N». 13792
Dinsdag 7 Februai*L
A°. 1905.
<Beze iCourant wordt dagelijks, met uitzondering
van §pn- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
IEIISCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANTt
Voor Lelden per week 9 Gents per 3 maanden I I I f 1J.0.
Bniten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd rjj* J J 1.30.
Pranco per post 1.65.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.171. Grooiere lotters naar
plaatsruimte. - Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Oente contantelk
tiental woorden meer 10 Oents.-Voor het inoasseeren wordt/"0.05 berekend.
Leiden, 7 Februari.
Een commissie heeft zich gevormd,
idie trachten zal gelden te verzamelen om in
hefc Rijksmuseum van Natuurlijke Historic
to Leidon con busto to plaatse a van O. J.
Temminck, den beroemden dierkundige en
ornitholoog, den stichter van die in
richting.
Eere-voorzitter is dr. O. Finsch, oud
conservator; voorzitter: mr. R. W. baron
Snouckaert van Schauburg, voorzitter dor
Noderlandsche OrnithologiscEo Vereoni-
gir.g, leden zijn jhr. R. C. Six eo A. J.
BI aauw.
Door den heer H. Frühstorfer, te
Berlijn, is aan '6 Rijks Museum van Na
tuurlijke Historie, ïe Leiden, een zeer
fraaie en goed gedciormineerue collectie
'insecten ton geschenke aangeboden, be
traande uit lepidoptera, libelluliden en
orthoptora van Tonkin, Celebes, Waaigeoe,
iLombok, Sumatra en Engano. („Shct.")
Uitslag dor door B. en Ws. alhier ge
houden openbare aanbesteding van:
Bestek 7: Het rioleeren en bestraten van
eenige straten langs „Groenoord."
Bestek 8: Het rioleeren en bestraten van
eenige straten ten noorden van de Prinsenstraat.
iDichryvcra Woonplaat! lioitok 7 Bestek 8
3. Broekhuizen Vierdingen f 39,300
0. J. Wlegorlnok WalorgraaUutucr 20,050
P. I. ChrUtlaaniO Oe<stgoeil 24,680
0 J van Volderon Lolden 21,304
J. tm Slujvcnborg Don Haag 10,273 f 12,145
1. KnlJnenburg Schovonlngon 10,1*20 11,033
O. do Vrie» Parmerend 22,376 14,400
0. Bo» Haarlem 16,433 23,800
1. do Raltor Lelden 18,093 12,140
0. Benard Haarlom 21,007 13,000
P. Hoeijes Haarlem 10,000 13,200
L v. d. Kamp Lolden 10,000 18,370
P. Both VUardlngon 18,700 p 12.200
fl. do Oranff llaMMWOUd* 23,400 13,800
L. van Leeuwen Heemstede 12,100
A. Maarlevcld 3z. Ylaardlngen 13,600
M. den Braber Ylaardlngen 13,700
J, Potman Haarlemmermoer 17,203 11,311
Uitslag der openbare horbesteding van
perceel 8 van bestek No. 5 1905. Bouw
materialen: de levering van kalk, tras en
cement, enz.: Wed. P. A. W. Wornink en
Zoon, Leiden, 1068 05; B. J. van der Kaay,
Oegstgeest, ƒ1013.80; P. Fontein en Zonen,
Leiden, 880.65.
Bij de firma Burgersdijk cu Niermans
cal op lö Februari en volgende dagen een
boekverkooping plaats hebben van do bi
bliotheken, nagelaten door do heer en L.
Serrurior, Japanoloog en oud-directeur
vaji het Ei-nographisch Museum te Lei
den, en mr. A. Nederburgh, burgemeester
van Warm. nd, waarbij de Hebreeuwscbe
bibliotheek van wijlen den beer J. J. Har-
öogensi* to Tilburg cn dc geneeskundige
booken e<n instrumenten van dr. A. Schil-
iham, arte, en andore kleinere boekerijen.
