oxxv.
Kijkjes im ea om Iiisse.
Burgerlijke Stand.
Brieven van een Beidenaar.
„Wie aan den weg timmert, heeft veel be
kijks", zegt het spreekwoord, waaraan ik
zou willen toevoegen: ,,En wio het doofr
voor een andermans geld, bovenal".
Dat ervaren het meeat de mensohen,
die aan heb stads- of landsbestuur zitte»
en dus uit de algemeene kas, het algemeen
of gemeentelijk belang behartigen. En naar
mei. zegt, ondervindt het bestuur van onze
goede stad Leiden dit vooral, maar ik denk,
dat het in andere plaatsen wel precies
eender zal zijn. In een dorpsgemcente
j aakt men zich er druk over, of een
schoolmeester vijf en twintig gulden meer
of minder zal hebben, Amsterdam komt
eerst in het geweer als het een nieuwe
beurs of Waterleiding gcidt, en daar ligt
een gemeente van een 50 60 duizend men-
echen als Leiden weer tussohen in.
Een bagatel van een vijf en twintig of
vijftig gulden, daar 6tapt men ook bij ons
overheen, maar betreft bet een uitgave van
een paar duizend, vooral, als die som allo
jaren terugkeert, dan kan men den belas
ting-betalers en dat zijn toch de mees
ten er den schrik mee op het lijf ja
gen.
„Het gaat dan toch maar van ons geld,
de belasting is evenwel al hoog'' en derge
lijke uitroepen zijn dan schering en inslag.
,,Do timmerlieden aan den weg" mogen
het onaangenaam vinden, er is nu eenmaal
niets aan te doen. Ik voor mij vind dit
In de kaart kijken natuurlijk en... wenscbe-
JLijk.
Natuurlijk, omdat hetgeen er omgaat in
de gemeente, om daarbij te blijven, ook al
len aangaat. Al heb ik als lid van een vcr-
eeniging een bestuur meegekozen, zoo wil
ik toch nog zeggenschap houden over dat
bestuur en vooral zou ik willen weten hoe
en waaraan het geld, dat ook mede door
mij wordt betaald, is of wordt besteed. En
als zoo'n bestuur zich op een juist stand
punt 8telt-, dan zal het dit ook als uitvoe
rende macht van do leden op prijs stellen
en waardeeren. En het behoort bij een be-
6tuur van een gemeente niet andere te we
zen.
Doch ook uit een ander oogpunt bezien,
acht ik de contróle, van de „kantleden",
zooals ik do burgerij door een lid van onze
vroedschap noemen hoorde, goed. Hot "is
maar niet anders, de menschen willen te
genwoordig maar de hoogte m. Dat is do
geest van den tijd nu eenmaal, die ons als
particulier en corporatie wel eens duur
komt te staan. Ais menige, met dien geest
wat al teveel behepte huismoeder niet
wat kort gehouden werd door een verstan-
digen man of andero familieleden, cLan zou
menig huishoudelijk budget nog bedenkelijk
meer overschreden worden dan nu dikwijls
het geval is. En als sommige stads- of
dorpsbesturen niet een beetje op de handen
gekeken werden, wie weet of de belasting
dan nog niet tot een veel hooger percent
zou stijgen dan thans meestal.
Wie niet een vreemdeling in ons Leidsch
Jeruzalem is, zal wel begrijpen, hoe ik dit
maal tot deze inleiding kom. De voor
dracht van Burgemeester en Wethouders
d^ e week bekeud geworden, waarin zij
Raad in overweging geven:
lo. te besluiten tob aanstelling van een
ingenieur van gemoentcwer-
ken;
2o, diens traktement te bepalen op tweo
duizend gulden per jaar met twee verhoo
gingen, telkens na vijf dienstjaren, van
tweri. nderi gulden,
doet het hem.
Jongens, jongens, dat voorstel wordt zoo
druk besproken onder de burgerij. Men
kan geen vier personen bij elkaar zien
staan of zij ibben het er over. En dat
het bij clubjes in koffiehuizen en sociëteit
niet ten onrechte vóórparlemen ten ge
noemd in do Ir ^.tste avonden een punt
van beraadslaging uitmaakt, is to begrij
pen.
