H«. 14146
Woensdag 4 ApriL
A\ 1906.
tgeze gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van <§on- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
Officieels Kennisgeving.
Uit de „Staatscourant."
IEIBSC1
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANTi
Vöot Lelden pei week 9 OenU; pei 8 meenden f 1.10.
Bniten Leiden, pet looper en weet agenten gevestigd rijn 1.80.
franco pet poet t 1.65.
PRIJS DER ADVERTENTEEN:
Van 1—6 regele L05. Iedere regel meer 0.171. - Orootere lettere neer
plaeternimte. Kleine advertentiën ven 30 woorden 40 Oents contantolk
tiental woorden meer 10 OenU.-Voor het lncaseeeren wordtƒ0.05 berekend.
Burgemeester en, Wethouders van Lei-
de^i
Gezien eon adres van de Naamlooze
Vennootschap Nederla-ndsche Fabriek van
.Verduurzaamde levensmiddelen, voorheen
W. HOOGENSTRAATEN en CO., te Lei
den, om vergunning tot het uitbreiden der
fabriek van verduurzaamde levensmidde
len aan de Jodenkerkstecg No. 7 door het
planteen van ccn Generator met zuivertoe-
stol on Gaspot op het perceel kad. bekend
in Sectic D No. 1528;
Gelet op de artt. 6 en 7 der Hinderwet;
Geven bij deze kennis aan hot publiok,
dat genoemd verzoek, met de bijlagen op dc
Secretarie dezer gemeente tor visie ge
legd isalsmede, dat op Woensdag 18
April a.8., des voormiddags to elf uren,
op het Raadhuis-, gelegenheid zal woroen
gegeven om bezwaren tegen dat verzoek in.
te brengen.
Burgemcjste. cn Wethouders voornoemd,
DE RIDDER, Burgemeester.
VAN HEYST, Secretaris-
Leiden, 4 April 1906.
Leiden, 4 April.
Nu dezer dagen in verband met het
yoorstel van B. cn Ws. dezer gemeente om
aan cic vereeniging „Kennis iB Macht" een
verhoogdo subsidie co verleenen voor haar
oursu6 in hot Handelsonderwijs cn de
daarover aanhangig gemaakte motie, veel
over Handelsonderwijs wordt gesproken, is
het misschien niet onaardig ruedo te doe
len hoe ook reeds in vroeger jaren de be
hoefte aan handelsonderwijs werd gevoeld,
en pogingen werden aangewend om aan de
ze behoefte te voldoen.
Zoo kwam ons dezer dagen een circulaire
in handen van 1 Mei 1838 met een prospec
tus van een oureus of zooals het daar heot:
„Inrigting ten doel hebbende om jonge
Lieden binnen deze Stad tot do Werkzaam
heden van een Hanael en Fabryk-kantoor
op te loiden Do circulaire is onderteekend
door G. J. Lysen, A. dc M.aro en J. de
■Pecker.
Bij de<n steeds toenemenden bloei van
Handel en Nijverheid in ons Vaderland in
lie'c algemeen en in doze stad in het bij
zonder, is het niet te ontkennen, zeggen de
ze hceren, dat, zal moo hot verkregen voor
deel nuttig gebruiken en bevestigen, meer
on moer regel en ordo in de waarneming
Q'or zaken op den voorgrond moot worden
geplaatst. Een waarheid, die driekwart
eeuw later nog eer harte m.ag worden ge
nomen.
Ln daar in deze stad geen genoegzame
gelegenheid aangeboden wordt tot vorming
en opleiding van jongelieden in verschil
lende vakken van een handelskantoor, zoo
wilden dezo hcoron de daarstelling daarvan
met toestoraming van bevoegde autoritei
ten alhier boj roeven. Vooraf hadden zij
eohter do voornaamste handelaren to dezer
stede geraadpleegd, nm. de hceren Paul du
Riou, Comelis Leembruggen, Abraham
Harterelt Jr. en Abram Librech'c Lezwijn,
die niot alleen volkomen goedkeuring aan
het plan hechtten, maar zelfs de toezegging
tot kraohtigo ondeteceuning deden. De
drie genoemde lieeren Lysen, Mare en De
Peekei- zouden mot autorisatie van Burg.
on Wethouders do lessen zelf geven. De
ouraii6 zou worden gesplitst in drio afdee-
lingcn
lo. Kennis van loopend kantoorwerk.
