<L-
Orgels en Piano's.
H. BRUNEI, Turfmarkt 7.
L
Stoomtram HAARLEM-LEIDEN.
A. v. i (MEELED,
41a pCt. Belastingvrije Goudleening
van het jaar 1907.
v. d. V3eM®n9
LEIDSCH DAGBLAD, DONDERDAG 18 APRIL. - TWEEDE BLAD.
Anno 1807.
Tweede Kamer.
öuitenlandseh Overzicht.
Kassiers en Commissiounairs '"'f-
in Effecten. no.gz.
Farasois en
Parapluïes
de Nouveautés.
F. A. SAROMZ,
W. v. H03SM HU CHATTEL, Juwelier.
Ruilen, repareeren, stemmen en verhuren.
Wegens de ongekend lage prijzen is het
vervoer van E>3stei« en Vrachtgoederen
per Stoomtram het voordeeligst.
Goederen worden vervoerd naar ®egsfc
geest, Sassssiheim, Lisse, BliSIe»
gom, Bennehraek, Heemstede ero
Baarüem om 1 u. 22 en 11 u. 15 v. m.
en SS U. ICS en 7 ig. 04- n. m., Amster-
damsche tijd. Inlichtingen worden verstrekt
aan het bestelkantoor
fyieuwsiraat !3o. 11.
J. HENRI BERKELJON,
Lauge Mare 40.
Bekendmaking.
Goud Levs 145,000,090- Gld. Ned. Ct.69,600,030-
Frs. 145,000,000-Rs. 54.375,000 - St. 5,742,000.-
R. 117,450,000 - Gostenrijksche Kr. 138,040,000-
ïmmm® 22 APRIL li07,
So. 14463.
Vervolg der zitting van Woensdagmiddag
Crisig-debat*
Do beer Troelstra kan zich begrij
pen, dat de rechterzijde het voorgevallene
tn aanzien van het blijvend gedeelte tot de
kleinst mogelijke proportion wil terug
brengen, daar bezuiniging op militaire
uitgaven de sympathie van het volk heeft.
6pr.' zal zich niet lang en breed verdiepen
In do vraag, of het blijvend gedeelte samen
hangt niet het regeeringsprogram dezer
regeering. Hij verwijst den heer Van Nis
pen naar hetgeen „Do Tijd" daarover ge
zegd heeft, een blad, waaraan de heer Van
Nispen zeker geen gezag zal ontzeggen.
„De Tijd'» toch zegt: De bezwaren, welke
de meeste leden tot tegenstemmen (tegen
dc oorlogsbegrooting) bewogen, waren niet
van opporturiistischcD, maar van p'incipi-
eelen aard Trouwens, dit is ook heb beste
gebleken uifc de behandeling der oorlogsbe-
grootin'g in dc Eerste Kamer. Aan de leden
,van dc rechterzijde is het dan ook, naar
sprekers oordeel, niet gelukt hier te bewij
zen, dat. het hier geweest i3 een kwestie
van technischen aard. In dit opzicht deelt
spreker dan ook volstrekt niet het g.voelen,
hier door den heer Van. Karnebeek verde
digd.
Over de technische bezwaren zijn zelfs de
tegenstanders gemakkelijk heengeloopcn,
maar zij, d e bezwaren hadden tegen de be
zuiniging, hadden juist het meest techni
sche bezwaren Zoo ook de heer Van ^arno-
beck Terecht, meent- spreker, dat zij, die
streden tegen den maatregel van hei blij
vend gedeelte, streden legen het beginsel
vau het Rcgeeringsprogram.