De Leidsohe Briefschrijver wordt daar
bij ook nogal eens in den aj*m genomen.
En het spijt mij voor B. en Ws. het to
moeten zeggen, dat hun voorstel niet bij
zonder gunstig ontvangen wordt. Als men
op het oogenblik er de burgerij over liet
stemmen noemen zij zoo iets niet een
referendum? dan geloof ik vast, dat
het viel als een baksteen.
Ik heb hier bij mij liggen een brief van
een achtenswaardig Leidsch burger, dio
mij o. a. schrijft:
„Ik wild© u nu eens verzxjeken als beu n
gelegen komt, a. b. Zaterdag eens een
woordje te schrijven over den „ingenieur",
dien zij nu weer willen aanstellen
Ibet nu toch eigenlijk geen schande......''
wat er dan volgt zou ongetwijfeld B. er»
Ws. eon rilling over het lichaam jagen en
daarom wil ik het hun gaarne sparen. Er»
ki dezo gure Februaridagen hebben ze daar
van toch al last.
Doch ik voelde, dat ik, dio nu eenmaal
over do dingen van den dag schrijf, niet
mocht doen alsof er in dit opzicht geen
wolkje aan do lucht was.
Ik bevind mij ©venwel in een moeilijk ge
val. To zeggen met B. en Ws. „wij hebben
dien ingenieur noodig als brood", zooala
rechtvaardiging van dit college maar
het liefst wilde, dat ..n ik, ook na de le
zing van het lang© ingekomen stuk nog
met.
Maar aan den anderen kant boudweg te
vei klaren: „Mon kan het daar op de af dee
ling Gemeentewerken best af," dat kan ik
evenmin.
Dat men op den duur aan ambtenaren
geen o\ ermatig zware taak mag opleggen,
zoodat de gezondheid dezer menschen er
onder zal moeten lijden, dat ben ik met
B. en Ws. eens, doch in dat stuk wordt
mij niet duidelijk, dat dit zoo is of het
moest, wezen, dat dio 454 rapporten, welke
in 1905 zijn uitgebracht tegenover 176 in
1895, het mij moesten leer en. En te dien
opzichte heb ik mij afgevraagd of er wer
kelijk roden voor die kolossale toenam© be-
•taat. Onze gemeente gaat in bevolking
weinig vooruit en groole werken zijn er
in de laatste jaren niet uitgevoerd. Men
kan ook weJ te veel papier beschrijven. In
beperking toont zich dikwijls de meester,
ook in dit opzicht.
Dat men in andere gemeenten, die zoo
wat met Leiden overeenkomen of nog
kleiner zijn, zich de weelde een ingenieur
te bezitten, veroorlooft, bewijst op zichzelf
nog niets. Men moest dan de heelo staf
van ambtenaren tegenover elkaar stellen.
En waarlijk als wij het lijstje nagaan van
de mannen aan onze gemeentewerken, dan
zijn er heel wat lui werkzaam. Behalve
den directeur en den hoofdopzichter, tel
ik er vier opzichters, een teekenaar en
twee opzichter-teekenaaxs, een inspec.
teur van Je bouwpoïifcie met eon opzichter,
een ambtenaar, belast met de uitvoering
van de Woningwet, een opzichter der
Gemeen tereiniging, een bewaarder der
Stadstïmmerwerf, benevens een boekhou
der en een ambtenaar. Dat is in het geheel
16 personen, vast aangesteld. Bovendien
worden er in buitengewone gevallen ook
wel tijdelijke werkkrachten in dienst ge
nomen en doen sommige stadswerklieden
ook nog wel eens opzichters-diensten.
Daarenboven hebben wij dit is eigenlijk
te algemeen bekend om het hier nog neer
te scli rijven een uitnemcDden Wethouder
van Fabricage, een man van kennis en
practijk beide, wiens maatschappelijke po
sitie bovendien toelaat, dat hij zich geheel
aan zijn wethouderschap kan wijden.
