jaarlijksche ondersteuning, ■wanneer de een of andere veneeniging zich mot de zaak wilde bemoeien en haar op den goeden weg leiden. Het bedrijfskapitaal was op dit goe de voorbeeld spoedig bij elkaar. Een vrou- wenvereeniging, gesteund door de school- autoriteiten, spande zich voor de zaak, en uit een ingesteld onderzoek bleek al spoe dig, dat een schrikwekkend groot aantal kinderen 's morgens zonder ontbijt op school kwamen en gedurende den geheelen schooltijd, van 3 uren, eenvoudig honger moesten lijden. Na ernstige beraadslagingen werd beslo ten een ontbijtlokaal in te richten, waar do kinderen voor 1 Amerikaanschon cent een rajkelijken maaltijd konden krijgen, en het resultaat was zoo bevredigend, dat in het afgeloopen jaar elf zulke lokalen zdjn in ge reedheid gebracht. Men pakte de zaak heel gemoedelijk en practisch aan. In een particulier huis, dicht bij de school, werd zulk een ontbijt- hal gevestigd. De bewoonste» verplichtte zich, tegen vergoeding van vier dollars per week, de levensmiddelen, welke haar tot dit doel werden verstrekt, in de pauze-tusschen de twee schooltijden op smakelijke en ge paste wijze onder de kinderen te verdeelen. Op deze wijze stelt men te gelijk eenige vrouwen in staat iets te verdienen, zonder dat zij daarvoor buitenshuis behoeven werk zaam te zdjn. Afwisselend wordt bouillon of soep ge geven met broodjes, of chocolade of warme melk met flink belegde boterhammen. In het algemeen geven de kinderen de voor keur aan de soep. Daarvan kunnen zij nau welijks genoeg eten Om het vernederende denkbeeld van ar menzorg weg te nemen-verkoopt men kaartjes voor 1 Amerikaanschen cent, wat natuurlijk volstrekt niet in verhouding is met de waarde van het verstrekte voedsel. Aan kinderen, die zelfs niet in het bezit van dien één en cent zijn, worden voor niets kaartjes gegeven, zonder dat hun medeleer lingen er iets van merken. Op die manier krijgen zij toch hun ontbijt en wordt hun -het vernederend gevoel bespaard van als armsten onder de armen te moeten ver schijnen. De goede resultaten, die men heeft be reikt, zijn oorzaak geweest, dat verschillen de personen ook nog een steentje hebben bijgedragen, zoodat men in staat zal zijn het werk nog aanmerkelijk uit te breiden. Zuivere melk. ^Langzamerhand gaat men ook in de prac- tijk rekening houden met hetgeen theore tisch reeds lang is verkondigd, dat wij met het ster ©liseeren, pasteuriseeien en koken van onzuivere molk, om ze daardoor bruik baar te maken en onschadelijk voor de ge zondheid, op een verkeerden weg zijn en dat wij moeten trachten zuivere melk van de koe te winnen, en deze zuiver te bewaren. Alleen daardoor zal dit onovertrefbaar voedsel al zijn uitmuntende eigenschappen bewaren en ten volle den mensch als voe dingsmiddel ten goede komen. Ten einde althans voor zieken en zuige lingen hieraan te gemoet te komen, heeft zich te Rotterdam een comité gevormd, dat wil trachten een model-inrichting ter ver krijging van zuivere melk tot stand te bren gen in de onmiddellijke nabijheid der stad; op de wijze zooals sedert kort hier te lan de bestaan te Hoevelaken, te Bussum, te Oosterwijk en zooals de gezondheidscommis sie te Amsterdam aan den gemeenteraad in overweging heeft gegeven ook aldaar op te richten. Het comité rekent een som van 100,000 gulden noodig te hebben, waarvan echter reeds 75,000 gld. geolaatst is. Mis schien hoopt het comité ook op subsidie der gemeente; het zou daarbij op het voor beeld kunnen wijzen van Hamburg, waar de gemeentelijke bijdrage voor zulk een in richting dezer dagen van 25 tot 36 duizend mark is verhoogd. Ook elders worden in dezelfde richting proeven genomen. Op de HamburgAmeri ka stoomvaart-maatechhppij- wordt