Een sanatorinm vóór twee (luizend jaar.
BE ESKIMO'S.
De geschiedenis van het korset.
Wil een Arabier zijn gast een bijzonder
hoog© eer bewijzen, daD biedt hij hem drie-
maai een kop koffie aan.
Nu ia do voornaamste wet der gastvrij
heid, dat, wanneer iemand eenmaal do
koffie heeft gedronken bij een Arabier, de
ze hem voorgoed als een vriend zal behan
delen.
Zoo was er een man, C'.o een moCYd had
begaan. Rekenende op de gehechtheid van
deze heilige traditie, vluchtte hij in het
huis van den vader van zijn slachtoffer.
Zijn gastheer, die van het gebeurde nog
niets wist, zette hem vriendelijk koffio
voor. Kort daarna kv: men eenige vrien
den binnen en deelden den heer des hui
zes het verschrikkelijk lot van zijn zoon
mede.
Nog hiermede bezig, herkenden zij den
moordenaar in den man, die juist als gast
onthaald was.
Dadelijk riepen zij cm wraak, maar nu
maakte de gastheer bezwaar. ,,Neen,"
zeide hij, „dat kan ik onmogelijk toelar
ten, deze man heeft koffie met mij gedron
ken, dus is hij mij als een zoon gewor
den."
En de man werd gespaard. Had Hij de
koffie niet gedronken, dan zou de vader
van den vermoorde niet gerust hebben
voordat hij zijn zoon had gewroken. Maar
zooala de zaken nu stonden, kon hij niet
anders dan vergiffenis schenken.
Bij opgravingen, welke op het eiland
Koa hebben plaats gevonden, heeft men de
fundamenten blootgelegd van het Asklepi«r
ron nabij de stad Kos, dat in de oudheid zeer
beroemd was. De groote vereering, die de
god der heelkunde bij de Grieken als An-
klepios en bij de Romeinen als Aesculapus
genoot, blijkt nog uit de bekendheid van
het attribuut: de staf door een slang om-
kronkeld als zinnebeeld' der heel- en genees
kunde. Geheel Griekenland vereerde dezen
god en do heilige plaatsen, die ham
gewijd waren, deden te gelijk dienst als bad
plaatsen, waar kranken genezing kwamen
zoeken. Behalve de geneesmiddelen, welke
er werden aangewend, trachtte men
ook nog genezing te vinden door
in of bij den tempel te gaan
slapen. Men hoopte dan in den slaap een
goddelijke openbaring te verkrijgen betref
fende de aangewende genees mi doelen. Zelfs
meende men door in of bij den tempel te
overnachten onmiddellijk genezing te zullen
vinden. Wie genezen was hing in den 'tempel
tafeltjes op, waarop het resultaat van de
kuur werd vermeld. Door verschillende van
dezo tafeltjes en door de resultaten der
opgravingen te Kos en te Epidaurus is het
den Engelschon onderzoeker dr. Eaton ge
lukt een reconstructie van den grooten As-
klepiostempel te Kos te ontwerpen en ook
van de ziekenzalen, die den tempel aan drie
zijden omringden. Dr. Eaton is van meening,
dat een der gebouwen tot verblijfplaats dei
heilige slangen diende, die de doctoren bij
hun bezweringen noodig hadden.
De doctoren verschenen bij het aanbreken
van den nacht. Nadat de lampen waren
uitgebluscht, werd de godheid plechtig aan
gebeden. Dan vermaanden zij de zieken op
gunstige droomen tc hopen. De losgelatei
heilige slangen kropen gedurende de cere
moniën door de zalen rond en wanneer een
der tamme dieren een zieke naderde, geloof
de deze door den god bevoorrecht te zijn.
't Is zeer waarschijnlijk, dat het zoo is toe
gegaan Zeker is het, dat in de heilige plaat
sen van Asklepios slangen werden gehou
den. Wanneer er een nieuw heiligdom' werd
opgericht, verzonden de priesters van een
reeds bestaanden tempel zulke heilige slan
gen.
Volgen8 andore onderzoekers is het gewelf,
dat door dr. Eaton als de verblijfplaats der
slangen wordt aangezien, de schatkamer ge
weest.
De bouwwerken, waarvan de overblijfselen
door den Duitschen onderzoeker dr. Herzog
zijn opgegraven, zijn verscheidene eeuwen
oud. Zij zijn over drie terrassen verdeeld,
welke door groote trappen met elkaar ver
bonden waren. Op het bovenste terras stond
ccn marmeren Dorische tempel, die aan As
klepios gewijd was. Op het middelste be
vond zich een prachtig altaar en de exedra.