Zooals ik bij het begin al opmerkte, kan
ik met de gegevens, ons verstrekt, niet
zeggen: ,,de ingenieur is noodig", evenmin,
„de ingenieur is niet noodig", maar wel
moet mij van het hart, dat ik eerbied ge
voel voor de geweldige hoeveelheid arbeids
kracht, die deze 16 ambtenaren zeker
niet de eerste de beste maar gezocht 'rio
een aantal sollicitanten dagelijks pres
tee ren.
En is dat dan nog niet voldoende?" vraag
ik met een diepen zucht.
Die 454 rapporten zitten mij dwars in om
maag en de vraag komt bij mij op, of wij
met al dat rapporteeren over alles cn oog
wat niet al te veel den buroaucratischen weg
opgaat. Ik denk daarbij nog aan een and©
re zaak. Bij do behandeling der begrootmg
werd er versterking van het politiekorps
aangevraagd. Do burgemeester, als hooid
der politie, zeide zo uoodig te hebben ea do
liaad gaf zonder eenige tegenstribbeling
van betcekenis cr fiat op. Er moet oc k vou'
de orde en veiligheid worden gewaakt
Doch moo jtan daarbij ook overdrijven. En
wat ik nu den laatster» tijd opmerkte, larf
ik openlijk overdrijving noemen. Om zoo
wat met alles op de hoogte te blijven be
zoek ik allerlei vergaderingen, waar snro
kers van alle partijen ons vertellen, Loc het
eigenlijk moet zijn, wil men in deze wereld
het volmaakte nabij komen en daarbij tiok
het al lang mijn aandacht, hoe ook ceo
paar politic-agenten in burgerkleeren be
nevens een inspecteur of con adjunct, óezt
vergaacringen bijwoonden. Op een verga
dering, waar de anarchist Van Emir^noB
voor zijn vuurroodo broeders do zonden
onzer klassc-justitie uitmat, trof ik ze, bij
de Zeeuwsche juffrouw Neeltje Lokeret
hoorden ze haar geschiedenis en wat zo
daaraan vastknoopte, ook al aan en in
Pniël", waar een rustig troepje men
schen luisterde naar dr. mr. Schokkingj?
Christelijke beginselen in do Staatkunde
waren ze eveneens van de partij. Ik dacht
eerst, dat die lui hun vrijen tijd benutten
voor hun politieke ontwikkeling, doch bij,
navraag is mij gebleken, dat de drie man
nen daar moeten zijn, zoo noodig ter bt
waring van de rust en handhaving van do
orde cn om later hun superieuren of supe
rieur rapport uit to brengen van het ge
sprokene.
Nu vraag ik in allen ernst of dat niet veel
te overdreven ia. Was één man niet ge
noeg.
Ik laat liet nog daar voor een vergade
ring, waar met ecnigen schijn van grond
onregelmatigheden of zelfs rumoer wari
to vreezen, hoewel daarvoor in Leiciea
weinig vrees bestaat, maar voor elk© bij
eenkomst-, die rustig toegaat, zulk een po
litiemacht te laten aanrukken, is toch ai
to gek. Wat zal men op ui© manier een
rapporten krijgen en als die rapporten dan
later weer dienst moeten doen om te bewij
zen, dat er veel werk aan den winkel is,
heeft zoo'n bewijs voor mij weinig waarde.
Kan het zoo ook eens wezen aan het bu
reel van gemeentewerken?
De goede geesten mogen ons bewaren
voor bureaucratie.
Buitenlandseh Overzicht.
"Uit Bo r 1 ij n wordt aan de „N. R. 0."
gemeld, da' de uitlatingen in do Neder-
lanclsche Eerste Kamer ten aan
zien van Paasclie's domme bewe
ringen, in het mcerendeel der hier
ter stedo verschijnendo bladen, tot dusver
zonder commentaar eenvoudig zijn weergege
ven in den voim, waarin ze door Wolff's
tclegraafagontschap naar hier overgeseind
werden.
Twee bladen van bcelist© politieke parïj-
tijkleur maken daarop een uitzondering.
