Buitenlandseh Oyerzieht.
Finaneieele mededeelingen.
Marktberichten.
FEUILLETON.
'jêLsjix jyioeclei-.
>'Tr
Teralag van don toestand der ge
meente ILeiden over het jaar 1904.
IY.
Armwezen.
Aan onderstand, vervoer en verptagings-
kofcten werd in 1904 uitgegeven 1700, wel
ke gelden strekten tot verpleging van ver
laten kinderen, onderstand aan hulpbekoo-
ycnde personen, het verleenen van nacht
verblijf, voeding van arrestanten, transport
van doortrekkende personen en het schen
ken van gratificatiën bij gouden bruiloften,
terwijl bovendien een bedrag van 13-10
."werd uitbetaald aan verschillende instellin
gen voor het verplegen van hulpbehoevende
poreonen. In do urmbus op het Raadhuis
,werd een bedrag van 275 gevonden. Ge-
;'noemd bedrag werd onder dc verschillende
armbesturen verdeeld. In het H. G. of Ar-
ipe Wees- cn Kindorhuis werden 172 kin
deren verpleegd; in het R.-K. Wees- en
óudoliedcnhuis 51 oude lieden en 52 kindc-
ren, in het Gereformeerd Minnehuis 142
oude lieden, in het Gereformeerd Minne-
of Arme Oude Mannen- cn Vrouwenhuis 63
oude lieden, het R.-K. Parochiaal Armbo-
stuur verpleegde 1 volwassene, 31 kinderen,
het Israelietiscbo Armbestuur 7 oude lieden
©n 13 kindoren, in het Evang. Luthersch
Wees- en Oudeliedenhuis 8 oude lieden en
,7 kinderen, de Romonstrantsche Gemeento
4 oude lieden en 5 kinderen, de Gorefor-
meerde Gemeente afd. A. 1 volwassene cn
6 kinderen, cn d© Gereformeerde Gemeente
afd. O. 4 oude lieden ©n vanwege het
Waalsch Armbestuur werden 2 kinderen
verpleegd. Onafgebroken werden door de
Ncd.-Hervormdo Gemeente bedeeld 803 en
tijdelijk 329, door het R.-K. Parochiaal
[Armbestuur onafgebroken 273 en tijdelijk
153, Roomsch-Katholieke armen onafge
broken 88 en tijdelijk 176. Voor do andere
kerkgenootschappen waren deze cijfers veel
geringer
Aan dc armen rechtstreeks door het ge
meentebestuur, zonder tusschenkomst van
Armbesturen ondersteund, word uitgegeven
71405.24, waaronder voor bezoldiging aan
genees-, heel- cn verloskundigen 7432.99^,
,vcor reispenningen en kortstondige bedee
ling 3040.20i, voor kosten van verpleging
van krankzinnigen in gestichten 36435.90,
'aan ziekenverpleging on geneesmiddelen
20319.89.
Gedurende het jaar 1904 werden in de
Stedelijke Werkinrichting opgenomen 20963
volwassen personen cn 6620 kinderen, totaal
Ê7583, gemiddeld per dag 75 personen. Aan
arbeidsloon werd uitbetaald 2972.97 cn
'aan voeding 3269.37. Dc subsidie uit het
legaat Burzë bedroeg f 1160, uit de ge
meentekas werd verleend 28-10. Het aan
tal opgonomencn wordt ieder jaar minder,
lu 1898 was dat getal -10277 tegen 27583 in
1904. De subsidicn dor gemeente nemen
aaarmede ook af. In 1898 werd 6840 ver
leend tegen 2840 in het afgeloopon jaar.
Uit het overgelegde verslag der Stads
bank van Leening blijkt, dat dc resultaten
VaD de operafciën der Bank veel beter zijn
'dan in do laatste 4 jaar al moet ook thans
nog op een nadeelig saldo worden gewezen.
Do beleoningen bleven nagenoeg gelijk aan
'die van 1903 gesloten terwijl do gemiddel
de beleenwaarde bedroeg f 2.87 tegen
2.89 ten vorige jare.
