SAN WAVEREN's BOCK
Puissoguin St. EmilionJ
Hatajo.
de Middelen van 't Boertje
Blanckaerts Go.,
J. A. VAN DER MADE,
'T EENVOUDIGE BOERTJE
Geïllustreerde Aglaja,
Het tweede extra-Kindernummer
„Klein Berg en Dal"
Luxe-Editie
Gemengd Nieuws.
iierhaidelaren,
alhier verkrijgbaar bij bijna alie Gafé's, v v
Sociëteiten.
Mevr. VAN DER WERF,
$an Pension
<iOUB
BREESTRAAT 34 (Telefoon 568).
Efi Gros. En Oéiail.
Steenkolenhandel,
Goederenterrein Staatsspoor, Haagweg.
Kaohelkolen, Machine-, Smee- en Vlamkolen.
Engelsche en Belgische Anthraciet.
3208 so Grove en geklopte Gascokes.
TUB HUUR:
P. HOPPE.
Van No. 7 af zullen voortaan ALLE nummers van „De Graciense" met GEKLEURDE MODEPLAAT op het omslag verschijnen.
Het beste eix tocli goedkoopste, liet meest prac t isclie en fraaist uit gevoerde
I> etlei-lnmlsolie Dames-Mode-Tijdschrift is
Prijs per 3 maanden (6 nummers) /1.37Va.
Complete geknipte Patronen van alle in „De Dracieuse" voorkomende Kledingstukken zijn voor abonnée's voor slec'its 29 Cents franco verkrijgbaar.
tullen wij die zaak nog wel eens ter sprake
brengen; en dan hebben wjj nog een Grond
wetsherziening noodig, voordat wij er ko
men kunnen. Laat ons dus kalmpjes wach
ten. Vooral geen „twistappels", nu weer
verkiezing ji in aantocht zijn.
Mogen wij met zulke overleggingen onzen
plicht jegens onze niedemcnscben verzaken?
Wjj predikau jaar in jaar uit van de da
ken, dat onder dj werking der „neutrale"
school od.s volk te gronde gaat. En ziet,
nauwelijks wordt voorgesteld om dan aan
de volksscho'ol het haar eerst in 1875 opge
legde kenmerk tc ontnemen, o£ men hoort,
niet van liberale, maar van onze zijde,
dat kan niet; de openbare sohool moet neu
traal blijven dat eisoht de gesteldheid van
ons land; als gij die wegneemt loopt
onze vrije school gevaar 1
Zijn wij dan zoo verpolitiekt?'- Moo*en
wij thans ter wille van politieke conside
raties cn om met meer kracht onze: scho
len te bevorderen goedkeuren wat vrij
in 1857 met alle kracht hebben bestreden;
/erkennen, dat de invoering van het neu
traliteitsbeginsel in de openbare school des
tijds de ware oplossing was, want dat in
een gemengd bind een andere oplossing or.*
jnogelijk is? Zullen wij moeten toegeven
tiat al onze tot dusver gevoerde oppositie
vegen de openbare school onoprecht is,
Vanb dat, wel beschouwd, die school die
)r in tal van gevallen nu eenmaal zijn
Inoet zóó is, als zij zijn moet en slechts
Jcün zijn?
Neen, wij zullen dat niet erkennen. Laat
ons liever toegeven, dat wij in elk geval
beginnen moeten met bet verbod op te hef
fen, waarvan wjj den liberalen steeds een
grief hebben gemaakt; het verbod om in de
openbare school to gewagen van ony chris
telijk geloof. Zoolang wij dat niet doen,
hebben wij alle recht van spreken tegen der
liberalen troetelkind, de openbare school
van 1857, verloren.
Het blad zou wcnschen, dat den gemeen
tebesturen de vrijheid werd gegeven, reko-
ning tc houden ook met de godsdienstige
behoeften der ouders.
