DE VRIES STEVENS.
JUTRICIA",
J. C. KORT,
J.C.KORT.
Stoomtram HAABLEM-LEIDEN.
AANBESTEDING.
Delftsche Tafel boter
Eigen Atelier
LSIOSOH DAGBLAD, VRIJDAG 7 APRIL. TWEEDE BLAD.
Anno 1905.
LEZING
Krimpzalm eva
Gerookte Elft.
öamesjanhagel en Bouósche Sprits
Leiden-Voorschoten-
Veur (Leidschendam)
Voorburg's-Graven-
hage.
Wegens de ongekend lage prijzen is het
vervoer van Bestel- en Vrachtgoe
deren per Stoomtram het voordeeligst.
Goederen worden vervoerd naar Oegstgeest,
Sassenheim, Lisse, Hillegom, Bennebroek, Heem
stede en Haarlem om 7 u. 22 en 11 u. 15 V.M.
en 3 u. 10 en 7 u. 04 N.M. Amsterd. tijd.
Inlichtingen worden verstrekt aan het be-
stelkantoor Clarasteeg No. 2 nabij de Mare.
¥0OR ZWAK Ef& STERK STROOM.
Ontwerpen en begrootingen gratis.
Noord-Zuid-Hollandsciie
Stoomtramwsg-Maatscliappij
Korenbrugsteeg 3.
PRIMA
Haarl straat 122.
Donkersteeg 3.
Manufacturen, Bedden en Dekens.
Wollen, Katoenen en Moltonnen Dekens.
Kapok- en Springveerenmatrassen.
Spreien.
ENGELSCHE LEDIKANTEN.
RONEGEWEVEN Witkatoen voor SLOOPEN.
tnlMliiMlii
sr
Goederen NAAR MAAT worden,
na bestelling, binnen zéér korten tijd ge
leverd.
Donkersteeg 3.
Haarl. straat 122.
9o« 13&43
Tweede Kamer.
(Vervolg der zitting van Donderdagmiddag.
Lager Onderwijs.
De heer De Visser zet nogmaals zijn
standpunt uiteen tegenover dit wetsont
werp. Spr. betoogt, dat hij in de vergade
ring der Vereeniging voor christelijk on-
der wijs te Amsterdam juist gezegd heeft,
idat verder gegaan moest worden dan het
TJnic-rapport. Spr. begrijpt dus niet hoe
de heer Borgesius die recle heeft kunnen
uitspelen door de rede bij dit debat door
hem gehouden.
Hoewel Spr. den heer Ketelaar niet zal
.„volgen op zijn weg, wil hij hem toch uit
persoonlijke ervaring mededeelen, dat het
door hem medegedeelde staaltje van pres
sie tc Muiden absoluut onjuist is. Ook
komt Spr. er tegen op, dat de heer Kete
laar juist de predikanten hier als verant
woordelijke personen introduceert. Aan den
beer Lieftinck vraagt Spr., tot welke ru
briek hij het gebed brengt. Het lezen van
den Bijbel en de beschouwing van den per
soon van den stichter van bet Christen
dom? Spr. betoogt voorts, dat het een
groot verschil maakt, of men de ziel van
den mcnsch als iets beschouwt van hooger
orde, dan als een product van stofwisse
ling. Omdat hij hot eerste doet, geeft hij
de voorkeur aan hot bijzonder onderwijs.
Dit ontwerp beoogt niet anders dan tal
van ouders, die him kinderen naar een
christelijke school willen zenden, maar dat
biet kunnen doen wegens gebrek aan ruim
te, daartoe de gelegenheid te openen.
Wanneer door dit ontwerp de openbare
school zou ten gronde gaan, zou Spr. er
zijn sanctie niet aan geven.
Ook voor velen van Spr.'s geestverwan
ten is het dringend noodig, dat ook in de
'zuidelijke provinciën echt christelijke scho
len komen. Die scholen daar op te richten
is mede het dosl van dit wetsontwerp. Spr.
is vast overtuigd, dat de openbare school
op vele plaatsen de eenige school zal blij
ven. Hij wil niet medewerken aan het af
breken dier school, waar door velen zijner
arabtgenooten godsdienstonderwijs wordt
gegeven, zoodat de kinderen da-ar volstrekt
niet van goddienstonderwijs zijn versto
ken. Ten slotte wijst Snr cr op, dat de
Sinister op dit oogenblik niet kan ant
woorden op de vraag: waar gaan wij heen?
Z.Exc. kon dat niet doen, omdat het voor
hemen bestaat de H. B.-S. met 3-jarigen
cursus over te doen gaan bij het M. U. L.