Bij wijze van proef is de Bank Bedcrt 1
'Juni 1902 panden gaan beleennen met een
.Waarde van f 0.50 af. Do instelling, dio nu
niet zooveel hulpzoekenden behoeft af te
Wijzen, beantwoordt daardoor stellig betor
aan haar roeping. Door een reglementswij
ziging is nu deze voorloopigo maatregel be
stendigd.
Uit de winst- en verliesrekening blijkt
'dat de dienst in het afgeloopen jaar een
toadeelig saldo van 813.48 opleverde tegen
y 1817.60 in het vorige jaar.
Daarbij moet echter in aanmerking wor
den genomen dat het oogenblikkelijk niet
benoodigd kapitaal ook nu weder bij den
gemeente-ontvanger werd gedeponeerd. In
dien dit kapitaal, zooals vroeger, op prolon-
ifatie ware gegeven zou hot verlies natuur-
ijk lager zijn geweest. Do toonemende be-
eeningen doen de hoop rijzen van een al
lengs verdwijnon van hot verliescijfer.
Geloot zijn in do Hoofdbank 22982 pan-
'den voor 81.986.25 aan beid© hulpkanto
ren 5-160-1 panden voor 13-4,733.75, waarvan
aan interest word ontvangen 5344.74<i; ver
kocht 1072 panden voor 5003.78, een in
terest opleverende van 586.83j, voor admi-
nistratieloon werd ontvangen 2347.25.
Beleend werden bij de Hoofdbank 17525
-panden voor f 73,'480.75, bij de hulpkantoren
60812 voor 151,595.75, aan jaarwedden
voor d© beambten werd uitbetaald /4046.75,
aan administratieloon 1760.45^, aan huur
van do gebouwen 1650. Het kapitaal van
do gemeento in do Bank bedraagt 67,000.
In bot Ziekenfonds ,,Tot Hulp der
Menschheid" waren op 31 December 1904
ingeschreven 7749 leden boven 18 jaren on
89 kinderen. Aan premicn werd ontvangen
38,036.20. Aan jaarwedden van de artsen
werd uitbetaald 17,179.de exploitatie
van do apotheek kostte 16,048.95. Er wer
den goreed gemaakt 81013 recepten, zoodat
c.'e prijs per recept was 19.24 cent tegen
18.42 in 1903. Aan uitkeering bij geboorten
werd uitgegeven 1045.50.
Nijverheid, Handel en Scheep
vaart.
Nadat wjj voor kort een uittreksel gaven
uit het verslag van do Kamer van Koop
handel en Fabrieken over 190-4, kunnen wij
thans met eenigo mcdedcelingen volstaan.
Beginnen we mot de Karnem van Arbeid.
Bij die van do Bouwbedrijven kwamen vier
geschillen voor over ontslag, Yan deze
wer4en er twee ongegrond bevonden; een
werd niet verder behandeld daar de be
trokken werkman zich niet verder met de
Kamer wilde inlaten, terwijl in het vierde
geval door titan .werkman bijna onmiddellijk
een even goede positie werd verkregen bij
een andoren patroon. Eén geschil ovèr loon
werd geheel ten gonoege van beide partijen
geschikt. Twee geschillen over ontslag en
uitbetaling van loon kwamen voor. Een
dier klachten werd volkomen gegrond be
vonden. De patroon ging echter niet over
to*- wedor indienstneming doch betaalde ten
slotte bet loon uit. Dc andere betrof een
werkman op gevorderden leeftijd. Het niet
bestaan eener wettelijk geregelde ouder-
demsvenzekering deed zioh hier scherp ge
voelen.
In het jaar 1904 heersohte er slapte van
werk in do bouwbedrijven.
D© Kamer van Arbeid voor do T©xtiel-
Nijverheid hield zich gedurende 1904 onle
dig met een onderzoek naar de arbeidstoe
standen op haar gebied en verschafte aan
den Minister daaromtrent inlichtingen.
Voor tal van arbeidsgeschillen werd de be
middeling der Kamer ingeroepen, die alta
met succes behandeld en ton einde gebracht
werden.
Do Kamer van Voedings- en Genotmicl
delen betreurt hot dat nog niet óén patroon
zich mot een of andere zaak tot haar go-
wend heeft. Ware dit het geval, dan zou
het nut dezer Kamer meer tot haar recht
komen.
