BLOOKERS
CACAO;
DE VRIES STEVENS,
POETJOHTBEE.
DAALDERS
de Medemanden m i84&
OUDE SINGEL, Telefoon 116.
LEIDSCH DAGBLAD1. VRIJDAG I ftëAART. - TWEEDE BLAD.
Anno 1907.
Vervolg Advertentiën.
VERLOREN:
KOOP,
BUSSEN
gij betaalt minder
en krijgt betere kwaliteit.
iA's
Men neme proef met No. 5 a 60 ets. per S ons,
No. 4- a 80 ets. per 5 ons, enz. 2i82 i«
Leveren complete Electrische
Licht- en Krachtinstallaties.
Maken op aanvraag gratis plan-
'J nen en begrootingen.
No. 14424.
De scheepsramp.
Omtrent het bezoek van Prine Hendrik
bad den Hoek vud Holland gisteren, deelt
fle eigen correspondent van het ,,Hbl." nog
hot volgende mede:
Nadat do Prins met het gevolg naar de
pier waa vertrokken, voeren wij per sleep
boot naar zee. Als met een tooveralag trok
eensklaps do mist op en naarmate wij den
havenmond naderden, werd het helderder.
Do mist moet wel buitengewoon zwaar ziju
geweest gistermorgen. In het midden van
den Waterweg zien wij een groote Engclscho
vrachtboot, do .Crimea", dio blijkbaar uit
baar richtÏDg is gcloopen, vaatzilUjn op het
zand van do Zuiderpicr, gelukkig buiten de
vaargeul. Het schip zit zoo hoog op do
berm dat de schroef geheel boven water
komt. Hier staat nog geen anderhalve me-
'ter water Men hoopte, dat met den vloed
!ye .Crimea" zal kunneo worden afgebracht
maar door deskundigen werd betwijfeld ot
jdat wel zoo makkeluk zou gaan. Do boot
zit hoog aan het zand en mag van geluk
'pp reken niet op do pier te zijn geloopen.
Het bezoek van den Prins verdorde ge-
ruimen tijd. De oiazer van schipper Spor-
'ling was langszij het wrak gekomen en de
Prins ging op dit scheepje over, drukte
'Sperling hartelijk do hand en sprak met
hem over do berging der goederen, dio nog
op het wrak waren te vinden Toen het ge
heele gezelschap aan boord was gekomon,
werd do in de nabijheid op stroom liggende
sleepboot, do „Hoek van Holland", aange
roepen, die den blazer om het wrak naar
den Waterweg moest trekken.
Langaa&m voer do boot do pier om, circa
60 meter do havenhoofden binnen, wat
noodzakelijk was om den blazer voor anker
tc kunnen krijgen. Toen het anker greep,
zwaaide do blazer om, kwam op stroom
en zakto nu geleidelijk naar den mast van
het gezonkeD voorschip der Berlin". De
„Hoek van Holland" keerde naar zee terug
en bleef op stroom voor liggen. De Prins
zou thans het duiker werk volgen gaan.
Sperling ging in het duikerspak, kreeg
de groote kap weer om het hoofd en zakto
nadat, aan den Prins een cn ander was ver
klaard, langs ecu laddertje in zee, tusschon
den mast van dc Berlin" cn do Noordcr-
pier. Het was toen 10.47 uur Sperling ver
wijderde zich een heel eind van den blazer
en bleef gcruiincn tijd onder. Inmiddels
nam dc Prins do ligging van deze belem
mering in de scheepvaart op.
Sperling gaf na 20 minuten het soin dat
hij moest worden opgehaald.
Hel resultaat was ditmaal niet groot. Hij
had het goede punt niet bereikt, doordat
het water hem to veel van het gezonken
6chip afdreef Hij wcnschte een tweede maal
te duiken Sperling verdween weder in zee.
Middelerwijl was een lijn uitgezet naar de
pier, om den blazer boter op zijD plaats to
kunnen houden De stroom aau do haven
mond zuigt met groote kracht binnen
waarts. Thans bleef tic duiker 12 min. in zee
Opgehaald, deelde liij den Prins mede dat
hij aan het dek van het gezonken Rchip een
grooto verwoesting vond. Do meeste hutten
waren zoo goed als weggeslagen, versplin
terd was alles; kajuitskappen, deuren,
enz. waren volmaakt vernield. De verwoes
ting was zoo mogelijk nog erger dan op het
scheepsdeel dat op de pier zit.
Lijken vond de duiker niet en bij gelooft
'dat er ook geen meer te vinden zullen zijn.