De catalog-s (3400 nrs.), bevat oudere en
nieuwere werken over bibliographie, waar
bij handschriften op perkament, geschiede
nis cn aardrijkskunde, lan'd- en volkenkun
de, vooral van Japan, China en Ncd.-
Indiö, rechte weten schap en economie, taai
en letterkunde, klassieke philologio en ge
schiedend der oudheid, Hebreeuwsche taai
en letterkunde, Joodsche geschiedenis, god
geleerdheid en wijsbegeerte, kunstgeschiede
nis, enz., geneeskunde, natuu: ..etenschap-
pen en scheikunde. Vorder een goed onder
houden verzameling geneeskundige instru-
menten, mikroskopen, waarbij van Zeiss,
complete inrichting voor galvanoplastiek,
oude wapens-, fraaie oude globes, enz.
De Prins der Nedeilanden is gister
ochtend uit het buitenland in de residentie
teruggekeerd.
De Koningin verwolkomde Haar Gemaal
aan het Staatsspoorstation, waar ook de
adjudant van den Prins jhr. Hooft Graaf
land aanwezig was.
De Koningin en de Prins brachten gis
termiddag een bezoek aan do Koningin-
Moeder in het Paleis aan het Lange Voor
hout.
Bij Zijn vertrek werd het Koninklijk
Echtpaar door de Koningin-Moeder uitge
leide gedaan tot bij den ingang van het
Paleis.
To 's-Gravenhage overleed in 70-jarigen
ouderdom de gepens. majoor van 't Indisch
leger J. H. Ph. Kroesbeek, ridder der Mili
taire Willemsorde, welke hem werd verleend
ter zake van zijn flink gedrag als kapitein
bij de expeditie in Deli in 1872; terwijl hem
yoor het deelnomen aan de eerste Atjeh-
expeditie do gesp 73/74 met de Atjeh-
medaille werd toegekend.
In een der lokalen van het Prov. Be-
1 fctuur van Zuid-Holland werd gisteren
aanbesteed 't onderhoud van 't kanaal tus-
schen Rijn en Schie, met zijn aansluiting
aan de gemeente 's-Gravenhage, met de
'daarbij behoorende kunstwerken van 1
'Januari 1905 tot en met 31 Dec. 1906; eenige
inschrijver was L. Qesman te Oudshoorn,
Voor 40047.
Voor het onderhouden van de brug over
de Oude Maas to Barendrecht, met de toe
gangswegen en kunstwerken, gedurende do
jaren 1905 en 1903, dat mede heden zou wor
den aanbesteed waren geen inschrijvingen
ontvangen.
H. M. de Koningin-Mooder beeft gis
teravond de voorstelling van het Fransche
tooneel „Zaken zijn Zaken", met Jan
Cocquelin in de hoofdrol in den Haagschen
Schouwburg bijgewoond.
Do Minister van Buitenlandsche Zaken
geeft heden een diplomatiek diner.
H. M. de Koningin was Zondagochtend
in de Rogentossekerk te 's-Gravenhage on
der het gehoor van ds. Knottnerus, H. M.
de Koningin-Moeder in de Groote Kerk al
daar, waar ds. Cramer voorganger was.
Mocht de Minister van Oorlog deze
week nog niet hersteld zijn van de influen
za, waaraan hij lijdt, dan zal de Minister
van Marine de Oorlogs- en Vestingbegroo-
ting in de Eerste Kamer verdedigen.
Gisteren is te 's-Gravenhagc op bijna
35-jarigc-n leeftijd overleden dr. S. Reeling
Brouwer, geneesheer-directeur vau het
krankzinnigengesticht to dezer stede-.
De dood van dezen geneesheer heeft in
vele, vooral in do medische kringen, diepe
ontsteltenis verwekt.
Zaterdagochtend verliet de heer Brouwer
nog gezond en wel voor eon korte poos de
stad en des avonds werd een hevige long-
ontstoking geconstateerd. In den vroegen
ochtend van gisteren is hij gestorven.
Dr. Reeling Brouwor, geboortig uit Fries
land, cn leerling van do Leidsche Alma Ma
ter, legdo zich kort na zijn promotie tot
doctor in de geneeskunde, toe op de behan
deling van zenuwzieken en do psychiatrie.
