Priiisendag.
Tweede Kamer.
Buitenlandseh Overzicht
Kerkelijke berichten.
fcardig wat to eten, want ook zij kunnen
itan mooi weer alleen niet leven. Maar o
bittere teleurstelling, de Maarteche buien
waren nog niet geweest en kwamen dan ook
deze week juist toen het stalletje al leeg
|was.
Goede raad was duur. Des nachts om half
één stonden alle beesten weer op stal, die
met dat al een uitstapje hadden gemaakt
cl waa het ook bijster kort.
Zooterwoude. Aan den loteling J. Huls
bos der lichting 1905 is een geldelijke ver
goeding toegekend van 0.35 per dag, voor
den tijd, die gemeld© loteling in werkelij-
ken dienst moet doorbrengen.
Als deskundige voor deze gemeente,
om werkzaam te zijn aan het systematisch
woningonderzoek alhier, ia door het ge
meentebestuur aangewezen de heer A. Paar-
dekooper, gemeente-opzichter.
Koudekerk. De dag van gisteren was
een rechte winterdag, niettegenstaande er
al vee in de weide liep.
Doch zij, die al ve«, 't zij jong- of melk
vee buiten hadden, hebben het weer in hun
stallen moeten halen, al was het niet alleen
voor de koude, dan moest het ook wel om
dat de dieren geen voedsel konden krijgen
door de dikke laag sneeuw die de weiden
bedekte.
'Apiil is i .1 het land..., de natuur ont
waakt tot nieuw loven..., bloem en blad
ontluiken..., de vogels bouwen onder luid
gckwii-ke-cei hun nestjes..., ook de mensch
voelt krachtig en opgewekt het bloed door
de aderen bxuischen.
Wel toont in 'de laatste dagen dc ruwe
wintervorst, dat hij slechts noodo van zijn
lieorsühappij afstand doefb, ntaar doa te
lieflijker zal het ons schijnen, als dra do
lentckoningin voor goed den mot bloemen
getooiden schep ter zwaait.
Aan den reeds bij de vroegste bewoners
van ons land bestaan hebbenden drang om
do intrede van dc lente feestelijk te vieren,
kan zich tot den liuidigen dag nog nie
mand onttrekken, ook Leiden bereidt
zich weder op een groot voor jaarsfeest
voor.
De geboortedag van Prins Hendrik der
Nederlanden bood een welkome gelegenheid
aan de Voreenjging voor Vreemdelingen
verkeer om op dien dag haar nu ten tweo-
üen male terugkeerond lentefeest vast to
«tellen, al moest ook, daar 's Prinsen
jaardag ditmaal in de stille weck valt, de
viering tot den 26sten April worden uit
gesteld.
Naar wij vernemen, gaven zicli reeds ver
schillende 'deelnemers voor de wedstrijden
bij het Bestuur van Vreemdelingenverkeer
op en wij mogen daarom verwachten, dat
zoowel dc ringrijdorij als het bloemenfeost
bahitterend van stapel zal loopen.
Ook het avondfeest ïn de Gehoorzaal be
looft een buitengewone aantrekkingskracht
te zullen uitoefenen, daar het bestuur vin
Vreemdelingenverkeer, geleerd door de ver-
loden jaar opgeda.no ervaring, zich thanB
van do medewerking van eerste-rangs-r.rtis-
ten verzekerd heeft.
BuTgors van Leiden... Bewoners vau do
welvarende Rijnstreek en van het schoono
Bloembollendistrict, Iaat niemand achter
blijven om het Prinsen feest op te Uiinro
iron door deel te nemen aan den wedstrijd
van met flora's lente-kinderen vergierde
voertuigen; laat niemand terugschrikken
voor do kleino moeite, want vergeet n:et.
'dat dozo rijke beloond wordt door het ge
not daardoor aan anderen verschaft.
Toont door uw krachtige medewerking
bij dit feest to vorleenen, dat ge hot treven
van Vreemdolïn gen vorkeer om voorjaars
lucht in cmze schoono stad to brengen op
prijs stelt.