O., hetgeen van grooten invloed zou zijn
op de bijzondere school. Met voldoening
hoorde Spr., dat opneming van den gods
dienst in het leerplan hier en daar bijval
jvond. Bepaalde uren per week dienen daar
door aangewezen te worden en een fonds
dient gevormd te worden om de personen,
die dat godsdienstonderwijs willen geven,
'daaruit te betalen. Spr. komt op tegen de
verdachtmaking van zijn streven ten aan
zien van dit punt.
De heer R e 11 vraagt aan den heer
Lohmanwaar en wanneer hij gezegd
heeft, dat de bijzondere scholen zoo min
zijn. Hij heeft dat niet gedaan en zou zich
daarvoor wel wachten. Er zijn slechte en
goede openbare, on slechte en goede bij
zondere scholen.
De minister zeide gisteren: er is nooit
strijd gevoerd tegen de openbare 6chool,
maar togen de richting. Wanneer dat zoo
ware, zouden hier waarlijk dezer dagen zoo
veel redevoeringen niet gehouden zijn. De
bewering van den heer Talma, dat het ma
nifest dor oud-liberalen de overtuiging
van andersdenkenden zou kwetsen, berust
op een misverstand, gelijk Spr. nader uit
eenzet. In dat manifest toch staat niet,
dat de openbare school de overtuiging
van andersdenkenden bevredigt, maar
dat zij die eerbiedigt. Het doel van
het manifest is geweest te ontkennen, dat
duizenden in don lande geen vrede hebben
met de openbare school. Het tegendeel
wordt trouwens reeds door d© feiten be
wezen.
Spr. vraagt of met de aanneming van dit
ontwerp bereikt zal zijn wat de bijzondere
school wil. Spr. wil er niet op worden aan
gezien, dat hij het standpunt van 1889 de
pacificatie, heeft verloochend. Maar be
oogt dit ontwerp financieele gelijkstelling
van de bijzondere en de openbare school,
dan kan hij er niet mede meegaan. Spr
hoopt, dat de Minister alsnog een vorm
zal kunnen vinden, waardoor niet de ge-
heele bijdrage, welke de gemeenten volgens
art. 45 zouden ontvangen, zal worden afge
trokken.
Schoolwet-novelle.
Amendomenten.
De heeren Bos, Goeman Borgesi-
us, Honnequin, Ketelaar en Rooa-
b i n g h hebben voorgesteld te bepalen, dat
voor do bijdrage krachtens alt. 45 der
Schoolwet niet in aanmerking zullen komen
ook do scholen, waar een zoodanige afwij
king van het leerplan plaats vindt, dat het
onderwijs als onvoldoende moet worden
aangemerkt; en dat de tcimijn zal worden
gesteld binnen welken voldoende verbete
ring moot zijn aangebracht. Er zal beroep
van het college van B. en Ws. van de be
6lis5ing van den schoolopziener op de
Kroon zijn. Soortgelijke bepaling zal gelden
voor de bijzondere school en voor haar
bestuur.
Voorts om het leerplan aan de goedkeu
ring te onderwerpen van den schoolopzie
ner of bij verschil tusschen dezen on het
bestuur der (bijzondere) school door den
minister.
De heei en Ketelaar en B o s hebben
voorgesteld te bepalen in art. 2-1 der
Schoolwet, 'dat het hoofd der school wordt
bijgestaan door t n minste éón onderwijzer
voor meer dan 24 kinderen, door ten min
ste twee onderwijzeis bij een aantal van
meer dan 71, door ten minste drie onder
wijzers bij een schoolbevolking van meer
dan 121 leerlingen.
Voor elk 55-tal schoolgaande kindefreci
meer wordt een onderwijzer meer veieischt.
Wanneer met inbegrip van het hoofd dei
school, het aantal onderwijzers meer dan 4
bedraagt, moeten ten minste 2; wanneer
het meoi dan 8 bedraagt, ten minste drie
hunner den leeftijd van 23 jaren volbracht
hebben en den rang vnn hoofdonderwijzer
bezitten.
Onder de hiei bedoelde onderwijzors wor
den zij, die uitsluitend in een of meer dor
vakken genoemd onder ht. van art. 2
der wet onderwijs geren, niet medegere-
kend.
Op geen school mogen meer dan 600 kin
deren gelijktijdig worden toegelaten, be
houdens dispensatie.