Hot is den minister kwalijk genomen,
'dat hij de politieke overwegingen beeft la
ten meespreken bij de defensie. Maar kan
dit anders? Spr ziet daarin een gelukkige
toeneming van den invloed de3 volk-. Is
het. misschien verboden, dat het. volk, dat
toch mee moet betalen aan de do-
fen si el-a sten, tracht, zijn politicken in
vloed te doeu gelden, om die lasten te ver
minderen en geld los te krijgen voor andere
doeleinden Principieel was liet optreden
van vcrsrhilleudo ieden der Eerste Kamer
niet alleen van de rechter-, maar ook een
deel van de linkerzijde, uit wier houding
wantrouwen in het volk sprak. Hulde
brengt spreker aan minister Staal, die
daartegen steeds opkwam
Komende tot de gegeven adviezen tot op
lossing der crisis zegt spreker, dat hij gaar
ne had gezien, dat het advies gevolgd wa
re tot Kamerontbinding.
Wat aangaat dn andere houding der
rechterzijde hier en aan de overzijde, wijst
spreker er op, dat de leden in de Tweede
Kamer rechtstreeks gekozen worden door
de kiezers en aan de overzijde uit de Pro
vinciale Staten. Dat de linkerzijde het in
do gegr-yen omstandigheden liever niet tot
'ontbinding liet komen^ begrijpt spreker,
waar de vrijzinnigen zelf niet zoo geheel
euivcr staan op het gebied van bezuini
ging op legoruifgaven. Men denkc maar
eens aan do jongste marine bcg-;ont;ng, toen
aan deze liberale regeering door de rech
terzijde een schip werd opgedrongen, dat
zij niet begeerde Spr. geeft elke redering
ln overweging, haar bestaan niet afhanke
lijk te maken van sociaal-democraten
Gemis aan vaste leiding op militair ge
bied verwijt spr. ook aan deze regeering
Hoc hel met den nieuwen minister van
oorlog zal gaan weet spr. niet, maar hij
vraagt hem: zult gij zijn een man met
vaste kalmte, die met een bepaald doel be
sliste leiding aan onze verdediging zult
geven
Waar niet tot Kamerontbinding werd
overgegaan bad spr. het liefst gezien een
gemengd kabinet. In de Eerste Kamer
toch heeft de linkerzijde don minister
Staal eer bestreden dan verdedigd,
en wanneer men hier open
kaart had gespeeld, zou hetzelfd© geble
ken zijn. Gebleken is evenwel, dat het
vormen van een gemengd kabinet niet ging,
hetgeen dus niet alleen aan de linkerzijde
lag. Toen er sprake was van een gemengd
zaken-kabinet heeft >,De Standaard" zich
daartegen zoo sterk mogelijk veraet. Er
werd gewoon ge«egd, dat het een onmoge
lijkheid was voor do rechterzijde» om in
zulk een kabinet zitting to nemen. Spr.
citeert een artikel uit ,,De Standaard" tot
adstructie van die bewering en vraagt of
men zieh erger, bwicrompener en eenzijdi
ger opvatting kan denken dan in dat ci
taat uit „De Standaard".
(Herhaalde interrupties én gelach).
De heer Kolkman: Wat hebben Se
vertege-nwoordigrs der rechterzijde zelf ge
zegd! Met „De Standaard" hebben wij
niets te maken.
De heer T roe ls tra: Wie zijn de ver
tegenwoordigers der rechterzijde? Zoo cvoti
hebben wij nog gehoord, dat de heer
Schiinmelpenninck van der Oye, die door
H. M. de Koningin om advies gevraagd
werd, niet beschouwd werd als vertogen
woordiger der rechterzijde.
„De Standaard" was bang, dat de anti
these door éen gemengd kabinet een duw
zoa hebben gekregen. (Gelach).
Spreker sluit zich geheel aan bij hetgeen
de heer Borgcsius heeft gezegd ovc»r het
niet overnemen der Ix-stuui staak door do
rechterzijde. Spreker sluit zieh aan bij de
bezwaren omtrent het vetorecht der Ko
ningin, maar hij beschouwt al hetgeen
daarover van rechts gezegd wordt els po
litiek spel. Heeft de rechterzijde ie waar
digheid der Kroon altijd zoo hoog gehou
den? Zij denke maar eens aan het stuk dat
zij de Koningin heeft laten teekenen voor
het houden van een Staten-verg-nliring ïu
Augustus in Gverijsel.
