LAAT PASCHEN.
Testamenten.
Dit jaar valt het Paasclifcest pas op 23
en 24 April; erg laat, vindt menigeen.
Weet men, dat er regelmaat bestaat bij
den ©ogenschijnlijk onregelmatig en datum
van Paschen, dat nu eens einde Maart, dan
weer in het laatst van April komtl
De reden daarvan moet gezocht worden
i in do bepalingen, vastgesteld door het
Conoilie van Nicaea in don jare 32ö en die
nog heden nageleefd worden.
Daarin word beschreven, dat het Paasch-
feest in alle Kei ken te gelijk gevierd zou
worden op den Zondag, die op dc eerste
volle maan na den aanvang van de leute
volgt. Valt deze volle maan zelf op een
Zondag, dan moet Paschen op den da-xr-
opvolgendcn Zondag gevierd worden. Deze
bepalingen zijn vooral daarom getroffen,
om een samenvallen van het Christelijk
Paaschfeeöt mot het Israëlietisch Passah-
feest te voorkomen.
Het begin van de leute is 21 Maart, al
dus vastgesteld door het Concilie om oo
dag- en nachtsevcningmen meende toen,
dat deze datum onveranderlijk was. In
verband hiermede moest Paschen dus tus-
schen 22 Maart en 25 Apul vallen. De vast
stelling van den dag der volle maan ge
schiedde- och tor niet door astronomische
berekening, doch volgens een berekening,
die aangaf, dat alle 19 jaar alle nieuwe
manen wcei op denzelfden Zondag zouden
vallen.
Deze periode, de maancirkel, noemt men
het Guldengetal; na verloop van 19 jaar
vallen de verschillende schijngestalten van
de maan juist weer op dezelfde dagen cn
tijdstippen van het zonnejaar. De <jpacta,
of bijgevoegde dagen, vormen het getal da
gen, dat aanduidt hoeveel dagen bij het
eindigen van den laatsten dag des jaais
sedert de laatste nieuw: maan varloopen
zijn. Naar deze cpacta, waarmee door
gaans de kerkelijke bijgevoegde dagen wor
den bedoeld, bepaalde men van te voren
het Paaschfeest.
In velband met de berekening van het
Concilie en d© Juliaanscke tijdrekening,
die na alle vier jaren een schrikkeljaar
veoTBchree.'. moesten na verloop van 532
jaai de Paaschdata in dezelfde volgorde
terugkeeren.
Maar de voorschriften van het Concilie
van Nicaea en ook de Juliaansche kalender
bkkön in de practijk mank te gaan. Zoo
scheef het Juliaansobe Pascben in den loop
dei eeuwen steeds verder af van de volle
maan en van den werkelijken aanvang van
de lent®. In 1582 bedroeg het verschil reeds
„11 dagen en pas de kalender verbetering, die
Paus Gregorius XIII invoelde, bracht bet
voorjaar weer op 21 Maart en liet het se
dert op dien datum staan. De volgende af
wijkingen zullen zieh pas over eenige dui
zenden jaren laten bespeuien. En wie
dan leeft...
Ook de aanduiding van de Paasch-volle-
tnaan werd aldus verbeterd.
In de vorige eeuw viel Paschen slechts
éénmaal op den laatsten datum, dien van
25 April, n.l. in 1886. De volgende maa-1
zal dit pas weer gebeuren in 1943, dan weer
in 2038. Yioeg Paschen, op den allervroeg-
sten datum van 22 Maart, viel het laatst
in 1818. In de eerstvolgende 150 jaar zal dit
niet meer gebeuren.
EHARBIN.
De stad Kharbin wordt tegenwoordig veel
genoemd. Het zal onze lezers derhalve mis
schien interesseeren over deze stad het een
en ander te vernemen, dat wij aan het „Berl.
Tagebl." ontleenen.
