NIEUWE MASKEHADE-MARSCH
Uw Adres voor
Gro:!iHiihriek ,M Zeeuw".
eh:J SA
Gasornamenten
Gaskomforen
j0 e* pronk,
B. VAN DER SLUYS.
E. föCKlIS; Hoogewoerd 35.
LEIDSCH DAGBLAD, VRIJDAG 19 MEI. - TWEEDE BLAD.
Offieieele Kennisgeving.
Eerste Kamer.
Tweede Kamer.
Uit de Rechtzaal.
Vervolg Advertentlên.
een Zaak
Eerste Had. Verzekeri^-M1'.
DE Ï.IÊÖLÜ8IE AAN
HET STAATSfiOER.
DE POLITIEKE DAMPKRING
IS ORDE GEZDISERD.
Lustrumfeesten
N. AMIABEL Co., Muziekhandel „Brahms",
VRAAGs
MONOGRAM Puddingpoeder,
MONOGRAM Wanieljestuiker.
MONOGRAM Gistpoeder,
Goedkoop, Solide. Groote Sorteering.
Etüeisje gevraagd
Vereeniging „Oud-Leiden".
Duynstee v. d. VeBden,
I!nTXk Kassiers en Commissionnairs ,nlert
Effecten.
Lood- en Zinkwerk.
Koper- en Blikslagerij.
Sigarenmagazijn P. J. A. DE RSliS,
,„5>e Landweer".
STICHïSüHE HYPOTHEEKBANK,
23 cM raiw Zeeuwsch
M. o z ij n e n-Tarwobreod,
VGG51 ZWAK EU STERK STKGOK1.
Ontwerpen en begrootingen gratis.
Hö. T3S7T
Anno 1905.
Kennisgeving.
NATIOXAIE MILITIE.
Onderzoek van de verlofgangers
der Militie te land.
Burgemeester en Wethouders van Leiden»
Gezien het .esluit van den Commissaris
der Koningin in de provincie Zuid-Hol
land, dd. 15 April 1905 (Provinciaal blad
No. 49), houdende regeling van het in art.
125 der Militiewet 1901 bedoeld onderzoek
van de verlofgangers der militie te land;
Gelet op art. 126, 2de lid, van voormelde
wet;
Maken bij deze bekend, dat het voor
schreven onderzoek alhier plaats zal hebben
in de Stadsgehoorzaal (ingang aan de zijde
der Breestraat), en wel in na te noemen
volgorde van de lichtingen, waartoe do ver
lofgangers bchooren, op den tijd, daarach
ter vermeld
lichting 1898 en vroegere, op Dinsdag 27
Juni a.s., dos morgens te negen uren;
lichting 1699, op Dinsdag 27 Juni a.s., dos
morgens te half elf
lichting 1900, op Dinsdag 27 Juni a.s.,
des morgens te halftwaalf
lichting 1901, op Woensdag 28 Juni a.s,
des morgens negen uren;
lichting 1902, op Woensdag 28 Juni a.s,
des morgens te tien uren;
lichting 1903, op Woensdag 28 Juni a.s.,
des morgens te halfelf
lichting 1904, op Woensdag 25 Juni a.s.,
des morgens te halftwaalf.
De betrokken verlofgangers worden bij
deze herinnerd aan hun verpliohting om bij
het onderzoek te verschijnen in uniform
gekleed en voorzien van de kleeding- en uit
rustingstukken, hun bij het vertrek met
verlof medegegeven, alsmede van him zak-
bo' :je met verlofpas, terwijl voorts hun
aandacht wordt gevestigd op de bepaling
van art. 117 der hierboven aangehaalde
wet, volgens welke de verlofgangers worden
geacht onder de wapenen te zijn, niet alleen
gedurende den tijd, dien het onderzoek
duurt, maar in het algemeen, wanneer zij in
uniform gekleed zijn zoodat zij, die
ongeregeldheden plegen of zich aan miadrij
ven schuldig maken bij het gaan naar de
plaats, voor het onderzoek bestemd, gedu
rende het onderzoek en bij het naar huis
kceren, te dier zake zullen worden gestraft
volgens het Crimineel wetboek en het Re
glement van krijgstucht voor het krijgsvolk
te land, bij gemeld art. 117 toepasselijk ver
klaard.