Spreker neemt aan, dat al hetgeen be
sproken en geschreven is, volk runen consti-
tueel is, en hij betreurt het zelfs dat do
minister van financiën tegenover de lm
kerzijde eenigszins bakzeil heeft gebaald.
De gansche drukte, die de rechterzijde ge
maakt heeft over die veto-quaesti© be
schouwt spreker als een relletje, om do
aandacht van de hoofdzaak af te leiden.
Niet do voorzitter van den ministerraad
heeft deze zaak publiek gemaakt maar
de rechterzijde ten eigen bate, waarmede
zij het prestige der Koningin niet gebaat
heeft. De rechterzijde heeft op den voor
grond gebracht en gesteund de sedert ja
ren bestaande bewering, dat al wat leger-
hervorming betreft in den zin van vereen
voudiging, bij het hof geen steun vindt.
Spreker verwacht nog een kleine aan
vulling van de medcdeeling waarom de
minister Staal niet is teruggekeerd. Wij
zien soms wonderlijke dingen in dat op
zicht. Spreker herinnert aan het zonder
linge verdwijnen van minister Eland »n
1901. Alleen om persoonlijke redenen zal de
minister Staal toch zeker niet zijn heenge
gaan, waar men zich zoo solidair had ver
klaard. Wat is er toch gebeurd? Heeft men
voor den heer Staal do pil eenigszins ver
guld en hem een eervolle retraite bezorgd?
Mogen do sociaal-democraten in den nieu
wen minister van oorlog een man zien,
die met vaste hand in democratische rich
ting zal marcheeren, dan begroeten zij
hem met welwillendheid, want in den re
gel zijn zij dat van ministers, van oorlog
niet gewoon.
Spreker dringt er op aan dat de geëra-
brouileerde zaak van het blijvend gedeelte
nu tijdig kalm en afzonderlijk behandeld
zal worden. Wat de legerbezuiniging aan
gaat blijft spreker nog altijd de voorkeur
geven aan een parlementaire enquête
boven moties. Ten Blotfce wijst spreker op
de buitengewone beteekenie der verkie
zingen voor de (Provinciale Staten met
het oog op do samenstelling der Eerste
Kamer, ten einde te beletten een herhaling
van het verzet tegen een maatregel door
het overgroot de<4 des volks toegejuicht.
Spr. besluit met don wensch, dat de re
geering zoo spoedig mogelijk zal komen
met een wetsontwerp tot herziening der
Grondwet, opdat vrij eindelijk eens uit het
moeras komen, waarin wij zitten.
De heer Elalnd herinnert er fl-"n
dal hij destijds alleen ontslag als minis
ter h©eft genomen, «mdat hij toen den
maatrogel voor verkorten oefcningütijd
nog i' :et uitvoerbaar achtte.
Verwijding van do Oosterdok-
sluizen.
Thans ia bij de Tweede Kamer het voor
stel ingekomen óm aan de gemeente Am
sterdam een subsidie te verleenen in de
kosten van verwijding der Oosterdoksluizen
aldaar, ten bedrage van 282,000 gulden.
Ook wordt voorgesteld voor rekening van
den Staat, in aansluiting met genoemd
work de remmi ngwerken van de spoorweg
brug over don toegang naar het afgesloten
IJ te wijzigen.
Regeering is de mogelijkheid ge
bleken, dat, in geval yan handhaving
van de voorgestelde verhooging van Ce
rechten op wijn bij do voorgestelde wijzi
ging van het Indisch tarief, moeilijkheden
zouden rijzen met het oog op verhoudin
gen mot het buitenland.
Ter zake moeten onderhandelingen wor
den gevoerd. De minister van kokmien
ziet zich dus verplicht de voorgestelde ver-
Kooging voorloopig terug te nemen.
