IS|G
„Het Jonge Leven".
MACHINALE KOFFIEBRANDERIJ.
Stoomwerktuigkunde,
S. P. 11ÜE1A, Haarlemmerstraat 143.
J. A. VAN DER MADE,
PERSOVERZICHT.
WE3SMEW LAAN,
LIJPfZAADKOBKEN.
Hacajo-Elixer,
Prof. Dr. P. I. VETH, Atlas der geheeie Aarde,
Prof. Dr. P. J. VETH, Atlas vau Nederland
En f&ros. En Détail.
Steenkolenhandel,
Goederenterrein Staatsspoor, Haagweg'.
Kachelkolen, Machine-, Smee- en Vlamkolen.
Engelsche en Belgische Anthraciet.
Hoe het te kweeken en te beschermen.
Prys ingenaaid f4.90,
gelanden f 5.59.
BCajsïtaai beschikbaar.
Noord-Nederlandsche Hypotheekbank te Groningen.
Huisistoeders! Leest dit eerst!
PRACTISCH REKENBOEK
HANDLEIDING VOOR HET ONDERWIJS
J. O. GRAUE,
D r. A. W. Bronsveld spreekt in zijn
„Kroniek" in „Stommen voor
(Waarheid en "V red e'J over het denk
beeld van aaneensiu-ting tus-
aclien Nederland en België. Hij
.vindt er iets bevreemdends in, dat dit
denkbeeld weer geuit wordt, juist nu Bel
gië zijn 75-jarigo onafha. .elijkhcid en los
scheuring van Nederland gevierd heeft met
grooten luister. Hij heeft altijd gemeend,
dat wij nog steeds reden hebben, om ons te
verheugen over hetgeen in 3830 en '31 is
gebeurd.
Men bad, zegt de schrijver, op het con
gres te Weenen bijeengevoegd, wat niet bij
een behoorde. Wij zijn een geheel ander
soort menschen dan zij, die de BrabanQonnc
zingen. Zoowel de Ylamen als do Walen
yerschillcn van ons in allerlei opzichten.
Worden wij overal in de wereld niet met
veel grooter onderscheiding bejegend dan
de Belgen In de handelswereld staan do
Belgen volstrekt niet hoog aangeschreven.
„Wat zou ons bewegen, nadere handels
betrekkingen aan te knoopen met een volk,
dat andore belangen heeft dan wji, en in
andere economische en industrieole om
standigheden verkeert? Zal Rotterdam moe
ten ophouden zegevierend met Antwerpen
'te wedijveren? Zullen wij met do Belgen de
yoordeelcn gaan deelen, die ons bec't van
koloniën oplevert?
Verkeert onze handel, onze nijverheid,
onze landbouw in zulk een droeven toe
stand,, dat wij hulp van België behoeven,
om in beter conditie te komen? En prospe
reert alles in België in dio mate, dat het
.voor een „bond'' een begeerlijke partij mag
beeten
En wat onze wederzijdscho veiligheid be
treft wij matigen ons geen oordeel aan
over do staatsrechtelijke kwestie, of een
neutrale Staat als België een soort of- en
defensief verdrag mag sluiten met een an
dere mogendheid, maar ik kan niet inzien,
dat wij zoo veel sterker zouden zijn, indien
wij bij een aanval uit het Oosten of uit
bet- Westen óf geholpen worden doer de
Eelgen, of hun to hulp moeten snellen.
Er zou bovendien heel wat overlegd moe
ten worden, voordat do legers van bcido
'Staten één macht, cn als broeders verbon
den zouden zijn. Mij dimkt, dat een over
eenkomst op ctifc punt, een offensief- en de
fensief verbond met België zoo goed als on
mogelijk is.
Nauwer aansluiting in welk opzicht
ook, van onze natie met den Koning der
Belgen cn zijn volk' achten wij dus ongc-
.vrenscht".
Het „Utrochtsch Dagblad" wijst
op dc gespannen verhouding tusschen som
mige mogendheden, vooral tusschen
Duitschland en Engeland, om te doen in
zien welke belangen er met o n-
zc buitenl andsche betrekkin-
g e n gemoeid zijn.
