker gekleurde berichten uit Zuid-
Af rika omtrent den stand van bet Hol-
landsch zond. Ik beantwoordde dio, vrien
delijkheid met hem geen feit to:ojlt1iöuden,
dat hem overtuigen kon van de waarheid
dat de zaken er daarginds in den laatsten
tijd heuseb niet zoo slecht voorstonden, als
hij wel meende. Dc laatste weken heb ik
niets meer van hem gehoord. Zou hij beter
weten nu?
Zooals dio vriend is of was, zijn er Hen
In ons land. Men is moedeloos, dc meesten
zelf zijn onverschillig geworden.
Yanclaag, Kruger's geboortedag een
nationale herinneringsdag in Transvaal
maakt me dat meer dan ooit kregelig, want
ar is geen reden tot moedeloosheid voor
wie niet alleen naar de uiterlijkheden kijkt.
Mét President Steyn zou ik willen vra
gen: „Ziet go dan niet, hoe do liefde voor
zijn taal ieder waar Afrikaner heeft aange
grepen?"
De Afrikaner houdt taai vaat aan zijn
taal en zijn volksaard. Er zijn sprekende
voorbeelden te over tot staving van dit be
weren.
Een der meest teekenende is wel dat het
aantal candidaten voor de Taalbondcxa-
mens, Hollandsoh en Z.-A. geschiedenis,
elk jaar grootor wordt. Het bedroeg in
1905 1180 candidaten uit 72 centra van Z-A;
in 1900 1540 uit 125 centra en in 1907 2300
uit 160 centra; cijfers zelfs voor den oorlog
niet bereikt.
Ook dc uitslag dier examens wordt elk
jaar gunstiger. Was het cijfer der niet-ge-
Blaagden in 1905 '23 pCt.; in 1900 daalde
het tot 14 pCt. Wel een -bewijs dat niet
alleen het onderwijs in hot Hollandsch en
do geschiedenis beter wordt, maar ook dat
de liefde tot die vakkon groeit.
De parlementaire overzichtschrijver van
„Do. Volksstem'' to Pretoria verklaart in
zijn beschouwing bij het einde der zitting,
dat „het Hollandsch, dat in bet eerst zoo
goed als verwaarloosd werd, later een hoe
langer hoe gewichtiger plek begon in te
nemén en voorspelt voor do volgende zit
ting toeneming van het gebruik van het
Hollandsch.
Generaal Botha spreekt nooit anders als
zijn moedertaal tot onbegrensde verbazing
der Èngelschen over heel do wereld.
En zoo zeer wil de huidige regccring in
Transvaal or voor waken dat 's lands zonen
in den waren geest worden opgevoed, dat
zij haar officieelen steun weigert aan de
op te richten hoogcschool nabij Johannes
burg, waarvoor Beit bij testamentaire be
schikking ik meen 200.000 pd.st. heeft
geschonken. Johannesburg ia niet de rechte
plaats voor de opleiding van Afrikaners,
Jncent het Botha-Ministerie, en zij stelt
$5000 pd. st. beechikbaar voor de inrichting
yan het oude staatsgymnasium to Pretoria.
In de Kaap is de Z.-A. Partij in het Par
lement do gcheele zitting door met beslist
heid en grooto vastberadenheid opgekomen
yoor de rechten van de taal, di© door vcr-
Tewcg het grootste deel van het volk wordt
gesproken.
In Natal, waar het Hollandsch met ijze
ren vuist werd onderdrukt, is, dank zij de
doelbewuste houding dor Afrikaners, een
bedrag op do begrooting geplaatst als jaar-
iwedde voor een inspecteur van Holland-
feche scholen.
In Trans-oranjo schrijft de Unio de ge
lijkheid der beide talen in haar program.
tDaar is het Hollandsch dus eveneens vei
lig, wanneer in Juni 1908 de Afrikaners
het staatsroer in handen nemen.
De Boeken-Commissie van het A. N. V.
heeft, op verzoek der Afrikaners zelf, een
paar honderd Hollandscho boekerijen in-
gerioht.
Behalve het groot aantal Hollandsche
bladen, verschijnen er twee geillusfcreerde
'tijdschriften in het Hollandsch in Z-A.,
fen maakt men plannen voor de uitgave van
toog twee nieuwe.
Do vraag naar Hollandsche lectuur is
,Hua niet gering.
