Wollen en Zijden Stoffen.
Maison ABR. VAN DER HEIJDEN.
3ÜTo. 13989.
LËIDSCH DAGBLAD, ZATERDAG 30 SEPTEMBER. VIERDE BLAD:
Anno 1905
Offioieele Kennisgeving.
cix
Gemengd Nieuws.
Ëo@r vertrek naar elders slechts nog korten isjds
van mijn Magazijn in Kostuums, Peignoirs, Kostuumrokken, Blouses, Onder-Bovenrokken,
Pelterijen en
BR.EESTK.AAT HO,
Najaarsschouw*
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Gezien artikel 17 der verordening van den
6den Juli 1899 (Gemeenteblad No. 15);
Brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat te beginnen met Maandag 2 October
e.k. geschouwd zullen worden do openbare
wegen, lanen, paden, straten, kaden, plei
nen, hofjes, stegen, sloppen of poorten en
gangen, benevens do daarin gelegen of
daartoe behoorende bruggen en andere
kunstwerken, alsmede de wateringen en
6looten en de daartoe behoorende sluizen,
duikers, buizen, toegangkokers en derge
lijke werken, een en ander voor zoover die
bijzonder eigendom zijn.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DE RIDDER, Burgemeester
VAN HEYST, Secretaris.
Leiden, 15 September 1905.
i ïiikomsteubcïaating.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen in herinnering, dat met 30 Sept.
o. k. do 3de termijn vervalt van de In
komstenbelasting, dienst 1905, en dat al-
zoo op den lsten Oct. a. 8. minstens 3/6
gedeelten van den aanslag moeten voldaan
rijn.
Zij noodigen mitsdien belanghebbenden
uit, om, ter voorkoming van vexvolgings-
kosten, tot de betaling van het verschuldig
de ten knntoro van den Gemeente-Ontvan
ger over te gaan.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DE RIDDER, Burgemeester.
VAN HEYST, Secretaris.
Leiden, 26 September 1905.
Kosteloozc Inenting.
Burgemeester cn Wethouders van Leidon
brengen ter algemeeno kennis, dat
op D i n sda g 19 September a.s. cn tot
nadere aankondiging op eiken vol
genden Dinsdag, met uitzondering
yan 3 October a. s., telkens des namid
dags te 2 uren, in het Elisabethshof aan de
Oude Vest, gelegenheid zal worden gegeven
tot kostelooze inenting van on- cn
minvermogenden, wordende tevens aan be
langhebbenden herinnerd, dat zij slechts zul
len worden toegelaten op vertoon van een
bewijs hunner geboorte-inschrijving.
Burgemeester en Wethouders voornoemd^
DE RIDDER, Burgemeester.
VAN HEYST, Secretaris..
Leiden den l4den September 1905.
Brieven van een Leidenaar.
Het begint er waarlijk op to gelijken dat
ik cr een bureau voor socialo economische
en wat men maar wil adviezen op na
houdt-
Misschien heb ik er zelf een beetje schuld
aan dat er al weer meer vragers op mij
losgekomen zijn. Gekscherend sprak ik de
vorige week van mijn opsporingsdienst en
nu zullen de menschen, bij v ie do Eva's
natuur, om graag heb naadjo van de kous
to weten, nog in meerdere of minder© mate
voortleeft, denkenmisschien kan *je
Leidsche briefschrijver onze weetlust of
nieuwsgierigheid bevredigen, het is licht
to probeeren. Welnu, als ik den vragers kan
bevredigen, waarom zou ik het niet doen 1
Wij zijn immers ook in de wereld om elkaar
bij te staan en to helpen. Ik geloof dat wij
daaraan lang niet genoeg de hand houden.
Het heeft er soms van dat do menschen
het elkaar liever onaangenaam en lastig
maken. Met een kleine welwillendheid kan
men soms wonderen doen en worden mis
schien later wondoren aan ons gedaan. Eu
al zal het, wanneer ik voor dezen k'ecer de
moeite eens op mij neem, enkelè vragen
en opmerkingen van de zijde der lezers tot
mij gekomen, de antwoorden wel zoo'n
vaart niet nemen, er bestaat voor mij geen
enkele reden om het antwoord schuldig
te blijven.