Zoo schrijft de „Germania" het orgaan van
het Centrum: Men heeft werkelijk tot
dusver steeds, tamelijk algemeen aangeno
men, dat het Hollandïche koloniale bestuur
almede tot de onberispelijkste behoorde.
De heer Paascho schijnt derhalve door
zijn streven, om de in de Duitsche koloniën
ontdekte onregelmatigheden on misstanden
zoo onschuldig mogelijk voor te stellen,
ten aanzien van het bestuur der Holland-
scho koloniën rueer beweerd to hebben
dan hij verantwoorden kan. Dat is hom
vroeger reeds in andere gevallen ook wel
eens overkomen."
Verdór leidt do „Freie Deutsche Presse"
het orgaan van de vrijzinnige volkspartij,
hot telegram van Wolff 's bureau in, met de
volgendo scherpe woorden: „dr. Paasche,
de nationaal-liberale afgavaardigde, die se
dert zijn snoepreisje naar Oost-Afrika, wil
doorgaan voor een kenner, niet alleen van
alle Duitsche, maar ook van alle buiten-
landacho koloniën, heeft Hollandsche bur
gerlijke ambtenaren in de koloniën zich
ten nadeelo van de staatskassen laten ver
rijken, enz."
Kenschetsend" voor de stemming, die er,
uitgezonderd in een kleinen kring vac zijn
partijvrienden, in aUerengsten zin geno
men, tegen Paasche heerscht, is ook de vol
gende uitlating in de conservatieve „Deut
sche Tageszeitung," die zegt: „Het doet
ons zeer veel genoegen, dat de „Kölniseho
Zcitung" het met ons er over eens is, dat
de benoeming van den afgevaardigde Pao-
eche tot onderst-aats-secrearïs bij het Rijks-
departement van koloniën een proef van
bedenkelijken aard zou zijn. Dat de toe
komstige staatssecretaris (prins Hohenlo-
he) bij het departement v^n koloniën, die
zelf tot dusverre niet in de onder ons ge
zag staande streken geweest is, een plaats
vervanger of eersten raadsman hebben
moet, die de toestanden in onze koloniën
grondig cn uit eigen langdurige ervaring
konti is geheel onze meening en daarom heb
ben wij er geen doekjes omgewonden, dat
we levendige en ernstige bezwaren zouden
hebben tegen een bene- ming van den heer
Paascho. Wij kunnen dan ook tegenovei
de vele, telkens terugkeerende geruchten
dat met at genoomden heer ernstig on
derhandeld" i-s geworden, op grond van
goed© inlichtingen veklaren, dat ernstig©
onderhandelingen nimmer hebben plaats ge
had. Men verzekert ons c ik, dat Paascho
nauwelijks genegen zou kunnen zijn, het
moeilijke, thans bijzonder verantwoordelij
ke ambt, aan to nemen. Of graaf Götzen,
de gouverneur van Oost-Afrika, bestemd
is voor onderstaats-secretaris, staat nog
niet vast. In elk geval is er veel voor te
zeggen."
Tot zoover de stemmen in de pers. Dat
zich daaronder geen nntionaal-Iïbcralon
bevinden, laat zich daardoor verklaren,
dat Paasche tot him partijbestuur behoort.
Maar in particuliere gesprekken kan men
ook uit den mond van nationaal-liberalon
hooren, dat zij de onhandigheid en de tak-
telooshe.id van Paascho betreuren.
Evenzoo heb ik (do correspondent) in Re-
geeringskringen afkeurend© oordeelvellin
gen vernomen, zoodat hot, met het oog op
dezo vcrschillonde omstandigheden, geen
wonder is, aJs Paasche (om de woerden
van de „Tageszeitung" aan te halen) (hans
zelf geen lust meer heeft, onderstaata-se-
cretaris van het departement van koloniën
te worden.
