Voor Werkgeefsters en Dienstboden. U itvmdmg'en. schuldig was aan bijna elk misdrijf, uitge zonderd moord, sinds hij in San-Francisco kwam. Het in-ballingschap-zenden van onschul diger is echter een treurige toestand, die zijn bestaan vindt in het over geheel Busland bekende „administratieve pro- Ces". Volgens het „administratieve proces" kan iedereen, man, vrouw of kind, die ge arresteerd wordt wegens verdenking, op bevel van den minister van binnenlandsche zaken, voor korten tijd of voor levenslang in ballingschap gezonden wcïden. Personen, onder verdenking gearresteerd en verbannen, kunnen werkelijk verdachte personen zijn of kunnen geheel onschuldig wezen aan eenige bedoeling om de wetten te schenden. Gedurende de eerste perioden van den Bussisch-Japanschen 0:rlog bijvoorbeeld werden een twaalftal jongelieden en drie meisjes te Moskou gearresteerd, toen zij een politiek werk van een Bussisch schrij ver lazen en bespraken. Zonder eenigen vorm van gerechtelijk onderzoek werden zij, vc'lgeng dit „administratieve proces", naar de mijnen verbannen. Te Tomsk aangekomen, werden de onge lukkige bannelingen gedwongen naar ïr- koetsk, de hoofdstad van Siberië, te loo- pen. De afstand tusschen de twee steden is 1040 mijlen en de bannelingen, jong en oud, mc'eten steeds met een snelheid van zestig mijlen per week reizen. Irkoetsk is de bestemming der meesten van Buslands bannelingen; doch de jonge personen, waarvan wij zooeven spraken, werden naar de Kararinijnen gedreven, nog 700 mijlen oostelijker. De mijnen hier zijn goudmijnen en zijn het persc'onijjke eigen dom van den Tsaar. Hierin werken thans die jongeliedenwat echter het lot is van de drie meisjes, kan slechts vermoed wor- den.# De ongelukkige man of vrouw, die naar Yakoetsk gezonden wordt, keert daaruit slechts zelden terug. Deze plaats ligt slechts eenige graden ten zuiden van den Noordpool-cirkel en de enkele gebouwen, waarop zij pochen kan, zijn ruwe hutten. De revolutionnair Leo Doutsch, die zes tien jaar in Siberië arbeidde, zegt, dat hij verscheidene jaren doorbracht in Yakoetsk. In 1882, aldus deelt hij mede, waren hier eenige jongelieden en meisjes, die meer naar het noorden overgebracht zoude'n worden. Er waren schoolmeisjes onder, be neden zestien jaren. De ender-gouverneur had bevel gegeven, dat deze bannelingen zander uitstel over gebracht zouden worden, en hun werd kennis gegeven zich ter beschikking te stel len yan de politie. Vreezende, dat zij ge zonden zouden worden naar een plaats, waar hun kwellingen en ontberingen nog grooter zouden zijn, zonder tijd om te pro testeeren, weigerden zij het bevel te ge hoorzamen. De onder-gouverneur zond daarop een troep soldaten om de bannelingen te ha len en een verschrikkelijk schouwspel had plaats, dat zelfs het wanordelijke Busland zou beschaamd hebben. De soldaten sloe gen de jongeliedeü en meisjes met de kol ven hunner geweren, staken hen met hun bajonetten en schoten hen onbarmhartig neer. Zes lijken werden op den grond achter gelaten cn do stervenden en gewonden, ten getale van zeven en twintig, werden in de gevangenis geworpen. Eenige dagen la ter' werden de opgesloten bannelingen voor den Krijgsraad gebracht. Drie hunner werden ter-dood-voroordeeld en doodge schoten en negentien tot levenslangen dwangarbeid vero'ordeeld. De gevangenissen door geheel Siberië verkeeren in een vreeselijken toestand. Ze zijn volgepropt met