De roede Japon. Over rooken en niet-rooken. De kracM van watervallen. razen van den wind heen, slechts de rustige ademhaling der drie bewoners, in diepen slaap. Daarbuiten woedt nog immer de storm, op per-machtig heer schend met ruw ge weld- Hij rammelt aan deuren en vensters: werpt schoorsteenen om en rukt booman uit; uit d© zee jaagt hij de wateren op tot ze aan. wassen tot een angst voor velen die huiveren ▼oor zijn tierende kracht. Maar zij op de zolderkamer daarboven, merken het niet: ze rusten stdL De moeder in het bewustzijn van de liefde harer kinderen; de kinderen, droo- mend van eon goeden God en een hemel, waar geen ellende ia. Gedenk de armen I December. Mevrouw wil een nieuwe japon koopen. Dat kan baar niemand kwalijk nemen. Maar... van welke kleur? Dat ie een gewichtige vraag, de klenr! Denk eens aanze mocht eens een kleur kiezen, die niet bij de tint van haar ge laat pastel... een kleur, die uit de mode ,was!... een kleur, die in de zon zoii ver schieten, of die niet togen den regen of tegen heb wasschen kanl... een kleur, die bij haar laatsten of besten hoed niet zou staan!... maar misschien heeft mevrouw C., die onuitstaanbare, kleino dribbel van een vrouw, die echter een goeden smaak bezit, maar anders ook niets, en die ik van harte verfoei, al een kleed' van dezelfde kleur. Allemaal tragische gevallen, die moeten voorkomen worden. En gelooft gij, dat dit alles is? Alle menschen't lijkt er niet naarl De snit 1 De oplegsels i De voeringen de hemel weet, wat nog al meer! En do kosten? Kom, dat gaaf; haar niet aan, daar moet de man maar voor zorgen. Mevrouw moet dus een nieuw kleed heb ben. 3 December. Eerste gang de stad in, om te zien, wat er eigenlijk gedragen wordt. 5 December. Bezoek aan „Au Bon Mar- cbé". 7 December. Bezoek in het „Lourre." 9 December. Eerste bespreking met de kostuumnaaister. II December. Terug naar haar vroegere modiste. 13 December. In twijfelmoet het van blauwgroen satijn of wijnrood en surra b zijn. Men kiest ook geen stof voor een japon uit op den dertienden. 15 December. Na een slapeloozen nacht had zij een besluit genomen: 2ij zal wijn- rooden surrah nemen... den rok met glooi en; zeer elegante voering en ais belegsels tule met goudloovertjes. Mevrouw kan haast niet meer van inspanning. 16 December. Mijnheer maakt zich druk. Hem is dat alles veel te duur. Mevrouw goflft niet toe, wat de zijde betreft; maar op de voering laat ze wat vallen! Wat een slungel van een ega! Als het voor zijn paard was, zou hij niet zoo vrekkig zijn, maar voor zijn vrouw draait hij een halveD cent om. 17 December. Het kleed wordt op zeer droged toon besteld; immers mevrouw is overspannen. Zij moet het kleed op den avond van den drie-en-twintigsten heb ben... Zij moet... anders gaat ze eenvou dig naar een andere naaister. Verstaan? 18 December Daar de naaister een heele rij bestellingen onder dezelfde voorwaar den heeft gekregen, deelt zij aan haar werk meisjes uit de buitenwijken van de stad': slanke, jonge meisjes met doorschijnende, slappe vingertjes en bleeke gezichtjes, waar. cp maar al t© dikwijls de roosjes der tering bloeien, het volgende besluit mede: „Meisjes, tot. heden werKtet gij tot acht uren, voortaan kan niemand van u tct na dere aanzegging vóór tien uren naar buis gaan." ,Arme kinderen, daar is niet9 aan te doen. Ik kan het ook niet gebeteren. Of het een öf het andere! Men dwingt mij er toe P' 20 December. De kleederen naderen hun voltooiing, maar langzaam. En daar heeft men in der haast de mouwen te diep uit gesneden een heele taille moet opnieuw gemaakt worden. „ijieve meisjes, vandaag moet ge allen tot elf uren doorwerken." „Maar dan kan ik geen tram meer krij gen." irMaar om 12.25En overigens... zo'ö het u niet aanstaat... Gelooft gij dan, dat ik voor de grap den halven nacht gas laat branden 1" Mevrouw komt om haar japon aan to passen. „Verschrikkelijk! Wat een smaak! Neen mi r.r, dat lijkt me wel een zak! Dat moet veranderd worden I Hier is een plooitje te weinig! Daar trekt hetl En de tule zit zoo strak gespannen als een plank. Los, luohtag, sierlijk moet zij liggen I Men zou haast denken, dat gij geen flinke werkkrach ten meer bezit... En nu heb ik alles ge zien; meer is er niet klaar? Tot overmor gen." „Lieve kinderen I Vandaag moet er tot middernacht gewerkt worden I Het tpijt me, maar ik zit Z6lf tusscben hamer en aan beeld." Tot middernacht is nog niet genoeg, zelfs 's Zondags doorwerken. In de werkkamer heerscht eeD koorts achtige gejaagdheid. Met deze mevrouw mag men weJ op zijn hoede zijn; immers, men kent ze en haar (scherpe tong. Zoo wij haar als klant verlo ren, gingen misschien wel tien anderen mee weg: daartoe zou zij wol in staat zijn I Daarom zullen wij van nacht maar door werken 1" Tegen twee uren vallen de ocgeo van de arme, jonge meisjes toe; zij kunnen niet meer. Haar hoofd laten zij aldoor dieper hangen, tot zij met haar neus op de rood glanzende stof terecht komen. Men laat ze een weinig uitrusten, door den slaap overmand, in de nauwe kleeren op de stoe len