Vau den naijver tusschen Engeland cn
Duitschland geeft bet blad de volgende
schets:
„Engeland, sinds tijden gewend aan het
monopolio van den handel en de heerschap
pij ter zee, ziet zich thans vooral door
Duitschland op-zij-dringen op alle wereld
markten.
Do Engclschen zijn degelijke mannen
van zaken, zij spelen buitendien voortref
felijk golf en polo, cn zijn, aan en na den
avondmaaltijd alleraangenaamste en cor
recte menschen in gezelschap.
De Duitschers komen hun daarin mis
schien niet nabijmaar terwijl de Engcl
schen golf cn polo spelen en dineeren, zit
ten zij tc werken op hun kantoor.
En terwijl dc Engelschen met rechtmfu-
tigen trots verwachten, dat do vreemde
volken hun voortreffelijke producten koo-
pen, gaan de Duitschers oplettend en be
seheiden rond als commis-voyageurs, on
derrichten zich nauwkeurig tot in de
kleinste détails van de wenschen hunner
afnemers; totdat op zeker oogenblik do
Engelschman verbaasd ontwaart, dat zijn
cliënteel© naar den Duitschcn concurrent
is overgeloopen.
Ja, de Engolsche binnenlandsolie markt
wordt overstroomd met producten: „made
in Germany".
Dat nu komt m Engelscho oogen niet
te pas.
Op den duur zou men daarvan een ver
mindering van den Engelschen rijkdom
kunnen vreezen.
En vandaar bij liet Engelsche volk do
overtuiging, dat hét met deze Duitsche
extansie op handels- en industrieel gebied
uit moet zijn."
Daartegenover is hot voor Duitschland,
dat zijn export niet missen kan, een le
vensbelang, dat het zijn plaats op de we
reldmarkt behoudt.
Het is natuurlijk niet to voorspellen of
deze gespannen verhouding tot een oorlog
zal leiden, maar wel ligt er voor Neder
land een waarschuwing in opgesloten om
op zijn hoedo te zijn.
Wij kunnen neutraal trachten te blijven
of een bondgenoot zoeken. Het blad ver-
worpt elk denkbeeld van een bondgenoot
schap met Engeland of Frankrijk, en om
over een alliantie met Duitschland te
spreken, „is het thans misschien,, nu drei
gende wolken over Europa hangen, ook
niet de geschikte tijd. Er zijn blijkbaar ook
sommige kringen in on3 volk, die daar te
gen zijn."
Maar allerminst zou ons con v ij a n d i -
gehouding tegenover Duitschland geraden
zijn en ligt een goede verstandhouding mot
dat Rijk veel meer in do lijn der noodzake
lijkheid.
Gesteld toch, dat een oorlog tusschen
Duitschland en Engeland uitbreekt, dan
zal zoo redeneert het „U trechtsch
Dagblad" een der eerste Engelsche
maatregelen tegen den Duitschen uitvoer
handel zijn gericht.
„Do stroom van dien handel gaat thans
over Hamburg, Bremen, Emden, Rotter
dam en Antwerpen.
Engeland zal dien handel willen fnuiken
en zoo mogelijk vernietigen. Dit is het voor.
naamste oorlogsdoel. Zelfs al leyerde de
oorlog niets anders op, dan ware dit voor
Engeland reeds veel."
Daartoe is niets anders noodig dan het
begrip contrabande eenigszins ruim to ne
men, en do ervaring heeft geleerd hoe dit
aan oorlogvoerenden zeer gemakkelijk af
gaat. Onder contrabande zal dan zeker ge
rekend worden waarvan een oorlogvoerende
Staat leven moet: levens, en bestaansmid
delen. Kan Duitschland die niet meer over
Hamburg, Bremen of Emden vervoeren,
dan verlegt het aen handelsweg over Ant
werpen en Rotterdam.
„Indien ooit een oorlog tusschen En
geland en Duitschland uitbreekt, ligt de
mogelijkheid vlak voor de hand, dat En
geland Rotterdam en Antwerpen, dan do
voornaamste toevoerhavensl voor Duitsch
land, blokkeert en dat Duitschland zich
tegen deze blokkade, vooral tegen een b e-
z c 11 i n g dier havens door Engeland, zal
pogen te verzetten.