De gemeentelijke Groanbeurs werd druk
bezocht. Niettegenstaande er 130 abonnós
waren, werden nog 8049 toegangsbewijzen
afgegeven.
Evenals hot vorige jaar was cie handel ip
buitenlandsche granen weinig bevredigend,
voor blnnenlandsch© gewassen was die ge
durende de eerste helft vrij goed. Over het
algemeen wae de aanvoer van tarwe, rogge,
wintergerst en koolzaad uit de omstreken
niet groot. De suikerbieten-cultuur cn de
teelt van tuinzaden doen de ruime aanvoe
ren van granen verminderen. De handel in
dc tweede helft van 1904 was bijzonder
kalm, en do prijzen gingen achteruit.
De Noord-Zuidhollandsche Stoomtram
weg Maatsohappii Haarlem-Leidon vervoer
de in 190-4 491770 roizigers op gewone
plaatsbiljeüten en 50200 reizigers op cou
pons. Hot goederenvervoer bracht op
f 18712.75.
Langs don Rijnlandschen Stoomtramweg
werden vervoerd 546776, langs don Noord-
wijkschen 123512 roizigers en over de lijn
Leiden-'s-Gravenhage niet minder dan
624790 personen. De paardentram-lijn in
deze gemeente vervoerde 449162 waarvan
word ontvangen 31,896.67^. Uitgereikt wer.
den 233 abonnements- en 49 sohoolkaarten
ter waande van 889. Aan diversen werd
ontvangen f 72, zoodat de totale opbrengst
bedroeg 32857,öH. Gemiddeld werd per
dag-kilometer ontvangen f 39.03 en per rij
tuig-kilometer f 0.1718
Bij 4e ontvangst te Brussel va/n het
porscongres door koning Leo
pold heeft Z. M. her':_aldelijk bhjk ge
geven van hoogst vriendschappelijke gevoe
lens ten opzichte van Nederland, het
Nederlandsoho volk en de Nederlandsche
pera. Hij roemde deze laatste om haar
kennis, degelijkheid, gematigdheid en goed
verzorgden vorm, welke haar tot voorbeeld
kan doen zijn voor veel andere volken. In
het algemeen was de ontvangst, waarbij het
diplomatieke korpa niet aanwezig was, zeer
hartelijk.
Sprekende over Amsterdam, roemde de
Koning het levendig verkeer en de opge
wekte drukke menigte, die hij herhaaldelijk
in de Kalverstraat en op den Dam had
waargenomen.
Dank zij zijn groot onthoudings\crmogen
kon 4e Koning icderen oongressist afzon
derlijk toespreken.
D© Duitaoho graaf Tattenbach
moet er in geslaagd zijn den S uit an van
Marokko tot een leening van 2i
millioon franoa te bewegen tegen lagen
interest en zonder waarborgen.
Duitsche ingenieurs zullen nu studie
gaan maken van de verbetering der havens
van Larraoh en SaJdia, nogal vLak bij de
Alge rij nsche kust.
De „Daijy Telegraph" meldt, dat het
Engelsche kanaaleskader den
288ten Augustus voor Swinemünde zal aan
komen, den 31sten van daar zal vertrekken
en van 1 tot 4 September te Neufahrwasser
zal ankeren.
Bij de beraadslaging over het ontwerp,
waarbjij de Rogeoïing wordt gemachtigd
5,835,OCX) pd. sb. voor maritieme wer
ken te besteden, verklaarde in het Eu-
golsohe Lagerhuis de oiviele lord
van de admiraliteit Lee, dat de admirali
teit besloten had voortgang te makon met
de werken bij Rosyth, maar voorloopig de
uitbrodingswerken van de dokken to Cha
tham te staken. Aan de oostkust waren
nieuwe inrichtingen noodig, maar nu een
aantal onbruikbare schepen buiten dienst
was gesteld, warop. deze nieuwe inrichtin
gen niet te Rosyth en Chatham beide noo
dig.