Er worden prijzen uitgeloofd voor hcu-
'dere van equipage, voor heeren stalhou
ders en voor heeren landbouwers; er zijn
dus drie afdeelingen, waardoor het gemak
kelijk is een prijsje to behalen! En ofschoon
hyacint en krokus hebben afgedaan, is een
verslering met tulpen, die nu aan do beurt
rijn, nog veel mooier!
De boBIendag
is verkeken. Wfi vermoeden wel dat morgen
by goed weer, uit kracht der gewoonte, nog
vele fietsreizigers op den weg zullon te vinden
zUo. uiaar voor de bloeiende hyacinten be
hoeft men het niet te doen. Bfina alles ls
afgesneden on de niet afgesneden bloom Is
verregend of bevroren. De vorst van heden
nacht met de opnieuw gevallen sneeuw zaL
heel wat schade aan do bollen zolven toege
bracht hebben.
Zoo is voor dit Jaar de voor vele zoovele
genoegens, voor anderen woer vele zilvor-
schUven opleverende hollendag, verloren ge
gaan.
Vervolg der zitting van Vrijdagmiddag.
Wet Lagor Onderwijs.
Daar de kwestie der kleino scholen reeds
bchandeird werd door de heeren Bo6 en Kete
laar, staat do heer Borgesius slechte
oven bij deze zaak stiL Nergens heeft Spr.
kunnen vinden, dat er maar 86 bijz. scho
len zijn met één leerkracht. De Minister
Jol hem verplichten met eens aan to geven
waar hij «Ijvt vinden kan. De Minister gaf
met zijn cijfers slechts een gebrekkig beeld
van den stand van het bijz. onderwijs. Ziet
men de volledige cijfers dan vindt men dat
niet öfc pCfc. maar 35 pOt. kosteloos onder
wijs geniet.
Wat de waarborgen betreft, zeido do heer
Lohman, dat alleen de richting het volk kan
schelen on niet de kwestie of hot onderwijs
wat beter of slechter is. Dat kan het volk
niets schelen.
Do heer Lohman. Maar den leiders wel.
De heer Borgesius. De leiders zijn do
«door het volk gekozen schoolbesturen. Dat
volk zal geen schoolbesturen kiezen die veel
om het onderwijs zelf geven.
Do heer Lohman. Het yolk zal wol wij
zer zijn.
De heer Borgesius. Nu is dat volk weer
in eens wijs geworden. Spr. is eohter over
tuigd, dat onder die schoolbestuurders de
meerderheid tot de kerkelijke overheid be
hoort, waardoor ons onderwijs weer voor
eon groot deel onder de'kerk zal komen,
hetgeen Spr. betreuren zou.
Aan den heer Van Wijnbergen zegt Sprn
dat hij aan do katholieken volstrekt hun
kloosters cn kapellen niet misgunt. Hij wil
ze alleen niet betal i met geld, dat voor hot
onderwijs bettand ia.
Aan het slot van zijn redo zeide de Minis
ter: laat ons, afgescheiden van de belangen
van het openbaar en bijzonder onderwijs, er
ons toch met volle borst op toeleggen het
onderwijs op hooger peil te brengen, waar
door do eenheid der natie zal worden be-
\x>rderd. Dat zijn slechte woorden, waarop
de daden nog zullen moeten volgen.
Voor Spr. ttaat het vast, dat dit ontwerp
het openbaar onderwijs niet zal bevorderen
cn evenmin de eenheid der natie. Spr. haalt
aan hetgeen de heer Lohman in 1857 schreef
over de onafhankelijkheid en neutraliteit
der openb. school, dit onderschrijft Spr. nog
ten volle. Spr. is vroeger een voorstander
geweest van absolute neutraliteit, maar hij
is van inzicht veranderd, omdat de onder
wijzers veranderd zijn.
Men hceffc aan de openbare school meer
©n meer do abtolufe neutraliteit willen op
dringen om haar in discrediet te brengen.
