Zijde
SAN ATO GEM
De milde, vetrijke schuim
rangen zijn ,die niet voldoen aan do
eischen, die men tegenwoordig redelijker
wijze aan een goede arbeiderswoning mag
Btcllcn. He jongste woningondcrzoek, dat
yc'or zooveel dc korn der gemeente betreft
heeft plaats gehad, heeft dit bevestigd.
Door den gemeente-opzichter worden
thans verschillende ei0cmarcn aangemaand
do geweuschto verbeteringen, dikwijls
tlechts kleinigheden betreffende, aan te
jbrengen en zoodoende dc woningen in over
eenstemming tc brengen met de eischen
'der verordening betreffende bestaande wo
ningen. Zijn zij weigerachtig nieraan te
voldoen, dan treedt het gemeentebestuur
Lp. Op deze eenvoudige wijze hoopt men
zonder te veel ad min istraticven omslag
do verordening op dc volkshuisvesting van
licverledo ook op de bestaande woningen
toe tc passen.
Het is irf het belang onzer gemeente to
hopen, dat do bouwwoede, waarvan hier
boven sprake was, zich spoedig ook op
grootcro huizon burger- en heerenhuizen
zal gaan werpen. Do zoo gunstige lig
ging van dezo plaats, tusschen de Resi
dentie cn Leiden, mag hiervan in de toe
komst goede verwachtingen geven. Maar
clan begrijpe cV Raad ook gc'ed, dat in den
tegenwoordigon tijd een zich ontwikkelende
gemeente niet kan buiten behoorlijk drink
water van onverdachte samenstelling, voor
ieder gemakkelijk verkrijgbaar ©n dat ver
vanging van do primitieve petroleum
verlichting door een ander efi beter sy
steem medo is een eerste eisch des tijd©
voor zulk een gemeente.
in een plaats, waar do hoo'fdelijko om
slag zóó Laag is, 1 pCt. behoeven ge-
lukkig tegen de verwezenlijking van der
gelijke ken geen finaneicelo bezwaren te
bestaan. Ook een bchcorlijkc rioleering
mag daarbij dan niet vergeten worden.
Komt dit alles binnon niet te langen
tijd tot stand, dan zal Voorschoten met
Vertrouwen dc tfekomst kunnen te gemcct
fc n.
Aangezien omtrent een en ander bij het
gemeentebestuur reeds geruimen tijd plan
nen aanhangig zijn, is het te verwachten,
dat die cul.ing cc i begi.i van uitvoering
Rullen krijgen.
Is dit het geval, dan zal het nageslacht
'de vroedo Vaderen van heden dankbaar
Rijn, die de bakens wisten te verzetten,
toen het getijde verliep en die de gemeente
voor inslapen wisten to behoeden.
De kwestie van al dan niet kermis in
den laatsten tijd hier nogal veel besproken
moge tot een zekere mate belang inboe-
Remcn, van oneindig moer gewicht voor do
toekomst cencr gemeento is het, dat vra
gen als de hcvenstaando een bevredigende
oplossing vinden. Moge het den bestuur
ders dezer gemeente zijn gegeven, met een
ruimen blik op de toekc'mst, tot stand te
brengen, wat in het tegenwoordige cisch
des tijds mag worden genoemd. Daartoo
tal zeer zoker bevorderlijk zijn, dat in
meerdere i ato dan tct heden neg het ge
val is, in dergelijke zaken door do ingo-
Kotenon belangstelling worde aan den dag
gelegd. In plaatsclijko Kiesvcrcenigiogcn
worden zulke vragen hier nimmer aan dc
orde gesteld. Do politick is scheri* g en in
slag, maar welko eischen to stellen zijn
<nan ccn behoorlijke ontwikkeling van het
gemeentelijk huishcuden, is een vraag,
waarvan men de beantwoording maar al
to gauw overlaat aan hen, dio men daar
voor naar het Raadhuis heeft afgevaar
digd, om straks wellicht, wanneer dc be
slissing anders uitvalt dan mon gedacht
had, in koffiehuis of onder kennissen daar-
liVcr te klagen.