Do admiraliteit nu was van oordeel, dat
Rosyth grootore strategische waarde had
dan Chatham. En deze nu was
duidelijk voor iedor, nu de volledige plan
nen, om van Rosyth een maritieme basis
te maken, waren uitgewerkt. De admirali
teit was niet voornemens de plannen direct
in dezen omvang uit te voor en, maar zij
wilde in staat worden gesteld om in de
tookomst zoo noodig hiertoo te kunnen
overgaan. Do plannen omvatten den aanlog
van een gesloten on een open dok.
De president van het Hongaarsohe
Huis van Afgevaardigden Justh
heeft verklaard, dat de Kamer beslist op
16 Septembor bijeen zoA komen. Indien in-
inmicldels con nieuwe verdaging mocht
worden bevolen, zou hij het koninklijk
schrijven eenvoudig ter zijde leggen en de
beraadslagingen tooh doen beginnen. Reeds
de vprdaging op 21 Juli was onwettig ge
feest on mon had een fout begaan door
te gehoorzamen aan het koninklijk schrij
ven. Zoo iets mocht ten tweeden male niet
weer voorkomen.
Naar 4e >>Humanité" mededeelt, heeft
de Fransohe regeering de bijeen
roeping van do Nationale Vergadering tot
het kiezen van den President nu
reeds op 26 Januari van het volgend jaar
bepaald.
Do aankomst van president Lou-
bet to Madrid is vastgesteld op 23
October. Rouvior ©n generaal Dubois zullen
den President bij zijn bezoek aan den
Spaansohen koning, 4at drie en een halven
dag zal duren, vcrgezcllon.
De Turksohe overheid logt onge
wone bedrijvigheid «aan den dag om uit
te vinden, wie den Sultan onlangs naar
hot leven heeft gestaan. Behalve de vroe-
gcren directour van het Bulgaarsohe hos
pitaal, dr. Dinof, en eenige Macedonische
Bulgaren, zijn er geen Bulgaren in hechte
nis genomen. De Russische gezant geeft
zich veel moeite om de vrijlating van dr.
Dinof te bevorderen, en vermoedelijk zal
die vrijlating weldra volgen. Er waren in
de eerste opwinding ook nogal wat Italia
nen opgepakt, maar zoo zoetjes-aan krijgen
de vreemdelingen de vrijheid terug. Men
schijnt nog volstrekt geen houvast to bob-
bon bij do nasporingen.
Er is 25 Juli een aanslag beproefd te
Pera, op een Bulgaarsohcn schoolopziener,
Naumof genaamd. Bij den portier der kan
selarij van het Bulgaarsche exarchaat te
Pera meldde zioh een man aan, die gebrek
kig Bulgaaroch sprak. De man had een
zakje bij zich en vroeg of de portier dat
zakje aan den schoolopziener wilde geven.
De portier weigerde deze boodsohap over
te brengen. Hij mocht van vreemdelingen
niets aannemen. De portier keek inmiddels
in den zak en zag, dat er twee bommen in
zaten. D© brenger van dat geschenk holde
toen meteen weg. Men begrijpt niet, wat
van dezQ gesohiedonis te denken, maar be
grijpelijk of niet, al die bommen geven iets
onrustigs in de samenleving in Konstanti-
nopol en omstreken.
De politie heeft een hu iszoeking
gedaan bij Golowin, voorzitter van het
permanente bestuur van het z o m s t w o
van Moskou en voorzitter van het
bureau van het jongste oongres en bij
Pollnor, secretaris van dit bureau. Zij
heeft al de documenten, rakende dit con
gres, en al do vorslagen meegenomen. Golo
win zal te St.-Petersburg een klacht in
dienen wegens huisvredebreuk
Het „Christelijk Schoolblad" deelt mede,
dat de oentrale oommissie voor
nationaal onderwijs in den Vrij-
ötaat nu behoorlijk gevormd is. President
Steyn is voorzatter, de heer Brebner secre
taris.
Acht scholen in den Yrijstaat, die onaf
hankelijk willen blijven, hebben zich aange
meld om steun te mogen ontvangen.
Naar de ,,Z.-A. Post" verneemt, is het
met do gezondheid van den he§r Reitz nog
niet zoo goed als men aanvankelijk daoht.
Hij lijdt weer aan slapeloosheid. Hij is nu
uit Pretoria naar het 6trand van Muizen
berg teruggekeerd.
ScSnooEarïsen.