Het zou de zaak waarschijnlijk zeer ver
ergeren, indien Duitschland ons in zooda
nig geval in bondgenootschap met Enge
land aantrof."
Het „Utrechtsch Dagblad" con
cludeert, dat het in deze zeer delicate om
standigheden onvoorzichtig zou zijn veel
over bondgenootschappen te spreken, en
dab de tijd zeker niet geschikt is voor di
plomatieke discussies in het parlement.
De toestand eischt uiterste voorzichtig
heid, tact en beleid.
Over Zondagsrust driestarde „De
Res id entiobodo" aldus
Een der moeilijkst© kwesties, ook voor
hen, dio zonder to drijven en zonder an
deren hun wil op te leggen, gaarne tot
een billijke oplossing geraken, is wel die
van de Zondagsrust. Tot Engelsche toe
standen wil men niet komen en het zou
niet goed zijn ook, naar wij gelooven. Doch
indien men dit niet will dan Valti de
moeilijkheid niet to ontzeilen, toch
reeds in Engeland bestaande dat de
Zondagsrust van velen vermeerderde werk
zaamheden van j.ndc-.n net zich brengt.
En hoe meer die Zondagsrust van ideaal
tot werkelijkheid wordt, des to sterker
zal die wanverhouding zich doen gevoelen.
Een helder lioht werd daarop geworpen
op de vergadering van den Nederlandsohen
Protestantenbond, te Bussum gehouden,
door het referaat van mr. Van Drooge, uit
Dordrecht, over wettelijke regeling van de
Zondagsrust.
Na een herinnering uit zijn jeugd op
een klein dorp aan de Zondagsstemming,
dio hij zoo gaarno overal wildo verwezen
lijken, kwam spr. op tegen een van hooger-
hand voorgeschreven Zondagsheiliging.
Hij bestrijdt die, omdat deze niet kan
worden opgelegd, maar van het vrij initia
tief moet uitgaaD, en omdat wetten in
dien geest in het partioulier leven zouden
ingrijpen. In een poging van het vorig
Ministerie, het aantal personentreinen op
Zondag to verminderen, zag do heer Van
Droog© een streven in do richting van
het voorschrift der Engelsche wet van 167G,
welke verbood des Zondags op reis te
gaan.
Wat spreker dan wel wilde?
Geowongen b e a r ij f s rust, zoodab vrij
heid blijft om voor eigen gezin of in eigen
tuintje werkzaamheden te verrichten. Spr.
plaatst zich niet op het standpunt van
het Bijbelsch gebod, maar vraagt Zondags
rust als: „recht om zijn lichaam en geest
te rccreeeren; recht ook om to genieten."
Daarom wil liij op Zondag betere amu
sementen, ten einde do kroeg niet te vul
len; cn het reizen op Zondag vergemakke
lijken in plaats van het te verbieden.
De heer Van Drooge voerde in verband
daarmede nog het volgende aan:
„Natuurlijk zal zoodoende ter wille van
de groot© massa do Zondagsrust van en
kelen soms worden opgeofferd, zooal3 die
van het spoorwegpersoneel. Maar uitzon
deringen op dc bedrijfsrust zal men altijd
moeten toelaten. Zelfs de meest overtuig
de anti-rcvolutionnair melkt zijn koeien en
voedert zijn vee. Ook zal wel geen twijfel
bestaan over do noodzakelijkheid om gas
fabrieken on pompstations des Zondags te
laten werken. De groote moeilijkheid zal
gelegen zijn in heb vaststellen der uitzon
deringen, aan do noodzakelijkheid waarvan
Boot sommigen wordt getwijfeld, terwijl ze
door anderen worden verdedigd. Voorbeel
den zijn de werkzaamheden in zuivelfabrie
ken en suikerfabrieken, bij het laden en
lossen van schepen en in het winkelbe
drijf."