De Afrikaansche Christ. Vrouwen-ver-
feniging cn do Afr. Vrouwenfederatie wer
én voor het behoud van het Hollandse!»
ton dien Hollandschcn volksaard.
Den 19den December wordt aan de
'Paarl het eerate algemeene Hollandscho
taal- en letterkundig congres gehouden.
Vroeger zong en droeg men in Z.-A.
bijna uitsluitend in het Engelsch voor.
Men meende dat het zoo hoorde. Zelfs in
1893, bij do onthulling van het Taalmonu
ment to Burgersdorp, deed men het. Dit
jaar hebben do Afrikaners de 25-jarige ge
lijkheid der talen aan den voet van dit ge-
donkteeken gevierd, maar geen woord En
gelsch heeft er geklonken. En wie nu in
Z.-A, voor een Hollandsch gehoor Engelsch
zingt of zegt, wordt er in het openbaar
over gekapitteld.
De meerderheid der Hollandsche Afri
kaners is dan ook volstrekt niet moede
loos. Gelukkig.
Maar ongeluksprofeten zijn er daar en
hier altijd geweest. Vroeger hebben die zich
in Holland ook al eeng leelijk vergist. Vóór
den oorlog beschouwden zij do kolonisten
zoo'n beetje als halve-Engelschen. Nu weer
schijnen zij het vertrouwen, dat zij eerst in
do Transvalere stelden, op diezelfde kolo
nisten te hebben overgebracht.
Als allo sombere voorspellingen waren
uitgekomen, was het Hollandsch in Zuid-
Afrika al lang zoo dood als een pier.
In 184-4 verklaarde dr. Changuion, een
Hollandsche taalgeleerde te Kaapstad, dat
„de nu reeds zoo verminkte Hollandsche
taal" in Zuid-Afrika een ongeneeslijke lij-
deres was, die door de doctoren was opge
geven.
En in 1875 verzekerde niemand minder
dan Sir Henry do Villiers, de hoofdrechter
der Kaap, eveneens, dat het Hollandsch
ten doode was opgesohreven, omdat er
niet genoog Hollandscho landverhuizers iu
Zuid-Afrika kwamen, en dat do tijd, aan
het Afrikaansch verspild, nuttiger kon
worden besteed met de studie van dio rijke
en heerlijke taal, het Engelsch.
Het Hollandsch heeft dr. Changuion
overleefd, en dit jaar heeft Sir Henry moe
ten erkennen, dat een der gevolgen van
den oorlog is geweest, dat het gebruik en
cle studie van het Hollandsch in Zuid-Afri
ka zijn bevorderd. De tijd zal echter leeren
of dit resultaat blijvend is, voegt hij er
bij. Natuurlijk, dit is een rechtvaardiging
zijnor meening van dertig jaar goleden.
Maar het besliste oordeel va.i toen heeft
voor den twijfel van thans plaats gemaakt.
Dit is teekenend.
Laten we toch verder zien dan het onmid
dellijk heden.
In de Kaap-Kolonie is het Hollandsch
drie kwart eeuw verwaarloosd en verdrukt.
Eerst in 1881 na den eersten vrijheids
oorlog dus kreeg het in naam gelijke
rechten met het Engelsch, maar de verdruk
king hield niet op. En toch tiert het nog
in do Kaap met onverwoestbare en toene
mende lieven skrocht.
Waarom dan nu op eens gewanhoopt? Dc
Hollandsche taal cn de Hollandscho stam
zijn taai. In de Kaap heeft in een ganscho
eeuw de vijand ze niet kunnen vermoorden.
Zal het hem dan nu in heel Zuid-Afrika,
dat straks, met uitzondering van Natal,
voor het eerst onder Afrikaansche regeer
ders zal staan, beter gelukken? Ik geloof
het niet.
FREDERIK HOMPEL.
Leiden, SO October.
Bij do firma J. W. van Loouwen,
Maarsmanssteeg alhier, zullen verschijnen
twee liederen voor vier-stemmig gemengd
koor, getiteld „Eenvoud" en „Landman";
geoomponeerd door Cornells A. Bonten.
Het lied „de Landman" zal ook voor
Vro uwenkoor in den handel worden ge
bracht.
De „Stct." No. 237 bevat de statuten
der vereeniging Werkliedenbond in het
Bloembollen- cn Tuinbouwvak „Door Een
dracht Verbonden", to Noordwijk-Biunen.
H. M. Marie Christine, koningin-
moeder van Spanje, is gisteravond te
's-Gravenhage aangekomen, van welke stad
zij haar bezook aan Nederland zal begin
nen.