De Kiesvercenigingen, 'dio alhier be-
felnan, zouden hierin veel verbetering kun-
hen brengen, indien zij bijv. in openbare
vergaderingen sprekers lieten optreden,,
dio niet altijd over do anbi.hese spraken,
maar die eens onderwerpen behandelden,
die uit een oogpunt van gemoontel ij
le e politiek belang kunnen inboezemen.
Yc'or den volgenden winter zij dit in do
aandacht van bestuurders dier VerceDigin-
gen beleefdelijk aan bevolen.
Mon meldt uit Sassonheim: De classis
Loidon van de Qoref. Kerken zal den len
Aug. a. 8. alhior haar 6en Classlkalen Zon-
ding8dag houden. Evenals vorige jaren is
daarvoor door den heer S. Baron van Heem
stra zijn landgoed „Ter Loode" boreldwlllig
beschikbaar gesteld. Als sprekors zullen op
treden do predikanten W. Breukelaar, to Zaan
dam; J. Dekker Hzn., to Nieuw-Vonnop; K.
Fernhout, te Utrocht; W. H. Gispen Jr., te
Baarn; J. M. Mulder, te's-Hertogonboscli; W.
B. Rinkoma, to Kynsburg; J. Thys, te Satsen-
keim, en Dr. L H. Wagonaar, te Middelburg
B. én Ws. van 's-Gravenhage hebben
den Raad aangeboden de volgende aanbe
velingslijsten van benoembaren voor leer
aren aan de hoogerc burgerscholen met
5-jarigen cursus:
a. vcor leeraar in geschiedenis: de heer
H. KorSt, leeraar aan liet instituut
Noorthcy, le VoorschotenJ. L J. ten
Dam Hum, leeraar aan het instituut Wul-
lings, te Voorschoten;
b. voor leeraar in aardrijkskunde: J.
Pillokes, leeraar aan de hoogere burger
school reet 3-jarigen cursus to Utrecht; J,
L. J. ten Dam Ham, voornoemd.
In het Zuid-Hollandsch koffiehuis te
's-Gravenhage is do vierde vergadering
gehouden na den oorlog in Zuid-Afrika
van „Transyalientium in Hollandia So-
cictas," een verceniging van Zuid-Afri
kaan schc studenten in Nederland. Na ope
ning door den voorzitter werd door den
heer D. Brewis gesproken over den poli
tieke» toestand in Zuid-Afrika.
Bij do regimenten infanterie is oen
aanvraag voor twee kapiteins, aan wie
reeds do geschiktheid voor den hoogeren
rang is toegekend, en die genegen zijn op
to t.rodon als kapitein-adjudant bij het 1ste
er> lid© reg. infanterie.
Afgenomen i~ het beroep naar Amers
foort (vac.-ds. Van Aalst) door ds. G. W.
CI. Vunderink, to Hoogcvcen.
Alfon. Zaterdagnamiddag kwam in wil
de vaart een automobiel in wijk Hoorn ai-
hieT aanrijden. Tevergeefs trachtte de
chauffeur te remmen; het gevaarte rukt©
een mijlpaal uit den grond, velde een boom
cn kwam in den graskant terecht. Door
middel van een hïjschblok kon men de auto,
waarvan de kap zeer beschadigd was, weder
op den weg krijgen. Gelukkig zaten er geen
andere personen in dan de chauffeur, die
zich aan do hand verwondde. Nadat deze
verbonden was, werd de reis vea*der voort
gezet.
Hiilogom. Gistermiddag geraakte het 4-
jarig zoontje van den heer L. aan de Mar
riaatraat, met zijn hand zoodanig tusschen
een deur beklemd, dat van een der vingers
het vooiste gedeelte werd afgekneld cd ge
neeskundige hulp moest worden verleend.
Katwijk aan don Ryn. (Niet van onzsn
gewonen correspondent). Da tweede Pinkster
dag is voor den heer J. H. Verlint, organist
der Geref. Gem. alhier, die als zoodanig
beurtelings te Katwfjk aan Zee, Ryneburg
en Katw(jk aan don Ryn, 40 jaren de Gemeente
des Heeren bediende, niot onopgemerkt voor
bijgegaan.