Welken weg dc heer Van Drooge dan
uit wil? Het tappen van sterken drank
op Zondag verbieden. Verder rust om dc
kerkgebouwen gedurende den dienst. Een
nieuw hoofdstuk in de Arbeidswet en
behoudens vastgestelde uitzonderingen en
bevoegdheid tot dispensatie aan de Kroou
bodrijÊsarbeid uitgesloten. Verder een
maatregel, welke deze uitsluiting ook op
het gezin van den werkgever toepasselijk
maakt. En eindelijk de bepaling, dat
arbeiders, die op Zondag moesten werken,
in de week een volledig vrijen dag hebben
Verschillende sprekers kwamen gelukkig
legen do algemeen o strekking vu dit be
toog in verzet. Zoo de heeT Van Wijk uit
Zwolle, die het navolgende aanvoerde:
„Als men een pretmakenden Zondag wil,
dan ontneemt de een© pretmakend© helft
de rust aan de andere helft, en gemeenlijk
laten do meest bevoorrechten zich bedienen
door de mingegoedeu. Het heilig recht van
Ben Zondag moet voor iedereen worden
gehandhaafd voor gezin en gemoedsleven."
Spr. vond hiervoor o. a. steun bij dc
Eeeren Van Gilse en Wicrsma. Maar het
beste deel van het gevoerde betoog werd
wel geleverd door den heer Schram, uit
Haarlem, die het navolgende t© berde
bracht
„De publieke apinH moet worden gewekt
tot belangstelling in Zondagsrust. Eoliter
meent hij, dat de mid den tot vermaak en
van verkeer niet behoeven to worden uit
gebreid en laat ons trachten onzo verma
ken niet te veel op Zondag te doen plaats
hebben."
Indien men deze argumentatie goed on
der de oogen ziet, zal men aanstonds be
merken, dat zij zich geheel tegen het be
toog van den inleider, ae:i heer Van Droo
ge, keert. Wel huldigt zij niet rechtstreeks
en openL. het door den heer Van Drooge
verworpen Bijbelsch stelsel, maar zij sluit
zich daar toch in de practijk geheel bij aan.
En langs dezen weg alleen kan de op
lossing wel niet verkregen worden, maar
toch naderbij komen. Het „Herziet uzclvo"
van Modderman is ook hier van toepas
sing. Voor hoevelen is het niet mogelijk
hun inkoopen vóór den Zondag te doen
En hieronder, mevrouw, verstaan wij zoo
wel uw koekjes als de sigaren van uw echt
genoot Hoc gemakkelijk is het niet, voor
al voor de meer gegoeden, hun feesten
niet bij voorkeur op Zondag, maar bij
voorkeur in de week te geven. Wij weten
het, er zijn gevallen, ook onder de meer
gegoeden, waarbij do man id de week nooit
tijd heeft, en dit zijn even rechtmatige uit
zonderingen als de uitgang van den arbei
der des Zondags met een openbaar of pri
vaat middel van vervoer. Maar in plaats
van uitzon de r i n g n, die gewettigd
zijn, is in vele gevallen en zonder eenig
motief veeltijds gekomen regel, waar
voor geenerlei verontschuldiging bestaat.
En nu is het volstrekt niet noodig, dat
op dit stuk aanstonds groote h©rvormin-
gen, ingrijpende wijzigingen plaats vin
den. Het eenige, wat noodig schijnt, om
tot het doel to komeD, is, dat wij onzen
geest herzien. Dan zullen, evenals op het
gebied der drankbestrijding, zacbtkens aan
betere zeden ia do plaats treden der tb-arr
heerschendo wanbegrippen. En de tijd zal
eenmaal komen, dat een wet, welke de
Zondagsrust meer tot haar recht brengt,
meer doet ophouden een dood© letter te
wezen, niet op de stapels tegenwerpingen,
op de bergen bezwaren, welke er thans
tegen worden ingebracht, stuiten zal.
Gezondere begrippen z llen ook bier al
lengs bedding graven voor betere toestan
den.
In Nederland hebben tot dusver do
Christelijke partijen zich sterk verzet tegeii
toelating der lijkverbranding.,
Geen Ministerie heeft de zaak nog durven
aanvatten. Vrijzinnige bewindslieden zijn
waarschijnlijk teruggedeinsd voor het ka
baal, dat door een voorstel zou zijn veroor
zaakt, En zoo moeten nu degeneD, die, om
welke redenen dan ook, aan verbranding
boven begraving de voorkeur geven, het
lijk buiten Nederland doen verbranden.
