VAN WAVEREN's BOCK
fielder's Thee
VOORBEREIDING
IN PONDSBUSJES.
a. n. de limt.—iTegels
THE BERLITZ SCHOOL OF LANGUAGES.
Stoomtram Haarlem-Lelden.
LSiDS03=3 DAC3LAD, MAANDAG 8 APRIL. - TWEEDE ELAD.
Natuur- en Geneeskundig Congres.
Buitenlandseh Overzicht.
De oplossing van de crisis.
allïier verkrijgbaar bij bijna alie Café's
Bierhandelaren,
Sociëteiten.
[vloer
wan 3- 0
voor Ihen, die op reis gaan
door Leeraren uit de desbetreffende landen.
8. TURFMARKT 8.
I'Verkrijgbaar in alle buur
ten der stad.
I
No. 14454.
t
Anno 1907.
De Regelings-Commissie uit de burgerij,
die zich op zoo uitnemende wijze beijverd
heeft clon leden en deelnemers van het Con
gres na moeizamen wetenschappelijken ar
beid een passende uitspanning te bereidea,
had liet gelukkig idee als slotnummer op
het rijke programma te doen aanbrengen
een bezoek aan de bollenvelden in den
omtrek van Lisse en bezichtiging van het
stoomgemaal De Leeghwater, een nummer
achter, dat meer dan allo andero afhanke
lijk zou zijn van het weer. En wij zijn in
April, die immers doet wat hij., wil, en
was hij de geheelo week 'den congressisten
ter wille geweest door, al drcigid© hot
soms, toch altijd weor een voorjaarszon
netje te voorschijn te roepen, het bleef toen
een zeer ernstige vraag of het juist op den
dag der excursie wel goed weer zou zijn.
De barometer beloofde niet veel goeds en
volgens het weerbericht begon de dag mot
regen, al zou het later opklaren. En de
dag begon met regen. Uit een grauwe lucht
viel tegen tien uur, toen de oxtra-treinu
door do directie der Holl. Spoorweg-Maat.
schappij welwillend aangeboden, tot de
reis naar Lissc gereed stond, regelmatig
neer en daar vandaan kwam het zeker, dat
sleohts 85 personen uitstapten. De blijmoe
diger], die verwachtten, dat het weer good
zou worden, hebben gelijk gekregen. Toen
men aan het station te Lisse uitstapte»
regende het nog wel een beetje, doch weldra
konden de regenschermen neergelaten
worden en verrukt door het gezicht op de
jonge frissche veelkleurige hyacinten en
goudkleurige narcissen, wandelde men door
het „Keukenhof en de tuinen van de
firma's Gebroeders Driehuis, Blokhuis en
Dooms en bereikte in opgewekte stemming
eindelijk de Rolbrug, waar drie versierde
Oarsjonsbooten, waarvan er een voor dezen
'dag „Boerhaave" heette en een ander naar
den voorzitter van het Congres „Prof. Lo-
rontz" was genoemd, de excursisten met
vroolijke muziek opwachtten.
Op de booten werd nu een tweede ontbijt
rondgediend en men had na de frössche
wandeling goeden appetijt, zoodat smake
lijk werd gegeten.
Intusschen voeren de booten onder de
opgewekte tonen van de kapel der Leid-
sche Schutterij naar het stoomgemaal ,,De
Leeghwater", dat werd beklommen en den
bezbeke-rs heerlijke vergezichten gunde over
Zuidhollandsche groenende weiden en de
vriendelijke dorpjes met hun oude kerkto
rens in het midden en de plassen van bet
Kagermeer.
De booten werden thane naast elkaar-:
aaneengemeerd, zoodat de deelnemers aan
den tocht bij elkander beleefheidsbezoeken
konden afleggen, waarvan druk gebruik
gemaakt werd, en kalm dreef men, na den
wijden plas van het Kagerirmer te zijn over
gevaren, naar Leiden af, waar men te vier
uren aankwam, zoodat men nog juist
binnen kon zijn, toen de dreicende lucht
zioh ontlastte ^an onweer, hagel en regen.