thans op de passagiersbootci verse he melk ver krijgbaar gesteld. Dezo wordt geleverd door een modcl-vee- stal in Holstcin cn op flcssclien bewaard, zonder voorafgegane kunstmatige behande ling of toevoeging van conserveermiddelen. Do duurzaamheid is alleen te (tanken aan de zorgvolle verzameling en behandeling der melk, die sterk is afgekoeld en op la ge temperatuur wordt bewaard. De prijs is 30 pf. per flcscb-en door proefnemingen is bewezen, dat de melk de reis heen en te rug naar New-York kan doorstaan. Als iets nieuws was dit jaar ook op de groote Duiteche Landbouwtentoonstelling gevraagd: verschc melk, die dus niet verhit of met conserveermiddelen behandeld mocht zijn; de duurzaamheid mccht alleen het gevolg wezen van zindolijko verzame ling en verdere behandeling en doelmatige afkoeling. Onder de 35 inzendingen, die den derden dag na het melken onderzocht wer den, werden een tiental bekroond; enkele inzendingen, die op 1 Juni waren gemolken, smaakten op 8 Juni nog volkomen zoet. Dienstbodennood en beperking" daarvan. Een brief uit Den Haag in de „N. R. Ct". handelde over den dienstbodennood. De briefschrijver zei: Het is misschien geen speciaal Haagsche kwestie, maar dat zij hier een brandend vraagstuk vormt in vele huisgezinnen, ie zeker. Er is dienstbodennood, nijpend en kwellend. Ver achter ons ligt de tijd, dat mevrouw hcoge ei schen stelde. En toch is het nog niet zoo heel lang geleden, dat de bel niet stil stond op den avond, die in een adver tentie was aangegeven ter bespreking van een nieuwen dienst. Thans plaatst do vrouw des huizes, die van haar gedienstige „go- daan heeft gekregen, advertentién, waar op geen bescheid komt. Zij wendt zich tot verb uur kantorendie veel aanvraag, maar weinig aanbod hebben. Misschien is de töjd niet ver meer, dat de dames queue zullen maken, ingaande op de advertentie van een meid, en dat deze dan op informatie zal uitgaan bij vroegere dienstboden van de solliciteerende meesteressen. Het loopt met die informatiën bepaald al in die rich ting. Zij worden door do dames veelal meer voor den vorm genomen, da.n om zich inderdaad goed op de hoogte te stellen van handel en wandel van Mientje of Mina. Do meiden daarentegen kijken kieschkeurig toe en wee de wolvin, die in slechte faam staat; deze wordt als bij stille afspraak uitgesloten. In haar wanhoop besluit menige huismoe der zich maar met een schriftelijk getui genis tevreden te stellen, dat in algemeene termen eigenlijk niets zegt. Pas is de nieu we helpster daD in dienst, of reeds blijkt, waarom zij geen mondelinge voorspraak kon bijbrengen. Het eind van het, door gaans korte, treurspel is, dat mevrouw weer zonder meid zit, want öf deze is een avond niet terug gekomen, tevreden met den godspenning in weinige dagen ver diend te hebben, óf de huisvrouw heeft het vagevuur zonder hulp verkozen boven de hel met zoo'n hulp. IV aar of ze blijven, dc jong© vrouwen, wier maatschappelijke positie haar, volgons de traditie, voor werk- of keukenmeid scheen aan te wijzen? Do school heeft bij velen hoogere adspiraties gewekt; de geest van nivelleering, die onzen tijd kenmerkt, dringt tot het verwisselen van do muts voor den hoedde berekening van maxi mum-loon en mini mum-arbeid heeft haar lokstem ook tot deze stille werksters doen doordringen. Zoo zijn er van haar, die vroeger dweil en vaatdoek hanteerden, thans gebukt over de schrijftafel, maar juffrouw zijn zijzoo staan velen ach ter de toonbank; zitten bij de naaimachine, hebben het eigenlijk minder goed dan een meid bij een welgestelde familie, maar al len zijn dames, die des avonds een paar, uren en den bondag vrijhebbem Anderen verdienen als verpleegster of als noodhulp meer