In andere landen schijnen de Christelijke
denkbeelden in dezen minder beczwaar op
te leveren. In een Zwitsersch© courant lazen
wij onlangs dc aankondiging, „dat het den
Almacbtïgen God heeft behaagd, onzen on-
vergctelijken... tot zich to roepen in het
eeuwige Vaderhuis", en daaronder: „de
stille lijkplechtigheid (verbranding) zal ge
schieden op..." In Duitschland werd m
1904 bijna 1400-maal tot verbranding over
gegaan, en daarvan niet minder dan 478
keer na voorafgaand© Serkdijko plechtig
heid een bewijs, dat de tegenstand der
W 0 R RJ3 E R W E E R,
OröEBICnT 1705. KONINKLIJKE FABKÏEKEN.
Voedert uw Wee met de zuivere Eföoirwe
merk „Sier" en^&L»
uitmuntende door hoog olwit- en vetgehalte en grootste voedingswaarde
EERE-DITLOMA Par^s 1900. - NEGEN GOUDEN MEDAILLES.
1999 22
J0NGH, Hoogen Rijndijk,
Oegstgeest.
heerlijk aromatisch bitter, staat onder
voortdurende scheikundige controle
van de Apothekers FRANCKEN en
HORSMAN te Leiden en ANDREAS
0TT0 te Amsterdam.
Verkrijgbaar in fleschjes. ad f 0.3(ï bj) do
Firma's Z. A. SNIT, Houtstraat; v. DONGJiN,
HoogowoerdS0HRETLEN, Hooigracht
JOH. K NEG TEL, Noordeindo; L. H. DE
te Leiden on A. F. DE R00Y, to
i860 36
HASSELMAN PANDEK,,
N. Rijn 28, Leiden. Hoogewoerd 115.
Grootste Magazijnen van Tapijteu, GoiMljjnstofifesi, Vloerzeilen
en Ameublementen, Winter-Fantasie-Artikelen in do uitge-
bieidsto verscheidenheid, 4863 20
Soüde quaiiteiten. Lage Prijzen.
Niets pleit beter voor de qualiteil dan het steeds
toenemend debiet. Alle soorten dagelijks versch gebrand.
Verschonen do herziene en geheel tol op den tegennroor-
«ligen lijd bijgewerkte Ode clx-nU van
Iniaileu en 10 pinten.
Ingenaaid OO €ts. Gebonden f 1.25.
en zij no overzeesche 13ezitting-en,
4de drnk, 16 kaartoD, met een aardrijkskundig overzicht en een registor der plaatsnamen
Ingenaaid 05 Cis. Gebonden f 0.05.
Deze Atlassen zijn dienstig zoowel voor M. U. Lager Onderwijs als
voor de leerlingen van Gymnasia, H. B.-Scholen, Kweek- en Normaalscholen.
Door hot groote debiet zijn de prijzen uitorst billijk.
Vcrkrijohaar bij alle Boekhandelaren eo bij den Uitgever A. W. SIJTHOFF.
3208 30 Grove en geklopte Gascokes.
Bestrijding van Bloedarmoede, Bleekzucht, -Malaria
(Binnenkoorts), Algcinceno zwakte, voortdurende Hoofd
pijn on Gobrek aan eetlust ll>e echtte BAINA-DRUP-
PEES va«# !>r. DE VRIJ dragen buiten op de rood®
doos mijn naam onder nevensstaaud fabrieksmerk. Men
lotte daarop. ZU zijn ov eral vorkrfjgbaar kf 1Ook recht
streeks ©n fr. van de fabriek tegen inzending v. postw. a 1.
Chemische Fabriek van II. NANNING, Den Ilaag.
3636 b 16
Door GEBROEDERS VAN DER HOEK, te Leiden, is
uitgegeven;
EEN BOEK VOOR OUDERS ErJ OPVOEDERS
door
ELISE VAN CALCAJ&.
INHOUD: Jong loven. Begin. - Hot kindje In de domme zes
weken. Levenseischcn. (tiet eerste voedsel). De zintuigen ontwa
ken, Behoefte aan beweging. D® kleeding. Lastig® kinderen.