Eeu van mijn meest belangstellende
lezers, wat ik reeds eerder ondervond,
schrijft mij:
,,Zoudt u in uw volgenden brief naar
aanleiding van het bericht, dat er nu wer
kelijk de eerste stappen zijn gedaan om de
clectrische tram aan te leggen van Leiden
naar Amsterdam, ons Leidenaars ook kun
nen mededeelen langs we^-c plaateen die
lijn geprojecteerd is 1
Wat ik daarvan weet, wil u. gaarne zeg
gen. Volgens het oorspronkelijk plan,
waarvoor in 1899 de Hollandschc Electri-
scho Spoorwegmaatschappij bij de provin
cie en de gemeente 6ubsidie vroeg, omvatte
de volgende lijnen:
lo. VijfhuizenNieuwërsluis, leligte 36.4
K.M.
2o. SlotenHoofddorpLeiden, lengte
37.5 K.M.
3o. Een verbindingsbaan SlolenAm
sterdam, lengte 8 K.M.
4o. Een lijn AmsterdamAlfen, lengte
35 K.M.
öo. Een lijn N. AmstelOuderkerk,
lengte 2.8 K.M.
Hiervan zou 32.4 K.M. gelegen zijn in do
provincio Zuid-Holland, zich verdcelend
over twee lijnen, nL die van Oudewetering
naar Leiden (een onderdeel van do lijn
HoofddorpLeiden) tér lengte van 16.4
K.M. met inbegrip van de 1.2 K.M. lange
verbindingsbaan met den spoorweg Lei
denWoerden en die van Nieuw veen naar
Alfen, onderdeel van de lijn Amsterdam
UithoornAlfen ter lengte van 16 K.M.
Een blik op de kaart leert ons nu wel
welke plaatsen en plaatsjes aan dit traject
zouden liggen. De bedoeling was, om de
Haarlemmermeer en omgeving, in één
woond, al bet land, gelegen tusschen Am
sterdam, Haarlem, Leiden en den staats
spoor AmsterdamUtrecht, dat bot dus
verre van ijzeren verkeerswegen ten een en-
male verstoken bleef van een gemakkelij
ker en sneller communicatiemiddel te voor
zien. Voor onzo gemeente in het bijzonder
zouden deze lijnen, behalve die van Uit
hoornAlfen, welke geacht kan worden
voor haar van twijfelachtig nut to wezen,
zeer to verkiezen zijn. Niet minder dan 72
dorpen uit deze omgeving bezoeken dc
weekmarkten in onze stad; dezo sneller en
vaker met ons in contact to brengen, wie
zou het niet toejuichen?
Onze gemeenteraad besloot clan ook in
zijn zitting van 12 October 1899 ten behoe
ve van dezen aanleg een rentegarantie k
4 pCt. van f 60,000 to verleenen, mits het
eindstation niet kwam aan den Hoogcn
Rijndijk aan het Raamland, maar bij de
Schrijversbrug.
Men maakte zicli in dezo gemeente
reeds blij, doch, zoo 't bleek, to vroeg.
Op een verzoek om subsidie bij do Pro
vinciale Staten brachten Gedeputeerden
een afwijzend praea-.ies uit in hoofdzaak
om do hooge kosten cn den gcringen finan-
cieelcn steun der belanghebbende gemeen
ten, vertegenwoordigend met de door onzo
gemeente verleend© garantie, slechts een
kapitaalswaarde van f 64000.
Toen kwam do Maatschappij met een
nieuw plan, - waarin vervallen was
de lijn VijfhuizenHoofddorpAalsmeer
Uithoorn en daarvoor in de plaats was
geprojecteerd de lijn AalsmeerAmstel
veen en overeenkomstig de «-oor Leiuen
gestelde voorwaarden werd de lijn doorge
trokken tot do Haven.
De eerste verandering werd in de verga
dering van onzen gemeenteraad van 4 Oc
tober 1900 sterk in het nadeel van deze ge
meente geacht. Daardoor toch zou het ge
vaar groot zijn, dat Aalsmeer niet meer
naar Leiden ter markt zou gaan, maar
naar Amsterdam zou getrokken worden
Onder voorwaarde, dat do lijn Vijfhui
zenUithoorn zou bestaan en Aalsmeer,
Amstelveen (Amsterdam) weer zou komen
to vervallen, besloot de Raad de rentega
rantie tot 100,000 te verhoogen.
Hiermede nam de Maatschappij genoe
gen, doch in 1901 kwam, voor zoover
Zuid-Holland betreft, weer deze wijziging
in het plan, dat de lijn HoofddorpLeiden
na Rijpwetering, niet nog Hoogmad© en
Leiderdorp zou aandoen, maar benoorden
den Rijn van Rijpwetering naar hot eind- 1
punt aan den Heerensingel nabij de Zijl
poort zou loopen, vanwaar zij met het sta
tion der Holt TJzeren-Spoorweg-Mnat-
schappij in verbinding zou worden ge
bracht.