Op 18 jarigen leeftijd, toen hy alleen in
dezen omtrek het klavier bestudeerde, werd
hU reeds benoemd om het orgel der Geref.
Gem. to Katwijk aan Zee te bespelen. In 't
bezit van deze schoono gave werd by steeds
gaarne begeerd en zoo kwam het dat hij boveD-
genoemdo Gemeenten bediende en het aan zyn
leerlingen, welke by er veel had, overliet en
zelf den laatsten tijd te Katwijk aan den Rjjn
als organist de Gemeente Jn haar gezang
begeleidde mot tonen, die hy alleen uit zijn
orgel wist te ontlokken.
Geen wonder dan ook dat na zoo'n langen on
afgebroken,trouwen dienst, waarvan enkele jaren
alhier, ds. Meyering een woord voor hem had en
harteiyk toesprak, zooals ds. Meyering eigen
ia, hem dankte namens de gemeente en op
het voorrecht wees niet alleen in het bezit
te zijn van dezo echooDe gave, maar deze
geheel belangeloos te besteden in den dienst
des Heoren, en wenachte hem verder nog
vele jaren toe arbeidzaam te zyn, om dan
hiernamaals zyn werk voort te zetten, docb
niet mot vergankelijke cimbalen maar met
onvergankeiyke klanken God te loven.
Hierna word hem door de Gemeente staande
toegezongen Psalm 134: 4, waarna hem na
afloop dor Godsdienst-oefening een stoffelijk
biyk van waardeering werd aangeboden iu
den vorm van een fauteuil met zilveren
inscriptieplaat.
Die den heer Verlint kennen, kunnen wel
begrijpen dat het dezen jubilaris dien dag
verder niet ontbrak aan vele felicitaties van
leerlingen en vrienden.
Katwljk-oan-Zee. Door het gure weder
bleef gedurende de Pinksterdagon het vroom-
delingenbezoek beneden het middelmatige,
zeer ton nadeele van de stoomtram en nering
doenden, die anders met deze feestdagen flinke
zaken hadden kunnen maken.
Dezo week zullen de eerste schepen dor
Katwljk8che visschersvloot ter haringvangst
uitvaron. Hoewel gewoonlijk de loggers ge
rulmen tyd vóór de bomschuiten vertrekken,
zullen er van deze laatsten ook deze week
reeds eenige in zee stoken.
Zondagavond bad in de Ned.-Herv. Kerk
alhier een bidstond plaats voor de visschery.
Do kerk was stampvol. Ds. A. J. v. Wijn
gaarden sprak naar aanleiding van Num. 6 24,
25 en 26 (De Heore zogene u en behoede u!
De Heere doe Zyn aangezicht over u liohten
en zy u genadig! De Heere verheffe Zijn
aangezicht over u en geve u vredo I) Z.Eerw.,
wiens rode met zichtbare belangstelling werd
gevolgd, legde er vooral den nadruk op, dat
alle zegen moest komen van Hem, die het al
in Zyne maoht heeft. Hoe kundig men ook 1b,
boe goed do vaartuigen ook zyn uitgerust,
men zal niet vangen, indien God niet met
ons is. Reeders, schippers en matrozen werden
vermanend en opwekkend toegesproken on
vooral aangemaand den Sabbath to helligon,
want schond men don rustdag, dan maakte
men zich tevens schuldig aan de overtreding
van het achtste gobod. Ook togen murmuroeren
by slecble vangst werd ernstig gewaarschuwd.
Na het uitspreken onder eeno ademlooze
stilte van bovenaangehaalde zegenbede, ging
do talryke schare, waaronder velen zichtbaar
bewogen, huiswaarts.
Laten we hopen, dat de woorden gesproken
in deze godsdienstoefening hun byblyven op
de groote wateren en zy er troost in vindon
by voor- en tegenspood evenals de geliefde
betrokkingen, die ze achterlaten.
Lisse. De vyfde geschilderde kruisweg
staatsie in de R.-K. kerk alhior, ia heden aan
deze kerk geschonken.
Door de heeren Gobrs. Moolonaar alhier,
is aan B. en Ws. dezer gomeento vergunning
gevraagd, tot het oprichten eoner koek- en
banketbakkery met heeten luchtoven, in oen
porcool aan den Broekwog, sectie D No.