een oogenblik haar gemak nemenNa een uurtje schudt men ze weer wakker en zoekt ze met sterke, zwarte koffie weer geschikt te maken voor den arbeid. „Meisjes, nu opgelet asjeblieft; zet nu de belegsels er niet zoo strak aan als eeu plank. Zoo, luchtig, sierlijk moet het we zen." Eenige dagen later beroemt zich me vrouw bij een goede vriendin er op, dat zij het klaar gekregen beeft de japon zoo spoedig te ontvangen. „Kijk er nu eens naarl" zegt zij overge lukkig, en strijkt met haar witte bandschoe nen voorzichtig over de krakende roode zij de. In vijf dagen was ze kant ©d klaar! Van Vrijdag tot WoensdagMaar ik heb de naaister er ook naar behandeld." „Ik verwonder me dan ook niet, dat ze zoo rood is, alsof ze met bloed is begoten." „Ik vraag je, wie ben je, dat je je ver oorlooft, zoo tegen mij te sprekenroept mevrouw gebelgd uit, en staat op „Wie ik ben?" antwoordt heel langzaam do vriendin; „ik ben vtoow, moeder... en Christin." In een Engelsche Vrouwen vereeniging is onlangs een dame als spreekster opge treden, om de voordeelen te bepleiten vnn... het rooken I Dat wil niet zeggen, dat zij den vrijen vrouwen als middel ter meerdere emanci patie de sigaar of de pijp aanbeval, haar betoog had een andere, een eigenaardiger strekking. Zij droeg de stelling voor, dat geen vrouw een man moet huwen, die niet rookt 1 voorbeelden, die zij aanhaalde, zei- de zij uit het practische leven te hebben geput; volgens haar ervaringen waren allo mannen, die niet rookten, geen bruikbare echtgenooteo. omdat zij deze drie echtelij ke ondeugden bezaten: ongeduldig, strijd lustig en zonder gevoel voor humor. Vooral na tafel, volgens de spreekster:, het oogenblik van den dag, dat de mam zich van zijn beste zijde toont! blijkt hoe onuitstaanbaar een niet-rcoker is; hij ijsbeert doelloos door de kamer, maakt geheel-en-al den indruk van iemand, wien iete ontbreekt, en zoekt, op het vermoeiende af, naar een aanleiding om te kunnen leu teren. Daarentegen de rooker: hij steeat dade lijk na het diner zijn sigaar op en komt te gelijk in een toestand van ■waarneembaar welbehagen en van gelukkige, bespiegelen de tevredenheid. Zoo vatte de spreekster dus haar betoog samen, dat, volgena haar meening, de Voorzienigheid gewild had, dat de gehuw de man rcoken moet en dat de tabak aan de menschheid is geschonken, ten einde het huwelijksgeluk hechter te doen zijn. En daarop volgde een ernstige waarschu wing tot haar gehoor: nJ. zich niet in te laten met niet-rooken.de mannen, aange zien met hen iets niet in orde was. „Daarom, dames! wil ik u den raad ge ven in het belang van uw geluk, van uw toekomst, om alle huwelijksaanzoek van i de hand te wijzen, wanneer bet van een niet-rooker komt." En d© niet-rookers, die zich steeds ver beeld hebben bij de dames een streepje voor te hebben Hierbij behoort een overzicht van de landen, waar het meest wordt gerookt, al was het alleen slechts om de proef te ne men op de som, of het echtelijk geluk er" ook het duurzaamst is. Het Amerikaansch departement van han del en nijverheid heeft een statist k open-' baar gemaakt van het verbruik van tabak in de Vereenigde Staten, en daaraan over zichtelijk toegevoegd de verbruikscijfers in andere landen. De Vereenigde Staten, Duit?rilland en Rusland zijn de eenige lan den, waar het gezamenlijk verbruik boveu de 100,000.000 millioen pond tabak stijgt. De volgende cijfers geven een overzicht: Ver. Staten 440,000,000 pd. Duitschland 201,783,000 Rusland 100.24^,000 Frankrijk 84,393,000 Engeland 84,378,000 Oostenrijk 78,755,000 Hongarije 47,905,000 België 44,273,000 Italië 34,519.000 Canada 15,400,000 Mexico 15,870,000 Australië 10,258.000 Ons land komt bij deze opgaven niet voor. Doch een verontrustend verschijnsel voor het Nederïandscb huwelijksgel uk is dit daar om niet. Want wanneer men het tabaksver bruik per hoofd berekent, staan België en ons land in de tabak statistiek bovenarm Indien het water, dat uit bet Eri-meer in het Ontario-meer valt, in al zijn kracht kon benuttigd worden, zou bet den men schen 7,000, OÖO paardekrachten ter be schikking stollen. De Niagara-watervallen alleen geven een kracht van 4,000,000 paar den. In het jaar 1S36 begon de Niagara-wa- terval-Compagnie de watervallen te ge bruiken. Zij verkreeg het recht cp de ont wikkeling van 290,000 paardekrachten van Amerikaansch© zijde en later nog 250,000 paardekrachten van Canadeesche zijde. De werken begonnen met het aanleggeD van een kanaal en tunnel voor 100,000 paarde-- krachten. EeD commissie, aan wier hoofd de beroemde natuurkundige Lord Keivin Btond, moedigde deze plannen aan. De pLaat-sverkenning duurde drie jaren, alvo rens een uitvoerbaar plan gevonden en uitgewerkt was. Sedert hebben de exploitatie mede be gonnen de Ontario-Power-Company, de Canadeesche Power-Company, en de Elec- tric-Deveicpment-Company, die nu gezar menlijk bezig zijn de Niagara af te tappen.; Ten gevolge daarvan is de vraag van den ondergang der Niagara-watervallen op de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1906 | | pagina 10