Als specialiteit vooral in laatstgeqjelden
tak der medische wetenschap werd hem, bij
de reorganisatie van de krankzinnigenin
richting in Den Haag do betrekking van
2den geneesheer in dat gesticht toever
trouwd om, ua het aftreden van zijn col-
lega, nu wijlen dr. Tellegen, tot geneesheer-
directeur dier inrichting to worden benoemd.
Dó toewijding en kunde die hij als leider
van deze instelling aan den dag legde, zijn
algemeen bekend en na het .»eengaan van
dr. Tellegen, is de dood van diens opvolger
een nieuwe slag voor het gesticht.
Ook do justitie verliest in dr. Reeling
Brouwer een gezagkebbenden voorlichter bij
het onderzoek der geestvermogens van per
sonen, verdacht van misdaad-
Het noodlottige toeval wilde, dat hij de
tweede psychiater is, die, aangewezen een
onderzoek in te stellen naar de al- of niet-
toerekenbaarheid van den dader van den
moord in de Scheven ingscho Boschjes,
ovorlijdt, vóór hij zijn taak heeft kunnen
volbrengen.
De ter-aarde-bestelling zal morgenmid
dag plaats hebben op do Algemceno Be
graafplaats te 's-Gravenhage.
Uit overweging, dat hieronder ge
noemde militieplichtigen geacht worden
onmisbaar te zijn, hetzij voor het gezin,
waartoe zij behooren of waarin zij zijn op
genomen, hetzij voor do personen, in wier
levensonderhoud zij -oorzien, is hun op
nieuw ontheffing van 'den wcrkelijken
dienst bij \ic militio verleend, thans tot 11
Maart 1907: H. A. Akerboom, te Boskoop;
G. Blanker», te 's-Gravenhage; R. Schee
pers, to Arnhem; A. J. van der Werf, te
DokkumN. Pouwiel, te Amsterdam, allen
van dc lichting 1903.
Naar wij vernemen, is de kapitein
L. F. T. Vogel, van heb 1ste reg. te Assen,
bestemd om op te treden als hoofd van
onderwijs in d© tactiek, strategie, krijgs
geschiedenis, enz. aan do Kor. Mil. Acade
mie to Breda, tor vervanging van den kapt.
van den gen. 6taf P. D. Buijze, die eerfet-
daags bevorderd wordt tot majoor.
(„N. R. O.")
Do vioe-adaniiaal A. P. Tadenia, ohof
van het departement van marine to Ba
tavia, keert in Mei naar Nederland terug
cn wordt als zoodanig vervangen door den
schout-bij-nacht H. F. Kouwenbcrg, die
binnenkort bevorderd wordt tot vioe-ad-
miraal.
De audiënties van de ministers van
waterstaat,' handel en nijverheid en van
oorlog zullen deze week niet plaats heb
ben.
Het stoomschip „Amsterdam", van
Rotterdam naar Nieuw-York, passeerde 5
Febr. Lizard; de „Gedó", van Batavia naar
Rotterdam, vertrok 4 Febr. van Marseille;
de „Goentoor" van Rotterdam naar Bata
via, arriveerde 5 Febr. te Southampton; de
„Herzog" (thuisreis) arriveerde 5 Febr. te
Suez; de „Kaiser" (thuisreis) passeerde 4
Febr. Gibraltar; de „Kedin", van Batavia
naar Rotterdam, is 5 Febr. Gibraltar gepas
seerd; de „Koning Willem III", van Bata
via naar Amsterdam, arriveerde 6 Febr. te
Suez; do „Solo", van Rotterdam naar Ba
tavia, vertrok Fobr. van Suez; de „Zaan
land" arriveerde Febr. van Amsterdam
to Montevideo.
Haarlemmermeer. Gcdeputceide Sta
ten hebben aan het Polderbestuur do
gevraagde vergunning tot vervanging der
te Hoofddorp over ao Hoofd- en Kruis
vaait liggendo houten bruggen, door go-
mctseldo bruggen, verleend. Met het af
dammen der Kruisvaart zal zeer spoe
dig worden aarvgovangen.