De vestiging van Kharbin in het hartje
van Mandsjoerijo is een van de meest groot-
feche stedestiohtingen, die de wereld ooit
heeft gezien. De plaats bestaat tegenwoordig
ui. drie s: ^ongestelde gedeelten, nl. de oude
stad, op drie Eng. mijlen afstandg van het
centraal-depot, verder Prestin of de ri-
vierstad, tegenwoordig het middelpunt van
den handel, en de bestuursstad vlak bij het
spoorwegstation. Voor den tijd, «lat de
spoorwegingenieurs het laatste punt tot
hoofdkwartier maakten, was er geen door
inlanders bevolkte stad in do buurt. De
geheele stad is derhalve een Russisch pro
duct. Dertig milliocn roebels aan ttaate-
geld zijn aan dc stad besteed. Alleen Russen
en Chineezen mogen in Kharbin land koo-
pon, gebouwen zetten of zich blijvend aldaar
vestigen.
Van Kharbin naar de Amoer varen da
gelijks in den tijd, dat de scheepvaart open
is, deze begint in April en eindigt 1 No
vember goed uitgeruste stoomschepen.
In October 1903 bedroeg het aantal gewone
treinen voor doorgangsverkeer dertig per
dag. In de stad zijn ongeveer vierhonderd
nesotöjiks Russische rijtuigen voor pu
bliek gebruik aanwezig. De communica
tie tussohen de oude stad en de beetuure-
wijk wordt onderhouden door automobielen.
Kharbin was oorspronkelijk geeticht als
militair- cn bestuurscentrum voor het gou
vernement en het spoorwegbeheer. Dat do
stad zou uitgroeien tot haar tegenwoordige
grootte, was door de stichters in het minst
niet voorzien en verraste hen zelfa ten zeer
ste; maar nu dit eens zoo is, tracht het
spoorwegbestuur met koortsachtigen ijver
ze'te maken tot een groot Russisch handels-
en industrie-centrum en door allerlei onder
steuning tracht men met kracht den wasdom
te bevorderen. Het kapitaal voor de meeste
particuliere ondernemingen is door Siberi
sche Joden verstrekt, Chineezen gaven hot
geld voor de oprichting van sommige der
schoonste gobouwen, zooals hotels, winkels,
magazijnen, enz.
In het regeeringsgedeelte worden geen
particuliere gebouwen geduld, daarentegen
bahooren verschillende belangrijke bouwwer
ken, zooals een hotel en een schouwburg, tot
dj oorspronkelijke inrichting van dit stads
gedeelte. Do industrie van Kharbin bestaat
uit pannenbakkerijen, spiritusbranderijen,
olieslagerijen, brouwerijen, molens, zaagmo
lens, fabrieken van geconserveerd vleesch en
suikerbakkerijen. Tegenwoordig djn er acht
molens in exploitatie met een waarde van
1,200,000 roebels. In de onmiddellijke nabij
heid van de stad zijn tweehonderd pannen-
bakkerijen, opgericht met een kapitaal van
500,000 roebels. Vele andere takken van nij
verheid zijn aan het opkomen. Daar de
plaats in het middelpunt van het buiten
gewoon rijke, landbouwdrijvende land
schap is gelegen, is het aan geen twijfel on
derhevig, of de stad gaat een groote toe
komst te gemoet. De hoofdproducten uit de
omstreken zijn tarwe, rundvee, schapen,
varkens, gerst, haver, hoonen, veevoeder,
huiden, wol, varkenshaar, hennep, tabak en
hout. De groote rijkdom aan delfstoffen i9
nog slechts ten deele blootgelegd.
Wanneer men op het punt komt van tes
tamenten, zouden kolommen druks noodig
zijn om de vele rariteiten mede te deelen, die
daarmede soms plaats hadden. Wij beperken
ons tot eenige gevallen, welke in een En-
gelsch blad aangetroffen werden en een klei
ne, maar uitgezochte collectie testamentaire
rariteiten bevatten.
Het langste testament is wel dat van den
Engelsehen geestelijke John Hulsc die de
universiteit te Cambridge stichtte.
De kopie, die in het bezit der
universiteit is, bestaat uit een boekdeel met
400 dichtbeschreven bladzijden. Het is geda
teerd 21 Juli 1777 en heeft 9 postscripta;
men begrijpt, dat hij daarin alles mjet
angstvallige preciesheid heeft geregeld.
Het testament van Napoleon I ii- betrek
kelijk kort, ten minste in vergelijking met
het voorgaande: het beslaat 26 bladdjden
druks.