Tc Versailles kwam de inspecteur
dor domeinen bij de SamteSymphorien om
do boedelbeschrijving op te ma
ken. De deuren der kerk waren echter van
binnen gesloten. Geniesoldaten hebben een
deur opengekapt cn daarop begon de pre
fect te onderhandelen mot den pastoor. De
pastoor verzocht dringend geen politie in
<1© kerk te laten gaan, om ongeregeldheden
to voorkomen. De -prefèoS vond dat goed
en hij ging met den inspecteur der domei
nen de -»©rk binnen. Nauwelijks waren do
heeren in de kerk, of daar brak een bom
bardement van stoelen en steenen los. De
betoogers hadden een stelling ingenomen
in de gaanderijen en van daar uit bestook
ten zijn den prefect en ün inspecteur.
Aanstonds kreeg de prefect een stoel tegen
zijn hoofd. Dat hielp dadelijk. De prefect
week terug en verlide kerk, gesteund
cioor zijn makker, den inspecteur der do
meinen, die ook zijn deel wel kreeg inmid
dels, maar die niet zoo leelijk geraakt is
als de prefect. Onmiddellijk snelden daar
op de politie en de gendarmen de kerk bin
nen. Zij slaagden er in, de gaanderijen to
vermeesteren en de betoogers te ontwape
nen, maar d© betoogers hebben eerst nog
kans gezien in het gevecht een stuk of acht
agenten en gendarmen min of meer ern
stige wonden toe to brengen. Een der gen
darmen moest dadel jk naar het ziekenhuis
vervoerd worden. Do „Temps" deelt mede,
dat de betoogers werden aangemoedigd in
het gevecht door twee vicarissen.
De overwonnen bezetting der kerk is ter
stond voor den rechter gebracht. Ook een
vicaris was er onder de beschuldigden.
De wond van den prefect levert geen ge
vaar op.
Toen de kerk veroverd was, heeft de in
specteur een beschrijving van den boedel
opgemaakt.
Na een onderhoud tusscEen koning
Alfonso en Moret is besloten de ver-
1 o v i n g met prinses Enna van
Battonberg openbaar te maken.
Do vreemd© regceringen zullen den 20sten
dezer in een nota l .richt ontvangen. Do
tekst van het huwelijkscontract zal later
aim het Parlement medegedeeld worden.
De regeering zal den dag van het huwelijk
met den Koning samen bepalen: waar
schijnlijk zal het de 2de Juni zijn.
Een particulier telegram uit Belg fado
aan do „Voss. Zeit." deelt mede, dat ia
den jongstcn Servischen minister
raad de nota van antwoord op hot pretest
van Oosten rij k-Hongari je tegen de repre
saille-maatregelen van Servië is opgesteld.
Dezo nota is in zeer tegemoetkomende be-
woordigen vervat en bewijst daardoor, dat
het Servië er ernstig om te doen is met
Oostenrijk-Hongarij© weder op goeden voet
t© komen. Men hoopt, dat van Oostenrijk-
Bclio zijde liet protest van Servië tegen de
sluiting der grenzen ook op een dergelijke
wijzo beantwoord zal worden, dan zou n.l.
het antwoord op beide nota's den grond
slag kunnen vormen voor do te openen on
derhandelingen. In Belgrado vertrouwt
men, dat het geschil binnen eenige dagen
opgelost zal zijn.
Koning Carlos heeft zijn eerste-mï-
nister Luciano Castro gemachtigd, den
Raad' van State bijeen te roepon en het
P ortugoesche parlement te
ontbinden, als straf voor de slechte
wijzo, waarop zij de nieuwe regeering beje
gend heeft.