Gaarne voldoen wij aan een daart-je
ontvangen verzoek, in ons blad onze lezers
er op te wijzen, dat vanwege den A. N. W.
B. alkiei aan den ringdijk bij den weg
naar Lisse een wegwijzer is geplaatst.
Ook vernamen wij, dat de bruggen in
dezo gemeente, weder met eenigo aandui
ding omtrent de wegen zullen worden be
schilderd.
Aan het verscheuren van schapen
door honden schijnt in deze gemeente nog
geen einde» gekomen te zijn. Thans werden
ten nadeele van H. Vcitegaal nabij Sloten
alhier, 'a morgens 7 schapen vermist; bij
onderzoek vond men zo in een sloot lig
gen, op verschillende plaatoen do huid ge
heel afgescheurd en beten van honden ver-
toonendc. Vier waren er reeds dood en do
andere diie zal men trachten in het le
ven to behouden. Omtrent den hond of de
honden heeft do politie, dio do zaak in
handen heeft, nog geen spoor ontdekt.
Te Abenes heeft men, naar wij ver
nemen, pogingen in hot werk gesteld, ten
einde aldaar een onbezoldigd rijksveld
wachter gestationncerd te krijgen, opdat
do eigendommen van do bewoners dier
buurt daardooi wat neer tegen do erger
lijke aldaar gepleegd wordende baldadig
heden kunnen worden beschermd.
Alhier hebben zioh tor Sccrctario 4
lotolingen aangemeld, die het verlangen te
kennen gaven, om bij dc zeemilitie to mo
gen worden ingelijfd.
Katvryk-aan-Zeo. Maandagavond boleg-
een vergadering in dc zaal Voorstraat,
do do Clir, Jongelingcvereeniging alhier
waar ah? spreker optrad de wcleerwaaidc
heer ds. Van Geest, van 's-Gravenzande,
mot bet onderwerp: Is hot christelijk don
drank to bestiijdcn door GcbOol-Onthou-
ding?
Na hot zingen van Psalm 25: 2 en het uit
spreken van een gebed begon spreker met
lezing van I Kor.: 13.
Spreker behandelde daarna achtereenvol
gen* do bedwelmende dranken, den strijd
©r tegen, en de vraag: Is dat christelijk?
Het kwaad wordt vergeleken met con
brandend huis, waarin sommige olie wer
pen ^matiighcidsmannea), ten eindo don
brand to blusschen, terwijl andoren (ont-
houdors) zooveel mogelijk water in ds
vlammen werpen.
De zondo zit niet in do straf, zoo ah' som
mige meonon, mot don drank is niet de
zondo uit te bannen, een waarachtig
Christen moet dat ongeoorloofd vinden.
Op christelijk standpunt coo eindigde
spreker redeneert men aldus: Christus
heeft zich voor on* geoffcid, nu nemen wij
hem aan als onzen Verlosser. Op ons ligt
dus do roeping van Christus, daarom moe
ten wij do zwakken, die dreigen tc vallen,
do huiegezinnen, die in ellende gestort zul
len worden, trachten te helpen.
Met woord en daad daarom getoond, aan
dat gebod tc willen voldoen, dat Lv volgens
spreker een eisch voor ieder Christen.
Hierna werd de gelegenheid tot debat
door qprekcr openg old, waai van door
niemand gebruik werd gemaakt, waarna
hun, dio willen meewerken tot oprichting
van een Christ. Ontloudcrs-vereeniging na
afloop verzocht werd te blijven.
Eon afdccling van do Nat.-Christ. Onth.
vcreeniging werd hierna opgerioht, waar
voor zich voorloopig opgaven 18 als lid en
4 ah zgn. aangoslotcnen.
Koudekerk. Den werkman K. Schel-
lingerhoudt alhier, dio voor- eenigen tijd op
do pannenfabriek van dc firma Gcbr. v.
Leeuwen bet ongeluk had met zijn hand
tusschcn 'dc wals te raken en daardoor
zwaar werd geknousd, h door de Rijksver
zekeringsbank een levenslange toelage ver
leend van 3.27 per week.