Do taak van een gemeentebestuur, is niet.
zooals men zicb soms voorstelt, ondvwijs
te doen geven in zijn geest, maar met het
oog op de behoeften der ouders. Naar die
behoeften regelt liet bestuur den omvang
cd alles, wat op het onderwijs betrekking
heeft. Waarom zou het niet ook met do
godsdienstige behoeften der ouders rekening
mogen houden? Dit zou heb bijv. kunnen
doen, door mits de wet meerdere vrij
heid dan thans aan d:e besturen geeft
voor elke school een afzonderlijke, liefst
kleine commissie te benoemen, een rege
ling, die vroeger bestaan heeft en voor heb
onderwijs zeer profijtelijk is geweest Die
commissies, bij welker samenstelling op de
godsdienstige richting zou kunnen worden
gelet, zouden wat de leiding dier school,
meer bepaaldelijk de benoeming, althans
de voordracht van den onderwijzer en de
keuze der schoolboeken betreft, de plaats
kunnen innemen van B. en We. De ouders
zouden dan kun reu booordeelen, of zij in
do aldus ingerichte en bestuurde school al
dan niet vertrouwen hebben. Vonden zij
geen school van hun gading, dan konden
zij evenals nu, overgaan tot de oprichting
cencr eigen school. Datgene, wat thans
de nict-neutralistiseh gezinde ouders moe
ten doen, zou dan op den weg liggen van
elko groep, die met het bestaande geen
genoegen neemt. Er is geen reden om de
eene richting boven de andere te bovoor-
deelen. Natuurlijk zou, evenals nu, 't recht
des onderwijzers zóó in de wet, zelve moeten
worden gevestigd, dat de schoolcommissie,
een publiekrechtelijk college, tegenover den
eenmaal aangestelden onderwijzer geen an
der recht kan doen gelden, dan thans do
openbare macht tegenover hem bezit. Dit
alles zou, dunkt ons, met een kleine wets
wijziging bereikbaar zijn.
Een nieuwe schooltijd zou, meent „De
Ne; der lande r", door zulk een regcliDg
niet ontstaan.
Wat de liberalen betreft reeds nu is
meermalen, ook in de Statcn-Generaal, van
beslist liberale zijde erkend, dat het ver
keerd was do openbare school volstrekt
geen rekening te laten houden met de gods
dienstige richting der ingezetenen. Tal van
modernen of van niet-orthodoxc christcnon
betreuren, met het oog op de algemeeno
volksontwikkeling, de opvatting van den
plicht dor overheid ten aanzien van het
openbaar onderwijs, die tegenwoordig bij
zeer velen bestaat.
Word den gemeentebesturen de vrijheid
gegeven om rekening te houden ook met de
godsdienstige behoeften der ouders, dan
zou de antithese veel minder sterk zich
doen gevoelen op politiek gebied.
Zeer zekerde antithese tusschen christen
dom en paganismo bestaat cn zal blijven
bestaan. Op elk gebied, ook op dat van
Staat en maatschappij, moet het christen
dom zijn kracht en invloed doen gevoelen
en zijn tegenstanders zijn zich daarvan ook
zeer wel bewust. Dien strijd mogen wij niet
ontloopen.
Maar ongeoorloofd en jammerlijk, ook
van christelijk standpunt is het, de bevol
king zelve in to deelcn in Christenen een er-,
paganisten anderzijds. Daartoe komt men
steeds meer, naarmate dc openbare school,
neutraal, atheïst, zonder God, komt to
staan tegenover de bijzondere, do christe
lijke. De eerste is clan voor do paganisten,
de andere voor de christenen. En omdat
de eerste uitgaat van de overheid, wordt
ook de overheid steeds meer in de oogen
des volks een paganistische macht, waarte
genover dam de particuliere vercenigingon
van christenen komen te staan, met het
doel om die vijandige overheidsmacht te
knotten. Reeds nu zijn wij zoo ver, dat men
in christelijke kringen een christelijke ovcr-
hoidsschool als uit den Boozo beschouwt.
Dat dit niet slechts tot verbittering loi-
den moet, maar ook tot oordeelen over den
naaste cn tot phariselsmc, ligt voor de
hand.
Verdwijnt de principieel© tegen steil iag
tusscken openbaar en bijzonder onderwijs,
dan wordt in zekeren zin de strijd vóór ite
vrije christelijke 6ehool moeilijker. Op meer
dan één plaats zullen velen zich neerleggen
bij een overheidsschool „met christelijk
tintje" en het krachtig wapen, dat cm
haar neutraal karakter geen openbars
school door cliristenoudors mag wovden
aanvaard, valt ons uit de hand. Nochtans
moeten wii ook dat aandurven, omdat wij
het kwade niet mogen doen, opdat het
goede er uit voortkomc. Het sluiten van
welke school ook voor den invloed van het
Evangelie, kitn nooit door ons worden
goedgepraat.