Zoo was dan ook bet slotnummer van
'd/it zoo uitnemend geslaagde Congres nog
boven verwachting goed afeeloopen en ons
'riest nu nog den congressisten namens de
burgerij een hartelijk tot weerzienB toe te
roenen en de burgerij zelf nog eens op te
"wekken de twee dagen, die de tentoonstel
ling nog open is, te benutten om de wer
kelijk belangwekkende collectie nog met
een bezoek te vereeren, voor zoover men dit
althans nog niet heeft gedaan.
„HolSandia."
In de te Alphen gehouden algemeene
vergadering van de zeil- en roeivereeniging
„iHollandia" bleek, dat de rekening over
1006 sluit met een nadeelig saldo van 506.
Op voorstel van heb bestuur werd besloten,
dit jaar naast de gewone contributie een
hoofdelijken omslag van 2.50 gld. te hef-
ifen, ook met het oog op de jubilemnswed-
strijden.
De heer P. L. Luoassen werd tot be
stuurslid herkozen.
De voorzitter deelde mee, dat het bestuur
het wenBchelijk achtte de data der wedstrij
den te bepalen op 1 en 2 Juni, daar deze
beter uitkomen dan de reeds vastgestelde
data: 8 en 9 Juni. Met algemeene stemmen
werd vastgesteld de wedstrijden te houden
op 1 en 2 Juni.
Op voorstel van het bestuur werd in prin
cipe aangenomen, een wedstrijd voor mo
torbooten uit te schrijven, indien zulks n.l.
aan het bestuur mogelijk zal blijken.
Verdere uit te schrijven nummers voor
de zeil- en roeiwedstrijden worden geheel
aan het bestuur overgelaten.
De voorzitter deed mededeeling, dat door
de studentenroeivereeniging „Njord' een
beker ter beschikking is gesteld van „Hol-
landia", om op de roeiwedstrijden te wor
den verroeid. Met groote erkentelijkheid
werd deze beker door het bestuur aanvaard.
Met algemeene stemmen werd nog aan
genomen een voorstel van den heer Wer-
nink om ter gelegenheid van de jubileums-
wedstrijden een wedstrijd van verlichte
vaartuigen te houden.
De heeren Van Vollenhoven en Lueasson
zuïlep trachten te Rotterdam en Amster
dam hiervoor propaganda te maken.
(„Ned. Sp.")
Het „Wiener Tageblatt" verneemt uit
diplomatieke bron, dat onderhandelingen
tu8schen de groote mogendheden
gevoerd worden om uit d© moeilijkueden
to geraken, die. door het opwerpen van heb
vraagpunt der ontwapening gerezen
zijn.
Men heeft een middelweg gezocht als
volgt: De wensch van Engeland zou op
de agenda der Conferentie gebracht en
aan een commissie onderworpen worden;
de vertegenwoordigers der groote mogend
heden zouden van die commissie geen deel
uitmaken, maar de Britsohe vertegenwoor
digers zouden gelegenheid hebben er hun
denkbeelden uiteen te zetten.
Indien een discussie dienaangaande
ontstond, zou geen enkel vertegenwoordi
ger eener groote mogendheid tusschenbeide
komen en de bespreking zou eindigen met
de verklaring, dat het voorstel van Engel-
schen oorsprong is en het onderzoek er
van tob lateren datum moet-, uitgesteld
worden.
Zoodoende zon men voldoening kunnen,
schenken aan Engeland en alle geschil
voorkomen met de mogendheden, die tegen
de ontwapening zijn.
De „Humanité" meldt, dat bij de her
opening der Fransche Kamer De Pressen-
bó den minister van buiten 1 andsche zaken
zal ondervragen over de houding, die de
Fransche regeering denkt te nemen ter
Haagsohe conferentie in de
kwestie der ontwapening en der uitbrei
ding en bevestiging van de arbitrage.