B. en Ws. van 's-Gravenhage hebben kon
nis genomen van de verschillende adviezen,
uitgebracht op de door hen ingediende
voorstellen tot uitbreiding van het hygië
nisch toezicht op do lagere scholen, in ver
band met de instelling van schoolartsen.
Do plaatselijke commissio van toezicht op
het L. O., alsmede B. cn Ws., zijn tegen
het voorstel van den heer Lisman, om on
derzoek naar kindereu, gevaarlijk of hin
derlijk voor de omgeving, te doen vervallen.
Schoolartsen zouden dan yrijwel overbodig
zijn.
Do gezondheidscommissie vindt, dat den
ouders moet worden vrijgelaten, hun kin
deren aan het onderzoek te onttrekken.
Juist daardoor zal dit onttrekkon weinig
geschieden.
Het aantal schoolartsen, alsmede dc be
zoldiging, worden door de commissie van
toezicht te gering geacht. Do gezondheids
commissie dringt aan op eenvoud in de
formulieren en vermijding van schrijfwerk
De afcleeling 's-Gravenhage en Omstre
ken van do Nederlandsoho Maatschappij
tot bevordering der Geneeskunst meent in
haar rapport dat bij het benoemen van
schoolartsen niet uitsluitend praktizeeren-
de artsen behoeven te worden aangewezen.
Ten aanzien van hot adres van de afdee
ling 's-Gravenhage van den bond van Ne
derlandsoho onderwijzers zeggen B. en Ws.
het noodig te achten, dat de gelegenheid
worde geopend, van Gemeentewege de over
tuiging vast te stellen, dat afwezigheid van
een onderwijzer door ziekte is gemotiveerd.
Vrouwelijke onderwijzers door vrouwelij
ke artaen te laten onderzoeken, wordt in
overweging genomen.
De schoolarts heeft slechts te maken
met het hoofd der school. Adviseerend,
kan de meening van den klasse-onderwijzer
zeer veel nut stichten. Tegenover de ouders
echter is het hoofd slechts verantwoorde-
lyL
Yentilatie en verwarming dienen vol
gens B. en Ws. den bouwkundige toever
trouwd.
In verband met deze adviezen, waaruit,
zooals uit bovenstaande blijkt, door B. ea
Ws. verschillende punten zijn overgenomen,
zullen de desbetreffende «artikelen van de
ontworpen regeling worden gewijzigd.
De peiwiouaeering bij het leger.
Men schrijft uit 's-Gravenhage aan ,,De
Tel.":
Niettegenstaande op cte oorlogsbegrooting
voor het loopend jaar f 2.925, voor mili
taire pensioenen is uitgetrokken dat is
f 390,000 meer dan over 1903 is reeds nu
bekend, dat het toegestane bedrag verre
van voldoende zal wezen en een suppletoir©
bogrooting noodig is. Dit is een gevolg van
het verlaten van den dienst van veel onder
officieren en officieren in hoogen rang, die
bij de reserve overgaan.
Deze uitkomst is heel anders clan de mi
nister van oorlog in 1900 aan de Tweede Kar-
mer voorspiegelde, n.l. vermeerdering van
uitgaven voor de militaire pensioenen be
hoeft geen onvermijdelijk gevolg van een
maatregel als de voorgestelde (invoering
van reserve-officieren en onder-officieren
getrokken uit gepensionncerden) te zijn.
Het is zelfs zeer wel mogelijk, dat de erva
ring leert, hoe, juist door eeD maatregel als
deze, zonder schade voor eenig dienstbe
lang, ja zelfs onder verbetering van de be
staande toestanden, daling van het pen-
sioeneijfer kan worden verkregen.
Programma van Muziekuitvoeringen.
MUSIS SACRUM. Zondag, 80 Juli, te acht
uren, door het Stafmuziekkorps van het 4de
Regiment Infanlerio. Directeur: do heer W. van
Erp. Eerste afdeeling: No. 1. .Folies Bergères",
Marscb, Liocke; 2. Ou/erturo .Hans Sachs",
Lorlzmg; 3. .Ki iiii'i-gskinder", Walzer, Wnld-
teufel; 4 Kar.tasi* de Opéra ,La Keino de
Saba". Gouncd. Tweede afdeelmg: No. 5.