964-965.
Leidordorp. De besmettelijke ziekte
„roodvenk,' kan in deze gemeente als ge
weken beschouwd werden.
Ingelanden van den polder Achtho-
veu hebben de rekening over 1905 vastge
steld in ontvang op 578.59J, de uitgave
op 484.041 cn het batig saldo op 94.05.
Do begrooting voor 1906 werd vastgesteld
in ontvang cn uitgaaf op 824.401.
Do omslag van den Sicdspolder, \ocï
het jaar 1906, is vastgesteld op 5 per H.A.
Noordwijkerhout. Tot onderwijzeres aan
de R--K. bijzondere school in het gesticht
,,Do Voorzienigheid'' alhier, is benoemd
mej. A. A. Kroontje.
(nesnoentelijke Arbeidsbeurs.
Stadsammerwerf, telefoon No. 127.
Geopend van 912 uren des morgens en van
25 uren des middags.
Aanvragen van werkzookonden.
3 kantoorbedienden (bekend met dubbel
boekhouden cu talen) 1 opperman, 1 machi
nist, 1 machinebankwerker-draaier, 1 6mid
(vuur- on bankwerker) 1 blikslager, 1 schip
persknecht, 2 koetsiers, 2 bakkers (noodhulp)
2 zlekenvorplogors, 1 oppassor, 1 fondsbodo-
of incasseerder, 9 loopknechten, 6 magazjjn-
knechten, 1 textielarbeider, 1 stalknecht, 3
losse werklieden, 1 werkster (halve dagen)
S. C. van Doeslmrgli f.
Voor velen zeker nog onverwacht, ls gister
morgen een zeor geacht burger van Lelden,
de heer S. C. van Doeaburgh, heengegaan.
Kort geleden onderging hy een ernstige
operatie, welke, hoewel op zichzelf goed go-
lukt, blijkbaar te veel van zyn krachten heeft
gevergd, zoodat hy aan de gevolgen er van
is bezweken.
Simon Cornelis van Doesburgh werd geboren
te Valburg (Gelderland) 1 November 1835 en
bereikte dus den ouderdom van ruim 70 jaren.
Hy waB een zelfmade man, die door helder
inzicht en energie de ultgeverR- en boekban-
delaarszaak, in 1859 opgericht, gobracht heeft
tot de hoogto waarop zy thans staat. Want,
al is zy sedert geruimen tyd een firma,
Van Doesburgh is er de ziel van gebleven
tot op den huidlgen dag. Aanvankeiyk was
de zaak gevestigd aan het Rapenburg, riaby
do Academie, wat op de richting, die Van
Doesburgh's zaak heeft genomen, wellicht
niet zonder invloed is geweest.
Hy was de man van de wetenscbappeiyke
uitgaven en van een wetenschappeiyken boek
handel. Hy behoorde dan ook nog tot de
weinige boekhandelaars, dio uitsluitend b o e k-
verkoopers zjjn.
Een lange reeks vormden de uitgaven der
firma Van Doosburgh niet en dat was ook het
streven niet, maar ze behoorden tot het beste
wat op vretenschappeiyk gebied is verschenen.
Noomen wy slechts het „Leerboek dor Gynae
cologie" van prof. dr. H. Treub, en de Hand
leiding by het oogheelkundig onderzoek, van
prof. dr. M. Slraub. Op ander gebied der
wetonschap zy alleen aangestipt dat by do
firma al de werken van W. P. Wolters en
Van Niövelt zyn uitgegeven.
Onder zyn collega's boekhandelaars en uit
gevers ls hy dan ook zeer gezien geweest.
Gedurende eenJgen tyd was hy lid van het
bestuur van de Vereeniging ter Bevordering
der belangen van den Nod. Boekhandel, in
wier vergaderingen aan zyn adviezen groote
waarde werd gehecht.
Ook de mannen der wetonschap, dio hun
werken by de firma Van Doesburgh uitgaven,
stelden in hem groot vertrouwen. De Maat-
schappy der Ned. Letterkunde telde hem
onder haar leden.