Het gerucht liep, dat Italië een formule
zocht om de Duitsohe en Engelsche stand
punten te verzoenen en niet wanhoopte.
Het Weensche „Fremdenblatt" wijdt
een hoofdartikel aan de verschillen onder
de mogendheden over de kwestie der ont
wapeningen.
Het blad zegt, dat men zioh daarom
niet tot zwartgalligheid moet laten verlei
den, want de minBte beslissing, die door
humanitaire gedachten is ingegeven, zal
nog een ontzaglijken zedelijken indruk
maken.
Oosten. jk-Hongarijc za! zich bij alle
gedachten aansluiten, die geopperd wor
den en die niet bij voorbaat tot onvrucht
baarheid zdjn veroordeeld.
Omtrent het voorgevallene busschen j h r.
De Stuers en mgr. Montagni-
n i is reeds een en ander vermeld.
De „Figaro" bevat thans deze medeaeo-
lingen van Montagnini over zijn onder
houd met ridder De Stuers.
Parijs, 10 Januari 1908.
„Zeer eerwaarde Eminentie I
De Neder 1 an dsche gezant, ridder De Stu
ers, een uitstekend Roomsch man, heeft
mij eergisteren een bezoek gebracht en
zich verontschuldigd, dat hij bet niet eer
der gedaan had? maar dat kwam, zei de
hij mij, enkel doordat hij uit Parijs weg
was geweest.
Hij acrid© mij, dat hij er op stond, mij
persoonlijk rijn zeer groot leedwezen over
de politiek-godsdienstige gebeurtenissen,
waarover hij voel had nagedacht, te betui
gen. Hij zeide, dat Frankrijk hoe langer
hoe meer verdorven en dat het steeds
meer geleid wordt door de vrijmetselarij,
die het naar den ondergang of een Bar-
baar&che omwenteling zou voeren..
De gezant aarzelde niet, mij te beken
nen, dat hij het gedrag van de Fransche
regeoring tegenover den Heiligen Stoel *n
die twee conflicten brandmerkte en dat
hij haar snoode kwade trouw erkende; dat
deze overigen8 bleek uit al de voorwend
selen, die zij had gezocht en die zij had
gewild, om alle diplomatieke égards of
gebruiken met voeten te treden.
Hij zeide mij, dat hij, na aandachtige
lezing van het boek, dat de Heilige Stoel
openbaar heeft gemaakt, al de middelen
had opgemerkt, die do Fransche regeering
in het werk gesteld had tegen den Heili
gen Stoel; hij heeloot met vrij sombere
voorspellingen voor dit land te doen, en
voorbeelden van andere Staten aan te
halen, waar, ondanks de tegenwoordige
tijden, de godsdienst vrij en geëerbiedigd
is.
De heer De Stuers zeide, os. uitgeweid
te hebben in den lof van den Heiligen
Vader wegens diens gematigdheid en wijs
heid in zulke ernstige tijdsomstandighe
den, dat hij moest hopen, dat uit den te-
genwoordigon oorlog een heilzaöie terug
werking voor de Roomsche zaak zou voort
komen en voegde er bij, dat, indien Com
bes en de sekte bleven regeeren, zij on
gestraft hun wandaden konden voortzet
ten.
Afl-n den anderen kant voegde De dial
ers er bij, dat men van alle kanten, met
inbegrip van de Joodsche bankiersknn-
gen, den meer of minder spoedigen val
van Combes, onder wien de verwarring en
het kwaad toenemen, voorspelde
De „Matin" zegt ia zijn kantteekening
op dit stuk:
„Van tweeën oen: öf ridder Do Stuers
heeft niet de beleedigende woorden ge
bruikt, die Montagnini hem toeschrijft.
Dan is hij aan het land, dat hem gastvrij
heid verleent, verschuldigd, om duidelijk
en ondubbelzinnig te verklaren, dat de
ambtelijke vertegenwoordiger van den
Paus gelogen heeft;
„óf ridder De Stuers ia niet in staat de
woorden, die men overbrengt, te logen
straffen. Dan lijkt het waarlijk onmogelijk,
dat hij kan blijven .wonen in dat „hoe
langer hoe meer verdorven Frankrijk,
dat aan den vooravond van een „barbaar -
sche omwenteling" staat.