Do raming van de opbrengst der voor
gesteld© tariefswijziging moet dientenge
volge met 100,000 gulden namelijk 70,000
gulden voor de gewesten, genoemd in art
1 der tariefwet, benevens in de westerafd.
van Borneo en 30,000 gulden voor het
overige tolgebied verminderd worden.
Ter voldoening aan artikel 62, 4de lid,
dor Woningwet, heeft do minister van bin-
nenlandsche zaken aan de Staten-Generaal
toegezonden het algemeen verslag van het
geen met betrekking tot verbetering der
volkshuisvesting in de gemeenten is ver
richt in het jaar 1906.
Het „Handelsblad van 'Antwerpen"
meldt:
Het nieuws, dat dekoningder Bel
gen het ontsl'ftg van het m i n i s t e-
r i e niet aan va aarden zou, blijft in versohii-
lende kringen loopen.
Z. M. zou van oordeel zijn, dat de stem
ming van het amendement-Beernaert niet
het bslang heeft, dat men er aan hecht.
Alleen Yan der Bruggen, wiens gezond
heidstoestand te wensehen liet, en Fran-
ootte, die persoonlijk verslagen werd in de
bespreking der mijnenwet, zouden aftreden
en vervangen worden door Tibbaut, Ren-
kin, De Broqueville of andere „ministra-
belen."
Yan een andoren kant beweert men, dat
geen enkel der oud-ministers een portefeuil
le in het niéuwe Kabinet zal aanvaarden.
De „Petifc Bleu" heeft vernomen, dat de
Koning liefst een gewijzigd Kabinet-De
Smet zou verlangen. Dat kan wel een zeer
platonische wensch van den Koning zijn
en dan beteekent deze opmerking over het
verlangen van koning Leopold niets. De
vraag is, of de Koning vindt, dat De Smet
nog mogelijk is als Kabinetshoofd.
Er wordt gesproken over een poging van
de Belgische bisschoppen, om de eenheid
onder de katholieke partijen te herstellen.
De bladen der rechterzijde laten zich dezer
dagen vriendelijk uit over de verschillende
katholieke groepen. Men wil geen moeilijk
heden soheppen om tot een coalitie-ministe
rie uit de rechterzijde te komen.
Wij hebben gisteren onder do telegram
men reeds melding gemaakt van het feit,
dat de koloniale eerste minis
ters de gasten waren van do Liberale
Club van Tachtigen te Londen.
De toost van generaal Botha in
het Hollandsch uitgebracht, was de gebeur
tenis van den avond. Met geestdrift werd
de premier toegejuicht, nadat hij ongeveer
aldus had gesproken:
„Yol vreugde en dankbaarheid hebben
wij, Tranvalers, do Grondwet die ons het
recht op eigen bestuur toekent,- ontvangen.
Nooit zullen wij het blijk van vertrouwen
vergetenj, dat Koning, ministers en volk
van Groot-Britannië ons daarmee gegeven
hebben. Onze daden zullen bewijzen, dat
wij dat vertrouwen waardig zijn. Wij zullen
al het mogelijke doen om cl© Grondwet
tot een succes te maken, het grootste
succes, dat Zuid-Afrika ooit beleefd heeft.
De Engelsche regeering heeft ons de hand
der vriendschap toegereikt. Ik ben ver
heugd te kunnen verklaren, dat niet al
leen mijn partij, maar alle Transvalere die
hand aangrijpen, en wij zullen haar niet
meer loslaten.
De gift van de Grondwet aan Transvaal,
waarop nu do gift van een Grondwet
aan de Oranjerivier-Kolonie zal volgen
is een moedigo en zeer wijze daad ge
weest, Haar gevolgen moeten er -neer en
meer toe strekken om de volken van Zuid
Afrika samen te binden tot macht en
roem van het Britsche Rijk en het besef
te versterken, dat do welvaart van Zuid-
Afrika in d© toekomst volkomen afhangt
van hot samengaan van de blanke rassen.