De Koningin, die het striksto incognito
in acht neemt en dan ook niet officieel
ontvangen is, werd aan de Nederlandscho
grens te Roozendaal opgewacht door den
Spaanschen gezant bij ons Hof, in wiens
gezelschap zij haar reis voortzette.
Aan het „Hbld." meldt men uit Ber
lijn, dat rar. P. A. Jansma van der Ploeg,
directeur van het NederLandsch gezant
schap te Berlijn, bij gelegenheid van zijn
25-jarig jubileum, dat Maandag gevierd is,
door Z. M. den Keizer van Duitschland,
Koning van Pruisen benoemd werd tot
ridder» derde kl. der Pruisische Kroonorde,
en door Z. D. den groothertog van Meck
lenburg tot ridder derde klasse der Orde
van den Griffioen met de Kroon.
Naar men uit Rotterdam aan het
„Handelsblad" meldt, worden tusschcn do
Regeering en het bestuur dier gemeente
onderhandelingen gevoerd over het leggen
van een vast garnizoen aldaar, ter sterkte
van een bat. inf.
Door het gemeentebestuur moeten voor
de kazerneering reeds zeer, aannemelijke
voorwaarden zijn aange>boden.
Naar de „N. R. verneemt is do
majoor P. P. C. Gollette, van hot lldo reg.
inf. te Nijmegen, bestemd tot direoteur der
normaal-schietschool te 's-Gravenhage.
De lste luit. H. Dijkstra en de 2do
luit. W. K. van Hasselt, beiden van het
4do reg. inf., worden 16 dezer gedetacheerd
bij de normaal-schietschool te 's-Graven-
liage.
De 2de luit. der genie E. Hogewind,
bestemd voor don dienst in O.-I., zal 19
dezer naar de koloniën vortrekken.
Dr. G. F. Hartmann, sedert 1881
leeraar in do oude talen aan het gymnasi
um te Nijmegen, heeft met ingang van 1
Januari eervol ontslag uit die betrekking
aangevraagd.
De gemeenteraad van Amsterdam be
noemde gisternamiddag tot buitengewoon
hoogleeraar in de technisch© zoölogie, dr.
J. C. H. de Meyero, oonservator der musea
van het Kon. Zool. Gen. Nafcura Artia ïla-
gistra.
Bij het middelbaar onderwijs ia benoemd
tot tijdelijk leeraar in de geschiedenis, do
heer J. Spinoza Catclla Jessurun,' te
Bussum; tot tijdelijk leeraar in de Neder-
landsche taal on letterkunde de heer W. D.
Verduyn, to Delft.
Tot hoofdleerares voor het van gemeente-
wego te geven spraakonderwijs bonoemdo
de raad mej. F. W. Nieuwen kamp, tijdelijk
8praakleerarcs in dienst der gemeente.
In het Gebouw voor Kunsten ©n We
tenschappen te Utrecht vond gisteravond
de installatio der nieuwo loden van heb
Utrechtsch Studentenkorpa plaats. Na af
loop werd met muziek en fakkellioht langs
een korten omweg van het Gebouw naar de
Studentensociëteit getrokken.
Naar „Do Tel." verneemt, is de bur
gemeester van Amsterda»n, mr. W. F. van
Leeuwen, van plan 15 November a.s. van
verlof terug te keeren en zijn ambtsbezighe
den te hervatten.
Naar het „U. D." verneemt, ligt de in
do onderwijzerswereld zeer bekende heer L.
Geahardt, hoofd der soliool aan het Jans
kerkhof to Utrecht, zoo ernstig ziek, dat
men voor zijn leven vreest.
Door do federatie van Timmerlioden-
vercenigingen te 's-Gravenhage is aan den
gemeenteraad een ad ros gericht, waarin,
met liet oog op do werkloosheid in het tïm-
merliodenvak wordt jevraagd
bepalingen in de gemeentebestekken to
doen opnemen, dab in de maanden Novem
ber, Deoombor, Januari en Februari niet
lang-er worde gewerkt dan acht en een halt
uur per dag cn wel tusschen zeven uren
dos morgens en vijf uren des avonds.
Dat aanbestedingen van roeds voorgeno
men oponbare werken, welke nu nog aan
gehouden worden, zoo spoedig mogelijk zul
len plaats hebben.