Burgemeester en Wothouders voornoemd»
DE RIDDER, Burgemeester.
VAN HEYST, Secretaris.
Leiden, 13 Mei 1905.
Voortzetting der vergadering van
Donderdagnamiddag.
Hooger On derwijs.
Bij de behandeling der wet op het Hoo
ger Onderwijs opperde do heer Van der
F e 1 tz bezwaren tegen vermeerdering van
het aantal afdeelingen der Polytechnische
School bij maatregel van bestuur en dua
sondetr medewerking] der] wetgevende
macht. De budgetepractijk verzet zich te
gen een oplossing als in stukken is uiteen
gezet. Ter nadere verduidelijking hield spr.
een staatsrechtelijke beschouwing over het
grondwettelijk karakter van bestuursmaat
regelen. Als ongrondwettig moest zulk een
regeling worden afgewezen.
De heer Van Houten protesteerde te
gen 's Ministers uiting in do Tweede Ka
mer, dat hij, spr., het Kabinet met grof
geschut bestrijdt. Spr. werpt van zich, dat
hij met grove argumenten zou optreden en
bleef de onderwijspolitiek van dezen minis
ter afkeuren, zoowel wat betreft het hooger
als het lager onderwijs. Verwerpt deze ka
mer dit ontwerp, dan zit daarbij zeker geen
electoraal belang voor.
Intusschen bevat de wet oen verbetering
ten opzichte der lectorenbenoeming, waar
voor de Minister hulde verdient, want de
universiteiten worden daarvoor veelzijdi-
ger, bepaaldelijk wat betreft het onderwijs
in de godsdienstwetenschap door toelating
van bijzondere hoogleeraren van alle rich
tingen.
Maar de staatsman wordt weldra ver
vangen door den partijman daar, waar mot
de veelzijdigheid wordt gebroken en de
grootste eenzijdigheid betracht t»n opzichte
van subsidiên.
Daarom komt hij op tegen de verandering
van uitnemende toestanden aan de universi
teiten, waardoor twiet in plaats zal komen
van vrije ontwikkeling. Studenten, die niet
good Gereformeerde stellingen verdedigen,
zijn verloren. Dit ia geen beeld van de wer
kelijke universiteit, ondersteund met
staatsgeld.
Veelzijdigheid strijdt met het maken der
universiteit tot dril--hooi. Onderlinge
strijd en renegatio zullen het gevolg zijn.
Vorder zal dit ontwerp den weg banen
tot Katholieke universiteiten, geheel in do
lijn der Katholieke kerk om do heerschap
pij over alb onderwijsstukfcen te verove
ren.
Het staatsbelang wordt «door <fit ont
werp allesbehalve bevorderd en Spr.'s
bezwaar is vooral, dat staatsgeld wordt
besteed aan een bepaalde soort scholen.
Daartegenover bepleitte 8pr. de meest
absolute godsdienstvrijheid voor allen, die
niet beperkt moet worden door den dwang
der kerkgenootschappen met haar stelsel
van boycotten. Daarom moet de Staat de
kerkgenootschappen niet bevorderen, ge
lijk bij <-it ontwerp, waardoor de huiche
larij wordi aangewakkerd. Hij wil geen
academies in het gareel der kerkgenoot
schappen, zooals met den effectus civilis
gebeurt.
De benoembaarheid mag alleen gegeven
worden onder invloed van het publieke
rocht. Daarom behoort dat recht uitslui
tend aan den Staat, die zijn souvereiniteit
niet aan kleine kringen mag overdragen.
Sterk laakte Spr., d^t de effectus oiviÜB,
waarover zooveel te doen is geweest, uit
hoofde waarvan deze Kamer zelfs ie ont
bonden, in de wet c<-_i tijdelijk karakter
heeft en bepleitte nader het denkbeeld van
algeheele afschaffing van dat recht over 5
jaren.