Het onderste terras werd door verschillen
de gebouwen ingesloten. Verschillende mine
rale bronnen werden daar gevonden.
Door een aardbeving in 654 werden deze
kunstvolle bouwwerken geheel verwoest.
De Eskimo's mogen, als de bewoners van
de Noordwestkust van Groenland, aan
spraak maken op de onderscheiding, het
verst noordelijk wonende volk ter wereld te
zijn.
De ware Eskimo's bewonen de Westkust
van Groenland, ten Nooroen van de Deen-
sche kolonies, aan gene zijde der bescha-
vingsgrens. De Eskimo's aan deze zijoo
der beschavingsgrens, namelijk die leven
in de Deenscho kolonies, en nederzettingen
in Baffinland en Labrador, hebben
hun origineel type verloren, en hun
primitieve levenswijze grootendeels op
gegeven. Huwelijken met Europe
anen en Amerikanen voor langer dan een
eeuw hebben een dus nige vermenging
veroorzaakt, dat de typische Eskimo-uit
drukking verdwenen is, of ten minste zóó
veranderd, dat ze zoo goed als onkenbaar
geworden is. Vele Eskimo's in Deensch-
Groenland zou men overal voor Denen of
Scandinaviërs houden, wat hun uiterlijk
aangaat. Het ronde, volle, platte gezicht
is in den loop van vele geslacnten veranderd
in het karakteristieke uiterlijk van het volk,
dat de landen van Noord-Europa bewoont.
Blonde haren en blauwe oogen, die men
nooit bij een ras-Eskimo ziet, zijn hier vol
strekt niet zeldzaam.
Diezelfde veranderingen vonden plaats in
Labrador en Baffin Sound. Evenals andere
primitieve rassen verlangen de Eskimo's,
na contact met vreemdelingen, hun wijze
van kleeding en leven na t: volgen, zoodat
deze hierin nu veel verschillen van de oor
spronkelijke Eskimo's. De echte Eskimo's,
levende in de Noordpoolstreek, aan de kust
van Groenland, leven geïsoleerd; en de
weinige gemeenschap, di ze met do buiten
wereld gehad hebban door Pool-expe dities,
hebben zoo goed als geen "invloed op hun
wijze van leven gehad'. Gedurende d^ laat
ste veertien jaren heeft do Amerikaanscho
Poolvaarder Peary een groot gedeelte van
zijn tijd onder hen geleefd. Hij kent ze bq
naam en heei hun onbepaald vertrouwen.
Yan allen, die ouder zijn dan twee jaren,
kent uij de geschiedenis Hij spreekt hun
taal, is volkomen vertrouwd' met hun le
vensgewoonten, de weinige ziekten, waaraan
zij leden, sinds hij daar voor het eerst
kwam.
Ofschoon het Eskimo-ras een ras op
zichzelf is en wei*?'- gemeen heeft met de
Indianen van Noord- en Zuid-Amerika,
kan men niet twijfelen aan zijn Aziatisch en
oorsprong De Eskimo's zijn ^nder het ge
middelde in lengte, gezet, hebben korte
beenen, plat gezicht, zeer uitstekende wang
en kaakbeenderen, een goed gevormden neus
.'schoon de rug bij velen ingedrukt isdo
oogen zijn hm in, de onderkaak is goed ge
vormd, de tanden staan regelmatig en zijn
paar 1 wit en in i 'tstekenben toestand; het
haar is recht, koolzwart; de baard is dun,
evenals de wenkbrauwen en oogharen, de
oogspleet is iets vernauwd zonder scheef te
zijnhet voorhoofd is hoog en wijkt een
weinig terug, 'o mond is breed, de lippen
zijn dun en fijn, de huidkleur is donker, de
wangen zijn bloeiend met een koportint,
handen en voci^.i klein, ja zelfs delicaat.
De vrouwen zijn veel kleiner dan de man
nen, velen niet over vier voet hoog. Hun
kleeren zijn van huiden gemaakt, berenhuid
voor broeken, die b'.j de mannen lang zijn
en kort- voor de vrouwen; de eersten dragen
korte, de laatsten lange laarzen van zeehon
denvel. De mantel met kap is gemaakt uit
de huid van den zeehond of vos, de eerste
voor den zomer, de laatste voor den winter.
Vogelhuiden en de pels van den Noordpooi
haas worden als onderkleeren gedragen.