Uit Algeciras wordt gemeld:
De stemming onder de leden van de con
ferentie is tot in do laatst© dagen niet zon
der vertrouwen op een gunstïgen afloop
van do beraadslagingen geweest. Het
schijnt echter, dat het artikel van Lanessan
in de „Siècle" voor de Fransche vertegen
woordigers hier do aanleiding is geweest,
om hun taktiek te veranderen. D© Fran
sche gevolmachtigden verlangdon namelijk
onverwachts, dat, vóór men verder ging,
heb vraagstuk van de politie geregeld zou
worden. 'Dit heeft allereerst ten gevolge
gehad, dat de reed3 goed vlottende beraad
slagingen over de bankkwestie afgebroken
werden. Een vertrouwelijk polsen over net.
vraagstuk van de politie had echter spoedig
ten gevolge, dat er verschil van meening
entstohd, daar Duitschland vasthoudt aan
een internationale regeling, terwijl Frank
rijk ook buiten de districten aan de Alge-
rijnsche grens een regeling wc-nscht, welke
het een volstrekt overwicht voor de uit
oefening van politic-bevoegdheden in geheel
Marokko ook in heb geval verzekert, dat
het, om den schijn van een werkelijk pro
tectoraat te vermijden, in enkele distric
ten clo uitoefening van dergelijke bevoegd
heden door Spanje gedoogen iviL
Te oordeelen naar do houding van do
Duitsche gevolmachtigden tot dusver, moet
men aannemen, dat zij in geen voorstel zul
len toestemmen, dat de deur zou openen
voor de Tunisatie (het vestigen van een
toestand als in Tunis) van de geheel© kust
van Marokko en daarmee d© verlangens
naar inlijving van Marokko bij Fransch
Afrika zouden wettigen, welke aanleiding
zijn geweest tot het eersto protest van
Duitschland on do bijeenroeping van de
conferentie.
Do Sultan heeft goedgekeurd het voor
schrift betreffende het tegengaan van den
sluikhandel in wapens, behalve hetgeen be
trekking heeft op de vernietiging van do in
beslag genomen v.apens, die nu zullen die
nen om do troepen te bewapenen, of ver
kocht zullen worden ten bate van dc schat
kist.
D© regeling van de in- en uitvoerrechten
zal in de vergadering van heden worden
ingediend'.
Daar de Duitsche afgevaardigden nog
geen besliste orders hebben, kunnen dc
kwesties van de staatsbank en van de rege
ling der politie nog niet in behandeling ge
nomen worden.
Volgens den correspondent van de New-
York Herald" to Caracas, acht men het
zeker dat, indien Castro de verklaringen
van zijn minister van buitenlandseh© zaken
aar het diplomatiek© korps over het ge
beurd© met Taigny niet verloochent, do
verschillende mogendheden haar geznnten
zullen tcrugroepn en hun belangen alleen
door consuls zullen laten waarnemen.
Na een opgewonden beraadslaging, heeft
het J a pan sell© parlement besloten, dat
de oorlogsbelastingen nog steedis
zullen geheven worden.
IV.
Er is mij geeu enkele streek bekeud, waar
d© loonstandaard ïn dezelfdo bedrijnen zóó
verschillend is als iu het bloembollcinctis-
trict-
Van all© dorpen, waar deze cultuur wordt
beoefont, zijn cv geen twee, waar do loonen
hetzelfde zijn, of liever gezegd: er is zelfs
geen enkel dorp, waar de loonen hetzelfde
zijn
Dat nu bijvoorbeeld Haarlem een ande
ren loonstandaard heeft dan d© plattelands-
dorpen, ligt voor do hand, omdat do levens
behoeften in een stad altijd verschillen bij
dio van een dorp. Toch kan niet gezegd
worden, dat d© loonen van d© werklieden
in het bloembolleuvak io Haarlem, naar
omstandigheden, geevenredigd rijn aan do
loonen in do dorpen, want bij enkele pa
troons in en om Haarlem zijn de loonen
eer lager dan hooger als hier, maar dit zijn
in d© beid© gevallen altijd di© van mini
mum- en maximum-loonen, zooals men wel
zal begrijpen.
Het gemiddelde loon, dat in deze plaats
wordt uitbetaald, bedraagt voor de zomer
maanden 9 guldon ©n voor do wintermaan
den 8 gulden.
Dit is, zooals ik gezegd hob, het gemid
deld© of wel, het loon, wat door d© meest©
jXvtroons wordt betaald, maar er zijn ar
ook, die in de zomermaanden, waarin do
oogst- en paktiju valt, 10 gulden per weeK
uitbetalen, en ook, die een vasten loonstand
aard hebben van 9.50 gulden voor de zes
zomermaanden en 9 gulden voor do zes
wintermaanden.