2o. Wisselstijl, wisselkoers cn corres
pondentie, Ho.Iandsch, Fransoh, Engelsch
Duitsok.
3o. Italiaan sell of dubbel boekhoua'cn.
Do leerlingen moesten minstens veertien
jaar oud zijn en genoegzaam voorbereidende
kundigheden hebben goleend. In iedere
afdeeling zouden hoogstens twintig leerlin
gen worden aangenomen, die zioh voor twee
jaar moesten verbinden.
De lassen zouden worden gogevcn Maan
dags, Dinsdags en Woensdags van 8 lot
10 uren, des avonds.
Het leergeld bedroeg nogal vijftig gulden
por jaar, Ijenevens vijf guldon bij dc intro-
do voor diploma en reglement.
Wij hebben niot kunnen vinden of deze
Inngting" resultaton heeft opgeleverd en
hoe lang zo heeft bestaan. Misschien weet
©en onzer lezei or iets van. Men ziet
er echter uit dat de behoefte naar Handels
onderwijs zich hier al vrceg heeft doen ge
voelen.
H- M. de Koningin-Moeder gaf gister
avond weder een blijk van haar belangstel
ling door tot 't einde d© première te 's-Gra-
venhage l ij te wonen van tooncclspel „Klei
ne Dora" naar Dickcns door de Koninklij-
Verceniging „Het Nedcrlandsch Too-
neel in den schouwburg opgevoerd ten ba-
van d© noodlijdende landgenooten in Zee
land. Do zaal waa niet zoo goed bezet als
Maandagavond, toen door de Fransche
Opera een liefdadigheidsvoorstelling! voor
de mijnwerkersgezinnen te Courrières werd
gegeven, maar de opbrengst zal tocb niet
tegenvallen. H. M. werd ontvangen door
den heer De Wijs, president van
den raad van beheer van het „Nederlandsen
Tooneol", wien Zij voor het verlaten van
den schouburg een couvert voor het doel
van den avond overhandigde.
De heer J. G. Arentz, kapelmeester
van hot muziekkorps der schutterij te Gou
da, herdenkt op 1 Mei a-s. zijn zilveren ju
bileum als leider van dat korps en als lecr-
aar der muziekschool.
Wij vernemen, dat het woonhuis van
notaris Van den Bcrgh, dat cenigen tijd
geleden, met diens kantoor cd de andere
hookperceelen op hot Plein aan den Korten
Vijverberg e 's-Gravenhage was aangekocht
door de Witte Sociëteit, thans door het
bestuur van die sociëteit voor den tijd van
drio jaren is verhuurd (aan den Porcugee-
schen gezant). Van de voorgenomon verbou
wing van de „Witte" komt dus blijkelijk
niets. („Hbl.")
De kunstinrichting van L. van Leer
Co. te Amsterdam, is met de gouden me
daille bekroond op do internationale ten
toonstelling voor de graphischo vakken
te Brussel, voor haar inzending photoohro-
molitho, lichtdruk en autotypie.
Gisteren vierde de heer P. A. Wesler zUn
40-jarig jubllé als onderwijzer aan de open
bare school te Oudorkerk a/d. Amstel. Hf)
werd in het schoolgebouw hartelijk toege
sproken door den heer Th. J. van Dam,
burgemeester Yan Ouder-Amstel, door den
schoolopziener ln het arrondissement Haar
lemmermeer en door het hoofd der school
Van het gemeentebestuur, de leerlingon en
oud leerlingen ontving de geliefdo onderwijzer
keurige geschenken, 't Heele dorp was in
vlaggentooi en ln do school vierde de jeugd
feest. De blijken van belangstelling waren niet
te tellen, evenmin als 't aantal vrienden, dat
den algemeen geachten jubilaris geluk kwam
wenschen.