Dat aan do aannemers de verplichting
worde opgelegd het door hen aangenomen
werk, ook in zijn onderdoelen, zoo cenigs-
zina mogelijk, te dezer stede te doen ver
vaardigen.
Naar vernomen wordt, zal mr. Th. de
Haan Hugcnholtz, wethouder van onder
wijs te Haarlem, als zoodanig aftreden
wegens een verschil tusschcn hem cn do
overige leden van het Dagelijksch Be
stuur ov-er den bouw der school voor M. U.
L. O.
Mr. J. H. Thiel wordt als zijn vermoe
delijke opvolger genoemd.
Wegens opheffing der militair© bakke
rij te Naarden op 1 Deo. a. s. is de admi
nistrateur dier inrichting, do heer A. K.
Langenhagen, benoemd als administrateur
der militaire slachterij in 's-Gravenhago.
Vermoedelijk reeds in Mei zal het es
kadron ordonnansen, dat thans to Amers
foort in garnizoen ligt, ophouden als zelf
standig korps te bestaan.
Het voornemon is de vier pelotons too te
voegen aan elk der vier regimenten huza
ren, in dier voege dab daarbij een peloton
meer bijzonder wordt aangewezen voor den
ordonnanoe-dienst. De opleiding zou blij
ven te Amersfoort, waar tevens zou worden
gevestigd een cavalerieschool ook voor de
hoogere aanvoering van het wapen, ecnigs-
zins in den trant van die te Saumur,
Frankrijk,
Het politietoezicht op de visscherij in
do Noordzee blijft gedurende do aanstaan-
do wintermaanden opgedragen aan Hr. Ms.
schoener „Zeehond".
Door 95 loden van verschillende arron
dissementsrechtbanken, leden van het
parket aan dio colleges ea kantonrechters,
is een adres ingediend aan H. M. do Ko
ningin, waarin H. M. wordt verzocht het
daarheen te leiden, dab do traktementen
der rechterlijke ambtenaren ten spoedig
ste op afdoende wijze worden verhoogd.
Het adres is in afdruk toegezonden aan
de leden der Tweede Kamer.
Van 17 rechtbanken werd do medewer
king tot de indiening van het adres ver
kregen. Amsterdam en Rotterdam kwamen
niet voor medewerking in aanmerking; do
rechtbanken te Utrechtt Zwolle^ Zulfen
en Zieriksee onthielden zich op verschil
lende gronden.
Herinnerd wordt in heb adres, dat het
thajns dertig jaren geleden is, sedert de
traktementen der rechterlijke ambtenaren
eenige verhooging hebben ondergaan
met uitzondering van die bij de rechtban
ken en do kantongerechten te Amsterdam
en te Rotterdam en van de ambtenaren
van heb openbaar ministerie bij de kanton
gerechten.
Voorts wordt aangevoerd, dat in dit
tijdsverloop de levenseischen zooveel hoo-
ger zijn geworden, dat de traktementen,
dio in 1877 als voldoende konden worden
aangemerkt, dit thans niet meer zijn; cn
dat, wanneer deze traktementsrcgeling nog
eenigen tijd blijft standhouden, het te vree
zen zal zijn, dat langzamerhand vele goede
krachten aan de magistratuur onttrokken
zullen worden, hetwelk eensdeels afbreuk
zal doen aan den goeden naam, waarin
do rechterlijke macht zich steeds heeft mo
gen verheugen, anderdeels ten nadecle zal
verstrekken van do rechteoekenden.
Het stoomschip Koning Willem
I, van Amsterdam naar Batavia, is 9 Oct.
Oues&ant gepasseerdde Rembrafndfc,
van Amsterdam naar Batavia^ vertrok 9
Oct. van Suez; de Ka.wi, van Rotterdam
naar Bavia, arriveerde 8 Oct. .to Marseille;
de Potsdam arriveerde 8 Oct. van Rot
terdam to. New-York; de Markgraf,
uitreiB, vertrek 8 Oct. van Zanzibar; de
P r i n z e s s i n, uitreis, vertrok 7 Oct. van
Napels; de Zeeburg vortrok 8 Oct. van
Hamburg naar Fernandina; dc Koning
Will c m II, van Batavia naar Amster
dam, passeerde 9 Oct. Sagresdo K a n z-
1 e n, thuisreis, passeerde 7 Oct. Oitavosdo
Kin tuck, van Singapore naar Amster
dam, arriveerdo 8 Oct. te Gravcscnd; do
T o o n k a i vertrok 9 Oct. van Batavia
naar Amsterdamdo Prins Maurits
arriveerde 6 Oct. van Amsterdam te Para
maribo de Prins Frcderik Hon-
d r i k vertrok 9 Oct. van Paramaribo naar
Amsterdam de R ij n d a m vertrok 9 Oct.
van New-York naar Rotterdam; do N e u-
m ii n s t e r, van Java naar Amsterdam,
arriveerdo 9 Oct. to Marseille.