De bepalingen omtrent het aantal onder
wijzeis moeten uiterlijk 1 Januari 1911 zijn
uitgevoerd-
Door dc heeren Smeengeen Tydeman
ii een amendement voorgesteld, strekkonde
tot het verlagen van hot bestaand maxi
mum leerlingen, dat op do openbare school
alleen door 't hoofd mag worden onderwe
zen en dat nu 40 bedraagt. De voorstellers
van het aanendoment willen dit aantal op
24 bepaald zien.
Daarentegen willen zij het maximum aan
tal leerlingen, dat dcor het sohoolhoofd mot
slechts één hulponderwijzer mag worden on
derwezen, van 85 op 90 brengen.
Door de heeren Tydeman en Goe
man Borgos i us is een amendement 'n-
gediend, dat de strekking heeft, den termijn
binnen wolken gesubsidieerde bijzondere
scholen moeten voorzien in vacaturen van
verplichte onderwijzersplaatsen, alleen dan
op verzoek van do bestrokken fcchooLbosturen
te verlengen (zonder inhouding van subsi
die) wanneer gebleken ie, dat ook na aan
bieding van een behoorlijk 6alaris binnen
den bepaalden tijd geen mogelijkheid is ge
weest in de vacature to voorzien.
Door de heeren Van Wijnbergen,
B ijle veld, Van Veen, Janssen en
Passtoors is bij amendement voorgesteld
niet alleen den gehuwden onderwijzer van
28 jaren en daarboven in het genot te stel
len van vrije wonirig, maar ook den onder
wijzer-weduwnaar, die inwonende kinderen
heeft. Hetzelfde zou gelden voor de bijdrage
door Ret Rijk uit te keeren aan de gemeenten
voor elk onderwijzer aan een school, boven
het gestelde maximum.
Arbitrageverdrag mot Frank-
r ij k.
Eenige ledenspraken er bij het afdee-
lingsonderzoek hun teleurstelling over uit,
dat het der Regeering niet heeft mogen
gelukken, Frankrijk een arbitrage-verdrag
te sluiten van even wijdo strekking als het
Neder 1 andtch-Deensoho tractoat.
Uit hetgeen ten aanzien van dit verschil
tusschen de beide verdragen in de Memorie
van Toelichting is medegedeeld, was hun nog
niet in allo opzichten duidelijk geworden,
waarom liet niet mogelijk ware geweost, het
stelsel van verplichte arbitrage door de
Fransche Regeering in ruimere mate te
doen aanvaarden dan thans het geval is
geweest. Zij zouden daarom gaarne zien, dat
do voornaamste stukken, welke over deze
aangelegenheid zijn gewisseld, aan de Ka
mer worden overgelegd.
Verscheidene andere loden hadden juist
met ingenomenheid gezien, dat het verdrag
met Frankrijk zich, blijkens de in den aan
hef van art. 1 gebezigde uitdrukkingen, be
paalt tot rechtsgeschillen, en dat daarin
niet-, zooals in hot verdrag met Denemarken
het geval is, de omtchrijving dor geschillen,
waarvoor verplichte arbitrage wordt
aanvaard, zóó ruim is, dat zij .pile getchil-
len, dus ook die waarbij alleen belangon-
quaestiön in het spel zijn, omvat.
Gemeenteraad van Noordwijk.
Zitting van Donderdagavond.
Voorzitter de heer E. L. baron Van
Hardenbioek, burgemeester.
Afwezig dj heeren Homan en Parlovliet.
Twee vacatures.
Na lozing en goedkeuring van de notu
len der twee vorige vergaderingen komt
aan de orde:
I. Ingekomen stukken, a. Een schrijven
van A. Verloop, dat hij zijn benoeming als
gasthuismeestei niet aanneemt; b. de re
kening, enz. der Gezon -.noidsoommissie,
sluitendo met een batig saldo van 843.74$
en vorder in ontvangst en uitgaaf 1763.04$.
Met algemeene stemmen goedgekeurd; o.
het jaarverslag dier commissie; d. Een
vijftal missives van Ged. Staten, houdendo
goedkeuring van raadsbesluiten cn veror
deningen, o. de opmerking van Ged. St.,
dat do nieuwe geldlccning ten behoeve dei
gasfabriek e- a niet in 39, doch in 35 jaar
behoort te zijn afgelost. (Het bedrag is
17000). Met algemeene stemmen goedge
vonden; f. prooes-verbaal van opnamo der
gemeentekas op 4 April jL g. verslag van
'de permanente raadscommissie in zake do
Spaarbank vooi Noordwijk en Omstreken
over het dionstjoar 1904 dier Bank. Met
dank aan do oommissie cn de commissa
rissen voor kc-nnisgoving aangenomen.