Dat orthodox ouders per se tegen de open
bare school zijn, wordt door de feiten weer
sproken. Er rijn nog duizenden en duizen
den in den lande, die niet willen, dat het
kind wordt gedogmatiseerd cn gecToricalï-
seord. Spr. blijft volhouden, dat door dit
ontwerp dc openbare school in de gemeen
ten ornstig zal worden benadeeld. Zeer
begrijpelijk is dan ook, dat dc storm or te
gen k opgestoken en het verwondert hem,
dat die storm niet heftiger was. Ala dit
ontwerp wet is geworden, zal die storm niet
bedaren; integendeel, men zal alles doen om
hetgeen gedaan is, weer ongedaan te maken.
De eenheid van de natie zal niet verloren
gaan door het oprichten van sectcscholen,
maar zij zal er gevoelig door lijden, wanneer
geloofsverdeeldheid en geloofshaat worden
aangewakkerd en dat moet gebeuren door
de kinderen reedt ïn hun jeugd te scheiden.
Onnoodig te zeggen, dat Spr. scherp tegen
dit ontwerp gekant is.
Do heer Staalman zegt tegen den heer
Ketelaar, dat hij door nood gedwongen
zijn dochter 11 Den Hei er naar een open
bare normaaltchool heeft gezonden. Er is
daar geeu andere. Intusschen was het een
klein middel, dat do heer Ketelaar als wapen
tegen hem gebruikte.
De heer Lohman komt er tegen op
dat men h dezer dagen telkens voorstelt
in do pers alsof hij ora dc Grondwet niet
geeft. Spr. is nog altijd van oordeel en hij
herhaalt dat uitdrukkelijk, dat do bepalin
gen der Grondwet in elk opzicht op dit ont
werp toepasselijk zijn.
Met een aalmoes, met een kluifje om de
blaffende honden stil te houden, wïL de rech
terzijde zich t tevreden stellen. Wat zij
vraagt moet haar gegeven kunnen worden,
haar toekomen binnen de perken der be
staande Grondwet. Waarmede v j ons moe
ten behelpen zoo lang er geen ander© ia, do
openbare school blijft regel, ook al is er nie
mand meer van gediend Wat hier wordt
voorgesteld, spr. blijft, dat volhouden, ia
niet in strijd met de Grondwet; het bijzon
der onderwijs heeft rechtsgrond, daar het
medewerkt aan het volksonderwijs, met het
stelsel nooit een cent te geven aan de bij
zondere school is ïn 1889 gebroken, en prof.
Buys heeft zelf gezegd, dat de wet van
I8S9 niet in strijd was met de Grondwet.
En ovenmin als de wet van 1889 in strijd
was met do Grondwet, is het ook dit ont
werp.
Dinsdagmorgen 11 uren voortzetting.
Regeling van werkzaamheden.
Tfen einde de discussie over de onderwijs-
novclle niet herhaaldelijk te onderbreken,
worden op voorstel van den Voorzitter
tegen Donderdag a.s., 10 uren, aan de orde
gesteld achtereenvolgens: het arbit-rage-
tractaat met Denemarken, dat met Frank
rijk, dat met G root-Brifcannië, kabel verdrag
met Duitschland, en het wetsontwerp tot
verzekering van de veiligheid bij den cais-
sonarbeid; ten einde de Eerste Hamer in
staat te stellen in haar eerstvolgend© bij
eenkomst ook nog dit ontwerp te behan
delen.
0 n d r w ij s n o v e 11 e.
De heeren F e r f, Bos en De Boer
hebben op art. Mbis alinea 5 sub b een
amendement voorgesteld, strekkende om
de bijdrago aan bijzondere scholen, waar
van de opbrengst der schoolgelden een in
komst oplevert van gemiddeld veertig
gulden of meer per leerling en per jaar niet
te vorleenen. (In bet wetsontwerp bedraagt
deze som tachtig gulden.)
Do ton too n ste 11 i n g te Luik,
welke, volgons aanvankelijk plan, op den.
23stcn April zou geopend worden, zal nu
den 27ston worden geopend.
De zitting -wan den Duibschen Rijks-
dag is verdaagd tot 10 Mei.
De Duitsoho keizer heeft te Napels
eerst den Duiteohen kruiser „Hertha" be
zocht en daarna, nog eens de „Hamburg".