Maar ook in wyder kring buiten het terrein
van zyn beroepsleven en wat daarmede samen
hing op het uitgestrekt veld der maatschappy
en in de politiek heeft hy vooral ln de kracht
der jaren een lnvloeJryke positie ingenomen.
Langen tyd was hy bestuurslid der Vryzinnige
Kiesvereeniging en leidde daarmede de open
bare meening in onze stad.
En hy deed het op een wyze, die zelfs de
tegenparty niet van hem afstootte. Ook op
het gevaarlyk terrein van de politiek was hy
eeriyk $n oprecht en zyn aanleg en karakter
bewaarden hem ook dan voor uitersten.
Zoo werd de heer Van Doesburgh door
allen die met hem in aanraking kwamen,
groot en klein, geacht en geëerd en zal zyn
heongaan in wyden kring een leegte achterlaten.
Zyn verdiensten werden met alleen gewaar
deerd en geacht, zelfe de Hooge Regeering
schonk hem als biyk van vorüionste de orde
van Orauje-Nassau.
Moge het den joDgen firmant, den heer
Stenfort Kroeze, die, nadat zeven maanden
geleden de heer Godschalk aan de firma was
ontvallen, daarin werd opgenomen, gegeven
zyn op velorlei gebied de voetetappen van
Van Doeaburgh te drukken.
De ter-aarde-bestelling zal plaats hebben op
Donderdag a. ste 12 uren, op de begraaf
plaats aan de Groenesteeg.
De Zeilwedstrijden van „Hollandia".
Zondag hadden op het Braassemermeer
do Zellwedstryden plaats. Het weer was voor
de toeschouwers niet uitlokkend, zoodat de
belangstelling geriDger was dan overige jaren.
Toch waren er nog tal van bevlagdo plezier
vaartuigen, waaronder vooral de aandacht
trok het mooie Clipper-motor-zeiljacht „Quo
Vadis" van den heer H. Van Waveron te
Haarlem, gebouwd op de werf van Gebrs.
Boot te Leiderdorp en getuigd door Gebrs.
Schouten van AJfen, dat de vorige week van
stapel ls goloopoD.
De wedstryden begonnen, omdat de vaar
tuigen door den harden wind or niet op tyd
konden komen, een paar uur te laat, maar
haddon daarna oen prachtig verloop. Er word
hard gezeild en het weder hield zich goed.
Er waren ditmaal voor het eerst ook Bel
gische jachten, die een byzonder goed figuur
maakten.
Wy vormeiden alleen den uitslag van het
nummer der Ronde en Platboomde jachten,
groot tot en met 6 W. M., waarby Betsy"
van don heor W. van der Mey te Leiden
den oersten prys won.
Zy legdo do baan dio vyf Engelscho m(jlen
was in twee ronden af in 1 uur 34 min. en
42 sec. en liot haar partner mot 6 min. 52
sec. achter zich.
Gisteren werden in aansluiting mot doze
wedstryden wederom op hot Braassemermeer
de Internationale Handicap-Zellwedstryden
gehouden. Höt weer liet zich vooral des
morgens nog minder gunstig aanzien dan
den vorigen dag; vandaar do nog geringere
belangstelling. Er werd echter in alle drie
klasson byzonder mooi gezoild zoodat er voor
liefhebbers inderdaad viel te genieten.
Do regeling was mede uitnemend, dank zy
vooral hot bostuur van „Hollandia", dat voor
zyn zware taak een woord van hulde toekomt
van allo liefhebbers vau dezen belangrUken
tak van sport.
Door de ongoregelde verzending en ontvangst
der telegrammen konden wy Zaterdagavond
slechts zeer onvolledig den uitslag der roei
wedstryden aan 's Molenaarsbrug molden. Ze
komen nu in het Tweede Blad voor.
Telegrafisch weerbericht,
naar vraarnetmngou in dou morgen van 5 Juni,
medegodoold door liot Kon. Ned. Meteor. Instituut
te Do Bilt.
Hoogste barometerstand 773.5 te Aberdeen;
laagste 745.6 te Haparanda.
Verwachting (tot den avond van G Juni):
Zwakke tot matigen veranderJyken wind.