Zijn ze er wel, dan zitten zo op plaatsen,
dio beslist onbereikbaar zijn. Hij doorzocht
alle ruimten, maar vond niets dan ver
splinterd hout, zwaar vernieldo groote en
kleine dingen.
Voor gisteren word nu het duiken ge
staakt, maar heden zou het worden her
haald, omdat men algeheelo zekerheid wil
hebben dat geen lijken meer in 'fc voorschip
zijn verborgen.
De Prins nam aischcid van Sperling en
zijn helpers en stapte met de heerou van
zijn gevolg in een sloep die ter zijde van
den blazer lag. De „Hoek van Holland"
nam haar op sleeptouw en bracht do inzit
tenden aan boord van do „Caland" dc
stoomboot van den Rijkswaterstaat, die dan
Prins terug zou brengen naar de haven
Met den Prins wren in auto's mede uit
Den Haag gekomen jhr. Van Tets, kamer-
lieer van de Koningin-Moeder, cn baron
M-ichieU van Verduynen.
De Prins nam als herinnering aan deze
dagen een versiering mede van de lambri-
seering in een der kajuiten, dat op bet
dek werd gevonden, en een nummerplaatje
van een der hutten
Na zijn terugkomst in dc haven bezocht
do Prins het Amerika-Hotel, om een bezoek
te brengen aan do geredden, dio daar wor
den verpleegd.
Vooraf gebruikte de Prins aan boord van
de Engelsche Harwichboot „Chelmsford
den lunch, aangeboden door do firm*
Hudig en Pieters.
Na afloop daarvan werd naar het. Arao
rika-Hotel gewandeld. De iPrins bedankte
meer in het bijzonder do pleegzusters, dio
in do eerste moeilijke dagen wonderen
van opoffering en menschenliefde hadden
te aanschouwen gegeven.
Bij do wandeling door de ziekenvertrek
ken sprak de Prins de verpleegden op
minzame wijze toe en wenschte allen een
spoedig borstel.
In 3e gang trof de Prins een echtpaar
uit Chemnitz aan, dat naar den Hoek
was gekomen om hun eenigen zoon to zoe
ken, die bij de ramp der „Berlin" het
leven liet. Hij vroeg deelnemend naar
nadere bijzonderheden van hun zoon.
Het bleek, dat de oudere gistermorgen
bij het wrak een reistascbjo vonden, dat
hun zoon bad toebehoord.
Toen de Prins naar buiten kwam,
wachtte een groote menigte hem op, die
Z. K. H. geestdriftig toejuichte.
Alvorens do automobielen vertrokken,
sprak de -Prins nog een oogenblik met deu
kapitein van den zeeloodsdienst Berkhout,
dio dc redding meemaakte. Onder luido
hoezco's ging het daarna per auto door net
Wdstland naar Den Haag.
Nog zij in verband met het bezoek tvan
den Prins aan het Amcjrica-Hotel mede
gedeeld, dat Z. K. H. een brief werd ter
hand gestold van den patient Jung, die
gistermorgen reeds vertrok, maar zich gc--
dwongen had gevoeld zijn gevoelens van
dankbaarheid te kennen te geven in een
particulier schrijven aan dem Prins. Ba
ron Van Heemstra, behooroDde tot het go-
volg van prins Hendrik, informeerde naar
het adres van den Franschman Raboulais,
die thans bij familio to Rotterdam wordt
verpleegd, wolk© Informatie word gedaan
om vanwego het Hof nog eens naar diens
gezondheidstoestand to doen vragen.
Er werd ook gisteren weder veel geld
voor de patiënten ontvangen. Zoo kwam
en een gift in van do bemanning van den
blazer van schipper Sperling met het ver
zoek liet geld onder allen te willen Jverdee-
lcn, wolko zending ten zeerste werd ge
waardeerd, daar zij kwam van hen dio de
redding der drie laatst opvarenden moch
ten volbrengen.
Van alle verpleegden zal Fraulein They-
Ie>, lid van het Duitscho operagezelschap,
het langst in het ziekenhotel verblijven,
zij heeft nevrotisch© plekken op de beencn,
die zeer pijnlijk zijn en heel langzaam her
stellen zullen.
Algemeen is men aan Den Hoek de mee
ning toegedaan dat in het voorschip van
de „Berlin" geen lijken meer zullon worden
gevonden, maar dat zij met den stroom
zijn modegovoerd naar zee. Op den langon
duur zullon langs do gehccle kust wel lijken
aanspoelen, maat dat er nu nog in don
Waterweg aouden liggen wordt betwijfeld.