*3 Middags ging de Keizer aan land cn naar
het vermaal-ue zoölogische station. Daarna
zou de rit in een automobiel met koning
Victor Emmanuel pl vts hebben.
De stad was vol menschen en feestelijk
versierd. Met gro. t gejuich werd do Koning
dooi de bevolking en de dagjeemeiracken uit
den omtrek begroet, toen hij om 13 uren
met de ministers Tittoni ou Mirabello uit
don trein stapte en naar het Aisenaal reed,
om daar in de sloep te gaan, 'die hem naar
de „Hohenzollern" bracht. Van het luncheon
aan boord van het keizerlijk jacht heeft
de telegraaf reeds vei te ld. Na afloop daar
van ging koning Victor Emmanuel aan
boord van het pan teerschip „Reina Mar-
gherita", waar de Keiz r kort daarna aan
kwam. Onder leiding van admiraal Gual-
teria en den commandant van het schip
werd dit bekeken. Toen ging de Keizer 2.40
weer naai de „Hohonzollera" o, eenvoud
van het protocol 1 en de Koning naar de
wal cn het koninklijk, slot, waar de Keizer
kort daarna aankwam (3.20). In een ge
sloten rijtuig reden beide Vorsten veivol-
gens naar het aquarium.
Do koning van Saksen zal 10 Mei
een ofiicieel bezoek brengen aan den prins-
rogent van eieren. Dit is de eersto maal,
dat do Koning het hof te München zal ber
zookon, na zijn echtscheiding van prinses
Louise van Toscane, die een nicht i; van
den prins-regent.
Volgens de „Leipzigcr Ncueste Nachxich-
ten" is gravin Montignoso bereid
om het prinsesje Anna Monica Pia aan het
Saksische hof over te geven; maar, zegt
"het blad, haar toestemming is niet zonder
groote geldelijke offers verkregen. De Grar
vin zal, als dc zaak haar beslag heeft ge
kregen, een tijdje bij haar broedei in
Zwitserland gaan doorbrengen.
Luit.-generaal von Trotha seinde, dat
luitenant Müller op marsch van Okabandja
naar Otjihangwé, bij Eoondo, verschillen
de Horor o-afdeelingen aanviel. Hij nam
20 mannen en 21 vrouwen gevangen en
maakte vele geweien buit.
Volgens mede deel ingen van een koopman
zijn Erode rik en Willem Maharero en Trau-
gott in een Engelsch politie-stafcion ooste
lijk van Rietfantein, na hun geweren afge
geven to hebben, gevlucht.
Majoor von Estorff kreeg den 23eton
Maart in Awadaob het bericht, dat sporen
van Hottentotten gezien waren bij Kowise-
kolk, komende uit oostelijke richting, gaan
de naar het noorden. Hij vermoedde, dat
een rooftocht tegen Aminoeis op touw ge
zet werd, en zond, een compagnie met een
stuk geschut op onderzoek uit. Het ver
moeden bleek juist te zijn. Luitenant von
Baehi stiet 'don 20steu Maart vier kilome
ter zuidelijk van Aminoeis op een Hottcn-
totten-bende, 150 tot 200 man sterk. Een
scherp gevecht ontstond, waarbij aan Duit-
sohe zijde sneuvelden een officier van ge
zondheid, een ondorofficier en vier ruiters,
terwijl een onderofficier en vijf ruiters ge
wond werden. Een ruiter word vermist. De
vijand ging spoedig op de vlucht in de rich
ting van Kowise-kolk. Berichten omtrent
zijn verlies ontbreken. Van inhalen was
geen spiakc me: zoodat de compagnie
naar Awadoob terugkeerde.
D© opstand in Duitsch-Zuidwest-Afrika
zal het Rijk tot einde Maart 1906, volgens
de begrootingen, 229,331,000 mark kosten.
Doch daar nog wel een supplctoir-crediet
aangevraagd zal worden, is een som van
250 millioen mark waarschijnlijk te weinig.
