Eet geheugen der visschen. Opeenbooping van kapitalen. Een groot aantal loboratoria, dio voor de Btudie van al, wat er in do zee leeft, en voor waarneming van de verschillende vischs oorten bestemd zijn, is aan de oost kust van Amerika, hoofdzakelijk op grond vaD Carnegie's stichtingen, opgericht. Van deze neemt het instituut te Tortugas een zeer belangrijke plaats in. Het bestaat uit zeven gebouwen eD beschikt over een jacht en drie goede barkassen, waarmede voort durend onderzoekingstochten naar de nabu rige riffen en over den Golfstroom onder nomen worden. Het jacht is 60 voet lang en kan verscheidene weken op zee blijveD, daar het van een uitstekende machine voor zien is. In de laatste beide zomers zijn nu van deze laboratoria uit waarnemingen en proefnemingen gedaan, die het duizendvou dige leven in do diepten van den Golf stroom illustreeren en op de geestelijke ca paciteiten od gewoonten een nieuw licht werpen. Onder alle roofvisschen, die in de wateren om de Tortugasriffen leven, heeft de grijze baars in aantal en sterkte, de over hand. Het geheugen vaD dezen visch werd door verschillende proerven onderzocht. "De grijze baars voedt zich hoofdzakelijk met kleine, zilverkleurige sardines. Als nu eeüi- ge van deze sardines lichtrood gekleurd en met de ander© in de zee geworpen worden, werpt de baars zich in de eerste plaats gre tig op de zdlverkleurigtfn, maar weldra pro beert hij ook de roodgekleurden, vindt dat ze evengoed smaken en vensflindt ze nu even vlug als de zilverkleurigem. Daarop werden eenige sardines licht-blauw gekleurd en met de rooden en de zilverkleurigen te gelijk in de zee geworpen. Eerst ontweek de visob zorgvuldig de blauwe sardines, dooh langzamerhand liet hij ze niet meer ongemoeid, herinnerde zich den smaak en vrat van nu af de blauwe sardines ©ven gr© tag op als de andere. Nu worden ook klei ne stukken van zeenetels aan do blauwe sardines bevestigd; de baars schoot fP^'S op het voedsel toe en werd daarbij door de zeenetels gestoken. De dieren doinsden verschrikt terug en hadden na weinig© mi nuten de bij de blauwe sardines opgewekt© onaangename indrukken zoo goed behou den, dat zij ze zorgvuldig ontweken cm al leen de roodc en zilveren sardines aten. Den volgenden dag echter hadden zij hun erva- 'ringen weer geheel vergeten, wierpen zich ook op de blauw© sardines en moesten c°rit ,door do netels aan het verleden herinnerd worden. Door andere proefnemingen werd bewe en, dat zelfs zoo laag ontwikkelde wezens als zeeanemonen en koralen zich in hun houding tegenover do schadelijkheid van z*- kere dingen laten onderrichten en z© dan zorgvuldig ontwijken. SCOTLAND YASD. Scotland Yard is het hoofdbureel van politie te Londen. In dat hoofdbureel vindt men een belangwekkend museum. Dat museum is een verzameling van al lerlei voorwerpen, op belangrijke misdaden betrekking hebbende. Wanneer het u gelukt is een toegang tot de verzameling tc krijgen is er een inspecteur aanwezig die u omtrent 'betgeen g© ziet uitlegging geeft. Het allermerkwaardigste en daarom vertel ik het eerst daar vanis de verza^ 'meling foto's van vingerafdrukken. In Scotland Yard hecht men n. 1. aan het Bertillon-stelsel tot bet opsporen van mis dadigers weinig of geen waarde. De inspec teur deelde mij moe, dat men met 't,,finger print"-stelsel steeds de beste resultaten had, waar het betrof het arresteeren van beruchte misdadigers; vandaar dat men daar zooveel werk van maakt. Geen mis daad bijna, of degeen, die haar pleegde, Het op een of ander een Kdngerindruk na, want het komt niet voor, dat inbrekers of moordenaars, bun wenk doende, altijd handschoenen kunnen aanhebben. Wordt dus een vingerafdruk