De kracht der gewoonto. Wie zal regeeren'? De slaap, De maal
tijd. Het kindje speelt. Beteekenis van bet spel. De eorste
stap. De huid. Harding en lichaamsoefening. H®t kind leert
sproken. De leiding van den wil. Verblijfplaatsen. Versterkende
oefeningon en spelen. - Gehoorzaamheid. Belooniug en straf. Do
groono Bchool. Kindergodsdienst. De betrekking van hot kind tot
anderen. Goed en kwaad. Het mysterie van God. Het mysterie dor
geboorte. Het mysterie van den dood. Temperamenten ea karakter.
Een eenig kind. Kinderkwaaltjes. Het zioke kind. - Vreemde oogen
dwingen. Het geheugen De fantasie. Vrouwelijke opvoeding.
Biecht eener moeder uit het begin der vorige eeuw, zooala er nog wel
onkelen zijn. Waarheid en leugen. Zondagskinderen ztfn zeldzaam.
De wereld van het kind. Onkunde maakt den opvoeder soms onrecht
vaardig. Vermaken. Prenten on Prentenboeken. Een kinderhand
is gauw gevuld. Stille deugdeö. Gemoedsleven. (Gevoel, verstand).
Qodsveroermg. Kinderlijk geloof. Vorming van het geweten.
OpvoediDg. Over hot verband van huls en sohool ln de opvoeding.
Vrijheid. Uiterlijk voorkomen. Orde. Loerpllcht. (De ondoel
matigheid van ona kedendaagsch volksonderwijs zoolang de moraal
or met onder genomen wordt). Hot ontijdige. Opvoedkunde.
De opvoedende beteekenis van den kindertuin. (Hot spelen in den tuin.
Hot bellen blazen. Het zandvorm6pel. Het boetseeren met klei). Mijn
voorbeelden. Evjlagcn. I. Onderwijs in handenarbeid voor 100 jaar.
II. Kindertuin en Moederschoot. 4614 92
Verkrijgbaar bij alle Boekhandelaren,
Solide personen, die geld noodig hobben voor handel of bedrijf,
kunnen dit bekomen, ook voor lste en 2de Hyp., van af 8£ pCt. Men
schrijve Br. fr. No. 31 lett. S, Postbus 57, Den Haag* 4443 10
Directeuren: Mr. A. W. F. H. SANGER en J. DE WAARD.
Geeft '1 pCt. Pandbrieven uit, verkrijgbaar A 100.} pCt. Corres
pondenten te Leiden voor Pandbrieven: de Leidsche BankvereeniglngH. F. 0.
QERLINGS; voor Hypotheken: de Heer W. C. LENDERINK. 999 12
Zoo gU Uw voordeel zoekt, haalt dan bjj Uw winkelier een pak
Zeepextract m ra n n n n n n
voor 7 Cent, l_
daarvan kunt-
U 5 pond
vette witte
Zeep maken. I9
U kunt het ook
als ZEEPPOEDER gebruiken. 3 JLepels op een emmer water, roero
dit oven om, en men heeft een emmer "VET SOP. Het is veel beter
on vetter dan Zeep of Zeeppoeder. Probeert ze en gij gebruikt ze altijd
en bevoelt zo Uw kennissen aan.
Velo waschvrouwen zetten hun wasch, voor zU gaan wasschen,
dos avonds in lauw water, waarin een kleine hoeveelheid Zeepextract
opgolost is, 'smorgens wasschen zij haar uit en het goed is schoon.
Wij noodigen U beleefd uit ecu proef te nemen.
BIJ allo Winkeliora veikrUgbaar en in 't groot by de Heeren
F. Jfl. DE KEUAING, Aalmarkt en J. W. PADDENBURG,
Haarlemmerstraat 209. 4868 50
Bij A. W. SIJTHOFF te Leiden is verschenen de
vijfde herziene en vermeerderde druk van
in de
Gepensionneerd Officier-Machinist tste Iclasse.
PRIJS f 4,5o. GEBONDEN - 4.90,
Deze vijfde druk heeft een aanmerkelijke uitbreiding
ondergaan. De omvang is nagenoeg verdubbeld met talrijke
nieuwe gravures, zoodat het werk nu geheel op de hoogte
van den tegenwoordigen tijd is gebracht. Dit boek is zeer
aan te bevelen tot eigen studie ter beoefening van de Stoom
werktuigkunde en daarbij behoorende vakken.
Alle Boekhandelaren nemen hestellingen aan.