Afnemende bewolking. Droog weer, Goiingo
etUging van temperatuur.
minister Kraus op den terugweg.
Uit Santiago (Chili), werdt v?.n giste
ren gemeld, dat do Nederlandsohe minister
Kraus zich alstoen heeft ingescheept om
dc terugreis naar het vaderland te aanvaar
den.
EECEAJIES,
40 Cents per regel.
als versterkingsmiddel bij alle
voorkomende gevallen van Zwakte
Verkrijgbaar bij H. H. Apothekers en Drogisten.
Brochures kosteloos op aanvrage bij de Sonatogen-
- werkc, Amsterdam,. Postbox 6Ü
6141 11
Brnid-
lïnweüjk-
Damast-
Eolieime-
ln alle pryzen.
Franco en vry
van invoerrechten
thuis. Monsters
omgaand.
Zydonfabrikant HENNEBEKG, Zürich
(K. u. K. Hofl.). 6326 7
6324 7
dor Doering'» Keep met den Uil, die
door toevoeging eener gepatent. bloomen-
molk andermaal is verbeterd, maakt de huid
rein, verheldert de tint, bevordert de werking
der huid, en oefent zelfs op de gevoeligste
huid geen nadeelige gevolgen uit. Voor kindoren
een weldaad, voor dames een noodzakeiykheid.
Doering'» Zeep met deu Uil is voor
>65 Cents overal verkrijgbaar. 6380 11
Qe Werkstaking.
De Timmerlieden-vereeniging St. - J o-
eeph" onderaf deeling van den Nederland-
6chen R.-K. Volksbond afd. Leiden en
omstreken, verklaart voor de burgers van
Leiden en voor de stakingsleiders het vol
gende:
Het is onwaar, dat do afdeeling St.-Jo
seph zich uitsprak, voor volle eischen.
,,St. Joseph" stelt geen eischen aan
heeren patroons, doch heeft tot hen, zoo
als bekend is, een beleefd en dringend
verzoek gericht.
De houding van „St-Joseph" is t ij d e n s
de werkstaking niet anders geworden dan
zij vóór de staking was; „St.-Joseph"
namelijk heeft vóór het uitbreken der
staking het besluit genomen om niet
mee te staken en blijft ook t ij dens
de staking dit besluit handhaven.
Dit besluit van ,,St,-Joseph" was, vóór
dat de staking door „Vooruit" werd ge
proclameerd, aan de stakingsleiders be
kend; en wijl, niettegenstaande deze voor
kennis, de staking toch werd geprocla
meerd, hebben de stakingsleiders geen
reden om zich over de houding van het
Bestuur dor Afdeeling te beklagen of daar
tegen te protesteeren.
De Afdeolin^ van St.-Joseph", A i ijdag-
avond vergaderd, protesteerde mot kracht
tegen do wijze, waarop de stakers de leden,
van deze Afdeeling verhinderden om het
beeluit om te werken ten uitvoer te brengen
en nam met algemeen© stemmen opnieuw
het besluit om heden, Dinsdag 5 Juni, het
werk te hervatten.
De Afdeeling St.-Joseph" verzoekt ten
slotte den stakingsleiders, <fat zij hun star
kers er wei op willen wijzen, dat zij de
werkende leden van de Afdeeling „Kt.-Jo
seph" niet mogen bemoeilijken, wijl zij
andere in conflict zullen komen met de be
palingen der wet.
Namens het Bestuur der Afdeeling
„St.-Joseph",
J. J. H. CORNELISSEN, 2de secr.
C. J. VAN TOL, voorzitter.
Leiden, 5 Juni 1906.
Waar wij, na het bekend worden vac het
weigerend antwoord van den Patroonsbond
op het bemiddelingsvoorstel van don ?o\-
zooningsraaö kunnen vaststellen, dat heb
de Patroonsbond is, die den strijd weuscht
voort te zetten tot het einde toe, zijn de
argumenten, door hen bij hun weigering
aangevoerd, van dien aard, dat aenige kant-
teekening onzerzijds niet overbodig rs.