bannelingen en de at mosfeer is dientengevolge en door gebrek aan ventilatie zóó, dat de vrCuwen soms twee- of driemaal daags bezwijmen. De bedden wemelen yan ongedierte, doch er worden nimmer pogingen gedaan, om van die plaag verlost te worden. De behandeling der vrouwen is uiterst brutaal en het doet iemand het bloed in do aderen stollen, wannee-. men denkt, dat mens'.helijke wezens zoo zijn overgeleverd aan de genade van de woeste soldaten in dienst van den Tsaar. Toen Leo Deutsch te Yako'etsk was, werd een vrouw doodgegeeseld. Zij werd beschuldigd den commandant te hebben aangevallen en de gouverneur-generaal be val, dat de lijfstraf toegepast zou worden. Zij werd daarom gegeeseld en na den laatsten slag was 2ij stervende. Zoodanig zijn do verschrikkingen en fol teringen, die menschelijke wezens in Sibe rië te verduren hebben. He u bestuur van de Af deeling Leiden van den Algemeenen Nederlandschen Dienstbo- denbond wendde'zich schriftelijk tot ons, om ons er aan te herinneren, dat in het Zondagsblad van 19 Mei jl. stonden de voorwaarden van het Bemiddclings-Bureau voor Dienstboden van de Afdeeling Den Haag; cm te betuigen, dat die heel goed werden weergegeven, maar om tevens te be richten, dat een belangrijk punt werd over geslagen en wel dat, hetwelk bepaalt, dat de dienstbode, als de familie (nl. die, waar zij in betrekking is) de stad uit gaat, recht heeft op minstens vier gulden kost geld per week. Voorts verzoekt het bestuur en dat is het hoofddoel van het schrijven ook de voorwaarden van het Bureau der Leidsche Afdeeling in het Zondagsblad te plaatsen. Wij zouden het bestuur daarmede een dienst bewijzen, daar nog zoo weinig bekend is, dat het Bureau bestaat, doordien bet nog geen half jaar in wezen is. Het bestuur was zoo vrij een exemplaar der voorwaar den bij zijn schrijven te voegen, cüs bij voorbaat dankend. Wij hopen ons dien dank waardig te maken door hier het verlangde in zijn ge heel af te drukken, luidende aldus: Bemiddelings-Bureau van "de Afdeeling Leiden van den Algemeenen Nederland schen Dienst-bodenbond. Het gebeurde meermalen, dat èn werk geefsters èn dienstboden zich tot cUs wend den, om door onze bemiddeling geholpen te worden; de eersten aan dienstboden, de laatsten aan betrekkingenwaardoor het denkbeeld ontstond om ook hier ter stede een Bemiddelings-Bureau op te richten, uitgaande van onze Afdeeling, hetwelk be oogt Werkgeefsters en Dienstboden tot elkander te brengen. De werkgeefsters, die dc'or het Bemidde lings-Bureau aan een dienstbode wen9chen geholpen te worden, storten bij aanvraag voor een dag- en nachtdienstbode 1 gulden, voor een dagdienstbcde 1 guld. voor een halvedag-dienstbode of noodhulp 50 cents. Dienstboden, die door ons Bemiddelings- Bureau aan een betrekking wenschen gehol pen te wcïden, behoeven niets te betalen als zij lid zijn van de Afdeeling. Zij, die geen lid rijin, storten bij aanmelding 60 cents. Inlichtingen omtrent dienstboden en dien sten worden uitsluitend door het Bemid delings-Bureau verstrekt. Voorwaarden van huur en verhuur. Nacht- en dagdienstboden. 1. De betaling van het loon geschiedt maandelijks. 2. De opzegging der betrekking geschiedt van weerskanten minstens zes weken van te voren. 3. De dienstbode heeft twee vrije avonden in de weok, bovendien den eenen Zondag een vrijen morgen en den anderen Zendag een vrijen middag en avend. 