Dc verliezen bedroegen 1340 man, onder
wie 918 doo'den. Dc verpleging kost dage
lijks 102,000 mark.-
Koning Eduard van Engeland
ia gistermorgen te Marseille aange
komen en begaf zich dadelijk aan boord
van hot jacht „Alexandra."
In de zittin^ der F ranse he Kamer
werden gisteren vier aanviagen ingediend
tot hot houden van interpellaties
over do Marokkaansche kwestie.
Minister Peloassé zeide, dat de Regce-
ring van de Kamor-tribunc haai Marok
kaansche politiek heeft uiteengezet, die
niemand vrees behoefde in te boezemen;
cr is geen enkele wijziging in die politiek
gekomen, waardoor d vrees gerechtvaar
digd woi it. Frankrijk heeft cr volstrekt
geen belang bij d; oplossing te verhaakten;
hot tracht ri^mand te benadeelcn; wij zijn
bereid elk mogelijk misverstand uit den
weg te ruimen. Ik kan hieraan niets meer
toevoegen, zeide 'd; Minister.
Do Regeering stelde derhalve vei daging
van de interpellaties voor, die door do
Kamer werd goedgekeurd.
Tertca-ux, de Fransche minister van
oorlog, heeft verklaard, dat de meerdere
uitgaven ten gevolge van de inkrimping
van den d i o n s 11 ij d voor dit jaar onge-
veoi 20 millioen fr. zouden beloopen.
De koning van Spanje heeft een
uitnoodiging tot een diner in Guild-Hall
aangenomen, hem door do stad Londen ge
daan. Ook zal hem een adres van welkom
worden overhandigd.
Met het oog op den buitengewonen nood
die in Spanje heerscht, heeft dc Regeering
bij decreet do belasting op koren op vier
en 'dio op meel op zeven pesetas pei 100
kilo verlaagd.
De Hongaar so he Kamer nam met
183 tegra 86 stemmen het voorstel-Kossuth
aan, om het besluit van 18 November 1904
tot wijziging van het reglement van orde
dor Kamci (de zoogenaamde lex-Daniel) te
herioepen.
De Koning en de Koningin, de kroon
prinses en de minister van buitenlandsche
zakon van Griekenlan.d gaan naar
IC or foe ter ontvangst van den Duitechen
keizer. Ter eere van het bezoek zijn ei ver
schillende buitengewone maatregelen op
hot eiland getroffen, waar dientengevolge
groote beweging heeracht. De Grieksche
pantserschepen „Hydra" en „Spetsae" va-
len de „Hohenzollern" te gemoet.
olgens een berh t uit Athene aan de
„Petit Bleu" heeft prins George den
oproerlingon 36 uur gegeven om de wa
penen neer te leggen. De rebellen antwoord
den, dat zij den Hoogen Commissaris 38
uur gaven om zijn poeb neei te leggen,
van welkeD zij hem vervallen hebben ver
klaard.
Het heet, dat de Grieksche regeering
oorlogsschepen naar Korfoe heeft gezonden
op het vernemen van het besluit dei Por
to om oorlogsschepen naar Kreta te sto
ren. Vermoedelijk zijn dit de schepen,
waarvan hier boven sprake is en die de
„Hohenzollorn" te gemoet varen, of am-
dcie, die de ontvangst van den Duitschen
keizer op Korfoe helpen opluisteren.
De in het paleis van Tsarskoje- Se-
lo in een uniform van kolonel der Kozak
ken gevangengenomen persoon
weigert elke inlichting. Geen enkel docu
ment, dat zijn identiteit zou kunnen ont
hullen, is pp hem gevonden.
Drie dingen hebben don man verraden:
zijn aan de aanwczigc-n absoluut onbokend
gozicht, zijn sabel en zijn schoeisel. In
plaats van een KozokkensaJbel dioeg hij
do gewone legorsabel en zjjn schooi en war
ren geheel buiten m del. Dit gaf argwaan.
Een officier van politie 6prak hem aan,
waarop hij op hoogen toon antwoordde"
Zich omsingeld ziende, begreep hij echter,
dat tegenstand, nutteloos was, en gaf zich
over.