Overigens gelooft „Do Nedc'rlan-
dj e r" niet, dat in vele gemeenten de over
heid het door haar verdedigde stekel zal
toepassen.
Het laat, zegt zij, in velor oog to veel
vrijheid. De ondervinding zal waarschijn
lijk leeren, dat de vijandschap tegen het
christendom grooter is dan zelfs nu nog
vele liberalen te goeder trouw gelooven.
In dat geval blijft alles zooals het nu is.
Mochten wij ons daarin echter vergissen,
welnu, tegenover de grootere moeilijkheid
om bijzondere scholen te stichten, zal dit
feit staan, dat ook in openbare scholen het
christendom verkondigd en aan bet onder
wijs ten grondslag gelegd zal mogen wor
den.
Hoewel wij ons nog niet mogen verheu
gen zoo schreef „Het Volk" een
paar dagen geleden in het bezit vaD
"mlr. Aalberse's jongste „Katho
liek Sociaal "Weekblad", zijn wij
toch in de gelegenheid geweest, den slag.
„die ons nog lang zou heugen", in ont
vangst te nemen.
En wat voor slag Bladzijde voor, blad
zijd© na getuigt van de leugenachtigheid,
mitsgaders sommige andere zonden, van
onze Redactie, van onze adminstratie, van
Schaper, en misschien ook nog van andere
partij gen ooten. Bestudeerd hebben wij al
dat fraais nog niet: de hoofdzaak is een
collectie grioven van journalistieken aard,
die rar. Aalberse tegen ons neeft; „vergis
singen", waarop hij ons heeft gewezen en
die wij niet hebben hersteld, en dus leugens
zijn geworden, enz., enz. Omdat dat blijk
baar niet genoeg was, heeft hij het aange
vuld met onvertogen woorden, die de so
ciaal-democraten onderling in den jongsien
partijstrijd elkander hebben toegevoegd.
Als men eens tijd heeft, gaat men dien
rommel eens na, maar als men wat beters
te doen heeft, doet men dat.
Wat thans moet geschieden, is te beletten
dat Aalbers© zijn doel bereikt, en in de
„leugens" van „Het Volk" de oorzaak
van dit standje verdrinkt. Aalberso heeft
beweond, dat enkele maanden geleden een
katholiek Kamerlid van een „sociaal-demo
craat" een dossier met gegevens heeft ont
vangen, om Tak te bestrijden. Wij hebben
daarop geantvvoord: zoolang gij den naam
van dezen „sociaal-democraat" niet noemt,
geeft uw verleden als politicus en journa
list ons recht to zeggeng ij liegt. Aal
berso nu blijft in gebreke, dien naam lo
noemen, maar scheldtbladzijde na blad
zijde terug: j ij liegt, j ij liegt.
Ja vriend, dat is een oud gebrtuik. Maar
het heeft slechts waarde onder straat
jongens.
TeTzum is con 4-jarigkindje
van V. in den negenbak achter de ouderlijke
woning geraakt en verdronken.
De B e r '1 ij n s c h e oorrospon-
dent van de New-York Herald" beweert
dat het plan tot aanleg van een tweede
Suez-kanaai vasten vorm heeft aangenomen.
Het zou moeten dienen als tegenwicht
tegenover Duitschland's aspiraties in Azië.
De correspondent te Berlijn
van de „N. R. 0." seint:
Een voor vier jarc uit de groothertoge
lijke galerij in Weimar gestolen land-
chapsschilderij van Böcklin, dat op een
waarde van 65.000 mark geschat werd, is-*
thans in Frankfort ontdekt en in beslag
genomen.