D© minister van binncnlandsche zaken
brengt ter kennis, dat met 1 September te
vervullen is de betrekking van leeraar in do
natuur- en werktuigkunde aan de Rijke-
hoogero burgerschool met 5-jarigen cursus
te Zwolle. Het aantal wekelijks te geven
lesuren bedraagt respectievelijk 8 en 4.
Voor het beheer van het laboratorium en
voor het nemen van proeven worden voor
het onderwijs in scheikunde 2 lesuren io
rekening gebracht. Hoogstwaarschijnlijk
zullen aan den to benoemen leeraar ook nog
6 lesuren in de wiskunde worden opgedra
gen.
Zij. die voor deze betrekking in aanmer
king wenschen te komen, gelieven zich voor
17 April, eventueel met mededeeling van
bet aantal dienstjaren aan een hoogere bur
gerschool of gymnasium doorgebracht, aan
te melden bij den inspecteur van het mid
delbaar onderwijs, K. ten Bruggencate te
's-Gravenhage. („Sts.-Ct.")
Door het Ministerie van Koloniën is
heden aanbesteed: do levering van den me
talen boveubouw met toebehooren van ze
ven en vijftig bruggen voor hoofdspoorwe
gen.
Minste insohrijver voor perceel 1Penn
en Bauduin, te Dordrecht, voor 25,989 gld.
en voor perceel 2: Pletterij te Delft, voor
34,273 guldon.
Voorts do levering van 150 assen met
sohijfwielen voor spoorwegrijtuigen en wa
gens. -amsce insohrijver: „Société Anonyme
do Braino lo Comte", te Brussel, voor
15,250 gulden.
Bij resoluties van den minister van
koloniën van 2 dezer zijn do onderwijzers J.
K. M. Dusseldovp, A. Ch, W. van Es en
H. A. Kamermans en de onderwijzeres
M. C. H. Roebrocck gesteld ter beschik
king van den gouverneur-generaal van No-
derlandsch-Indië, om te worden benoemd
respectievelijk tot onderwijzer der derde
klasse en tot hulponderwijzeres bij het
openbaar Europeesch lager onderwijs daar
te lande. („Sts.-Ct.")
Heb stoomschip „Koningin Wilhelmi-
na", van Batavia naar Amsterdam, vor-
trok 3 April van Port-Said; de „Koning
Willem II" van Amsterdam naar Bata
via, arr. 2 April te Genua; de „Gouver
neur" (uitreis) vertrok I April van Algiers,
dc „Kanzier" (uitreis) vertrok 1 April van
Zanzibar; de „Neetor" van Batavia naar
Amsterdam, passeorde 30 Maart Sagres;
de „Priam" van Amsterdam naar Java,
arriveerde 31 Maart te Cochin; do „Well-
gundc" arriveerde 1 April van Batavia te
Semarang; de Magdeburg" arriveerde 3
April van Java te IJmuidende „Feld
raaarschall" (thuisreis) vertrok 2 April
van Delagoabaai; de „Prinz-Rogent''
(thuisreis) arriveerde 2 April te Napels;
do „Prinses Sophie" arriveerde 3 April
van Java te Amsterdam; de „Potsdam"
arriveerde 3 April van Rotterdam te New-
York; de „Zieten'j van Ponang naar Am
sterdam arriveerdo( 3 April to Southampton.
Alfen. Mej. M. E. de Bildt, onderwijze
res aan de Chr. school te Bergen-op-Zoom,
is als zoodanig benoemd aan de Chr. school
te Alfen aan den Rijn en aan die te Kaats
heuvel. Zij heeft de benoeming te Alfen
(wijk Hoorn) aangenomen.
De heer B. R. Dekker, te Driebergen,
heeft de benoeming als onderwijzer aan de
Chr. School alhier met ingang van 1 Juli
aangenomen.
Voor de opengevallen plaats als boek
houder der gasfabriek alhier zijn 160 sol
licitanten opgekomen.