Zoo bestaat op het oogenblik, als ik het
wel heb, het plan nog, dat nu ook door
de provincie zal worden gesubsidieerd en
waarbij, zooals men weet, de H. IJ.-S.-M.
het meesb te zeggen heeft, doordat zij de
meeste aandeelen bezit* Wie echter mocht
meenen dat, nu op de oostelijke grens on-
zor gemeente ten behoeve van deze spoor
lijn terreinen zijn aangekocht, spoedig met
den aanleg daarvan zal liegonnén worden,
moet ik tot mijn spijt öie illusie ontne
men. De Maatschappij heeft al weer van
deze terreinen verhuurd aan particulieren
en nog wel voor den tijd van vier jaren.
Men schijnt dus nog geen plan to heb
ben, om met den aanleg baast te maken.
Voor vele Leidenaars en voor do meeste
bewoners der 72 dorpen in Leidon's omge
ving ongetwijfeld een teleurstelling.
Een tweed© vraag, die dezer dagen tot
mij kwam en zeker niet zoo schuldeloos is
gesteld als d© bovenstaande lviidt: Zou do
Leidsche briefschrijver niet eens kunnen
vertellen waaraan de f 4687.50 tijdens het
korte bezoek van H. M. dc Koningin in
deze gemeente ia uitgegeven en waarom
geen der raadsleden daarover in de laat
ste raadsvergadering iets heeft gezegd?"
Dezo vraag was onderteekend door een be
lastingbetalend burger en uit deze onder-
tceke^ing blijkt al reeds uit welken hoek
de wind .waait.
Om met het laatste deel te beginnen,
merk ik op, dat do Raad voor dit doel in
dertijd blanco credict aan Burgemeester
en Wethouders verleende, het zou dus
geen zin gehad hebben, daarop nu aan
merkingen te waken. De Voorzitter had
geheel in zijn recht, kunnen antwoorden:
,,Jullio lieten ons eenmaal de handen ruhm,
wij hebben daarvan op behoori.jKc wijze
gebruik gemaakt, meer wensch ik er
niet van te zeggen".
En ik wil wel bekennen, dat het mij
leed gedaan zou hebben, wanneer een der
raadsleden op dit bedrag captio had ge
maakt. Daarmede zou hij, dunkt mij, een
smet geworpen hebben op ons stadsbe
stuur.
Natuurlijk, cn daarmede kom ik tot het
eerste gedeelte der vraag, kan ik deze
uitgaven niet specificeren.
Maar al kon ik het doen, <iau zou ik
dezo omschrijving nog niet graag in een
LeiJsohen Brief zetten. Mij dunkt, daarvoor
was het bezoek to hoog en daarvoor staat
do gemeente to hoog. Zoo'n Koninklijk bo-
zoek behoort tob de zeldzaamheden. Hoo
lang was het al niet geledon, dat het Hoofd
van den Staat deze gemeente heeft bezocht
en hoo lang zou het niet kunnen duren vóór
dat wij weer die eer zullen hebben. En nu
H. M. onze Koningin*eindelijk den wensc'i
to kannen had gegeven officieel door de ge
meente te worden ontvangen, nu moost de
ontvangst in één woord ook vorstelijk zijn
Do vrager merkte op, dat zijn vraag ouiton
do quaestio van meer of mindere konings
gezindheid omging, welnu, dat geldt ook
van mijn antwoord. Al haddon B. en Ws. en
het geheele gemeentebestuur persoonlijk niet
veel voor het Koningschap on de. Koningin
gevoeld,'dan hadden zij Haar toch bcho'wcu
te ontvangen, zooals dat «egenover een Vor
stelijk persoon, jlaagster van het hoogste
gezag in den Staat, betaamt.
Nemen wij nu aan, wat wij gerust mogen
doen, dnt aanhankelijkheid aan ons Vor
stenhuis en sympathie voor do persoon onzer
Vorstin nog een woordje mee heeft gespro
ken, dan laat heb zich denken, dat de ont
vangst niet minder kon cn mocht zijn en
niet minder heeft mogen kosten. Wie met
dit bedrag voor oogen ons gemeentebestuur
van roekeloos omspringen met de belasting
penningen wil beschuldigen, doet verstandig
er mee te wachten, totdat do oijfers eens
oponbaar worden wat do Friesehe gemeen
ten Leeuwarden en Bolsward bijv. aan de
vorstelijk© ontvangst ten koste hebben ge
legd. Dat zal er nog wel heel anders in-
loopen als hior. Op een andere plaats is in
deze courant opgemerkt, dat de uitgaven
voor dit bezoek voor het meerendeel weer
tot de gemeentenaren is teruggekeerd, doch
buiten dit alles om meen ik te mogen vol
houden, dat Burg. en Wette, niet anders
hebben kunnen doen als zij gedaan hebben.