Het ecnige mogelijke is, dat er nog te vin
den zijn in do onderKajuit van het voor
schip, maar waar dc toegang tot deze
ruimto door de zee geheel versplinterd is,
is dc duiker bang bij zijn pogingen daarin
door to dringen zelf het leven in te schie
ten, doordat hij verward kan raken in do
vorwocste acheepsdeelen, in welk geval hij
niet meer zou kunnen worden opgehaald.
Het verhaal van don geredde.
Een der geredde manschappen, de ma
troos Fisher, is m Engeland door do „Tri
bune" geïnterviewd. Volgens zijn verkla
ring 6tond hij op do brug op den uitüajk
toen de ramp gebeurde en hij weet dan ook
in bijzonderheden mee te deeleD wat daar
van de oorzaak was.
Hij verhaalt dan:
De „Berlin" passeerde, terwijl het hevig
woei en een zware zee liep, die gasboei, die
voorden ingang van den Waterweg op vijf
vadem diepte ligt.
Toen tiof eeD zware stortzee ons
aan bakboordzijde dn wierp den kop van
do „Berlin in de richting van de Noor-
derpicr. Dadelijk gaf de kapitein van dc
brug de noodige bevelen. Het eerste com
mando naar de machinekamer gegeven was
„klaar bij dé machine". Toen kreeg do man
aan het roer het bevel „bakboord het roer"
on ik moest met de telegraaf naar do ma
chinekamer seinen: „stop stuurboord,
volle kracht achteruit do stuurboord ma
chine" dn „volle kracht vooruit de bak-
boordmachinc''.
De kop van de „Berlin" begon zuidwaarts
to draaien, maar dadelijk daarop trof een
nieuwe horige stortzee het schip en slin
gerde het op de palen. Wel gaf kapitein
Precious mij dadelijk bevel om naar de
machinekamer te seinen: „volle kracht ach
teruit d© beide machines", maar het schip
wilde niet vrijkomen. Het had midscheeps
geraakt, met de bakboordzijde van de kidl
rustend op de steenen en de palen van do
Noorderpier. Kapitein Precious gaf dade
lijk aanwijzingen om de zeilen over do boo
ten los te maken. Maar op dat oogenblik
sloegen do stortzeeën geheel over de dekken;
wij konden niet bij de booten komen en zij
werden alle binnen vijf minuten verbrijzeld.
Er is geen boot uitgezet.
Do tweede stuurman snelde do brug op
en vroeg wat hij doen moest.
Kapitein Precious antwoordde: „Gh.
naar beneden en laat alle man passa
giers on equipage reddingsboeien om
doen".
Dit gebeurde: de passagiérB werden door
d« bemanning geholpen bij het halen cn
aandoen van dc boeien en iodereen deed
ze om. Ik ging van dc brug om mee tc
helpen. De kapitein, de loods én de tweodo
stuurman waren op dc brug toen ik daar
van afging niemand andere was daar
meer.
In dien tijd sloegen de machines volle
kracht achteruit. Jim Harvey stond aan
het roer. Ik weet zeker, dat het roer werkte
toen wij srandden.
Ik heb don kapitein en den loods niet
meer terug gezien on ook niet gezieD, lat
de brug én het dekhuis wegsloegen. Ik zag
den eersten en tweeden stuurman nog on
geveer tien minuten nadat ik de brug had
verfaten,. juist achtcff dö salondeur mid
schecps.
Dc passagiers bevondon zioh bijna allen
aan zij van het salondekhuis. Verschcido-
nen van hen waren bebloed. Ik weet aiot
precies wanneer het voorat© gedeelte van
het schip afbrak, maar hét was vóór net
aanbreken van den dag. Bijna iedereen
aan boord word weggespoeld, Dadab het
schip was doorgebroken. Ik ging met
andoren aau dc lijzijde van dc voorkamer.
In dien tijd was do „Berlin1 aan oo acö-
terzijde aan het zinken cn het gohcele dek
werd opengcschéurd.
Naast do rookkamer was do eonigo bo~
Boliutting, die wij konden krijgen, cn wij
schoolden daar allen samen. De zeo
sloeg recht door het gangpad tusschen den
koekoek boven do machinekamer on .lé
rookkamer, cn toon doze laatste geen be
schutting meer aanbood, moesten wij naast
den koekoek gaan, dio by do „Berlin" boog
opgetrokken waa tot door het sloopendek.
Hier blevén wij tot men ons Vrijdagmiddag
te hulp kwam.