ALl'HEN. De leden der toonoelverceni-
ging „Na Arbeid Genoegen", alhier, lich
ten voor de a.s. uitvoering in November,
in studie gonomen twee blijspelen„Doris
j noopen&chaar" en „Luitenant cn zijn op
passer of sol datenlist".
De Jongedochtersveroeniging „Ja-
chin", alhier, heeft weder haar jaarfeest
gevierd.
Een veertigtal meisjes vergaderen ioderen
Li-nsd&g&vonci, waar zij, onder leiding van
r oj. Scholton, kleedingstukkon vervaardi
gen voor behoeftige loden der gemeente. In
bet afgeloopen jaar hebben zij 190 verschil
lende doelmatige kleed ingstukken genaaid,
t rwijl ook oen paar dekens werden uitge
deeld.
En nu is zij weder een nieuw tijdperk
ingetreden. Moge zij ook dit jaar weder met
vrucht arbeidt'n 1
HILLEGOM. De heer G. J. Mak, com
mies van 's llijks belastingen to Lisée, is
door B. ©n Ws. dezer gemeente benoemd, tot
ambtenaar, bela3t met de uitreiking en be-
teekening van vervolgingsstukken.
Onder het vee van den landbouwer P.
Brouwer aan de Brouwers]aan hebben
zich gevallen van mond- en klauwzeer voor
gedaan.
Den löden October a s. zal het 40 jaar
geleden zijn dat de heer K. M. do Jong als
organist bij do Nod.-Herv. Gcmeent© alhier,
in funcvic trad.
KOUDEKERK. Het onderzoek der ver
lofgangers van do landweer lichting 1903 en
1904, zal voor deze gemeente plaats hebben
te Oudslioorn op Dinsdag 5 November a.s.
des vooriniddags t© 10 uren.
KATWIJK AAN DEN RIJN. Dc twaalf
jarige K. P. van Kuyeren, van Rijnsburg,
was hien ter kerke geweest en keerde huis
waarts. Door een onbekende oorzaak ge
raakte zij aan het Overrijn te water, wat
woldra werd bemerkt. De heer Taat, te
Katwijk aan Zee, sprong onmiddellijk ge
kleed te water, dook, doch kwam zonder
drenkelinge boven. Met een dreg werd zij
echter spoedig daanna opgehaald en ge
bracht in het kantoor van den Rijksont
vanger, waar zoowel dr. Hucting als do
semi-arts Van Riessen, spoedig ter plaatse
aanwezig, gedurende bijna anderhalf uur
hebben beproefd do levensgeesten op te
Wekken. Helaas, zonder resultaat; heb lijk
werd daarna per voertuig naar de ouder
lijke woning overgebracht.
NOORDWIJK-BINNEN. Bij dc plaats
gehad hebbende stemming ter verkiezing
van vier gemachtigden in het kiescollege
dor Hervormde Gemeente alhier zijn verko
zen dc hecren A. Balkenende, A. de Bes, W.
J. van Biolen en J. Leenheer.
Op viit. oodiging van de Oh. Jongel.
Vereeniging ,.Onze Rotssteen is Christus
hoopt. dr. B. van Meer, van Leiden, op 16
October des avonds half acht iu de Ned -
Herv. Kerk te Noordwijk-Binneu een le
zing to houden over: „Do Scheuring vait
het Rijk Israels".
OEGSTGEEST. Hot aantal aangiften
van mond- en klauwzeer gedurende
maand September bedraagt 26.
Op Vrijdag 25 October u s. zal ter
gemeentesecretarie des voormiddags te 19
uren meer bepaaldelijk zitting worden ge
houden, tot het doen van opgaven, door do
ingeschrevenen voor dc militie, die 23 Oc
tober aan de loting moeten deelnemen, voor
hun vrijstelling wegens broeder-dienst.
Het onderzoek van do, in deze gemeente
gevestigde verlofgangers van do landweer,
zal alhier worden gehouden ia het lokaal
benoden in het gemeentehuis oy Woensdag
13 November o.s. dc3 voormiddags te 10
uren, voor de lichting 1903, 1904, 1905, 1906
en voor dc lichting 1907 des namiddags *o
ha L twee.