Nu de Renarfl-trein niet aan de ver
wachting heeft boantWoord, ia met de firma
Verwoy en Lugard, te 's-Gravenhage, over
eengekomen een proefrit te houden met
een motor-omnibus, welke ter bezichtiging
is geweost op de automobielententoonstel
ling te Amsterdam. De proefrit zal gehou
den worden op Dinsdag den lOden April
a.s-, des voor middags 10.15 van af het
station te Leiden naar Bodegraven en te
rug naar Alfen, waar in het hotel ,,St.-
Joris" een samenkomst, zal plaat© hebben,
om nadere besprekingen daaromtrent te
voeren.
Donderdagavond a.s, hopen de leden
van den Martha-krans hun jaarfeest in de
Chr. school alhier te houden.
Bodegraven. De uitslag van de alhier
gehouden publieke veiling, ton overstaan
van notaris Fuhre Snethlage wo van per
ceel 1, woon- en 'winkelhuis in do Noord
straat, in bod gebracht op f 3650, afge
mijnd door O. Kooy op f 50, doch niet ge
gund; van perceel 2, weiland aan do Zuid
zijde: in bod gebracht op f 7000, afge
mijnd door B. O. de Ruytor, op f 200.
Gouda. Gisteren wei-den officieel oan-
didaat gesteld voor den gemeenteraad in
hot 3do district, de heeren R. U. Jongen-
burger (a.-r.) en A. H. Teepo (lib.)
itillogom. Bij de gisteren alhier gehou
den herstemming voor een lid van den ge
meenteraad werd -n van d© 988 kiezers
770 stemmen uitgebracht.
Daarvan waren op den heer W. Kuyk
419 en op den heer P. H. van Waveren
Hzn. 351 stemmen uitgebracht, zoodat
eerstgenoemde is gekozen.
Lissc. Doordat het aantal diensturen
der brievenbestellers alhier, het maximum
overtrof, is hierin een wijziging gebracht.
D© avondpost naar de Engel wordt van
hoden af door een bulpbcstoUer Bezorgd,
terwijl d© ruiling van het dienstrooster
niet meer is een wekclijksche, maar eon da-
gelijksche.
De bestellers verkrijgen hierdoor eon
of twee avonden per week vrij van dienst.
Men deelt o..© mede dat, toen gis
termiddag twee Rijksveldwachters zekeren
W. v. d. Z., die wegens strooperij nog
al eenigo dagen te goed had men spreekt
van meer dan honderd op wilden bren
gen, deze wist te ontkomen en aan den
haal ging.
lïooiofurondsveon. Aan het R.-K. Kerk
bestuur alhier, is vergunning verleend tot
het oprichten van een acetyl--ngasinstaL
latie in de R.-K. Kerk aldaar.
De heer E. Teensma, oommiea der
direct© belastingen alhier, is als zoodanig
met ingang van 1 Mei a. s. overgeplaatst
naar Zuidbroek.
Ter-Am. Den kinderen der Kat-h. school
to Langeraar werden gisteren prijzen uit
gedeeld voor blijken van getrouw school
bezoek ovor het afgoloopen sohooljaar. Er
waren 135 leerlingen, wien bovendien nog
oen prijs werd uitgoreikt omreden geen
enkele schooltijd door hen in het afgeloopen
jaar werd verzuimd, cn aan 2, die geduren
de een tijdvak van 6 jaren eiken schooltijd
hebben bijgewoond. Deze uitdeeling van
prijzen werd bijgewoond door Kerk- en
Armbestuur, die over het onderwijs, waar
van proeflessen worden gegeven door leer
lingon der verschillende klassen, zeer te
vreden waren, en wier tolk de pastoor
was. Do kinderen werden onthaald op
chocolade en krentenbrood en verdere ver
snaperingen, terwijl eenige leerlingen uit
do hoogste klasse eenigo voordrachten
ten beste gaven.
Valkenburg. Hot zal in de stad wel zijn
als op het land, dat menig huisvader in
de eerste maanden des jaars met meerdere
of mindere belangstelling er naar uitziet,
wat zijn aanslagbiljet voor de plaatse
lijke belasting, den hoofdelijken omslag,
hem zal melden omtrent zijn aandeel in die
lasten.