Hij alhans ziet niet in waarom aan den
academischcn graad effectus civilis te
vorbindon.
Verder meende Spr., dat deze wet niet
mag uitgevoord worden als de as. verkie
zingen een andere meerderheid brengen
en hoopte hij, dat een liberaal ministerie
deze wet zou te niet doen.
De heer W o 11 j e r beweerde, dat de
heer Van Houten door zijn uitingen wel
degelijk grond heeft gegeven tob do bewe
ring, dat hij met grof geschut optrad.
Wat het ontwerp betreft, zij, die vrijheid
willen, moeten er voor 6temmen; hij be
streed den heer Van Houten in zijn stelling,
•dat de souvereiniteit van den Staat een
beletsel is voor St tsbemoeiing met het
vrije onderwijs.
De Staatsopperhoogheid ten opzichte van
hot hooger onderwijs ontkent Spr., die
heb opneemt voor het recht van bestaan
der vrije universiteiten en kerkelijke in-
riobtingen van onderwijs. Hij veracht dan
ook heb dogma-Van Houten o.s., dat do
Staat alleen het recht heeft hoogesckolen
te stichten, een dogma alleen gericht te
gen de kerk en haar invloed- Daarom
eischt hij vrijheid ook op het gebied van
het hooger onderwijs overe«nkomatig de
historisch zich ontwi delende idee van de
verhouding van den Staat tot het ondor-
wijs, ook uit godsdienstig oogpunt.
Het nieuwe beginsel der Staatssouvorei-
niteit van het H. O. wortelt volstrekt niet
in do Grondwet en hot toekennen van rech
ten aan het bijzonder ondorwijs is nergens
verboden; waarom na do hulp aan bijzon
der en gymnasiaal onderwijs het hooger
ondorwijs uitgezonderd? Nog protesteert
spr. er tegen, dat de heer Van Houten do
universiteiten gelijk stelde met drilscholen.
Spr. kwam nu tot het dogmatisoh onder
wijs, maar zou hedenmorgen om 11 uren
zijn rode voortzetten.
Vervolg dor zitting van Donderdagmiddag.
Reservokader.
Een amendement-Ter Laan, om te doen
vervallen de bevoegdheid der Regccring,
om de reservisten „zooveel langer als noo-
dig is" buitengewoon onder do wapenen te
houden, werd door den hcv.r Ter Laan in
getrokken, na toezegging van een wijzigings
wet door do Regeering. Een ander amende
ment-Ter Laan, om te doen vervallen de op
roeping der reservist -i vooi het ondergaan
van krijgstuchtolijke straf, werd verworpen
met 55 tegen 2 stemmen.
Bij art. 10 (verplichting om kennis te
geven aan den Minister van Oorlog bij
woonplaats-verandering) wijst de heer Ver-
h e y er op, dat hier woder een verzwaring
voor de reservisten wordt aangebracht.
Ook do bepaling om niet langer dan vier
weken buitenslands te mogen gaan zonder
vergunning van den Minister, is een be
perking *-er vrijheid van het reserve-perso
neel. Spr. geeft in overweging de bepaling
voor reservisten en andere dienstplichtigen
gelijk te maken.
De Minister is daartoe niet bereid.
Het geldt hier slechts een zeer kleine ca-
tegorio vau personen die het in acht maan
den nog niet tot reserve-sergeant hebben
kunnen brengen.
Het artikel wordt goedgekeurd.
Bij artikel 13 (bovordering) antwoordt
do M i n i s t e r op oen vraag van dcu heer
Verhey, dat eenige termijn vtt.i werkelij-
ken dienst nooit zal gelden als maatstaf
voor bevordering tot lsten luitenant. Alleen
geschiktheid zal als maatstaf golden.
Bij art. 36 (ontslag van reserve-officie
ren) komt de heer Verhey op togen do
bepaling, dat een officier kan ontslagen
worden bij het eindigen van den tijd, waar
voor hij als officier ter onzer beschikking
is. Spr. meent, dat dit ontslag niet onge
vraagd moet kunnen worden gegeven.