SASSENHEIM. Heb rijwiel van den hoer
H. alhier, dat even onbeheerd buiten stond,
is ontvreemd. Van den dader nog geen
spoor.
Eiaansil, Setteren, enz.
„Do wijde, wijde wereld", door Elisabeth
Wetherell, is ecu roman, waarvan do 4de
geheel omgewerkte druk verscheen. Van
Holkema en Warcndorf te Amsterdam be-
fcorgdo dc Hollandscho vertaling uit hot
Amerikaansch.
Naam van den bewerker: G. Jaspers.
Aan natuurlijkheid laat de vertaling wol
wat te wenschen over. Men voelt ieder
oogenblik gewrongenheid cn niet-gclukte
losheid in de gesprekken, een gewilde los
heid, die gedwongenheid wordt.
Wat wil men ook: een boek van vier
honderd pagina's, groot formaat, voor zulk
een goringen prijs.
In „Do Nieuwe Gids" vervolgt Herman
Teirlinck „Mijnheer Serjans«oon" cn de
Hedonist Willem Kloos bespreekt „Op-
waar tscho Wegen" van H. Roland Holst
en Huislijke Haard van Frans Mijnsscn.
„Pro en Contra" komt met stof voor den
dag, die heel wat koopers van dit deeltjo
zal bezorgen.
Over „Neutraal Onderwijs" schrijft Th.
Ketelaar het pro. J. H. du Buy, predikant
to Borne zorgde voor het contra.
Do laatste schrijft: „Hot zou heerlijk
zijn, als do kinderen van eenzelfde volk
ook allen zaten op do banken van eenzelfde
school. Maar ter wille van een ideaal der
werkelijkheid geweld aandoen is allerminst
do weg om dat ideaal to bereiken en do
werkelijkheid is, dat ons volk te zeer uit
een loopt. Opgelegde eenheid is gedwongen
cn noodlottig cn leidt er too den rnensch
in den staatsburger te doen ondergaan.
Hoo spoediger dit erkend wordt, hoe eer
men ophoudt van buiten af op to leggen,
wat van binnen uit moet geboren worden,
hoe eer niet de ideaal-eenheid maar toch
de volkseenheid za.1 worden verkregen."
De heer Ketelaar citeert in zijn betoog,
verschillende uitlatingen van voorstanders
van bijzonder onderwijs. Dr. Bruining Sr.
.acht het niet erg dat do kinderen niet al
les begrijpen; „Wat zoo'n jeugdig brein
wel van Onzen Lieven Heer denken zal
Go kunt cr op aan, het zal niet erg wijs-
geerig wezen. De phaotasie heeft cr meer
deel aan, dan het critisch denken. Doch,
het komt or, meen ik, voorloopig geen zier
op aan."
„Mijn innige overtuiging", zegt nu de
heer Ketelaar, „is dat bij het onderwijs
van onze kinderen het er zeer, zeer veel
toe doet of zij begrijpen wat hun wordt on
derwezen."
„De Vrouw cn Haar Huis" die pracht
uitgave van een tijdschrift laten we dade
lijk zeggen, dat wo vooral do technisch©
qualitciten van de uitgave bedoelen, geeft
weer kust en keur van artikelen. Dat van
R.. W. P. do Vries over vrouwonklecding,
waarin do smaak van de bekende jonge
Russische schilderes Mario Baskirtseff
vooral wordt ontplooid, cn tot basis van
beschouwing genomen, lijkt ons wel het ge
lukkigste. Do illustraties 2iju als steeds
zeer mooi.
Dezelfde schotel, anders op
gemaakt.
Willem Royaards :al Maandag 14 Octo
ber in de kleine zaal van het Coneerlge
bouw te Amsterdam een voordracht van
„Elckerlyc", dc Spieghel der Saligh'it van
Elckerlijc" rniddeleeuwsche moraliteit, ge
ven, ia de tekst.-bew rking van dr. Do
Raaf.
Dr. Kayper's VOst© verjaardag.
Naar. noen verneemt, zal door het comi
té in zake den zeventigstcn verjaardag
van dr A. Kuyper, op 29 October a.s., aan
organisaties, cl ie daarvoor in aanmerking
komen, gelegenheid worden geschonken dr.
Kuyper op dien dag te 's-Gravcnhag© te
begroeten.