In de eerste plaats moet er op worden
gewezen, dat, waar steeds door de patroons
het schrikbeeld de burgerij is voorgehouden,
het duurder worden van het timmerwerk,
alsof oit voor hen het zwaars woog, en
zij ter wille dier burgerij mis billijk ver
zoek moesten afwijzen, het nu v i.irnauiclijk
over een anderen boeg gegooiJ wordt.
En net kan ook niet anders, waut waar
door de heeren op een voor hen ongelukkig
ooge>nblik toegegeven wordt, dat reods twee
derden der gesel len het gevraagde loon
betaald wordt, en dus de burgerij zich voor
het grootste deel reeds aangepast heeft aan
den door ons ge wild en toestand, is dit ar
gument dan ook niet langer vol t© houden.
Te dwaas zou het zijn te beweren, dat
de heere:i voor den óénen timmerman 23
en voor den anderen minder in rekening
zouden brengen en het staat dus vast, dat
de burgerij reeds betaalt.
Logischer zou het zijn de gevolgtrekking to
maken, dat dé patroons er niet op gesteld
zijn, dat de burgerij weet, dat er een vast
gesteld standaardicon bestaat, geldend voor
iedereen.
Ja, loon naar bekwaamheid willen de hee
ren, maar 't is altijd de patroon, de belang
hebbende, Jie uitmaakt wio bekwaam of on
bekwaam is. En is het niet onmenschelijk
zoo'n minderwaardige, mochten er al enke
len zijn, dubbel ziju minderwaardigheid
aan den lijve te doen gevoelen?
Eerst loopt hij het langste zonder werk^.
wordt dus reeds met werkeloosheid gestraft,:-
moet hij nu, ais hij bij geluk werk krijgt^
als hij dus beslist noodzakelijk is, nog eens
gestraft worden, d'oor voor minder loon te
werken? Is dit don geen dubbel straffen?
Is 't niet treurig, dit stelsel te zien
aanbevolen met de weegredenen, dat zij,
die strafuitdeelers, de beste vrienden der,
gezellen zijn?
Waar nu dat spook voor de burgerij als
argument een weinig op den achtergrond i§
geraakt is 't logisch, dat het zwaartepunt
van hun redeneering een weinig wordt ver
plaatst en 't is wel de moeite waard hieü
een oogenbiik bij stil to staan.
Bezien we ait tweede door de heeren aan
gevoerde argument, nl. dit tot weigering
van den 10-urem-dag, dan worden daarin
zoovele onjuistheden als onbewezen feiten
vastgesteld, als er argumenten zijn. Waarom
bewijzen de heeren niet, dat het onwaar
is, dat door de verandering van het ka
rakter van ons vak van kleinbedrijf in in
dustrie, door aanwending der stoomkracht.
Is het dan niet waar, dat daardoor de
werkeloosheid vermeerdert?
Is het dan niet de plicht van ieder wel
denkend mensch middelen te beramen die
werkeloosheid, die een sohrikbeeld wordt
voor ieder, en elk als een Damocleszwaard
boven het hoofd hangt, zooveel mogelijk
weg to nemen?
En is het nie^ wat al te gewaagd zoo maar
bot weg te beweren, dat het doen van kar
weitjes toeneemt, naarmate de vrije uren
meerder worden? daar halen zo in 's hemeld
naam het bewijs vandaan, dat nu bij een
10-nren-dag dat karweitjes doen zooveel
grooter ij dan jaren geleden bij een 12- en
13-uron-dag
Wij maken ons 6terk, konden we contrólë
uitoefenen, het bewijs in tegenovergestel den
zin te kunnen leveren.
Waar zouden we met bet stelsel der pa
troons belanden? Hoogcr loon brengt min
der werk, korter arbeidsduur doet de gezel
len 's avonds karweitjes doen, heft op het
laatst de bestaansvoorwaarden der patroon^
op, de patroons zijn de Leste leidslieden den
gezellen, dus laag loon en lange arbeidsdag
is in het belang van patroons en gezel bei
den. Een idylle, maar de maneschijn ont
breekt, dat is jammer.
