Zaterdag; IS November.
Tweede Blad.
<§eze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§pn- en feestdagen, uitgegeven.
Burgerlijke Stand.
IP. Ï4Ö31
A0. 1905,
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT
Tooi Lelden per week 9 Cent«| pei 8 maanden 1,10.
Buiten Leiden, pel loopei en waai agenten gevestigd zijn S 1 1,30,
Pianco pel poet J 1,65.
PRIJS DER ADYERTENTIËN
Van 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.17£. -* Grootore lettere os»ar
plaaternimtee Kleine advertentiën Tan 30 woorden 40 Gents contant; olk
tiental woorden meer 10 Gents. Voor het inoasseeren wordt/"0.05 berekend.
Een jubileum voor de Leidsclie
Kweekschool.
Den vijfden December a.s. zal het vijftig
jaar geleden zijn dat aan do Kweekschool
voor do Zeevaart te Leiden het onderwijs
voor de eerste maal gegeven werd.
Een jubileum dus.
Een Rotterdammer, A. F. Nevens, die
één dor eerst© instructeurs aan die school
is geweest, kwam liet neuglijk feit ver
tellen.
En hij vertelde:
Den vijftienden November 1855 gingen
wij met do kanonneerboot No. 71, waarop
ik toen matroos 2do klasso was, van Vlissin-
gen uit naar Leiden. Do 71 was hot eersto
opleidingsschip. Verbeeld u wat ons gebeurd
is. Ze hadden van landswego de breedte
van den Ouden Rijn gemotcn en we konden
er best door, hadden ze gezegd. Maar mis
hoor. Bij de eersto brug de best© bleven
we al zitten, geen doorkomen an. Jawel,
zei ik toen tegen onzen commandant, schip
per Van Eeko de man is nou al lang
dood het gaat wèl, maar dan moeten ze
yan do bruggen de klappen afnemen en wij
moeten onze rusten binnenboord balen. Nou,
dat is dan toen gebeurd óók en op 't kantje
af, krèp, maar nèt, kwamen we er door.
W© kregen onze ligplaats in Leiden aan
het Galgewater bij do Witt© Poort en op
Sinterklaasdag van 't jaar 1855 begonnen
wo van de jongelui zeemannen t© maken.
Wo haddon er den eersten dag één en een
paar dagen later nög een en weer een, 't
ging langzaam maar zeker.
De instelling was toen niet zoo mooi als
nu. Onze ,,71" was een goed, maar een oud
scheepje en aan don wal hadden wo een
loods. Onzo lessen gaven we dan eens aan
boord en dan eens in de loods.
Ik had er veel pret in en m'n eigen goeie
manier om do jongens wijs te maken in
roeien cn het kompas en de tuigage en 't
aan- en afslaan van do zeilen en de verdere
zeemanskunst.
Weet u hoe ik ze 't kompas leerde. Veel
wijsheid was er niet onder die eerste kweek-
schooljeugd en wo kregen ze die op de stra
ten van Leiden te veel waren on van Mofc-
tray, dus veel deugd was er ook niet onder.
Nou, ik deed het zoo. Ik had een stokje,
waar 'k de maat mee sloeg en dan liet ik
zo zingen, zoowat op de wijs van ,,Nieu-
wenhuys mot zakkies plakken": Noord
ten oosten Noord noordoosten hi ha ho,
enzoovoorts.
En do tuigage leerde ik ze nèt eender, op
een deun, als een lolletje, maar of het er
ia kwam 1 Prachtig hoor.
We waren met onB drieën instructeurs,
werd, „vandaag voor geld en morgen voor
niet" to kragen was, toon het ovorige van
omgeving aan weerszoden van den onbestraten
weg, welke soms op een modderpoel geleek,
werd gevormd door weiland, bleekeryen en
warmoeileraland en eon klolne slagory met
het oog op de stedeiyke accynzen.
Het was er toen zoo rustig en «til, zoo
echt bulten.
Gaandeweg kwam er echter verandering.
De poort verdween, de zandweg werd eon
straatweg, de slooten gingen dicht, bouwland
voor groenten werd bouwland voor hulzen,
met luchtbanden, dooh over de yzoren velgen
*11 n dikke gutta-percba-lagen gelegd, die de
kuilstooten wel eenigszins, doch niet geheel
breken. Op een effen bestrating of op oen
grindweg is het r^den aangenaam. Op de
heenreis maakte de tweede wagen een vrü
heftige, slingerende beweging; zoodat goepot
werd over het „nauwkeurig volgen van elkan
ders spoor". Het bleek intusschen, dat de
gutta-percha banden van dezen wagen rond
waren en do gladde weg een zekere slinge
ring bevorderde. Te Leiden werden daarom
de wagens omgewlssold en toen men den
terugtocht maakte, sprak men algemeen zyn
tevredenheid uit over de gemakkelijke bowe-
glng. al bleef een zoker rammelend geluid de
tochtgenooton vergezellen.
Onder weg liet de lasch van een der banden
los, en daar herstellen te veel tyd eischte en
misschien mot al te goed mogelijk schoen,
het men doodeenvoudig de daarin zittenden
m den voorsten wagen overstappen en het
rijtuig achter.