Niet minder heftig is de toon van do
„Li'bre Parole", die, na eerst het stuk te
hebben gepubliceerd, thans den Neder-
land8chon gezant in bescherming
neemt en geweldig tegen de Regeering te
keer gaat.
Ook de „Éclair" acht het noodig te be-
fcoogen, dat hetgeen de gezant zeide even
juist was als het kras scheen.
De „Gil Bias" staat aan de zijde van
den „Matin.", en hoopt, dat minister
Pichon wel aan jhr. De Stuers zal hebben
te kennen gegeven, dat hem niet veel an
ders overblijft dan heen te gaan.
Het „Petit-Bleu" laat zich nog uit Den
Haag melden, daA een der eerste daden
van het nieuwe kabinet-DeMeester is ge
weest den heer De Stuers opheldering te
vragen over de woorden, in zijn gesprek
ken met mgr. Montagnini gebruikt. „In
dien deze ophelderingen niet voldoende wa
ren zou men do eerst© do beste gelegen
heid aangrijpen, den heer De Stuers te
vervangen door een anderen diplomaat."
Do „Tempo" deelt mede, dat de hoer'
De Stuers beslist weigert eenige mededee-
lingen te doen aan de pers.
In de omgeving van den gezant, zegt de
Temps", geeft men ten minste eenige
inlichtingen. Volgens dez© is het corps
diplomatique van meening, dat papieren,
betrekking hebbende op personen, gedekt
door diplomatieke onschendbaarheid, niet
gepubliceerd behoorden te wordente
meer, daar de man, die ze heeft opgesteld,
van overdrijving of zelfs van volslagen
onnauwkeurigheid kan worden verdacht.
De onrustbarende geruchten, in versohil-
lende bladen verschijnend omtrent den ge
zondheidstoestand van Z. M. den Ko
ning van R o e m en i zijn geheel en
al ongegrond.
De Koning is geheel hersteld van zijn
jongste ziekte on heeft op de gewone wijze
zijn werkzaamheden hervat.
De vraag of de begrooting door de
Russische Dooma zal worden aan
genomen, is voor het bestaan van het
Parlement van 2ïeier gjroot gewicht.
Dat de Montagnini-papieren zeer weinig
vertrouwen verdienen, hebben velen reeds
herhaaldelijk doen uitkomen.
De kans op verwerping is niet zoo groot
als eerst het geval scheen. De arbeiders
groep en do boeren weifelen; zij schijnen
te vreezen voor de verantwoordelijkheid
die een votum tegen de begrooting voor de
Doema wellicht zou hebben, en de kadett.sa
schijnen beslist voornemens voor te stem
men om in de lijn te blijven van de schijn
baar wanhopige pogingen om een conflict
te vermijden. Zelfs al zijn nu de stemmen
dezer groepen verdeeld, dan nog bestaat
er alle kans, dat deze stemmen, gevoegd
bij die van rechterzij de en centrum, een
meerderheid geven.
De voorzitter der oommissie uit de Doe
ma> die de voedingverschaffing aan do
noodlijdende kiezers voorbereidt, had eeni-
gen Zwemstwo's verzocht de commissie te
willen voorlichten over de reeds getroffen
maatregelen.
De Regeering heeft dit voor onwettig
verklaard. Minister Stolypin deed den
Doemo^voorzitter weten, dat hij in geen
geval zou toelaten, dat de Doema ©n de
Zemstwo's zich onmiddellijk met elkaar In
verbinding stellen.
Naast do strijdorganisatie heeft het ver
bond der waarachtige Russen een nieuwe
onderaf deeling gesticht: de Kruisvaarders.
Met alle middelen en in dat opzicht
zijn de vrienden der bureaucratie zoo men
weet niet kieskeurig zal deze groep
pogen de naar-huis-zending der Doema te
bewerken.