De Luiksche wereldtontoon-
stelliDg van 1905 is 'n volkomen financieel
welslagen geweest. De algemeene aandeel
houders-vergadering zal plaats vinden
Maandag a. s. ten stadbuize cn wel is nog
niet in alle opzichten afrekening gehouden,
daar er nog enkele processen loopen, maar
in hoofdlijnen is de uitslag toch reeds be
kend. De aandeelhouders zullen hun stor
ting van 75 fr. geheel terugkrijgen, 45 fr
is hun reeds terugbetaald, en dc staat en
de stad die elk voor 660,000 fr. bij de on
derneming betrokken waven, wat het Pa
leis voor Schoone Kunsten aanging, zullen
slechts 520,000 fr. behoeven te betalen, ter
wijl de „Sociétc de l'Exposition" ongeveer
600,000 fr. winst maakt, waarbij dan nog
komt dat de onderneming voor 580,000 fr.
heeft bijgod dagen in verbeterings- en ven
fraaiingswerken der stad.
Een algcmetene bakflcersstju
king wordt tegen heden in Berlijn ver.
wacht. Gisteravond hielden de bakkers^
zeilen een groote vergadering, waarop het,
besluit, het wenk neer te leggen, zou
nomen worden.
Hinterrisz, in het
K a r w
dclgebergte Opper-Beieren is, door da
geweldige sneeuwmassa's, nu reeds zcvoij
weken van de buitenwereld afgesneden.
Met geen enkel middel van vervoer
de plaatg te bereiken. Er begint nu, naai
getelegrafeerd is geworden, gebrek aan
vensmiddclen te komen, en koffie en the*;
zijn er niet meer te krijgen.
De mensehen kunnen er alleen nog wate*
en brandewijn drinken.
Tusschen Orsières en Sembrancher, itfj
Walliserland, zijn Zondagnamiddag twsi
mannen onder oen lawine bedolven. Dö
eenc, een bewoner van Orsières, is ondot
de sneeuw gestikt, de ander kon nog ge-;
red worden.
Dit het bureau der „No
thern Express Cy." in het station te Sfc.-l
Paul in Minnesota, is eergisteravond ecö
bedrag van 25,000 dollars gestolen, gebor
gen in een pakket, door een kerel, die een
der klerken dwong, de brandkact te ope
nen.
Kommertienrat Otto wi
het plan volvoeren om in Duitsch Zuid
west-Afrika groote katoenplantages te doeiï
aanleggen, om daardoor de landverhuizing
van uit Duitschland op groote schaal daar-'
heen te lokken.
Volgens een tele gr am ui
New-York heeft er een hevige uitbarsting
van den Guychue plaats g liad, gepaarï
gaande met bliksemschichten en aardbeviug^
De gloeiende lava cite uit den kratei^
stroomt, heeft over een groote uitgesterkt-!
heid do wouden in den omtrek in brand
gezet. (N. R C).
Zeventien ka dotten vatft
de Amcrikaansche militaire academie te
West Point zullen wegens 'overgroote rid-'
derlijkhcid terecht moeten staan.
Bij een onlangs gehouden parade werd,
het plotseling vinnig koud en men za^
daarna twee en twintig meisjes op het tefl
rein in de overjassen van kadetten rond-,
loopen. Do commandant liet die jass&ttf
door de wacht in bcsi..g neraon en de ka-f
detten zullen nu vo_r den krijgsraad moeK
ten komen Zij zijn zeer verontwaardigd,
daar zij gewoon ware hun vriendinnen!
zulke diensten te bewTjzen.
D e „N e w-Y, ork World'' v e r-
necmt uit Cuba, dat te Santiago een neV
gcr is overleden, die 150 jaren oud wa«.k
Dc man heette Antonio Infinate.
883 30
Vcrlosknmlige,
Pi-BjufM Hendrikkade 37, by het
Centraal Station, Amsterdam. Consult
11 3 en 7 9. Onze fraai geïllu
streerde brochure en prijscourant
(uitg. 1907) gratis. In gesloten cou
vert 10 Cent postzegels. 3638 9
bij Nijmegen,
voorh. Huis „De Regge" Den Ham (0)
vrage men van nieuwe Inrichting
ui tv. Frowpeciti», van ouden
naam. In referentiën. 3211 12
waard is een blanke zaclatc huid,
ron jeugdig;, trisschc, rose teint
Bonder zomersproeten, puist
jes, vetwormpjes, enz. U krygt dat
door het gebruik van 8443 14
Stokpaardjes-Leliinmeikzeep
van BERGMAN Co., Radtbeul,
fabrieksmerk „Stokpaardjes"
p at. 50 Cts. by J. F. Susan, Vrouwe-
«teeg, Qebrs. Susan, Haarl.straat 39
Jac. de Tombe, Doezastraat 11.