II. Verzoek der afdecling Noordwijk
van het Nederl. Onderwijzers-Genootschap,
oxi het giatia gebruik van een schoollo
kaal te Noordwijk-Binnen ten bchoevo van
haar vergaderingen. B. on Ws. adviseeren
gunstig: do toestemming de gemeente
op geen kosten komen te staan, aangezien
do vergaderingen op Zaterdagnamiddag ge
houden zullen worden. Met algemeene
stemmen goedgevonden.
III. Ton gevolge van bot bedanken van
dec lieer E. Smit als commissaris der
Spaaibank wordt met algemeene steuimoi»
in diens plaats benoemd do heer C. M. \aa
der Lee, No. 1 van do voordracht, wolk®
verder bestond uit de heeren G. V. vaa
Leeuwen en B. Berkemeier.
IV. Verzoek van de maatschappij „Huif
ter Duin", om ontheffing van het bepaal
de in het 1ste lid van art. 43 dei Drank
wet (kinderen beneden 16 jaar worden ia
geen localiteiton, waarin vergunning, toe
gelaten). Door den Raad kan aan H M.
de Koningin per request ontheffing worden
aangevraagd. B. on Ws. vei klaren zich hier
toe bereid, en met algemeene stemmen keur
de de Raad zulks goed. Dc zaak is deze,
da kinderon van badgasten dikwijls doot
bedoelde zaal zulba moeten loopen cn dus
onwillekeurig er ook wol zullen vertoeven,
Mooilijk zou bet gaan, dit steeds te beletten»
te meer daar bedoeldo zaal tevens een door
gang is naai de terrassen en het strand.
V. Tot onderzoek der ge "ofsbrioven vaa
hot niouw gekozen raadslid C. Passcluor
W*. wore do vergadering voor oenige mi
nuten geschorst, terwijl de hcoien Alko
made, Admiraal en Van der Meer zich mot
dab onderzoek bezig houden. Bij monde van'
den heer Alkeniado worden genoemde stuk
ken verk»aard in ordo te zijn bevonden,
waai na mot ccn rigc stemmen tot toela
ting van den heer Passchior bosloten werd*
VI- Openbare verkoop van gemeonte
grond. B. c i Ws. 6tollen voor den bij N.
den Hollander afgozandon duingrond in 9
peroeele.i, daarna in massa publiek tc doen
veikoopcn orwijl do heer Alkomade aan
dringt op bepalen van e™ minimumprijs,
beveelt dc heer Van der Meer aan, bij hot
uitzetten der perceolen do belangen dor
aanwoncmlcn niet uit 1; oog to verliezen.
Mot algemeene stemuien wordt do voorge
stelde verkoop goedgekeurdover een mi
nimum-prijs kan in do gehoimo zitting be
raadslaagd worden.
VII: Verzoek van dc wed. F. Vink om eotf
weekgeld. Op voorstel van B. en Ws. word'
aan de weduwe van F. Vink, in loven
nachtwacht, met eenparige stemmen een
weekgeld van 5 toegekend.
VIII. Wijziging van den ligger voor wo
gen cn voet] aden. Op verzoek van mr, W-
G. van Dcdcl stellen B. on Wa voor een
gocleelto duinweg in Langoveld van dio'
lcggor af te vooren. Geen enkel belang kp-
or bij worden geschaad; er is slechte éóa
persoon, niet eens in do buuit woonach
tig, die er eens of tweemaal por jaar ge
bruik van maakt. De heoren C. AlkcmacLe
cn Van dor Meer zijn hiervan nog niet
geheel ovcituigd cn wenschcn het voorstel
eerst meer gepubliceerd tc zien, resp. de
zaait aan te houoon. Na eenige discussie
wordt eon voorstel-Alkcmade eorst pu-
blioecren met -1 tegen 3 stemmen verwoi-
pen (vóór stemden «Ie heeren Alkomado,
Van der Meer cn De Groot), waai na dat
van B. on Wa. met dozclfdc stemmenver
houding word aangenomen.
IX. Met nlgemceno stemmen werd de ba
Vervolg Advertentiên.
NEÜERLANDSCHE BOND
VAN HANDELS- EN KANTOORBEDIENDEN
„HZERCURIUS."
Af deeling Leiden.
op Zaterdag 8 April a. e.,
des avonds te lialfnegen,
ln oen der Bovenzalen van
„IN DEN VERGULDEN TURK".
Spreker: 3483 25
de Heer B. WINKEL»
van 's-Gravenbage,
over het Onderwerp:
„Vakorganisatie".
Na alloop is er gelegenheid tot debat.
De toegang tot deze lezing ls
opengesteld voor alle Handels- en
Kantoorbedienden.
HET BESTUUR.