Nu, wij gunnen den heeren die overtuiging,
maar nemen de vrijheid daar anders over,
te denken. Wij zouden met de patroons
kunnen afkeuren het doen van karweitjes
in vrijen tijd, maar wij weten ook, dat nioP
één g&zel dat doet uit liefhebberij, dooh uit
nood. Niet één gezel doet dit, omdat hij zoo
graag timmert, door een groot gezin, door.
ziekte of pas te boven gekomen werkeloos
heid hem dwingt, niet in zijn vrijen tijd
alleen, maar den tijd, dien hij noodig heeft
voor rust, op te offeren, om dat tekort aan
te vullen. Ieder zal toch begrijpen, dat eeü
timmerman, vader van een gezin, die, zooald
er velen zijn, dezen winter 4 A 5 weken op
do keien stonden, voor een tekort staat,
dat, mocht hem al crediet verleend word. i,j
noodwendig aangevuld moet worden. Etf
is het dan geen s oh an d e, als zoo'n huis
vader, staande voor huishuur, bakker, krui
denier en schoen makers rel eningen, een kar
weitje doet en in de allereerste plaats zijn
eigen lichaam besteelt van de noodigë
nachtrust, is het dan geen s o h a nd e, dit
als argument 'te bezigen om de verkorting
van den arbeidstijd tegen te gaan, die juist
do werkeloosheid zooveel mogelijk moet
trachten to ondervangen?
Denken de patroons soms, dat zij me»6
het betalen van die vijf gulden contributie
per jaar aan de Vereeniging tot bestrijd' j
der geldelijke gevolgen der werkeloosheid,
door langen arbeidsdag die werkeloosheid
weer te moeten aanvullen?
Aah, laten zij dan maar tbuis blijven, en
die materie aan ons overlaten. Mogelijk ia
do bestrijding daarvan in betere handen dan
bij hen.
Door verkorting van deu arbeidstijd zal
de onderkruiperij der patroons door het
avondwerken voor eigen rekening van de ge
zellen als onkruid voortwo'teren en einde-,
lijk de patroonskaste ophefiez.. do heeren
sullen dus hun heil moeten zoeken in het
langer maken van den arbeidsdag.
Laten dus do gemeenteraad en ander©
lichamen, die op het punt staan beslissingen
te nemen ovor korter arbeidsdag, invoering
van het Gentsche Stelsel van verzekering
tegen werkelo sheid, enz w.'tteu, dat de
Leidsche patroons het probate middel heb
ben gevonden, e _i middel, dat den midden
stand, de patroonskaste, op de been houdt,
dat de werkeloosheid vermkióert, het werk
den patroons doet toevloeien en de burgerij
weinig doet betalen, het probate miodel,
laag loon en langen rrbeidB-
t ij d.
En laten de werklieden voor zichzelf uit
maken, of de patroons he; recht hebben,
ach op de borst te slaan er. zich voor te
stellen als de beste leidslb-aen. Bewaar mij
voor mijn vrienden, met mijn vijanden zal
ik het zelf wel klaar spelen, zullen zij ook
hier bewaarheid vinden.
Aan dc hand van dit probate middel
wordt den goedgezinden werklieden de raad
gegeven, spoedig aan het werk te gaan om
hen uit de verlegenheid te redden, waarin
zij door hun reactionnaire drijven gekomen
zijn, naar de vleeschpotten van Egypt©
terug te kecren en tc vergeten, dat zij nooit
iets anders hebben gevonden dan beenen.
Zij schamen zioh niet daartoe de grofst©
leugen te gebruiken, namelijk dat de groot©
meerderheid der tirunxr-lieden met de be
staande loonregeling tevreden was en daar
onder wilde werken.
Hoe zij dit nog du"*ven schrijven, na alle
conferenties, die in het laat-ste anderhalf
jaar gehouden sïjn, -^an onze zijde gezamen
lijk met de Afdetiing van den A N. T.-B.,
Timmerlieden- en Modelmakersverecniging
en het Hoofdbestuur van het Boomsch-K.
Timme-liedenseerfciaiiaat. Dit gaat toch
wel wat al te ver de grenzen der eerlijkheid
te buiten.
Dat de patroons het pleit willen winnen,
dat moeten zij voor zichzelf verantwoorden^