Indien U prijs stelt op een glas ouden Bordeauxwijn,
die alle goede hoedanigheden in zich vereenigt, verzuimt
dan niet eens kennis te. maken met ons BecBame-EWerk
Per flesch f 0.80, per anker 45 fl. f35.—
Volledige prijscourant op aanvrage.
Ihrie Bnrgenvooulmizeu met
Tuin, en een Winkelhuis met
Taiu, f 200. per jaar, en
ruime Woningen met Tuintjes
2.25 p. w., voorzien van goed
drinkwater, gelegen aan de St.
Nicolansbrug naby do Goud-
fabriek van den Weled. Heer v. KEM
PEN. Te bevragen by Qebrs.
B50TEK31IANS te ILeiden en
don Heer 1>. JP. YPEJKLAAK te
Voorschoten. 3786 14
ECHTE
Onde J enever
NICHTCAPll/g Verkrijgbaar by
sctcoahsm alle Grossiers in
Gedistilleerd.
Let op cachet en
kurkbrand.
74^3 19
VRAAGT:
Aromatisck-cliemiscli zuiver Hitter.
4793 10.
hooft aan duizenden jydera hun zoo kostbare gezondheid hergevon. Laat
valsche schaamte U niet terughoudon
aan te wenden. Dat zou verbazend dom z/Jn
Balsem van 't Boertje voor rheumatlek, jicht, podagra, spier-
verrekkingen, verstuikingen, brand- en Bnjjwonden, kneuzingen, enz.
Prys 40 Cents per pot.
Siroop van 't Boertje is voor kroep, kinkhoest, boret- en long
lijders, asthma, verkoudheid, keel- en luchtpijpaandoening goud waard.
Prijs per flacon 25 Cents, per flacon 50 Cents.
Verkrijgbaar te Leiden: KEUST KRAK, P. J. LEZWIJN, Haar
lemmerstraat 107, J. IJ. DIJKHUIS, J. v. d. LECQ, Nieuwe R|jn 94;
Katwjjk-aau:Zee: P- BLOOT; Katvvljk-UinnenJ. VAN AS;
Noordwljk-Kiunen: G. A. E. DUYSTER; Koordwijk-aan-Zeei
0 W. v. ÜIEL, N. W. v. EXTEit; Rjjnsl>nrg: A. a. UE MONYÉ;
Oegstgecst: Th. v. BEEK; Uillegom: C. BK0KKES; Llsse: J H.
MIJNDERS; Sassenheiin: Wed. J. VOS; Hazerswonde: L. WIND-
HORST; 's BolcnaarsbriigA. M. v. DAM. 4838 5(1
DE GRACIEUSE
met achttien gekleurde Modeplaten,
per kwartaal f 1.87;.
No. 9 (derdenummer van het nieuwe kwartaal) groot 18 pagina's met een groot Supplement vo! knippatronen, en een fraai gekleurde Modeplaat is verr
scheimn. Het bevat een uitgezochte keu'.e van elegante Fransche en Engelsche Voorjaars- en Zomer-Japonnen, Mantels, Blouses, Hoeden voor DAMES en
KINDEKEN. De eerste bladzijde van elk nummer zal voortaan versierd zijn met een gekleurde Modeplaat.
Voorts zal worden uitgegeven CQII Luxe-Editie, waarvan elk nummer bovendien is voorzien van twee fraaie, gekleurde Parijsche Modeplaten.
De prijs der Luxe-Editie bedraagt slechts f 1.87; per 3 maanden.
reeieuse geeft geregeld 75 5 90 Gravures in elk nummer, waaronder" fraaie afbeeldingen vaq .maakrolle Hreformkostuums voor DAMES en KINDEREN.
Proefnummers zjjn bij alle Boekhandelam verkrijgbaar. A. W. SIJTHOEE's Uitgevers-Maatschappij.