Onder de talrijke aanhoudingen, welke
de Petersburgsche politie de laatste dagen
doet, J.eeft vooral opzien gebaard die van
de dochter van generaal Leon-
o s j e fDeze jonge dame stond al lang als
een volbloed revolutionnair© to boek, maar
dat zij ook terrorist© was, schijnt niet zoo
bekend te zijn gewe. Nu is mon daar
achter. Op het sjioor gel .acht door een
anoniomen brief, deed de politie een huis
zoeking in de woning der gen er aakdochter
en vond daar in hai i kamer onder het
bed tweo bommen cn ontplofbare stoffen.
Twee arbeiders, die zich te Warschau
tijdons de werkstaking in Februari tegen
do politie verzetten, zonder echter iemand
te vei wonden, zijn door den krijgsraad -ot
den strop veroord °Td. Alle deelnemers
aan de betoogingen der afgeloopen weken
komen achtereenvolgens voor den mili
tairen rechter.
D© man, dio Maandag in het hospitaal
der voorstad Proga aooidrong en op den
politieman Sarap sohoot, is in hechtenis
genomen.
D« commissaris van politie Rastjegajef,
die onlangs zwaar gewond werd, is krank
zinnig geworden.
In Kisjinoff hebben alle bakkorsj-
gezcllen den air beid gestaakt.
Do giondeigenaar6 uit de buurt van Li-
ba u hebben besloten het loon dor dagloo-
ners te verhoogen. Dos niet tegenstaande
hebben dezen den arbeid niet hervat. In
do streek om Libau rijn verschillende brand
stichtingen voorgekomen, die men aan
kwaadwilligheid toeschrijft.
Hot „Nowojo Wremja" spieekt het be
richt over het aftreden van P o b j c d o-
nost6ef als procureur van de Heilige
Synodö tegen.
D© Bond:regeering van Zwitserland
hoopt in het Iavtet van dit jaar bij den
Nationalen Raad en den Stendemaad
wetsontwerpen op de zieken- en o-nge
vallen ver zeko ring in. to 'dienen.
De ziek onver zekering zal berusten op hot
subaidieeren van en heit uitoefenen van
controle op do bestaande ziekenfondsen
door den Bond.
Bodegaven. Zondagvoormiddag treedt
ïn de Nod.-Herv. Gom. alhier, op da. Erin-
gw, te Woerden, des avonds de heer Chr.
Muller.
H a z a r s w o u d e. Garof. Kerk. Zondag
morgen te halftian en 's avonds to halfzeven,
dr. C. vau Gelderan, v»n Amsterdam.
Koudekerk. Morgen, Zondag, hoopt
voor de Ger. Gemeente op te treden de heer
J. Netelenbos, theologisch candiaat tc Am
sterdam.
Agenda van de reeefc.
Zondagllötel ,Dq Nord'\ Speciahteiten-
Vooratolhog Strangholt- 8 n r e n.
Maandag; Leidseh® ScbouwÖHrg. 12d® Abonn.-
VoorstolJing .Onz» Jeugd", Tooneelspel. H a I f-
a c h t, j.Du Nord". 21ste Uitvoering Werkl.-
ZfiDgvoreoniging Kunst na Arbsid". lialfnogen.
Woensdag: Nutsgebouw. Algem. Vergadering
Vereeniging tot bevordering van den bouw van
Werkmanswoniugeo. 'e Middags 4 eu 6 uren.
Donderdag: Leidecho Schouwburg. Invitatie-
Voorstelling Leidach Studentea-Tooneel „Dr.
Wespe", Blijspel. 8 u r o n.
Vrijdag: Kleine zaal Stadsgehoorzaal. Van-de-
Wall-C'oncert. 8 uren.
Zaterdag: Zomerzorg. Soirée dansante Leidsche
Voetbal-Vereeniging ,Unie".
BALL
De oorrespondent te Batavia van de „N.
R. Ct." seint:
„Het lid van den Raad van Noderlanclsch-
Indië Liefrinok gaat in oommissie naar
Bali in verband met de vijandige houding
der rijkjes Bodoeng en Tabanan."