Mijn regeering," vervolgde Botha, „ge
voelt de groote verantwoordelijkheid, die
op haar rust, maar is ook vast besloten,
thans de eer van de Britsche vlag even
zeer te handhaven ala eenig ander deel
van het Britsch© Rijk. Slechte een bood
schap heb ik van het Transvaalsehe volk
naar Engeland meegebracht, namelijk do-
ze: Het Transvaalsehe volk wenscht de
banden van samenwerking en van liefde
tot het Britsche Rijk te versterken.
Wij zijn mede erkentelijk," zeide Botha
vorder, „voor het verleenon van de Grond
wet aan do Oranjerivier-Kolonie. Wij ho
pen dat haar Grondwet oven goed zal we
zen ala do onze, want zij verdient dat
ten volle. De oude Oranje-Vrij staat ging
algemeen door voor Zuid-Arika's model
staat.
Ik verklaar hier, dat een buitengewone
geest Zuid-Afrika bezielt, namelijk het
samengaan van alle blanken. Dat blijkt
ten duidelijkste uit do laatste Transvaal
sehe verkiezing. Boeren stemden voor En-
gelschen en Engelsehen stemden voor
Boeren. Ettelijke. Engelschen zijn met Boe-
ronstemmen in d© Wetgevende Vergadering
gebracht, en ettelijke Boeren door Engel
sche stemmen."
j Ten slotte zeide Botha: „Ik roep u toe:
Help ons, een groot Zuid-Afrikaansch rijk
j te vestigen onder de Britsche vlag."
Botha eindigde zijn toost mot eenige
Engelsche woorden. De sterke toejuichin
gen herhaalden zieh, toen Churchill, Botha
toesprekend, met nadruk, uit naam der
Engelsche regeering zeide, dat deze Botha
allerwegen in zijn ideale taak zou steunen.
In den loop der beraadslaging over het
maritieme programma, in het E n-
gelsche Hoogerhuis, zeid»
loijd Tweedmouth, eerste Lord van
de Admiraliteit, dat d© politiek
der admiraliteit berust op drie beginselen,
die door elke paitij zijn aanvaard; ten
eerste, dat Groot-Britfannië de opperheer
schappij ter zee moet handhaven zonder t&
letten op de kosten; ten tweede, dat Groot-
Britanniö op het oogenbiik zonder tegen
spraak die heerschappij ter zee bezit; en
teft derde, dat de druk der maritieme uit
gaven reeds zeer zwaar is en en onder de
zeemogendheden al te groote wedijver be-
Btaat om die uitgaven op te drijven.
Aangaande do kwestie van de beperking
dr strijdmacht ter zee, zeide lord Tweed
mouth, dat de Regeering, voor zoover het
do Haagsche conferentie betreft, uitdrukke
lijk heef verklaard, dat ze bereid is te
treden in een schikking tot dit dool, wan
neer de andere mogendheden zieb bereid
verklaren zo te benandelen en zich gebon
den zullen achten door de beslissingen dor
conferentie.
„Maar, bijaldien, de mogendheden moch
ten weigeren," aldus vervolgde hij, „dan
komen wij ter conferentie zonder ook maar
eenigszins een venplichting op ons te heb
ben genomen, of met de verplichting, dat,
zoo de mogendheden hun maritiem program
uitbreiden, ook wjj zulks zullen doen, ten
einde onze machtsverhouding onder de zee
mogendheden te handhaven.
De Octroo i wet is in tweede lezing
door het Lagerhuis eenstemmig aan
genomen.
Het doel van dit wetsontwerp, dat op 19
Maart 1. 1. door Lloyd George werd inge
diend, is om te voorkomen, dat vreemde
lingen do Octrooi wetten gebruiken ten nar
decle van do Engelsche nijverheid. Oc
trooien zullen volgens deze wet vervallen,
mi te niet binnen drie jaar behoorlijk toe
gepast in Groot-Britannië.