Ook Stolypin wordt overstelpt met tele
grammen, di© de ontbinding der Doema
vragen. Eergisteren alleen bereikten hem
200 dezer documenten, afkomstig van af-
deelingen van de Zwarte Honderd, Men is
blijkbaar bevreesd, dat in een constitutio
neel land de tot dusver gevolgd© praktij
ken niet zullen kunnen worden voortgezet.
De waarachtig Russische kruisvaarders
krijgen hulp. De monnik Heliodorus biedt
in de „Roeskoje Zuamya" aan op een
woord, van Tsarskoje Selo al de boeren van
Volhynië in het geweer te brengen.
In St.-Petersburg wordt een enorme hoe
veelheid dragonders en kozakken verzameld.
Men duidt dit verschijnsel als de aankon
diging van een nieuwe Doema-ontbindiDg.
Ook aan het naar huis zenden der eerste
ging zulk oen troepen-concentratie vooraf.
„De Standaard" spreekt van „een neder
laag voor het Kabinet, een victorie voor
de oppositie."
Bij het einde der orisiB, aldus schrijft
het blad, zien wij Minister Staal verdwij
nen. Het Kabinet wordt aangevuld, en die
aangevulde Kabinet plaatst zich nu juist
op hetzelfde standpunt, waarop de oppo
sitie stond toen de crisis begon.
Datzelfde Kabinet, dat bij het begin der
crisis het standpunt innam: Nu reeds, on
middellijk in 1907, moet de maatregel
doorgezet, treedt nu opnieuw voor de
Staten-Generaal om te zeggen: Wij zullen
den maatregel uitstellen tot 4908. Inmid
dels zal de zaak afdoende zijn voorbereid.
De Staten-Generaal zal volledige inlichtin
gen verkrijgen. En dan kan de beslissing
vallen.
Het is geen stuivertje verwisselen, want
de oppositie blijft bestaan op hetzelfde
standpunt, waarop ee van meetaf stond.
Maar het Kabinet verlaat het standpunt,
waarop het stond, en neemt nu plaats
naast de oppbsitie, om juist datgene te
doen, wat zij eisch van Staatsbeleid vond.
Het spreekt vanzelf, dat wij hiermee vol
len vrede hebben.
Het is con nederlaag voor het Kabinet,
een victorie voor de oppositie.
Maar, al kon de oplossing van de crisis
uit dien hoofde niet beter door ons ge-
wensoht worden, verzwegen mag niet, dat
de ontslagaanvrage van het Kabinet, de
daaruit gevolgde crisis, en haar taai ver
loop, er in een zonderling licht door tre
den.
Had het Kabinet het standpunt, waarop
het rich nu plaatst, ingenomen vóór da
beslissing stond te vallen, er zou geen cri
sis geweest zijn.
Had het dit standpunt daags na de cri
sis ingenomen, de crisis zou in één week
ten einde zijn geloopen.
Zoowel over het ontstaan der crisis ais
over haar langen duur kan desweg© niet
anders dan een onvoorwaardelijk veroor-
deelend vonnis gaan, en dat vonnis komt
ten laste van het Kabinet.
Een Kabinetscriria lokt een beleid ml
Kabinet niet uit dan over een quaestie van
beginsel of over een hoofdzaak van zijn
Regeeringsprogram. Doch heeft men op een
dier beiden zijn ontslagf ingediend, dan
kan men ook niet terug. 1
Een solied Kabinet transigeert noch met
zijn beginsel, noch met een hoofdpunt van
zijn program.
Doch nu op zijn ontslagaanvrage terug
te komen, verklaart alzoo het Kabinet zelf
•urbi et orbi, dat de strijd noob een begin
sel, noch een hoofdpunt van zijn program
gold, maar iets waarover transactie in re
delijken en politieken zin mogelijk en ge
oorloofd is.