Het blad teokent daarbij het volgende
aan
Tegen het rijkj'e Badoeng- (ccn der acht
Balisch© landschappen, gelegen in het zuid
oosten van het eiland Bali) bestaan do
volgende grieven:
lo. De strandbevolking heeft den schoe
ner „Sri Koemalo", die eenige maanden
geleden op dc Badoengscho kust strandde,
leeggeplunderd, on van het geroofde, waar
voor do radja aansprakelijk Ï9, niets willen
teruggeven.
3o. De radja van Badoeng heeft de ba
kens bij do kust, aangebracht door het op-
nemingsvaartuig „Van Gogh", weg laten
nomen.
3o. De vorst heeft een invloedrijk hadji,
wiens houding hom niet aanstond, laten
krissen.
4o. Een Chinees, die opkwam voor een
broortj*©, wïon een vlieger was ontnomen,
is getjintjangd.
Van deze grieven is natuurlijk het beroo-
von van een gestrand schip, hot uitoefenen
van het „tawang ka-rang" of kTiprecht, do
ernstigste. Toen nu dë vortten van Badoeng,
Goesti Ngoeran Pamctjoetan cn Goesti G'
dé Ngocrah Den Pasar, ten dezo geen ge
noegdoening wilden schenken en een toege
zegd onderzoek naar de geroofde goederen
op niets lieten uitloop en, werd door dc In
disch© Regeering gelaat, dat de kust van
Badoeng zou worden geblokkeerd door drift
gouvernementevaartuigen, nl. d© „Zw»
luw" (commandant de gezaghebber 0. H.
van Heekeren), do Spite" (commandant de
gezaghebber W. Wink) en de „Reiger" (oonu
mandant de gezaghebber W. F. Berman.)
D© gou\ ernementemarine doet hier dus
oorlogsdienst en wel zoo afdoende, dat do
handel in Badoeng haast tot stilstand is
gebracht, zeer ten nadeele van de Chinee-
8che handelaren, die groot© schade lijden.
Terwijl nu sommige berichten vermelden,
dat de Badoengsche vorsten persoonlijk
hun opwachting bij den gouverneur-gene
raal zouden gaan maken om hun onschuld
aan hot ten lasto gelegd© to betoogen,
kwamen andere mcdedeelingen verklaren,
dat do bevolking rich ten doodo had gewijd.
Het aan Badoeng grenzende rijkje Taba
nan (met ongeveer 200,000 inwoners) schijnt,
mot het rijkje Gianjar, Badoeng te onder
steunen. Men zal zich herinneren, dat in het
jaar 19(55 met Tabanan, naar aanleiding
van do toepassing van het „mesatia" (wc-
duwenverbranding) cenigo verwikkelingen
ontstonden, die leidden tot het zencfen in
de maand October van de schepen „Gelder
land" en „Koningin Regentes".
De zaken op Bali werden dus eenigszins*
ingewikkeld en om <iie reden ging de con
troleur van het B. B., chef van het bureau
voor inlandschd zaken, H. J. E. F. Sohwartz
in de vorige maand naar Buitenzorg, om
persoonlijk met den gouverneur-generaal
over den toestand van Bali te confereeren.
Alvorens ten deze een besluit te nemen, zal
dc gouverneur-generaal voorgelicht willen
zijn door den oud-resident van Bali en Lom
bok, thans lid van den Raad van Neder-
landsch-Indiè, den heer F. A. Liefrinck, ©d
daarom dezen hoofdambtenaar in commissie
naar Bali gezonden hebben om op do plaate
zelve een onderzoek in. te stellen en daarna
to dienen van raad.
Dc vorst van Tabanan (oudste zoon van
den op 6 Maart 1903 overleden radja) met
namo Goesti Ngocrah Roi, kwam den 18den
Augustus 1903 onder den naam van Goesti
Ngoerah Agocng aan het bewind.
OE OORLOG.
Do opmarsoh der Japanners
schijnt een feit tc zijn. De opstelling dor
Japansche gecombineerde macht is dezelfde
als bij do vorige slagen, met deze aanvul
ling, dat generaal Kawamoera's Yaloeleger
de Japanners den uitersten rechtervleugel
is komen versterken; hun leger is nu
475,000 man sterk.