Wij hebben al ons bost gedaan om de
vrouwen over te halen met ons mee t-j
komen. Wij zoidon, dab dit haar laatste
kans was, doch drio vrouwen wilden niet
langs het touw naar dén wal gaan. En wy
konden elkaar niet helpen
Om een voorbeeld to govcn, liet hij zich
het eerst afglijden. Toen hij langs het
touw gleed, woedde een sneeuwstorm, dit
hij geen hand voor oog.-n zien kon. Vol
gens zijn verklaring was het voor de man
nen, die te hulp waren gekomen, volkorr.cD
onmogelijk om tegon het touw op té
klimmen.
Fisher prijst hoog den moed door de
vrouwen betoond. Aan haar dapperheid is
het voor een groot deel te danken, dat dc
hoop hun niet verlaten heeft.
Er is geen oogenblik aan boord sprake
goweest van een paniek. Wel werd er tei-
kena geschreeuwd, maar om te Laten hooroa
dat er nog lovendén aan boord waren Do
ongelukkigen riopen elk schip aan, dat
voorbij voer. Steeds hielden zij elkaar v ist.
geklemd, en als zij losgelaten hadden,
zouden zij weggeslagen zijn
Drie vrijwilligers hebben gepoogd in het
schip door te dringen om wat brando^ijn
te halen voor do vrouwen: Bullock, Brit-
ton cn Coster. Spoedig moest men lo po-
ging opgeven. Alles 6tond onder water.
Bullock keerdo niét weer; hij verloor itjn
leven bij den terugkeer.
Het meest leden do geredden van dm
dorst. Zij zaten vlak bij een zoctwatcrtank,
die allo hutten voorzag Zij hebben hun
best gedaan om die tank open tc krijgen,
die niet gemaakt is om boven dek gopend
te worden, maar zij haddén geen gereed
schap. Een heer had een ^shnc^fslcAitel,
maar dio was to klein Toen hebben zij
geprobeerd do tank in te slaan met den
kant van een bank, maar do bank brak en
do tank bleef heel cn zij konden niet bij
het water komen. Ecnige pepermuntjes zijn
als een kostbare schat bewaard cn zuinig
gébruikt.
De loods van de „Berlin".
Een „loodsenzoon" achrijft ons het vol
gende:
Lezer, hebt ge wel eens een zeereis ge
maakt 1
Zoo ja, dan kent ge het oogonblik, dat
de loods aan Ixxwd komt. Dan kent go
ook het gevoel van respect voor den man,
die daar in vollo zee uit dio kleine jol
tegen do touwdlndder klimt en straks van
den kapitein hot commando overnemen
zal en u in veilige haven heeft te brengen.
Waar ter wereld zoo'n man aan boord
komt, daar gaan de. nieiuwsgierigo pas
sagiers met zekeren eerbied uiteen, om
dien meestal eenvoudigen man, die op
dat oogenblik in de oogon van do passa-
gicre eon ontoritoit raag hguten, te laten
passceren. -,-j
Zoodra do I^ods op den voorgeschreven
afstand y* n do kust hot commando ovor-
ncemt». oegint zijn vorantwoord-elijkhoin.
En hohoort go tot do weinig bevoor
rechten, die, zooals ik, wel eens op do
oommandobrug stilletjes mocht blijven
staan, dan hebt ge ook die (voortdurend
afwisselende commando's tot den roer
ganger gehoord, dio ten Bfotte als regel
het gunstige resultaat hebben, dat hot
schip, nis loopondo langs een rechte lijn,
het vaarwater binncnstoo«nt.
Ook op de commandobrug van dc „Ber
lin" stond zoo'n man naast den om zijn
langjarige ervaring terecht geroomden
gezagvoerder.
Hij stond daar, ik bon or van overtuigd,
zooals altijd in zijn volle plichtsbesef.
Slechts woiiiig vernamen wij in do
dagbladon ovor dien Bronder on toch,
ook hij heeft een woord van lof tor zij nor
nagedachtenis Verdiend.
Het is reeds eenigc jaren geleden, dat
ik to Maassluis dien braven, kalmcn man
met vollon grauwen baard vol moed naar
zee zag gaan.
Hij was toen nog in dienst op den
loodsschocncr.
Sodcrt dien tijd licsb ik hem niet racer
mogen ontmoeten, doch ik ben er van
overtuigd, dat monsohen uit zijn omge
ving beter in staat zoudeu zijn dan ik
zijn lof uit t© sprekon.
Toch was het mij oen behoefte ook hem,
don man van ware plichtsbetrachting, ter
zijner nagedachtenis een ccrcsaluut lo
brengen.