De categorie van patroons, di© den
laatstgenoemden loonstandaard hebben aan
genomen, komt ons echter als de meest
aanbevelenswaardig© voor. Eerstens, door.
dat dit het hoogste loon is, en verbolgens,
omdat het loon in den winter, welke voor
den werkman toch do duurste tijd is, slechts
50 cents per weck lager is dan in den zo
mer.
Wel zijn do zomermaanden voor den werk
man in dezo cultuur, juist de maanden,
waarin het meest, het langst en het "hardst
gewerkt moet worden, maar doordat zijn
loon toch wordt berekend voor een tijdvak
van twaalf maanden, dus en zomer- en win
termaanden, komt het ons als d© meest
gemakkelijk© cn praotische wijze van beta
len voor, als in den laatstgenoemden loon
standaard is aangegeven.
Do patroons, dio (jezen loonstandaard
tellen; zijn slechts uitzonderingen en hot
hebben aangenomen, zijn echter helaas to
tellen; zijn slechts uitzonderingen en het
ware t© wcnscben, dat alle patroons in
allo plaatsen, een zelfde loon uitbetaalden,
omdat, het moge gerust gezegd worden,
zonder beschuldigd to kunnen worden zich
in do zaken van anderen te begeven, 141©
patroons, zonder uitzondering, zulks evsa-
goed kunnen als zij, di© het thans re>rif
doen, en wien het gelukkig zeer goed gamtc
Wij hopen dus, dat het werkelijkheid w.,2*
d© en ook, binnen ©en niet al to lang tijtia-
verloop.
In Hillegom rijn do loonen over liet algje.
meen aanmerkelijk hooger, en te Sassen-
hoirn en Noordwijk daarentegen aanmer
kelijk lager dan hier, zoodat de loonstand
aard voor net geheele district, te Lisse, do
gemiddeld© is.
Indien nu een onbekend© in deze cultuur
en in deze streken zulks leest, zal hij wel
licht in het midden brengen, dat de oor
zaak hiervan hoogstwaarschijnlijk gezocht
moet worden in de verschillende omstandig
heden, waarin do patroons van do onder
scheidene plaatsec verkeereubijvoorbeeld
dat cl- prijzen der cultuurgronden op do
eene plaats zooveel hooger zijn dan op eea
andere, of wel, dat de vervoerkosten van
mest en bollen, enz., grooter of kleiner
zijn.
Doch cte-e feiten, meermalen genoemd,
bestaan niet, of, indien zij dan oog mochten
bestaan, in die mate, dat het niet de moeite
waard is dit in aanmerking to nemen. Dc
gronden voor deze cultuur worden op allo
plaatsen in deze streken met even hoog©
prijzen betaald, terwijl de belasting clier
gronden, alsmede der magazijnen, wellicht
met een klein verschil, toch voor le plaat
sen gelijk is. Ook de kosten van vervoer
voor de benoodigde materialen en produc
ten, alsmede de kosten van oprichting en
instandhouding van gebouwen en landerijen
zijn wederom voor allo plaatsen gelijk.
Ook kan het verschil van loonen niet ge
zocht worden in de meerder© of mindere
opbrengst deT gronden, want ook dit is
voor alle plaatsen, voor dezelfde qualiteit
de gronden en bij een gelijkmatig© behan
deling hiervan, wederom hetzelfde. Mij is
dan ook hoegenaamd niet één enkel feit
of geen enkele omstandigheid bekend, waar
in do oorzaak gezocht kan worden, die heb
verschil in loonen zon motiveeren.
Doch indien er nu werkelijk omstandig
heden aanwezig waren, waarin de oorzaak
gezocht kon worden, dat het verschil van
loonen in d© onderscheidene plaatsen zou
rechtvaardigen, dan kunnen deze toch ze
ker niet bestaan in eea en dezelfde plaatst
zooals bijvoorbeeld in deze gemeente.