rbn.n zij als vaste meid kunnen bedin genzij kunnen nu en dan wat vnj-af ne men, en zijn niet gebonden aan een bepaal*, de mevrouw. Tegen dezo voordcelen weegt voor haar1 het verbeterde loon der inwonende werk en keukenmeid niet op, niettegenstaande dit wel de helft meer is geworden dan het een tiental jaren geleden wae; weegt ook niet voldoende op de vermeerdering van uitgangsawonden en dagen, noch ook de toestemming zelfs om tot afschuw vao( grootmoeders en oud-tantes den vrijer in de keuken te ontvangen. Niet allen zwichten voor do ver leading; er zijn nog, zeer vele en zeer goede dienstboden, maar, toch hebben reeds genoeg aan de lokstem gehoor gegeven, om bepaald gebrek te doen ontstaan. Vooral in de nieuwe buurten zqn| vele huismoeders wanhopig. Zóó ver van de drukke straten, waar in de vrije urenj gelanterfant wordt, of zóó ver van de ar beidersbuurt, waar in den hfuiselijken kring gezelligheid gevonden moei worden, zijn de diensten niet gewild. "Wel wordt het loon daar met tramgeld yechoogd, maar er gaat toch te veel van je avonduren af, en enkele gedeelten rijn nog zoo angstig eenzaam als je er om etf uur alleen door moet. Wat te 'doen om het euvel te verhelpen Vermoedelijk maken wij een overgangstijd perk door. Daarin zoekt wie het betalen kan troost bij eten van den bok zoo weor meewerkend om keukenmeiden aan te sporen rich als juffrouw-kokin te ves tigen en bij dure noodhulpen. Wie daar niet bij kan, moet zelf de landen duchtig uifc de mouwen steken, menig work doe cl, waarvoor de familie voor haar kennissen niet best uit durft komen, en rich voorts behelpen met een goedkoop dagmeisje. Om het werk met zoo weinig mogelijk dienst personeel af te kunnen, -ezt noodöloos trap-' pengeloop te voorkomen, is ook een under) middel in zwang gekomen, dist geleidelijk groote® verhoudingen aazmeemttl Niet he ver van den belknop waarschuwen opschrif ten Aan de deur wordt niet gekodbt. Drok^ werken worden niet teruggegevenArmen zorg. Voor, brieven niet beHen. Schuif- bordjes vermelden: Mevrouw: uit. Mijnheer!: thuis. Hier en daazr riet men al Bakken, Slager: niest toöocEg.. Groenteboer: niet-noodig. Melkboer:. Zoo begint zich al een schikking to von: toen. Het ie nog niet te zeggen waar deze, heen zal voeren. Zal reactie komen? Zul len vele juffertjes, teleurgesteld in haarj illusie van verbeterde positie, terugkeeien; 5ct schuier eo bezem, tot deo eenvotidigeni werkkring in veiliger huis met vetter soep?| Of zal anderzijds aan de neiging tot groot-] doen toegegeven moeten worden door dei huis meid en de keukenprinses te verheffen tot juf? Zal aan uit Indlë komende resin dentie-adspiranton de raad gegeven moeten worden in groeten aantal, dan reeds ge-' schiedt, Javaansohe jongens, kokki's eto baboes me© te brengen Znllen misschien] werkelooze mannen tot de ontdekking ko-j men, dat een huisknecht ©n kok zoo'n sïechtj leventje nog niet hebben, en zullen zij gaan] mededingen in deze rubriek ter arbeids-^ beurs Zullen de ondernemers, die hun huizon] in den laatsten tijd minder goed verhuurd zien dan zij verwacht hadden, met dit euvel] rekening houden en een poging doen om ar-j bei derswij ken in de duinen en bij het Boschj te vormen Vermoedelijk zullen al doza middelen samenwerken om een beteren toe-i stand te doen ontstaan. In afwachtingj daarvan moeten de huisvrouwen in Duin-> oord haar invloed maar doen gelden om 'ij groote kazerneplan in de Westduinen tot uitvoering te doen komen, dan zijn zij gered El deus lazen wij het volgende: Als middel tot beperking van den dfenstw boden nood besloot de gemeenteraad van Essen een premie te «tellen op yeeQarigen,!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1907 | | pagina 13