De gemeente-veldwachter D. Verhorst,
alhier, heeft tegen 1 Maart a.s. eervol ont
slag aangevraagd.
Leiderdorp. Door ingelanden van den
Zijllaan- en Moyopolder is de rekening over
den dienst 1904 vastgesteld in ontvang op
763.71J, in uitgaaf op f 613.47 en aJzoo
mot een batig saldo van 150.244.
Do begrooting voor 1905 werd vastgesteld
in ontvang en uitgaaf op f 749.24.
Wederom komen in deze gemeente eeni
ge gevallen van besmettelijke ziekte „rood
vonk" voor.
De agenda voor do vergadering van In
gelanden van den Slagh- of Grooten en
Kleinen Stadspolder, to houden op Woens
dag deai 15don dezer, des morgens van 10
tot 12 uren, ten huizo van C. Paardekooper
te Leiden, luidt: Vaststelling der rekening
over 1904 en der begrooting voor 1905. Ver
kiezing van een bestuurslid (wegens perio-
dieko aftreding van den heer A Ruigrok,
te Leiden),
Raanonhelm. Do burgemeester' heeft een
Raadsvergadering uitgeschreven tegen Dins
dag 7 Febr., des avonds te half acht. Agen
da: 1. Iugekomcn stukkeu; 2. Aanbieding
uitbreidingsplan Woningwet; 3. Bonoe-
ming onderwijzer O. L. School.
Zwuinmordain. Aan heb 6 Februari
den gemeenteraad aangeboden verslag van
de werkzaamheden in het jaar 190-1 van de
Commissie tot Wering van Schoolverzuim
ontlconon wij hot volgende:
Do samenstelling der commissie, bestaan-
do uit 6 leden, ondeiging geen verande
ring; in het geheel heoft do ommissie 5
vergaderingen belegd; voor haar worden
opgeroepen 5 oudors van schoolgaande
kinderen, van wclko 2 vaders slechts aan
do oproeping gehoor gaven. Waar do
aanmaning niet aangehoord kon worden
werd het gezin in kwestie zooveel mogelijk
persoonlijk bezocht. Door middel van do
plaatselijke pcr3 werd aan werkgevers het
verzoek gelicht, geen leerplichtige kindo
ren in hun dienst te nemen. Bovendien
werd den Arr.-Sohoolopzioncr to Woerden
steeds de door hem aangevraagde infor
mation omtrent hot schoolgaan van enkoio
kinderen in het geheel 19 uit dit
airondissement verstrekt. Uit een cn an
der blijkt wol genoegzaam, dat hot onge
regeld schoolverzuim in dezo gemeente
geen groot© afmetingen heoft aangonomea.
„les «fiaires sent les affaires" Ie Lelden.
Het is misschien voor sommige lezers van
belang eenigo biografische bijzonderheden
te vernemen over'do beido hoofdvorlolkcrs
in bovengenoemd stuk, dat op 9 Februari
alhier wordt vertoond.
lo. Melle Ma r g u e r it e Moreno. Op
het Conservatoire gekomen, kwam zij uit in
bet treurspel in de rol van „Pkèdro" en in
het tooneelstuk in do rol van Alcmóne van
Amphitryon en vorkreeg de twee eerste prij
zen. Zij werd aan do Comédie frangaise
verbonden on debuteerde in „Ruy bias". Er
zijn slechts weinig stukken van het reper
toire, waarin zjj niet speelde, en telkens
had zij een groot succes. Maar er zijn twee
rollen, waarin zij bijzonder hoeft uitgemunt:
Eliante du Misanthrope on l'Infante du
Cid. Door de gedichten, waarvan zij er een
onnoemlijk aantal overal in Frankrijk heeft
voorgedragen hoeft Mad.olio Moreno zich
doen kennen als iemand op do hoogte van
den letterkundigen smaak van onzen tijd en
staande boven vele kunstzusters in haar
land. Zij verliet in 1902 do L,omédio fran-
gaisc om zich aan te sluiten bij het gezel
schap van Mme. Sarah Bernhardt waar zij
speelde „La Légende du Coeur" (van Mr.