Vandaar dan ook, dat het mij oibegrijpo.
lijk toeschijnt, waarom d© patroons in een
en dezelfde plaats hierin niet één lijn trek
ken. Het behoeft geen commentaar, dat heb
verschil van loonen in de onderscheiden©
plaatsen van dit district op zichzelf rl veel
aanleiding geeft tot ontevredenheid en ge
mor, doch 't verschil en in enkele gevallen
groot© verschil hiervan op dezelfdo
plaats, geeft natuurlijk zéér veel aanlei
ding tot pruttelen van de zijde der werk
lieden en ook dikwijls tot onaangenaamhe
den. Wij voor ons kunnen in dit geval ge
heel en al accoord gaan met den wensch
der werklieden, doch altijd ten opzichte van
h©t loon alléén en niet van do emolumenten
dio gegeven worden.
Uit een door ons gehouden enquête, twe©
jaren geleden omtrent de loonen der blo©-
mist-arbeiders in dezo plaats, bleek, dab
het bijna onmogelijk was daaruit een over
zicht samen te stellen, zóó verbazend uit
eenloopend was het loon, dat door de ver
schillende patroons werd uitbetaald.
Naar aanleiding hiervan hebben wij daoi
ook steeds getuigd, dat het zéér aanbeve
lenswaardig zou rijn, indien alle patroons,
hierin zouden willen medewerken, om de
loonen gelijk te maken.
Dat zij zeiven hiervan in de eerst© plaats,
namelijk van den huidigen toestand, de on
aangenaamheden onder vin don, lijdt geen
trrijfel, want het is zeer begrijpelijk, daft
het voor werklieden van 'den ecnen patroon
niet aangenaam is te tveten, dat het loon'
der werklieden bij eed anderen patroon
hooger is.
Hierover nader in een volgenden brief.,
A. R.
Emigratie naar Canada.
Vanwege het Ministerie van Buitenland-
eche Zaken wordt in de „Staats-Ct." het
volgende bekend gemaakt:
Groot© omzichtigheid wordt aanbevo
Jen aan personen, di© voornemens moch
ten zijn naar Canada to emigreeren en
vooral aan hen, die niet bekend zijn met
landbouw en veldarbeid, noch in hei, be
zit van voldoende middelen om althans
in don eersten tijd in hun eigen levenson
derhoud t© voorzien.
In elk geval verdient het aanbeveling
vóór vertrek naar Canada inlichtingen in
te winnen omtrent d© streek, waarheen
men zich wenscht te begeven en do voor
uitzichten aldaar in verband met het
door den belanghebbende hior te land©
uitgeoefende beroep of bedrijf.
Ter verkrijging dor bedoelde inlichtin
gen kan men zich wenden tot den heer
A. Nordheimer, consul-generaal der Ne
derlanden te Toronto (Canada), aan wien
in de Nederlandsche taal kan geschreven
worden Op don briefomslag alleen te zet
ten To the consulate-general for the
Netherlands, Toronto, Canada.
KATWIJK. Geboren: Pielor, Z. van H.
Schaap tn P. Kulk. Geert e, D. van M. van
Rijn en J. van dor Pins. Krrjn, Z. van Y. van
Dijk en T. van der Plas- liens ie, 1). van Jb.
Rijn en H. Verpleegt. Jacob, 'L. van W. da
Mol ou W. v. d. Plae.
Overleden: Maarten Knetech 1 in.
Ondertrouwd: Jb. van Duijn lin. en T.
Guijt jd.
REE0WUK. Bevallen: P. Vogelaar gab.
Bti"ter I>. M. van Meurs peb. Gioenondijk
B. van La geb. Verway Z. T. Boon gob. v d.
gtftuy J- H.ndriks geb. v. d. Heuvel Z.
W. Verkalk geb. Burgor Z.
Ovorledon: K. Verwaal 55 j.
TER-AAR. Overledon: G. Vorbooin D. 8
j. be ven 1. aangegeven D. van C. Kejjzer en
A. Saeseu.
Gehuwd: J. van Ejjk jni. '28 en M. U.
Egberts jd. 26 j.