Hooveel kui nen de Russen daartegenover
stellen? Generaal Lincwitsj zond van zijn
leger 50,000 man naar Kirin, dat hij dus
blijkbaar bedreigd acht, en hield 250,000
man onder zijn bevelen om den Japannors
in hun opmarsch tegen te houden. Zal dit
Russisch© leger voldoende zijn? Reeds wordfc
terecht do vrees uitgesproken, dat Linjo-
witsj gedwongen zal zijn, terug te trekken
wil hij d© kans niet loopen van omsingela
m-. worden, een gevaar, dat ditmaal, gezien
do ongunstiger verhoudingen ïn getalsterk
te veel ernstiger is dan bij Moekden.
Uit den opmarsch der Japanners, even
min oh: het innemen door de
Russen van hun stellingen, kan reeds wor
den afgeleid, wanneer do ontmoeting tut-
schen beide legers zal plaats hebben. Voor-
loopig is het aan het front nog rustig^
slechts de voorhoeden van Mistsjonko hou
den voeling met den vijand en rij trachten
zoo goed mogelijk hun opdracht uit te voe
ren, om den vijand afbreuk te doen zooveel
en waar zij r aar kunnen» Door dit vooling-
houden met den vijand weet me i in het
Russische hoofdkwartier, dat de operaties
der Japanners tegen Kirin blijkbaar eetf
schijnbeweging bedoelen en inderdaad' ge
richt zouden zijn tegen het westen, waar
schijnlijk tegen Tsïzikar.
Bij de gevechten werd melding gemaakt
van een ernstig treffen op den hoofdstraat-
weg, waarbij de Russen tot den aanval
overgingenzij werden echter volkomen te
ruggeslagen met een verlies, dat geschat
wordt op meer dan 200 man; de Japannen!
hadden 27 man gewonden.
Ernstig luidt het bericht voor dc Russotf
dat in don Iaatsten tijd d© fourage cn het'
proviand aanzienlijk in prijs zijn gestegen,
terwijl de aanvulling der voorraden itf
Moekden, Tsjoesjïtai, Tjeling, Kaiyoean on
Vsjantoesoe steeds moeilijker wordt.
Wlndiwostok
kan nu ook van de zeezijd© aangevallen!
worden: dezer dagen ia het ijs, dat de bin>-
nenhaven der stad van de open zee geschei
den houdt, gesmolten.
In St -Petersburg rijn dan ook berichten
ontvangen, meldende, dat het garnizoen!
ijverig bezig is met het versterken der stad..
Met het oog op het tc verwachten beleg zijz£
'n aantal mijnen aan de landzijde geplaatst.
Maar ook do mond van de Amoer zal op dei-
se wijze worden afgesloten en verdedigd.
Het schijnt wel tijd te worden voor het
garnizoen ooi zich op 3e komende gebeur
tenissen voor to bereiden. Want te gelijk
met bet ijsvrij-worden van do haven veiw
wacht men in Wladiwostok de vloot vatf
Radjestwen sky, met allo gevolgen van dien*
Reeds meldt men, dat een Japansche vloot
ligt to wachten op de komst van de Oost-
zee-vloot in de Straat La Perouse, bij Sak
halin.
En ook van de land zijd; wordt melding
gemaakt van een operatie uit het zuidaii,
tegen Wladiwostok. Vermoedelijk heeft
men hier te doen met een Japansche troe
penmacht, die in de Posjetbaai geland if-
Reecte had een treffen y aate met een Rus
sische afdeeling en dit gevecht zou in hef
voordcol der Russen zijn uitgevallen. Reeda(
eenigo dagen geleden deelde men mede, dat
Linewite] maatregelen had genomen onf
Nioegoeta aan de spoorlijn Kharbin— "Wla
diwostok te versterken, en eon landing bif
do Posjetbaai te verhinderen.
Het Russieoho eskader
vraagt thans onze Fijzondere aandacht. Voor
berichten er over verwijzen wij naar do in
ons blad van heden voorkomende telegram
men.