Dagelijks verkrijgbaar.
m. eeos9
Haarlemmerstraat 58,
tegenover het Volkshuis.
8557 12 Telef. No. 4180.
0p Maandag, den 17den April
1905, des middags te twaalf uren,
«l)n Burgemeester en Wethouders
der gemeente Leiden voornemens
op het Raadhuis aldaar, AAN TE
BESTEDEN
Heï rioBeeren van de
Bakkers en Molensïeeg.
Het Bestek en de Teekenlngen
liggen ter Inzage en overname op
hot Bureau van Gemeentewerken, op
eiken werkdag, de besteding vooraf
gaande, van 's morgens 9 tot 's namid
dags 4 uren en zyn aldaar per stel
A f O .75 verkrijgbaar (franco per
pOBt f 0.80), zoolaDg de voorraad
strekt.
Aanwijzing in loco zal worden
gehouden op Dinsdag, den llden
April 5905, dos voormiddags te
uren. 3484 29
Verdero inlichtingen verkrijgbaar
ter Bureau Gemeente werken, dagelijks
tusschen ©li* en twaalf uren.
G. HULST,
Confïseur. - Cuisinier,
Hoogewoerd 23.
De bekende Leidsche 3640 10
is verkrijgbaar ln lux© carton-
nages met en K.G.
Tarief voor Goederenvervoer.
Bc.tclgocd0-5 K.G. ƒ0.10, 5-10 K.G. t 0.15, 10-30
K.G. ƒ0.30, 30—35 K.G. f 0.31, 35-30 K.G. 0.33, 30-35
K.G. ƒ0.23, 35 - 40 K.G. 0.24, 40—50 K.G. 0.25, 50—00
K.G. ƒ0.20, 00—70 K.G. ƒ0.37, 70-S0 K.G. ƒ0.38, 80-00
K.G. ƒ0.30, 00-100 K.G. ƒ0.30.
In dit tarief Is het loon voor het aan huis bezorgen In de kommen
der gemeenten begrepen; voor de buitenwijken wordt ƒ0.05 extra berekend.
Vrachtgoed: Voor de eerste 100 K.G. f 0.15, voor elke 100 K.G.
meer f 0.12. 1942 42
^frachtgoed moet door den afzender worden
geladen en door den geadresseerde afgehaald.
.nr n - 8749 41
Vertegenwoordigers van de firma 1184 38
GROENEVELD VAN DE POLL Co.
Q-EOOTfi VOOBB.AAD
N. V. De Nederlaudsche Staal-ludustrie,
voorheen H. E. OWING Jr.
Oeldersohekade 31—33, ROTTERDAM.
1989 83
HAARLEM-LEIDEN.
JAARLIJKSCHE ALGEMEENE
VERGADERING VAN AANDEEL
HOUDERS, op Vrijdag 14 April
1905, 's morgens 11 uren, in het
Gebouw der „Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen", N.-Z. Voorburg
wal, te Amsterdam.
Punten van behandeling.
lo. Verslag van het bestuur over 1904.
2o. Verslag der Commissie voor het
nazien der Rekening over 1904.
So. Winst- en Verliesrekening, Balans
en Dividend.
4o. Uitloting van f 8000.— Obligation.
5o. Verkiezing van 3 Bestuursleden,
Ingevolge Art. 16 der Statuten.
In verband met Art. 34 der Sta
tuten moeten de Aandeelen worden
gedeponeerd by den Heer Dr. J.
TIMMER, Wilbelminapark 20, te
Haarlem, of ten kantore van de Heoren
BROEKMAN HONDERS,
Prinsengracht 574, te Amsterdam,
alwaar de Winst- en Verliesrekening,
de Balans en de punten van be
handeling voor de Aandeelhouders
ter Inzage liggen van af 31 Maart
1905, lederen Werkdag, 's morgens
10-12 uren. 8847 38
HET BESTUUR.
Hillegom, 31 Maart 1905.
Van af heden notee-
ren wij 3560 20
f 1.40.
Fijue Roomkaasjes
45 en 85 Ct.
6003 10
Linnen en Halflinnen Taiel- en Sorvclgoederen.
OntbjjlBlellen met gekleurde randen on effen wit.
Grasllnnen voor Lakens ln alle breedten.
5 Specialiteit in 2214 100
in Wit cn Jaeger.
C/9
-ca
CD
CD
P»'
Madapollam
Renforcé I
Cretonne g
Constitution i S3
Shirting.
voor vervaardiging van Dames-,
Heeren- en Kluder-Ondcrgoederen
van uitsluitend «olide quallteUen.
PT
CT>
7X