Jean Aicard) cn „La Sorcièro" (van Mr.
Victorien Sardou); daarna werd zij verbon
den aan het Thè&tre Municipal de la Gaité,
waar zij optrad naast Coquolin in do rol
van Roxano in „Cyrano de Bergerac". Ver
volgens werd zij in het Theatre Antique
d Orange verscheidene avonden bewonderd
in „Andromaquo", „Amphitryon" en in
„l'Arlésienne."
2o. Joan Coquolin, leerling van zijn vader,
debuteerde in de rol van Grippe Soloil in
„Mariage de Figaro", gedurendo de lste
tourndo van Uoquelin ainc. Daarna heeft bij
zijn vader bij verscheidene tournees verge
zeld. In 1890 debuteerde hij in do Comédie
frangaiso in de rol van Gros René in „le
Dépit Amourcux", speelde in „Thcrmidor"
en in „la Mégèro apprivoiséo", do „Malade
Imagénaire," „les Tourberics de Scapino"
en verliet do Comédie frangaiso to gelijk
met zijn vader om naar Amerika te vertrek
ken. In 1894 kwam hij in do Renaissance
terug in „Latron Bénio", „la Princesso
Lointainne" enz. Ten slotte volgde hij zijn
vader naar do Porte St. Martin, waar hij
in talrijke rollen optrad. ThaDS is hij mede
directeur van het ThéAtre Municipal do la
Gaité, waar hij o. a. do rol van Rochefetto
in ,1a Montansier" creëerde.
Men mag het zeker waardeeren dat Loiden
in deze tournèe is opgenomen. Laat men
dit door een groot bezoek toonen 1
Da grondslagen van hel Socialisme.
(Sol.)
Gisteravond trad in het Nutsgebouw
voor dc laatste maal over dit onderwerp op
di. Horman Gorter, to BusBum.
Toon wo den Laateten cursusavond, zoo
begon Spr., do uitbreiding van het kapita-
lkmo on den invloed daarvan op de ar
beidende klaaso behandel don, zijn or, na
afloop enkele personen tot mo gekomen, die
hobben gezegd, dat ik sprekende over do
meer-waarde, welko door den kapitalist van
den arbeider word genomen, do kapitalisten
verontschuldigd had. Anderen 'daarentegen
beweerden, dat hij hen juist had aangeval
len. Ik heb, ceido Spr., slechts bet feit ge
constateerd, dat do kapitalisten uitbuiten,
zonder hen aan te vallen noch to vergoe
lijken.
Komende tot het onderwerp van dezen
avond oonstateerde Spr., dat mon den
klassenstrijd kan zien buiten do fabriek in
do vakvereeniging en in den politioken
strijd. Do wortel daarvan zit in den onbe
taalde n arbeid. Er' komt geen eind aan,
voordat do arbeiders zijn in het bezit van
de productiemiddelen en den grond. Vroo-
gor kon iemand zelf kapitaal vormon,
thans niot meer, tenzij een enkele schoen
lapper, dóch dan buit hij zichzelf uik Al*
lo kapitaal is onbetaalde arbeid. Wie dat
begiijpt, heeft een duidelijk beeld govormd
van wat do sociaal-democraten kapitalis
me noemen.
Do kapitalisten l rokken zich samen, diö
concentratie vermeerdert do snelheid van
opccnfctapcling en tevens ook van do uitbui
ting. Aan den anderen kant ontstaat door
datzelfde productie-prooes een stcods groo-
tor aantal menschen, dat nicto bezit, waar
toe hot conourrontioetolsol ook nog mede
werkt, Een en andor word door' Spr. mot
cijfers nader aangetoond.
Wanneer do arbeiders achter dezo mit*-
standen komen is het natuurlijk, dat zij
zich oignnisecrcn. Do kapitalisten doen
hctzelfdo. Nu wordt echter hot getal dor
laateten steeds kleiner, dat der bezitloozen
grootor.