De Minister ziet geen reden voor
een gelijkstelling met de beroeps officieren.
Bij art. 39 (niet eervol ontslag van re
serve-officieren) klaagt do heer o r L a an
er over, dat voor de officieren alles is om
schreven wat tot ontslag kan leiden on
voor do onderofficieren niet. De morccle
eischen voon officieren en onderofficieren
moeten gelijk zijn.
Bij artikel 47 (Pensioenleeftijd) neemt de
Minister een amendement over van den heer
Röell, om den leeftijd, waarop recht op pen
sioen verkregen wordt voor d^n officier, to
bepalen op 55, voor den onderofficier op 50
en voor korporaals en minderen op 45 jaren
De overige artikelen worden goedgekeurd.
De eindstemming zal op later te bepalen
dag geschieden.
Zonder stemming worden daarna goedge
keurd het ontwerp tot regeling der bevor
dering, enz. van militio-officiereu on officie
ren uij de landweer; het wetsontwerp be
treffende verstrekking van rijkspaarden aan
officieren, tot verhooging van het Hoofdstak
Oorlog, tot aanschaffing vi snelvuur ge
sehut, tot ruiling van grond te Woerden ea
tot beschikbaarstelling van gelden wegens
verstrekkingen door het Departement vad
Oorlog gedaan.
Uitvoering dor Kinderwetten.
Bij do Tweode Kaïnor is ingediend eon
wetsontwerp tot verhooging van hoofdstuk!
IY der Stoatebogrooting voor dit dienst
jaar, ten oindc den Minister van Juatitie
de gelden te verstrekken, noodig om de
Kinderwetten *n werking te brengen op 1
September a. s.
Met het oog op het spocdeischende van.
dit ontwerp werd hot hodenmorgen tc 10
uren in do afdeelingen onderzocht*
15 Juni a. s. zal voor hot gerechtshof te
's-Gravenhag© werden behandeld hot appèl
ingesteld door den kollner (zonder vosto
woonplaats), dio onlangs door de Hnag-
soho rechtbank tot drio jaar werd veroor
deeld wogens heling van gostolen effecten.
Mr. Bourlier, advocaat te 's-Gravenhago
zal heou als toegevoegd verdediger <10»*
ziide staan.
Hot gerechtshof to 's-Gravcnhago beves
tigde gistcr<n de vonnissen 'der Haagsche
rechtbank, roordceiondolo. een paar
politic-agonton to '-Gravenhago, ieder tot
twee maanden gevangenisstraf, -wegens
mishandeling; 3o. eon koopman to Amster
dam, tot vior jaar, wegens diefstal mot
behulp van een va achon sleutel in eon
pakhuis aan de Daguerrestraat to 's-Gra-
venhagc.
Het O. M. bij do rechtbank to Heeren
veen cischto gisteren tegen den hoer v. d.
V., handelaar to Drachten, wegens valr.cho
aangifte van 1 xmkiezcr, twee maanden
hechtenis.
Do rechtbank to Groningen veroordooldo
gisteren üybran Zandotra to HarkBtodo,
ter zakj van poging tot moord op don
veldwachter Harm do Waard te Slochteren
tot vior jaar gevangenisstraf.
Do oisch was zes jaar.
8arlunuie.
Tot lid der Kolonialo Staten van Suri
name ie gekozen de heor R. Fabri-k, dio
214 van de 419 stemmen op zich vereen ig-
do, terwijl op den heor J. O. Juda 200 stem
men waren uitgebracht.
Ter overneming aangeboden:
in Geldersche Waren, tegen
biliyken pi(js Br. Ir. onder No. 5253
CAM BIER VAN NOOTEN's Boek
handel, Alfen a/d. R(Jn. 5253 7
Zandkoekjes.
Zandwafeltjes.
V anielj esprits.
Hijmoegscli Brood.
Brusselsch Banket.
Berlijnsch Brood.