Hun k.jedin- is uitstekend aangepast aan
het klimaat en iPeary draagt hot eveneens
zomer en winter.
De Eskimo's zijn het "uilste volk der we
reld. Zij wa«schen zich nooit, zelfs niet aan
geziekt en handen. De lucht van hun klee-
ren(huioen) en huidafscheidingen geeft een
karakteristieken stank aan hun personen en
meer bijzonder komt dit uit in hun igloos
en tenten, een stank, dio den oningewijde
zeer onaangenaam is. Gedurende den whiter
leven ze in hutten (igloos) van steen of ijs,
in den zomer in tenten van zeehonden
huiden.
Huiden worden gebruikt voor het gemeen
schappelijke familiebed, en alle deelheb
benden, van vader tot baby, ontkleeden zich
geheel vóór zij ".aan slapc Zij trouwen niet
in de bebeeKenis, zo~als wij dat woord ge-
L.uiken, maar paren 's dieren voor pas-
i nd© tijdpenoaen, desnoods voor levens
lang, vocc jaar cf alleen voor een jacht-
tocht van eenige dagen.
Dit volkje bestaat uit allemaal kinderen,
tevreden, vreedzaam, eerlijk en gastvrij.
Zij hebben geen regeerder en hebben geen
zucht naar roem of macht: een ideale,socia
listische gemeenschap met gemeenschap
pelijk beau., waar politiek onbekend is en
waar allen op denzelfden hoogtetrap staan.
Zij bestaan bijna uitsluitend van rauw
dieriijk voedsel, waardoor de afwezigheid
van talrijke ziekten, die bij de beschaafde
volken voorkomen, verklaard wordt. Zout
water bevat jodium, en alle dieren, die erin
leven, en alle, die van -..evoedsel leven, ab
sorbeerden min of meer van deze chemische
stof. Geen van deze lui leed' ooit aan scheur
buik, zoo veelvuldig voorkomend onder de
bemanning der vroegere Noordpool-expedi-
ties en waaraan nu en dan Eskimo's lijden,
die meer gekookt dan rauw voedsel tot zien
nemen.
De Eskimo's, mannen en vrouwen, maken
weinig gebruik van hun beenen, waardoor
ze in lengte achteruitgegaan zijn, terwijl
van den anderen kant wrikken van de
„kajak", werpen van Harpoen en lans en
het hanteeren van de hondenzweep in den
loop der eeuwen de armen en borst onge
woon hebben ontwikkeld.
Het hooge percentage aan olie in hun
voedsel werkt als een zacht afvoormiddel en
beschut hen 'tegen een menigte kwalen, die
het- voornaamste deel uitmaken van de
ziekten, die de arts te behandelen krijgt. De
-fc-okimo kan met genot en zonder slechte
gevolgen, stinkend walvischspek verorberen,
dat zelfs een kraaienmaag niet inhouden
kan en dat, als een blanke bet kon eten en
inhouden, hem zou dood en door ptomaën ver
giftiging.
De Eskimohuid, bedekt met vuil en on
gedierte, is buitengewoon zacht.
Als de dames druk bezig zijn met haai
kleeding voor den warmen tijd cies jaars,
d_ikt telkens opnieuw de oude vraag op,
of het korset behouden of afgeschaft moet
worden. En dan is het wel interessant eens
na te gaan, waar dit door den een fanatiek
bestreden, door den ander hardnekkig ver-
dedigoe hulpmiddel der vrouwelijke kJeedij
eigenlijk vandaan komt.
Heel precies is de afkomst van het kor
set moeilijk op te geven. Ja, men kan zelfs
zeggen, dat het 'tijdstip, waarop het korset
is ontstaan, minstens even onzeker is als
dat, waarop het zal verdwijnen. Want reeds
de Grieksche en de Romeinsch© vrouwen
kenden een soort korset: eenvoudige laken
linten, die door twee smalle lederen schou
derlinten werden opgehouden. In ieder ge
val waren deze antieke korsetten, wanneer
men ze namelijk als zoodanig wil beschou
wen, slechts zeer bescheiden voorloopers van
het folterwerktuig, waarvan zich in de
middeleeuwen de vrouwen bedienden tot ge
waande vermooiing van haar figuur en
waarbij vergeleken het tegenwoordige kor
set bijna even onschuldig is.
Een Fransch geleerd? heeft thans de ont
dekking gedaan, dat het een vorstin uit het
huis Wittelshach, prices Isabeau van Bei©-