ontdekt ter plaatse, waar iets ernstigs gebeurd kan wezen, dan worden daarvan zorgvuldig foto's genomen en daarop kan men dikwerf afgaan, aange zien bewezen is, dat bij geen mensch de loop der lijnen in de vingers dezelfde is. Zoo wees een geleider op een klein ge lakt geldkistje, dat in een vitrine stond. Ging men zóó staan, dat het volle daglicht op het deksel viel, dan zag men daarop duidelijk een vingerafdruk. Welnu, dit kistje was afkomstig van een in Maart 1905 te Deptfort onder bijzondere omstandig heden gepleegden moord op een echtpaar, waanvan diefstal de aanleiding was, en door dien vingerafdruk werd de moorde naar ontdekt en gehangen. Zoo zijn er nog tal van dergelijke voorbeelden in het mu seum te vinden. Yerder zijn er te zien eindelooze rijen revolvers, pennemessen, scheermessen, sla gersmessen, enz., waarmee moorden of sensatiewekkende zelfmoorden gepleegd werden; mitsgaders breekijzers en soortge lijke werktuigen, terwijl een paar planken vol staan met allerlei flesschen en flesck- j©6, bevattende verschillende soorten rvergif. die gediend hebben om medemenschen op snoode wijze van het leven te berooven. Elk voorwerp draagt het etiquet, waarop dui delijk is aangegeven, op welk» misdaad het voorwerp betrekking heeft. Merkwaardig zijn de vitrines, waarin zijn bijeengebracht tal van valeche bank biljetten of aandeelen in Maatschappijen, en de clichó's, waarmede deze gedrukt wer den, en groot is de collectie valsche munt, goud en zilver en metaal en voorwerpen, waarmee deze vervaardigd werden. Het ongeoefend oog kan dikwerf het volsche niet van het echte onderscheidenvele dier munten en biljetten leggen getuigenis ai van de bekwaamheid dergenen, die ze ver vaardigden, en onwillekeurig denkt men hoe jammer het is, dat menscheu, die Blijk baar zóóveel technische vaardigheid beza ten, deze niet wisten aan te wenden tot nut in plaats van tot nadeel hunner mede menschen. In een andere afdeeling ziet men een vi trine, bevattende alle soorten van helscbe machines, .waarmee in den loop der jaren in Londen aanslagen werden gepleegd of beproefd; elders weder een groot© verza meling "valsche speelkaarten, dobbelsteenen roulettes. Onder de bijzondere voorwerpen wijst men den bezoeker op een met bloed go- schreven brief van Jack the Ripper, dat griezelig heer, dien men noodt te pakken heeft gekregen en die spoorloos verdwenon schijnt; op een doorschoten portefeuille, die een detective in zijn borstzak had, toen een misdadiger een schot op hem los te., en waarin de kogel bleef zitten, zoo dat dc portefeuille hem toevallig het leven redde; op een grooto verzameling valsche postzegels van allerlei landen, die men op een goeden dag te Londen aan den man trachtte te brengen. In de geschiedenis der menschheid nam de opeenhooping van kapitalen nooit zul ke bedenkeHjko afmetingen aan als in on zen tijd. Ongefcwijfel ook voorheen leef den hier en daar labelachtig-rijko lieden, doch zij waren te tellen, en hun vermogen kon, wèl beschouwd, niet in vergelijking komen met dc bezittingen onzer moderno milliardairs. Dezer dageu publiceerde de Belgische oeoonoom Charles Engels in het tijdschrift ,,1'Echo" een opmerkelijk artikel over de Fransche Rothschilds. Na een overzicht van do ontwikkeling en de bezittingen van het groot© bankiershuis, zegt de schrij ver: ,,Het vermogen van het Fransche huis der Rothschilds wordt in onze dagen op tien milliard becijferd. "Wat dit beteekenfc, wordt duidelijk, wanneer men weet, dat de nationale rijkdom van geheel Frankrijk op tweehonderd milliard wordt geschat. Do Rothschilds bezitten dus een twintigste van .'s lands vcrmogeD en ontvangen bijgevolg jaarlijks een