Onvertuie ,Guil'»u.'i!- Teil'1, Rossioi, 6. Prélude
et Siciliaua de i' -'i éia „Cavalleria Rusticana",
arr. Gottf. Man», Ma ci-gni; 7. .Snlut d'Amour",
Elgar; 8. Faolnsie u:> beoncavallo'a Drama ,La
Ëohèmo", Van Erp.
Noa. 1, 4 en 7 ee:ato uitvoering op ,Musia
Sacrum".
Telgent het Weekblad van do Commloale-
bank te Amsterdam z(ju m do neok, geëindi^l
26 Juli, door tUMchonkomst dier Bank verhandeld
de navolgende minder courante fondsen:
Aand. DatMkficbo Hypotheekbank ('25 pCi. geforti 135
Batanfcobe Ilypotl- eek bank (10 pCt. goslort) 135
Oultuur-MaaUcbnppO Seboroh Serlo B.,29
Qov. nand. M()nboav-MaaUcbapp\] Kotahoen115
Aand. Qrlnt-MaaUcb. to Botterdam Ex Dividend 156
6-pCl. Obllf. Molakjche UandcliTonnooUchap100
0-pCt, Hyp. Obllf. MaaUchnppU lol ozploitallo
van O. O.BoinmenhOller'acbo Eooliuar-
en Zauntofirerkcn..,,..,,. .....J52
Aand. UaaUchappU voor Mooi- on Broodfabrlekon 34
PCt. Obllg. Baamwolhplnacrol Gcrmanla.......
Aand. Noord-Prlttche Locaal-Spoorvrog-MaaUch. 20
4-pCt, Obllg. Noord-Frlcccho Locaal-Spoorwog-
Maatschappij65
Aand. ftodtrlandcoho Bouur-Maatsohappl)F 250
t Ezploltatle-Moaticbappl) ScbovoDlngen50
t Anurantle-MoaUcl appy tegen Brandschada
•n op bat Leven „de Nederlanden"
Ton 1843F 330
Maatschappij lot ixploilalie Tan Water-
loldlngsn In Nederland66
p Ti'burgschs Waterleiding-Maatschappij...71
Pfft aand. Waterleiding-Maatschappij to Rotterdam f0
8-pCt. Obllg, Natora Artis Maglstra82)$
4-pCt. Pandbr. Tilburgtcbu Hypotheekbank91
Aand. Zckorheldsfonds van de Onderllogo Levens-
verickorlng van Eigen Hulp99
Scrip. Nedorlandsche fabriek van Werktulgon cn
Spoorveg-Materteel...,JO
Primlen Schels 4-pCt. Hongaarsche Hypotheek
bank..F 19
Deventer, 28 Juli. Botor per vat f 23.60 a
f 24.—, per afvr. f 22.— a f 23.—, par 5/i.
f 11.a 12.60, per KG. ƒ1.10 a ƒ1.26. Eieron
ƒ3.60 a ƒ4.26 de 100 stuks. Tafellionig a
f per i K.G.
Alkmaar, 28 Juli, Kaas. Aangevoerd 346 par
tijen, wegende 166,000 KG.; kleine ƒ28.com
missie ƒ27.— middelbare ƒ28.60. Handel goed.
Lcetmarden, 28 Juh. Boter en Kuas. Boereboter.
Aangevoerd 40/4, 10/8 en 4/16 v. 47.
Fabriekeaanvoer 92 3 en 33/6 v. 42.60 a 49.50.
Comm. ƒ49.60. Vereeniging van Fnescbo Botor-
fabrieken. Aanvoer 20/3 en ,'G v. 48.50 a 49.60.
Nagelkaas. Aangevoerd 24,611 KG. 19.n 40.60.
16;
Zoo horinner ik mij op een avond, dat hij
slechts op drie pas voor ons staande zijn
roodzijden zakdoek nam, dien draaide on
knoopte, dat or een kleine pop ontstond, dat
tij die pop voor onze oogen opstelde op den
yloor en dat de pop rechtop bogon to loo-
pon on op do maat van dc wals, welke
hij floot, begon to dansen. Wij waren wer-
kolijk overbluft, daar wij mot den boston
iWil uicl ontdekkon konden, waarmede hij
'de pop in beweging bracht.