De koning van Italië is te Qaeta
op zijn jacht met koning Eduard
aangekomen. De beide Vorsten werden
door de bevolking stormachtig toegejuicht.
Volgens de „Messagero" wordt het be
richt over een bezoek van do Engelsche
souverteinen t© Rome niet bevestigl. De
„Messagero", zegt, dat koningin Margere-
ta naar Napels zal gaan, om koning Edu
ard en zijn gemalin t© begroeten.
De Fransche miniBter-presidenfc
Clémenoeau, doende wat des Franschen mi
nisters van oorlog ist tijdens generaal
Picquarts afwezigheid, heeft aan den pre
fect van hot departement Cantal meege
deeld, dat het verzoek van de stad St.-
Flour om garnizoen, voorloopig niet voor
inwilliging vatbaar ia, daar door de in
voering van den tweejarigen diensttijd in
ongeveer 60 gemeenten de garnizoenen af
geschaft zullt i worden.
Er komt nu wat voortgang in de zaken
in Marokko. Een regiment infanterie
en cavalerie is uit Fez to Tanger aange
komen, om onder BeJghasi, den pasja van
Tanger, benoemd tot gouverneur van Ma-
rakesj ter vervanging van den gouverneur,
dio zijn plicht niet heeft gedaan en zelfs
de onlusten heeft aangemoedigd, over
Mogador naar Marakesj te trekkeD. Deze
trocpenzending staat in verband met den
moord op dr. Mauchamps en moet gelden
als bewijs van het streven van den Makhzen
om met kracht tegen ongeregeldheden op
te treden,
In do Hongaar ache K&mer vati
Afgevaardigden verklaard© d© minister
president dr. Wekerle, in antwoord op een
interpellatie van den afgevaardigde Mar-
Telepboon
Rapenburg
.No. 30,
ingang hoek
Houtstraat,
LEIOEN,
Ontvangen
li ft ge prijzen, h contant
5 pCt. korting.
NIEUWE RIJN 81. im 22
Was de mode van 1906 al reeds'
oorzaak, dat vele dames wederom
Armbanden gingen dragen, d e
mode voor 190 7, maakt 't dragen
van ABMBANb£if beslist NOOD
ZAKELIJK. Door mij worden dan ook
de nieuwste modellen Armbanden
aangevoerd, welke in mijn beide
magazijnen HAAJttL.STK.AAT 114 en
NlAtrWK KJJN 55 worden geëtaleerd.
Hoogachtend,
Eerste klasse fabrikaten; billijkste prijzen
langdurige garantie. 4886
Ook eenige uitmuntende gebruikte Orgels en
Piano's voorhanden voor spotprijzen.
De Administratie van het „Leidseh
Dagblad" belast zieh met het plaatsen
van Advertentiën in alle Bladen.
1740 48
ÏJVEöj,, 3Piöt,
Gedipt. Dameskapster,
HOOGEWOËBD 20,
beveelt zich beleefd aan.
Het beste adres voor Haarwerken.
3201 0
Leeraar voor Piano.
9428
Indien men een Petroleumstel ver
langt, gewaarborgd tegen Brand
gevaar, dan vervoege men zich by
Koperslager, Hooigracht 106.
Jtf. B. Zooeven ontvangen: een
nette sorteering Hanglampen en
Ganglantaanus. 4834 13
TEN BEDRAGE VAN:
De Heeien HOPE Co. en de Amfterdam-che Suc
cursale der BAHaUE DE PARIS ET OES PAY3-BAS
berichten, dat de Inschrijvingen op bovengenoemde leening
zullen worden aangenomen op
tot des namiddags 4 uren,
ten kantore van de Heeren VAN LOON Go, alwaar
Prospectussen en Inschrijvingsbiljetten verkrijgbaar zijn.
AMSTERDAM, 15 April 1907. 4963 72