Het kortst© testament kwam in 1878 voor
den rechter te Lewes ;het bevatte slechts de
woorden: „Mrs. X. krijgt alles, als ik
sterf".
Verleden jaar stierf een ongetrouwde da
me te Athlone, in Ierland, die aan de ge
meente harcr inwoning een som van 30.000
pd. st. naliet om een kerk te bouwen, op
voorwaarde echter, dat haar lijk verbrand
en haar asch vermengd1 moest worden met
het cement, dat voor de kerk zou worden
gebruikt.
Eon dame, die te San-Francisco stierf,
had in haar testament den van dalen-wen scil
(uitgedrukt, dat haar automobiel in volle
zee moest worden overboord geworpen, en
dit geschiedde.
In het testament van dr. Andrew Gerber,
te Philadelphia, die blijkbaar aan de leer
der reïncarnatie geloofde, stond, dat «djri
vermogen van 400,000 dollars in tweeën soa
worden gedeeld. De een© helft vermaakt»
hij aan zijn ongehuwden soon en de andere
helft zou op rente worden genet totdat «ijn
jongste bet->aditerkleinkind den leeftijd van
22 jaar had bereikt. De dokter was vaat
overtuigd, dat zijn ziel in het lichaam van
dezen toekomstigen nazaat nou nederdalen
en dan wenschte hij gaarne met een kapi
taaltje te beginnen!
Zijn zoon geloofde echter niet aan re
ïncarnatie, altham-; hij betwijfelde of dr.
Gerber juist in zijn eigen kleinkinds klein
kind zou wederkeeren en bestreed het testa
ment. Eerst in derde instantie kreeg hij ge
lijk en de overige 200,000 dollars. Wat zal
papa Gerber boos zijn als hij terugkomt en
zijn erfenis ia weg. Ten minste als hij het
nog maar weet
fin Haarlems dreven.
{Als het mooi weer te).
Rood en goud gevlamde tulpen,
Hoog opbloeiend, rank en fijn,
Bloesems, knopjes, flink ontluikend
In den gouden zcunnejychijn.
Hyacinten, sneeuw wit, rose,
Geurend in heux lieflijk kleed,
Anemonen, fijn en teeder,
Op het fluweelig mortapeet.
Lustprieel van Hollands dreven,
Kleuren, geuren, bloemenpracht,
Schitteren in uw blonde duinen,
'Na een bangen winternacht.
LENTE.
Zooals w\j ons die gaarne denken).
O, lente, visioen van een teerblonde bruid
Met zacht bleeke wangen, die eventjes blo
zen,
Het blondgelokt kopje met meidoorns om
kranst,
In een wacigen sluier van leliën en rozen*
O. lente, visioen van een teerblonde bruid,
Het goudgelokt kopje raakt nodergebogen
Als ze in zoete betoovering den bruigom
verbeidt,
Met een glans van geluk in de diepblauwe
oogen.
O, lente, visioen "van een teerblonde bruid,
Die, in leliën getooid, haar hoogtijd gaat
vieren
Aan een altaar van schitterend zonnegoud
Met een kroon van viooltjes en anjelieren,
Nelly Hoekstr aK a p t e y n»
Edam, 1905.
Hoe hoog vliegen de vogels?
De vermaarde vogelkenner Gaetke, die
zijn waarnemingen vooral op Helgoland
deed, is van meening, dat de trekvogels op
hun tochten meermalen een hoogte van
3000 tot 50C0 meter bereiken. Daartegen
over staat de meening *-an een anderen,
kenner, von Lucanus, die uit de ervaringen
van luchtreizigers opmaakt, dat groepen
trekvogels zelden boven 400 meter worden
aangetroffen. De grootste hoogte bereikte
een adelaar met 3000 M.een leeuwerik met
1900 M.; kraaien werden soms op een hoog
te van 1400 M. ontmoet.
Lucanus meent, dat de lucht hooger te
dun en het daar voor de vogels te koud is.
Maar Humboldt zag op den Cotopaxi, ter
hoogte van 4500 M., een condor zoo hoog
boven zich, dat deze groote vogel slechts
een stip tegen de blauwe lucht scheen.
De vraag is nog niet opgelost..