Hier ter plaatse zullen we dat voor 1906
spoedig weten, want reeds is gepubliceerd,
dat een afschrift van het kohier van af
1 April gedurende vijf maanden ter lezing
ligt.
Naar men ons meldt, is het percentage
0.1 minder dan ten vorigen jare, dat is een
dubbeltje minder op elke honderd gulden
inkomen. ,,Wie het kleine niet eert, is het
grooto niet weerdl" Als men dus even
zijn biljet over 1905 voor den dag haalt,
komt men er door een eenvoudig© bereke
ning licht achter, voor hocvcol men thans
bij den gemeente-ontvanger in het- krijt
komt te staan.
Voorhout. De Raad dezer gemeente ver
gadert morgen, Dondordag 5 April, des
voormiddag* te tien uren.
De agenda bevat: lo. Medodeoliug ingeko
men stukken. 2o. Beëediging gemeente-ont
vanger. 3o. Ontslagaanvrage onderwijzores.
4o. Aanbesteding grind. 5o. Kohier hoofd,
omslag 1906. 6o. Beroep forensen Gedepu
teerde Staten. 7o, Nieuw Raadhuis.
Heden werden alhier aan de stallen
van den heer P. van der Zon oafé ,,De
Bontekoe" verkocht, 42 stuk R.-K. kerk-
schapen, die por stuk opbrachten f 28.85.
Zegwnard-Zoetermeer. Bij d0 alhier ge
houden stierenkeuring waren aangevoerd
ze6 tweejarige en 20 éénjarige. Van de
tweejarige verwierf een premie van 100
de stier van de wed. Mooyman, te Noot
dorp; van de éénjarige, die van D. A.
Schuurman, te Bleiswijk en O. Oudijk, te
Mocrkapelle, ieder 100 en die van B.
Uyterlindo, t© Zegwaard, cn E. Maan, te
Bleiswijk, iodor 50.
Bij Kon. besluit is turn graai R. L. O. dc
Hochepied, op zijn verzoek, eervol ont
slag verleend uit zijn betrekking van con
sul der Nederl. te Piraeus, cn is met de tij
delijke waarnoming van dien post belast do
heer P. Origonis, consul-gen. van Servië to
Piraeus, aan wien door belanghebbenden
in het Fransch of in het Duitsch moet wor-
don geschreven.
Pensioen verleend aan deri eervol ontsla
gen sluisknecht H. 0. L. lCoating Jr., te
IJmuiden, ten bedrage van 149.
H. K. H. A. Mayer, rijkslandbouwleor-
aar to Wageningen, met ingang van 1 dezer
benoemd tot leeraar aan de rijks hoogere
land-, tuin- cn boschbouwschool te Wago-
ningen
Rijksverzekeri n'g 5 b a n k.
Bij Beschikkingen van de ministers van
binnen 1 andöche zaken cn van landbouw
zijn, met ingang van 1 dezer, bij de Rijks
verzekeringsbank benoemd:
tot tweedon klerk, A. E. W. Augustinu^
mevrouw M. \Y. O. ter Braake, mojut-
frou.v J. J. Brust, L. Dinandt, mejuf
frouw A. M. J. van Doom, N. Gijselaar
Jr., J. H. van Homoyor, 0. J. O. Hoogen-
huizen, 0. Ingweraen, mej. M. E. Jan
sen, C. A. Kruyff, H. C. van dor Meer,
R. J. Middelkoop jr., G. Sa! rda en me
juffrouw H. Schneider; tot aseistent-bode
O. J. Coendorman, te Amsterdam; tot
vasten knecht, H. Brugman, A. B. Ool-
lard, D. C. Emondt, A. D. Frevert, J.
Heilig Jr., J. do Jong, F. J. Roos en C.
Vink, allen te Amsterdam;
en zijn bevorderd tot eersten klerk, do
tweede klerken bij die instelling, W. D.