1 Zijn vrouw stond naaöt mijn stool, ik
j Afluisterde haar id: „Heeft hij aan paar-
denhaar don doek bevestigd?" Zij schudde
•het kopje, boog zioh tob mij over cn fluis-
1 terdo mij in hot oor: „Ik weet het zelf niet;
'ook mij wil hij het niet modcdeelon."
„Ik voelde don warmen adom der jonge
Vrouw en was als bedwelmd; ook moet het
wol in een roes geweest zijn, dat ik fluis
terend antwoordde: „Hoe kan hij voor u
1 èon goheim hebben? Wie men liefheeft, dio
I jstort men ook zijn .goheelo hart uit. Stol
mij op 'de proef, ik zou niet in staat zijn
f iets voor u to verzwijgen."
Ik voeldo, dat dit vrij onverbloemd was
gesproken, en ik vreesde mede, dat zij mij
inijn vermetelheid kwalijk zou nemen. Toon
t evonwel den blik tot haar opsloeg, be
speurde ik tot mijn grooto voldoening, dat
zij hevig bloosde. Dat bezegelde mijn lot,
nu wist ik, dat ik haar niet pnversohillig
was, on dat bewustzijn bracht mij in een
roes van verrukking."
Do verhaler hield op, om een teug wator
to nomon; toon ging hij voort: „U zult be
grijpen, mijne hoeren, dat ik geen voet
meer in het huis van den Amerikaan zette
De gastvrijheid van een man en te gelijk
de heimelijke gunst van zijn vrouw te ge
nieten, dat zou mij togen de borst gestuit
hebbentot zulk een huichelaarsrol wildo
ik mij niet vernederen. Wij ontmoetten
elkaar slechts op ander terrein, en hoo
heimelijker en voorzichtiger dat goschie-
don moeöt, dos te wilder gloeiden in mij
de vlammen van den eerBten liofdesharts-
tooht.
Ook zij had voor de eerste maal lief,
want zij bekende mij, dat zij op den leeftijd
van vijftien jaar en ?:s maanden door haar
sp oculeer enden vader overreed was h«aar
m«an heb jawoord te govon, van wolke be-
teekenis zij geen begrip had. H«oar gunst
bracht mijn zinnen in do war, ik verloor
meer on meer do dringend geboden voor
zichtigheid on Het mij mot het lieftallige
schepsel soms ook in hot openhaar zien;
natuurlijk duurde hot niet lang of de ca
tastrophe kwam. Een briefje van haar
hand meldde mij, dat haar man lont had
geroken on haar een vreeselijk standje had
gemaakt; hij bewaakte haar nu met Argus-
oogen ea zij kon mij nimmer terugzien. Zij
nam in dit briofje een smartelijk afscheid
va-n niij, terwijl zij niij verklaarde, dat zij
voor de eerste maal do ware liefde h«id
leeren kennen ou dat zij deze liefde voor
mij bewaron zou tot aan haar laatston
ndemtooht.
Eenigo weken later was het paar uit Ber
lijn verdwenen; ik heb de verdere verblijf
plaats niet kunnen uitvindon; men zegt,
dat zij naar Amerika zijn teruggekeerd.
Ik wa«s als vernietigd. Dc verplaatsing,
wolke mij kort daarna voor straf trof,
voelde ik in het geheel niet als straf, mijn
leven was zoo somber geworden, al mijn
vorwachtingen waren zoo vervlogen, dat ik
naar het laatste dorp «aan de Ruasisohe
grens zou gegaan zijn, zonder iets te mis
sen. Ik was als het ware verstompt; één
ding voelde ik nog: berouw, bittor berouw,
d«at ik hot lieve schopsol door mijn onvoor
zichtigheid «aan don toorn, misschien aan
de mishandeling door den boleedigden
oclitgcnoot had blootgesteld
William Tell had hot gevoel van een
drenkeling, in zijn ooren suisdo en kookte
het, voor zijn oogen dansten glinsterende
vonken. De vrouw, van wie do vrijheer
verbelde, geen twijfel, dat was zijn moeder
geweest. De vrijheer had haar bedrogen,
beroofd van den vrede en het echtelijk ge
luk, haar uit heb land gedreven, om haar
ginds eindelijk aan dén dood van een rond
trekkende «avonturierstor over te leveren.