Zij waren dit aan de eer dor gemeente, die
ze vertegenwoordigen, verplicht.
Do derde en laatste vraag, aio ik in het
kort wil beantwoorden cn die mij stellig
in verband met hot jongste adres der
Leidsohd Varkensslagers-Verceniging aan
den Gemeenteraad, is gedaan, luidde kort
weg: Of ik wel vleesch van longriek vee
zou willen en durven otcn?"
Laat mij er éven categorisch als de vraag
gesteld is op antwoorden: Zeker niet, 'k
zou liever geen vleesch gebruiken dan tu
berculeus vleesch, tenzij door sterilisatie de
mogelijke smetkiemen waren gedood.
Sedert lang heeft Let in de wetenschap
gegolden, dat het vleesch van tuberculeus©
dieren ook de kiemen van do tering bij
menschen in zich draagt. Nu wil ik gaarne
aannemen, dat er onder de deskundigen
stemmen opgaan, die dit verband ontken
nen en daarvoor goed© gronden aanvoeren
en er bijvoegen, dat ik in deze tot oordeelen
onbevoegd ben. Doch zoolang deze opvatting
niet door verreweg de meeste wetenschappe
lijke mannen op dit gebied wordt gedeeld,
acht ik het onverantwoordelijk aan de meo-
ning van den enkeling do voorkeur te ge
ven, omdat daarmede eenig stoffelijk voor
deel gepaard gaat. En zij, die geroepen
zijn to waken voor de volksgezondheid doen
dunkt mij verstandig het deel to kiezen,
waarbij do gezondheid hot veiligst is.
En waar nu nogen van dc tien directeu
ren van Slachthuizen in Nederland open
lijk verklaren, dat zij 't onjuist en gevaarlijk
achten het vleesch van dieren met chroni
sch© tuberculose onvoorwaardelijk voor do
conjsumptic too to laten, daar zal ik het wel
frisch nalaten zulk vleesch tc eten ook al
liet de Leidsche vco- en vlceschkeurinc het
toe.
Ik hoop hiermede alle vragers tc hebben
beantwoord; mooht het zijn, dat ik zc ook
Bevredigd heb!
Weldra zal oen aanvang ge
maakt worden met het rooien van boomen
van do buitenplaats Buitonrust", aan dc
Heerenstraat, cn ©inde Schelpenpad aan
den Ylict alhier. Hot schoon gelegen buiten
is overgegaan in handen van bouwonderne
mers, zoodat in do naast© tookomst aldaar
een nieuwe wijk zal verrijzen.
Inbrokor gesnapt. Giste r-
nacht is door do politie gearresteerd een
man, die trachtte in tc breken in het goud.
en zilvermagazijn van de firma v. d. Pa-
voordt aan do Dubbelo Buurt tc Gouda,
waartoe hij een ruit met zeop had inge
smeerd. Hij 1*5 voorloopig op het politic
bureel achter slot cn grendel gezet.
Hot to wator laton van do
„Amsterdam." Bij het te water laten
van het stoomschip „Amsterdam" van dc
HollandAmcrikalijn, op dc werf der fir
ma Harland en Wolff, to Belfast, is giste
ren een ongeluk gebeurd, waarbij de werk
lieden ternauwernood aan ernstig gevaar
ontsnapten cn groote schade veroorzaakt
werd.
Do „Amsterdam", een schip van 17,000
ton, werd te water gelaten, terwijl cr een
kraabtigo wind stond. Daardoor geraakte
hot schip uit dc richting cn kwam het mot
do breedc zijdo to water, in plaats van met
den voorsteven. Een boei, waartegen het
schip aanvoer, zonk. Het schip was klaar
blijkelijk aan den grond geraakt, doch kon
worden losgemaakt, waarbij het tegen de»
worf der firma Spencer stootte en belang
rijk© schade veroorzaakte. Zoo lag het
schip dwars voor den stroom en stremde
gedurende anderhalf uur het verkeer. Toen
eerst slaagde men er in het aan do kado
vast te meeren.
Do onderzooscho torpedo
boot, gebouwd aan dc werf der Kon.
Maatschappij „Do Schelde", te Ylissingcn,
heeft gisteren met uitstekend gevolg in het
marinedok aldaar een duikproef godaan.
lDo boot zakte tot op den bodem van het
dok en bleef ongeveer een half uur onder
water. Na deze duikproeven werden proef
tochten op de gemeten mijl begonnen.