Arcndsen, mejuffrouw, O. de Bock, mej.
M. J. ton Bokkel, A. Busser, J. _v. Coe-
verden, W. W. H. Cornelisson, H. Emous,
J. Florisson A. K. Koctell, R. Keizer, G.
J iLans, L. Latisch, L. J. Lintjes, W. F.
Luiting, J. Pk. Meeasen, K. Mullender, W.
Munnikhuizcn, J. F. Nijssen, D. J. Raap,
M. Rooring, W. Smit, A. Smith, L. Ste-
kotee, M. A. G. F. C. Stolk, J. J. Taffijn,
J. Windemullcr en J. Zaayer.
(„Staatscourant.")
Vakorganisatie en de Poliliek.
Gisteravond trad' ln do kleine Stadazaal
alhior voor do afdeeling Leiden van het
Nedorlandsch Werkieden-Verbond op, mr.
H. IP. Marohant, lid der Tweede Kamer te
's-Gravenhage, in een openbare vergade
ring, met bovenstaand onderwerp. De bij
eenkomst was slechts matig bezocht.
Do voorzitter, do heer 0. H. Kouw, open-
do de vergadering met de mededeeling,
dat de heer Marohant, toen hij in deze scad
Btudent was, zich al wijdde aan de belan
gen der volksleeszaal. Zoo gevoeldo hij
toen reeds aandrang zich aan de publieke
zaak te geven, die hij thans ook nog met
zooveel tact en talent dient.
D© 6pr., hierna het woord verkrijgende,
zeide dat de opleving der arbeidersbeweging
zich openbaart in een versterkte actio voor
vakorganisatie. De arbeidor6 gevoelen zich
al geven niet all© partijen cut too, wat
vandaag no0 uit een rede van mr. De Sa-
vornin Lobman in de Kamer is geble
ken de zwakste partij tegenover de
werkgevers. En nu is bot een gezonde
opvatting, dat de arbeiders in heczelfdo
vak zich vercenigon om hun stelling te ver
sterken, goóachtig aan het oude: Een
dracht maakt Maoht." Ook willen de ar
beiders verbeteringen in het bedrijf ver
overen. Henri PoLak heeft het in zijn jong
ste brochure over vakorganisatie zoo juist
uitgedrukt: Zij willen de arbeidsvoorwaar
den handhaven cn verbeteren.
Daarmede moet spreker nu in verband
brengen de politiek. Bestaat dit verband?
Alleen do anarchisten ontkennen het en hun
opvatting is do consequentie van het socii-
listisehc standpunt.
Het socialisme in zijn consequentie kenb
immers alleen twee scherp tegenover elkaar
staande klassendo kapitalisten on bot
proletariaat, dio ccn onverzocnlijken klas
senstrijd vooren, die naar doD ontwikko
lingsgang dor maatschappij na een stceila
wijder gapende klove eenmaal eindigen zal
met con overwinning van hot proletariaat.
Behalve do anarchistiscbo vakorganisatie
willen allo andere ook door middel der
wetgeving de positie van den werkman ver
sterken.
Waarom vorcenigen de Christelijke werk
lieden zich nog in ondërscbcidcno afzonder-
lijko organisaties? A's men den leidcra
vraagt, is dit do schuld van d.> sociaal
democraten. Wie in de neutrale vakverccni-
ging uit hot Christelijk kamp terecht komt,
heeft gevaar af to glijden langs hot hol
lend vlak naar do sociaal-demooratio.
Daarin is iets waars. Wie bang is voor
de sociaal-d'cmocratie, moet zich daarin
niet begeven. Maar spreker betwijfelt hot
toch, dat, al was or geon sociaal-domocratio,
de leiders de onafhankelijke vakorganisatie
zouden wensohen, waardoor do geostelijko
adviseurs hun invloed zouden kunnen vor
liezen.
Dook ook do Clmstolijko organisaties cü
kenneu hot verhand met do politiek, wat
in do periode 1902—1905 duidelijk is go-
bleken. Dio periodo heeft zolfs do Chriato-
lijko vakbeweging gedemoraliseerd.