Wij weten alleen van hem, dat hij te
gelijk met den gezagvoerder door een stuk
water van de brug afspoelde cn in zee
Verdween.
Hij heeft hot lot moeten deolcn, zooals
helaas, reeds zoovele loodsen vóór hom
ondergingen.
Hij ging heen om nooit meer terug te
kecren en laat zijn talrijk gezin in diepe
droefheid achter.
Wat ons Loodswezen is cn uit wclko
mannen het bestaat, dat hebben wij kun-
ucn zien aan dio helden, die hun cigon
lev on in dc woarschaal stellend on dc zeo
trotseerend, hot stoute 6tuk volvoerden
van dio redding, die in de geschiedenis
zal blijven geboekstaafd.
Gelukkig ontvai gt do weduwe pensioen,
doch, hoewel in de laatste jaren al veel
verbeterd, staat dat pensioen nog zoo
ver achter bij wat andere ambtenaren in
dienst .van den Staat met vrij wat minder
gevaarvollen werkkring in verhouding
tot hun genoten inkomsten als pensioen
genieten.
Zoo monigo loods eindigde zijn bewogen
leven in armoede cn zoo menige loodsen-
weduwc werd door het verlies van haar
man in zorgvolle omstandighede.* ge
bracht.
Het is niet mijn bedoeling een beroep
te doen op dc gemeenschap ten behocvo
van de weduwe van Bronder, daartoe heb
ik geen opdracht, doch ik spreek dc hoop
uit, dat, waar do Loodsgelden zoo'n belang
rijke bate vormen voor 's lands schatkist,
spoedig de tijd mogo aanbreken, dat onze
loodsen met meer gerustheid kunnen to
gemoet zien don tijd, dat zij niet meer
kunnen cn ract minder bezorgdheid het
lot van hun .weduwen cn hun veelal zoo
talrijk gezin.
Voor do redders.
Dc heer B. ten Kat© te Rotteroarn
schrijft in de ,,N. R. Ct." het volgende:
„Mag ik ©ven onderstrepen het donk
beeld vaD het „Lcidsch Dagblad", mee
gedeeld in uw Ochtendblad, om een fondi
een Zilveren Cointunr-Gesp,
op Donderdag 21 Februari. Tegon
goede belooning terug te bezorgen:
Hoogewoerd 80. 2461 6
Drinkt
Z3J SS DE BESTE!
Verkrijgbaar: 2485 12
N. Kaashandel,
Haarlemmerstraat 68.
Hoest en Kortademigheid,
oesto middel ,,&nuita*"-Teei'-
cnpsule», lOO stuks 50 cents.
Abdijsiroop per flacon 75 cents.
Salinoniak Pastilles per flacon
20 cents. Marienbader Ont-
veitiugMpiileu IStap
hors ter Kruidenwijn, beste
middel tegon Bleek zucht, Bloedarmoede,
Maagkwalen, Zwakte, Koortsen, por
flacon S 1.20. Binndsche Staal-
pillen, lOül» 8luk8 g Ki,vit.
Staal P. L/I-. Wonderznll
teg-n Huidziekten 75 cents, Pink
pillen per koker 1.20. Mna2.
poeiler tegen Maagkwalen 75 cta
Pilleu van Dr. HEYLMAN togen
Rheumatiek 75 cents. 2445 28
SA NI TAS, Steenschuur I.
Gevraagd tegen Helt een
DIENSTBODE,
een burgerpot kunnende koken, in
een klein gezin, P. 0., van goede
getuigen voorzien. Hooge Ryndyk 19.
2480 0
J. A.
DE KIJS.
TELEFOONN. 330.
Sigarenmagazijn P,
HOOGEWüERD No. 8. 2465 14
Opnieuw ontvangen: een partij
Havanna £U«Jll€.
2'A Cents per sfuk; per 100 sinks 2,35per 250 stuks 5.70per 500 sinks f 11.20.
in plaats van losse cacao of poederchocolade,
vierkante bussen van 1 ons. 18 CtS,
o 12 pond 42 12
I) 99 1 pond. 80 99
99 M 2 pond. ISO 99
draagt BC^ERTS FEËNSTftj
VEÊIPJ4ICTE TS-SEE.
inBRZEKEnmc i
DEN HAAO (vroeger Zutphen). Dlroctlo HENNY. I
KAPITAALf 4.000.000.00 g
RESERVEFONDS: mlm 1.200.000.00 Ft
6925 48
2400 129
ErwtrnSÈkis.
EHectrotechnasch Bureau,
1284 83