twintigste uit do winst van handel en industrie. Dc familie Rothschild' bezit de beste mijnen van Frankrijk, zij, oefent de controle uit over de zaken der Fransche Bank en, als grootste aandeel houdster, ook over do zaken van meerdere spoorwegen en stoomlijnen. Na de Panj- sche gemeente volgen de Rothschilds als dc grootste bezitters van gebouwde en on gebouwde eigendommenin de buurt van de Champs Elysées, het Bois de Boulogne, het Pare Monceau en den Noorder-Spoor weg, tellen zij geheele wijken; hun kasteelQC treft men in alle departementen aan.. Hoe do toekomst der dynastie van het' Roode Schild zal .wezen? Ongetwijfeld zal de geldelijke voorspoed aangroeien. Da oude baron Alpbons de Rothschild zeide eenige oogenblikken vóór zijn dood: ,,Mijn vader Het mij één milliard na, ik kan nu aan mijn zoon tien milliard over dragen." En deze fortuinvermeerdering was Het werk van een goede see en dertig jaren. Aannemende, dat het vermogen gaande-, weg groeien zal, kan men zich gemakkelijk' voorstellen, dat eenmaal Frankrijke rijk dom geheel door één geslacht zal zijn op geslorpt. De oeconomen staan radeloos voor het feit, dat de kleine vermogens door het groote worden ingeslokt, gelijk' een magneet het ijzer aantrekt, dat in zijn nabijheid komt. De Rothschilds hebben in sluw inricht, van de toekomst rekening gehouden met de politieke en oeconomische veranderin gen, die zich in Frankrijk zouden vol trekken. Hei is dan ook opmerkelijk, dat de socialistische dagbladen en tijdschrif ten in Frankrijk, bijna zonder uitzonde ring, door do familie Rothschild en haar financieelo ondernemingen .gesteund wor den. Beter dan wie ter wereld ook hebben de Rothschilds begrepen, hoe zij zich het proletariaat te vriend moesten houden. Tot zoover Ch. Engels. Het klassieke werelddeel der milliardairs is echter niet Europa, maar Amerika. De bekende milliardair Rockefeller bijv. ge noot van zijn vermogen in bot afgeloopen jaar een inkomen van 240 millioen Mark. d.ï. ongeveer 660,000 M. por dag, 37,500 M. per uur, 460 M. per minuut. Zulke inkomens en de daarmede gepaard gaande opeenstapeling van kapitalen zijn eenvoudig een sociale monsterachtigheid. Dit denkbeeld wint ook in Amerika meer en meer veld en wel tosschen de milliar dairs en millionnair8 zeiven. Niemand minder dan Andrew Carnegie, die een mil lioen dollars gaf voor de stichting van eon vredespaleis in Don Haag, heeft onlangs successierechten tot 50 procent op groote, nalatenschappen voorgesteld. Op de j ongu ste jaarvergadering der „National Oivis Federation" bepleitte hij onder herhaald applaus, dat bij den dood van rijke He den d© helft van bun vermogen aan den Staat zou vervallen. Aan dit pleidooi knoopte Carnegie deee opmerking vast: „Er zal een tijd komen, waarin do rijk aard, 'dio van rijn millioenen niets ten bate der gemeenschap wil afstaan, als onteerd zal worden beschouwd. Ik kon geen bedroevender en verachtelijker verschij ning dan die van den man, welke op don nadag zijns levens, alfi zijn oog op de eeuwigheid gericht moest wezen, zich slechts bezighoudt met het opeenstapelen van rijkdommen. Oofc voor zijn kinderen zullen deze overmatige rijkdommen noodlot" tig zijn, daar zij hen verleiden om hot le ven in genotzucht te verspillen in stede van de gemeenschap t© dieneD. Hiertegen moe ten wij waken, opdat geen klassen ontstaan, die voor de samenleving nutteloos zijn. De groote rijkdommen moeten na den dood van hun bezitter voor de helft den Staat ten goede komen." Dc tijd is niet meer ver af, dat men zich ook in Europa ernstig zal hebben bezig te houden mot het vraagstuk der opeenhoo-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1907 | | pagina 13