Het kapitalisme» zou zich wegens gebrek
aan koopkracht kunnen doodjoopen, doch
do industrie weet zich te helpen, door nieu
we afzetmarkten to vinden. Vandaar hot
strevon der Staten naar koloniaal bezit.
Toch is dj crisis onvermijdelijk en zij
wordt nog verhaast door do voortdurende
verbetering der machines.
En zoolang do werkeloosheid bestaat, zal
ook do klassonttrijj bestaan: hot middel
tot opheffing is dat de producenten niet ge
scheiden worden van hot product.
Do uitorlijko vorm van den klassenstrijd
is do vakstrijd en do politieke strijd. Do
vakttrijd i vooral in ons land, nog jong.
Heb ideaal van Spr. it- dat die trijd inter
nationaal worde, waarbij dan in do verte
ligt de algemceno werkstaking.
Do groote vakorganisatie van do kapita
listische klas so is de Staat. Daarom moot
or zijn oen politicko paitij, dio voor do
arbeiders opkomt, cn dio is eindelijk dan
ook overal ontetaan.
Wil dus het proletariaat rechten, dan
moet het niot alleen bij de vakactio blij
ven, zooals nog volon willen.
Do arbcidoiB moeten bodenken dat do
wetten, dio gomaokt worden, zijn in hot
belang dor kapitalisten.
In dezelfde verhouding als do vakbond
dor arbeiders staat tot den patroonsbond,
staan de arbeiders tot den Staat. Vele po
gingen worden aangowond vooral door do
patroon*- cn do gee- lelijkheid om do arbei
ders van den politickcn strijd af to bren
gen. Spreker en do zijnen wekken juist do
arbeiders p, om er wel aan dool to ncmon.
De arbeidors, aldus besloot dr. Gorter zijn
laatste betoog, maken als producticvo
krachten do rijkdommen steed* grootor,
doch eveneens het aantal bezitloozen.
Wij nu zullen die bedtloozen organisecren
ook in den politiekcn strijd tot het groot©
doel 't brengen van do productie
middelen in handen van de g<v
moonachap.
Dc Spreker werd aan het eindo levendig
toegejuicht cn hem word dank gebracht
voor zijn cursus.
Gajoe- en ASsslanden.
Do correspondent tc Batavia van do
„N. R. O." seint:
Tweemaand8che tocht overste Schmidt)
dwars door de Gajoclandcn, waaraan ver
scheidene patrouilles in do Alaslanden wor
den vastgeknoopt, is zonder verzet afgc-
loopen."
Het blad teekent hierbij aan:
Ongeveer medio December 1901 rukte een
colonne ter sterkt© van 150 man (50 Ambo-
neezen en 100 Inlanders) uit onder bevel
van den toen juist in Atjeh aangekomen
luitenant-kolonel der infanterie B. T.
F. Smidt (commandant der infanterie in
Atjeh, tevens ter beschikking van don
civiclen en militairen gouverneur aldaar.)
Bij deze colonne waren ingedeeld: do kapi
tein der infanterie K, P. A. M. von ltacs
feld Meijer, de lste luitenant van dat wa
pen C. A. F. Beem, de 2do luitenant A.
Visser en de onderluitenant J. H. Beek.
Voorts maakten dien tocht mede do lsto
luitenant-adjudant H. K. Smaggo en do
officier van gezondheid 1st© klasse B. O-
M. Mantz.
Do colonne zou over zee naar Meulaboh
worden vervoerd om van daaruit door Beu-
tong, Pameuë en de Laut Tawarstrcek te
patrouilleerca en te trachten zich daar
schuil houdende kwade elementen oneclia-
delijk to maken, terwijl zij daarna naar
Lho-Seumawé zou marcheeren om van daar
weer over zee naar Kotta-Radja te worden
teruggebracht. De duur van dien tocht word
al dadelijk op twee maanden geschat.
Het laatste bericht, dat hier van die
colonne bekend raakte, was, dat zij zet
dagen na bot vertrek van Meulaboh ver
trokken was van den door marechaussee*
bozetten post Babah Kroccng Manggi
(gelegen aan de samenvloeiing van de Kroe-