Ministor Podbielski hoeft
op een verzoekschrift van veehandelaars in
Oost^Friesland om opheffing van dc qua-
rantainebepalingen het volgende weigeren
de antwoord gezonden:
„In Oost-Friesland is de rundveefokkerij
niot alleen een van do voornaamste bron
nen van inkomst van het land, maar het
is in het nlgemcene belang van den staat,
dat aan den Duitsehen landbouw uit
Oost-Friesland voortdurend goed fokveo,
tot verversching van bloed, kan geleverd
worden. Dc geheelo Duitech© landbouw
heeft cr daarom, voor zoover hij afhangt
van het aanfokken van veo in lage landen,
belang bij, dat de Oost-Friescho veestanel
gezond blijft en het is dus billijk, tot be
scherming van dien veestapel, ver strekken
de bijzondere voorzorgsmaatregelen te ne
men. De daarmee strijdige belangen van d©
veehandelaars moeten in dit geval bij d©
andere belangen achterstaan."
Uit een mcdcdeeling van andere zijd©
blijkt, dat van 1902 tot 1903 uit Oost-
Friesland naar de landbouwende streken
van Duitschland 40,000 stuks vee ter
waarde van ongoveor 12 milliocn mk. zijn
uitgevoerd.
De kunst in dioust dor drankbes
strijding. Op dc prijsvraag voor aca
Fricseh tooneelstuk van propagandistisch©
strekking, uitgeschreven door do Friesehe
Propaganda-Commiïfcdo voor drankbcslrij
ding, zijn drio toonsclstukken ingekomen.
Bekroond is een stuk van den heer J. v. d.
Tol, te Wijckol, getiteld: „Hwa is hjir.
baos?" D© jury bestond uit do heeren G. L.
v. d. Zwaag, t© Gorredijk, O. Sijtstra, to
Leeuwarden en het bestuur va.n dc Fricsch©
P ropaganda-Com m issio.
ToClichy (Parijs) is eon zevon-
tigjarigo vrouw, dio er haar boroep van
maakte eindjes sigaren bijeen te zoeken cn
daarom als „la mërc Mégot" bekend stond,
in haar kamer dood gevonden.
Het lijk, reeds in staat van ontbinding,
was omringd van zes katten, die *de ovcr-
ledcno r op nahield, cn lag achter hoopen
voddon en afval van allerloi aard.
Bij de opruiming vond men een pak met
obligation en bankbiljetten, ter waarde van
15,000 fr.
ToNiinosislict woderbij een
stierengevecht tot ongeregeldheden geko.
men.
Toen cr zes stieren waren gedood, cisoh-
tcn 'do toeschouwers, door het bloedig
schouwspel opgewonden, dat men ook den
rooorve-stier zou dooden, cn toen de mata
dors dit weigerden, bcstormdo het publick
de arena, vsrnioldo banken cn omheiningen,
en stak don boel in brand.
Eon mid dol om eieren voo'r on-
bepaalden tijd te bewaren, is uitgevonden
door den fabrikant Folcbi, to Milaan. D©
eieren blijven echter niot heel. Zij worden
gekookt on tot een poeder gemaakt, hetwelk
do voedzame eigenschappen cn den smaak
dor eieren volkomen behoudt.
Do Italiannscho regcoring, die proeven
nam met zulke gepulveriseerde oicrcn, moet
zeer voldaan daarover zijn.
Uit Götoborg werd gisteren
gemeld, dat men eergisteren een aardbe
ving heeft gevoeld te Lundby, op het eiland
Hising in 't Wctbermccr. Diepe kloven zijn
op verschillende plaatoen in den grond ont
staan en men bemerkt ccn dicpo verzakking
van den grond op een deel van het eiland.
Negen huizen zijn beschadigd.
Do oholora. Sinds de laatst©
opgavo zijn in Pruisen twee nieuwe geval
len van vermoedelijke cholera aangegeven.
Vier gevallen van Aziatisch© cholera heb
ben zich gisteren voorgedaan to Praga, do
voorstad van Warschau.
Het totaal aantal choleralïjders in
Duitschland bedroeg tot Donderdag 256,
van wie 87 stierven. Het aantal ziekte cm
doodsgovallen u in do beido laateto weken
zeer afgenomen. Terwijl in do week van 3
tot 9 Seplembor 56 nieuwe govallcn en 23
doodsgc val lo *i geconstateerd werden, waren
deze cijfers van 10 tot 16 Septembor 38 en
16 en van 17 t i 23 Soptembcr 21 en 6.
£070 240