Te veol moot men echter niet vao do
politiek vorwacliten. De uitspraak van coa
dor lcidcre van de sociaal-democratie: Geef
ons een etmaal de politieke macht en wij
zullen do maatschappij omzetten, is mis
leidend.
Do wetgeving kan do maatschappij niot
omkeeren, alleen leiden, regolen.
Dit is echcer zeker, alleen demooratisoh®
politiek kan do vakorganisatie ton goedd
komen, wat spreker illustreert met con ma
nifest van de Christelijk© arbeider© in
Dui'tsokland. Daarom heeft de Christelijke
politiek in de laatste periode bedorf ge
bracht onder de Christelijke arbeiders-org«u-
nisaties, wier belangen aan de Christelijk"
politiek werden opgeofferd.
Spreker kwam nu tot do sooiaal-demo-
oratisohe vak-organisatie, dio eerstens heb
gevaar hcelu onder anarchistisch en invloed
te staan, in 1903 zoo noodlottig gebleken
Het ergste kwaa.1 is echter, dat deze or
ganisatie staat op den bodem van aea
klagen strijd, welko leer onjuist ia, wab
spreker daanio, in den breedo aantoont. Wol
brokkelt die leor onder do aocinal-democratcn
meer en mec-r af, wat spreker uit de mcore
genoemde brochure van Polak trachtte
aan te toonon, maar nog ia do sociaal-de-
mocrati8olio zoowol als do Christelijk© vak
organisatie exclusief; zij hebben hun
dogma.
Als men er too komen kan zich daarvan
los te maken, is alleen samen veiking mo
gelijk. Allo democratische program©, ook
die van do Christen democraten, hebben
daarvoor punten van overeenkomst genoeg.,
Men moet zich, om mot Henri Polak te
sproken, beperken tot dit eeno doel; ver
betering der arbeidsvoorwaarden, vorhoo-
ging van het loonpeil, vorraina'ering van
arbeidstijd, enz., enz.
Dit allo© vindt men punt voor punt ia'
hot program dor vrijzinnig-democraten.
Wanneer men met spreker groote geva
ren ducht van do sociaal-democratie, daq
ga men dezen weg op. Het zal een moei*
lijke strijd zijn, want de sociaal-democrati
sche .er is aantrekkelijk en gemakkelijk.
Maar wat gemakkelijk is, is daarom nog
niet juist en thans wreken do fouten zioh
reeds in partij zelf. Zoo heeft spreker
hoop voor do werkelijke neutraio vakver-
eoniging, die gegrond is op waarheid eo
recht.
Voor hot debat gaven zich op do bcerci
Keunings en Hinte, vym Rotterdam, cn
Stelwagen, van Leiden, zooals bleek allen
sociaal-democraten.
De eerste verdedigde de neulralo vakvor«
cenigingon, zooals zij nu zijn. Do spreker
had een onjuist standpunt verdedigd. De
bater zette daartegenover zijn opvatticg
uiteen. Hij beschouwde de vak-organ'satio
als den verkoopwinkel van arbeidskracht.
De werkgever wil die kracht zoo goedkoop
mogelijk, de organisatie houdt zo zoo goed
als het kan op prijs.
De klassenstrijd is er, cn do Christelijke
arbeiders doen or ook aan meo. In de vak-
vereenigingen zijn het juist d© sociaal-do-
mocratcn, die hot meest practiaoh werken
en het minst kletsen.
Krijgen wij weer dc organisatie zonder
kleur, dan komt terug dat gewurm en go-
moador, da'c de Leidschc arbeiders-actif
steeds met eenheid heeft geslagen.
Dezo debater werd nogal eens door den
voorzitter tot bekorting aangemaand.
Dc heer Hinte stelde ecret voor ovor tl/
vak-organisatie met den heer MarehaDt la^
ter een openbaar debat aan te gaan, waar*
op dezo niet inging.
„Ik spreek haast in geen vergaderLng'V.
zoidc hij, of zulk een uitnoodiging komt
tot mij. Mijn tijd en krachten tüö voo^