4. Zij heeft recht op goede en voldoende voeding, goede ligging (bed voor haar al léén), den ncodigen rusttijd en een humane behandeling. 5. Zij heeft recht op een jaarlijksche va cantia van minstens tien dagen in den zomer. 6. Het is haar vergund in haar vrijen tijd beperkt bezoek te ontvangen. 7. Zij is vrij in het al of niet dragen van een muts. 8. Zij ontvangt den handpenning na een maand in dienst te rijn, maar moet bij het huren aan het Bemiddelings-Bureau gestort wcïden. Dagdienstboden. De betaling van het loon geschiedt wekelijks. 2. De dienstbode wordt niet weggezon den vóór het eten. 3. Haar werktijd begint niet vroeger en eindigt niet later dan halfacht, met den no'odigen rusttijd. 4. Zij heeft den eenen Zondag des morgens en den anderen Zondag des middags en avonds vrij. 5. Zij heeft recht op goede en vordoende voeding en een humane behandeling. 6. Zij heeft recht Op een jaarlijksche va- cantie van tien dagen in den zomer. Yan alle dienstboden mag geëischt wor den bekwaamheid in de werkzaamheden, waarvoor zij zich verhuren, stipte eerlijk heid en nauwgezette plichtsbetrachting. Op alle werkgeefsters rust de plicht haar dienstboden rechtvaardig te behandelen. Yan weerskanten worde gestreefd naar een aangename verhouding. Het Bestuur van de Afdeeling Leiden van den Algemeenen Nederlandschen Dienst- bodenbond M. Q. NIEUWENBUBG, Voorzitster. M. GEBBITSEN, Secretaresse. Het is de vraag of men wel verstandig: doet door stations, postkantoren, zieken huizen, enz. zóó te bouwen, als waren bet werken, die de eeuwen moeten tarten. Zou het niet wijzer zijn öergelijken gebou wen, die elke tien jaar aan andere eischen moeten voldoen, een meer tijdelijk karakter te geven 1 Alles eenvoudiger en minder kost baar te maken, zoodat men er eer toe zou overgaan ze te sloopen en door betere te. vervangen dan thans? Deze vraag rijst, als men leest, boo te Chicago een nieuw postkantoor is gebouwd, waaraan men elf jaren is bezig geve eet, en dat toen de voltooiing naderde te klein bleek voor het in die jaren buiten ver wachting toegenomen postverkeer: in 1905 1203 millioen brieven en 08 millioen druk werk, waarvoor 1602 ambtenaren noodig waren. Men heeft er zich echter prachtig uit gered. Nocd maakt vindingrijk. D:.t bleek ook daar. Toen de autoriteiten met de handen in het haar z ten en ten einde raad waren hoe aan voldoende ruimte te komen, toen schijnt een der heeren gezegd te hebben: „Denk aan de varkens". En in antwoord op spottend vragende oogen, zal hij iets ge antwoord hebben in dezen geest: „Ja, waar om zouden we met de brieven niet doen wat we doen inet de varkens, die bijna ge heel langs *werktuiglijken weg tot worst worden gemaakt? Van het oogenblik af, dat' de brieven in onze bus worden gebracht, moeten wij ze werktuiglijk over transpor teurs en Jacobsladders vervoeren en verder het werktuig alles laten doen, waartoe een' werktuig ook maar eenigszins in staat is, en men weet: dat is niet weinig. Dat zal amb tenaren en ruimte besparen." Het denkbeeld vond instemming, werd uitgewerkt en uitgevoerd en zoo is het „eer ste werktuiglijke postkantoor der wereld" te Chicago ontstaan. Zoodra een brief in de bus valt, komt hij te land op een bewegenden riem zonder eind, die hem meevoert naar de tweede ver dieping en hem daar werpt in een open geutje. Zoodra een wagentje vol is, rijdt, het, vanzelf, naar een lange tafel, waar

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1906 | | pagina 12