01TL0TINGEN. 's-Gravenkage. Tea Raad-
buize heeft.de uitloting plaats gehad van:
lo. 20 obligatiën ieder van 1000 in de 4l/j-pCte.-
loening van 1874, groot ƒ550,000:
44 67 69 100 104 179 180 201 230 250
263 293 315 338 437 454 487 508 532 544
2o. 93 obligatiën ieder van f 1000 in de 4VrpCls.-
leening van 1875, groot 1,800,000, in drie Serieën
aangegaan:
7 25 51 53 57 65 94 106 137
138 203 223 244 246 270 272 298 921
828 381 885 399 410 459 476 486 509
517 552 555 572 581 640 641 643 633
664 678 697 722 748 778 783 804 812
819 827 877 881 900 943 946 969 974
1008 1076 1080 10ö7 1130 1133 1143 1186 1207
1209 1262 1276 1281 1319 1327 1328 1358 1361
1367 1.368 1372 1390 1403 1422 1455 1457 1465
1499 1507 1526 1606 1635 1640 1647 1659 1661
lb76 1078 1752
LEIDERDORP. Geboren: Boudewijn, Z. vac
B. Borreman en G. G. van Vliet, Koosje D
van A. Kerjeer en \V. van Vliet,
ééu was nogal een suffert en die is maar
een paar maauden gebleven. Do derdo was
ook goed.
Voor den goeicn naam van het opleidings
schip zorgde ik ook op mijn manier,
's Avonds, als ik duiten had, ging ik de
kroegen af en overal met het fabricksv--te
praten. En vertellen van het zeemansleven
En opsnijjon 1 Dan invitcordo ik zc met
hun jongens om eens te komen kijken cn
dan liet- ik ze alles zien, óók bet eten dat
werkelijk puik was. Do één vertelde bet aan
den ander en zoo kreeg de Zeevaartschool
een goeien naam cn veel loop.
Tegenwoordig doen zo dat met min is te-
rieelo aanschrijvingen on plakbilje. jcq»
Maar mijn manier was óók goed.
Ik bleef drio jaren, toen kwam do ouwe
vaar-lust er weer in. En aan die drie jaren
denk ik ract ploizier terug.
Of het feest zal worden gevierd? Dat
kan tocb niet onopgemerkt worden voor
bijgegaan. Er zijn zoo'n massa goeie matro-*
zen uit Leiden aan onze vloot gegeven.
Die laatste opmerking van Nevens onder
schrijven wo gaarne. Do aandacht van alle
belanghebbenden cn van alle oud-leerlingen
zij inmiddels op den komenden vijfden De
cember gericht. („Rott. Nbl.")
Posterijen en Telegrafie.
SintNIcolaas
Do directeur-generaal der posterijen en
telegrafio brengt ter algenu .e kennis:
Bij gelegenheid van het aanstaande
Sint-Nicolaasfeost wordt de vergunning,
om cenigo pakketten aan - tzelfdo adres
van slechts ééne adreskaart te doen verge
zeld gaan, voor den tijd van 2 tot en mot
7 December ingetrokken en zal derhalve
bij elk gedurende dat tijdvak ter verzon
ding aangeboden pakket een adreskaart
behooren to zijn gevoegd.
Voorte wordt, ter verzekering van ccn
goede overkomst van do pakketten aanbe
volen
lo. zorg te dragen voor een doelmatige
en stevige verpakking van do te verzonden
voorwerpen, in dier voege, dat dez© op
afdoende wijze tegen breken of beschadigen
verzekerd zijn
2o. z«oo mogelijk de adressen op den om
slag van de pakketten te schrijven en,;
waar opplakking of aanhechting van oen
adres onvermijdelijk is, dit zoodanig vast
te hechten, dat voor hot verloren gaan
daarvan, tijdens het vervoer, geen vrees
behoeft te bestaan;
3o. in de pakketten een tweede, los
adres te sluiten.
dlo er ten loste lij lange rijen verrezen, totdat
„Buiten-Rust" aan weerszijden er door word
lngesloton en ook het buitenverblijf schuin
aan de overzijde van den weg met succes in
bouwgrond werd herschapen.
Met de rust van „Buiten-Rust" van dozen
kant was het gedaan, terwijl het gehamer
en do andere bedrijvigheid van de verder
opgerichte fabriek van ijzermaterialen er boven
dien tot het dichte gebladerte doordrongen.
Alleen van de zUde van den Vliet bloef
hot gewone uitzicht behouden, van waar
dan ook in do nabijheid van do Wouteren-
brug 't hiorby
afgobeeldo ge
zicht op het
huis, dat nu
door Bloopers-
handen valt,
terwijl do trot-
4 echo hoornen
daarin reeds
zUn voor go-
gaan, word
genomen. Hot
was er van
daar zoo'n
mooi, schilder
achtig stukje
natuur, dat al
weder tot hit
verlodeno be
hoort, om
plaats voor oen
verzameling
van hulzen te
maken.