Steeds versch bij
Brees^aat 97.
6271 15
op liet Leven, legen Invali
diteit en Ongeïnkken, geves
tigd te 'a-Grnvcnkagc.
Directeuren: Juk. Mr. W. SIK,
Mr. H. GOEMAN B0RGESIUS en
Mr. Dr. W. P. J. BOK.
Inlichtingen en Tarieven
gratis te verkrijgen b(J den Inspecteur
Jhr. A C. VAN HAEFTEN, Bree
straat 131, Leiden, die ook Brand- en
Inbraakvorzekoringon sluit. 160 13
Verschenen en in
eiken boekhandel ver-
krljgbaar
Ad vlos aan do kiozers, door
Mr. G. J. GKASHUIS,
Advocaat te Zeist.
G281 17 Prüs 0.25.
Een ernstig woord ter
overdenking.
-■-ivr
,-t
Is verschonen de derde, onver
anderde druk van 5254 12
F. IK. v. LEEUWEN,
Ned. Herv. Predik, te Zundert:
Pr(js 40 cis., franco per poBt 45 ets.
Voor verspreiding: 25 ex. A 80 cta.,
60 ex. 20 ets., 100 ex. h 10 cte.
dobdreoht. J. DE ZEEUW.
QROOTÏÏ VOORRAAD
N. V. De Nederlandsche Staal-ïndustrie,
voorheen H. E. OWING ir.
GelderscheKade 31—33, JROTTEJRDA.M.
1989 33
1905.
1905.
voor PIANO door JOH. C. G-E7P, kis co
VERKRIJGBAAR BIJ Kapelmeester dd. Schuttert).
Breestraat 71, 5134 60 over de Gehoorzaal.
Eenig Filiaal voor Leiden: The Gramojphosie Umtd0
in 9 verschillende smak®D.
^^ONOGRAIRA Bakmeel,
ln pakken van kilo.
ln 5 Cents pakjes en blikjes.
5277 40 En gros by:
BOTTERDAM.
IS BIJ
5284 84
van 8 1 en 2 7 ureD, voor bood
schappen en kind bezig te houden.
Loon /T.50. Adres: Bureel van dit
Blad onder No. 5233. 6
- 'j -ï.ïZY-,T5"KS
Telephoon
No. 62.
ingang boek
Houtstraat,
j LE80EH,
sen
Ondergeteokende bericht, dat hy
de bekende en gerenommeeide
Rijwiel-, Lood-, Zink-, Koper
en Blikslagera-afFaire van «olen
den Heer li. BRITSEMREU,
van de Weduwe heeft overge
nomen en voornemens is, dio op
denzelfden voet met bekwame en
geroutineerde Werklieden
voort te zetten.
Zioh beleefd aanbevelend in UEd.
gunst: 5257 24
Cs. Ms. NATZIJL,
Mr. Smid en Rijwielhandelaar,
Westeinde.
Hazer8y?oudb, 18 Mei 1905,
Met deze geeft bet Bestuur aan
de Leden kennis, dat de toebt naar
OudewaterGouda op 24 Mei is
uitgesteld tot een later tUdstip.
5248 7
Hoogewoerd No. 8. Telefoonn. 335.
VltAAGT liet merk:
5286 16 (Eigendomsmerk).
Niet te overtreffen 2-Cents-Sigaar.
geveatigd le Utrecht, stelt verkrijgbaar: 1453 14
4 pCt. Pandbrieven 99r|zpCt. (In stukken van flhOD,
4'j pCt. lOO'l pCt.l 1500 en Huil.
Hiermede hebben wij het genoegen, het geëerde
publiek in kennis te stellen, met ons
bereid volgens systeem ür. ALLISON.
Uitsluitend verkrijgbaar: KORTE MARE 22, en
bij haar bekende Depothouders. 528J 46
Wordt dagelijks versch aan huis bezorgd.
Wederverkoopers flink rabat.
DE DIRECTIE.
Veitegenwoordigers van de firma 1184 38
GRQENSVSLD VAN DE POLL Co.