Zou hij, do zoon dezer vrouw, niet opsprin
gen eai den hooggeboren ellendeling bij de
keol grijpen? Maar dan bekende hij im
mers, dat hij de spruit van deze dame was,
dan verried hij zijn afkomst en vernielde
mot eigen hand de positie, welke hij zich
in de voorname wereld met zooveel moeite
veroverd had. v
Radeloos schikte Toll zijn stoel heen en
weder; de sig.oar, wolke reeds lang uitge
gaan was, kneep hij tusschcn de vingers
van de zich krampachtig b.ollende vuist.
Wat zou hij doen Zou hij langer werkoloos
daar zitten on als een misdadiger wachten
op do verdere mededeelingen van den vrij
heer en de misschien ruwe grappen en het
cynisch goedkeurend gelach der overige
toehoorders aanhooren Maar neon 1 Mis
schien was dit alles slechts een inbeelding,
een hypochondere voorstelling. Misschien
betrof het zijn moeder niet; er waren im
mers gonoeg vrouwen, die onder dergelijke
omstandigheden een betrekking mot een
jongen g-ardc-uhlaan hadden kunnen aan-
knoopen Hij wilde zekerheid hebben m
den naam kennen der vrouw uit dea vrij-
heeren eigen mond 1
„Hoo heette de arme vrouw, wier rust u
zoo ondoordacht hebt vernietigd?" vroeg
hij eenskiap3 met sahorre stem.
De vrijheer zette een ruin of meer verwon
derd gezicht cn zag den vrager aan.
„Yictorine. Zij was van Fransche afstam
ming en in Canada geboren; den geslachts
naam van haar man heb ik waarlijk ver
geten, Fechner? Kechner? Ik weet het niet
nauwkeurig."
Als een oorvijg trof den officier van jus
titie dit antwoord. Victorino? Dat was zij
beslist; zijn moeder was het geweest, die
ten offer was gevallen van dezen aristo
craat. En dit schandelijk on zoo beteeke-
nend vergeten van deu eenvoudigen burger
lijken naam D©ohner. Alle duivels! De
stiefbroeder Peter, de marmerslijper, had
gelijk met zijn wrok tegen alle voornamen,
mot zijn haat togen dc bevoorrechte stan
den. Hij sprong op, kaarsrecht giog hij
voor den vrijheer staan od zeide scherp:
„Het was niet zeer gentlemanlike, mijnheer
von Brank, een reine, weerloozj vrouw zoo
te bedriegen."
Met grooto oogen staarde de vrijheer den
spreker aan; hij geloofde niet anders tian
dat hij verkeerd gehoord had.
„Wat zegt u? Zeg het mij eens duidelij
ker 1"
Teil lachte verachtelijk. „Gelooft u mij
bang te maken, mijnheer von Brank? Ik
moet uw handelwijze jegens die vrouw wei
nig gentlemanlike noemen."
„Mijnheer de officier 1" stiet de verraste
uit. Hij was opgesprongen en stond even
eens kaarsrecht voor den ander. Uit u
schijnt de wijn te spreken. U zult van mij
hooren."
„U van mij ook," zeide Tell rood van
woede.
Tood wendde hij zich naar de deur eoi
verliet de zaal.
„Hij is dronken," troostte Tollen. „Als n
mij wilt toestaan, dan breng ik de zaak in
orde, zoodia hij weer nuchtercn is."
De heer von Brank dankte den ritmees-
fcer* Al U"
„Goed, Tollen, doe wat noocüg ts. Als hy
niet verstandig is, dan verlangt gij vol-
doening, bloedige voldoening; de bijzon
derheden laat ik aan u over." En zicb met
de hand over het voorhoofd strijkend: „Ik
begrijp don man niet, is hij zulk een brave
Hendrik, dat mijn onschuldige roman ben»
zoo in I 1 ham-s moet jagen I Of wilde hij
twist met mij beginnen? Waarom! Wat
heb ik om gedaan?"
(Wordt vtrvolgd.)