Jammer is
en blUft het dat
de gemeente
niet hoeft kun
nen goed Tin
den om dien
grond in zlJa
oorspronke-
lUken toestand
tot zich te
trekken om er
dan met oenige
voranderingen
«en nieuwe
bestemming,
«Heen stadgo-
nooten ten pro-
fljto, aan te
geven.
Dezer dagen is
kennis gemaakt kun
nen worden mot oen
zeer modern ver
voermiddel.
Op initiatief van
den burgemeester
van Alfen werd een
proefrit gehouden
met een Renard- of
automobiel trein van
Utrecht naar Leiden
en terug, waaraan
door verBchillonde
autoriteiten van de
betrokken gemeen
ten werd deelge
nomen.
Deze trein ge-
heeten naar den uit
vinder den Franschea
kapitein Renard
bestaat niet uit een
locomotief, welke ala
trekkracht dienst
doet voor do vol
gende wagens, maar
uit oen automobiel,
locomoteur genaamd,
welke een motori
sche kracht over
brengt op eiken
wagen afzonderlijk
door een vernuftig
gevonden stol assen,
kam- en ketting-
wielen.
Daardoor wordt
iedere wagen als het
ware op zichzelf een
automobiel.
De bouw is zoo
danig ingericht, dat de wagens elkanders
spoor volgen binnen enge grenzen; het spoor
van een volgwagen wijkt slechts in normale
omstandigheden zeor weinig af van dat van
het voorgaande rijtuig.
Do wagens wegen met inbegrip van onder
stel 2400 KG. on kosten elk 0500, de loco
moteur weegt 2000 KG. Het gemiddelde
verbruik aan benzine wordt geraamd op 15
liter per uur.
Uit oen mededeeling van den heer O. P.
,,Vlug, uit Utrocht, in een vergader.ng van
„Bouwkunst en Vriendschap" te Rotterdam
Iblljkt, dat voor liet in-exploitatie-brengen van
een trein noodig is eon kapitaal van f 70,000.
1 De kosten van een paardentram worden ge-
kekend op 40,000 per K.M., van oen olectri-
scho tram op f 60,000 per K.M. Daarentegen
'komen de kosten van bedrijf voor een Renard-
trein op 12 cents per wagenkilometer, van
een paardontram op 16 cents en van een
©lectrische tram op 24 cents.
Volgens in Duitschland verkregen resulta
ten kan de opbrengst van een Renard-trein
gerekend worden op 20 cents.
De wagens zjjn niet voorzion van wielen I
De Renard- of Automobiel-trein.
Aanbevoling verdient daarom banden zonder
einde te bezigen of «en paar complete wielen
mee te voeren voor mogelijke ODgevallen,
want bU exploitatie mag toch achterlating
van een rijtuig niet voorkomen.
De wagens bestemd voor 20 personen
zyn zoer net.
De trein, stopt zeer vlug en zonder bezwaar,
zot zich dadelijk weer in beweging, bestijgt
hoogten, daalt gemakkelijk en neemt de
moeilijkste bochten.
Zeer zoker heeft do automobieltrein met het
verkeer ten plattenlande een grooto toekomst.
De afbeelding, welke wU hierby gevon, is
genomen te Alfen voor het hotel „St.-Joris".
Zooals men vreet, komt weldra een dienst
tusschen Lelden, Wassenaar on Den Haag in
werking.
Ten bewyze hoezeer het verkeer per
automobiel zich uitbreidt, geven we tegelijker-
tyd een gezicht op een volbeladen omnibus,
welke zich, door middel van zulk een kracht
in beweging gebracht, door Londens straten
voortbeweegt. Men zou het bijna niet geloo-
ven, dat daar reeds meer dan honderd van
•Jozo omnibussen Ioopeni
Rijksverzekeringsbank.
Men seint uit Amsterdam aan 'de
„N. R. C."
Gisteravond hield de vereeniging van
ambtenaren bij do Rijksverzekeringsbank
een drukbezochte ledenvergadering ter be
spreking yan het aan de Tweede Kamer
te zenden adres in zake salarisverhooging.
In verband, zoo vernamen wij, met een
mededeeling van den secretaris-generaal
van het departement van landbouw, handel
en nijverheid, dat wanneer de noodzakelijk
heid yan promotie in 1906 mocht blijken,
deze er bij den minister op zal aandringen
alsnog een suppletoir© begrooting in te
dienen, besloot do vergadering het adres
thans niet te verzonden, hoewel gebleken
is dat de toestand der lagere ambtenaren
zeer ongunstig is.
Buiten-Rust".
Eertyds was dit zomerverbiyf, waartoe men
toegang verkreeg op don Hoerenweg en aan
de achterzijde op hot Schelpenpad, inderdaad
een rustig oord. Het was in den tyd toen
de Koapoort nog bestond en aan den weg
daarbuiten, begrensd door slooten aan weers
zijden, slechts enkele hulzen stonden, moestal
kleine buitentjes of een paar tapperyen, waar
van de een door haar naam van „Pas buiten"
aanduidde, dat men nog kort van de stad was
en de andere eveneens op een uithangbord
verkondigde dat do waar, die er verkocht