Zelfs in zrijn eerste troonrede was de
inkrimping niet genoemd. En de strijd
ging niet eenmaal over de inkrimping
zelve, maar over haar ongenoegzame voor
bereiding en toelichting.
Hoe ook bezien, er is alzoo geen ander
oordeel mogelijk dan dat het Kabinet door
wat het nu doet, zelf een streep haalde
door wat het deed op 10 Februari.
Dit nu is niet zonder gewicht.
Onnoodig, onvoorzichtig en ongerecht
vaardigd een ministerieel© crisis in het le
ven te roepen, is de meest ernstige poli
tiek© fout, die een Kabinet begaan kan;
en de beteekenis van die fout klimt nog,
nu ook vooruit te voorzien was, dat haar
oplossing bijna onoverkomelijke moeilijk
heden met zich zou brengen.
Waar dan nog bijkomt, dat een Kabinet,
dat bereid is toch aan te blijven op de nu
aanvaarde bedingen, dit zijn besluit niet
noodeloos mag laten sleepen. Het had dan
oordaat, kortweg, onverwijld na de or
slagaanvrage, moeten verklareni Wij zijn
bereid aan te blijven. Althans toen het van
allen kant merkte, dat do oppositie dit de
eenig logische oplossing van de crisis
vond.
Geheel noodeloos was alzoo de ontslag
aanvrage, en even noodeloos het aleepend
houden der crisis gedurende twee maanden.
Dat het Kabinet nu feitelijk zijn misslag'
erkent, is prijslijk. Maar dat de crisis en
haar duur voor rekening van het Kabinet
komt en blijft, kan het water van de zee
niet afwaaschen.
„De Rotterdammer" zegt:
De mannen, die tegenover de Tweede
Kamer telkens dreigden: als ge dit of dat
aanneemt of afstemt, gaan wdj heen die
zelfde mannen blijven nu na al hun be
dreigingen in functie.
Slechts valt minister Staal als slachtof
fer van zijn roekelooz© inconstitutioneel©
tactiek.
Van alle crisis-overpeinzingen, crisia-
moeiten en crisis-drukten is dit ©enigszins
komieke resultaat dus het „eind."
Als men het tenminste zoo noemen wil.
Het wakke ministerie, voorzien van een
anderen minister van oorlog, zal blijven
voortsukkelen.
833 30
INFLUENZA. - BLOEDARMOEDE. - RUGPIJN.
Wie voelt zich moe? Lusteloos? Wie
roifvnrjiuaia heelt Influenza gehad? Wie klaagt over
rugpijn? en zenuwachtigheid? Die
gebruike de Cruydenwiju-De Haas,
matr volg© getrouw den leefregel
(met bad) in de doos aanwezig.
Groote flesch 1.05, kleine flesch f 0.65.
Te verkrijgen by J. H. DIJKHUIS, REIJST KRAK, KRUISINGA,
Leiden, Wed. HANSSEN, Lisse, VAROSSIEAU Zn., Allen, D. A. LüSCHEN,
Noordwljk-Binnen, DUYSTER, Drogist, Noordwflk, B. P. BLOOT, Prinsenstraat,
Kat wtjk-aan-Zee, J. R. SCHOUTEN, Oudshoorn. 8827 24
De Administratie van het „Leidsch
Dagblad" belast zich met het plaatsen
van Advertentiën in alle Bladen.
4279 16
1409 90
Delft.
Den Haag. 1
naar Duitschland, Frankrijk, Engeland,
Amerika, Italië, Spanje, Zweden, Noor
wegen, Rusland, 4392 48
Goedkoopste en gerieflijkste Reisgelegenheid.
Van leiden naar 1ste KI. 2de K)
OEGSTGEEST I» Cents. 124 Cent.
SASSEJSHEIM 2s 2t i
LISSE, HILLEG0M, BENNEBR0EK,
HEEMSTEDE of haarlem 30 23
Couponboekjes, verkrijgbaar gesteld bij de Goederen-
Agenten, geven voor korte afstanden veel besparing. 3574 28
8188
